SLECHT NIEUW JAAR voor 7 sjombe De weersituatie in West-Europa Mogelijk zullen Verenigde Naties operaties in Katanga voorlopig staken De weigering door Indonesië van de Britse nota over Broenei WEERRERICHT ZON- en MAANSTANDEN ZATERDAG 5 JANUARI 1963 19e Jaargang Nr 5803 Twee ultimatums Wat doet Londen? Chroesjtsjovs toon Rssclio Kt»ek ERNSTIG SPOORWEGONGELUK IN INDIA CHROESJTSJOV NAAR OOST-BERLIJN ALGEMENE MOBILISATIE IN SAOEDI-ARABIë BRITSE KUSTVAARDER „ARDGARRY" VERMOEDELIJK VERGAAN DODEN IN JADOTSTAD IJZEL EN MIST GROTE GEVAAR VOOR LUCHT-, WEG EN SPOORVERKEER BELGISCH TREILER DREEF BRANDEND ROND IN HET KANAAL ENGELSE VISSERS HEBBEN OVERLAST VAN RUSSISCHE VISSERS GROTE CHINESE TROEPEN CONCENTRATIE BIJ DE INDISCHE GRENS DUIZENDEN VLUCHTELINGEN UIT KATANGA POGEN NOORD-RHODESIE BINNEN TE KOMEN Alleen 't beste... goed genoeg HET WEES HOOGWATER Frankarine bij abonnement: Terneuzen Directeur-Hoofdredacteur I. van de Sande Redactie, adres: Noordstraat 5557 Administratie-adres: Smidswal Telefoon 01150 2073 Gironummer 3S150 Abonnementsprijs: ƒ6,per kwartaal: per maand f2,per week 48 ct. Losse nrs 9 ct. Verschijnt dadelijks Uitgeefster N. V. v/h Firma P. .1. van de Sande te Terneuzen Advertentieprijs per mm 16 ct: minimum per advertentie ƒ2,40. Rubriek: Kleine Advertenties (géén handels- advertenties) 5 regels 1,10. Iedere regel meer 22 et. Kleine Advertenties bij vooruitbetaling. Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres Bureau van dit Blad, 20 cent meer. Inzending advertenties te 's namiddags 2 unr. Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur. De onrustige jaarwisseling die Tsjombe heeft moeten vieren, is waarschijnlijk ook zijn laatste geweest, als president van een zo goed als zelfstandig Katanga. Hoe ook precies de schietpartij tussen zijn gendarmes en de blauwhelmen der Ver. Naties ontstaan is, in de loop daarvan is niet gebeurd wat steeds heeft gedreigd: vernieling van de in stallaties der Union Minière. De aankondiging van zo'n strijd- methode der verbrande aarde heeft de Ver. Naties al lang er van weerhouden de afvallige provincie al te drastisch aan te pakken. Dat het laatste nu is gebeurd, schijnt ook meer toeval dan opzet van Ver. Naties te zijn geweest. De leider van de Katangezen heeft in zijn eerste reactie wel een guerilla in het vooruitzicht gesteld, maar de moeilijkheid voor hem is dat de kern van zijn strijdmacht enigermate effectief was dank zij de duur betaalde huurlingen. Als hem daarvoor het geld gaat ontbreken, zal er van de guerilla ook weinig te recht komen. Intussen heeft Tsjombe andere eieren voor zijn geld gekozen. Met een aanbod voor een bestand poogt hij weer tijd te winnen. Twee ultimatums van Oe Thant moesten hem die kans ontnemen. Vooral het dreigement dat de Katangese luchtmacht zou wor den vernietigd als Tsjombe deze niet onmiddellijk overgaf, sprak duidelijke taal. Aan de andere kant is het in de Kongolese hoofdstad ook niet zo'n ideale toestand meer voor de toetreding van Katanga, want premier Adoela heeft in Leopold- stad het parlement naar huis ge stuurd en heeft nu het misnoe gen opgewekt van de partijen die hem aanvankelijk steunden. En wie geeft Tsjombe ongelijk als hij zich verre houdt van zo'n De enige buitenlandse rege ring die zich nog een beetje om Tsjombe bekommert, is de Brit se. De Belgische heeft de relatie al drastisch laten bekoelen. De laatste oproep van Whitehall is er een die Tsjombe aanraadt te capituleren, door eindelijk met Leopoldstad tot overeenstem ming te komen. Londen heeft lang Tsjombe zoveel mogelijk de hand boven bet hoofd gehouden, ten dele om de Britse financiële belangen in Katanga, maar voor al om geen onrust te hebben aan de grens van Noord-Rhodesië, waar nu een zwarte regering haar zware taak is begonnen. Ook Londen ziet nu in Tsjom be niet meer een garantie voor rust meer. En dat heeft het liever dan aanstekelijke gevechten naast het politiek toch nog al in labiele rust verkerende Rhode- sië de kans op rust door Tsjom- bes toegeven an Adoela. Na de felle brief aan Adenauer met Kerstmis heeft Chroesjtsjov ook met de jaarwisseling weer woorden aan Duitsland en Berlijn gewijd. Gaf de eerste brief de onaangename indruk of de koude oorlogstactiek weer als vanouds werd beoefend, de jongste bood schap aan Ulbricht stelt slechts vast dat de problemen er nog al tijd zijn en gevaarlijk zijn geble ven. De rode premier laat door schemeren dat zijn wensen en verlangens zeer ingrijpend zijn veranderd wie had dat ook verwacht? maar hij verblijdt de heerser, van Pankow niet met veel hoop dat ze ook zo en spoe dig in vervulling zullen gaan. Zelfs het traditionele gerom mel met de raketten heeft meer een sfeer van constatering der feiten dan een bijzonder dreigen de toon. Zo te horen blijft de ont spanning nog wel even voort duren. (Nadruk verboden.) Op het station van Oeniesjna- gar in de Indische staat Oettar Pradesj is vrijdagochtend een posttrein ingereden op een stil staande passagierstrein. 42 men sen, onder wie vijf vrouwen, kwa men om het leven. Meer dan hon. derd werden gewond. De motorwagens schoven in elkaar en vijf" rijtuigen werden vernield. Twee andere rijtuigen brandden uit na het ontploffen van zuurstofcilinders. De be stuurders van de beide treinen bleven ongedeerd. Noordstraat 102 - Telefoon 3128 Terneuzen Premier Chroesjtsjov zal aan het hoofd staan van de delegatie der Sowjet-communistische par tij naar het congres van de Duit se socialistische eenheidspartij, dat op 15 januari a.s. in Oost- Berlijn begint, aldus meldde Tass. De laatste maal dat de Sowjet- premier Oost-Duitsland bezocht was in mei 1960, toen hij na de mislukte top-conf eren tie in Pa rijs, op de terugreis naar Mos kou in Oost Berlijn besprekingen voerde met Oostduitse leiders. De Oostduitse communistenlei der Walter Ulbricht, bezocht Moskou nog in november j.l. Westerse waarnemers geloven dat het besluit belangrijke stap pen in de kwestie-Berlijn inluidt. Men acht het waarschijnlijk, dat Chroesjtsjov meer bijzonderhe den zal geven over de gebleken Russische bereidheid om ermee akkoord te gaan dat Westerse troepen in West-Berlijn blijven, mits dit geschiedt onder de vlag van de Verenigde Naties. Een woordvoerder van de En gelse ambassade in Djakarta heeft donderdag gezegd, dat de Britse nota met betrekking tot Broenei, die door Indonesië was geweigerd, geen grove woor den'' bevatte zoals een woord voerder van het Indonesische ministerie van Buitenlandse Za ken had gezegd. De nota zou echter niet in dezelfde vriend schappelijke geest geschreven zijn als de persoonlijke brief van de Engelse minister van Buiten landse Zaken, lord Home, aan dr. Soebandrio van vorige maand. Volgens Antara is vrijdag in Djakarta bekendgemaakt, dat sjeik Azahari, de leider van de opstandelingen in Broenei, op 2 januari in Djakarta een voor lichtingsbureau heeft laten ope nen. Ach mad Fedillah is door de rebellenregering benoemd tot Premier Feysal van Saocdi- Arabië heeft donderdagavond de algemene mobilisatie in zijn land afgekondigd, aldus een bericht van Radio-Cairo, die dit van de Saoedische radio heeft verno men. Volgens Radio-Mekka is deze maatregel genomen om „de bin nenlandse veiligheid" te waar borgen en „in afwachting van buitenlandse agressie". permanent vertegenwoordiger in Indonesië. Een Indonesische politieke groep, „het nationale comité voor solidariteit met de revolutie van net volk van Noord-Kali- mantan (Noord-Borneo), heeft de Britse regering gevraagd de opstandelingenleider sheik Inche Azahari te erkennen als minis ter-president van Broenei. Dit meldt het Indonesische persbu reau „Antara". Een delegatie van 10 personen, onder leiding van luitenant kolonel Ali Murtono heeft nier toe gisteren een verklaring over handigd aan de Britse ambassa deur in Indonesië, sir Leslie Frye, aldus „Antara". Er wordt in de verklaring aan toegevoegd, dat het comité ver plicht zou zijn de door de revo lutionairen gevraagde hulp te verlenen, als het verzoek door de Britse regering zou worden af gewezen. Ook zou het comité dan niet verantwoordelijk zijn voor de woede van het Indonesische volk, aldus „Antara". INDONESIË EN NOORD-BORNEO Een delegatie van het „Nationaal Comité van solidariteit met de re volutie der volkeren van Noord- Borneo" heeft de Britse ambassa. deur in Djakarta vrijdag een ver klaring aangeboden waarin wordt aangedrongen op het verlenen van onafhankelijkheid aan Broe nei, Noord-Borneo en Serawak. Men waarschuwt tegelijkertijd dat een Britse weigering „ernsti ge gevoigen" zou hebben. „Wij zullen niet verantwoorde lijk zijn voor de toorn van het Indonesische volk over de reac tionaire politiek van de Britse re gering", aldus de verklaring. JADOTSTAD IN HANDEN VAN V. N.-TROEPEN Troepen van de Verenigde Na'ies '-ebben donderdag de belangrijke Katangaanse mijnstad Jadotstad bezet. Foto: Indiase V. N.-militairen klauteren over een brug, welke door de Katangaanse gendarme rie is vernield, tijdens de opmars naar Jadotstad. Op de Sciliy-eilanden. ter hoog te van Cornwall aan de zuidwest kust van Engeland, is vrijdag een zwaar beschadigde sloep van de 1974 ton metende Britse kust vaarder „Ardgarry" aangespoeld. Dit vaartuig dat een bemannnig van twaalf koppen telde, werd het laatst waargenomen op zater dag j.l. ter hoogte van Lizard, aan de zuidkust van Engeland. Sinds dien wordt het schip vermist. De Nederlandse kustvaarder HoUandia" had zaterdagmiddag gemeld te hebben waargenomen dat een klein schip op ongeveer vijf kilometer uit de kust van Li zard was gezonken. Nasporingen leverden toen echter geen enkel resultaat op. De Britse kustwacht vreest thans dat de .Ardgarry", die met een lading steenkolen een reis van Swansea (Zuid-Walss) naar RQUaan maakte, is vergaan. In diplomatieke kringen h Leopoldstad werd vrijdag te ken "en gegeven dat de Ver. Naties, nu zij drie grote centra in Ka- tanga in handen hebben, haar operaties mogelijk voorlopig zullen staken, om zich te bera den over de verdere gang van zaken. Deze drie centra zijn de hoofd stad Elisabeth stad, do stad Ka- mina en jadotstad, dat het mid delpunt is van het gebied der kopermijnen. De enige belang rijke Katangaanse plaats, die nog niet door de Ver. Naties wordt beheerst, is de ten westen van Jadotstad gelegen luchtbasis Kolwezi. Dr. Ralph Bunche, ondersecre taris der Ver. Naties, die speci aal is belast met de behandeling van politieke aangelegenheden, wordt vrijdagavond in Leopold stad verwacht, waar hij met burgerlijke en militaire V. N. leiders zal beraadslagen. Hierbij zal over „politieke en militaire aangelegenheden en bestuurs zaken, die in verband staan, met het optreden de Ver. Naties in Katanga", worden gesproken. Volgens in Salisbury rpgevan f.en radioberichten waren troe pen van de Verenigde Naties en1 volk te handelen. I Katangaanse gendarmeristen vrijdagmiddag op de weg van Jadotstad naar Kolwezi met el- I kander slaags geraakt. De lucht basis Kolwezi is het laatste bol werk van president Tsjombe en zijn mannen. Verscheiden spooi- bruggen en wegtunnels waren door de Katanganen opgeblazen terwijl zij zich op dit bolwerk te rugtrokken. Gewoonlijk betrouwbare krin gen in Londen verklaarden vrij dag, dat Groot-Brittannië, de Verenigde Staten en België el kander gehaast raadplegen over de toestand in Katanga. De rege ringen van de drie landen zijn het erover eens. dat de terugkeer van president Tsjombe naar Eli- sabethstad in alier belang zou zijn. Zij zouden een geschikte manier zoeken om hun gezamen lijk standpunt kracht bij te zet ten. De Verenigde Staten hebben vrijdag een beroep op president Tsjombe gedaan zijn afscheiding van Kongo direct te beëindigd en te voorkomen, dat de belang rijke installaties in Katanga schade oplopen. Volgens het mi nisterie van Buitenlandse Zaken rust thans op Tsjombe een zware verantwoordelijkheid om de daden waarmee hij heeft ged -e'gd vermijden en daarmee in het belang van het gehele Kongolese Via Brazzaville, in het vroege re Franse Kongo, richtte presi dent Tsjombe zich vrijdag met een boodschap tot het Katan gaanse volk. Over zijn verblijf plaats is nog geen zekerheid. Hij deed daarin een oproep om „op het eerste teken een strijd tot het einde te beginnen. Ik ben in uw midden. Als dat nodig is zal ik mijn bloed voor onze zaak ver gieten, zei Tsjombe. Hij deed een felle aanval op de Verenigde Sta ten, die hij beschuldigde van neo kolonialisme. Vrijdagochtend is te Brussel vernomen dat de Belgische dames Verbruggen en Van den Bucker te Jadotstad, in Katanga, door Indische V. N.-militairen zijn doodgeschoten. Dit geschiedde, toen de beide dames in een auto reden, die door de Indiërs met machinege weren werd beschoten. Een Ka tangaanse bediende, die zich ook »in de auto bevond, werd even eens dodelijk verwond. 4> In de Italiaanse stad San Remo hebben zich donder dagnacht twee aardschokken voorgedaan. De muren van 'diverse gebouwen scheurden. Vele inwoners van de stad verliéten hun huizen. In het zuiden van Engeland, dat al tien dagen lang de ergste sneeuwstormen sinds 1881 heeft doorgemaakt, heeft, vrijdag de zon zich laten zien. Het grootste deel van het land stond gisteren in het teken van een lichte dooi, die echter te laat kwam om de belangrijkste sportevenementen voor zaterdag te redden. Op zes na zijn alle beroepsvoetbaïwed- strijden afgelast. Dikke bagger heeft een nieuw gevaar toege voegd aan de sneeuw, ijs en mist, die het verkeer in zo hoge mate hebben belemmerd. Nu waren echter de voetgangers de voor naamste slachtoffers. Het auto verkeer verliep wat vlotter. In het grootste deel van het Europese vasteland hebben ijzel en mist het lucht-, weg- en spoor wegverkeer grote parten ge speeld. In het gebied van Calais, aan de Franse westkust, werden enige dorpen, die meer dan een week door de zware sneeuwval waren geïsoleerd, door het leger met sneeuwruimers bevrijd. In het gebied van Rijssei, iri Noord Frankrijk, hebben de glad de wegen aan meer dan honderd mensen gebroken armen of be nen gekost. Ook vrijdag was de toestand daar slecht. Ook in België werden als ge volg van de weersomstandighe den alle voetbalwedstrijden voor het komende weekeinde afgelast. In het westen van Oostenrijk is door plotselinge dooi het ge vaar voor lawines „acuut" ge worden. Ook in Beieren dooide het vrij dag, doch in verschillende delen van het Rijnland vroor het nog, te v, ijl in het Harzgebergte het verkeer door zware sneeuwval vertraging ondervond. In tegenstelling tot Rome en Bemanning in veiligheid Het lichtschip Owers heeft ge meld, dat de Belgische treiler „Don Bosco" brandend ronddrijft in Het Kanaal in de buurt van het eiland Wight. Een Britse mijnenveger en een Zuidafri kaans fregat stoomden direct op naar de treiler. Drie leden van de bemanning van de „Don Bosco" zijn overboord gesprongen en door een hefschroefvliegtuig op gepikt. Twee anderen wisten aan boord van het lichtschip te klau teren, toen de treiler langszij was gekomen. Volgens een mededeling van de Britse admiraliteit is de brand van de „Don Bosco" geblust. De treiler is door een schip van de Britse marine op sleeptouw ge nomen, op weg naar Portmouth. Alle vijf bemanningsleden ver keren in goede welstand. het verdere zuiden van Italië, waar het vrijdag warm was, heerste er op sommige plaatsen in het oosten van Noorwegen nog een temperatuur van dertig graden Celsius onder nul. Polen ligt grotendeels onder een sneeuwdek bedolven, waar- dooi' het wegverkeer wordt ver lamd en het internationale trein verkeer wordt belemmerd. Een groep vissers uit het En gelse graafschap Devon wil vol gende week bij de Engelse mi nister voor Visserij Soames, aan dringen op uitbreiding van de Britse territoriale wateren van 4,8 km tot 19,3 km, omdat zij in de wateren van Devon de laatste vijf weken overlast hebben on dervonden van ongeveer 70 Sow- jet-Russische trailers, die soms de kust tot op 1 km naderen. Zij zeggen hierbij visgerij ter waar de van drieduizend pond (30.000 gulden te hebben verspeeld. Een woordvoerder van de vis sers zei dat door deze incidenten de kleinere Engelse trailers bang zijn uit te varen wanneer er Rus sen in de nabijheid zijn. „Zij lopen een goede kans om hun visgerij te verliezen of hun tijd te verspil len omdat de Russen enorme hoe veelheden vis wegvangen." De Indische eerste minister Nehroe heeft vrijdag de berich ten bevestigd, volgens welke een sterke Chinese troepenmacht na bij de grens van India is samen getrokken. Hij voegde hieraan toe niet te kunnen zeggen wat de Chinezen in de zin zouden hebben. Nehroe zei dit bij de beant woording van vragen, die hem tijdens een besloten zitting van het dagelijks bestuur van de (regerings) congrespartij werden gesteld. Na de bijeenkomst deel de de parlementaire woordvoer der aan verslaggevers mede. Rond 10.000 negers en negerin nen uit Katanga hebben gepoogd Noord-Rhodesië binnen te ko men, zo heeft een verslaggever van de Rhodesische radio vrij dag meegedeeld. De vluchtelingen werden ech ter door Rhodesische troepen teruggestuurd. De Volkerenorga nisatie zou volgens deze verslag gever nog niet gereageerd heb ben op verzoeken om hulp aan de vluchtelingen van de Rhodesi sche autoriteiten. DE TREINENLOOP Het is vrijdag een zeer drukke en moeilijke dag geweest voor de spoorwegen. Op een normale vrij dag vervoert de trein in totaal on geveer 500.000 passagiers en gis teren waren het naar schatting 750.000. Door de slechte weers omstandigheden konden vertra gingen moeilijk uitblijven. Deze liepen gistermiddag én -avond tot 30 minuten; in enkele gevallen liep het op tot ongeveer 45 minu ten. Naarmate de dooi doorzet, krijgt de Ueinverloop meer en meer een normaal karakter. Binnenvering fjowfwsil Schuimrubber HAZET FABRIEKEN ZEVENBERGEN VORST OP TERUGTOCHT Lucht met- temperaturen enke le graden boven het vriespunt, welke aanwezig was boven Frankrijk, is ér in geslaagd lang zaam verder naar het noorden op te dringen, waardoor de vorst zich in de avond van vrijdag nog slechts handhaafde in het 'uiter ste noorden van ons land. Ook daar zal zij vandaag verdwijnen en zal de neerslag niet' meer als sneeuw, maar als regen vallen, waarbij er ook mist kan ontstaan. In de zuidelijke helft van het land kunnen er enkele opklarin gen voorkomen, en wordt over dag weinig of geen regen meer verwacht. Het laat zich aanzien dat onder invloed van een zuid westelijke stroming boven Zuid- Europa, in stand gehouden door een lagedrukgebied op de oceaan, dat langzaam oostwaarts op dringt, de vorst er niet in zal sla gen gedurende het weekeinde weer terrein te winnen. medegedeeld door het K. N. M. I., geldig tot hedenavond. Lichte dooi. In het noorden van het land zwaar bewolkt met plaatselijk mist. Aanvankelijk nog regen, lichte dooi en zwakke tot matige wind uit uiteenloopende richtingen. In het midden en zuiden van het geen regen meer. Zwakke tot ma- land enkele opklaringen, vrijwel tige wind tussen zuidwest en zuid. oost en eveneens lichte dooi. ZATERDAG 5 Breskens Terneuzen Hansweert Walsoorden JANUARI v.m. n.m. 9.30 10.05 10.45 10.55 10.13 10.48 11.28 11.3S ZONDAG 6 JANUARI v.m, n.m. Breskens 10.47 11.21 Terneuzen 11.22 11.56 Hansweert 0.02 1236 Walsoorden 0.12 12.46 MAANDAG 7 JANUARI v.m. n.m. Breskens 11.25 11.55 Terneuzen 12.30 Hansweert 0.40 1.10 Walsoorden 0.50 1.20 ZON MAAN op onder op onder Jan. 5 8.48 16.43 13.45 3.19 6 8.48 16.44 14.15 4.38 7 8.47 16.45 14.52 5.55 8 8.47 16.47 15.37 .TOT-

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1963 | | pagina 1