niêl v&tgêfat HALEN! Staatssecretaris Bot terug uit Nieuw-Guinea Het bezoek van De Gaulle aan West-Duitsland Gevechten in Algerië Nasporingen naar Indonesische infiltranten in Nieuw-Guinea HET WEER De ontwapeningsconferentie WEERBERICHT HOOGWATER ZON- en MAANSTANDEN en DONDERDAG 6 SEPTEMBER 1962 18c Jaargang Nr 5695 AARDSCHOKKEN IN TURKIJE kept.dP l 6-oo INCIDENTEN IN TINDOUF VLIEGTUIGONGELUK IN DE VER. STATEN Frankering by abonnement; Temeuzen Directeur-Hoofdredacteur I. van de Sande Redactie-adres: Noordstraat 55—57 Administratie-adres: Smidswa] Telefoon 01150 2073 Gironummer 38150 Abonnementsprijs: ƒ6,— per kwartaal; per maand ƒ2,—; per week 48 ct. Losse nrs 9 ct. DE VRIJE ZEEUW Verschijnt dagelijks Uitgeefster N. V. v"/h Firma P. X van de Sande te Terneuzen Advertentieprijs per mm 16 ct; minimum per advertentie ƒ2,40. Rubriek: Kleine Advertenties (géén handels- advertenties) 5 regels 1,10. Iedere regel meer 22 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling. Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres Bureau van dit Blad, 20 cent meer. Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur. Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur. Na nauw overleg gepleegd te hebben met gouverneur Platteel op Nieuw-Guinea en met enkele hoge N.V.-functionarissen in New York is de Staatssecretaris van Binnenlandse Zaken, mr. Th. H. B. Bot, gisterochtend op Schiphol teruggekeerd, waar hij o.a. door minister Toxopeus werd begroet. Voor radio, T.V. cn pers me moreerde mr. Bot het tweeledig doel van zijn reis: de Papoea's de ontwikkeling der laatste maan den to schetsen en hun vragen te beantwoorden, alsmede allerlei maatregelen te bespreken met de gouverneur en diens medewer- Kers, die nu de tijd dringt zo snel mogelijk moeten worden ge nomen. „De tijd voor aanpassing aan de situatie, die door het actoord 'is gecreëerd, is uiterst kort", zo zei de Staatssecretaris. „Alles wordt in hei werk gesteld om het accooi'd zo doeltreiiend en posi tief mogelijk uit te voeren en een. bijdrage te leveren tot de waar dige afwikkeling van de Nieuw- Guniea-kwestie. We hopen van harte op een soepele overgang naar de fase van de Untea, het tijdelijk uitvoerend gezags- hchaam der Verenigde Naties". Veel zal volgens mr. Bot afhan gen van de vraag of de V. N. de vereiste maatregelen snel zullen weten te nemen- Het eerste vraagstuk noemde hij dat der vei ligheid voor 4e burgers. Daar naast achtte hij de kwestie van de Unteu-begroting van vitaal be lang. „Als men eenmaal weet, wat die begroting inhoudt, wordt het verdere verloop van zaken, zoals de positie van het bedrijfs leven, duidelijk. Daarmee hangt ook nauw de positie van de amb tenaren samen. Die willen uiter aard graag in concreto een soort contract hebben." In New York had mr. Eot in de afgelopen drie dagen besprekin gen over de kwestie Niettw-Gui nea gevoerd met de directeur van Oe Thant's kabinet, met een juridisch adviseur der V. N. en met de heer Rolz Bennett, die zeer spoedig in Nieuw-Guinea wordt verwacht om daar als ver tegenwoordiger van de V. N. 10 dagen lang druk overleg te ple gen met de gouverneur. Hij zal een plan ops i ellen voor de hele technische ow rdracht van het be stuur. „Bij hem heb ik er de nadruk op gelegd, „aldus de Staatssecre taris op Schiphol, „dat hoe eerder de V.N.-troepen op het eiland aanwezig zullen zijn, hoe beter dat voor de rust onder de men sen zal zijn. De commandant van de troepen uit Pakistan is al in Nieuw-Guinea geweest. De eerste troepen zullen naar ik meen op 21 september arriveren." Zich erover verontchuldigend, dat hij naar hij zeide telkens op zelfde terugkwam, vertelde mr. Bot nog hoe hij in New York be klemtoond had, dat de veiligheid en de materiële voorziening ver uit de twee belangrijkste aspec ten van de hele kwestie zijn. En daarbij was uiteraard de veilig heid primair. Die komt in handen van de V. N. te liggen. Als de vei ligheid gegarandeerd is zullen daaruit allerlei gunstige resulta ten voortvloeien. De succesvolle uitvoering van het accoord wordt volgens de Staatssecretaris in grote mate bepaald door deze fac toren. Veel zal vooral deze maand ook afhangen van de snelheid waarmee de V. N. het heft in han den zullen nemen. In gunstige omstandigheden ■achtte de heer Bot het aanblij ven van Nederlandse ambtena ren wel mogelijk, maar hij had er geen idee van hoeveel er zou den blijven en hoeveel zouden besluiten per 1 oktober het werk neer te leggen. Hij nam aan, dat vele ambtenaren hun beslissing nog niet hebben ge nomen en deze juist van het snelle handelen en het optreden van de V.N.-bestuurders zullen laten afhangen. Binnenkort zal een wetsont werp het licht zien, houdende ga ranties voor het bedrijfsleven op Nieuw-Guinea. Voorlopig kijken de particulieren de kat nog even uit de boom. Wel had mr. Bot de indruk, dat men druk aan het in ventariseren was en dat vrijwel iedereen zich nauwgezet gereed aan het maken is om op alle eventualiteiten voorbereid te zijn. Hij verwachtte dat de Neder landse leden zicli vóór 1 oktober uit de Nieuw-Guinea-raad zullen terugtrekken. Hoe dan de open vallende plaatsen zullen worden gevuld is geregeld in het ac coord. Wel had mr. Bot onder de Pa poea's een gevoel van teleurstel ling bespeurd, maar hij meende ook geconstateerd te hebben dat zij zich aan het bezinnen zijn op verschillende aspecten van het toekomstige leven op het eiland. Igdir, een /siad in Oost-Turkije, cn dorpen in de omgeving zijn door een reeks aardschokken ge troffen. Hierbij werden ongeveer honderd personen gewond. De eerste, krachtige schok duurde veertig seconden. Het stadhuis, het postkantoor en het gebouw van de brandweer wer den er door vernield. Verschei dene huizen stortten in, terwijl andere ernstig werden bescha digd. De gewonden werden door Turkse militairen naar het plaat selijke ziekenhuis overgebracht. Igdir ligt nabij de Russische grens en ongeveer vijftig kilo meter ten noorden van de grens met Perzië. Volgens voorlopige gegevens is er één dode gevallen. 22 personen werden gewond. Dc toestan'd van twee hunner is ernstig. Honderd gebouwen van het tienduizend inwoners tellende Igdir zijn in gestort. Een der ingestorte gebou wen was de gevangenis. De ge vangenen namen prompt de vlucht. Een afdeling marechaus see probeert ze te achterhalen. AANVANKELIJK OPKLARINGEN Boven West- en Midden-Euro pa treffen we een krachtig wes lelijke stroming aan die in stand wordt gehouden door een depres sie boven Zuid-Zweden en een hogedrukgebied boven de Alpen. Met deze stroming wordt polaire lucht aangevoerd waarin talrijke cn actieve buien voorkwamen, waarvan sommige vergezeld van onweer. Over Ierland nadert een zwakke rug van hoge luchtdruk, onder invloed waarvan de buiig heid wordt onderdrukt terwijl de wind afneemt. Dit luchtdruk systeem wordt gevolgd door een frontale storing die vergezeld gaat van een regengebied. Laier op de dag kan dit het westen van het land bereiken. medegedeeld door het K.N.M.I., geldig tot hedenavond. Aanvankelijk opklaringen. Aanvankelijk opklaringen, maar plaatselijk ook een bui. Later weer toenemende bewolking. Zwakke, later matige wind draai end naar zuidwest tot zuid. Wei nig verandering in temperatuur. DONDERDAG 6 SEPTEMBER De Sowjet-Unie heeft er gis teren bij monde van haar afge vaardigde Koeznetsov mee inge stemd, dat de subcommissie in zake stopzetting' van de kern proeven haar werk zal voortzet ten, als de algemene ontwape ningsconferentie in Genève za terdag voor twee maanden op reces gaat. Het Westen had zulks voorgesteld teneinde bij tijds tot een akkoord te komen, dat voorziet in een definitieve stopzetting van de kernproeven op 1 januari. Koeznetsov verklaarde dat het overleg moet worden voortgezet op basis van de Russische voor stellen van 28 november van het vorige jaar of op basis van het compromis-plan van de acht neutrale deelnemers aan de ont wapeningsconferentie. De Wes telijke voorstellen van 27 augus tus j.i. konden z.i. niet dienen voor een vruchtbaar overleg. Do Sowj et-voorstellen van november 1961 houden een on verwijld verbod in op alle kern- Breskens Terneuzen flans weert: Walsoorden v.m. 5.53 6.2S 7.08 7.1S n.m G.08 6.43 7.23 7.33 VRIJDAG 7 SEPTEMBER Breskens Terneuzen Hansweert Walsoorden v.m. n.m. 6.39 6.59 7.14 7.34 7.54 8.14 8.04 8.24 ZON MAAN 8 6.02 in 603 ZO 6.05 onder op onder 19.16 14.29 23.14 19.13 15.31 19.11 16.28 0.00 19.08 17.18 0.57 GEEN ZEEPOST MEER VOOR MILITAIREN IN NIEUW- GUINEA. De verzending van zeepoststuk ken en zeepostpakketten aan militairen in Nieuw-Guinea zal worden beëindigd, zo deelt het ministerie van Defensie mede en het verzoekt derhalve geen zee postzendingen meer op de post kantoren aan te bieden. De epatriëring van deze mili tairen zal in een zodanig tempo plaatsvinden, dat niet meer kan worden gegarandeerd, dat zee postzendingen de geadresseerden nog vóór hun vertrek uit Nieuw- Guinea zullen bereiken. De thans nog op de militaire postkantoren aanwezige zeepost pakketten en zeepostbriefpakjes worden voor rekening van het Rijk zo spoedig mogelijk per luchtpost doorgezonden, zodat mag worden aangenomen, dat deze zendingen nog tijdig op de plaatsen van bestemming zullen worden ontvangen. Alle overige nog aanwezige zeepoststukken (bijv. drukwer ken) en dc na 6 september nog aankomende zeepostzendingen zullen aan de afzenders worden geretourneerd. President De Gaulle heeft gis teren, op de tweede dag van zijn bezoek aan West-Duitsland, voor de eerste maal in het openbaar een toespraak gehouden tot de Duitse burgers. Hij zei tot een menigte die zich voor het stad huis te Bonn verzameld had dat de volkeren van Duitsland en Frankrijk in deze tijd veel en belangrijk werk samen moeten verrichten. President De Gaulle is woens dag in Bonn zijn besprekingen begonnen met bondskanselier Adenauer. Ook de minister van Buitenlandse Zaken van beide landen, Couve de Murville en Schroder, kwamen bijeen. Een Westduitse woordvoerder zei. dat in beide ontmoetingen de kwes tie van de Europese politieke unie het voornaamste onderwerp van gesprek was geweest. Toen president De Gaulle gis termorgen van de ambtswoning van de Franse ambassadeur, waar hij zijn intrek genomen heeft, in koel, stormachtig weer naar de kanselarij reed, stonden duizenden mensen langs de route om hem toe te juichen. De toespraak van De Gaullc voor het stadhuis in Bonn werd aangehoord door twaalf- a vijf tienduizend mensen die ondanks de regen het plein en de daarop uitkomende straten vulden. On der de menigte hadden zich vele politiemannen in burger begeven terwijl rechercheurs, gewapend met verrekijkers, vanaf de da ken een oogje in het zeil hielden. Studenten hadden spandoe- ken bij zich waarop stond„Wij willen een federatief Europa". Op een ander spandoek stond „Pommeren groet generaal De Gaulle". (Pommeren is nu een deel van Polen, i De vluchtelingenorganisatie was vertegenwoordigd door groe pen in traditionele kledij die vlaggen meedroegen. Bij het verlaten van het stad huis in Bonn ging president De Gaulle naar de groep vluchte lingen uit Oost-Duitsland toe en drukte enkelen van hen de hand. Daarna stapte hij met Adenauer in de open auto die hen naar Keulen zou brengen. Tijdens de rit door Bonn wuifde De Gaulle met een papiecen vlaggetje in de nationale Duitse kleuren zwart-rood-goud naar de jui chende menigte die door de po litie slechts met moeite kon worden teruggedrongen. In Keulen richtte de Franse president zich opnieuw in het Duits in het openbaar tot de be volking. Hij zei, dat haar vroe gere burgemeester, bondskanse lier Adenauer, een groot man was, die meer dan enig ander had gedaan om de nieuwe perio de in de Frans-Duitse betrek kingen tot stand te brengen. De redevoeringen die presi dent De Gaulle in Bonn en Keu len hield, werden in perfect Duits uitgesrpoken. Evenals in Bonn werd het Franse staats hoofd in Keulen door tiendui zenden mensen die zich langs dc route hadden opgesteld, toege juicht. In de feestelijk versierde raadzaal overhandigde burge meester Burauen de hoge gast een Romeins beeldhouwwerk in marmer uit het jaar 200 na Christus, voorstellende de rivier god Rhenus. Hij verzocht De Gaulle, dit geschenk als sym bool van de gemeenschappelijke lotsbestemming in West-Europa to beschouwen. In Bonn had president De Gaulle een grammofoonplaten- album met de negen symfonieën van Beethoven ten geschenke gekregen. In een communiqué van Wilaja IV werdt gezegd, dat de troepen van kolonel Bou Madian op 5 september de hele dag hebben ge tracht op te rukken naar de Al gerijnse hoofdstad, ondanks het dinsdag gesloten akkoord en de oproep van het politieke bureau het vuren te staken. „Hierdoor is hevig gevochten te Aumale, Braz- za en Massena. Er zijn een tien- proeven in de atmosfeer, onder water en in de ruimte, terwijl voor de ondergrondse proeven een moratorium zou moeten gel den in afwachting van een over eenkomst inzake een controle stelsel als onderdeel van een algemeen ontwapeningsverdrag. Dit plan is voor het Westen on aanvaardbaar. Het compromis-plan dat de neutrale staten in april j.l. in dienden, voorziet in de vorming van een internationale commis sie van geleerden, die over elke kernexplosie of verdachte ge beurtenis verslag uit moet bren gen -en gegevens moet verzame len, die op grond van een nader overeen to komen stelsel van waarnemingsposten worden ver kregen. Het plan dat de V. S. en Enge land op 27 augustus voorstelden was een keuze tussen een ont werpverdrag om alle kernproe ven onder doeltreffende con trole te verbieden en een ak koord om de proeven in de at mosfeer, onder water en in de ruimte te staken, doch onder grondse kernproeven buiten be schouwing te laten in afwach ting van een bevredigend con trolestelsel. Het Westen heeft herhaalde lijk verklaard, dat het niet met een ongecontroleerd moratorium voor ondergrondse kernproeven kan instemmen, sinds de Rus sen een jaar geleden eenzijdig een ergelijke overeenkomst heb ben verbroken. De Amerikaan Dean heeft dan ook laten weten, dat de V. S„ ingeval er een ge deeltelijk verbod voor kernproe ven wordt overeengekomen, zich het recht voorbehouden onder grondse proeven te nemen als zij zulks voor hun veiligheid nodig achten. Om de Russische vrees, dat controle ter plaatse wellicht op spionage zou neer komen, weg te nemen stelde Dean voor. een groep vooraan staande geleerden te vormen, die eventueel steekproeven zou moe ten nemen bij gebeurtenissen die zowel aan aardschokken als aan ondergrondse kernproeven zouden kunnen worden toege schreven. Dean deelde tenslotte mee, dat Koeznetsov en hij het eens wa ren geworden over een ontwerp verslag over de vorderingen in Genève, dat aan de algemene vergadering van de V. N. zal worden voorgelegd. PERSC ON GERENT JE VAN BEN BELLA IN ALGIERS Een beeld van de situatie in Al gerië: In de Kasbah van Algiers heeft Ben Bella een persconfe rentie gegeven. V.l.n.r. op de voorste rij: Yacef Saadl, trouw aanhanger van Ben Eella, Ben Khider en Ben Bella. De wapenen werden dicht bij de hand gehouden. tal doden en tientallen gewon den", aldus het communiqué. Ben Bella, die woensdag met de commandant van Wilaja IV, colonel Si Hassan, naar de plaats Berrouaghia was gegaan om te trachten de gevechten daar te doen ophouden, is enige tijd aan het vuur van zware machinege weren en mortieren blootgesteld geweest. Dit gebeurde toen de beide mannen de scheidslijn tus sen c'.e strijdende partijen over staken. Na een samenkomst van de commandanten van beide par tijen werd het vuren gestaakt, aldus de prefect van Medea, Ali Pasja. Volgens hem was bij deze gevechten artillerie gebruikt cn waren er doden en gewonden. De prefect zei dat de eenheoerj van Wilaja IV zich op Berroua ghia terugtrokken en dat de Benbellisten naar een 19 km zui delijker gelegen plaats gingen. Verwacht werd dat Ben Bella en Si Hassan woensdagavond een bijeenkomst van het politieke bureau en militaire leiders in Al giers zouden bijwonen. Het persbureau voor de Arabi sche Magreb heeft woensdag ge meld dat dinsdag in Tindouf verscheidene mensen het slacht offer zijn geworden van inciden ten tussen de bevolking en Al- gez-ijnse soldaten. Het aantal slachtoffers is nog niet bekend. „De bevolking van Tindouf manifesteerde haar aanhanke lijkheid aan haar moederland en aan de Alaouïtische troon, waar op de Algerijnse strijdkrachten van hun wapens gebruik maak ten en verscheidene slachtoffers maakten", aldus het persbureau. Tindouf is een combinatie van dorpen in Algerije in het arron dissement Ain-Sefra. Officiële Marokkaanse kringen hebben de berichten van het persbureau niet bevestigd, maar verklaarden dat „de toestand in dat gebied van de Sahara dins dagavond tamelijk gespannen was." Over de ontwkikeling van deze toestand was woensdag nog geen enkel bericht in Rabat ont vangen. WINDHOOS BOVEN MAKKELO. Tijdens een vrij hevig onweer heeft woensdagmorgen boven Markelo een windhoos aanzien lijke schade aangericht aan en kele boerderijen. Bij twee boer derijen aan de rijksweg Markelo- Goor werden hooibergen en kip penhokken geheel vernield en ook aan de woonhuizen zelf werd schade aangericht. Een hooiberg bij de landbouwer Olijdam werd opgenomen en kwam midden op de rijksweg terecht. Ook zijn veel bomen ontworteld. Persoon lijke ongelukken hebben zich niet voorgedaan. Noch patrouilles van de Neder landse strijdkrachten, noch waarnemers van de V. N.. heb ben op het eiland Misool de melding van de bevolking kun nen bevestigen, als zouden daar nieuwe Indonesische infiltranten zijn geland. V. N.-vertegenwoordigers te Hollandia hebben woensdag medegedeeld, dat grote groepen Indonesische militairen reeds enige weken géledcn zijn ge signaleerd op de eilanden Misool en Waigeo. Waarnemers der V. N. hebben contact gehad met Indonesische officieren om te trachten, deze infiltranten te verzamelen, doch dit is nog steeds niet gelukt. Algemeen wordt thans aange nomen, dat de melding van de bevolking, waarvan hiervoren sprake was, niet juist is geweest. Vanuit Hollandia is woensdag ochtend wederom een gezamen lijke speurtocht begonnen naar de in de omgeving van de Ta- nahmerah-baai bij Hollandia ge lande Indonesische infiltranten Aan deze nasporing nemen deel een Nederlandse patrouille, waarnemers van de V. N. en een Indonesische officier. Dinsdag berichtte een Papoea uit een kampong nabij het vliegveld Sentani, dat vier infiltranten hem om voedsel hadden ge vraagd: daarna zijn zij weer ver dwenen. Zoals gemeld, moeten zich in de omgeving van Hollandia nog ongeveer 25 infiltranten bevin den. die na het ondertekenen van de overeenkomst met Indo nesië vanuit onderzeeboten zijn geland. Een tweemotorig vliegtuig van een oliemaatschappij met 11 man aan boord is dinsdagavond bran dend neergestort in een veld ten zuidoosten van Ravenna in de Amerikaanse staat Ohio. Alle in zittenden kwamen om het leven. FABRIEK IN BRAND. Dinsdagnacht is er brand ont dekt. in de grote turfstrooiselfa- briek te Schoonebeek. In korte tijd laaiden de vlammen vanuit het fabrieksgebouw door het dak naar buiten. Het vuur werd door de brand weer van Schoonebeek en die van Emmen met groot materiaal bestreden. Ook de fabrieksbrandweer werd later ingeschakeld. Door de gun stige wind bleven duizenden Bolsterturven, de grondstof voor de fabricage van turfstrooisel, die in de nabijheid van het fabrieksgebouw waren opgesla gen, behouden. NEDERLANDS MEEST GEBRUIKTE WASMIDDEL

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1962 | | pagina 1