Oorlog om Nieuw-Guinea Salan krijgt levenslang Koninklijke onvergetelijke Donauvaart HOOGWATER HET WEER WEERBERICHT ZON- en MAANSTANDEN Frankerlng bij abonnement: Terneuzen Directeur-Hoofdredacteur I. var de Sande Redactie-adres: Noordstraat 55—57 Administratie-adres: Smidswal Telefoon 2073 Gironummer 3S150 Abonnementsprijs: ƒ6.— per kwartaal; per maand 2,—; per week 48 et. Losse ~"s 9 ct. DE VRIJE ZEEUW DONDERDAG 24 MEI 1962 18e Jaargang Nr 5607 Verscldjnt dagelijks Uitgeefster N.V. v/h Firma P. J. van de Sande te Terneuzen Advertentieprijs per mm 16 et; minimum per advertentie ƒ2,40. Rubriek: Kleine Advertenties (géén handels advertenties) 5 regels 1,10. Iedere regel meer Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres Bureau van dit Blad, 20 cent meer. Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur. Inzending advertentie,-; tot 's namiddags 2 uur. 22 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling. Zo is dan nu de vreemdste oor log uitgebroken waarbij Neder land ooit betrokken is geweest. De thans plaatsvindende landin gen van Indonesische parachu tisten op Nieuw-Guinea kan men namelijk moeilijk meer als inci dentele infiltraties zien, maar duiden op een welbewuste aan val. waarvan de grote stoot ver moedelijk nog zal komen. Zoals reeds lang te verwach ten viel. heeft Soekarno geen on derhandelingen over de kwestie gewild. Hjj is niet bereid Nieuw- Guinea te verkrijgen door con cessies te doen ten behoeve van enig zelfbeschikkingsrecht voor de Papoea's. Hy wil dat stuk land en zijn inwoners in bezit némen. Geen onderhandelingen, die tot een compromis zouden moeten leiden, geen concessies, maar al les, hetzij door onvoorwaardelij ke overgave, het liefst echter door een succesvolle strijd. Alle concessies, die dc Neder landse regering reeds heeft ge daan om tot onderhandelingen met Indonesië te komen, hebben Soekarno niet kunnen bewegen het gesprek over dc kwestie voort te zetten. Toen Nederland niet direct bereid bleek om Nieuw- Guinea onvoorwaardelijk aan hem over te dragen doch enige garanties verlangde voor het toe komstig zelfbeschikkingsrecht van de Papoea's, liet hij zijn te ruggeroepen vertegenwoordigers niet meer naar de onderhande lingstafel terugkeren. De vreemdste oorlog dus, want Nederland verdedigt daar geen enkel eigen belang. We worden er nu in een oorlogssituatie ge drongen terwille van een ander volk. Een volk en een land waar we overigens ook niets vso hpb- ben te verwachten. En hcV be grijpelijk zijn er dus velen in Nedprland die zeggen: laten we zo gek toch niet zijn, iirt'o we daar ons bloed niet voir vergie ten. Bepaalde groepen zien zelfs reh belangrijk voordeel voor Ne derland in het verschiet bij on voorwaardelijke overgace van Nieuw-Guinea. want, menen zij, dan zal Indonesië wel we-r han del met ons willen dreven en misschien iets van onze dam- ge leden schade vergoeden. Het di recte eigenbelang van Nederland vordert dus dat wc Soekarno maar zijn gang laten gaan, dat we ten spoedigste alle Nederlan ders uit Nieuw-Guinea terug trekken en daar dan maar laten komen wat er van komt. Of dat nu een tweede Kongo zal zijn of niet, daar moeten wij ons maar niet druk over maken. De groepen, die zo spreken, zijn overigens wel vurige voor standers van democratie en de kolonisatie, zodat men zou ver wachten, dat het zellbeschik- kingsrecht van een volk door hen even vurig zou worden ver dedigd. Maar als men met de konsekwenties daarvan wordt geconfronteerd, wil men er blijk baar wel een beetje de hand mee lichten. Dan komt het er op neer, dat wij dat maar niet moeten verdedigen, doch het eventueel moeten overlaten aan groteren en sterkeren en als die dat niet wil len, dan wassen wij onze handen in onschuld. De Nederlandse regering heeft zich niet op dat standpuntge steld. Niet zozeer deze als wel vorige regeringen, onder andere leidnig. zijn begonnen de Papoa's op te leiden tot enige zelfstan digheid. Men heeft hen al meer dan tien jaar voorgehouden eens over hun eigen toekomst te kun nen beslissen. Dat wil aeze Ne derlandse regering nu zo goed mogelijk gestand doen. Nu zij ge dwongen wordt dit (volken)recht gewapenderhand te verdedigen, nadat vreedzame pogingen zijn mislukt, komt het ons onjuist voor haar dit te verwijten. Ne derland zou nu als één man ach ter deze regering, of welke an dere ook die dit vrijheidsrecht wil verdedigen, moeten staan. Dat verdedigen mag dan niet praktisch lijken, maar in wezen gaat het om méér dan alleen dit recht voor de Papoea's. Het gaat om het recht in de wereld, om de vrijheid van wilsuitdrukking voor ieder volk, het gaat om de wezenlijke intensie van de demo cratie. De luchtlandingen op Nieuw- Guinea dragen nu een kennelijk aanvalskarakter. Indonesië hoopt hierdoor de Nederlandse strijd krachten te versnipperen, op een enkel punt vaste voet te houden, waar men hoopt dan straks met grotere troepenmacht te kunnen landen en zo de invasie uit te breiden. Het kan echter ook zijn, dat Soekarno door deze oorlogs- handelnigen rekent op een ver dere verzwakking van de Neder landse wil tot verdediging van de vrijheid, tot nog verder gaan de concessies van Nederland se zijde zonder onderhandeling, zodat hij spoedig met een loze toezegging over enig zelfbeschik kingsrecht kan volstaan om Nieuw-Guinea in handen te krij gen. Hij hoopt, dat Nederland zich met die gemakkelijk te ver breken gelofte dan wederom te vreden zal stellen, de eer gered zal achten en zich terug zal trek ken. Het heeft dan net voldoende strijd gekost om het Indonesische volk Soekarno als een overwin nend veldheer te laten zien, het geen hij nodig heeft om aan de macht te blijven. Zal Nederland zijn eer èn de vrijheid zo gemak kelijk gered achten? (Nadruk verboden.) H. v. WERMESKERKEN. OPROER IN SPAANSE GEVANGENIS DE KOP INGEDRUKT In de Santa Maria-gevangenis in de Zuidspaanse plaats Puerto de Santa Maria nabij Cadiz, is dinsdag een oproer onder de ge vangenen uitgebroken. De ge vangenen hoofdzakelijk ver oordeeld tot langdurige straffen hadden zich van de controle over de gevangenis meester ge maakt. Woensdagochtend, zo is in semi-officiële kringen te Madrid verklaard, is de rust terugge keerd. Van officiële zijde is meege deeld dat zich in de afgelopen dagen teken van onrust in de ge vangenis hebben voorgedaan. De gevangenen wilden klaarblijke lijk uiting geven aan hun mede leven met de stakers in Noord- Spanje. De gevangenen waren dins dagavond betogingen begonnen. Hun protesten golden, volgens genoemde kringen, de arbeids omstandigheden in de gevange nis. De demonstranten weiger den van de binnenplaats naar hun cellen terug te keren. Zij waren hier pas woensdagochtend toe bereid, nadat gewapende po litiemannen in de gevangenis waren aangekomen. Er zouden zich geen gewelddaden hebben voorgedaan. Ga va Ida: Burgeroorlog moet tot prijs vermeden worden' elke De openbare aanklager in het procps tegen Salan heeft gisteren cle doodstraf geëist tegen de ex-generaal. Heel Frankrijk heeft de daden, waarvan de beklaagde wordt be schuldigd, al moreel veroordeeld, aldus de openbare aanklager An dre Gavalda. En ik twijfel er niet aan dat de geschiedenis deze ver oordeling zal bekrachtigen. De opstandige organisatie, zo zei hij, heeft het hele scala van bekende misdaden begaan. Gavalda herinnerde aan de „formele besluiten", door het Franse volk via de volksstem ming genomen en zei met stemverheffing dat de „bur geroorlog tot elke prijs ver meden moet worden". Hoogmoed op eigen AARTSBISSCHOP MAKARIOS IN "'EST-DUITSLAND President aartsbisschop Maka- rios van Cyprus, vergezeld van hondspresident Heinrich Lübke, (ijdens de inspectie van de ere wacht op het vliegveld Wahn. De aartsbisschop blijft tot en met liet weekeinde in West-Duitsiand. GEHEIME 'MERIKAANSE KUNSTMAAN GELANCEERD De 'Amerikaanse luchtmacht heeft woensdagochtend vroeg een kunstmaan gelanceerd op de ra ketbasis Point Arguello in Cali- fornië. Een woordvoerder van de luchtmacht heeft geweigerd zich over de aard van de kunstmaan uit te laten en gaf alleen te ken nen. dat zij in een baan om de aarde was gebracht met behulp van een „Blue Scout"-raket met vaste brandstdf. SIR LESLIE MUNRO BETREURT INDONESISCH OPTREDEN Sir Leslie Munro, de secre taris-generaal van de internati onale commissie van juristen, heeft tegen verslaggevers ge zegd dat Indonesië het V. N.- handvest schendt door het uit werpen vr.n parachutisten boven Westelijk N' uw-Guinea. Hij sprak na een reis van vier maanden door Zuid-Oost-Azië en het verre Oosten en zei dat de commissie het diep betreurt dat Indonesië vastbesloten schijnt te zijn het gebied door geweld te nemen. Hij zei te menen dat de bevolking van Westelijk Nieuw-Guinea het mcht op zelfbeschikking behoort te hebben. „De voorwaarden die de Nederlanders voorstelden, houden duidelijk dat recht in en zijn in overeenstemming met het hand""-t der Verenigde Natiesdaarom betreur ik deze aanvallen op Nederlands gebied", zo voegde hij hieraan toe. Gavalda sprak twee uur. Hij legde de nadruk op het leider schap van Salan. „Salan, u was de leider, het volk volgde u blin delings. U had de hartstochten kunnen beteugelen en uw fouten kunnen toegeven. U hebt onge twijfeld besef gehad van dc ab surditeit van uw misdaden. TJ had een halt kunnen toeroepen aan de misdaad, de vrees en het bloedvergieten. Maar u gaf er de voorkeur aan te zwijgen. De enige straf die ik eis, is een on herroepelijke". Gavalda merkte op. dat Salans beweegredenen misschien zuiver zijn geweest. „Maar dc hoogmoed kreeg geleidelijk vat op hem en het verzet werd sterker". Geen spier vertrokken Gavalda noemde het bevel van Salan aan de O. A. S. om te schieten op de veiligheidsstrijd krachten en sabotagedaden en bankovervallen te plegen, de mis dadigste daad uit de carrière van de ex-generaal. Wijzend naar Salan riep de openbare aanklager uit: „Het is onbegrijpelijk, dat u. ex-generaal Salan. uw mannen heeft kunnen bevelen cellen te vormen en dat u het zaad van de misdaad tegen het Franse volk heeft kunnen zaaien". Toen Gavalda de doodstraf eiste, vertrok de 62-jarige Salan geen spier. Bevel kwam hoofd terecht Gavalda sprak hierna ovr Sa- lans stilzwijgen na de tweede dag van het. proces, waarop de ex-generaal een lange verklaring had voorgelezen. „Salan, een sol daat en ervaren strateeg, tracht 't terrein te beheersen. Zijn stil zwijgen is van tactische aard en een verdedigingsmiddel". Volgens Gavalda betekende Salans bevel voor mobilisatie en bewapening van de uit vrijwilli gers bestaande reservetroepen tijdens de putsch het uitbrken van de burgeroorlog. „Maar het bevel van Salan is op zijn eigen hoofd neergekomen", aldus de openbare aanklager. Salan greep af en toe aan de rand van dc beklaagdenbank vast en beet op zijn lippen, toen Gavalda de O. A. S. be schuldigde van pogingen om het constitutionele bewind in Frankrijk omver te werpen. Stilzwijgen verbroken met: „Neen" Zich rechtstreeks tot Salan richtend zei Gavalda„Kunt u ook maar één enkel ogenblik ge loven dat de niet op hartstoch ten berustende, doch onverbid delijke wet u niet voor altijd in haar greep zal nemen"? Zijn stilzwijgen, dat hij ge durende een week heeft be waard, voor één moment ver brekend, antwoordde Salan „Neen". Gedwongen banneling Pierre Menuot was de eerste van Salans verdedigers, die het woord nam, nadat de openbare aanklager was uitgesproken, TRIOMFTOCHT DOOR EEN VAN DE MOOISTE WIJNSTREKEN VAN EUROPA Koningin Juliana, Prins Bernhard en Prinses Irene hebben giste ren, de derde dag van het officiële Nederlandse bezoek aan Oostenrijk, een ware triomftocht gemaakt door de Wachau, een van de mooiste wijnstreken van Europa. Met een witte raderboot, de „Stadt Wien", zijn zij vergezeld van hoge Oosten rijkse autoriteiten onder leiding van president Scharf en een uitgebreid Nederlands-Oostenrijks gevolg de Donau afgevaren van Ybbs-Persenbüg naar Wenen, een afstand van circa 120 km. Onder waarlijk keizerlijke weersomstandigheden (in Oostenrijk kent men geen „oranjezonnetje" maar wel „keizersweer", hen ben de Nederlandse gasten van het landschap met vele oude kastelen en dorpen kunnen genieten. Aan boord van het gepa- voiseerde schip, dat werd geëscorteerd door een flottielje snelle motorboten van de Oostenrijkse gendarmerie, heeft men de lunch (o.a. gevulde champignons en reerug) gebruikt. zaal waren niet minder dan 1200 gele en rode rozen gebruikt. De Koningin en de Prins zaten tegenover eikaar in het midden van een lange tafel tussen hun Oostenrijkse gasten in. De zaal werd verlicht door vijf grote kroonluchters, waarvan het licht weerspiegelde in vijf grote spiegels die drie van de vier wan den sierden. In de vierde waren grote boogvensters die uitzagen op een deel van de Weense Hof- burg. Hedenochtend pm tien uur ver trekken Koningin Juliana, Prins Bernhard, Prinses Beatrix en Prinses Irene van het Weense vliegveld Schwechat naar Neder land. Volgens de jongste berich ten is Prinses Beatrix, die dins dag en woensdag haar ouders niet heeft kunnen vergezellen wegens een middenoorontste king, weer zover hersteld dat zij mee naar Nederland kan terug keren. „Saian heeft een schitterende militaire carrière gemaakt die zich in drie werelddelen heeft afgespeeld. Hij heeft nooit de macht aar. zich willen trekken, doch hij is een man, die diep doordrongen is van de zegenin gen, welke het Europese koloni ale werk zo vaak hebben geken merkt. Salan v "et, wat liet is volken in overzeese gebiedsdelen te beschermen en alle theorieën over meer- of minderwaardig heid van rassen heeft hij altijd verfoeilijk van de hand gewezen", aldus Menuot. De verdediger wees er verder op dat Salan wel gedwongen was banneling te worden, daar hij slechts op deze wijze in staat was zijn idealen te verdedigen. „Het is even duidelijk als het bestaan van God zelf dat Salan slechts streefde naar handha ving van het Franse grondgebied aan weerszijden van de Middel landse Zee", aldus Pierre Menuot. Tranen op cle wangen van Salan Tranen rolden over de wangen van Salan bij het aanhoren van het bewogen pleidooi, dat de vol gende verdediger, de uit Algiers afkomstige Georges Gouterma- noff, voor hem hield. „Het zou onchristelijk zijn Saian te doden. Hier wordt een moord voorbereid," riep Gouter- manoff uit. „Deze man heeft de eden ge houden. die hij plechtig uit naam van Frankrijk had afgelegd. Dit is het enige, wat hem ten laste kan worden gelegd," vervolgde hij. Zich rechtstreeks tot Salan richtend besloot deze verdediger zijn pleidooi met: „En wanneer u, generaal, ten onder zou moeten gaan, dan zult u aan het kruis worden genageld doch wij al len met u. Namens allen, de moeders, het arme volk daar 'in Algerië), dat verteerd wordt door smart, om dat het wil dat zijn land Frans blijft, breng ik u. generaal, het militaire saluut en ik zeg tot u: Ik dank u en ik groet u. gene raal", aldus de advocaat Gouter- manoff. Ex-generaal Salan is woens dagavond tot levenslange gevan genisstraf veroordeeld. De openbare aanklager liad de doodstraf geëist maar liet hoog militair gerechtshof heeft ver zachtende omstandigheden in aanmerking genomen. DONDERDAG 24 MEI v.m. n.m. Breskens 4.52 5.14 Terneuzen 5.27 5.49 Hansweert 6.07 6.29 Walsoorden 6.17 6.39 VRIJDAG 25 MEI v.m. n.m. Breskens 5.40 6.00 Terneuzen 6.15 6.35 Hansweert 6.55 7.15 Walsoorden 7.05 7.25 Bevolking uitgelaten Politie -ader de voet In alle plaatsen die het kon vooi passeerde, was de bevolking op de steigers samengestroomd. Zodra het schip in zicht kwam werden van de rotsen donderbus sen afgestoken, waarvan de ont ploffingen als kanonschoten tus sen de hoge bergen door weer galmden. De reis, die enige uren duur de, werd om twee uur onderbro ken in het middeleeuwse stadje Dürnstein, op 75 km van Wenen, waarheen van ver uit de omtrek belangstellenden waren samen gestroomd om de Nederlandse gasten een grootse ontvangst te bereiden. Terwiil de „Stadt Wien" meer de, speelde op de kade een blaas- orkest in Wachauer klederdracht vrolijke marsen. De Koningin, <le Prins en Prinses Irene ontvin gen zodra zij voet aan wal zet ten van drie kleine meisjes boe ketten rode rozen en rode en witte anjers. Op de kade verdrongen zich zóveel mensen dat de politieman nen die voor een afzetting moes- KOLDER WEER. Het K. N. M. I. deelt mede: Boven het noordelijk deel van de Noordzee ligt een depressie die zich geleidelijk naar het zuid oosten verplaatst en gevolgd wordt door een sterke rug van hogeluchtdruk. Tussen deze twee systemen bevindt zich een noord westelijke stroming die vandaag ook boven ons land zal staan. Daarmee wordt lucht aange voerd die nog iets kouder is dan gisteren. Bovendien is deze lucht onstabiel van opbouw zodat hier en daar buien zullen vallen. De windkrachten zullen in de loop van de dag iets afnemen maar aanvankelijk zal er in de kust provincies nog een harde wind medegedeeld door het K.N.M.I. geldig tot hedenavond. Koud weer Wisselende bewolking en hier en daar een bui. Matige tot krachtige aan de kust aanvanke lijk nog harde noordwestelijke wind. Koud weer. ZON MAAN op onder op onder 24 4.35 20.39 0.16 9.00 25 4.34 20.40 0.59 10.12 ten zorgen er volledig in ver loren gingen. De plaatselijke autoriteiten die voorgesteld moesten worden kwamen danig in het gedrang doch niemand maakte zich daar boos om. De stoet die zich formeerde om het stadje te bewonderen, kreeg dan ook een zeer infor meel aanzien. Met enige moeite slaagde men erin de Koningin, de Prins en Prinses Irene bij el kaar te houden met enige auto riteiten. maar het gevolg ver dween in de stroom van belang stellenden die door de nauwe straatjes meeliepen. Prinses Irene stal aller harten De hoge gasten in Jürnstein, de voormalige abdij, een der mooiste barokbouwwerken in Oostenrijk bezocht. Hierna bega ven zij zich met vele genodigden naar het restaurant Leeuwen hart. waar in de tuin koffie werd aangeboden. In dit restaurant zou in 1192 de Engelse koning Ri chard Leeuwenhart terugke rend van de tweede kruistocht de gevangene zijn geweest van hertog Leopold V. Van de hooggelegen tuin met vruchtbomen hadden de bezoe kers een prachtig uitzicht over de Donau en wijnbergen aan de overkant van de rivier. Tijdens de koffiepauze speelde het dorps orkest. De gasten kregen verscheidene geschenken aangeboden ge vlochten mandjes, boeken, fles sen wijn), doch het aardigst was liet geschenk voor Prinses Irene. Voor haar had men een „haube" een hoed zonder rand van goud draad die de vrouwen in deze streek bij bijzondere gelegenhe den dragen. De Prinses stal aller harten door dit geschenk direct op te zetten en op te houden, toen het gezelschap om half vier de tuin en het stadje verliet en zich inscheepte om de reis naar Wenen voort te zetten. De Dürnsteiners hebben hun gasten nog geruime tijd nage wuifd. Galadiner in Wenen Koningin Juliana en Prins Bernhard hebben woensdag avond, ter afsluiting van hun officieel bezoek aan Oostenrijk, in het paleis Pallavieini in We nen een galadiner aangeboden aan de Oostenrijkse president, dr. Scharf, en de Oostenrijkse regering. Voor dit diner, waaraan 52 personen aanzaten, waren per vliegtuig uit Nederland niet alleen serviezen en tafelzilver, maar ook koks. lakeien, een schat van bloemen voor de ver siering van de grote eetzaal van het paleis en een strijkje van vijf man van de Marinierskapel naar Wenen overgevlogen. Voor de versiering van de eet- GALA-VOORSTELLING IN WEENSE OPERA De tweede dag van hef Neder landse Koninklijke bezoek aan Wenen is dinsdag besloten met een f eest voorstelling van Mozarts .Entfiihrung aus dein Serail" in de wereldberoemde Weense opera. De foto todnt in de ere-loge van rechts naar links: Dr. Tascher, Prins Bernhard, dr. Scharf, Koningin Juliana, Prinses Irene. Prinses Beatrix wegens ziekte verhinderd de voorstelling bij te wonen. ACTIE TEGEN KABINET-POMPIDOU Beroep op conservatieve leden om af te treden De parlementaire fractie van de Franse conservatieve partij heeft dinsdag met 57 tegen 31 stemmen een motie aangenomen, waarin op de vier leden van deze partij, die zitting hebben in het kabinet-Pompidou, een beroep wordt gedaan om af te treden. De ministers zijn die van Finan ciën, Valery Giscard Destaing, van Gezondheid, Raymond Mar- cellin, de staatssecretaris voor de Civiele Dienst, Jean de Broglie, en de minister van staat voor de Overzeese Gebieden, Louis Jac- quinot. Aan de stemming was een ver hit debat voorafgegaan, waaraan ook door de betrokken kabinets leden werd deelgenomen. In de motie wordt o.m. gezegd, dat de regeringspolitiek volkomen in' strijd is met de essentiële begin selen van het partijprogramma, in het bijzonder wat betreft de Europese vraagstukken en de manier waarop de grondwet na geleefd wordt. i Er waren nog geen aanwijzin gen of de vier kabinetsleden aan het op hen gedane beroep gevolg zullen geven. De vorige week hebben vijf leden van de Katholieke M.R.P. als minister hun ontslag geno men, nadat president De Gaulle tijdens een persconferentie zijn ideeën over de te volgen Euro pese politiek had uiteengezet. In parlementaire kringen ver wacht men niet dat de vier con servatieve kabinetsleden aan de uitnodiging om af te treden ge volg zullen geven. Tijdens de bij eenkomst met de conservatieve leden der nationale vergadering verdedigden zij hun deelname in de regering. Minister Giscard d'Ltaing verklaarde dat het eni ge punt waarop hij met presi dent De Gaulle van inzicht ver schilde, diens Europese politiek betreft. Hij achtte dit echter, geen reden om in dit stadium uit de regering te deserteren.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1962 | | pagina 1