Vertrek Koninklijke gasten
De in Nieuw-Guinea gevangen
genomen infiltranten
Papoea-leiders
waren bij de Nederlandse regering
WEERBERICHT
HOOGWATER
ZON- en K" "TANDEN
HET WEER
VRIJDAG 4 MEI 1962
18c Jaargang Nr 5590
ONVOLDOENDE
SAMENWERKING
INDUSTRIEËN
BENELUXLANDEN
TREINRAMP IN JAPAN
SyiDFDFS WftRnFM - Alle verslaggevers mochten
Plw aaVLfl VVV81 VER...vrij met de gevangenen spreken.
Dit is de titel van het nieuwe boek van Sergeant-majoor Tokidjo uit
Dr.W. de Kok. Alles over zwangerschap, Djogjakarta, negentien jaar oud,
geboorte, babyverzorging en kleuter- vertelde dat hij in Hollandia de
opvoeding. Dit waardevolle boek (184 Mulo had doorlopen en met zijn
pagina's tn fraaie omslag) krijgt U ten ouders uit Sorong naar Indone-
geschenke bij aanschaffing van een sië was vertrokken. Hij had een
wA\Ê I ékF.I 1
VERKIEZINGEN
NOORDOOSTPOLDER
Frankering bi.i abonnement: Terneuzen
Directeur-Hoofdredacteur I. van de Sande
Redactie-adres: Noordstraat 5557
Administratie-adres: Smidswal
Telefoon 2073
Gironummer 3S150
Abonnementsprijs: 6,per kwartaal; per
maand 2,—; per week 4S ct. Losse nrs 9 et.
ZEEUW
Verschijnt dagelijks Uitgeefster N.V. v/h Firma P. J. van de Saiide ïe TernétHên
Advertentieprijs per mm 16 ct; minimum per
advertentie ƒ2,40.
Rubriek: Kleine Advertenties '(géén handels-
advertenties): 5 regels ƒ1,10. Iedere regel meer
22 et. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres
Bureau van dit Blad, 20 cent meer.
Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur.
Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur.
Als eerste der koninklijke gas
ten die het huwelijksfeest van
o-is' Koningspaar hebben bijge
woond is donderdagmorgen om
acht uur koning Olav van Noor
wegen naar zijn land terugge-
voord Hij vertrok van Schiphol
niet 'een DS-3 van de Noorse
luchtmacht naar Oslo.
Om elf uur precies arriveerde
de Britse vorstin met haar ge
maal op Schiphol. In een tweede
waven werd het vorstelijk paar
eevol"d door de vroegere herto
gin van Kent, prinses Marina, en
haar dochter prinses Alexandra.
Op het platform namen de
koninklijke gasten afscheid van
de ambassadeurs van Groot-Brit-
tannic Canada, Australië, India
en van nog enkele hoge vertegen
woordigers van het Gemenebest.
Na een laatste wuivende groet
tot "de achterblijvers te hebben
gericht verdween om tien over
elf prins Philip achter koningin
Elisabeth en dc beide prinsessen
in het grote Britannia-vliegtuig,
hetzelfde waarmee de Britse vor
stin dinsdag op Schiphol was
aangekomen.
Koningin Elisabeth droeg een
groen-blauwe mantel en een
robe van dezelfde kleur. Prinses
Marina was in een beige mantel
met bont gekleed en prinses
Alexandria in een mosterdgeel
mantelpakje. Prins Philip droeg
een donkergrijs pak. Hij had
geen overjas aan.
Terwijl de Britse vorstin in-
tapte wandelde de 23-jarige prins
Michael van Griekenland vanaf
het stationsgebouw naar de mid
den op het platform gereed
staande Comet van deze Griekse
maatschappij. Hij keerde samen
met andere passagiers in dit nor
male lijnvliegtuig terug naar
Athene. Te zijner ere stond dit
maal bij de ingang een erepost
van vier leden der marechaussee
in ceremonieel tenue.
Nauwelijks was de Brittnannia
van koningin Elisabeth van het
platform weggereden of de zil
vergrijze Viscount van de sjah
van Ferzië rolde voor de dubbele
erehaag der koninklijke mare-
chaussée. De sjah arriveerde per
hofauto uit Amsterdam met zijn
gemalin, keizerin Farah. Zij
droeg een oranjekleurig complet
met een grote zwarte hoed. waar
op een oranje strik prijkte. De
sjah was gekleed in een donker
blauw costuum en een donker
blauwe getailleerde jas.
Het afscheid duurde slechts
enkele ogenblikken. In de deur
opening van het vliegtuig wuif
den beiden nog even, waarna de
motoren van de Viscount aansloe
gen en de machine naar Teheran
vertrok.
Terwijl een overigens nog
zeer zwak zonnetje pogingen
deed het vertrek wat op te vrolij
ken, arriveerden tegen kwart
vóór twaalf koning Boudewijn
met koningin Fabiola op de
luchthaven. Intussen was de DC-6
machine van de Belgische lucht
macht voorgereden. In een twee
de auto werd het koninklijk paar
gevolgd door erfprins Jean van
Luxemburg en diens gemalin
prinses Josephine Charlotte.
Koning Boudewijn, gekleed in
een bruin kostuum zonder over
jas, nam persoonlijk afscheid
van de chauffeurs der hofauto's,
waarna hij de Belgische ambas
sadeur in Nederland, F. X. baron
van der Straten Waillet de hand
drukte.
Koningin Fabiola aan de rech
terarm steun verlenend wandel
de hij naast haar de brede trap
van het vliegtuig op. De konin
gin was gekleed in een zandkleu
rig deuxpièces en droeg een don
kerblauwe strohoed met witte
bloemen.
Prins Jean, in een donkergrijs
costuum. volgde het Belgische
paar de rtap op met zijn gema
lin. Prinses Josephine Charlotte
mededgedeeld door het K.N.M.T
geldig tot hedenavond.
Weinig verandering.
Op de meeste plaatsen droog
weer met opklaringen en weir.ig
wind. Over het algemeen hogere
middagtemperaturen.
VRIJDAG 4 MEI
Breskens
Terneuzen
iansweert
Walsoorden
v.m.
1.37
2.12
2.52
3.02
ZATERDAG 5 MEI
Bresk.ens
Terneuzen
Hansweert
Walsoorden
v.m.
2.21
2.56
3.36
3.46
n.m.
2.03
2.38
3.18
3.28
n.m.
2.51
3.26
4.06
1.16
•vel.
ZON
op onde;
MAAN
op onder
HET GALAFEEST
AAN BOORD VAN DE
ORANJE
II' Zilveren Bnv.Nosar op de
dansvloer.
droeg een gemeleerd grijs-beige
mantelpakje. Bovenaan de trap
keerde liet viertal zich om en
wuifde hartelijk naar de aanwe
zigen op het platform. Het vlieg
tuig vertrok om tien minuten
vóór twaalf.
Intussen vergde het vertrek
der koninklijke gasten gisteren
heel wat meer inspanning van dc
koninklijke marechaussée dan
dinsdag de aankomst. Toen waren
die aankomsten over vele uren
verdeeld, zodat de erehaag (en
trouwens ook de luchtmacht
kapel en de erewacht der konink
lijke luchtmacht) teikens kon
den inrukken. Nu was er alleen
de dubbele erehaag der konink
lijke marechaussée, waarvan de
leden echter bijna vijf kwartier
lang onafgebroken roerloos op
het platform moestén blijven
staan. Ze kregen pas gelegenheid
uit te rusten na het vertrek van
het Belgisch koningspaar.
Om drie uur trad de dubbele
erehaag der koninklijke mare
chaussée voor de laatste maal
tijdens het jubileumfeest op
Schiphol aan en wel bij het ver
trek van prins Bertil en prinses
Margaretha van Zweden, die
tegen half vier met het Caravelle-
lijnvliegtuig van de S.A.S. naar
Stockholm terugkeerden.
De Zweedse ambassadeur in
ons land, de heer Brynolf J. Eng,
deed de prins en prinses uitge
leide.
De Nederlandse minister van
Economische Zaken, drs. J. W.
de Pous, is van oordeel, dat er,
in de particuliere sfeer, te wei
nig samenwerking is tussen de
industrieën van België en Lu
xemburg enerzijds en Nederland
anderzijds.
De minister verklaarde dit
donderdag in een rede, gehou
den tijdens de jaarvergadering
yan de Nederlandse Kamer van
Koophandel voor België en Lu
xemburg in Scheveningen, waar
aan ongeveer 260 industriëlen
uit de drie Beneluxlanden deel
namen. Er zijn volgens de mi
nister voor de industrieën der
drie landen nog grote mogelijk
heden voor samenwerking, die
dienen te worden benut ter aan
vulling van het samenwerkings-
streven der drie regeringen.
Deze samenwerking noemde mi
nister De Pous een gebiedende
eis, aan de ene kant om onze
positie in de Europese gemeen
schap te versterken en aan de
andere kant om op de wereld
markt heter te kunnen concur
reren. De minister zag in een
gezamenlijk optreden van de
drie kleine Beneluxlanden het
enige middel om onze belangen
tegenover de buitenwereld te
beveiligen, niet alleen in econo
misch, maar ook in politiek op
zicht.
OP DE KEUKENHOF
T'Jdens het bezoek aan de-Keu
kenhof: v.l.n.r. Prins Bernliard,
Keizerin Farah, Koningin Julia
na, Koning Olaf, Koningin Fa
biola, de Sjah, Koningin Eliza
beth en Prins Philip.
Een drievoudige botsing in
Tokio, waarbij een goederen
trein en twee personentreinen
betrokken waren, heeft volgens
de eerste berichten 83 doden en
165 gewond geëist.
Volgens een bericht van Reu
ter zijn twee personentreinen
vol vakantiegangers op een ont
spoorde goede! ntrein gereden.
Eén van do personentreinen
reed uit het spoor en tegen een
huis naast de spoorbaan.
De politie heeft meegedeeld,
dat de vrachttrein bij vergis
sing' op een verkeerd spoor was
geleid. De trein ontspoorde en
kwam dwars over het hoofd
spoor voor personentreinen te
liggen.
Woensdag is een aantal Ne
derlandse en buitenlandse cor
respondenten en cineasten door
de legerleiding in Nederlands
Nieuw-Guinea in de gelegenheid
gesteld, een bezoek te brengen
aan het eiland Woendi van de
Padaidogroep, ongeveer drie-en-
halfuur varen van Biak. Op dit
schilderachtige eilandje, dat
slechts twee kilometer lang is,
wonen in een stenen, met prik
keldraad omgeven barak In
donesiërs, van wie 25 Papoea's,
die op een enkele uitzondering
na allen gevangen zijn genomen
tijdens de recente acties op de
eilanden Waigeo of Gag. De In
donesiërs zijn afkomstig van
Java, Timor of de Kei-eilanden.
Van de Papoea's zijn velen op
scholen, in Nederlands Nieuw-
Guinea geweest en hebben ver-
scheidenen gewerkt bij de Ne-
derlandsche Nieuw-Guinea Pe
troleum Maatschappij in Sorong.
militaire opleiding van vier
naanden ontvangen. Zijn jongste
medestrijder was slechts een
maand in dienst toen hij werd in-
BABYSET DE LUXE gezet bij de militaire acties van
het Indonesische leger. De mees-
gvaiiltriins wij aaiian.aiij<j£ van uvn
5.06 20.08 5.47 20.28
5.04 20.10 Gif) 21.45
5.02 20.12 0.56 22.55
RUSTIG.
Het K. N. M. I. deelt mede
In het huidige weerbeeld komt
het komende etmaal maar wei
nig verandering. Het weer blijft
onder invloed van een rug van
hoge luchtdruk, die zich van
Schotland tot de Alpen uitstrekt
en maar langzaam naar het oos
ten beweegt. De wind zal dan
ook zwak en veranderlijk zijn,
waarbij plaatselijk flinke opkla
ringen zullen voorkomen.
De temperaturen komen ge
leidelijk op een hoger niveau.
Zachte Oceaanlucht, die momen
teel Frankrijk binnenstroomt en
voorafgegaan wordt door enige
regen, beweegt maar zêer lang
zaam in noordoostelijke richting
en zal ons land waarschijnlijk
vóór zaterdag niet bereiken.
Met de heer N. Jouwe, vicc-
voorzitter van de Nieuw-Guinea-
raad, die samen met de heren
Kaisiepo, Tanggahma. Torey en
Womsiwor over de politieke si
tuatie rond Nieuw-Guinea, in de
afgelopen dagen overleg heeft
gepleegd met de Nederlandse
regering, is gisteravond naar
New York vertrokken.
In een onderhoud met een
redacteur van het A.N.P. heeft
hij nu een en ander meegedeeld
over zijn indrukken van dit over
leg. Het ging voor een goed deel
over het bekende plan van de
Amerikaan, de heer Bunker, dat
de Papoea-delegatie heeft kun
nen bestuderen.
..Wat ons allen verbaasde
aldus de heer Jouwe is, dat de
heer Bunker zorgvuldig een zeer
belangrijk punt, n.l. de kwestie
van dc soevereiniteit over Nieuw
Guinea, in het geheel niet aan
roert'. Men krijgt de indruk, dat
hij het zeh's zorgvuldig vermijdt,
en voor ons draait daar toch
juist alles óm.
Indonesië toch beweert nu al
meer dan 12 jaar, dat de soeve
reiniteit reeds de jure aan Indo
nesië is overgedragen. Wij ech
ter zeggen, op grond van art. 2
van het handvest der overdracht:
het is nóch de jure, nóch de
facto het geval.
Indien de Nederlandse rege
ring het voorstel van de heer
Bunker, zoals het thans luidt,
ooit zou accepteren, komt de
hele kwestie Nieuw-Guinea op
een geheel ander vlak te liggen,
want dan zou Nederland volko
men machteloos staan. Het plan
zou dan tegemoet komen aalt
wat Indonesië zo vurig wenst:
een de facto positie verkrijgen in
Nieuw-Guinea. En krijgen de In
donesiërs daar eenmaal vaste
voet, dan maken zij van Nieuw-
Guinea onmiddellijk een binnen
landse aangelegenheid, waarbij
Nederland, maar vooral ook wij,
Papoea's, geheel machteloos aan
de kant staan".
,,Ten tweede dringt zich de
vraag op: Wat voor soort be
stuur zal dat worden, als Indo
nesië volgens het voorstel-
Bunker liet bestuur over
neemt. Dan krijgen we - en ik
geef bij alles wat ik hier zeg
de mening weer van mijn vier
mede-delegatieleden dan krij
gen we Aziatische kolonisten in
de plaats van blanke kolonialis
ten, en daarin hebben wij, Pa
poea's, niet liet minste vertrou
wen. Zal Indonesië in Nieuw-
Guinea dan het recht van ver
gaderen erkennen, het recht van
vrije meningsuiting, het recht
van oppositie; zullen leiders van
een politieke oppositie ook daar
dan niet in de gevangenis wor
den gesopt; zal Indonesië de
Nieuw-Guinearaad erkennen?;
zullen de democratische 'beginse
len worden geëerbiedigd en be
vorderd? Wie liet Indonesische
stelsel der geleide democratie
kent, weet tevoren reeds het ant
woord", aldus de heer Jouwe.
Bovendien zei hij, bevat het
voorstel van de heer Bunker
geen enkel punt dat zou kunnen
dienen voor het aanknopen van
een gesprek tussen Nederland
en Indonesië.
Het conflict kan dus alleen
worden beëindigd, als de Pa
poea's hun eigen zaken zelf in
handen nemen en Nederland, op
verzoek van de Papoea's blijft
doorwei ken als steunverlenend
land. „Ik hoop, dat deze vrije
keuze van de Papoea's door de
wereld zal worden gerespecteerd,
gelijk de wereld ook de verhou
ding tussen b.v. Indonesië en
Rusland respecteert", zei de heer
Jouwe.
Over de Indonesische bedrei
gingen is zijn mening, dat Indo
nesië niet in staat is om een
grote en langdurige oorlog te
voeren, dan zou de binnenlandse
chaos in Indonesië nog groter
worden en de economische toe
stand van het land is niet zo, dat
het lange tijd een groot leger op
de been zal kunnen houden.
De Indonesische grootspraak
ziet hij, als een onderdeel van de
zenuwenoorlog. Nu weer die ge
leide projectielen. Om daarmee
met succes te werken, is een
zeer uitgebreid technisch appa
raat nodig. Hoe wil men dat al
les in Nieuw-Guinea aan land
krijgen? Om Nieuw-Guinea te
veroveren heeft men een appa
raat nodig zoals Mae Arthur dat
in de oorlog tot zijn beschikking
had, vooral ook een overmacht
aan scheepsruimte en oorlogs
vaartuigen.
Wij hebben zeidc de heer
Jouwe verder bij ons overleg
niet de regering uitdrukkelijk
verzocht om militaire instruc
teurs, opdat de Papoea's hun
eigen land zullen kunnen verde
digen. Wij zijn van mening, dat,
als er bloed moet worden vergo
ten, dit in de eerste plaats bloed
van de Papoea's moet zijn, en
niet van Nederlanders.
In New York hoopt de heer
Jouwe contact te hebben met de
ten zijn echter geoefende militai
ren.
Bij de groep bevinden zich vijf
militairen met de rang van ser
geant-majoor, allen beroepsmili
tairen. Sergeant-majoor Suheng,
39 jaar oud, voert het voorlopige
bevel over dc manschappen in
het kamp. Hij is ex-Knii-militair
en maakt deel uit van de vai-
schermtroepen.
Het leven in het kamp en de
behandeling die de Indonesische
militairen ondervinden zijn wel
in heel sterke tegenstelling met
de ideeën die Indonesische leger
commandanten hun minderen
hadden ingeprent, zo bleek uit
de gesprekken met diverse ge
vangenen. Zij zouden indien zij
in handen vielen van Nederland
se militairen onmiddellijk wor
den gedood of gemarteld worden,
was hun gezegd. De uitgeputte
militairen die zich overgaven
werden echter goed gevoed en
onder doktersbehandeling ge
steld. Er zijn douches in liet
kamp en keurige toiletten.
De gevangenen beschikken op
Woendi over een eigen, afgeslo
ten ruimte waar geen Neder
landse militair binnenkomt. Zij
slapen en eten in ruime, luchti
ge zalen. Zij bereiden zelf hun
voedsel in oen aparte keuken,
onder meer driemaal daags een
flinke portie rijst met bijgerech
ten.
Sergeant-majoor Suhendang
handhaaft onder de manschappen
strikte militaire discipline en
Iaat ze sport beoefenen en exer
ceren. „Zij moeten nog heel wat
Ieren", zei sergeant-majoor Un-
tung.
Sergeant-majoor Suhendang
vertelde, dat hij, samen met vier
collega's, vanuit Djakarta naar
Ambon was gedirigeerd, waar
hun manschappen werden toege
wezen. Van Ambon was men
naar het eiland Gebe, dicht bij
de grens met Nieuw-Guinea.
vertrokken. Nadat men op 14
april op dit eiland was gearri
veerd trok men reeds enkele da
gen later met boten op naar Wai
geo. Toen de vaartuigen door
een Nederlands vliegtuig werden
ontdekt was een deel daarvan
naar het eiland Gag afgezwenkt
waar men onmiddellijk het bin
nenland invluchtte en op een
heuvel een soort vestzakfort in
richtte. Nadat het tort door ver
kenners van het Papoea vrijwil
ligerskorps was gelocaliseerd
werd het door vliegtuigen aan
gevallen. Volgens Suhendang
waren velen daardoor zodanig
gedemoraliseerd dat nog slechts
één gedachte overheerste: weg
van het eiland. Zo waren velen
op geïmproviseerde vlotten weg
getrokken, waarvan er verschei
dene door de marine waren op
gepikt.
gedelegeerden van andere, voor
al Afrikaanse staten. Deze Iaat-
sten hebben hem reeds uitgeno
digd voor een gedachtenwisse-
ling te New York.
Afgezien van enige verschillen
van inzicht met de Nederlandse
regering konden de delegatie
leden de Nieuw-Guinea-politiek
van het Nederlandse kabinet
sléchts toejuichen. ,,Ik voor mij
bewonder vooral minister Luns,
zeide de heer Jouwe. Ik noem
hem een ware vaderlander en
durf hém wat zijn visie betreft,
te vergelijken met een figuur als
Thorbecke".
Op vragen van journalisten of
zij, als zij in Indonesië terug
zouden zijn, nogmaals naar
Nieuw-Guinea zouden gaan,
kwamen uiteenlopende antwoor
den. Het gros zei neen, maar
enkelen antwoordden .,ik ben-
militair en als ik daartoe op
dracht krijg ga ik opnieuw". En
kele gevangenen verklaarden dat
hun.opdracht luidde: Geen open
strijd met de Nederlanders, mant
Soekarno's commando uitvoeren,
namelijk door middel van het or-
garneerden van de inheeni.se be
volking „West-Papoea te.bevrij
den van de Nederlanders om te
voorkomen dat de vlag van
West-Papoea gehesen wordt".
Velen verklaarden ronduit niet.
meer aan infiltraties te willen
deelnemen. De ene groep ont
kende opdracht te hebben gekre
gen Niouw-Guinea aan te val
len, de andere groep bevestigde
dit. Maar allen' antwoordden op
de vraag of zij de huidige behan
deling door de Nederlanders had
den verwacht openhartig: „Tidak
toean" (neen mijnheer).
In de Noordoostpolder zijn
woensdag verkiezingen gehouden
voor de gemeenteraad. Dit in
verband met liet feit, dat de
Noordoosipolder op 2 juli een'
gemeente wordt. Zoals bekend
wordt voor de overige gemeen
ten in Nederland de nieuwe ge
meenteraad op 30 mei gekozen,
maar die van de nieuwe gemeen
te Noordoostpolder moest nu
reeds worden gekozen ingevolge
de wettelijke bepalingen, die
voorschrijven, dat een gemeente
raad moet worden gekozen bin
nen een bepaalde termijn, nadat
het K. B. is uitgevaardigd, waar
bij een gemeente wordt ingesteld.
De uitslag van de verkiezingen
in de Noordoostpoldei' luidt als
volgt:
Partijen
Aantal
zetels
1962 1959
K.V.P.
G.V.P.
P.v.d.A.
Chr. partijen
CAR. CHU.
SGP)
Vriie Kath.
V.V.D.
Aantal
stemmen
1962 1959
2827 2831
239 256
2831 2808
4751 4351
131
1134 1220
Ter toelichting op de cijfers
voor 1959 diene, dat de Noord-
oostnolder tot nu toe een zoge
naamde poldercommissie had.
die daar ongeveer de functie van
een gemeenteraad had. De
Noordoostpoldei', 48.000 ha groot,
is de grootste gemeente van Ne
derland. Zij omvat 10 dorpen.
Ondanks de verspreide ligging
van deze dorpen waren de stem
men geteld twee uur en 15 minu
ten nadat de stembureaux waren
gesloten.
Op Sicilië zijn woensdag vier
arbeiders om het leven gekomen
en twee gewond, doordat nabij
Ragusa in het .Zuidoostelijk deel
van het eiland een stegggroevc
instortte.