Pax Amerikana faalt in Jemen De Indisch-Chinese grenskwestie Het loon van de onbetrouwbaarheid Koeznetsov bij Kennedy Britse verkenningsvluchten boven Indonesische luchtbases op Borneo Engeland en België moeten consuls uit Elisabethstad terugtrekken VRIJDAG 11 JANUARI 196S 19e Jaargang Nr 5808 PRINS BERNHARD EIND APRIL NAAR MEXICO HET WEER Strenge vorst WEERBERICHT HOOGWATER INDIA ANTWOORDT CHINA DRIEJARIG KIND VERIJDELDE VLUCHT NAAR WEST-BERLIJN PAUS JOHANNES KONGOLEES PROTEST BIJ BELGIE AMERIKANEN WILLEN NU EERST NAAR MARS ZON- en lA^SDNIW BRAND IN HET KENSINGTON PALEIS „Kom nog eens aan voor terugkeer naar Rusland" Prins Bernhard opent nieuw gebouw Baby uit dode moeder geboren HET WEER IN HET BUITENLAND TROEPEN VAN DE V. S. HELPEN BIJ DE OVERSTROMINGEN IN MAROKKO hankering bij abonnement: Terneuzen Directeur-Hoofdredacteur I. van de Sartde Redactie, adres; Noordstraat 5557 Administratie-adres: Smidswal Telefoon 01150 - 2073 Gironummer 38150 Abonnementsprijs: ƒ6,— per kwartaal: pér 'maand f 2,per week 48 et Lósse nrs 9 et DE VRIJ Verschijnt dagelijks Uitgeefster N. V. v/h Firma P. J. van de Sande te Ternetrzen AdvertentfpnrHc ner mm 16 et: minimum per advertentie f2,40. Rubriek: Kleine Advertenties (efifin handels, advertenties)5 regels fl,10. Tedere reeel meer 22 et. Kleine Advertenties bij vooruitbetaling. Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres Bureau van dit Blad, 20 cent meer. Inzending advertenties te 's namiddags 2 uur. Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur. De Verenigde Staten hebben het nodig gevonden zowel presi dent Nasser als de koningen van Jordanië en Saoedi-Arabië met klem te manen zich niet mili tair te bemoeien met de gang van zaken in Jemen. Washington voelt zich waar schijnlijk ietwat bekocht met zijn besluit de republikeinse re gering in Jemen te erkennen, waarvoor het in ruil verwachtte dat Egypte zijn troepen uit dat landje zou terugtrekken. Het is niet bekend of daar over met zoveel woorden ook iets is afgesproken, maar in ieder geval ziet het er nu niet naar uit, dat Nasser voorlopig zijn troepen terugroept of het verenigd Saoedisch-Jordaans op perbevel zijn steun zal staken aan de stammen die de imam trouw zijn gebleven. En op die manier kan de onrust, die an ders wellicht snel met een be slissing ten gunste van één der partijen was geëindigd, nog lang voortduren. TOCH OP SLECHTE VOET De Amerikanen namen hun besluit, wetend dat ze het altijd bij één der rivalen in de Arabi sche wereld zouden verbruien: bij Nasser als ze de regering van Sallal niet erkenden hetgeen Engeland ervaart dat nog geen beslissing heeft genomen en bij de koningen als het wèl deden. Jemen bij gebrek aan materiaal snel zou zijn uitgewoed, heeft Washington het kennelijk ver kieslijker gevonden althans voor enige tijd met de koningen op slechte voet te komen dan met Nasser. In zekere zin is dat wel ver bazingwekkend. Washington heeft de twee monarchieën ais bolwerken tegen het communis me meermalen van groot belang genoemd. En bovendien zijn de Amerikaanse belangen in Saoe di-Arabië groot: zakelijk door de olie en militair door de vlieg velden. WAAROM DEZE KEUZE? Toch schijnt voor Washing ton op dit moment de waarde van Nasser iets groter, al is dat dan een „neutralist". Maar hij heeft zich in ieder geval geen meeloper met Moskou getoond, zoals onder meer uit zijn uit latingen tijdens de Cubaanse crisis is gebleken. Nasser Is kennelijk om zijn invloed in de wereld der niet- verbondenen Washington wat steun waard. Dat uit zich ook in de leningen op gemakkelijke In de hoop dat het vuur in voorwaarden en schenkingen die De premier van Ceylon, me vrouw Sirimavo Bandaranaike, is donderdag in Nieuw Delhi aangekomen voor besprekingen met premier Nehroe over het grensgeschil tussen India en communistisch China. Zij zal de Afrikaans-Aziatische voorstellen toelichten welke onlangs op een conferentie in Colombo zijn op gesteld. Mevrouw Bandaranaike heeft deze voorstellen, waarvan de inhoud nog niet is bekend gemaakt, al in Peking met Chi nese leiders besproken. Kort vóór haar aankomst was in Nieuw Delhi de tekst bekend- Z. K. H. Prins Bernhard zal eind april naar Mexico vertrek ken. Hij zal daar o.a. een voor dracht houden in het congres van de internationale Kamer van Koophandel, dat zoals bekend in mei in Mexico City wordt ge houden. Het hogedrukgebied, dat zich de afgelopen dagen van Groen land tot Polen uitstrekt, heeft zich verder over Rusland uitge breid. Oceaandepressies volgen een zuidelijke baan en kunnen niet tot het continent doordrin gen. Aangezien in deze lucht drukverdeling weinig verande ring komt, duurt de vorst in ons land onverminderd voort. Hier bij zal het hedenochtend streng en in het midden, oosten en noorden van het land plaatselijk zeer streng vriezen, terwijl over dag de vorst streng tot matig zal zijn. Nu en dan drijven enkele wol kenvelden over, maar hieruit valt geen neerslag van beteke nis. Hier en daar kan tijdelijk mist voorkomen. De wind blijft zwak tot matig uit oostelijke richtingen waaien. medegedeeld door het K.N.M.L, geldig tot hedenavond. Aanhoudende vorst Strenge, in de middag matige vorst. Enkele wolkenvelden, hier en daar mist en geen neerslag van betekenis. Zwakke tot ma tige wind uit oostelijke richtin gen. VRIJDAG 11 JANUARI Breskens Terneuzen Hansweert Walsoorden v.m. 2.32 3.07 3.47 3.57 n.m. 3.02 3.37 4.17 4.27 gemaakt van een Indiasch memorandum, waarin opnieuw werd aangedrongen op herstel van de toestand vóór het begin der vijandelijkheden op 8 sep tember j.l, „Er is geen overleg mogelijk zolang India gedwon gen wordt een willekeurige grenslijn te aanvaarden, welke zuiver en alleen is gebaseerd op de jongste Chinese agressie", aldus het memorandum. Een woordvoerder van het In dische ministerie van Buiten landse Zaken deelde donderdag mee, dat Chinese troepen tussen 2 november en 2 december hun eenzijdig afgekondigd bestand in het noordoostelijke grensgebied 34 maal hebben geschonden. India heeft in een korte nota, die het woensdag j.l. aan com munistisch China heeft doen toekomen, verklaard dat „er geen besprekingen kunnen wor den gehouden onder omstandig heden, waarin India gedwongen is een naar willekeur door de Chinese volksrepubliek vastge stelde grens te aanvaarden, waarvan dc loop uitsluitend zou worden bepaald door resultaten van de jongste Chinese militaire aanval op India". De inhoud van de nota werd donderdag te Nieuw Delhi ter kennis van de pers gebracht. In de nota wordt nog gezegd: „India vraagt slechts dat de resultaten van de Chinese aan val ongedaan worden gemaakt, vóórdat over wordt gegaan tot vreedzaam overleg, met het doel de geschillen tussen beide lan den uit de weg te ruimen", Een Oostberlijnse was er, met haar kind van drie jaar, in ge slaagd ongemerkt plaats te nemen in een wagon vee van een trein naar West-Berlijn. Alles ging goed tot de controle bij de sectorgrens tussen Oost en West-Berlijn. Deze eontróle was voorbij en alles was goed verlopen, totdat het kind plotse ling begon te huilen. De leden der Oostberlijnse volkspolitie, die de controle had den uitgeoefend, keerden prompt op hun schreden terug. Zij ar resteerden alle inzittenden van de wagon, namelijk de moeder, haar kind en twee mannen. de laatste twee jaar meer dan een miljard gulden bedroegen, zulks tot ongenoegen van trou we bondgenoten der V. S. als Turkije en Perzië, die minder royaal bedeeld werden. VERRAAD? Prins Feisal, de Saoedische premier, noemde de Amerikaan se erkenning van Jemens repu blikeinse bewind ronduit ver raad. Waarschijnlijk zou hij met meer recht een andere conclusie kunnen trekken: namelijk dat de V. S. er niet op gebrand zijn zich al te zeer te vereenzelvigen met een reactionair bewind als het zijne, dat toch altijd goede kans loopt afgelost te worden door een met wat vooruitstreven der opvattingen op sociaal ge bied; of dat nu gebeurt doordat Nasser erin slaagt een revolutie op touw te zetten, of doordat wat moderner denkende prinsen het in Saoedi-Arabië voor het zeggen krijgen. Niettemin heeft Washington verwacht dat- het gauw genoeg toch weer op redelijke voet met de koningen zou komen als door een Pax Americana met het wegvallen van de invloeden van buitenaf de hele kwestie-Jemen zich in zijn verschrikkelijk nie tig formaat zou tonen. Het heeft zich waarschijnlyk misrekend in de verschrikkelijk grote omvang van de haat tusen de Arabische rivalen, die de kleinste aanlei ding niet te onwaardig vinden om hem op te laten vlammen. (Nadruk verboden.) KONINKLIJKE FAMILIE NAAR DE WINTERSPORT IN OOSTENRIJK De Koninklijke Familie, met uitzondering van Prinses Marij ke, zal van 1 tot en met 16 febru ari naar de wintersport gaan. Deze vakantie zal worden door gebracht in het wintersportcen trum Lech in Oostenrijk. Prinses Marijke gaat dan weer naar school. Paus Johannes, heeft donder dag zijn ziekte van de laatste tijd een „kleine gebeurtenis" ge noemd, die oude mensen kunnen meemaken. De Paus dankte voor de goede wensen van de Romeinse adel, die hij op een traditionele Nieuwjaarsaudiëntie ontving. De Kongolese minister van Buitenlandse Zaken, Bomboko, heeft woensdag de Belgische ambassadeur in Leopoldstad een protestnota overhandigd, waarin kritiek wordt geoefend op de houding van de Belgische cc «sul in Elisabethstad tegenover pre mier Tsjombe en op de wijze waarop een Katangaanse mis sie in Brussel wordt behan deld. Zoals gemeld kwam Tsjom be dinsdag in de auto van de Belgische consul terug in Elisa bethstad, nadat hij tien dagen tevoren deze stad had verlaten, toen de Verenigde Naties tot ge wapende activiteit waren over gegaan. Gisteren zou Bomboko de am bassadeur opnieuw ontvangen. Van een verbreken van de diplo matieke betrekkingen met Bel gië zal, volgens een Kongolesa woordvoerder, echter geen sprake zijn. De waarheid sneuvelt doorgaans al bij het eerste schot van een oorlog en in Katanga is dat zeker het geval geweest. Zo weinig betrouwbaar zijn de schaarse berichten uit die Kongolese provincie, dat nu nog niet is vast te stellen hoe het tot vechten kwam. Het waarschijnlijkst is, dat een paar van Tsjombes gendarmes uit een mengeling van vreugde over het Kerstfeest en ergernis dat ze geen gratificatie hadden gekregen ais de blanke huurlingen, schoten heb ben gelost, waarmee ze de commandant der Verenigde Naties, gene raal Prem Chand, van een in dank aanvaarde aanleiding voorzagen om tot militaire actie over te gaan. Een actie waarvoor de plannen al klaar lagen, maar Oe Thnt had met Kennedy een afspraak ge maakt dat Tsjombe nog een laatste kans moest krijgen zijn weer spannigheid af te zweren. Pas daarna zouden de blauwhelmen ingrijpen. Los van alle mijmeringen over het noodlot moet men hieruit echter ook constateren dat het de Ver. Naties intussen kennelijk niet meer mogelijk is zijn solda ten volkomen in de hand te hou den. En als het om één geval ging zou dat nog niet zo beden kelijk zijn. Maar de blauwhelmen bezetten ook Jadostad hoewel Oe Thant de Britten en Belgen beloofd had dat zijn internatio nale troepenmacht vóór die stad halt zouden maken. Officieel heet het dat een uit vallen van de verbindingen het onmogelijk maakte de troepen tegen te houden, maar in Leo- poldstad acht men het geloof waardiger dat het hoofd van de missie der Ver. Naties in Kongo, de Ghanees Robert Gardiner, zich voor de boodschappen van Oe Thant oostindisch doof heeft gehouden. NEET DE ZELFDE FOUT Gardiner en de militairen her inneren zich met ergernis hoe faliekant de vorige militaire ex peditie in Katanga heeft gefaald; hij zei dit keer ook veelbeteke nend: „We maken niet de fout van vorige maal: dit keer zullen we proberen een beslissing te forceren." Een opvatting die ken nelijk ook Ralph Bunche, de on- der-secnetaris-generaal, die na mens Oe Thant de zaken in Kon go is komen bekijken, is toege daan. En ook van hem wordt aan genomen dat hij de zaken scher per wil stellen dan zijn chef, Oe Thant zelf. Deze laatste hoe wei hij beslist niet veel sympa thie heeft voor Tsjombe, „een clown" volgens hem heeft zich altijd gematigder uitgelaten dan Gardiner en Bunche nu doen. Hij heeft daar reden voor. Hij voelt zich verplicht de Ver. Naties zoveel mogelijk als een instru ment van overreding te laten op treden en niet als een machts- mdidel. En hij moet als praktisch man ook de geldschieters voor de actie in Kongo niet fezeer voor het hoofd stoten. Het heeft er nu sterk de schijn van dat Oe Thants ondergeschik ten meer luisteren naar de Ame rikaanse verlangens dan naar hun chef. Kennedy's geduld is op en hij stimuleert de actie tegen Tsjombe, die hij MacMillan op de Bahama's ook aankondigde voor volgende maand. De Britten (en Belgen) zien er niet zo veel heil in, zoals ook blijkt uit hun wei gering om een scherp Ameri kaans vermaan aan Tsjombe mee te ondertekenen. En de actie van nu hoewel dus waarschijnlijk per ongeluk ontketend heeft er sterk de schijn van dat hier Amerikaanse machtspolitiek be dreven wordt via de Verenigde Naties, wat het aanzien van de organisatie bepaald niet ten goe de kan komen en het gevaar in zich bergt dat dit dergelijke pogingen van anderen uitlokt. WIE WIL HEM NOG GELOVEN Voor het overige ziet het er naar uit of Bunche gelijk heeft dat hij niet met Tsjombe wenst te praten. In de twee-en-half jaar afgescheiden van Kongo, heeft hij herhaalde malen beloften ge daan die hij prompt vergat toon hij weer de deur uit was. Hij heeft zich in die tijd een (zelfs in Kongo, waar men wat gewend is op dat stuk) niet geëvenaarde reputatie van onbetrouwbaarheid verworven. Men moet erkennen dat hij veruit de talentvolste be stuurder en organisator is van de vroegere Belgische kolonie, maar die talenten compenseren in de diplomatieke wereld zijn onbetrouwbaarheid niet Welke politicus kan in hem geloven als hij zich plotseling als een loyale politicus in het federale Kongo zou presenteren Het is moeilijk te zien hoe Tsjombe nog een rol kan spelen. Zeker niet als hij zijn dreigement uitvoert til wordt op zijn oproepen daartoe niet spontaan gereageerd om de taktiek van de verschroeide aar de toe te passen. Hij zou daar mee het hele land een schade toebrengen die niet meer te ver geven is. Tsjombe heeft wel bereikt dat Kongo niet een staat wordt met een centraal bestuur, maar één met federale opbouw, wat waar schijnlijk ook .wenselijker is. Als hij daarmee tevreden was ge weest, zou hij nog een grote en goede rol hebben kunnen spelen in de Kongolese en wellicht in de, Afrikaanse politiek. Zijn hard nekkigheid en onbetrouwbaar heid hebben hem (helaas) zijn eigen politieke graf doen graven. (Nadruk verboden.) Het Amerikaanse plan om in 1964 een tweede „schot op Venus" te wagen is voorlopig van de baan en in plaats daarvan is voorrang gegeven aan het lan ceren van een ruimtevaartuig naar Mars. Het Amerikaanse bu reau voor lucht- en ruimtevaart, dat deze wijziging donderdag be kendmaakte, gaf als reden hier voor op „het volledige succes" van de Mariner-2, die de planeet Venus op 14 december op een af stand van ruim 34.000 kilometer passeerde. De inspanningen zul len nu gericht worden op „andere projecten zoals een tocht naar Mars, die ook voor 1964 is voor dat deze nu zijn provincie heeft zien", aldus de bekendmaking. Indonesië en Broenei Bil ren AARDGASBRAND IN HONGARIJE UHes, Zuïd-Hongarïje, feve- brandweerlieden een ver woede strijd tegen een aardgas- brand. Tijdens exploratiewerk zaamheden kwam het bjj één van de boortorens plotseling tot een gasnitbarsting van 2.000 m diepte. ZATERDAG 12 JANUARI Breskens Terneuzen Hansweert Walsoorden v.m. 3.15 3.50 4.30 4.40 n.m. 3.46 4.21 5.01 5.11 ZON op ondei on Jan. 11 8.45 16.51 18.41 12 8.45 16.52 19.49 13 8.44 16.54 20.58 14 8.43 16.55 22.05 15 8.42 16.57 23.11 MAAN ondei 9.45 10.18 10.45 11.08 In het Kensington-paleis te Londen heeft gisteren een brandjé gewoed, dat snel be dwongen was, maar veel schade heeft aangericht, voornamelijk in het gedeelte vein het paleis, dat ten behoeve van prinses Margaret en haar gezin werd gerestaureerd. De brand is ontdekt door schilders, die aan 't 17de eeuwse pand werkten. Kolonel Darmono, hoofd van de inlichtendienst van de Indo- nesiscse luchtmacht, heeft don derdag te Djakarta verklaard dat Britse gevechtsvliegtuigen verkenningsvluchteen uitvoeren boven Indonesische luchtbases in Borneo. De kolonel zei dit in een com mentaar op een woensdag j.l. door een woordvoerder van de Royal Air Force te Singapore afgelegde verklaring, waarin deze zijn bevreemding uitsprak over beweringen van Indonesi- Het Kongolese ministerie van Buitenlandse Zaken heeft don derdag bekend gemaakt, dat En geland en België 24 uur de tjjd hebben gekregen om hun con suls uit Elisabethstad terug te roepen. In een bekendmaking van het ministerie werd gezegd, dat de twee conculs de Belg Vande- walle en de Brit Dodson heden moeten vertrekken. Zij zouden politiek actief zijn geweest op een wijze welke onverenigbaar met hun functie is. De twee consuls stonden garant voor de veiligheid van president Pres. Kennedy heeft woens dagavond de Sowjetrussische eerste onderminister van Buiten landse Zaken Koeznetsov ont vangen. President Kennedy had hem daartoe uitgenodigd. Koez netsov heeft met secretaris generaal Oe Thant besprekingen 11.29 gevoerd over Cuba. Het gesprek duurde ongeveer een uur en handelde over de be sprekingen tussen de Verenigde Staten en de Sowjet-Unie, over Cuba en andere vraagstukken van gemeenschappelijk belang, zo verklaarde Koeznetsov na af loop. Hij wilde geen verdere bij zonderheden geven. Het onder houd werd bijgewoond door de Sowjetrussische ambassadeur in de Verenigde Staten, Dobrinin, en de speciale raadsman voor Russische aangelegenheden Lle wellyn Thompson. De perschef van het Witte Huis zei later dat het onderhoud „in een zeer vriendschappelijke sfeer" verliep en hoofdzakelijk ging over de onderhandelingen over Cuba. Ook de kwestie Ber lijn werd door Koeznetsov ter sprake gebracht. Er was echter niet diep op ingegaan. Salinger zei dat het bezoek „meer als een beleefdheidsbezoek" moest wor den gezien. De president wilde hem nog eens zien voordat hij naar de Sowjet-Unie terugkeert. Tsjcgnbe sedert deze dinsdag in Elisabethstad was teruggekeerd. Vandewalle was in feite nog niet in Elisabethstad geaccrediteerd. Daarom werd de Belgische am bassadeur in Leopoldstad meege deeld, dat Vandewalle niet aan vaardbaar was als consul. De minister van Buitenlandse Zaken der centrale Kongolese regering, Bomboko, verklaarde dat hij niet had gevraagd de con sulaten van Engeland en België in Katanga te sluiten. Tegen de Franse consul zijn geen maatre gelen genomen, hoewel eerder was gemeld dat hierover wel werd gedacht in Leopoldstad. Volgens doorgaans welingelich te diplomatieke kringen in de Kongolese hoofdstad had de cen trale regering aanvankelijk de Britse ambassadeur in Leopold stad, sir Derek Riches, tot per sona non grata willen verklaren. Andere Westelijke diplomaten adden echter de regering ervan vertuigd, dat zij dit niet moest oen. Z. K. H. Prins Bemhard zal op woensdag 30 januari het nieuwe gebouw openen van de Kamer voor Handelsbevordering aan de Laan van Nieuw Oost-Indië in Den Haag. Een 32-jarige vrouw uit St. Ni- colas-chez-Liege in België, die woensdag door onvoorzichtig omgaan met een revolver door een vriend aan het hoofd ge wond werd en tijdens het ver voer naar een ziekenhuis over leed, schonk twintig minuten na haar dood het leven aan een kind. De baby was donderdag nog in leven. De vorst in Europa duurt on verminderd voort. In Hoerby, in Zuid-Zweden, is een bejaarde man in een sneeuwstorm omge komen en in Frankrijk zijn twee mensen van koude gestorven. Bij Saeby in Denemarken is een vissersboot door het ijs ge kraakt en daarna gezonken. In Noorwegen sneeuwt het al vier dagen. De temperatuur in het noorden is tot 35 graden on der nul gedaald. Zestig bewoners van een eilandje in de monding van de Elbe hebben om bevoorrading met een hefschroefvliegtuig ver zocht. Het gebied van Dartmoor in Z.W.-Engeland is in een bericht beschreven als „een reusachtig dierenkerkhof". Meer dan 200 be vroren schapen zijn uit de sneeuw opgegraven. sche zijde, volgens welke Britse vliegtuigen bezig waren geweest met het in kaart brengen van de grens tussen het Indonesische en het onder Brits bestuur staande deel van Borneo. „Er is niet slechts sprake van het in kaart brengen van de grens. Bx-itse militaire vliegtui gen voeren verkenningsvluchten uit boven Onze luchtbases in Borneo", aldus Darmono. De leiding der Indonesische digd, waarbij is bepaald dat de dat Indonesische militaire vlieg tuigen thans, „in verhand met de gestegen spanning in Noord- Borneo", verkenningsvluchten boven het grensgebied uitvoe ren. Troepen van de Verenigde Staten zouden gisteren worden ingezet om de plaatselijke auto riteiten te helpen bij de reddings werkzaamheden in het door over stromingen getroffenRharddal in Noord-Marokko. Geschat wordt dat meer dan 50.000 mensen dak loos zijn. Het water bedreigt de Amerikaanse luchtbasis Sidi Sli- mane en de stad Kenitra. Het is nog niet mogelijk juiste cijfers te geven omtrent het aan tal doden en gewonden. Onoffi ciële berichten melden dat hon derd mensen zijn verdronken of van uitputting zijn gestorven. De industriewijk van Kenitra staat onder water, maar volgens het ministerie van Binnenlandse Zaken is men de toestand daar meester. De grootste moeilijk heid is de hulpverlening aan de bewoners van de afgelegen stre ken, zo zegt het ministerie. Een probleem hierbij is de drinkwa tervoorziening. Woensdag ging de helft van zestien bussen drinkwater, die uit vliegtuigen werden geworpen, verloren om dat de bewoners er niet bij kon den komen zij stonden tot hun horst toe in het stinkende water. Woensdag heeft het in Ma rokko opnieuw geregend, waar door de toestand ernstiger werd.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1963 | | pagina 1