MET
ESSO GAS
thans
or een
i 1962
5-
Rijkswaterstaat geeft opdracht voor
wrakkenberging in de Westerschelde
Eric de Noorman
De Pelsjager
oor J. F. Rouw
Zeven gewesten rond 'n verdwijnende grens
Olt
MET ESSO BENT U BETER UIT)
/W $#4 "i de J
Regionale economische samenwerking in Benelux
Woensdag 23 mei lSg*
maar extra
aar eens op
OPRIJZEN.
literblik 139
een pak 100
228
gram 39
'eit 250 gr. 89
100 gr. 35
100 gram 09
100 gram 09
•scotch
jjie-extract
9 voor 100
■|es
'tge
formaat 88
DE VRIJE ZEEUW
Pagina 3
:n hypotheken op
bestaande panden.
heken tot 90
ingen.
tingen.
dp .van onroerend
TERNEUZEN
UT
leuzen
VAN DEN AKKER ZAL BELANGRIJK,
SPECTACULAIR EN NIET ONGEVAARLIJK
KARWEI AANPAKKEN
Wrakken uit 1879, 1911 en 1944
Een bergingsbedrijf uit Vlissingen (Van den Akker), zal in op
dracht van Rijkswaterstaat, vier scheepswrakken in de Wester
schelde opruimen. Het ruimen van het Engelse vrachtschip „Fort
Maisonneuve", groot 7128 brt, dat op 15 december 1944 in de mon
ding van de Westerschelde op drie kilometer uit de kust van Cad-
zand ten onder ging, is wel de belangrijkste en spectaculairste. Het
schip, dat op weg was naar de toen pas bevrijde haven van Ant
werpen, vervoerde n.l. niet alleen bulldozers, „roadscrapers" en
wegenmachines, doch ook een lading van vier en een half duizend
ton bloem eneen paar honderd ton granaten. Daarbij komt nog
een hoeveelheid van negen ton ontstekingsmiddelen, nog explo
siever dan de lading granaten. Deze lading explosieven bevindt zich
juist in die ruimen, die met behulp van aan te brengen spring
ladingen weggeblazen moeten worden.
Uit en te na verkend
Vóórdat Rijkswaterstaat er toe
overging opdracht voor het rui
men van dit wrak te geven, heb
ben duikers het gezonken schip
uit en te na verkend. Hoewel zij
moesten werken op diepten van
meestal meer dan 20 meter,
brachten zij dusdanige nauw
keurige gegevens mee naar
boven, dat men aan de hand van
deze bevindingen een zeer nauw
keurige tekening van de wrak-
delen kon samenstellen. Hoe mi-
nitieus men tewerk is gegaan
blijkt bij bestudering van de te
kening, die aangeeft, hoe de
stand van de laadbomen in de
loop der tijden is geworden en
waar het hekwerk is vernield.
Men komt er ook op tegen, waar
modder in de ruimen is binnen
gedrongen en hoeveel. In welke
staat het geschut op de dekken
is. En men leest een aanwijzing:
„Kist met lege flessen".
Uiterst voorzichtig
De „Fort Mausonneuve" brak,
nadat het op een mijn was ge
lopen in drie stukken. Het mid
denschip ligt iets over bakboord
op een diepte van ongeveer 24
meter min NAP. Zowel het voor
als het achterschip liggen 70
graden over stuurboord, groten
deels in diep water, doch enkele
delen komen boven de „14 min"
lijn.
Deze delen kunnen gevaar voor
de scheepvaart opleveren en
moeten worden weggeblazen met
bêhülp' vail springladingen. Naar
schatting moet derhalve uit-
g -onderd de opbouw slechts
10 procent van het casco worden
geruimd.
De moeilijkheden die over
wonnen moeten worden zijn
echter zeer vele. Voor het rui
men van dit „tiende schip"
werden 550 kalender dagen
gegeven, doch slechts één op
de drie dagen is werkbaar
weer. Daarbij komt ook, dat
men de uiterste voorzichtigheid
moet betrachten, omdat er
grote kans bestaat, dat wan
neer een springlading tot ont
ploffing wordt gebracht, ook
een deel van de lading explo-
sieveu mee explodeert.
Ruim met granaten
„Van het achterschip met ruim
4 is reeds een behoorlijk deel ge
ruimd aldus de hoofd-ingenieur
van het Arrondissement Vlissin-
170 vaten kobalt
uit vrachtwagen gestolen
In de nacht van zaterdag op
zondag zijn in Venlo 170 vaten
met kobalt gestolen uit 'n vracht
wagen. Het kobalt zou door de
firma Heuhsen uit Kaldenkir-
chen naar Rotterdam vervoerd
worden. Vandaar uit zou de la
ding naar Finland worden ver
scheept.
Kobalt, een metaal, wordt o.m,
gebruikt in staalharderijen en
kan desgewenst radio-aetief ge
maakt worden. De lading ver
tegenwoordigde een waarde van
twee ton.
De vrachtauto, een Mercedes-
Benz, was zaterdag op het em
placement „Keulse Barrière" ge
plaatst, waar de douane het goe
derenverkeer Venlo—Kaldenkir-
chen controleert. De lading was
nog niet vrij gegeven voor ver
voer in Nederland maar was
daar reeds gebracht met de be
doeling dat de vervoerders hun
papieren maandagochtend zouden
krijgen cm dan verder te rijden.
Zondagavond ontdekte één van
de leden van het personeel van
oe firma Heuhsen, die toevallig
op weg was naar Venlo, dat de
auto verdwenen was.
Het onderzoek van de Venlose
recherche heeft inmiddels tot
opsporing van de lege
vrachtwagen geleid. Verder tast
men omtrent de diefstal nog in
het duister.
De vrachtwagen die met de
vaten kobalt was geladen, is te
ruggevonden in de bossen tussen
Heeze en Valkenswaard. De po
litie heeft de chauffeur die deze
vrachtwagen zou rijden ver
hoord, bij welk verhoor is komen
vast te staan dat deze man met
de diefstal beslist niets te maken
heeft. Bij het onderzoek dat door
de politie wordt ingesteld is ook
ingeschakeld de centrale douane
recherche in Amsterdam.
gen der Rijkswaterstaat, ir. H.
Wieringa. „In dit ruim moeten
granaten opgeslagen zijn. Enkele
dagen geleden, bij het afspringen
van een klein gedeelte, kwamen
voor het eerst wrakstukken
boven water, weggeslingerd door
een sterkere explosie dan die wij
hadden veroorzaakt. Zeer waar
schijnlijk was een deel van de
lading explosieven mee de lucht
ingevlogen".
Onmiddellijk stelden duikers
een onderzoek in. Zij constateer
den dat de zijwanden van het
achterschip ontzet waren. ,,Dat
wijst op een explosie in het schip
zelf, doch voor zover we kunnen
constateren kan het géén be
langrijk deel van de lading zijn
geweest hoewel men aan boord
van het bergingsvaartuig reeds
de nodige voorzichtigheid be
tracht voordat een spring
lading tot ontploffing wordt ge
bracht vaart men minstens één
kilometer ver weg, daarbij een
speciaal geconstrueerde ontste
kingskabel afrollend is men
sinds die dag nóg voorzichtiger
geworden. Men houdt er echter
rekening mee, dat in de loop van
de komende weken, wanneer
men de ruimen 1, 2 en 4, waar
de explosieve lading ligt opge
slagen, nadert, de kans op mee
exploderen van de -gevaarlijke
lading van dag tot dag groter
wordt.
Voorkeur aan
moeizame ruiming
Rijkswaterstaat verkiest deze
moeizame ruiming boven de des
tijds door de Belgen gevolgde
werkwijze bij het opruimen van
het munitieschip „Empire Bles
sing", dat eind 1944 recht voor
Knocke ten onder ging. „Dat
schip lag echter 5 kilometer uit
de kust en de Belgen bliezen het
in twee keer op. Wrakdelen en
een waterkolom werden honder
den meters de lucht ingeslingerd.
Voor ons is deze methode on
bruikbaar, want het opzoeken
van de weggeslingerde wrak-
delen in de vaargeul zou bijzon
der tijdrovend zijn", aldus ir.
Wieringa.
Drie andere wrakken
De andere drie wrakken, die
geruimd worden zijn de „Func'n"
of Phoenix", een schip van
onbekende nationaliteit, dat in
1879 in het Zuid-Sloe is gezon
ken, een Belgische baggermolen,
die in de Wielingen ter hoogte
van Cadzand ligt en het Engelse
schip „Edward Dawson" dat in
1911 zonk op het „Bankje van
Zoutelande".
De „Phoenix" moet geruimd
worden omdat in het Zuid-Sloe
werken moeten worden uitge
voerd voor de nieuwe Sloehaven
en de reparatiewerf van de N.V.
Kon. Mij. „De Schelde". De ketel
van dit schip, waarvan de wrak-
delen over 90 meter verspreid
liggen, werd reeds geborgen en
ligt opgeslagen bij de Vlissingse
sluizen. De Belgische bagger
molen ligt pl.m. 12 meter diep
en moet geruimd worden om
de vaargeul ter plaatse breder
te maken, wat vooral bij slecht
weer belangrijk is voor de
scheepvaart. De „Edward Daw
son" is in feite een gedeeltelijk
gesloopt wrak, want in 1913 werd
het voorschip opgeblazen. Een
deel van het wrak dreigt door de
zich steeds wijzigende stroom in
de vaargeul terecht te komen,
doch voordat het gevaar kan op
leveren voor de scheepvaart, laat
Rijkswaterstaat het opruimen.
MASSAGRAF IN
WIJNGAARD VAN
ALGIERS ONTDEKT
Kuil met dertien lijken
van Europeanen
Maandagavond ï,s in een wijn
gaard in Hoe^eindey, een buiten
wijk van Algiers, een massagraf
ontdekt waarin zich de lijken
van dertien Europeanen bevon
den. De wijngaard, die door de
ordepolitie werd omsingeld, is
dinsdag grondig doorzocht.
Patrouillerende militairen deden
de lugubere ontdekking toen zij,
na een schietpartij, de boomgaard
doorzochten op terroristen. Men
vond hierbij eerst een graf, dat
vijf lijken van Europeanen be
vatte. In een bijgebouw van de
boerderij ontdekte men twee
Europeanen die nog in leven
waren. Een van hen vertoonde
sporen van mishandeling. Toen
men de wijngaard wat nauwge
zetter ging doorzoeken ontdekten
de militairen een kuil, die acht
dode Europeanen bevatte. De
lijken waren verminkt en met
ongebluste kalk begoten. Het
bleek niet mogelijk hen te iden-'
tificeren.
Vijf van de Europeanen waren
dezelfde dag door gewapende Al
gerijnen ontvoerd. Onder hen be
vond zich de directeur van een
groot warenhuis in Algiers, de
42-jarige André Maurot.
Duitse Bondsdag keurt
invoerrechtverlaging
voor auto's goed
De Duitse bondsdag heeft gis
teren met grote meerderheid de
verlaging van invoerrechten voor
automobielen, afkomstig uit lan
den van de Europese Economi
sche Gemeenschap (E. E. G.)
goedgekeurd. Met 331 stemmen
voor, 81 tegen en 21 onthoudin
gen besloten de afgevaardigden
de invoerrechten op auto's van
meer dan 800 cc uit E. E. G.-lan-
den voor onbepaalde tijd met de
helft te verlagen. Deze verlaging
is het antwoord van de volksver
tegenwoordiging op de prijsver
hogingen, waartoe de Westduitse
auto-industrie kort geleden is
overgegaan. De Westduitse mi
nister van Economische Zaken,
Ludwig Erhard, heeft met de
verlaging zijn eerste succes in
zijn strijd om stabiele prijzen be
haald. Hij had de verlaging voor
gesteld nadat de Westduitse auto
producenten niet bereid waren de
prijsverhogingen van 3 a 10 pro
cent in te trekken.
Dl
Meer comrort, meer tijd voor andere dingen. Ja, heel wat
huishoudelijke problemen verdwijnen wanneer u Esso Gas als brandsïof kiest.
Esso Gas, het veilige gas in de lies, maakt het u gemakkelijk.
Vlug en zuinig koken op een gasfornuis, in een wip warm water
uit de geyser in keuken en douchecel, een gaskacheltje als bijverwarming...
u ziet, er zijn mogelijkheden genoeg. Vraag eens advies
aan de dichtstbijzijnde Esso Gas leverancier.
Geen problemen meer
in de keuken. Met Esso
Gas kookt u vlug én
zuinig.
Draai maar aan de kraan,
en u hebt warm water....
wanneer u wilt, zoveel u
wilt
Een verplaatsbare gas
kachel - met ruimte voor
een fles Esso Gas - is
een ideale warmtebron.
Het Economisch Technologisch
Instituut voor Zeeland (het E. T.
I.) doet ons een fraai verzorgd
boekwerkje toekomen over de
regionale samenwerking in Bene
lux.
Deze met veel kennis van
zaken en met nog meer toekomst-
vertrouwen geschreven brochure
zouden wij gaarne in heel veel
handen zien. Zonder het met alle
stellingen en verwachtingen eens
te zijn, mogen wij vaststellen dat
hier in beknopte vorm en met
bewonderenswaardige overtui
ging een beeld wordt gegeven
van wat op het terrein van de
economische samenwerking is
bereikt en wellicht nog bereikt
kan worden.
Het is bekend dat grensstreken
door staatkundige maatregelen
van hun achterland worden afge
sneden. Met name geldt dit op
duidelijke wijze voor het Bene-
lux-grensgebied.
Hoewel er na de tweede we
reldoorlog veel is veranderd,
vraagt de hele situatie blijvende
aandacht. Men heeft hierbij spe
ciaal het oog op de ontwikkeling
van het Westerschehlebekken;
het Kanaal van Terneuzen naar
Gent; het kanaal door Zuid-Beve
land en de nu al enige decennia
slepende onderhandelingen over
de Schelde-Rijn verbinding, welke
aangelegenheden de gewestelijke
economie diepgaand beïnvloeden.
GRENSEFFECTEN
Tal van problemen spruiten
voort uit handelspolitieke belem
meringen, die de vrije uitwisse
ling van goederen in de weg wor
den gelegd.
In directe samenhang hiermee
dient te worden gewezen op het
vervoer grensformaliteiten, be
lemmering openbaar busvervoer,
onvoldoende frequentie, enz).
De duidelijke discrepanties zijn
ongetwijfeld die op het gebied
van ae infrastruktuur. Van
Noordzee tot Maas ontbreken
spoor-, water- en landwegen of
ze sluiten niet op elkaar aan. De
grens scheidt de vaarwegen als
waren zij gelegen in een berg-
massief in plaats van in het wei
nig geaccidenteerde landschap
der lage landen.
Hetzelfde geldt in feite voor
de spoorwegen. De Benelux-con-
nectie wordt welhaast uitslui
tend gevormd door het traject
AntwerpenRoosendaal. De me
rendeels slechte landwegen weer
spiegelen in hun struktuur dui
delijk het grenscachet.
Een belangrijk onderdeel van
de infrastruktuur vormt de open
bare nutsvoorziening. Zo ergens,
dan is het bij de elektriciteits-,
water- en gasvoorziening nood
zakelijk en doelmatig om tot een
intensieve uitwisseling te gera
ken, die de grensstreken voordeel
biedt.
Zuid-Limburg en Sluiskil kun
nen goedkoop gas levei'en in ruil
voor goedkope elektriciteit.
DE GRENS WORDT
GESLOOPT.
„De Benelux opent het per
spectief de grens te slopen. Hier
liggen mogelijkheden voor de
Benelux-economie in haar ge
heel."
Een stelselmatige en verant
woorde analyse van de icgionaal-
economische mogelijkheden na
eliminatie van de grens kwam
tot op heden evenwel nog niet
aan de orde. De doelstelling moet
zijn de grensstreken een optimale
bijdrage te laten leveren in de
welvaartsontplooiing van de Be-
nelux-landen.
PERMANENTE
SAMENWERKING.
Wij zien ons in Benelux-ver-
band voor de noodzaak gesteld
een gedegen en verantwoorde
regionaal-economische aanpak te
ontwikkelen. Een eerste vereiste
hiertoe is. dat op dit terrein be
grip en blijvende samenwerking
ontstaan.
42. Met een verbetenheid, een
betere zaak waardig, jagen de
twee houthakkers bun paardjes
voort langs het onduidelijk spoor
van Uit en zijn slede. Zü moeten
zich haasten want er is een scher
pe wind opgestoken, die de losse
sneeuw in dichte warrelingen
voortjaagt en het zal niet lang
meer duren of Ulf's spoor is to
taal verdwenen. Zij turen aan
dachtig over het grauw-witte
sneeuwgordijn tot plotseling een] mige gedaante zagen,
hunner een verheugde kreet slaakt Voortzwoegend naast het moede
„Daar, ik zie hem I paard vóór de zware slede, wendt
Hun paardjes voortdrijvende tot Uit zich verschrikt om als het
het uiterste haasten zij zich in de wanhopig geschreeuw der twee
richting waar zij even de schim- houthakkers tot hem doordringt.
„Twee maar," mompelt hij dan
met een schuwe blik in het rond,
„dat speel ik wel klaar" en kalm
legt hij een pijl op zijn zware boog.
Als eerste resultaat kan wor
den gewezen op het Zeeuws-
vlaanis grensgebied, waar de
ontwikkeling van de kanaal
zone onderwerp werd van geza
menlijk overleg en studie.
De studies hebben aan het
licht gebracht dat deze streek
aanzienlijke ontwikkelingspoten
ties bezit. De komst van Benelux
betekent hier het perspectief van
een grootscheepse ontplooiing.
Voorlopig komt het aan op de
creatie van een consequent re
gionaal-economisch beleid met
voorbijzien van de landsgrens.
Niet overal langs de grens,
welke de drie Nederlandse pro
vincies scheidt van de vier Belgi
sche, ligt de problematiek zo
duidelijk als in de kanaalzone
TerneuzenGent het geval is.
Temeer reden is er daarom
deze activiteit op gang te hou
den.
Het uiteindelijke doelwit is te
komen tot gezamenlijke krachts
inspanning en te vermijden, dat
naast elkaar gewerkt wordt. Dit
teneinde via goed gefundeerd ad
vieswerk aan overheid en be
drijfsleven bij te dragen tot een
zo gunstig mogelijke welvaarts
ontwikkeling van de bevolking
der betrokken gewesten en daar
door tot een optimale bijdrage
van deze streken aan de econo
mische ontwikkeling van het
gehele Benelux-gebied.
1
DE TOESTAND
TN ARGENTINIË
Het Argentijnse parlements-.
gebouw in Buenos Aires stond
maandag onder zware politie
bewaking, nadat president Guido
zondag het parlement op ge
dwongen reces had gezonden.
Deze voorzorgsmaatregel was
in de eerste plaats bedoeld om
te beletten, dat de 47 Peronis-
tische afgevaardigden, die bij de
in maart gehouden verkiezingen
waren gekomen, hun zetels in
het parlementsgebouw zouden
gaan innemen.
Het gedwongen reces, alsmede
een tweede presidentieel besluit
waarbij alle partijbesturen wer
den ontbonden en de partijen
opdracht kregen nieuwe be
stuursverkiezingen te houden,
hebben allerwege felle kritiek
uitgelokt.
President Guido is thans, met
de steun van het leger, de alleen
heerser over het land.
Volgens kringen uit de naaste
omgeving van de president kan
binnenkort een nieuw ontwerp
voor een kieswet worden tege
moet gezien, gebaseerd op een
stelsel van evenredige vertegen
woordiging, alsmede een wets
ontwerp tot het verbieden van
alle totalitaire, d.w.z. communis
tische en Peronistische organi
saties.
De leerkrachten van het
lager en middelbaar onderwijs in
Italië ongeveer 340.000 perso
nen zijn dinsdagochtend in
staking gegaan tot vrijdag a.s. Zij
eisen een toeslag op het salaris.
