KILO
Een jaar praten over Berlijn
Gaulle
Victory
Anti-Franco betogingen
Rome
m
Maanraket gelanceerd
Het weer
WF^RERICHT
nietvetgetm
SUNIL HALEN!
Toespraak van De
lerdag 18 oktober 1962
ZIEKENHUIS
NDEL VAN DE SAMDE
VRIJDAG 19 OKTOBER 1962
18e Jaargang Nr 5732
Het bezoek van
Chroesjtsjov aan de V. S.
Kanaal-overstekende Brit
vermist
HET INDISCH-CHINESE
GRENSGESCHIL
MAISON
DESIRES
SCHOUT-BIJ-NACHT
REESER UIT
HOLLANDIA
VERTROKKEN
AMERIKAANSE
KERNONTPLOFFING
HOOGWATER
ZON- en K' '"STANDEN
DE BALLONSATELLIET
„ECHO"
DE RAKET NAAR
VENUS
leuzen
OKTOBER A.S. de inschrij-
van
GROENTEN en FRUIT
1 november 1962 tot en met
g kunnen vanaf MAANDAG
rden op de administratie en
vóór of op MAANDAG 29
worden t.a.v. de administre-
p....
!.95
Frfcnkwrtftg bfl abonnement; Terrteorsn
iMrteMWP-HobMredaeteflr t van Sarvüs
Redactieadres: Neordstraat 55—57
Administratie-adres: Smidswa]
Telefoon 01150 2073
Gironummer 38150
Abonnementsprijs: ƒ6,— per kwartaal: per
maand f2.—: per week 48 et. Losse nrs 9 et
DE VRIJE ZEEUW
Verschijnt dageïtfks Uitgeefster N. V. v/h Firma P. J. van de land. ir -neuten
Advertentieprijs per mm 16 ct; minimum per
advertentie ƒ2,40.
Rubriek: Kleine Advertenties (géén handels
advertenties) 5 regels 1,10. Iedere regel meer
22 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres
Bureau van dit Blad, 20 cent meer.
Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur.
Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur.
xclysmMithtiftafxuuiA
KONINGIN BIJ JURERING
WERKEN VOOR KONINK
LIJKE SUBSIDIE.
Hare Majesteit de Koningin is
donderdagmiddag enige uren
tegenwoordig geweest bij de
jurering in Frascatie te Am
sterdam van werken die jonge
kunstenaars ter verwei-ving van
de koninklijke subsidie van dit
jaar hebben ingezonden. Met
name heeft de vorstin de beoor
deling gevolgd van vijftien der
binnengekomen schilderstukken.
Een woordvoerder van bet
Amerikaanse ministerie van Bui
tenlandse Zaken heeft, naar aan
leiding van geruchten dat de
Russische premier, Chroesjtsjov,
naar de Verenigde Staten zou
reizen voor een gesprek met
president Kennedy, op een pers
conferentie gezegd dat de Ver
enigde Staten hierover geen
aanwijzingen „van welke aard
ook" van de Russische regering-
hebben ontvangen.
Gezaghebbende kringen van
het ministerie van Buitenlandse
Zaken bevestigden echter, dat
de regering in de afgelopen
weken verscheidene aanwijzin
gen had gekregen, dat de Sow-,
jetrussische premier van plan
zou zijn de algemene vergade
ring van de Verenigde Naties
eind november of begin decem
ber bij te wonen.
De 32-jarige Brit Keith Slo-
combe, die donderdagmorgen
vroeg op een „brandingsplank"
uit Calais is vertrokken om zo
het Kanaal over te peddelen, is
nog niet in Dover aangekomen.
Hij zei bij zijn vertrek, dat hij
er zes uur over dacht te doen.
Met reddingboten en andere
schepen werd donderdagnacht in
dichte mist naar hem gezocht
De reddingboot uit Dover meld
de toen na een speurtocht van
twee uur dat het zicht tot 25 m.
was verminderd en dat het zoe
ken „hopeloos'' was geworden.
zwak, middelmatig ot onzeker is,
zal het volkomen duidelijk zijn
dat mijn taak onmiddellijk en
definitief geëindigd zal zijn. Want
wat zou ik daarna nog kunnen
doen zonder het hartelijke .ver
trouwen der natie?"
De Gaulle zei dat nu het ogen
blik gekomen is om te beslissen.
Bovendien blijkt uit de reeds ge
dane en nog in voorbereiding
zijnde aanslagen duidelijk, dat
„Frankrijk in de oude verwar
ring dreigt terug te vallen en
spoedig naar een catastrofe zal
gaan" wanneer hij aftreedt, al
dus De Gaulle. Zijn toespra-k
duurde zeven minuten.
Washington heeft al enige ma
len met opmerkelijke kiem ge
waarschuwd dat de kwestie-Ber-
lijn binnenkort weer onaange
naam accuut dreigt te worden.
Het verrassende hierbij is, dat er
eigenlijk geen recente Russische
uitlatingen zijn die een dergelijk
vermaan schijnen te wettigen.
Dat verlokt te geloven dat Ken
nedy als handige partijman de
aandacht van de stemmende
Amerikanen poogt af te leiden
\an de netelige zaak Cuba, die
de democratische partij makke
lijk stemmen kan kosten door
het ongenoegen dat in de V. S.
bestaat over de manier waarop
te regering Castro aanpakt, of
liever niet aanpakt.
Toch is de kans groter dat de
Amerikaanse waarschuwing niet
-en dergelijk oogmerk heeft,
-naar inderdaad de logische kon-
sekwentie is van wat Washing-
on langs diplomatieke weg
ïeeft vernomen. De nieuwe
Amerikaanse ambassadeur in
Vloskou begon zijn ambt door
irie uur lang te spreken met de
Sowjet-premier. Prompt daarop
noeg de Russische minister van
Buitenlandse Zaken Gromyko
"en gesprek -met Kennedy aan.
Het moet al heel vreemd zijn als
in deze gesprekken Berlijn niet
het voornaamste onderwerp is
geweest.
WAT IS ER BEREIKT?
Een jaar geleden spraken
Kennedy en Gromyko ook met
elkaar. Toen stelde de Rus de
Amerikaan gerust dat de U. S.
(i
S. R. niet hals over kop een ver
drag met Oost-Duitsland zou
sluiten en begon een lange reeks
besprekingen op allerlei niveaus
en op allerlei plaatsen tussen
Sowjets en Amerikanen. Veel
werd niet bekend over de inhoud
daarvatp. Doorgaans beperkte
men zich tot de verklaring dat
geen oplossing was bereikt. Nog
onlangs verklaarde het Kremlin
dat het tot na de Amerikaanse
verkiezingen zou wachten om
het onderwerp voor een defini
tieve oplossing nog eens aan te
snijden. Die verkiezingen zijn 6
november en dat duurt dus niet
lang meer.
Al lekte over deze besprekin
gen van nu omtrent,een jaar niet
veel uit, ongetwijfeld heeft Wa
shington er genoeg uit kunnen
leren waardoor de waarschuwin
gen van nu gemotiveerd kunnen
zijn. Het is geen toeval dat juist
nu de Westduitse minister van
Buitenlandse Zaken, Schroder, in
Washington is en dat volkomen
onverwacht werd aangekondigd
dat kanselier Adenauer zelf ook
binnenkort naar de V. S. gaat.
Zonder dat iets aan de grote klok
wordt gehangen, bespreekt men
wat gebeuren moet nu binnen
kort de al zo lang aangekondig
de Russisch-Oostduitse verdra
gen die ook de toekomst van
Beriijn betreffen, eindelijk ge
sloten zullen worden.
GEEN DRUPPEL WATER
IN DE WIJN
Trouwens niet alleen aan de
westelijke kant is druk overleg
aan de gang. Volgens berichten
uit Moskou overigens uiter
aard niet de officiële pleegt
premier Chroesjtsjow overleg
met het Centraal Comité dat
grote invloed heeft op het bui
tenlandse beleid en zou de leger
leiding confereren met Oostduit-
se militaire autoriteiten. Ook dat
wijst op Berlijn.
De zwijgzaamheid aan beide
kanten de voornaamste Ame
rikaanse verklaring dat de V. S.
ook voor het civiele verkeer tus
sen West-Duitsland en West-
Berlijn militair op de bres zou
den staan was uitermate vaag
kan haast maar één ding be
tekenen: Washington en Moskou
staan nog net zo tegenover el
kaar als een jaar geleden. Wel
licht dat Gromyko als laatste
mogelijkheid komt aanbevelen
dat Kennedy en Chroesjtsjow
elkaar ontmoeten om eindelijk
spijkers met koppen te slaan.
Of dat de oplossing zal bren
gen, is zeer de vraag. Daarvoor
zou een compromis nodig zijn,
waarvoor beiden wat water in
hun wijn doen. Hun vorig ge
sprek in Wenen toonde alleen
dat geen van beiden een duim
breed voor de ander week. Het
eerste wat Kennedy bij terug
komst deed, was troepen oproe
pen. Het zou vreemd zijn als het
gesprek nu soepeler verliep. En
die overweging zal ten grondslag
liggen aan het Amerikaans ver
maan dat het weer gaat spannen
in Berlijn.
(Nadruk verboden.)
Het persbureau Nieuw China
meldt dat Indische militairen
ten noorden van de McMahon-
lijn in het gebied van Tsje Dong
hun activiteit langs de rivier de
Ke-Tsjilang vergroten. Zij had
den de laatste 24 uur op ver
scheidene plaatsen de Chinese
grensbewaking aangevallen.
(Adv.)
in kwaHteit
en
in pasvorm
het beste
costuum.
Alléénverkoop
Dames- en
Herenkonfektie
Schout bij-nacht Reeser is don
derdagochtend in alle stilte met
de onderzeebootjager .Overijs
sel" uit Hollandia naar Biak ver
trokken. Met hem reisden o.a.
brigade-generaal W. Eekhout en
alle hoge officieren van de staf
van de Nederlandse strijdkrach
ten in Nieuw-Guinea.
Commandant Reeser heeft
woensdag een officieel afscheids
bezoek aan de tijdelijke V.N.-be
stuurder Rolz Bennett gebracht.
Hij zal op 29 oktober met bri
gade-generaal Eekhout naar Ne
derland terugvliegen.
In Hollandia, waar tot vóór 1
oktober het hoofdkwartier van
het commando Nederlandse
strijdkrachten Nieuw-Guinea was
gevestigd, is thans alleen nog
een compagnie van de landmacht
gelegerd in afwachting van het
vertrek eind deze maand met de
.Waterman".
In de afgelopen dagen waren
reeds verschillende afdelingen
van het commando strijdkrach
ten uit Hollandia naar Biak over
geplaatst. De hele staf zal nog
een tiental dagen op Biak blijven
om onder leiding vanschout-bij
nacht Reeser een aantal lopende
zaken af te wikkelen.
De oproerpolitie van Rome
heeft woensdagavond 42 arres
taties verricht bij een tegen het
bewind van Franco gerichte stu
dentendemonstratie voor de
Spaanse ambassade bij het Va-
De Verenigde Staten hebben
donderdag opnieuw een kern
wapen tot ontploffing gebracht
in de buurt van het eiland John
ston in de Stille Oceaan.
Het wapen, dat uit een vlieg
tuig werd afgeworpen, had een
explosieve kracht van iets meer
dan 1 megaton (1 miljoen ton
t.n.t.).
ticaan. De betoging had vooral
ten doel te protesteren tegen de
berechting van Spaanse studen
ten op politieke gronden.
Eenheden van de politie dreven
de studenten uiteen, die leuzen
riepen als „Spanje, ja - Franco,
neen" en „Moordenaars".
Vorige maand ontvoerden jon
gelui de Spaanse vice-consul in
Milaan, Isu Elias, en hielden
hem vast om de aandacht te
vestigen op de politieke proces
sen tegen studenten in Spanje.
Bij het verspreiden van de
studenten in Rome op woens
dagavond liep de communisti
sche afgevaardigde Tonetti een
bloedneus op. Bloedend stormde
hij de vergaderzaal van de Ka
mer binnen en riep, dat de po
litie ook op Soli menigte toe
schouwers, waaronder hij zich
VERTREK
PRINSES BEATRIX
Terwijl <le Prins toekijkt, legt
Prinses Beatrix vertrouwelijk de
hand op de sehouder van haar
moeder
Prinses Beatrix is gistermor
gen omstreeks acht uur van het
vliegveld Soesterberg vertrok
ken naar Iran, het eerste land
dat zij op haar tocht naar het
Nabije en Verre Oosten zal be
zoeken. De Prinses werd op het
vliegveld uitgeleide gedaan door
Koningin Juliana, Prins Bern-
hard en Prinses Marijke.
Prinses Beatrix maakt de reis
naar Iran in de Friendship van
de Koninklijke luchtmacht. Toen
de Friendship opsteeg hing er
een dichte mist op de vliegbasis.
De Prinses en haar gezelschap
zullen via Brindisi en Rhodos
naar Teheran vliegen, waar zij
hedenavond aankomt.
KRACHTBRON VOOR
MAANVOERTUIGEN
Onder leiding van ingenieur Ho
ward Zarhman van de ruimte-
vaartafdeling van de Amerikaan
se Martin-fabrieken is een
krachtbron ontworpen voor
maanvoertuigen. Deze worden
aangedreven door elektromoto
ren, welke hun energie betrek
ken van een turbine-generator.
O turbine wordt gedreven door
waterstofgas onder druk. De uit
laatgassen worden opgevangen
on later geregenereerd mc| be
hulp van een kernreactor.
VRIJDAG 19 OKTOBER
v.m. n.m.
Breskens 5.45 6.12
lerneuzen 6.20 6.47
1 tansweert 7.00 7.27
Walsoorden 7.10 7.37
ZATERDAG 20 OKTOBER
v.m. n.m.
6.37 7.14
7.12 7.49
7.52 8.29
8.02 8.39
Breskens
Tei neuzen
Har.sweert
Walsoorden
Okt
19 7.10 17."9 22.23 13 54
20 7.12 17.37 23.23 14.40
21 7.14 17.35 15.16
22 7.15 17!33 0.27 15 46
23 7.17 17.31 1.32 16.11
24 -1-7.19 17.29 2.37 16.32
NOORDELIJKE WIND.
Hoewel het weer in ons land
nog steeds onder invloed staat
van een hogedruggebied, is de
luchtcirculatie toch zodanig ge
wijzigd dat aan het zachte na
jaarsweer van de afgelopen
dagen een einde is gekomen.
Donderdag trok een snel in diepte
toenemende depressie juist ten
noorden van Schotland naar het
oosten. Deze depressie is imid-
dels Finland reeds gepasseerd.
Zij veroorzaakte stormachtige
winden langs de Schotse en Noor
se kust en later ook boven de
Oostzee. Naarmate de depressie
verder uitdiepte trok de kern
van het hogedrukgebied boven
Zuid-Engeland zich naar het wes
ten terug, terwijl de uitloper van
dit drukmaximum over midden-
Europa naar het zuiden bewoog.
Onder invloed hiervan kon het
koudfront van de depressie
boven Finland tot onze omgeving
medegedeeld door het K.N.M.I.
geldig tot hedenavond.
Meer wind
Opklaringen en op de meeste
plaatsen droog weer. Matige tot
vrij krachtige en aan de kust
tijdelijk krachtige wind tussen
noordwest en noord..Iets lagere
temperaluien.
doordringen. Dit front is don
derdagavond gepasseerd, maar
bracht nergens regen van bete
kenis. Ondertussen ruimde de
wind van west naar noordwest
en nam in kracht toe. De thans
aangevoerde lucht is van vrij
noordelijke oorsprong, maar
wordt door de Noordzee tot on
geveer 14 graden Celsius ver
warmd.
De sterrewaoht te Utrecht
deelt mee, dat de komende dagen
de Amerikaanse ballonsatelliet
„Echo" in de avonduren sweer
zichtbaar zal zijn in Nederland.
De satelliet beweegt zich aan de
zuidelijke hemel van west naar
oost. De tijden, dat de satelliet
over ons land gaat, zijn18 okt.
20.10, 19 okt.: 21.10, 20 okt.: 20.15,
21 okt.: 21.20, 22 okt.: 20.25, 23
okt.19.30, 24 okt.20.35. 25 okt.
19.40 en 26 okt.20.40 uur.
In een opslagplaats van raket-
brandstof van de Hercules
kruitfabriek te Bacchus in de
Amerikaanse staat Utah heeft
zich woensdag een zware ont
ploffing voorgedaan, die aan
drie mensen het leven heeft ge
kost. Er zijn 10 gewonden, van
wie 4 ernstig.
De Amerikaanse raket naar
de maan, Ranger-5, is gelan
ceerd. De Atlas-Agena-B ver
trok donderdagmiddag 0111 18
uur Nederlandse tijd van de
lanceerbasis Cape Canaveral naar
een „parkeerbaan" om de aarde,
vanwaar de tweede (rap de reis
van zeventig uur naar de maan
moet beginnen.
Het ongeveer 340 kilogram we
gende ruimtevaartuig heeft de
taak televisie-opnamen te ma
ken van het maanoppervlak en
een pakket instrumenten op de
planeet te zetten. Deze instru-.
menten dienen om maanschok-
ken en meteoortreffers te re
gistreren.
Twee vorige lanceringen zijn
dit jaar mislukt. Een ruimtetoe
stel schoot de maan voorbij en
de tweede viel op deze planeet
zonder televisiebeelden te heb
ben opgenomen.
Ten tijde van de lancering was
de maan 356.400 kilometer van
ons verwijderd. De inlichtingen,
die de Ranger-5 kan verschaf
fen zijn vooral van belang voor
het plan een bemande reis naar
de maan te maken.
De hemel boven de lanceer-
plaats was bewolkt en er wa
ren windvlagen.
Tien minuten na de lancering
maakte het bureau voor lucht
en ruimtevaart (N.A.S A.) be
kend, dat de eerste trap, de
Atlasraket, was uitgewerkt en
afgestoten en dat de Ranger-5
verder werd gestuwd door de
tweede trap, de Agena-B-raket.
Men zei voorts dat de Agena-
raket voor het eerst startte en
verder functioneerde zoals van
tevoren was bepaald.
Da A8ena en het ruimtevaar
tuig bleven vervolgens in de
„parkeerbaan" tot de Agena-
raket voor de tweede maal zal
starten. Dit zou boven de Zuid-
Afrikaanse kust gebeuren.
De televisiecamera in de Ran
ger-5 zal ongeveer een uur vóór
dat zij de maan bereikt in wer
king worden gesteld en een half
uur vóór de landing, op een af
stand van ongeveer vierduizend
kilometer, met beelduitzendin
gen beginnen.
Men hoopt dat de beelden een
oplossing kunnen geven voor de
vraag, of de kraters op de maan
door vulkanische werkingen of
door het inslaan van grote me
teoren zijngevormd.
Het instrumentenpakket, dal
verpakt is in een dikke laag bal
sahout. is er op berekend de val
te overleven, doch bet ruimte
vaartuig zelf zal met een snel
heid van meer dan negenduizend
kilometer per uur op de maan
te pletter slaan.
De Ranger-5 blijkt de goede
koers te volgen, zo zeiden func
tionarissen van de N. A. S. A.
donderdagavond.
De Agena-raket was ten twee
de male gestart en had ongeveer
anderhalve minuut gewerkt, zo
als ook de bedoeling was, waar
na de Ranger zich van de raket
had afgescheiden.
Het ruimtevaartuig heeft een
snelheid van ruim 38.000 km per
uur De zonnevleugels van de
Ranger, waarmee zonne-energie
wordt opgevangen, ontvouwden
zich op bevel van de grond.
Twee uur na de lancering
zeiden opgetogen functionarissen
van de Amerikaanse luchtmacht
en de N. A. S. A.. dat tot dusver
alles volkomen naar wens is
verlopen. Als alles goed zou blij
ven gaan, zou het ruimtevaartuig
televisiebeelden van de maan
naar de aarde beginnen te zen
den zondagmiddag tussen 15.00
en 15.30 uur (Ned. tijd). Dit zou
dan voortduren totdat de Ran
ger-5 met de maan in aanraking
komt. hetgeen naar verwachting
omstreeks 16.00 uur zal gebeu
ren.
De Amerikaanse raket naar
de planeet Venus heeft in de 52
dagen dat zij thans (woensdag)
op weg is, een afstand afgelegd
van 13.478.196 kilometer. Er res
ten haar nog 41.731.906 km. De
radioseinen uit de „Mariner"
worden nog immer goed ontvan
gen.
NEDERLANDS MEEST GEBRUIKTE WASMIDDEL
Generaal De Gaulie heeft don
derdagmorgen in zijn derde rede
voor radio en televisie over het
komende referendum gezegd, dat
hij „onmiddellijk en definitief"
zal aftreden wanneer de door
hem voorgestelde grondwetswij
ziging wordt verworpen, of wan
neer het „ja" zwak, middelmatig
of onzeker zal zijn.
Opnieuw verzocht hij het Fran
se volk „door middel van een
plechtige stemming" deel te
gaan nemen aan de verkiezing
van de Franse president, „die
door deze directe verkiezing de
macht en de plicht ontvangt, de
leider van Frankrijk en de be
schermer van de staat" te wor
den. De Gaulle zei „het harte
lijke vertrouwen van de natie"
nodig te hebben. „Wanneer u,
zoals ik hoop, geloof en zeker
weet, nog eens massaal met „ja"
antwoordt, word ik door u allen
bevestigd in de taak die ik
draag", aldus de Franse presi
dent.
„Wanneer uw antwoord „neen"
luidt zoals alle oude partijen
wensen, om hun ellendige re
giem te herstellen, en zoals alle
oproerkraaiers willen die de
regering omver willen werpen
of zelfs wanneer de meerderheid
