Vreemde PAASDATUM
EIEREN IN HET GRAF
WIE WOONT WAAR?
Een gezellige Paasdis
Zaterdag 21 "april 1962"
DE VRIJE ZEEUW
PagMa T
Vroeger sprong men wel eigenaardig met eieren om
en eieren in de akker
22 APRIL IN PLAATS VAN.
25 MAART 1962
Er is iets geks aan de hand met de
J paasdatum van 1962.
Het verschijnsel is een nieuw pleidooi
voor de kalenderhervorming van professor
Van den Bergh, waardoor deze abnorma
liteiten tot het verleden zouden behoren.
De paasdatum zou dan steeds op een zelf-
de dag vallen.
Dit jaar worden ons, wat de paasdatum betreft, vier weken door
de neus geboord, want Pasen valt in 1962 op 22 april, terwijl, vol
gens de strenge maanregel, Paaszondag op 25 maart had moeten
'vallen.
De oude regel stammend uit de Oosterse landen is dat Paas
zondag moet vallen op de eerste zondag die volgt op de eerste volle
maan, nadat de zon het zogenaamde lentepunt heeft bereikt.
Dat wil zeggen het ogenblik, waarop de zon weer in het zuivere
oosten opkomt en in het zuivere westen ondergaat. Dat is op 21
maart. Van dat lentepunt af gerekend, verschuift het punt van op
komen van de zon geleidelijk naar het oosten, totdat het op 22 juli
weer in omgekeerde richting gaat verschuiven. Op 22 oktober is
de toestand dan weer gelijk aan 21 maart.
Als de lente in het land is,
de son eindelijk kracht krijgt,
de bollen en de bongerds bloei
ep, is het eerste partje van
het jaar er al weer af.
Dan gaan wij aan Pasen
denken-.
Hoe zullen wij er dit jaar iets
gezelligs van maken? Met het
woord Pasen denken wij ook
aan paaseieren en paasbrood.
Om Pasen te veraangenamen,
beginnen wij met een gezellige
paastafel. Het mooiste witte
tafellaken wordt opgezocht en
daarop komen het zondagse
servies en? bestek. Verder
wordt de tafel versierd met een
pol met bloem n of drijfscha-
len met bloemetjes.
Een mandje of schaaltje met
gekookte eieren opgemaakt
met takjes van bloemen of bla
deren naar eigen idee.
Om de tafel verder te completeren, hechten we
er een lint of koord omheen, hier en daar met
strikken, kleur geel of lila, eventueel zacht blauw.
Geel op wit is erg mooi voor Pasen, neem echter
.geen groen of rood, want dat geeft een kerst-idee.
Nu meten wij de eieren gaan versieren: met
papier, kleurkrijt, waterverf en lijm bereiken we
heel veel.-.U,kunt de eieren als kopjes versieren. De
ten geven we èen kroontje op hét hoofd. Het kroon
tje is geheel van papier, u kunt daarvoor een ge
kleurd stuk papier nemen, niet te dun, want dat
valt om. U kunt de kopjes ook pruikjes geven en
wel van watten in gekleurd inkt gedoopt, maar de
pruikjes kunnen ook van gekleurd papier gemaakt
worden, waarbij we met de schaar er krullen en
lokken in kunnen knippen. Dan krijgt het kopje
nog een kraag, ook alweer gekleurd papier en
naar eigen fantasie, hetzij geplooid, of zo'n grote
middeleeuwse kraag. Een geplooide kraag is ge
woon een rechte reep papier in harmonika vou
wen en dan aan één kant op een stukje papier ge
plakt. Bakkebaardjes en dergelijke kunnen van
gekleurd papier of watten worden gemaakt, even
als snorren en baarden.
Weet U, dat een ei heel goed blijft staan op een
randje golfkarton? Dan eerst het karton mooi
kleuren en daarna op maat cfiehtplakken of afspel
den. De staanders waar de eiren op komen te
staan, kunnen tevens dienst doen als kragen. Het
kunnen hoge staande kragen worden, maar ook
platte, liggende. De kragen kunt u nog verfraaien
door er met inkt of kleurkrijt op te tekenen.
Dat eieren versieren is een werkje, dat u prach
tig samen met de kinderen kunt doen. Ze zullen
er werkelijk verrukt van zijn.
Het versieren van de tafel doet u uiteraard zelf,
of hoogstens met assistentie van de oudere meis
jes. Het sieren van de tafel met takjes en bloemen
moet met smaak geschieden. Niet teveel, want elke
overdaad schaadt. Hier en daar wat bloemetjes en
dan liefst klein en met korte steeltjes, geeft uw
paastafel een waar feestelijk aanzien.
Heus, maakt u er dit jaar eens wat werk van. U
zult eens zien welk een voldoening het u schenkt,
wanneer de huisgenoten opgetogen zijn over het
resultaat. Het geeft iets feestelijks en dat mag
toch echt wel met Pasen!
Eigenlijk 25 maart
Een blik in uw zakagenda toont
aan, dat de eerste volle maan van
1962 valt op 21 maart en de astro
nomen kunnen U op hun woord
verzekeren, dat dit geschiedt op
een ogenblik, waarop zes uur zijn
verlopen na het bereiken van het
paasdatum bepalende lentepunt.
Pasen zou dus dit jaar
volgens de astronomische
gang van zaken moeten
vallen op de eerste zondag na
21 maart, dat is op 25 maart.
Desniettemin vertelt de ka
lender ons dat het eerst op 22
april Paaszondag is, zodat we
nu, inplaats van een vroege,
een late Paas hebben.
Pasen is het feest van de bevrijding en als zodanig door de christe
nen al in oude tijden gevierd. Evenals het Joodse Pascha duurde
die viering oorspronkelijk acht dagen. De dag der opstanding
verving als rustdag de Joodse sabbaten werd als zondag de eerste
dag van de week. Sinds het begin van de derde eeuw gold Pasen
als de doopdag.
Het feest begon met het ontsteken van het licht, het symbool van
de verrézen Christus. Volgens de Romeinse ritus wordt er een
grote paaskaars aangestoken, die blijft branden 4ot Hemelsvaart
dag. Verschillende gebruiken, zoals het zoeken en eten van kren
tenbrood e.a., zijn herinneringen aan het oude Germaanse lente
feest.
door W. VOGT
Hoe komt dat?
Om de oorzaak te vinden van
deze afwijking moeten we terug
gaan tot het Concill van Nizea
in het jaar 325, als gevolg waar
van de Paus besliste, dat het
ogenblik van aanvang van het
Paasfeest niet zou worden ge
steld volgens de strenge astrono
mische loop van de maan rond
om de aarde, doch volgens een
gefingeerde, zogenaamd cycli
sche.
Tussen de echte en de cycli
sche omloopperiode kan een volle
dag verschil ontstaan.
In 1962 is dat verschil tussen
de echte en de cyclische omloop
période ongeveer zes uur, dat wil
zeggen dat het vollemaansogen-
blik van Nizea net even valt vóór
het lentepunt.
We moesten dus op de volle
maan wachten van 20 april. Dat
was Goede Vrijdag. De eerste
zondag na 20 april is 22 april.
Dat wordt dus onze Eerste Paas
dag.
Twee voorbeelden van de voor-
jaarscollektie van de Parijse
mode-ontwerper Jean Barthet
Links: „Champagne Matte", een
klokhoed met een voile, afge-
ZONNEBAD
EN VRUCHTBAARHEID
De Palmpaas viering is een
oud gebruik. Hier is veel over
geschreven en het is niet te
verwonderen, dat de onder
zoekers over de oorsprong en
betekenis vaij deze wel zeef
oude folklore het niet in alle
opzichten mét elkaar eens
zijn. Wij zullpn daarom niet
op de verschillende theorieën
ingaan. Het staat intussen
wel vast, dat wij in de palm-
paasviering een lente-gebruik
moeten zien. De 'vorm van
palmpaas en de attributen
die bij de vervaardiging wor
den aangewend, verschillen
sterk.
De meeste onderzoekers
zien in de palmstokken een
miniatuur meiboompje, sym
bool van een ontluikende len
te. Het groen, dat ter versie
ring wordt gebruikt, is bij
voorkeur van de buxusboom-
pjes, of de taxusboom, welke
laatste nog wel bij oudsaksi-
sche boerenhuizen wordt aan
getroffen. Doch ook denne-
groen, hulsttakjes en ligus
tertwijgen worden gebruikt,
wat er maar ter plaatse voor
handen is.
De broodkransen of krake
lingen zijn een nabootsing
van het wentelende zonnerad.
Dit rad werd in de lente
rondgedragen om de zon bij
haar herrijzenis op gang te
helpen. In het haantje, dat
er vaak bij wordt meege
voerd, moeten we het sym
bool van de vruchtbaarheid
zien. Het is heel goed moge
lijk, dat eertijds een haan
aan de geesten van de vrucht
baarheid werd geofferd. Ten
slotte is het ook de haan, die
de zon bij het' krieken van de
dageraad met gekraai be-
-groet....
JTTTir-^ I—
werkt met een brede band met
een bloem.
Rechts: „Fernand", een gevloch
ten hoed, met een „band" van ge
wonden koord.
De palmpaasviering bestond
in haar oervorm reeds vóór
de kerstening van ónze lage
landen. Later werd er de her
innering aan verbonden van
de intocht van Christus in
Jeruzalem en Zijn opstan
ding.
Het licht der wereld, dat de
duisternis overwint.
Het eieren-eten
Het eieren-eten met Pasen
is ook een oeroud gebruik en
gaat terug tot een 300 jaar
vóór Christus, toen men het
legprodukt der hoenders nog
beschouwde als een teken
van vruchtbaarheid, dat po
tentiële wonderkachten be
vatte.
Zo is het ook te begrijpen.
dat men doden eieren meegaf:
in het graf. Uit de PhoenF
cische graven zijn heel wat'
eieren opgegraven.
De wonderbaarlijke leven
brengende kracht van het ei i
zou op onbezielde dingen over
te brengen zijn, vandaar dat
de boer wel eieren in de akker
begroef of onder het zaaiko-'
ren eierschalen mengde. Bo-'
vendien had het ei volgens'
het bijgeloof afwerende'
eigenschappen tegen ramp,'
ongeval en ziekte.
Onze kerkvaders kersten
den het heidens gebruik van'
eieren-eten op Pasen. Voort
aan zou het een symbool zijn'
van nieuw ontwakend leven,;
symbool van de opstanding:
van Christus.
„Aflaat-eieren" waren eie-;
ren, welke op Witte donder-,
dag of Goede Vrijdag waren'
gelegd. De geestelijkheid ver
strekte ze tot aflaat. De
kleur der „heidens" gebruik
te eieren was rood (tot eer
van Donar) en geel (ter ere
van de lentegodin). Na de
kerstening gebruikte men
echter alleen zwart, wit en'
paars. Men gaf ze kleur van'
het kazuifel dat de priester,
droeg op Palmzondag, Goede
Vrijdag en Pasen.
dr. ALFREDA BRIEDÉ.
(Nadruk verboden.)
(Nadruk verboden)
ELLY MARTINS
Als het even lichamelijk en materieel mogelijk is, gaat ook
de bejaarde met vakantie. Onder bejaarden verstaan wij per
sonen die de 65-jarige leeftijd gepasseerd zijn. En waarom
zouden zij dit niet doen? Zolang de mogelijkheid er is, moe
ten zij er gebruik van maken, want velen van hen hebben
vroeger veel gemist. Toen zij nog jong waren, was er in de
regel niet zoveel gelegenheid tot het houden van vakantie,
hetzij dat het recht op vakantie toen nog niet zo geregeld
was als dit thans het geval is; hetzij omdat reizen ook toen
reeds (veel) geld kostte en dit geld er niet was, omdat de
kinderen groot gebracht moesten worden en het zo'n dure
tijd was. Voor veel bejaarden zal het ook nu nog wel be
zwaarlijk zijn de contanten voor een vakantie bij elkaar te
krijgen, want het is slechts voor een betrekkelijk gering aan
tal van ons miljoen bejaarden zo, dat ze nog in actieve (loon-
dienst zijn en dus voor vakantietoeslag in aanmerking zullen
komen. Van de A. O. W. kunnen zij onmogelijk een bedrag
wegleggen, waarvan zij op redelijke wijze met vakantie zou
den kunnen gaan. Toch zullen vele bejaarden hun uiterste
best doen om, al is het slechts op bescheiden wijze, met va
kantie te kunnen gaan. Is dit gelukt, dan kunnen de voorbe
reidingen worden getroffen.
WAT ZEGT DE DOKTER?
Een van de eerste dingen die de bejaarde dient te doen,
is even de vakantieplannen met zijn huisarts te bespreken.
Hij zal het met ons eens zijn, dat vakantie nu eenmaal niet
alleen ontspanning, maar eveneens inspanning en soms geen
geringe, betekent. Een eerste vereiste is dus, dat de lichame
lijke conditie goed is, want anders kunnen we er beter niet
aan beginnen. De bejaarde man moet niet alleen aan zichzelf
denken, maar indien hij gehuwd is, moet hij er ook zeker van
zijn, dat zijn echtgenote tegen de inspanning van de vakantie
bestand is, want anders kan de vakantie beter worden uitge
steld.
-Bejaarden doen ej: goed aan geen bergachtig oord als va-
kantiedeel te nemen. De inspanningen kunnen te groot wor
den. Het is zelfs mogelijk, dat de vakantie in zo'n geval goed
verloopt, maar in de regel komen de narigheden pas achter
af Van het hart wordt tijdens zo'n bergvakantie bijzonder
HALLO,
beste jongens en meisjes,
wat gaan jullie doen in de
grote vakantie?
Wat zeg je, nog niet over
nagedacht?
Maar vader en moeder
zullen toch wel weten,
waar ze dit jaar eens naar
toe zullen gaan?
Wat zal het worden
een dagje naar de dieren
tuin, een keertje naar het
strand en natuurlijk zo vaak
mogelijk naar de speeltuin.
Zet 'm op.
Maar als onze ouders een
grote reis gaan maken, dan
willen wij mee. We willen
ook wel eens wat van de
wereld zien. Dat is heel
goed voor onze aardrijks
kundeles. Want, zeg nou
zelf, wat hebben wij aan
dikke en magere stippen op
een blinde landkaart. Dan
tasten we werkelijk als een
blinde rondZien moe
ten we die plaatsen. En als
we goed rondgekeken heb
ben in zoveel mogelijk bin-,
nen- en buitenlandse land-'
kaartstippen, dan vergeten'
we nooit meer waar ze lig
gen, hoe die landen er uit
zien, hoe de mensen daar
leven en werken. Dan ste
ken we ook nog wat op van
de taal die ze daar spreken
en dan halen we straks zo
maar een goed cijfer voor
Frans, Duits of Engels, ja
wie weet zelfs voor
Spaans of Italiaans.
Wat weten we eigenlijk
van het buitenland?
Weten jullie wel, waar ze
nog bepaalde klederdrach
ten dragen behalve in ons
eigen landje? Weet je hoe
de politie-agenten in andere
landen gekleed gaan?
Ja? Weet je dat werke
lijk? Laat dan eens zien en
geef me deze week dan
eens precies op welke fi
guren en welke symbolen
van landen of plaatsen bij
elkaar horen!
Ja, dat is me wat waard
als je het goed doet. Daar
om een aardige verrassing
voor de boste inzender, die
dit puzzeltje vóór 30 april
a.s. heeft opgelost. Oplos
singen op een briefkaart ge
adresseerd aan de Puzzel
redactie van „De Vrije
Zeeuw", Smidswal te Ter-
neuzen.
Let er op: alleen num
mer en bijbehorende letter
vermelden van de combi
naties die volgens jou hele
maal goed zijn. En dan bij
ons in de bus vóór Konin
ginnedag.
Onder de winnaars ver
loten wij 3 boeken
veel gevergd en al is dit belangrijke orgaan onder normale
omstandigheden in staat zijn functie keurig te vervullen,
tijdens een bergvakantie zijn de inspanningen voor iemand
op leeftijd zo groot, dat het .hart dusdanig extra wordt belast,
dat dit nare gevolgen kan hebben, t
WAT DOET HET HART?
-
Een mannenhart klopt ongeveer 70 maal per minuut en
dat van een vrouw 80 maal: 'Als door grotere inspanning een
sterkere doorstroming nodig wordt, .mogt het hart zijn pres
taties vergroten. Dat kan op twee manieren gebeuren, name
lijk door vergroting van het slagvolume, zodat 'per hartslag
neer bloed wordt uitgeperst, of door sneller kloppen, dus een
hogere frekwentie van de hartslag. Bij: goed getrainde men
sen, die aan inspanning gewoon, zijn, gebeurt het eerste, n.l.
vergroting van het slagvolume, bij órtgetrainden wordt de
frekwentie opgevoerd. Voor bejaarden is dit natuurlijk minder
wenselijk en daarom kunnen zij zich beter niet zo erg inspan
nen en is het duidelijk dat er een zekere voorzichtigheid be
tracht dient te worden, die al moet beginnen bij het opmaken
vpn de vakantieplannen. Toch zu.len velen- graag tijdens hun
vakantie heerlijke voettochten willen maken. Hiertegen be
staat geen bezwaar, mits zij zich niet forceren. Men kan het
vakantiegenot nog uitbreiden, door vooraf veel wandelingen
te gaan maken, waardoor men enigszins getraind wordt.
Natuurlijk zijn kleding en schoeisel'ir, dit verband zaken
van belang. Vooral het schoeisel' speelt bij wandeltochten een
belangrijke rol. Sierlijke schoenen zijn goed voor een balzaal,
maar voor wandeltochten volkomen ongeschikt. We nemen
uiteraard direct aan, dat de bejaarde zich niet meer zal wagen
aan de echte bergsport, zodat er geen bergschoenen worden
aangeschaft. Voor wandeltochten zijn gewone, stevige mak
kelijk zittende schoenen een eerste vereiste. Hoge schoenen
geven steun aan de enkels, ze zijn echter veel zwaarder,
iets dat men op den duur zeker gaat voelen. Gebruikt u ze
toch, zorg er dan voor, dat de „tong" dient te sluiten en geen
plooien vertoont, die kunnen tijdens een wandeling bijzonder
pijnlijke plekken op de wreef veroorzaken. Wie zich voor de
vakantie schoeisel wil aanschaffen, moet sterke schoenen kiezen.
Sterke, schoenen behoeven niet zwaar te zijn, maar wel water
dicht en breed van neus. Indien nodig moeten er twee paar
sokken tezamen in kunnen worden gedragen.
BELANGRIJKE TIPS.
Wat de kleding betreft, moet men de voorkeur geven aan
wol of flanel. Deze stoffen nemen de transpiratie op. Kleedt
u overigens niet al te dik. Voor heren een eenvoudig sport
pak en voor dames een gemakkelijke jurk met een sportjasje
is wel de beste kleding. Zorg er voor, dat de zakken kunnen
worden gesloten. Op die manier loopt u geen risico tijdens
uw vakantie de inhoud van uw zakken te verliezen. Loop
niet met ongedekt hoofd in de brandende zon! Een licht en
goed passend hoofddeksel, ook voor de dames, kan enorme
diensten bewijzen.
Raakt u vermoeid, forceert u dan niet. Gaat dan rusten in
de schaduw, maar uit de wind. Voor de voeten is dan een
niet te koud voetbad een ware weldaad. Geeft uw voeten
ook 's avonds rust en verzorg ze goed. Wrijf ze in met kam-
ferspiritus. Rust onderweg met de benen gestrekt en de voe
ten hoger dan het lichaam, dus tegen een lichte helling of
dergelijke. Geef aan de directie van het hotel voor uw ver
trek op waarheen de wandeling gaat.
Neem op uw vakantie uw ziekenfondskaart mee; informeer
op 't kantoor van dat fonds wat u alzo moet doen voor dat
u aan uw tocht 'begint.
Treedt het euvel van blaren aan de voeten óp, gaat dan niet
prikken, wanneer u er geen verstand van hebt, maar volsta
met op de opengesprongen blaar een beetje jodiumtinctuur
te doen en daar overheen een steriel gaasje te leggen. Laat
de verdere behandeling daarna over aan een deskundige, om
te voorkomen, dat u reeds na enkele dagen uw vakantie zoudt
moeten onderbreken.
Evenals ieder ander, dient ook de bejaarde zijn vakantie
plannen te maken en daarbij rekening te houden met de per
soonlijke omstandigheden. Hij moet zijn reis en zijn gedragin
gen aanpassen aan de mogelijkheden. Op die manier kan de
vakantie een ware weldaad zijn, waar hij bijzonder veel ge
noegen aan beleeft.
J. HOLTSLAG.
(Nadruk verboden.)
