eenvoudig
heter!
Constantine en Bone in handen
van Ben Bella c.s.
Onderhoud
Van Roijen -Soebandrio
De evacuatie van vrouwen en
kinderen uit Nieuw-Guinea
'VAOlldiri
HOOGWATER
ZON- en
MAANSTANDEN
HET WEER
WEERBERICHT
Regeling Gouvernement
Nederlands Nieuw-Guinea
voor evacuatie
Doodvonnissen in Rusland
DONDERDAG 26 JULI 1962
18e Jaargang Nr 5659
DE GEBEURTENISSEN IN ALGERIE
Frankrijk zal onderdanen
in Algerië beschermen
MAATREGELEN VOOR
VERDUISTERING
TE HOLLANDIA
DE BELGISCHE
BEVOLKING
GENERAAL
LEMNITZER
OPPERBEVELHEBBER
DER NAVO-STRIJD-
KRACHTEN
NEDERLANDER
IN DUITSLAND
VERDRONKEN
Frankeiing by abonnement; Terneuzen
Directeur-Hoofdredacteur L van de Sande
Redacüe-adres: Noordstraat 55—57
Administratie-adres: Smidswa]
Telefoon 01150 2073
Gironummer 38150
Abonnementsprijs: ƒ6,per kwartaal; per
maand ƒ2,per week 48 et. Losse nrs 9 ct.
DE VRIJE ZEEUW
Verschijnt dagelijks Uitgeefster N. V. v"/h Firma P. X van de Sande te Terneuzen
Advertentieprijs per mm 16 ct; minimum per
advertentie ƒ2,40.
Rubriek: Kleine Advertenties (géén handels-
advertenties) 5 regels 1,10. Iedere regel meer
22 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres
Bureau van dit Blad, 20 cent meer.
Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur.
Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur.
Volgens doorgaans welinge
lichte nationalistische kringen in
Algiers hebben militairen die op
de hand van de opstandige vice-
prcnüer Ben Bella zijn, in Con
stantine (Oost-Algerië) de macht
in handen. Zij hadden Lachdar
Ben Tobbal, minister van Staat
in de voorlopige regering van
Ben Chedda, gearresteerd.
De aanhangers van Ben Bella
hadden de macht overgenomen
na een verwarde nacht, waarin
werd geschoten en drie mensen
werden gedood en verscheidene
gewond. Onder dc militairen be
vinden zich troepen die vóór de
onafhankelijkheid in Tunesië
waren gelegerd.
Ir Tizi Ouzou, ten oosten van
Algiers, verklaarden officieren
van het bevrijdingsleger dat de
aanhangers van Ben Bella in
Constantine kolonel Souat el
Arab hadden ontvoerd. Deze was
de militaire commandant van
het district twee, een der zes
milit ire districten van Algiers.
Hij was er verantwoordelijk voor
dat hot grootste deel van Noord-
Oost-Algerië trouw blijft aan de
voorlopige regering van Ben
Chedda. Tizi Ouzou is het hoofd
kwartier van districl drie dat
het gebied van Kabylië bestrijkt
en trouw is aan Ben Chedda.
De aanhangers van Ben Bella
hebben buiten Constantine weg
versperringen opgericht.
Van de prefectuur in Constan
tine kon telefonisch geen beves-
tigin van de berichten worden
•verkregen. Men zei slechts dat
het rustig is in de stad.
In kringen van de voorlopige
regering in Algiers verklaarde
men dat het hoofdkwartier van
district twee in Constantine is
omsinge'd maar weerstand biedt
aan de strijdkrachten die het
willen bezetten.
In Tizi Ouzou zei men op het
hoofdkwartier van district drie:
„Wij zullen ons met de wapens
verdedigen tegen onverantwoor
delijke lieden als Ben Bella".
Aanhangers van de dissidente
Algerijnse vice-premier Ahmed
Ben Bella hebben woensdag ook
de Oost-Algerijnse havenstad
Bone in bezit genomen, zo wordt
uit deze stad gemeld.
Manschappen van het natio
nale bevrijdingsleger (A.L.N.)
kwamen per schip in Bone aan.
Zij organiseerden een massabij
eenkomst en een parade.
Belkacem Krim, vice-presi
dent van de voorlopige regering,
heeft de coup in Constantine ver
oordeeld. Hij heeft revolutionaire
strijdkrachten opgeroepen zicli
tegen deze „poging om een dic
tatuur te vestigen" te verzetten.
De ministers van de voorlopige
regering hebben Algiers verla
ten. Alleen premier Ben Chedda
is nog in zijn zomerpaleis.
Mgr. Etienne Duval, aartsbis
schop van Algiers, heeft gezegd
dat er christendom in Algerië
worden ontvoerd en op andere
wijze benadeeld. Velen waren
„aan de rand van de wanhoop".
De Franse minister van Voor
lichting, Alain Peyrefitte, heeft
woensdag na een bijeenkomst
van het kabinet meegedeeld dat
Frankrijk, indien de verwarde
toestand in Algerië ernstiger
wordt, direct zal ingrijpen om
zijn onderdanen te beschermen.
„Er is geen samenwerking mo
gelijk indien bet leven en de
eigendommen van Fransen wor
den bedreigd", aldus Peyrefitte.
De Indonesische minister van
Buitenlandse Zaken dr. Soeban
drio en de Nederlandse ambassa
deur dr. Van Roijen zouden
woensdag laat in een besloten
bijeenkomst de vorderingen on
der de loupe nemen welke ge
maakt zijn bij de geheime be-
sprekir-over de kwestie
Nieuw-Guinea.
Volgens diplomatieke bronnen,
die van de plannen voor een on
derhoud melding maken, is de
lijd van samenkomst nog niet
definitief bep. aid. De plannen
werden gemaakt na een dinsdag
gehouden conferentie tussen dr.
Soebandrio en de heer Ellsworth
Bunker, de vroegere Amerikaan
se diplomaat die als neutrale
derde partij de geheime bespre
kingen bijwoont. Deze besprekin
gen werden naar verluidt giste
ren vroeg in de middag opge
schort om het onderhoud tussen
dr. Soebandrio en dr. Van Roijen
in Washington mogelijk te ma
ken.
Volgens Indonesische bronnen
was dr. Soebandrio van plan om.
vóór zijn onderhouc: met dr. Van
Roijen. te confereren met Adam
Maiik. de Indonesische vertegen
woordiger bij de geheime be
sprekingen.
Dr. Soebandrio hoeft niet deel
genomen aan deze besprekingen,
maar hij heeft één onderhoud
gehad, met dr. Van Roijen, op
DONDERDAG 26 JULI
donderdag 19 juli te Washington.
Volgens diplomatieke bronnen
was bet mogelijk dat dr. Van
Roijen en dr. Soebandrio zouden
spreken over de in Westelijk
Nieuw-Guinea gelande parachu
tisten. Het voornaamste onder
werp van bespreking zou echter,
naar verwacht werd, het plan-
Bunker zijn, en de vraag of liet
als basis voor toekomstige for
mele onderhandelingen zou kun
nen dienen.
Dezelfde bronnen zeiden niet
over informatie te beschikken
welke een bevestiging inhielden
van berichten als zou dr. Soe
bandrio bij het onderhoud trach
ten vast te stellen of Nederland
bereid zou zijn de bestuursover-
dracht van Westelijk Nieuw-
Guinea vroeger te doen geschie
den dan in het plan-Bunker
wordt voorzien. Zij wezen erop
dat het tijdschema voor de over
dracht in fasen van het bestuur
in liet plan-Bunker vaag was ge
laten een periode van een tot
twee jaar en voegden er aan
toe dat dit klaarblijkelijk een
punt betrof waaromtrent een
vergelijk zot. moeten worden ge
vonden.
v.m.
n.m.
Breskens
9.14
9.38
Terneuzen
9.49
10.13
Hansweert
10.29
10.53
Wasoorden
10.39
11.03
VRIJDAG 27 JULI
v.m.
n.m.
Breskens
10.32
10.59
Terneuzen
11.07
11.34
Hansweert
0.47
12.14
Walsoorden
0.57
12.24
ZON
MAAN
op
onder
Op
onder
Juli
26
4.51
20.41
0.52
16.07
27
4.52
20.39
1.25
17.16
28
4.54
20.38
2.05
18.19
De Franse ambassadeur in Al
gerië, Jeanneney, zal tegen de
afpersing en ontvoering van
Fransen in Algerië protesteren.
De ambassadeur zal daartoe voor
overleg naar Parijs komen.
Volgens Peyrefitte had de mi
nister voor Algerijnse Zaken,
Joxe, op de bijeenkomst van het
kabinet verklaard dat de Franse
regering de ongemakken als ge
volg van de verwarde toestand
tracht te beperken door hulp te
verlenen aan het Algerijnse be
stuur.
Joxe had verder gezegd dat
het nodig is dat er door demo
cratische middelen een einde aan
de verwarring komt en dat een
gekozen parlement een wettige
regering moet benoemen.
Jeanneney had de Algerijnse
autoriteiten meegedeeld dat
Frankrijk verwacht dat zij de
aanvallen op Fransen veroor
delen en maatregelen nemen om
er een einde aan te maken.
Boudiaf, een minister van de
voorlopige regering, heft in Tizi
Ouzou „alle militanten en de
strijders van het nationale bevrij
dingsleger" opgeroepen zich te
organiseren en tegen de staats
grepen te trekken.
Ben Chedda heeft te Algiers
in een verklaring aan de pers ge
zegd, dat de gevaren van burger-
De inwoners van Hollandia
zijn woensdag gewaarschuwd,
dat „onder de huidige omstan
digheden" de noodzaak kan ont
staan, dat de stad totaal ver
duisterd wordt en het licht zon
der voorafgaande waarschu
wing kan worden uitgeschakeld.
Bij luchtalarm moeten auto
mobilisten rijden met stads
lichten.
oorlog en buitenlandse interven
tie weer reëel zijn geworden.
Het door Ben Bella en zijn
aanhangers ingestelde politieke
bureau zal dezer dagen zijn
hoofdkantoor in Algiers vesti
gen, zo wordt uit de omgeving
Van het bureau vernomen. De
afgevaardigde van het bureau bij
de Arabische Liga heeft opdracht
om voor Algerië het volledige
lidmaatschap van de liga aan te
vragen. Tot dusver was Algerië
in de liga slechts door een
waarnemer vertegenwoordigd.
In een toespraak te Tiaret in
liet distriet Oran heeft Ben Bel
la woensdagmiddag gezegd dat
de uitvoering van een agrarische
hervorming de eerste taak van
de revolutie is. Het menings
verschil tussen Tlemcen en Al
giers bestaat niet meer sinds de
instelling van het politieke bu
reau, zei hij. Er kon in het hui
dige Algerië slechts één partij
zijn.
In Hollandia is de voorberei
ding voor de evacuatie van vrou
wen en kinderen van Nederland
se ambtenaren en militairen
naar Nederland in volle gang.
Vandaag zullen officieel de
richtlijnen bekend worden ge
maakt die door het gouverne
ment voor de evacuatie zijn vast
gesteld.
Het is op dit ogenblik uiter
aard nog niet mogelijk, vast te
stellen hoeveel gezinnen tot oen
tijdelijke scheiding zullen beslui
ten. In gesprekken met Neder
landers te Hollandia kan men de
meest uiteenlopende reacties ho
ren. Tegenover de mening van
degenen die onmiddellijk beslo
ten van de geboden gelegenheid
tot evacuatie van hun gezin ge
bruik te maken staat die van
vrouwen die niets voelen voor
een gezinsscheiding en die vast
besloten zijn bij hun man te blij
ven.
Het besluit van het gouverne
ment was woensdagmorgen in
Hollandia het onderwerp van
vele gesprekken. In „Dok Twee",
een wijk van Hollandia waar
vele gouvernementskantoren zijn
gevestigd, bespraken groepjes
ambtenaren de nieuwe ontwik
keling bijna opvallend rustig.
Van^enige paniekstemming viel
enige AFKOELING.
Boven Frankrijk bevindt zich
een vlak lagedrukgebied, waarin
woensdag op vele plaatsen de
temperatuur tot 30 a 35 graden
steeg. Een kleine storing nabij
Normandië veroorzaakte in
Noord-Frankrijk en Zuid-Enge-
land enkele regen- en onweers
buien die over het algemeen
echter van niet veel betekenis
waren.
Deze storing trekt langzaam
naar het noordoosten en zal de
komende 24 uur ook in ons land
plaatselijk regen en onweer bren
gen. De temperaturen zullen aan
vankelijk nog vrij hoog zijn, maat
later is enige afkoeling te ver
wachten.
De wind wordt zwak en ver-1
anderiijk.
medegedeeld door bet K.N.M.I. te
De Bilt, geldig tot hedenavond.
Plaatselijk buien
Half tot zwaar bewolkt met
plaatselijk enkele regen- of on
weersbuien, later gevolgd door
afkoeling. Zwakke tot matige
wind uit uiteenlopende richtin
gen.
PRINSES BEATRIX
BEZOCHT
VAKANTIEKAMP
H. K. H. Prinses Beatrix heeft
dinsdagochtend een bezoek ge
bracht aan een kamp in de Ma
rijke Hoeve te Hattem, waar
lichamelijk gehandicapte kinde
ren onder auspiciën van dc
Stichting „Het Vierde Prinsen
kind" hun vakantie doorbrengen.
De Prinses arriveerde juist op
tijd om te horen hoe de kinderen
hun klachten1 bij de „boskoning"
te berde brachten. Zij volgde de
vergadering geamuseerd en ge
bruikte later de koffiemaaltijd
met de jeugdige vakantieganger-
tjes.
Het gouvernements voorlich-
tings bureau te Hollandia heeft
woensdagmorgen het volgende
communiqué uitgegeven
„De gouverneur van Neder
lands Nieuw-Guinea heeft be
sloten tot opheffing van de be
perkende voorwaarden die tot
dusver golden bij de voor-uit
zending naar Nederland van ge
zinsleden van landsdienaren. In
dien een ambtenaar in vaste of
tijdelijke dienst (kortverband of
gewoon tijdelijke dienst) dus
thans het verzoek doet, zijn ge
zin naar Nederland te laten
reizen, zal zulks zonder meer
op gouvernementskosten worden
toegestaan. In overleg met de
commandant van de strijdkrach
ten in Nieuw-Guinea is dezelfde
maatregel genomen ten aan
zien van militaire gezinnen. Al
dus is tegemoet gekomen aan
een in ambtelijke kringen reeds
langer levende wens.
Teneinde alsdan in Nederland
opvanging en onderdak zo goed
mogelijk te kunnen voorbereiden
zal de bemiddeling van het
ministerie van Maatschappelijk
werk worden ingeroepen. Zij die
in dit opzicht geen eigen moei
lijkheden hebben en van deze
hulp gebruik moeten maken
zullen zo spoedig mogelijk de
samenstelling van het betrokken
gezin moeten opgeven bij hier
voor nog nader aan te wijzen
instanties.
Uiteraard blijft de van Nieuw-
Guinea te ondernemen terugreis
der gezinnen naar Nederland
gebonden aan de beschikbare
vervoersmogelijkheden. Deze
zulien evenwel door het gouver
nement, bijv. door het inleggen
van extra vliegdiensten, aan de
gebleken behoefte kunnen wor
den aangepast. Met deze maat
regel waarvan naar verwacht
wordt ruim gebruik zal worden
gemaakt wordt onder meer
voorkomen dat ooit acute om
standigheden zouden kunnen
dwingen tot een ongeordende of
weinig acceptabele wijze van
reizen. Nadere mededelingen
over de uitvoering van de nieuwe
regeling zuilen zo spoedig mo
gelijk worden gedaan", aldus
het communiqué.
België is de laatste dertig jaar
wat de bevolking betreft steeds
verder bij Nederland achterop
geraakt. Het telde op 31 decern
ber 1961 (blijkens dinsdag ge
publiceerde officiële cijfers)
9.223.720 inwoners, meer dan
twee miljoen minder dan in
Nederland.
Er zijn in België vijf steden
met meer dan 100.000 inwoners,
nl. Brussel, Schaarbeek, Ant
werpen, Gent en Luik. Hierbij
zij opgemerkt dat in de Brussel
se agglomeratie die 19 gemeen
ten omvat, in totaal ongeveer
e::i miljoen mensen wonen.
Uit de statistiek blijkt voorts
dat er in België 558 gemeenten
zijn met minder dan 100 inwo
ners, en wel 102 in Vlaanderen
en 453 in Wallonië.
in het geheel niets te bespeuren.
Een van de belangrijkste conse
quenties van het vertrek van
gezinsleden waaraan gedacht
wordt, zijn de extra financiële
lasten die een scheiding mee
brengt. Met grote belangstelling
kijkt men dan ook uit naar rege
lingen die zullen worden getrof
fen om de financiële nadelen
goed te maken.
De gehele operatie voor een
vervroegd vertrek van gezinnen
naar Nederland zal naar schat
ting twintig miljoen gulden kos
ten, welk bedrag overigens niet
gehee] extra-uitgaven betreft
daar de terugreis naar Neder
land normaal ook door het gou
vernement wordt bekostigd. In
bevoegde kringen rekent men er
op, dat in de komende maanden
negentig procent van de Neder
landse vrouwen en kinderen
van ambtenaren en militairen uit
Nieuw-Guinea zal vertrekken.
Het ligt trouwens in de bedoe
ling dat het „voorbeeld" zal
worden gegeven door hoge amb
tenaren zoals residenten, hoof
den van plaatselijk bestuur, di
recteuren van diensten en ande
re ambtenaren die een leidende
functie bekleden. Het is nog niet
officieel bekend of ook de echt
genoten van gouverneur Platteel
en schout-bij-nacht Reeser op
korte termijn naar Nederland
zullen vertrekken.
Vrouwelijke ambtenaren zul
len niet onder de nieuwe rege
ling vallen, wel echter de echt
genoten van ambtenaren die,
meestal als secretaresse of typis
te, als tijdelijke krachten bij het
gouvernement werken. Het ver
trek van dit vrouwelijk perso
neel, dat voor een deel door per
soneelsgebrek de onbezette plaat
sen in liet ambtelijke apparaat
opvulde, zal het bestuursappa
raat voor nieuwe problemen
stellen.
Met een soort van galgenhu
mor trachten de mannen zich
voor te stellen hoe indien de
evacuatie verloopt zoals deze is
uitgestippeld het leven- in
Nieuw-Guinèa, en in het bijzon
der te Hollandia, zal worden.
Een van de vragen die daarbij
worden opgeworpen, is wie de
dagelijkse maaltijden zal berei
den aangezien Hollandia met zijn
enkele hotels en eethuisjes wei
nig gelegenheid biedt tot eten
buitenshuis.
De gehele technische en finan
ciële regeling van het vertrek
van vrouwen en kinderen is in
handen van een organisatie on
der leiding van de directeuren
voor sociale zaken en financiën.
Buiten Hollandia geschiedt de
registratie door de plaatselijke
hoofden van bestuur.
Afgezien van de moeilijke keus
waarvoor de ambtenaren van het
gouvernement thans zijn gesteld,
lieeft het besluit van het gouver
nement tot evacuatie hun thans
definitief doen beseffen dat de
overdracht van het Nederlandse
gezag snel nadert.
Tot voor kort was er nog een
niet-onbelangrijke groep die zich
tegen deze gedachte verzette.
Het charteren van vliegtuigen
voor het afvoeren van vrouwen
en kinderen heeft ook bij deze
groep het laatste restje optimis
me weggenomen.
De reacties van de Papoea's op
de laatste ontwikkelingen zijn
nog moeilijk te peilen. Tot dus
ver hebben verreweg de meeste
Papoea's-afgevaardigden in de
Nieuw-Guinea-raad zich uitge
sproken voor zelfbeschikkings
recht, daarbij doelende op zelf
standigheid van West-Papoea.
Welke gevolgen de evacuatie
van vrouwen en kinderen van
Nederlanders op hun houding
zal hebben valt nog niet te zeg
gen. Wel doen de laatste dagen
in Hollandia nieuwe geruchten
de ronde, dat een aantal Papoea
leiders thans overweegt om bin
nenkort formeel in een motie in
de Nieuw-Guinea-raad de uit
roeping van „Papoea-Barat"
West-Papoea te eisen.
De „Zuiderkruis", die de vori
ge week Nederlandse militaire
versterkingen naar Nieuw-Gui
nea heeft gebracht, zal nogmaals,
na reeds vertrokken te zijn uit
Hollandia, deze plaats aandoen
voor het opnemen van een aantai
passagiers, die naar Nederland
zullen repatriëren boven hèt aan
tal, dat het schip reeds aan boord
had. De „Zuiderkruis" was reeds
via Biak en Manokwari op wgg
naar Nederland en wordt nu za
terdag weer te Hollandia ver
wacht. Maandag zal de reis naar
Nederland worden aanvaard.'
Inmiddels waren te Hollandia
woensdagmiddag de winkels
overvol met mensen, die koffers1
kwamen kopen met het oog op
het aanstaande vertrek van
wouwen en kinderen. Woens
dagavond reeds hadden enkele
Chinese toko's hun voorraad
koffers nagenoeg uitverkocht.
De permanente Navo-raad
heeft zich woensdag met alge
mene stemmen akkoord ver
klaard met de benoeming van de
Amerikaanse generaal Lyan L.
Lemnitzcr tot opperbevelhebber
van de Navo-strijdkrachten in
Europa.
De raad kwam woensdagmid
dag bijeen nadat de Franse rege
ring als laatste regering van de
vijftien Navo-landen met de be
noeming had ingestemd.
Toen de raad bijeengekomen
was, besloot hij, eerst president
Kennedy uit te nodigen een kan
didaat voor het opperbevel aan
te wijzen. De vergadering werd
daarop geschorst in afwachting
van Kennedy's antwoord. De raad
zette de vergadering voort toen
een boodschap van de president
was ontvangen waarin generaal
Lemnitzer formeel werd aange
wezen. Daarop volgde de stem
ming.
Generaal Lemnitzer zal het
opperbevel op 1 november over
nemen van generaal Norstad.
De 23-jarige M. Gardenier,uit
Doorn is bij het spelevaren met
een luchtbed op de Rijn bij
Oppenheim (Duitsland) ver
dronken. Hij was met zijn broer
op een vakantiereis naar Oos
tenrijk. De jongeman, die niet
kon zwemmen, is vermoedelijk
van het luchtbed afgegleden.
Het stoffelijk overschot kon
nog" niet worden eeborgen.
47 kleursialett
eek pbooukt vak
10ct in de winkel
SE SIKKEKS GROEP
In een proces te Frunze, de
hoofdstad van de Kirgizische
Sowjetrepubliek, zijn een aantal
mensen tot de kogel veroordeeld
wegens bedrog en deviezen-
smokkel.
Dit is gemeld door het plaat
selijk blad .Sowjetskaja Kirgi
zia", dat woensdag in Moskou
werd ontvangen.
Het blad noemt de namen van
negen ter dood veroordeelden.
Onder hen bevindt zich de ex-
voorzitter van de commissie
voor economisch beleid van deze
Sowjetrepubliek, Djoesjalijev.
Er zouden er echter nog meer
tot de kogel zijn veroordeeld. Het
blad noemt verder nog de namen
van acht beklaagden, die met
een aantal andere tot 15 jaar
„vrijheidsberoving" veroordeeld
zijn. De 40 beklaagden zouden
staatseigendommen ter waarde
van ruim 3 miljoen roebel ge
stolen hebben en deze eigen
dommen om buitenlandse valu
ta en goud voor speculatie te
krijgen. 23 kilo goud, ruim 30
kilo zilverwerk, ruim vier mil
joen roebel in contanten en goe
deren ter waarde van 6 Vb mil
joen roebel werden in beslag
genomen.
Evenals in een aantal eerder
gemelde gevallen waren er ook
nu weer beklaagden met namen
vr.n kennelijk Joodse oorsprong.
Verscheidene veroordeelden
zijn in dienst van confectiefa
brieken geweest.
Zij hadden via het hoofd van
de commissie voor economisch
beleid op onwettige wijze in
Rusland schaarse garens ver
kregen en honderdduizenden
stuks van bepaalde textielarti
kelen, die niet officieel verant
woord werden, laten namaken.
Deze artikelen werden dan „via
medeplichtigen in het handels-
ap-nraat van de staat'verkocht
