Minister Luns tot Eerste Kamer over Nieuw-Guinea Premier Debréj zal aftreden Frankrijk zegt overeenkomst met Monaco op Minister Luns terug uit Londen De toestand in Algerië HET WEER WEERBERICHT HOOGWATER ZON- en MAANSTANDEN DONDERDAG 12 APRIL 1962 18e Jaargang Nr 5572 niet van zins te capituleren voor militaire bedreigingen v ertegen woordiger Dahomey in Manokwari Frankering bij abonnement: Tcrneuzen Directeur-Hoofdredacteur I. van de Sande Redactie-adres: Noordstraat 5557 Administratie-adres: Smidswal Telefoon 2073 Gironummer 3S150 w Abonnementsprijs6,— per kwartaal; per maand 2,—; per week 48 ct. Losse nrs 9 ct. Verschijnt dagelijks Uitgeefster N.V. v/h Firma P. J. van de sanae te lerneuzen Advertentieprijs per mm 16 ct; minimum per advertentie ƒ2,40. Rubriek: Kleine Advertenties '(géén handels advertenties) 5 regels 1,10. Iedere regel meer 22 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling. Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres Bureau van dit Blad, 20 cent meer. Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur. Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur. De Nederlandse regering is niet van zins voor militaire bedrei gingen tc capituleren, zo merkt minister Luns op in het aan de kwestie Nieuw-Guinea gewijde gedeelte van zijn memorie van antwoord aan tie Eerste Kamer n.a.v, de begroting 1962. De re gering ziet bet doel van de be sprekingen met Indonesië in liet zoeken naar de oplossing van het probleem. Ingaand op opmerkingen in hot voorlopig verslag over even tueel contact met Indonesië al vorens de zaak Nieuw-Guinea voor de Verengde Naties te bren gen. merkt de heer Luns op, dat de Indonesische regering eenzij dig alle diplomatieke contacten met Nederland had verbroken en sindsdien ook contacten via derde landen heeft geweigerd. Overigens zou officieus con tact weinig zin hebben gehad, al dus de minister, zoals hem is ge bleken tijdens zijn aanwezigheid in Now York in verband met de behandeling door de V. N. v an de kwestie Nieuw-Guinea. Over de bezwaren in het voor lopig verslag, tegen de uitspraak dat in Nieuw-Guinea geen Ne derlands belang op het spel itaat zegt de minister, dat hij deze gedachtengang wel kan vol gen on zelfs kan onderschrijven. Maar in internationale politie ke kwesties wordt nu eenmaal meer in termen van materiële dan van morele belangen ge dacht. Daarom wordt de omstre den uitspraak steeds impliciet begrepen: betrekking te hebben op materiële belangen. In het voorlopig verslag is op gemerkt, dat Indonesië het ge schil cp dc spits drijft door het in het leven roepen van proto typen van verteggenwoordigende lichamen en het toelaten -en be vorderen van een Fapoea-natio- nalisme. Deze stelling verwart oorzaak en gevolg, zo zegt de mi nister. Het Papoea-nationalisme is goeddeels ontwaakt als gevolg van de Indonesische eisen en be dreigingen. De minister deelt in zijn ant woord voorts nog mee, dat de re gering niet bereid is het Nieuw- GGuinea-beleid op te dragen aan een daartoe nieuw te benoemen bewindsman. De vraag welke po sitie en status de Nederlandse ambassadeur in Washington als onderhandelaar heeft, is hem niet duidelijk. Wat de grondwettelijke conse quenties van een overdracht van Nieuw-Guinea betreft, zegt de heer Luns. dat een voorafgaande grondwetsherziening staatsrech telijk niet noodzakelijk wordt ge acht. „Het schijnt inderdaad aanne melijk. dat een zodanige overeen komst voldoet aan het vereiste, dat zij door de ontwikkeling van de internationale rechtsorde wordt gevorderd. Intussen is de regering van oor deel. dat een grondwetsherzie ning, ofschoon staatsrechtelijk niet noodzakelijk, niettemin op staatkundig politieke gronden gewenst kan zijn, indien zich daartoe een gelegenheid voor doet". Ondanks de stromende regen hadden zich dinsdagmiddag in Manokwari honderden mensen verzameld langs dc route, waar langs de heer Zollner, plaatsver vangend vertegenwoordiger van Dahomey bij de V. N. en am bassaderaad, met zijn gezelschap de stad zcu binnenrijden. Op het vliegveld Rendani stonden mu ziekgezelschappen en padvinders terwijl ook een delegatie van de republiek der Zuid-Molukken met spandoeken aanwezig was. Ook langs de vier km lange weg van het vliegveld naar de stad zag men veie spandoeken, in het bijzender bij de stadskam- pong Lodewijk. Behalve de reeds bij vorige demonstraties gebruik- 'te teksten betreffende het zelf beschikkingsrecht waren er o.a. leuzen als „Eenheid maakt macht" in het Maleis en een wel kom aan Zollner in hét Frans. 's Avonds ontmoette Zollner ten huize van resident Van Bo- degom leiders van politieke par tijen en andere vooraanstaande Papoea's uit Manokwari. VERZET VAN PAPOEA'S TEGEN PLAN INZAKE NIEUW-GUINEA Papoea s verwerpen voorstel van Oe Thant In Nederlands Nieuw-Guinea is van verscheidene zijden ver zet gerezen tegen het nieuwe voorstel voor een oplossing van de kwestie-Nieuw-Guinea, waar in sprake is van een geleidelijke overdracht van het bestuur aan Indonesië. De voorzitters van drie politieke partijen in Hollan- dia, de „Partai Papua Merdeka", de democratische volkspartij en de „Kenau Embbai" hebben een telegram gezonden aan de Ne derlandse regering waarin ge zegd wordt: „wij Papoea's ver werpen het voorstel van UNO- secretaris-generaal Oe Thant. Wij eisen zelfbeschikking en geen geleide schikking". Zij ver zonden eveneens een telegram aan Oc Thant zelf, waarin het voorstel wordt verworpen en voorts wordt opgemerkt: „wij wensen in geen geval Indonesi sche overheersing". Ook vooraanstaande Papoea's uit Doom bij Sorong hebben een telegram aan premier de Quay verstuurd. Zij verklaren hierin dat zij het voorstel verwerpen en merken op dat het resultaat van het plan „het opzijschuiven is van de democratische fundamen ten, zodanig dat de menselijke waarden en dc rechten van het Papoea-volk niet langer zouden worden gerespecteerd". Het te legram besluit met „Wij Papoea's rekenen en vertrouwen vast op de leiding van de Nederland se regering". Het is ondertekend door twaalf personen. CONFERENTIE WESTEUROPESE UNIE De Westeuropese Unie, bestaan de uit de zes Euromarktlanden en Engeland, is dinsdag in Lon den in vergadering bijeengeweest. Foto: Een onderonsje tussen v.l.n.r. de ministers van Buiten landse Zaken lord Home (Enge land), M. Couve de Murville (Frankrijk) en J. M. A. H. Luns (Nederland)'. GAGARIN s RUIMT EVLUCHT Vlak voor Joeri Gagarins ruim- leviucht, nu oen jaar geleden, ontdekte men een fout in het me chanisme van het ontsnappings- luik, waardoor de start met een minuut, werd vertraagd, zo chrijft de Prawda in een artikel ter herdenking van deze vlucht. Men gaf opdracht het luik te verwijderen, aldus het blad. Toen dit was gebeurd, zag men Gagarin die rustig en glimla chend naar muziek zat te luiste ren. Na een snel onderzoek werd de fout in precies een minuut hersteld. Do Prawda deelt dan mee, dat dc Opperste Sowjet bepaald heeft dat 12 april voorlaan in de Sowjet-Unie gevierd zal worden als ..ruimtevaartdag". Volgens het blad hebben zich vóór de vlucht van Gagarin geen ongelukken voorgedaan bij de Russische adspiranl-ruim.tevaar- ders. Gagarin en Titov waren voorts dc twee enige geweest, die gelanceerd waren. De Franse minster-president, Michel Dcbré, heeft gistermor gen tijdens een bijeenkomst van de politieke commissie van de Gaullistische partij gezegd dat er dit jaar geen algemene verkie zingen gehouden zullen worden. Tevens liet hij duidelijk blij ken dat hij zal aftreden. Als zijn opvolger wordt genoemd Geor ges Pompidou, directeur van de Rothschild-bank, een weinig be kend figuur. Zegslieden uit dc omgeving van de premier zeiden dat het nieuws zaterdag officieel zal worden bekend gemaakt, wan neer Debré zijn ontslag bij gene raal De Gaulle zal indienen. In het kabinet zal niet veel verandering komen. Als nieuwe EEN PRODUKT VAN 0E SIK KENS GROEP Prins Bernhard bezoekt Nederlandse troepen Prins Bernhard heeft gisteren in zijn functie van inspecteur- generaal der koninklijke land macht de Nederlandse legereen heden die thans gelegerd zijn in Duitsland bezocht. Ook woonde de Prins een gedeelte der schiet oefeningen bij, welke een afde ling veldartillerie in Duitsland hield. DE ONTWAPENINGS CONFERENTIE TE GENEVE De Amerikaanse gedelegeerde bij de ontwapeningsconferentie in Genève, Arthur Dean, heeft in de zitting van woensdag het gezamenlijke beroep van presi dent Kennedy en premier Mac- Millan op Sowjet-premier Chroes- jtsjef om tot een verdrag tot het verbieden van kernproeven te komen, gepaard met internatio nale controle, voorgelezen. Ver volgens deed hij een beroep op de Sowjet-Unie om „enige rede lijkheid, soepelheid en politiek verstand" te tonen. Vóór de vergadering begon, had een gezaghebbende commu nistische gedelegeerde gezegd, dat het Brits-Amerikaanse be roep op Chroesjtsjef een „ulti matum" was, cn een „zeer vreemd document" dat met pro- paganda-oogmerken was uitge geven om de hervatting van kern proeven door het Westen te rechtvaardigen. Hedenmorgen zal in een vol tallige zitting de impasse, waar in de beraadslagingen der sub commissie vcor het verbieden van kernproeven zijn geraakt, worden besproken. De Franse regering heeft be sloten de conventie van 23 de cember 1951 op te zeggen waar op dc betrekkingen tussen Frankrijk en het vorstendom Monaco zijn gegrondvest en wel aangaande de douane, de belas tingen, de posterijen en telecom- niunieaties, de monopolies, de energievoorziening en andere aangelegenheden. Na de opzeggingstermijn van zes maanden zullen de juridische consequenties van de opzegging getrokken worden, in het bijzon der wat het verkeer tussen Frankrijk en het vorstendom aangaat. De woordvoerder van de Fran se regering, Terrenoire, heeft aan de pers na afloop van een kabinetsvergadering gezegd, dat minister'van Voorlichting wordt Maurice Schumann genoemd. Het doel van de veranderingen zou zijn de weg vrij te maken voor een sterk links gericht soci aal progamma met maatregelen ter bevordering van een wel vaartsstaat, deelneming van ar beiders aan de leiding van on dernemingen en hogere lonen. Pompidou is nooit lid van het Parlement geweest, maar maak te in 1944 en 1945 deel uit van de staf van generaal De Gaulle, toen deze aan het hoofd stond van de bevrijdingsregering. Nadat De Gaulle had besloten zich terug te trekken deed Pompidou hetzelfde. Van juni 1958 tot het eind van dat jaar is Pompidou directeur van het ka binet van e Gaulle geweest. De eerste geheime contacten tussen de Franse regering' en de Algerijnse opstandelingenleiders zijn door hem gelegd. Om half drie is minister Luns gistermiddag met een lijntoestel van de B. E.A. uit Londen op Schiphol teruggekeerd. Er de journalisten aan herinnerende, dat hij vlak voor zijn vertrek in Londen reeds een persconferen tie van drie kwartier had gege ven, beperkte hij er zich op Schiphol toe een aantal vragen te beantwoorden. Daarbij merk te hij op, dat de voorstellen van de Amerikaanse oud-ambassa deur Bunker door Bunker zelf zijn overgebracht aan de Neder landse onderhandelaar, dr. Van Roijen, en niet door de Ameri kaanse ambassadeur in Den Haag. „Dat is een rechtzetting, die ik u hier geef," voegde de minister er aan toe. Op de vraag wanneer dr. Van Roijen het voorstel had ontvangen wenste minister Luns na eerst gezegd te hebben „dat is een week ge leden geweest" het antwoord liever schuldig te blijven. „Is het plan Bunker een basis voor u om het probleem Nieuw- Guinea op te lossen?" werd hem vervolgens gevraagd. Maar lachend antwoordde de minis ter: „U stelt puntige vragen. Ik vind het jammer, dat ik die niet even puntig kan beantwoorden." Daarna zette hij uiteen het on juist te achten wanneer hij hier buiten het kabinet om zijn per soonlijke visie zou bekend ma ken. „Verschilt die dan zoveel met die van het kabinet?" vroeg een andere verslaggever snel, waarop mr. Luns slagvaardig repliceerde: „Dan prefereer ik toch nog de eerste vraag." Wel bevestigde hij nogmaals, dat het probleem Nieuw-Guinea in Londen is besproken. Hij zette uiteen dat dc vergaderingen van de West Europese Unie, waarvan immers behalve de zes E. E. G.-landen ook Engeland Lancering van Brits- Amerikaanse kunstmaan uitgesteld De lancering van de eerste Brits-Amerikaanse kunstmaan, die vandaag vanaf de basis Cape Canaveral zou plaats hebben, is uitgesteld als gevolg van een technische storing in de tweede trap van de raket. Een nieuwe datum voor de lancering is nog niet vastgesteld, doch voigens gewoonlijk welingelichte kringen zal zij mogelijk eerst over twee weken plaats hebben. Voor de lancering zou gebruik worden gemaakt van een Ameri kaanse Thor-Delt.a-raket. terwijl de kunstmaan Britse instrumen ten aan boord zal hebben. deel uitmaakt, bedoeld zijn om een gelegenheid te scheppen voor het onderling bespreken van eikaars problemen, zodat uiteraard door Nederland ook het probleem Nieuw-Guinea is aangesneden. „Deze keer had de bijeenkomst een speciaal ac cent," zo vervolgde hij, „omdat hier de Britse reacties op het plan van generaal De Gaulle ter sprake werden gebracht. Dat vormde de hoofdschotel van het diner. Ik ben niet voor de kwes tie Nieuw-Guinea naar Londen gegaan." Overigens was de minister te vreden over de reacties zijner collega's in Londen op zijn uit eenzetting over de stand van zaken in Nieuw-Guinea. De minister had enige moeite met lopen. Hij deelde evenals hij dat in Londen reeds gedaan had mede dat hij last had van een ..voetbalknietje" hoewel het 25 jaar geleden was geweest, dat hij voor het laatst een voetbal had aangeraakt. PRINS BERNHARD OP SCHOUWEN- DUIVELAND Dinsdag heeft Z. K. H. Prins Bernhard een bezoek gebracht aian de fabriek van Smit en Bol nes N.V. te Zierikzee en aan de „Outward Bound School" in het Slot Moermond te Renesse, welke school hij officieel opende. Foto: Samen met burgemeester mr. F. Th. Dijckmeester van Zierikzee, bekijkt de Prins hier in het stad huis van die stad een theepot, welke de burgemeester hem samen met kopjes aanbood t.g.v. het zilveren huwelijksfeest. de opzegging van de in decem ber 1951 opgestelde overeen komst over zes maanden van kracht zal worden. De Franse regering zou dan de juridische consequenties trekken van het opzeggen van de overeenkomst .met betrekking tot de verbin dingen tussen Frankrijk en het vorstendom". Terrenoire voegde eraan toe, dat inmiddels de on derhandelingen zouden kunnen worden hervat. Naar men meent te begrijpen, heeft de Franse minister te ken nen gegeven, dat bij het uitblijven van een nieuwe overeenkomst, Frankrijk Monaco zal behandelen ais „buitenland" en dienovereen komstige maatregelen zal ne men, zoals het instellen van een douane-apparaat, paspoortcon trole e.d. Frankrijk neemt aanstoot aan de vrijdom van belasting die bur gers en ondernemingen in Mo naco genieten. Prins Rainier heeft onlangs verklaard, dat hij het Franse be lastingstelsel nooit zal aanvaar den. In de omgeving van de Franse regering wordt gezegd dat de Franse consul-generaal in Mo naco in opdracht van Parijs geen vestigingsvergunningen meer af geeft aan Fransen die in Monaco willen gaan wonen. Een derge lijke vergunning, samen met een verblijf van vijf jaar, is nodig om: in het prinsdom vrijdom van be lasting te kunnen genieten. Syrië bereid een eenheid met andere Arabische landen te vormen Volgens de correspondent in Damas van het dagblad l'Oriënt te Beiroet zijn verscheidene per sonen die bij de staatsgreep van 28 maart in Syrië gevangen wer den genomen, vrijgelaten. Dc voormalige president. El Koedsi en de voorzitter van de raad Da- walibi zouden eveneens spoedig op vrije voeten komen. Radio Damas heeft dinsdag avond een verklaring van gene raal Zahreddin omgeroepen, dat Syrië bereid is een eenheid met andere Arabische landen, name lijk Egypte, Irak en Libanon, te vormen. Jordanië werd hierbij niet vermeld. Uit welingelichte kringen in Libanon wordt vernomen dat de voormalige president van Syrië, Nazem el Koedsi, woensdagmor gen in vrijheid is gesteld. Op de avond van de staatstgreep op 23 maart had Koedsi „om gezond heidsredenen" zijn ontslag aan geboden. Sindsdien verbleef hij in het ziekenhuis van dc centrale gevangenis in Mezze bij Damas cus. Treffen tussen gewapende Mohammedanen en een OAS-groep Uit welingelichte bron in Al giers is vernomen, dat in het ge bied van Duperre, aan de voet van het Ouarsenis-gebergte in Algerije, een sterke O. A. S. - groep slaags is geraakt met ge wapende Mohammedanen. Een dertigtal O. A. S. -ers, die tijdens het gevecht ontsnapt waren, zou den naderhand door een afde ling van de ordetroepen gevan gengenomen zijn. In Oran is vandaag een alge mene staking, uitgeroepen door de vakverenigingen uit protest tegen huiszoekingen van de poli tie naar aanhangers van de O. A. S.van kracht geweest. De stad was verstoken van gas en elektriciteit en men kon niet telefoneren. Alleen de brood winkels zijn enige uren open ge weest. In Algiers zijn vandaag zes Mohammedanen kort na el kaar vermoord. Vijf Mohamme danen werden gewond. Op een plein in Bone is giste ren een handgranaat geworpen tussen een menigte Mohamme danen. 16 mensen werden ge wond. Een jonge Europeaan werd door Mohammedanen ge grepen en had zijn leven te dan ken aan het optreden van orde troepen, die snel ter plaatse waren. De strijd heeft zich 120 km ten zuiden van Algiers dinsdag afge speeld. Nader is vernomen, dat ook dertig Mohammedanen zijn gesneuveld. De O. A. S. -ers maakten deel uit van een groep onder leiding van ex-kolonel Gardes, die vori ge maand bij verrassing drie militaire posten in het Ouarsenis gebergte veroverde, maar deze later weer moest prijsgeven. In Oran hebben dc vakbonden een algemene staking van 24 uur I afgekondigd in verband met het feit, dat de politie huiszoekingen verricht. De politie doet dit om dat cr nog steeds in geheel Al gerië aanslagen worden gepleegd. Christian Fouchet, de nieuw benoemde Franse hoge commis saris in Algerië, heeft in een toe spraak, die hij dinsdagavond voor het televisiestation van Al giers heeft gehouden, de Algerij nen geprezen wegens „het nako men, ondanks afschuwelijke uit dagingen, van de bepalingen van de bestandsovereenkomst". Generaal Clay voor onbepaalde tijd terug naar de Verenigde Staten Volgens welingelichte kringen in Washington zal de persoon lijke vertegenwoordiger van pre sident Kennedy in Berlijn, gene raal Lucius Clay, binnenkort voor onbepaalde tijd naar de 'ver. Staten terugkeren. Dc zegslieden zeiden woensdag dat generaal Clay Kennedy's adviseur in za ken betreffende Berlijn zal blij ven en nu en dan naar Duitsland zal reizen. Generaal Clay is woensdag voor overleg naar de Ver. Staten ver trokken. Amerikaanse kringen in Berlijn zeiden dat hij zondag naar Berlijn zal terugkeren en dat er in Berlijn niets bekend is over een terugkeer voor onbe paalde tijd naar de Yer. Staten. ZELFDE TEMPERATUREN HetK.N. M. I. deelt mede: In de loop van woensdag trok een depressie van Schotland naar Zuid-Noorwegen. Aan de achterzijde van deze storing voerden noordwestelijke winden polaire lucht naar het noorde lijk deel van de Noordzee. Over het Engelse Kanaal daarentegen bewoog zachte lucht naar Frank rijk. Langs dc scheidingslijn tussen beide luchtsoorten bewo gen zwakke storingen naar het oosten. Deze scheidingslijn ver plaatste zich geleidelijk wat in noordelijke richting. In verband daarmee wordt vandaag in ons land veranderlijke bewolking met af en toe enkele buien ver wacht, de wind zal matig tot vrij krachtig waaien uit richtingen tussen zuidwest en west. In de temperaturen wordt weinig ver andering verwacht. medegedeeld door het K.N.MfT.' te De Bilt, geldig van heden ochtend tot hedenavond Veranderlijke bewolking. Veranderlijke bewolking met al en toe enkele buien. Overwegend matige wind tussen zuidwest en west. Weinig verandering in tem peratuur. DONDERDAG 12 APRIL v.m. n.m. Breskens 7.33 8.03 Teineuzen 8.08 8.3S Hansweert 8-48 9.18 Walsoorden 8.58 9.2S VRIJDAG 13 APRIL v.m. n.m. Breskens 8.51 9.31 Terneuzen 9.26 10.06 Hansweert 10.06 10.46 Walsoorden 10.16 10.56 ZON MAAN op onder op onder April 12 5.52 19.31 11.40 2.52 13 5.50 19.33 12.41 3.30 14 5.47 19.34 13.43 4.02

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1962 | | pagina 1