Twee fronten
tegen de apartheid
Rook
worst
Wm
lel
e Siam Rijst s 2k nu 89
Spaar PMC-premies
met wat u bespaart als u bij Albert Heijn winkelt. 0S&-
STRIJK
TAFEL
1
Zuurkool
Pjoer-rol
AH-prijzen schelen zóveel dat de PMC-premies u vanzelf in de schoot
En met elke premie hespaart u nog eens een fiks bedrag...Stap morgen s\
BONGO
vallen,
binnen.
Premie-vnn-de-Maund
AH-Vacuum-Koffie
Kom ook naar
De moord op Roger Ackroyd
Donderdag 10 januari 1963
DE VRIJE ZEEUW
Pagina 5
Het eigen argument
Zuidafrikaanse Mau-Mau
Vmeer zien in de actie
CHINA GEEFT
BESCHADIGD INDISCH
MATERIEEL TERUG
NEDERLANDS
VERVOER VOOR
PASSAGIERS VAN
BRITS SCHIP
WHISKY IN DE
KOFFIEPOT
„RELAY" IN GEBRUIK
%0:l
MENUTIP
Gelderse
Pittig als het ritme van de Bongo-trom
pot 50 gram
Vanille
per pakje
ter kennismaking
Soepgroenten 2 blikjes nu 39
Erwtensoep met worst heel blik 89
Gerookt Vet Spek 500 gram 99
Mandarijntjes Geisha blik 89
Aardbeien op sap «ik 59
Puddingsaus Tova 6 smaken fles 65
KRIJGSMACHT
PLAATSTE VOOR
1370 MILJOEN
AAN-ORDERS
Zowel in de republiek Zuid-
Afrika zelf als in de Ver. Naties
zijn de laatste maanden wel ac
ties geweest tegen de apartheids
politiek van premier Verwoerd
en zijn nationalistische regering,
maar de resultaten daarvan heb
ben niet veel indruk kunnen wek
ken. Dat betekent niet, dat die
strijd is opgegeven, integendeel,
het beslissende stadium wordt
thans pas ingeluid. Zowel door
de Afrikaanse landen die opko
men voor de rechten van hun
rasgenoten in het land in de zuid
punt van het zwarte continent,
als door de negers zelf.
Een interessante ontwikkeling
in de internationale actie tegen
de apartheid was te zien bij het
Internationale Hof van Justitie,
waar Ethiopië en Liberia een
klacht hebben ingediend met een
merkwaardige achtergrond.
De twee landen klagen de
Zuidafrikaanse regering aan, dat
zij het mandaat heeft geschon
den dat ze van de voormalige
Volkenbond kreeg over de vroe
gere Duitse kolonie Zuidwest-
Afrika. En zij menen dat de Ver.
Naties van de Volkenbond de
plicht hebben geërfd toe te zien
op de naleving van de mandaats
verdragen.
Tot dusver is het met de Zuid
afrikaanse verantwoordelijkheid
jegens de V. N. een min of meer
precaire zaak. In 1950 oordeelde
hetzelfde internationale hof, dat
Zuid-Afrika wel verplicht was
zijn rapporten te blijven zenden
aan de V. N. die de toezichthou
dende functie van de Volkenbond
heeft overgenomen, maar dat het
gebied niet als voogdijgebied van
de V. N. was te beschouwen. Vele
jaren zond de regering van Jan
Smuts ook die rapporten trouw
op. Later lieten de Zuidafrikaan
se regeringen dit achterwege en
uiteindelijk werd Zuidwest Afri
ka zonder meer in de Unie (nu
republiek) van Zuid-Afrika opge
nomen.
De Beheerschapscommissie
van de Ver. Naties had op grond
van de uitspraak der interna
tionale reenters weinig te protes
teren en de Algemene Vergade
ring kwam ook niet tot een echt
bestuit. Het erkende Zuidafri-
kaanso argument, dat Zuidwest-
Airika immers géén trusteeship-
gebied was, gaf de doorslag.
De klacht aer twee Afrikaanse
landen echter is gebaseerd op ar
tikel 22 van het handvest van de
Volkenbond, waarin Zuidwest
Afrika weliswaar gespecificeerd
wordt als een mandaatgebied dat
het best bestuurd kan worden
volgens de wetten van de manda
taris als een integraal deel van
diens gebied, maar met enkele
voorbehouden. Hier gaat het dus
niet om een interpretatie van de
plichten en rechten van de op
volger van de Volkenbond, maar
om de uitvoering van een ver
drag dat een Zuidafrikaanse re
gering eens met haar handteke
n.ng neeft bekrachtigd. Een juri-
discn sterker punt.
Dat is ook het oordeel van dt
meerderheid der rechters, die het
verweer van Verwoerds regering
de Volkenbond is ter ziele en
Ethiopië en Liberia kunnen dus
niet meer als leden voor zijn be
langen opkomen hebben ver
worpen. Een standpunt waarte
gen (en de Londense Times on
derschrijft die overweging in een
hoofdartikel) de minderheid der
rechters gekant is, omdat zij
hierin een politieke daad der
rechters zien, die hun humani
taire gevoelens de overhand
laten hebben op hun zuiver-juri-
discht overwegingen.
Maar in ieder geval zullen de
rechters zich nu met de zaak in
laten. Komen zij tot de conclusie
dat het recht in Zuidwest-Afrika
is geschonden, dan hebben de
Ver. Naties tenslotte een basis
waarop ze in actie kunnen
komen als Zuid-Afrika de rech
terlijke beslissing aan zijn laars
lapt.
In Zuid Afrika zelf gaat de
strijd tegen de apartheid een as
pect aannemen dat vele inwo
ners benauwt, zoals aan het licht
kwam voor een commissie van
onderzoek naar de onlusten bij
Pearl, einde november. Getuigen
verklaarden, dat een op de Mau-
Mau gelijkende organisatie, Poqo
genaamd, was ontstaan. Ze zou
vooral in de loasie Langa bij
Kaapstad waar 18.000 negers
als gedwongen vrijgezellen zijn
gehuisvest onder dwang haar
aanhang uitbreiden. Wie niet toe
wil treden, wordt mishandeld.
Ook contributie wordt afge
dreigd. Volgens de Observer zou
den door de harde houding van
wegering Verwoerd vele negers
w5 Mloos verzet, vooral de
»a do schietpartij
in Sharpeville van 1960 zonder
ooit voor een rechter te verschij
nen, maanden en maanden opge
sloten zaten.
Ook de twee organisaties van
inheemsen zouden het woord ge
weldloosheid uit hun statuten
hebben geschrapt. Zuid-Afrika
kan zo eigenlijk voor het
eerst gaan rekenen op een ge
wapend verzet der negers. En
noe moeilijk dat uit te roeien is,
oleek toentertijd in Kenya,
waar de omstandigheden voor
optreden tegen de Mau-Mau
gunstiger waren dan hier in een
geïndustrialiseerde natie, waar
men meer ontwikkelden in de
leiding van Poqo mag verwach
ten en de gelegenheden voor sa
botage en samenzweren in de
kleurlingensteden veel gemakke
lijker zijn.
Verwoerd heeft in 1962 gezegd
dat apartheid als graniet was.
Jie uitspraak wordt nu pas
goed op de proef gesteld.
Nadruk verboden.)
Een Indische militaire woord-
/oer,.er neeit meegedeeld, dat
de Chinezen vorige maand in
het dorp Darrang Dzong een
aanzienlijke hoeveelheid bescha
digd oorlogsmaterieel, dat Indi
sche troepen in het noordooste
lijke grensgebied hadden ach
tergelaten, hebben teruggegeven.
De Chinezen hadden hiervoor
een groep Indische functiona
rissen uitgenodigd. De bijeen
komst werd door de Chinezen
gefilmd.
Volgens de Indische woord
voerder was het merendeel van
het materieel, waaronder tanks,
geschut en machinegeweren,
zwaar beschadigd.
De 23.112 ton metende „Willem
Ruys" van de Rotterdamse Lloyd
nee±t d nsdag in Valletta op Mal
ta 110 passagiers van het door
brand geteisterde Britse lijn
schip „Canberra" aan boord ge
nomen. Dertig van hen reizen
tot Colombo en de overigen naar
Australië of Nieuw-Zeeland.
Een toestel van de K. L. M.
vertrok dinsdag met 140 passa
giers van de „Canberra" naar
Perth in Australië.
i passagiers die met de „Wil
lem Ruys 1^,1, vormen onge
veer de helft van hen, die om
medische redenen niet per vlieg
tuig hun reis konden vervolgen.
Een geestelijke uit Nashville
n de Amerikaanse staat Ten-
ïessee heeft een boete van 50
dollar gekregen omdat hij van
.e koffiekan van zijn kerk een
jtookketel voor whisky had ge
naakt. Hij zei tegen de rechter,
iat hij wijn aan het maken was
/oor een kerkdienst toen de po-
itie de vorige maand een inval
ieed in de „St. Psalm Spiritual
Jhurch".
Maandag is het voor de eerste
naai gelukt uit Engeland door
niddel van de „Relay"-kunst-
maan beelden naar de Verenig
de Staten te zenden. Sinds de
lancering van deze kunstmaan
midden december hadden alle
oogingen hiertoe gefaald. De
beelden werden maandag in Nut-
iey (New Jersey) ontvangen. Zij
waren „buitengewoon helder en
van goede kwaliteit", zo werd
aldaar verklaard.
Spaar mee met de Premie-van-de-Maand Club voor Beter Leven.
Begin morgen!
250 GRAM
500 GRAM
Mager Zuurkoolspek
250 gram 79
Casseler-rib
dikka plakken
100 gram 69
Oploskoifie
%loskolfté-
Slagroom Bear Brand tijdelijk 2 blikjes 1.69 Koffiemelk 3 blikjes 89
METALEN
Crème gemoffeld bulsstaal
verstelbaar voor 4 hoogten
Bestelnummer 675
CL.UBPRIJS
in PMC-cheaues
Vergelijkbare winkelwaarde 44.50
Joegoslavische
GOULASH
BLIKL^S
de meest verse 'koffie van alle
vacuumblik 250 gram
VoNaromatlseh-goudmerk 1.72 I Mild-geurlg-groenmerk f.45
Mild-krachtig - roodmerk f.45 Pittig-paarsmerk f.20
Originele Engelse f?
cakerol met jam f J
Onvoorwaardelijke Kwaliteitsgarantie.
Wanneer u enig AH-arlikel niet élke cent waard acht die
u ervoor hebt betaald, dan wordt u door Albert Heijn het
volle bedrag vergoed. Prompt... zonder enige bedenking.
Albert Heijn
Door
AC,Al HA CHRISTIE -
In de periode van 1 januari
1962 tot en met 30 september
van dat jaar is ten behoeve van
de drie krijgsmachtonderdelen
voor 1370 miljoen aan orders
geplaatst. Orders ten bedrage
van ƒ917 miljoen werden onder
gebracht bij de Nederlandse in
dustrie. Voor ƒ43 miljoen aan
materiaal werd in het buitenland
besteld. Voor de marine werd in
ons land ƒ254 miljoen, voor de
landmacht ƒ201 miljoen en voor
de luchtmacht ƒ462 miljoen be
steed. De bestedingen in het
buitenland waren voor die krijgs
machtdelen resp. ƒ64 miljoen,
ƒ178 miljoen en ƒ211 miljoen.
Dit heeft minister Visser meege-
leeld in zijn memorie van ant
woord op de begroting voor 1963
/an zijn departement.
Nadruk verboden.
„Dat zal morgen gebeuren," zei
Flora luid.
„Flora." riep haar moeder ont
steld.
Flora wendde zich tot de secre
taris.
„Wilt u zo goed zijn de aan
kondiging naar de „Morning
Post" en „The Times" te zenden,
mr. Raymond."
„Als u er zeker van bent dat
dat verstandig is, miss Ackroyd,"
antwoordde hij ernstig.
Ze draaide zich impulsief om
naar Blunt.
„U begrijpt me wel," zei ze.
„Wat kan ik anders doen? Zoals
de situatie nu is moet ik achter
Ralph staan. Ziet u niet in dat ik
dat doen moet?"
Ze keek hem onderzoekend aan
en na een lang stilzwijgen knikte
hij.
Mrs. Ackroyd barstte in schril
le protesten uit. Flora reageerde
er niet op. Toen zei Raymond
„Ik apprecieer uw motieven,
miss Ackroyd. Maar gelooft u
niet dat u wat voorbarig bent?
Wacht liever nog een paar
dagen."
„Morgen," zei Flora beslist.
„Moeder, het helpt niets of u zo
te keer gaat. Ik mag dan veel on
deugden hebben, ik blijf mijn
vrienden trouw."
„Mijnheer Poirot," smeekte
mrs. Ackroyd in tranen. „Heeft
u dan niets te zeggen?"
„Er valt niets te zeggen,"
kwam Blunt tussenbeide. „Ze
doet wat goed is. Ik sta volledig
achter haar."
Flora stak hem de hand toe.
„Dank u, majoor Blunt."
„Mademoiselle," zei Poirot, „wilt
u een oud man toestaan u geluk
te wensen met uw moed en
trouw? En zult u me niet ver
keerd begrijpen als ik u verzoek
met de aankondiging, waarover
u spreekt, nog twee dagen te
wachten?"
Flora aarzelde.
„Ik vraag dit evenzeer in het
belang van Ralph Paton als in
het uwe, mademoiselle. U kijkt
boos. U begrijpt niet hoe dat mo
gelijk is. Maar ik verzeker u dat
het wel het geval is. Vooral geen
blamage. U heeft mij de zaak in
handen gegeven u mag me nu
niet tegenwerken."
Het duurde even vóór Flora
antwoordde.
„Ik vind het niet prettig, maar
ik zal doen wat u vraagt," zei ze.
Ze ging weer aan de tafel zit
ten.
„En nu, messieurs et mesda
mes," zei Poirot haastig, „zal ik
verder gaan met hetgeen ik u
wilde zeggen. U moet goed be
grijpen, ik zal achter de waar
heid komen. De waarheid, hoe
lelijk op zichzelf, is altijd inte
ressant en mooi voor degenen die
haar zoekt. Ik ben al oud, mijn
geestelijke vermogens zijn mis
schien niet meer wat ze geweest
zijn. Hij zweeg even, om tegen
spraak uit te lokken. „Waar
schijnlijk is dit de laatste zaak
die ik zal onderzoeken. Maar
Hercule Poirot eindigt niet met
een mislukking. Messieurs et
mesdames, ik zeg u, dat ik de
waarheid wil vinden. En dat zal
ik ondanks u allen."
Die laatste woorden slingerde
hjj ons als het ware dreigend in
het gezicht. Ik geloof dat we alle
maal een beetje terugschrokken
uitgezonderd Geoffrey Raymond,
die goedgehumeurd en onver
stoorbaar bleef als altijd.
„Hoe bedoelt u ondanks ons
allen?" vroeg hij met opgetrok
ken wenkbrauwen.
„Precies wat ik zei, monsieur.
Iedereen hier in de kamer ver
bergt iets voor me." Hij hief zijn
handen op toen er een flauw ge
mompeld protest opsteeg. „Jawel,
ik weet wat ik zeg. Het kan iets
onbelangrijks zijn waarvan men
denkt dat het niets met de zaak
in kwestie te maken heeft
maar ar ia iata. Elk van u heeft
iets te verbergen. Heb ik gelijk
of niet?"
Hij keek verwijtend de tafel
rond en allen sloegen de ogen
neer. Ja, ik ook.
„Ik heb het antwoord gekre
gen" zei Poirot met een eigen
aardig lachje. Hij stond op. „Ik
doe een beroep op u allen. Zeg
me de waarheid, de volle waar
heid." Het bleef stil. „Heeft nie
mand iets te zeggen?"
Weer die korte lach.
„Dat is jammer", zei hij en ver
liet de kamer.
HOOFDSTUK XIII.
DE GANZEPEN.
Poirot had gevraagd, of ik
's avonds bij hem wilde komen
en dus ging ik naar zijn huis.
Caroline zag me met zichtbar
tegenzin vertrekken; ik vermoed
dat ze graag mee nad wma
gaan.
Poirot begroette me gastvrij.
Hij had een iles Ierse whisky,
die ik verafschuw, op een tai ei
tje gezet naast een syphon spuit
water en een glas. Hijzelf was
bezig chocola k'.nar te maken.
Dat was zijn geliefkoosde drank,
zoals ik later ontdekte.
Hij informeerde beleefd naar
mijn zuster die hij, zoals hij ver
klaarde, een zeer interessante
vrouw vond.
„Ik vrees dat u haar aardig
verwaand gemaakt hebt," zei ia
droogjes. „Denk maar eens aan
zondagmiddag."
(Wordt vervolgd.)
ARBEIDERS VAN 50
1ATIONALITEITEN WERKEN
IN AMSTERDAM
In Amsterdam werkten eind
december arbeiders van 50 na
tionaliteiten. Dit blijkt uit de
cijfers van het Gewestelijke Ar
beidsbureau in de hoofdstad, die
in het afgelopen jaar 6600 werk
vergunningen aan vreemdelin
gen heeft verstrekt. Het jaar
tevoren waren het er 6200. De
stijging wordt verklaard door de
krapte op de arbeidsmarkt. Bij
deze aantallen zijn niet inbe
grepen de (400 500) Belgen en
Luxemburgers, die zonder werk
vergunning in Nederland kun
nen komen werken. Het betreft
in alle gevallen arbeiders in
loondienst, want zoals bekend is
nadert de totale vreemdelingen
bevolking van de hoofdstad de
15.000.
Van de 6600 vreemdelingen,
waarmee het G. A. B. in 1962 be
moeienis had, werken er rond
6.000. Duitsers en Italianen
vormden met elk 20 °/o de groot
ste groepen.
ACTIE POLITIE TE PAARD
Als eerste stad in het zuiden
van Nederland krijgt Breda be
reden politie. Er is een actie
comité uit de Bredase burgerij
gevormd, dat het politiekorps
twee paarden wil schenken ter
gelegenheid van het gereedko
men van het nieuwe Bredase
politiebureau dat dit jaar afge
bouwd wordt. De actie heeft tot
titel „Politie te paard".
De bedoeling is, dat 't Bredase
politiekorps een kleine bereden
afdeling krijgt.