Sowjet-Unie beschuldigt V. S. van
grensschending
President De Gaulle in W.-Duitsland
Paniek in Teheran
De hulpverlening aan
Perzië
V, S. erkennen mogelijkheid
van grensschending
WOENSDAG 5 SEPTEMBER 1962
18e Jaargang Nr 5694
HET WEER
WEERBERICHT
HOOGWATER
RUSSISCHE MIGS
HINDERDEN
WESTELIJKE
VLIEGTUIGEN
Radio de Koek
HET A.S. VERTREK
VAN GOUVERNEUR
PLATTEEL
UIT NIEUW-GUINEA
ZON- en MAANSTANDEN
en
NATIONAAL COMITÉ
VOOR VRIJHEID
DER PAPOEA'S
OPGERICHT
Oe Thant over de toestand aan
Israëlisch-Arabische grenzen
HULP AAN PERZIE
TWEE OOSTDUITSE
SOLDATEN
VLUGHTTEN NAAR
BONDSREPUBLIEK
SSrankering bil abonnement; Terneuzen
Directeur-Hoofdredacteur I. van de Sande
Redactie-adres: Noordstraat 55—57
'Administratie-adres: SrMdsvva]
Telefoon 01150 2073
Gironummer 38150
Abonnementsprijs; ƒ6,— per kwartaal; per
maand ƒ2,per week 43 et. Losse nrs 9 et.
DE VRIJE ZEEUW
Verschijnt dagelijks Uitgeefster N. V. v'/h Firma P. J. van de Sande te Terneuzen
Advertentieprijs per mm 16 et; minimum pei
advertentie ƒ2,40.
Rubriek: Kleine Advertenties (géén handels-
advertenties) 5 regels 1,10. Iedere regel meer
22 et. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres
Bureau van dit Blad, 20 cent meer.
Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur.
Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur.
De Sowjetrussische regering
heeft een „krachtig protest" in
gediend bij de. regering van dc
Verenigde Staten tegen een
nieuwe „grove schending" van
:1e Russische grens door een
Amerikaanse verkenningsvlieg-
'uig van het type U-2. Dit heeft
net Russische persbureau Tass
Jinsdag bekendgemaakt.
De Sowjetrussische ondermi-
ïister van Buitenlandse Zaken,
Poesj kin, overhandigde dinsdag
■en protestnota aan de Ameri
kaanse zaakgelastigde in Mos
kou, Macsweeney. Daarin wordt
gezegd, dat een Amerikaans
(J-2-vliegtuig op 30 augustus j.l.
te 19.21 uur (Moskouse tijd) het
Russische luchtruim in het
Verre Oosten, op 65 km ten oos
ten van de stad Zuid-Sacha-
linsk, was binnengedrongen en
gedurende negen minuten over
Russisch gebied had gevlogen.
De Sowjet-Unie eist strenge
bestraffing van de schuldigen
en zegt te verwachten dat de
Amerikaanse regering maat
regelen zal nemen om een her
haling van iets dergelijks te
voorkomen. De Sowjetrussische
regering houdt zich overigens,
aldus de nota, het recht voor om
„de kwestie van do agressieve
daden van de Verenigde Staten"
voor de algemene vergadering
der Verenigde Naties te bren
gen.
..Deze schending van de Sow
jetrussische grens draagt een
provocatief karakter", aldus de
nota, waarin voorts verwezen
wordt naar de „ernstige inter
nationale gevolgen" die een eer
dere vlucht met een U-2 boven
Russisch gebied heeft gehad.
De Sowjetrussische regering
waarschuwt in haar nota op
nieuw de landen buiten de V. S.
waar U-2-vliegtuigen gestatio
neerd zijn voor mogelijke ver
geldingsmaatregelen die „de
vernietiging van de tegen de
Sowjet-Unie gerichte militaire
bases" ten gevolge zouden kun
nen hebben. In de nota worden
in dit verband Groot-Brittannië,
De Amerikaanse ministerie van
Buitenlandse Zaken heeft dinsdag
toegegeven dat de mogelijkheid
bestaat, dat een Amerikaans ver
kenningsvliegtuig op 30 augustus
bjj vergissing over het zuidelijk
gedeelte van het eiland Saehalin
heeft gevlogen.
In een antwoord op een eer
der op de dag ingediende Russi
sche protestnota tegen het over
vliegen van Russisch gebied door
een Amerikaans Ü-2 vliegtuig,
zeggen de V. S. verder, dat een
patrouillevliegtuig 'van de Ame-
ikaansc luchtmacht door een
krachtige wind uit de koers was
geraakt en daardoor zonder opzet
de zuidelijke punt van Saehalin
kan zijn overgevlogen.
ilet Amerikaanse antwoord is
vervat in een nota, die dinsdag
middag in Moskou is overhan
digd.
De V. S. verzekeren, dat voor
zorgsmaatregelen om incidenten
als de onderhavige te voorkomen
in studie zijn.
Hoewel in de Amerikaanse nota
niet wordt gezegd wat voor type
vliegtuig bij het incident betrok-
KOELER,
Boven Ierland bevindt zich
een depressie die zich naar het
oosten beweegt. Een hiermee
samenhangend front passeerde
in de avond ons land, wat op de
meeste plaatsen gepaard ging
met een bui, hier en daar met
onweer. Achter 't front stroomt
met een overwegend matige
zuidwestelijke wind koelere
lucht ons land binnen. Deze
lucht is onstabiel van opbouw,
zodat plaatselijk buien kunnen
worden verwacht. Er komen
evenwel ook opklaringen voor.
Op de oceaan bevindt zich
een volgend depressie, die even
eens naar het oosten koerst. In
verband hiermee zal het weer
een onbestendig karakter krij
gen.
medegedeeld door liet K.N.M.I.,
geldig tot hedenavond.
Zuidelijke wind.
Veranderlijke bewolking niet
enkele buien. Matige af en toe
krachtige zuidwestelijke wind.
Iets lagere temperaturen clan
gisteren.
WOENSDAG 5 SEPTEMBER
v.m. n.m.
Breskens 5.14 5.29
Terneuzen 5.49 6.04
Hansweert 6.29 6.44
Walsoorden 6.39 6.54
ken is, is van ambtelijke Ameri
kaanse zijde meegedeeld, dat het
een U-2 is geweest. Men weiger
de te zeggen wat de taak van het
toestel was. Men kenschetste
deze slechts als „vreedzaam".
In dc Amerikaanse antwoord
nota wordt de verzekering gege
ven, dat de politiek van de Ame
rikaanse regering ten aanzien
van het overvliegen van Russisch
gebied geenszins gewijzigd is en
blijft zoals dooor president Ken
nedy op 25 januari 1961 is ver
klaard.
Amerikaanse functionarissen
hebben gezegd, niet te weten
waar het betrokken Amerikaanse
vliegtuig zijn basis had. In elk
geval was het niet in Japan. De
functionarissen voegden eraan
toe, clat in Japan geen U-2 toe
stellen zijn gestationeerd.
Westelijke functionarissen in
Eerlijn hebben dinsdag gezegd
dat Sowjetrussische Mig-straal
jagers in en nabij Berlijn dins
dag over korte afstanden naast
Westelijke niet-militaire vlieg
tuigen hebben gevlogen. De
Westelijke mogendheden heb
ben hiertegen geprotesteerd.
Westelijke functionarissen in
Berlijn zeiden dat de Migs de
Westelijke vliegtuigen niet had
den „gehinderd". Zij hadden
door hun actie de veiligheid in
de lucht niet in gevaar gebracht.
Nadere bijzonderheden over het
incident zullen niet worden ge
geven.
Japan, Turkije en West-Duits-
land genoemd.
Ten slotte verlangt de Sow
jet-Unie van de Amerikaanse
regering „een duidelijk ant
woord" op de vraag: „Betreft
het hier een herleving van de
oude piratenpolitiek van de vo
rige regering, die door president
Kennedy zelf veroordeeld is, of
een provocatieve daad van be
paalde militaire kringen in de
Verenigde Staten die een nieu
we spanning in de wereld zou
den willen opwekken als die in
1960 en de internationale situatie
zoveel mogelijk willen verslech
teren?"
In mei 1960 kwam het U-2-
vliegtuig voor het eerst in het
middelpunt van de belangstel
ling' toen de'Amerikaanse vlie
ger Gary Powérs met zijn toe
stel boven Sowietrussisch grond
gebied werd neergeschoten. Het
toestel heeft veel weg van een
reusachtig zweefvliegtuig, met
een vleugelspanning van 24 m
en een betrekkelijk kleine romp.
Het kan een hoogte bereiken
van 24 km en over een aanzien
lijke afstand met stopgezette
motoren vliegen.
Als gevolg van het U-2-inci-
dent in 1960 liep de topconfe
rentie tussen Oost en West in
Parijs destijds op een misluk
king uit. Zoals bekend werd
Powers in februari van dit jaar
door de Russen vrijgelaten in
ruil voor de Russische spion
Rudolf Abel.
Het Amerikaanse ministerie
van Buitenlandse Zaken ont
houdt zich nog van elk com
mentaar op de Russische pro
testnota. De tekst van de nota
is nog niet in Washington ont
vangen, zo wordt gezegd.
De Japanse gezant in Mos
kou, Akira Shigemitsu, heeft
later op de dag een ontmoeting
gehad met de Amerikaanse
zaakgelastigde McSweeney, om
(waarschijnlijk) de Russische
protestnota te bespreken. Krin
gen van de Japanse ambassade
zeiden dat zij niet wisten, of dc
Sowjet-Unie ook aan Japan een
nota had gestuurd. (Do stad
Zuid-Sachalinsk die in de Rus
sische nota wordt genoemd, ligt
op het eiland Saehalin, ten
noorden van Japan). In juli 1960
wees Japan Russische beschul
digingen van de hand, volgens
welke vanuit Japan spionage-
vluchten met U-2-toestellen wa
ren uitgevoerd. Dc Japanse re
gering zei destijds dat zij haar
grondgebied niet zou laten ge
bruiken voor „onwettige activi
teiten tegen een derde land", zo-
ais de Sowjet-Unie had beweerd.
Sinds 19 augustus j.l. zijn
voorts, zoals bekend, drie U-2-
vliegtuigen gestationeerd in
Groot-Brittannië. Destijds werd
meegedeeld dat het gebruik van
deze toestellen een zuiver weten
schappelijk doel had. Zij dien
den voor het verrichten van
waarnemingen in de hogere
luchtlagen, vooral met het oog
op de kernproeven van de Sow
jet-Unie op grote hoogte. De
Britse regering had bovendien,
zo wordt uit goede bron ver
nomen, van de V. S. de verzeke
ring gevraagd dat U-2-toestel-
len die vanaf Britse bases vluch
ten zouden uitvoeren, minstens
180 km buiten de Russische
kust zouden blijven.
SCHEEPSL1FT
IN GEBRUIK
In liet DortmundEms-kanaal
is eon nieuwe scheepslift in ge-
brnikgesteld door de Westduitse
minister van Transport. De lift,
genaamd „Hetiriohsenburg" kan
schepen tot een lengte van 100
meter en een breedte tot 12
meter in 2 Vi minuut 14,75 meter
omhoog brengen of laten zakken.
Dc kosten van de. lift bedragen
40 miljoen Mark; de constructie-
tijd was 3 jaar.
N'oerüstraat 102 - Telefoon 31M
Xerneuzem
Naar de verslaggever van het
A. N. P. te Hollandia vernam, zal
gouverneur Platteel Nieuw-Gui-
nea op 28 september verlaten. Op
die dag zal hem te Biak een
groots afscheid worden bereid,
zowel door burgers als door de
militairen.
De dag tevoren zal dr. Platteel
afscheid nemen van de gemeen
schap te Hollandia.
DONDERDAG 6 SEPTEMBER
v.m. n.m.
Breskens 5.53 6.0S
Terneuzen 6.28 6.43
Hansweert 7.08 7.23
Walsoorden 7.18 7.33
ZON
MAAN
op
onder
op
onder
Sept.
6
5.58
19.18
13.24
22.36
7
6.00
19.16
14.29
23.14
S
6.02
19.13
15.31
9
6.03
19.11
16.28
0.00
10
6.05
19.08
17.1S
0-57
De 2 miljoen Inwoners van
Teheran zijn maandagavond in
paniek de straat opgerend nadat
bet televisiestation van de Ame
rikaanse strijdkrachten bekend
had gemaakt dat er rond mid
dernacht een zware aardbeving
te verwachten was.
De mensen sleepten beddegoed
mee om in cie open lucht te kun
nen slapen. Duizenden volge
propte auto's joegen de stad uit.
De politiebureaus, de Ameri
kaanse ambassade en het bureau
van de Perzische premier wer
den overstroomd door telefoon
tjes van mensen, die wilden
weten of de mededeling juist
was.
Radio-Teheran liet later we
ten, dat er geen gevaar bestond
en verzocht de bevolking rustig
naar huis te gaan.
V. S.-AMBASSADEUR IN
TEHERAN BIEDT VER
ONTSCHULDIGINGEN
AAN
De Amerikaanse ambassadeur
in Teheran heeft dinsdagmorgen
aan premier Assadollah Alam
van Iran zijn verontschuldigingen
aangeboden voor dc onnaden
kende wijze, waarop het televi
siestation der Amerikaanse
strijdkrachten in Iran maandag
avond een bericht had omgeroe
pen, volgens hetwelk te midder
nacht een zware aardbeving tc
verwachten zou zijn. Dit bericht
had onder de bevolking van de
Iraanse hoofdstad uiteraard een
ware paniek veroorzaakt, die
eerst kon worden onderdrukt,
nadat radio Teheran, die in ver
band met de nationale rouw zijn
uitzendingen had gestaakt, in
een extra uitzending mededeelde
dat er geen gevaar bestond.
Naar ambassadeur Homes aan
premier Assadollah mededeelde,
had een onbekende man, die zich
voordeed als een hoge ambte
naar van de politie, het televisie
station opgebeld met het drin
gende verzoek onmiddellijk be
kend te maken, dat in Teheran
een hevige aardbeving moest
worden verwacht. De man, die
zei dit verzoek te doen om „dui
zenden levens te redden", ver
klaarde zich tot het televisiesta
tion te moeten wenden, omdat
radio Teheran uit de lucht was.
Het televisiestation willigde het
verzoek van de ..ambtenaar" in,
onderbrak zijn uitzending en
bracht dc bekendmaking op het
beeldscherm.
Ambassadeur Homes drukte
zijn groot leedwezen over deze
„grap" uit en zegde toe een on
derzoek tc zullen instellen.
Het lid van de Nieuw-Guinea-
raad Nico Tanggahma en dc
voorzitter van dc Partei Natio
naal, Herman Wajoi, hebben te
Hollandia een nationaal comité
opgericht. Dit beoogt „zich te
blijven inzetten voor de vrijheid
der Papoea's en de behartiging
van hun belangen". In dit co
mité zal waarschijnlijk het
reeds bestaande comité „Pront
Nationaal Papoea" worden op
genomen.
Het nieuw opgerichte comité
wil zo spoedig mogelijk te Hol
landia een nationaal congres
organiseren. Hiervoor zullen
ruim 100 Papoea's, die alle be
volkingsgroepen in Nieuw-Gui-
nea vertegenwoordigen, worden
uitgenodigd. De gelden die voor
de actie nodig zijn, hoopt het
comité te verkrijgen van parti
culieren.
Dinsdagmorgen omstreeks elf
uur is president De Gaulle met
een speciaal vliegtuig van de
Franse luchtmacht op het vlieg
veld Wahn, bij Bonn, gearri
veerd voor zijn officieel bezoek
van zes dagen aan de Westduit
se Bondsrepubliek.
Eenentwintig saluutschoten
daverden over het vliegveld,
toen de Franse president, ge
volgd door mevrouw De Gaulle
en de Franse minister van Bui
tenlandse Zaken, Couve de Mur-
ville, het vliegtuig verliet en
werd begroet door bondspresi
dent Lübke en bondskanselier
Adenauer.
Na het spelen der volksliede
ren van beide landen, inspec
teerde president De Gaulle in
gezelschap van de twee West
duitse staatslieden de erewacht.
President Lübke sprak een
korte welkomstrede uit, waarin
hij o.m. zei in het bezoek van
de Franse president een nieuw
bewijs te zien van de bestaande
innige samenwerking en het
toenemende wederzijdse begrip
tussen beide landen. Hij merkte
op, dat president De Gauile zich
met overtuiging en energie
heeft ingespannen voor een
Duits-Franse toenadering, om
dat hij daarin een eerste vereis
te voor de Europese éénwording
zag. De hinderpalen op de weg
naar dit politieke doel, die
aanvankelijk onoverkomelijk
schenen, konden uit de weg
worden geruimd, omdat de re
geringen en volkeren van heide
landen elkander tegemoet kwa
men met de wil vriendschappe
lijke nabuurbetrekkingen aan
te knopen en tot het welzijn van
beide landen samen te werken.
Verklarend dat het Duitse
volk de Franse president als
een groot staatsman eert, die
zich steeds met de grootste
moed en vastberadenheid voor
de vrijheid van Frankrijk heeft
ingespannen, eindigde de West
duitse bondspresident met de
uitroep: „Leve Frankrijk. Leve
Duitsland en de vriendschap
tussen onze volkeren".
In zijn antwoord zei presi
dent De Gaulle: „Aan onze hui
dige ontmoeting moet een wer
kelijk buitengewoon karakter
worden toegekend. Na het be
zoek van het Duitse staatshoofd
vorig jaar aan Parijs en dat van
de Duitse bondskanselier aan
de Seine in juli j.l., is Frankrijk
thans de gast van Duitsland",
aldus de Gaulle. „Ik kom om
het Duitse volk op een tijdstip
in de geschiedenis, waarin het
in een voorpost van de vrije
wereld bedreigd wordt doch
zijn verlangen naar vrede en
beschaving tot uitdrukking
brengt, een boodschap van zijn
vrienden, het Franse volk, over
te brengen".
Verklarend tot in het diepste
van zijn ziel geroerd te zijn door
de grote betekenis van zijn aan
wezigheid op Duits grondge
bied en zijn contact met het
Duitse volk, besloot De Gaulle
met: „Leve de Duits-Franse
vriendschap".
De weg van het vliegveld naar
Bonn stond onder bewaping van
meer dan 6.000 politiemannen,
uitgerust met snelie sportwa
gens en radio-telefonie-appara-
tuur, en gesteund door politie in
hefschroefvliegtuigen in de
lucht.
Kort voor de aankomst vsn
do hoge gasten, was de politic
in Bonn door een onbekende
opgebeld met de mededeling,
dat onder de brug over de Rijn,
die president De Gaulle op zijn
rit naar de Westduitse hoofd
stad moest passeren, een tijd
bom was aangebracht. Een on
derzoek leverde echter geen
resultaat op. Overigens was de
brug reeds eerder op de moge
lijk aanwezigheid van spring
stoffen geïnspecteerd.
Behalve de politiebewaking
waren ook andere voorzorgs
maatregelen getroffen. Om op
alle eventualiteiten voorbereid
te zijn, waren op de weg van
het vliegveld Wahn naar de
ambtswoning van de Franse
mbassadeur, waar president
Dc Gauile zijn intrek zal nemen,
ambulance-auto's gestationeerd,
terwijl in de ziekenhuizen in
Bonn en omgeving chirurgen in
gereedheid werden gehouden.
De Westduitse politie werd
nog geassisteerd door een af
deling van de Franse Sureté, die
vooral bevreesd is voor nieuwe
aanslagen door de O. A. S. op
het leven van het Franse staats
hoofd.
Op zijn rit naar Bonn werd
de Franse president, die op het
vliegveld reeds was ontvanger
met het grootste militaire cere
monieel sinds het bezoek van
president Eisenhower aan West-
Duitsland van drie jaar geleden,
door tienduizenden mensen eer
hartelijk welkom bereid. Lang
zaam reed de stoet van auto's
door de met vlaggen, spandoe
ken en guirlandes versierde
straten der verschillende plaat
sen langs de gevolgde route.
Zijn gewoonte getrouw beant
woordde De Gauile mot opge
heven armen de toejuichingen
van de mensenmenigte en de
talloze, met Franse en Duitse
vlaggetjes uitgeruste schoolkin
deren.
Dinsdagmorgen vroeg zijn van
de Amerikaanse luchtmachtba
sis Ramstein in West-Duitsland
de eerste van een reeks van 25
Amerikaanse transportvliegtui
gen naar Perzië vertrokken. In
totaal zullen deze toestellen 400
ton aan dekens, tenten en medi
sche voorraden naar de ramp
gebieden in Perzië vervoeren.
De vliegtuigen vertrokken met
tussenpozen van een uur.
Voorts vertrokken gisteren
van de Amerikaanse luchtmacht
basis Evreux in Normandië
41 C-130 Hercules-transport
vliegtuigen naar Perzië. Met elk
toestel werd 13 ton aan goede
ren voor hulpverlening ver
voerd. De vliegtuigen die vij.
Ramstein en Athene vliegen,
zuilen ook dokters en verpleeg
sters uit de Amerikaanse leger-
hospitalen in West-Duitsland
naar Perzië overbrengen, be-
niettemin op zo grootse wijze nevens 18 voertuigen om het
De waarnemend secretaris
generaal van de V.N., Oe Thant,
heeft dinsdag in een rapport
aan de algemene vergadering
verklaard, dat in het afgelopen
jaar „vrijwel onafgebroken rust
en vrede" heeft geheerst langs
de grenzen tussen Israël en de
omliggende Arabische landen.
Het politieleger van de volke
renorganisatie speelde zijns in
ziens hierbij een beslissende rol.
Het aantal incidenten te land
was ongeveer hetzelfde als in
het voorafgaande jaar, maar
het aantal schendingen van het
luchtruim der betrokken landen
was van 242 tot 422 toegenomen.
Ook was het aantal incidenten
in de territoriale wateren toege
nomen, en wel van 79 tot 129.
Vijf leden van het politieleger
verloren het leven, waardoor
het aantal gesneuvelden bil dit
leger tot 57 steeg.
Op 31 juli telde het politie
leger 5.133 militairen, afkomstig
uii Noorwegen, Zweden, Dene
marken, Zuid-Slavië, Brazilië,
Canada en India. Het onder
houd van het leger kostte in
1961 18,645.545 dollar. In 1962
mocht maandelijks gemiddeld
1.625.000 dollar worden uitge
geven.
Het totale bedrag dat een aan
tal landen nog aan bijdragen
voor het politieleger moet be
talen, beliep eind juni bijna 30
miljoen dollar, aldus Oe Thant.
transport van het vliegveld van
Teheran naar de rampgebieden
te verzorgen.
In antwoord op vragen heeft
het A. N. P. van het ministerie
van Buitenlandse Zaken verno
men, dat na het telegram van
deelneming, dat de Koningin
aan de sjah van Perzië heefl
gezonden, nu ook de Nederland
se regering in een telegram
haar „zeer oprechte gevoelens
van deelneming en medeleven
met de getroffenen" heeft mee
gedeeld aan de Iraanse regering.
Zoals reeds bekend is, heeft
het Nederlandse Rode Kruis
reeds hulp aan de door de aard
beving getroffenen verleend. De
Nederlandse ambassadeur in
Teheran heeft nu ook opdracht
gekregen om met de regering
van Iran in contact te treden
teneinde na te gaan in welke
vorm (geld of goederen of wel
licht anderszins) door de Neder
landse regering hulp kan wor
den geboden.
Eerder heeft de Nederlandse
ambassadeur in Iran reeds be
richt, dat voor zover bekend is.
niemand van de Nederlandse
kolonie lichamelijk letsel heeft
opgelopen. De Nederlandse ko
lonie heeft eveneens voor
zover bekend ook geen ma
teriële schade geleden.
In de buurt van bad Hersfeld
in de Westduitse deelstaat Hes
sen zijn twee Oostduitse soldaten
dinsdag met medeneming van
hun wapens over de gretig naar
West-Duitsland gevlucht.