niêl v&tgêfat
HALEN!
Staatssecretaris Bot terug uit
Nieuw-Guinea
Het bezoek van De Gaulle aan
West-Duitsland
Gevechten in Algerië
Nasporingen naar
Indonesische infiltranten
in Nieuw-Guinea
HET WEER
De ontwapeningsconferentie
WEERBERICHT
HOOGWATER
ZON- en MAANSTANDEN
en
DONDERDAG 6 SEPTEMBER 1962
18c Jaargang Nr 5695
AARDSCHOKKEN IN
TURKIJE
kept.dP
l 6-oo
INCIDENTEN
IN TINDOUF
VLIEGTUIGONGELUK
IN DE VER. STATEN
Frankering by abonnement; Temeuzen
Directeur-Hoofdredacteur I. van de Sande
Redactie-adres: Noordstraat 55—57
Administratie-adres: Smidswa]
Telefoon 01150 2073
Gironummer 38150
Abonnementsprijs: ƒ6,— per kwartaal; per
maand ƒ2,—; per week 48 ct. Losse nrs 9 ct.
DE VRIJE ZEEUW
Verschijnt dagelijks Uitgeefster N. V. v"/h Firma P. X van de Sande te Terneuzen
Advertentieprijs per mm 16 ct; minimum per
advertentie ƒ2,40.
Rubriek: Kleine Advertenties (géén handels-
advertenties) 5 regels 1,10. Iedere regel meer
22 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres
Bureau van dit Blad, 20 cent meer.
Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur.
Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur.
Na nauw overleg gepleegd te
hebben met gouverneur Platteel
op Nieuw-Guinea en met enkele
hoge N.V.-functionarissen in New
York is de Staatssecretaris van
Binnenlandse Zaken, mr. Th. H.
B. Bot, gisterochtend op Schiphol
teruggekeerd, waar hij o.a. door
minister Toxopeus werd begroet.
Voor radio, T.V. cn pers me
moreerde mr. Bot het tweeledig
doel van zijn reis: de Papoea's de
ontwikkeling der laatste maan
den to schetsen en hun vragen te
beantwoorden, alsmede allerlei
maatregelen te bespreken met de
gouverneur en diens medewer-
Kers, die nu de tijd dringt zo
snel mogelijk moeten worden ge
nomen.
„De tijd voor aanpassing aan
de situatie, die door het actoord
'is gecreëerd, is uiterst kort", zo
zei de Staatssecretaris. „Alles
wordt in hei werk gesteld om het
accooi'd zo doeltreiiend en posi
tief mogelijk uit te voeren en een.
bijdrage te leveren tot de waar
dige afwikkeling van de Nieuw-
Guniea-kwestie. We hopen van
harte op een soepele overgang
naar de fase van de Untea, het
tijdelijk uitvoerend gezags-
hchaam der Verenigde Naties".
Veel zal volgens mr. Bot afhan
gen van de vraag of de V. N. de
vereiste maatregelen snel zullen
weten te nemen- Het eerste
vraagstuk noemde hij dat der vei
ligheid voor 4e burgers. Daar
naast achtte hij de kwestie van
de Unteu-begroting van vitaal be
lang. „Als men eenmaal weet,
wat die begroting inhoudt, wordt
het verdere verloop van zaken,
zoals de positie van het bedrijfs
leven, duidelijk. Daarmee hangt
ook nauw de positie van de amb
tenaren samen. Die willen uiter
aard graag in concreto een soort
contract hebben."
In New York had mr. Eot in de
afgelopen drie dagen besprekin
gen over de kwestie Niettw-Gui
nea gevoerd met de directeur
van Oe Thant's kabinet, met een
juridisch adviseur der V. N. en
met de heer Rolz Bennett, die
zeer spoedig in Nieuw-Guinea
wordt verwacht om daar als ver
tegenwoordiger van de V. N. 10
dagen lang druk overleg te ple
gen met de gouverneur. Hij zal
een plan ops i ellen voor de hele
technische ow rdracht van het be
stuur.
„Bij hem heb ik er de nadruk
op gelegd, „aldus de Staatssecre
taris op Schiphol, „dat hoe eerder
de V.N.-troepen op het eiland
aanwezig zullen zijn, hoe beter
dat voor de rust onder de men
sen zal zijn. De commandant van
de troepen uit Pakistan is al in
Nieuw-Guinea geweest. De eerste
troepen zullen naar ik meen op
21 september arriveren."
Zich erover verontchuldigend,
dat hij naar hij zeide telkens op
zelfde terugkwam, vertelde mr.
Bot nog hoe hij in New York be
klemtoond had, dat de veiligheid
en de materiële voorziening ver
uit de twee belangrijkste aspec
ten van de hele kwestie zijn. En
daarbij was uiteraard de veilig
heid primair. Die komt in handen
van de V. N. te liggen. Als de vei
ligheid gegarandeerd is zullen
daaruit allerlei gunstige resulta
ten voortvloeien. De succesvolle
uitvoering van het accoord wordt
volgens de Staatssecretaris in
grote mate bepaald door deze fac
toren. Veel zal vooral deze maand
ook afhangen van de snelheid
waarmee de V. N. het heft in han
den zullen nemen.
In gunstige omstandigheden
■achtte de heer Bot het aanblij
ven van Nederlandse ambtena
ren wel mogelijk, maar hij had
er geen idee van hoeveel er zou
den blijven en hoeveel zouden
besluiten per 1 oktober het
werk neer te leggen. Hij nam
aan, dat vele ambtenaren hun
beslissing nog niet hebben ge
nomen en deze juist van het
snelle handelen en het optreden
van de V.N.-bestuurders zullen
laten afhangen.
Binnenkort zal een wetsont
werp het licht zien, houdende ga
ranties voor het bedrijfsleven op
Nieuw-Guinea. Voorlopig kijken
de particulieren de kat nog even
uit de boom. Wel had mr. Bot de
indruk, dat men druk aan het in
ventariseren was en dat vrijwel
iedereen zich nauwgezet gereed
aan het maken is om op alle
eventualiteiten voorbereid te zijn.
Hij verwachtte dat de Neder
landse leden zicli vóór 1 oktober
uit de Nieuw-Guinea-raad zullen
terugtrekken. Hoe dan de open
vallende plaatsen zullen worden
gevuld is geregeld in het ac
coord.
Wel had mr. Bot onder de Pa
poea's een gevoel van teleurstel
ling bespeurd, maar hij meende
ook geconstateerd te hebben dat
zij zich aan het bezinnen zijn op
verschillende aspecten van het
toekomstige leven op het eiland.
Igdir, een /siad in Oost-Turkije,
cn dorpen in de omgeving zijn
door een reeks aardschokken ge
troffen. Hierbij werden ongeveer
honderd personen gewond.
De eerste, krachtige schok
duurde veertig seconden. Het
stadhuis, het postkantoor en het
gebouw van de brandweer wer
den er door vernield. Verschei
dene huizen stortten in, terwijl
andere ernstig werden bescha
digd.
De gewonden werden door
Turkse militairen naar het plaat
selijke ziekenhuis overgebracht.
Igdir ligt nabij de Russische
grens en ongeveer vijftig kilo
meter ten noorden van de grens
met Perzië.
Volgens voorlopige gegevens is
er één dode gevallen. 22 personen
werden gewond. Dc toestan'd van
twee hunner is ernstig. Honderd
gebouwen van het tienduizend
inwoners tellende Igdir zijn in
gestort. Een der ingestorte gebou
wen was de gevangenis. De ge
vangenen namen prompt de
vlucht. Een afdeling marechaus
see probeert ze te achterhalen.
AANVANKELIJK
OPKLARINGEN
Boven West- en Midden-Euro
pa treffen we een krachtig wes
lelijke stroming aan die in stand
wordt gehouden door een depres
sie boven Zuid-Zweden en een
hogedrukgebied boven de Alpen.
Met deze stroming wordt polaire
lucht aangevoerd waarin talrijke
cn actieve buien voorkwamen,
waarvan sommige vergezeld van
onweer. Over Ierland nadert een
zwakke rug van hoge luchtdruk,
onder invloed waarvan de buiig
heid wordt onderdrukt terwijl de
wind afneemt. Dit luchtdruk
systeem wordt gevolgd door een
frontale storing die vergezeld
gaat van een regengebied. Laier
op de dag kan dit het westen
van het land bereiken.
medegedeeld door het K.N.M.I.,
geldig tot hedenavond.
Aanvankelijk opklaringen.
Aanvankelijk opklaringen, maar
plaatselijk ook een bui. Later
weer toenemende bewolking.
Zwakke, later matige wind draai
end naar zuidwest tot zuid. Wei
nig verandering in temperatuur.
DONDERDAG 6 SEPTEMBER
De Sowjet-Unie heeft er gis
teren bij monde van haar afge
vaardigde Koeznetsov mee inge
stemd, dat de subcommissie in
zake stopzetting' van de kern
proeven haar werk zal voortzet
ten, als de algemene ontwape
ningsconferentie in Genève za
terdag voor twee maanden op
reces gaat. Het Westen had
zulks voorgesteld teneinde bij
tijds tot een akkoord te komen,
dat voorziet in een definitieve
stopzetting van de kernproeven
op 1 januari.
Koeznetsov verklaarde dat het
overleg moet worden voortgezet
op basis van de Russische voor
stellen van 28 november van het
vorige jaar of op basis van het
compromis-plan van de acht
neutrale deelnemers aan de ont
wapeningsconferentie. De Wes
telijke voorstellen van 27 augus
tus j.i. konden z.i. niet dienen
voor een vruchtbaar overleg.
Do Sowj et-voorstellen van
november 1961 houden een on
verwijld verbod in op alle kern-
Breskens
Terneuzen
flans weert:
Walsoorden
v.m.
5.53
6.2S
7.08
7.1S
n.m
G.08
6.43
7.23
7.33
VRIJDAG 7 SEPTEMBER
Breskens
Terneuzen
Hansweert
Walsoorden
v.m.
n.m.
6.39
6.59
7.14
7.34
7.54
8.14
8.04
8.24
ZON
MAAN
8 6.02
in 603
ZO 6.05
onder
op
onder
19.16
14.29
23.14
19.13
15.31
19.11
16.28
0.00
19.08
17.18
0.57
GEEN ZEEPOST MEER VOOR
MILITAIREN IN NIEUW-
GUINEA.
De verzending van zeepoststuk
ken en zeepostpakketten aan
militairen in Nieuw-Guinea zal
worden beëindigd, zo deelt het
ministerie van Defensie mede en
het verzoekt derhalve geen zee
postzendingen meer op de post
kantoren aan te bieden.
De epatriëring van deze mili
tairen zal in een zodanig tempo
plaatsvinden, dat niet meer kan
worden gegarandeerd, dat zee
postzendingen de geadresseerden
nog vóór hun vertrek uit Nieuw-
Guinea zullen bereiken.
De thans nog op de militaire
postkantoren aanwezige zeepost
pakketten en zeepostbriefpakjes
worden voor rekening van het
Rijk zo spoedig mogelijk per
luchtpost doorgezonden, zodat
mag worden aangenomen, dat
deze zendingen nog tijdig op de
plaatsen van bestemming zullen
worden ontvangen.
Alle overige nog aanwezige
zeepoststukken (bijv. drukwer
ken) en dc na 6 september nog
aankomende zeepostzendingen
zullen aan de afzenders worden
geretourneerd.
President De Gaulle heeft gis
teren, op de tweede dag van zijn
bezoek aan West-Duitsland, voor
de eerste maal in het openbaar
een toespraak gehouden tot de
Duitse burgers. Hij zei tot een
menigte die zich voor het stad
huis te Bonn verzameld had dat
de volkeren van Duitsland en
Frankrijk in deze tijd veel en
belangrijk werk samen moeten
verrichten.
President De Gaulle is woens
dag in Bonn zijn besprekingen
begonnen met bondskanselier
Adenauer. Ook de minister van
Buitenlandse Zaken van beide
landen, Couve de Murville en
Schroder, kwamen bijeen. Een
Westduitse woordvoerder zei. dat
in beide ontmoetingen de kwes
tie van de Europese politieke
unie het voornaamste onderwerp
van gesprek was geweest.
Toen president De Gaulle gis
termorgen van de ambtswoning
van de Franse ambassadeur,
waar hij zijn intrek genomen
heeft, in koel, stormachtig weer
naar de kanselarij reed, stonden
duizenden mensen langs de
route om hem toe te juichen.
De toespraak van De Gaullc
voor het stadhuis in Bonn werd
aangehoord door twaalf- a vijf
tienduizend mensen die ondanks
de regen het plein en de daarop
uitkomende straten vulden. On
der de menigte hadden zich vele
politiemannen in burger begeven
terwijl rechercheurs, gewapend
met verrekijkers, vanaf de da
ken een oogje in het zeil hielden.
Studenten hadden spandoe-
ken bij zich waarop stond„Wij
willen een federatief Europa".
Op een ander spandoek stond
„Pommeren groet generaal De
Gaulle". (Pommeren is nu een
deel van Polen, i
De vluchtelingenorganisatie
was vertegenwoordigd door groe
pen in traditionele kledij die
vlaggen meedroegen.
Bij het verlaten van het stad
huis in Bonn ging president De
Gaulle naar de groep vluchte
lingen uit Oost-Duitsland toe en
drukte enkelen van hen de hand.
Daarna stapte hij met Adenauer
in de open auto die hen naar
Keulen zou brengen. Tijdens de
rit door Bonn wuifde De Gaulle
met een papiecen vlaggetje in
de nationale Duitse kleuren
zwart-rood-goud naar de jui
chende menigte die door de po
litie slechts met moeite kon
worden teruggedrongen.
In Keulen richtte de Franse
president zich opnieuw in het
Duits in het openbaar tot de be
volking. Hij zei, dat haar vroe
gere burgemeester, bondskanse
lier Adenauer, een groot man
was, die meer dan enig ander
had gedaan om de nieuwe perio
de in de Frans-Duitse betrek
kingen tot stand te brengen.
De redevoeringen die presi
dent De Gaulle in Bonn en Keu
len hield, werden in perfect
Duits uitgesrpoken. Evenals in
Bonn werd het Franse staats
hoofd in Keulen door tiendui
zenden mensen die zich langs dc
route hadden opgesteld, toege
juicht. In de feestelijk versierde
raadzaal overhandigde burge
meester Burauen de hoge gast
een Romeins beeldhouwwerk in
marmer uit het jaar 200 na
Christus, voorstellende de rivier
god Rhenus. Hij verzocht De
Gaulle, dit geschenk als sym
bool van de gemeenschappelijke
lotsbestemming in West-Europa
to beschouwen.
In Bonn had president De
Gaulle een grammofoonplaten-
album met de negen symfonieën
van Beethoven ten geschenke
gekregen.
In een communiqué van Wilaja
IV werdt gezegd, dat de troepen
van kolonel Bou Madian op 5
september de hele dag hebben ge
tracht op te rukken naar de Al
gerijnse hoofdstad, ondanks het
dinsdag gesloten akkoord en de
oproep van het politieke bureau
het vuren te staken. „Hierdoor is
hevig gevochten te Aumale, Braz-
za en Massena. Er zijn een tien-
proeven in de atmosfeer, onder
water en in de ruimte, terwijl
voor de ondergrondse proeven
een moratorium zou moeten gel
den in afwachting van een over
eenkomst inzake een controle
stelsel als onderdeel van een
algemeen ontwapeningsverdrag.
Dit plan is voor het Westen on
aanvaardbaar.
Het compromis-plan dat de
neutrale staten in april j.l. in
dienden, voorziet in de vorming
van een internationale commis
sie van geleerden, die over elke
kernexplosie of verdachte ge
beurtenis verslag uit moet bren
gen -en gegevens moet verzame
len, die op grond van een nader
overeen to komen stelsel van
waarnemingsposten worden ver
kregen.
Het plan dat de V. S. en Enge
land op 27 augustus voorstelden
was een keuze tussen een ont
werpverdrag om alle kernproe
ven onder doeltreffende con
trole te verbieden en een ak
koord om de proeven in de at
mosfeer, onder water en in de
ruimte te staken, doch onder
grondse kernproeven buiten be
schouwing te laten in afwach
ting van een bevredigend con
trolestelsel.
Het Westen heeft herhaalde
lijk verklaard, dat het niet met
een ongecontroleerd moratorium
voor ondergrondse kernproeven
kan instemmen, sinds de Rus
sen een jaar geleden eenzijdig
een ergelijke overeenkomst heb
ben verbroken. De Amerikaan
Dean heeft dan ook laten weten,
dat de V. S„ ingeval er een ge
deeltelijk verbod voor kernproe
ven wordt overeengekomen, zich
het recht voorbehouden onder
grondse proeven te nemen als
zij zulks voor hun veiligheid
nodig achten. Om de Russische
vrees, dat controle ter plaatse
wellicht op spionage zou neer
komen, weg te nemen stelde
Dean voor. een groep vooraan
staande geleerden te vormen, die
eventueel steekproeven zou moe
ten nemen bij gebeurtenissen
die zowel aan aardschokken als
aan ondergrondse kernproeven
zouden kunnen worden toege
schreven.
Dean deelde tenslotte mee, dat
Koeznetsov en hij het eens wa
ren geworden over een ontwerp
verslag over de vorderingen in
Genève, dat aan de algemene
vergadering van de V. N. zal
worden voorgelegd.
PERSC ON GERENT JE
VAN BEN BELLA
IN ALGIERS
Een beeld van de situatie in Al
gerië: In de Kasbah van Algiers
heeft Ben Bella een persconfe
rentie gegeven.
V.l.n.r. op de voorste rij:
Yacef Saadl, trouw aanhanger
van Ben Eella, Ben Khider en
Ben Bella. De wapenen werden
dicht bij de hand gehouden.
tal doden en tientallen gewon
den", aldus het communiqué.
Ben Bella, die woensdag met
de commandant van Wilaja IV,
colonel Si Hassan, naar de plaats
Berrouaghia was gegaan om te
trachten de gevechten daar te
doen ophouden, is enige tijd aan
het vuur van zware machinege
weren en mortieren blootgesteld
geweest. Dit gebeurde toen de
beide mannen de scheidslijn tus
sen c'.e strijdende partijen over
staken. Na een samenkomst van
de commandanten van beide par
tijen werd het vuren gestaakt,
aldus de prefect van Medea, Ali
Pasja. Volgens hem was bij deze
gevechten artillerie gebruikt cn
waren er doden en gewonden.
De prefect zei dat de eenheoerj
van Wilaja IV zich op Berroua
ghia terugtrokken en dat de
Benbellisten naar een 19 km zui
delijker gelegen plaats gingen.
Verwacht werd dat Ben Bella
en Si Hassan woensdagavond een
bijeenkomst van het politieke
bureau en militaire leiders in Al
giers zouden bijwonen.
Het persbureau voor de Arabi
sche Magreb heeft woensdag ge
meld dat dinsdag in Tindouf
verscheidene mensen het slacht
offer zijn geworden van inciden
ten tussen de bevolking en Al-
gez-ijnse soldaten. Het aantal
slachtoffers is nog niet bekend.
„De bevolking van Tindouf
manifesteerde haar aanhanke
lijkheid aan haar moederland en
aan de Alaouïtische troon, waar
op de Algerijnse strijdkrachten
van hun wapens gebruik maak
ten en verscheidene slachtoffers
maakten", aldus het persbureau.
Tindouf is een combinatie van
dorpen in Algerije in het arron
dissement Ain-Sefra.
Officiële Marokkaanse kringen
hebben de berichten van het
persbureau niet bevestigd, maar
verklaarden dat „de toestand in
dat gebied van de Sahara dins
dagavond tamelijk gespannen
was." Over de ontwkikeling van
deze toestand was woensdag nog
geen enkel bericht in Rabat ont
vangen.
WINDHOOS BOVEN
MAKKELO.
Tijdens een vrij hevig onweer
heeft woensdagmorgen boven
Markelo een windhoos aanzien
lijke schade aangericht aan en
kele boerderijen. Bij twee boer
derijen aan de rijksweg Markelo-
Goor werden hooibergen en kip
penhokken geheel vernield en
ook aan de woonhuizen zelf werd
schade aangericht. Een hooiberg
bij de landbouwer Olijdam werd
opgenomen en kwam midden op
de rijksweg terecht. Ook zijn
veel bomen ontworteld. Persoon
lijke ongelukken hebben zich
niet voorgedaan.
Noch patrouilles van de Neder
landse strijdkrachten, noch
waarnemers van de V. N.. heb
ben op het eiland Misool de
melding van de bevolking kun
nen bevestigen, als zouden daar
nieuwe Indonesische infiltranten
zijn geland.
V. N.-vertegenwoordigers te
Hollandia hebben woensdag
medegedeeld, dat grote groepen
Indonesische militairen reeds
enige weken géledcn zijn ge
signaleerd op de eilanden Misool
en Waigeo. Waarnemers der
V. N. hebben contact gehad met
Indonesische officieren om te
trachten, deze infiltranten te
verzamelen, doch dit is nog
steeds niet gelukt.
Algemeen wordt thans aange
nomen, dat de melding van de
bevolking, waarvan hiervoren
sprake was, niet juist is geweest.
Vanuit Hollandia is woensdag
ochtend wederom een gezamen
lijke speurtocht begonnen naar
de in de omgeving van de Ta-
nahmerah-baai bij Hollandia ge
lande Indonesische infiltranten
Aan deze nasporing nemen deel
een Nederlandse patrouille,
waarnemers van de V. N. en een
Indonesische officier. Dinsdag
berichtte een Papoea uit een
kampong nabij het vliegveld
Sentani, dat vier infiltranten
hem om voedsel hadden ge
vraagd: daarna zijn zij weer ver
dwenen.
Zoals gemeld, moeten zich in
de omgeving van Hollandia nog
ongeveer 25 infiltranten bevin
den. die na het ondertekenen
van de overeenkomst met Indo
nesië vanuit onderzeeboten zijn
geland.
Een tweemotorig vliegtuig van
een oliemaatschappij met 11 man
aan boord is dinsdagavond bran
dend neergestort in een veld ten
zuidoosten van Ravenna in de
Amerikaanse staat Ohio. Alle in
zittenden kwamen om het leven.
FABRIEK IN BRAND.
Dinsdagnacht is er brand ont
dekt. in de grote turfstrooiselfa-
briek te Schoonebeek. In korte
tijd laaiden de vlammen vanuit
het fabrieksgebouw door het dak
naar buiten.
Het vuur werd door de brand
weer van Schoonebeek en die
van Emmen met groot materiaal
bestreden.
Ook de fabrieksbrandweer werd
later ingeschakeld. Door de gun
stige wind bleven duizenden
Bolsterturven, de grondstof voor
de fabricage van turfstrooisel,
die in de nabijheid van het
fabrieksgebouw waren opgesla
gen, behouden.
NEDERLANDS MEEST GEBRUIKTE WASMIDDEL