Marineschepen en troepen
naar Nieuw-Guinea
VELP0N
KIEST PARTII
M.J.v. Poelje
LUST 1
W eeroverzicht
HET WEER
HOOGWATER
WEERBERICHT
ZON- en MAANSTANDEN
WOENSDAG 28 MAART 1962
18e Jaargang Nr 5559
PALMYRA" NA
AANVARING
GEZONKEN
Indonesische motortorpedoboten
in wateren bij Nieuw-Guinea
PAPOEA'S ZIJN 30
TOT 10 INFILTRANTEN
OP HET SPOOR
„Derde partij" verzoekt Soekarno
om voortzetting geheim vooroverleg
KIEST PARTII VAN DE ARBEID
SOEKARNO OVER HET
VOOROVERLEG
Radio de Koek
f>r«nk»-"nc> nli Rhonr^npnt' r*>mpu7en
ptrecfpur-Hoofdreaacteui I van de Sande
Redactieadres: Noordstraat 5557
Administratie-adres: Smidswai
Telefoon 2073
glronumrnei 3X150
Abonnementsprijs: 6,- pet kwartaal; pet
maar.d f 2. pei week 48 et Losse nrs 9 ct.
DE VRIJE ZEEUW
Verschijnt dagelijks Uitgeefstej N.V v/h Firma P. J van de Sande te Terneuzen
EERSTE BLAD
Advertenneprtls per mm 16 c*: minimum per
advertentie f 2.40
Rubriek Kleine Advertenties (géén handels
advertenties): 5 regels ƒ110. Iedereregel meer
22 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres
Bureau van dit Blad 20 cent meer.
Inzending advertenties tol 's namiddags 2 uur.
Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur.
De regering heeft gisteren aan de Tweede Kamer ile volgende
brief gezonden:
Naar bekend zijn de regeringen van Nederland en Indonesië op
'0 dezer in de Verenigde Staten van Amerika preliminaire bespre
kingen begonnen die, naar de oprechte hoop van de Nederlandse
regering, spoedig zouden kunnen leiden tot onderhandelingen
met bijstand t an de w<L secretaris-generaal van de Verenigde Na
ties, de lieer Thant over een vreedzame en rechtvaardige oplos
sing van hel Nederlands-Indonesische geschil betreffende de toe
komst van Nederlands Nieuw-Guinea.
Deze preliminaire besprekingen worden gevoerd in aanwezig
heid van een derde persoon van Amerikaanse nationaliteit, die
daartoe werd aangezocht door de wd. secretaris-generaal van de
Verenigde Naties.
Partijen zijn overeengekomen de besprekingen in het geheim le
voeren. Ondergetekende vertrouwt derhalve, dat uw Kamer alle
begrip zal hebben voor het feit dat, aangezien volledige geheim
houding is overeengekomen, de regering op dit ogenblik over deze
besprekingen geen nadere mededelingen kan doen.
Wel stelt de regering er prijs
op uw Kamer mede te delen,
dat zij deze preliminaire bespre-
kingen waartoe zij zich reeds
enkele maanden geleden open
lijk en met nadruk had bereid
verklaard - is aangevangen in
de verwachting, dat in elk geval
vanaf de datum waarop Indone
sië zich eveneens tot het voeren
van besprekingen bereid ver
klaarde, geen vijandelijke rede
voeringen tegen Nederland- zou
den worden gehouden of agres
sieve daden tegen Nederlands
Nieuw-Guinea zouden worden
verricht. Harerzijds heeft de re
gering zich niet alleen steeds
volledig onthouden van elke re
actie op de voortdurende provo
cerende woorden en daden van
de Indonesische autoriteiten,
doch ook als een nadrukkelijke
poging tot het scheppen van een
betere sfeer onmiddellijk ge
hoor gegeven aan het verzoek
van de wd. secretaris-generaal
van de Verenigde Naties de ter
gelegenheid van de Indonesische
aanval bij de Vlakke Hoek gevan
gen genomen Indonesische mili
tairen te repatriëren."
De regering schrijft verder:
„Het door Indonesië metter
daad staken van agressieve taal
en daden achtte de regering een
uiterst belangrijk element voor
het welslagen van elk gesprek,
dat als zodanig deze naam zou
verdienen, aangezien Indonesië
in het bijzonder vanaf het zgn.
laatste bevel" van president
Soekarno op 19 december j.l., in
steeds toenemende mate bedrei
gingen en intimidaties was gaan
innerd aan het bevel van presi
dent Soekarno tot algemene
mobilisatie, uitgevaardigd op 23
februari j.l.
Hoewel dë regering redenen
had om aan te nemen, dat te be
ginnen met c.e preliminaire be
sprekingen aan Indonesische
zijde opgehouden zou worden
met openlijke bedreigingen met
geweid en met agressieve daden,
blijkt in feite thans het tegen
deel het geval te zijn.
President Soekarno en verant
woordelijke regerings- en mili
taire leiders in Indonesië zijn
immers vrijwel dagelijks voort
gegaan met openlijke bedreigin
gen en formele aankondigingen,
dat men ook tijdens de prelimi
naire besprekingen voortgaat
met de voorbereidingen om Ne
derlands Nieuw-Güinea zonodig
met geweld te veroveren.
De Nederlandse regering be
schikt over voldoende aanwijzin
gen, dat Indonesië haar militai
re opbouw helaas geen moment
heeft stopgezet en ook thans nog
voortgaat met het voorbereiden
van infiltraties op kleinere en
grote schaal, alsook in elk an
der opzicht haar agressiepoten-
tieel voortdurend uitbreidt.
Nog op 22 maart j.l. heeft pre
sident Soekarno aan de militai
re staf voor de „bevrijding van
West-Irian" verklaard, dat zijn
bevel voor de „bevrijding" van
Westelijk Nieuw-Guinea „ver
sterkt" moet worden, „ondanks
de geheime besprekingen met
Nederland". Generaal-majoor
Jani, de chef van de staf voor
de „bevrijding van West-Irian",
heeft daaraan toegevoegd, dat
richten tegen Nederland en vóór het einde van de maand
Nederlands Nieuw-Guinea; een
en ander ging bovendien ge
paard met daadwerkelijke op
voering van het agressiepoten-
tieel van Indonesië, waaronder
het inrichten van uitvalsbases,
in het bijzonder op Indonesische
eilanden tegenover en in de on
middellijke omgeving van Ne
derlands Nieuw-Guinea gelegen.
Ondergetekende wijst in dit
15.000 vrijwilligers worden ver
scheept naar Celebes, ter aan
vulling van de eerste „aanvals
golf" van 10.000 man."
In het vervolg van de brief
zegt de regering:
Sinds enige tijd is voorts dicht
onder de kust van Nederlands
Nieuw-Guinea een Indonesisch
radiostation onder de naam van
„Voice of Free West-Irian" in
verband voorts voor zover nodig de lucht; de programma's zijn
nog op het maritieme incident fel anti-Nederlands en richten
bij Kaap Vlakke Hoek op 15 ja-zich, geheel volgens de principes
nuari 1962, waarbij een Indone-van de psychologische oorlogs-
sische poging tot het vestigen voering, met gefingeerde feiten
van een bruggehoofd op het en leugencampagnes tot de be-
hoofdeiland tijdig kon worden volking van Nieuw-Guinea.
verijdeld en een IndonesischeMen laat het van Indonesische
motortorpedoboot verloren ging. zijde echter niet bij woorden en
Eveneens moge worden her- bedreigingen. Metterdaad von-
Het Westduitse motorschip
„Palmyra" (1759 ton) is dinsdag
ochtend vroeg op ongeveer 20
nijl ten westen van het eiland
Ouessant in aanvaring gekomen
met de Britse tankboot „British
Mariner" (8576 ton). De Duitser
lietp zware schade op en maakte
water. De bemanning werd over
genomen door een ander West
duits schip de „Helios'' (2501
ton).
De Brit had geen assistentie
nodig.
Later is de „Palmyra'' gezon
ken. Dit geschiedde, terwijl een
Britse sleep oot bezig was hulp
te bieden.
De meer dan 20 opvarenden
van het Duitse schip zijn gered.
De gezonken „Palmyra" passeer
de geregeld de Tërneuzense
Westsluis.
den nieuwe aanvallen plaats
tegen het gebied van Nederlands
Nieuw-Guinea. Zo vonden vol
gens recente berichten vanaf IS
maart j.l. gewapende infiltraties
plaats, t.w. bij Fak; op één der
eilanden van de Radja Ampat-
groep, alsmede in de Maccluer
Golf.
Voorts is op 24 maart j.l. hij
Vlakke Hoek een Indonesische
schoener, die aan een infiltratie
had deelgenomen, door een Ne
derlands vliegtuig onderschept.
Een daad van open agressie
op Nederlands territoir deed
zich voor, toen op 25 maart j.l.
een Nederlands marinevaartuig,
liggende in een baai van het
eiland Gag, door een Indonesi
sche bommenwerper werd ge
bombardeerd.
De regering heeft van deze,
tijdens besprekingen plaatsvin-
beschermen van alle inwoners
van Nederlands Nieuw-Guinea,
Papoea's, Europeanen en andere
bevolkingsgroepen.
Gezien de ononderbroken
voortgaande bedreigingen en
agressieve daden van Indonesië,
kan de regering haar plicht ter
zake niet langer naar behoren
nakomen, tenzij op korte ter
mijn de militaire middelen voor
de legitieme zelfverdediging van
Nederlands Nieuw-Guinea enigs
zins worden aangevuld. Hiertoe
heeft de regering met het oog
op de beveiliging van de bevol
king besloten.
Enkele eenheden van de ko
ninklijke marine zijn naar de
wateren van Nederlands Nieuw-
Guinea gezonden. Bovendien zal
een beperkte aanvulling plaats
vinden van de in dit gebiedsdeel
aanwezige troepenmacht.
Zij betreurt, in het licht van
haar onverkorte streven naar
een vreedzame en rechtvaardige
oplossing van het geschil, dat
Indonesië handelende in strijd
met de beginselen van het hand
vest van dé Verenigde Naties
haar hiertoe heeft gedwongen.
De regering blijft intussen
dende offensieve handelingen hopen, dat uiteindelijk met In-
met stijgende verontwaardiging donesië een aanvaardbare oplos
kennis genomen sing van het probleem zal kun-
Het oprechte en duidelijke nen worden gevonden, welke re-
streven om met Indonesië tot I kening houdt met de belangen
een vruchtbaar gesprek over de van de Papoea's.
oplossing van het geschil over
de toekomstige status van Ne
derlands Nieuw-Guinea te ko
men, kan intussen de regering
nimmer ontheffen van de pri
maire verantwoordelijkheid om
de levens en eigendommen te
Met
zie je er geen barst van
De regering, die de bespreking
is aangevangen met de reëele
verwachting, dat aldus een begin
van een vreedzame oplosing van
liet geschil over de toekomstige
status van Nederlands Nieuw-
Guinea zou kunnen worden be
reikt, heeft de wnd. secretaris
generaal van de Ver. Naties van
de gang van zaken op de hoogte
gesteld en is in overleg getreden
met de regering van de Ver. Sta
ten, alsmede met de bij het over
leg betrokken derde persoon.
..Aldus deze brief, die was on
dertekend door de minister-pre
sident.
Een Nederlandse woordvoer
der heeft dinsdag' meegedeeld
dat drie of vier Indonesische mo-
torpedoboten zijn opgesloten in
riviermondingen en kleine baai
en nadat ze werden onderschept
door Nederlandse verkennings
vliegtuigen voor de zuidkust
van Westelijk Nieuw-Guinea.
De woordvoerder zei in een
officiële verklaring dat de boten
Het gouvernementsvoorlich
tingsbureau in Hollandia heeft
over de Indonesische m.t.b.'s
het volgende meegedeeld;
Van de commandant strijd
krachten in Nederlands Nieuw-
Guinea. schout-bij-nacht Reeser
is vernomen dat in de nachten
van 25 op 26 maart en 26 op 27
maart, evenals in januari het
geval is geweest, ongeveer drie
tot vier Indonesische motortor
pedoboten op de zuidkust van
Nieuw-Guinea zijn onderschept
en verjaagd. Op hun vlucht voor
Nederlandse
onder-
maandagnacht werden
schept. Zij vonden ondiep water,
waarin zij ontvluchtten. Ze wer
den achtervolgd door grotere
schepen en houden zicli nu ver
borgen in riviermondingen en
smalle baaien vanwaar zij ver
moedelijk niet kunnen ontsnap
pen.
Alle ontsnappingswegen zijn
afgegrendeld door Nederlandse
schepen maar de moeilijke kust
lijn zou het niet gemakkelijk
maken de motortorpedoboten te
vinden, zo werd verklaard.
patrouillerende
...vliegtuigen hebben deze m.t.b.'s
op de vlucht sloegen nadat zij met volle snelheid in on-
in de nacht van zondag op diep water begeven om een ach
tervolging van eventuele grote
re schepen onmogelijk te ma
ken. Hierbij houden zij zich in
riviermonden en kleine baaien
verborgen terwijl door het waar
schijnlijk optredende gebrek aan
brandstof de kans om uit te bre-
ken en terug te keren naar In-
donesië niet groot moet worden
geacht. Het zoeken naar de
schepen in het zeer ontoeganke
lijke moerassige gebied vindt
voortgang. De afsluiting van de
weg terug naar Indonesië zal
gevormd worden door aan te
trekken schepen van de konink
lijke marine.
Een woordvoerder van het
ministerie van Defensie in Den
Haag kon op dit ogenblik geen
mededelingen doen. Gewacht
wordt op officiële rapporten uit
Hollandia.
Van de commandant strijd
krachten in Nieuw-Guinea,
schoutbij-nacht Reeser, is over
de onder Indonesische vlag
varende schoener, die door een
Nederlands verkenningsvliegtuig
werd onderschept nog het vol
gende vernomen.
Dinsdagochtend binnengeko
men berichten hebben uitge
wezen dat de bevolking een
groep van 30 tot 40 infiltranten
op het spoor was die op 23 of 24
maart bij de monding van de
Jerari-rivier, op circa 50 km ten
westen van Kokonao, aan land
zijn gegaan.
Dinsdagmidda g heeft de lo
kale bevolking van dat gebied
bij de autoriteiten van Kokonao
de buit ingeleverd van 5.000 pa
tronen. twee rubberboten met
buitenboordmotoren en ander
materiaal, dat door de infiltran
ten was achtergelaten. Een een
heid mariniers is reeds enige
dagen ter plaatse en achtervolgt
do infiltranten.
De waarnemend secretaris
generaal van de V. N„ Oe Thant,
heeft dinsdag op een persconfe
rentie gezegd, dat de derde par
tij naar de geheime voorbespre
kingen over de kwestie Nieuw-
Guinea president Soekarno heeft
gevraagd, zijn afgevaardigden
naar Washington te laten te
rugkeren voor een hervatting
van het vooroverleg,
Oe Thant zei dit op zijn eerste
persconferentie sedert drie maan
den.
Hij verklaarde voorts, dat Ells
worth Bunker, de Amerikaanse
diplomaat die aanwezig is ge
weest bij de geheime, informele
besprekingen tussen Nederlandse
en Indonesische afgevaardigden
in de buurt van Washington, hem
van de ontwikkeling op de hoog
te had gehouden. Oe Thant zei
dat de Indonesische afgevaardig
de, voor zover hem bekend, aan
het einde van deze week naar
Washington zou terugkeren na in
Djakarta nieuwe instructies te
hebben gekregen. „Maar de be
lichten van maandag en dinsdag
maakten melding van plotselinge
ontwikkelingen, waar ik in mijn
positie geen bevestiging of ont
kenning op kan geven", zo zei
hij. „Maar ik hoop zeer, dat deze
onderhandelingen volgens plan
voortgang zullen vinden", zo
voegde hij er aan toe.
Ce Tnant maakte voorts vooi
de eerste maal officieel bekend,
dat beide partijen overeen waren
gekomen, dat indien bij de infor
mele voorbesprekingen „succes
volle vorderingen" worden ge
maakt, de officiële onderhande
lingen in het hoofdkwartier van
de Ver. Naties in zijn tegenwoor
digheid zullen worden gehouden.
In antwoord op een vraag, of
hijzelf van plan was enig initia
tief te nemen om de partijen
weer aan de conferentietafel te
brengen zei Oe Thant; „De heer
Bunker heeft mij gisteren nog
meegedeeld', dat hij een beroep
had gedaan op de president van
de Indonesische republiek om
zijn afgevaardigde, ambassadeur
Malik, naar Washington te laten
terugkeren. Natuurlijk moeten
wij de verdere ontwikkeling af
wachten, en ik vrees dat ik hier
op niet vooruit kan lopen."
Op een vraag of hij nog opti
mistisch was over het uiteinde
lijke resultaat antwoordde hij
„Ik ben niet pessimistisch."
Hij onthield zich van commen
taar op berichten over Neder
landse troepenversterkingen
yoor Westelijk Nieuw-Guinea.
In antwoord op een vraag, of
de tegenwoordigheid van de
Verenigde Naties in Nieuw-Gui
nea een „nuttig afschrikkend
middel" zou vormen tegen het
gebruik van geweld zei hij: „Ik
heb hieraan gedacht, en ik acht
het niet gewenst als ik mij hier
in dit stadium over uitlaat."
De woordvoerder van de Ne
derlandse regering, om com
mentaar gevraagd over het ver
zoek van de „derde partij", ver
klaarde geen commentaar te
kunnen geven, omdat de Ne-
vraagd iets naders mee te delen
over de verklaring die generaal-
majoor Jani maandag had afge
legd. Deze zei dat „alles nu van
de Nederlanders afhangt".
■Het beginsel van overdracht
werd door de Nederlandse ver
tegenwoordigers op het overleg
in de V. S. niet aanvaard, zo zei
de woordvoerder gisteren.
In welingelichte kringen werd
gezegd dat de voorbesprekin
gen werden gestaakt omdat do
Indonesische van mening waren
dat de Nederlandse vertegen
woordigers meer voorstandei's
waren van internationalisatie in
een of andere vorm van het ge
bied dan van een rechtstreekse
overdracht aan Indonesië.
Ook werd gezegd dat men
meende dat de Nederlandse mi
litaire leiders een sterke invloed
hebben uitgeoefend op de Ne
derlandse houding op de be
sprekingen.
Wanneer Nederland eenmaal
het beginsel van overdracht als l
een basis voor bespreking aan- I
vaardt, dan zouden verdere Ne-
dérlandse wensen over de toe- l
komst van het gebied voor dis- I
cussie kunnen openstaan, zo I
werd in deze kringen gezegd.
GEVECHTEN
IN ALGIERS
Bi' een gevecht tussen Franse
troepen en aanhangers van de
O.A.S. in Algiers zijn maandag
middag meer dan 50 mensen om
het leven gekomen en 130 ge
wond.
Burgers voeren de gewonden af.
President Soekarno heeft dins
dagochtend gezegd dat de uit
voering van zijn „commando aan
de Indonesische bevolking voer
de bevrijding van West-Irian
meet voortgaan".
Hij voegde hier echter aan tre
dat Indonesië de kwestie-Nieuw-
Guinea op vreedzame wijze hoopt
te regelen.
Over de Nederlands-Indonesi
sche voorbesprekingen in de Ver.
Staten zei hij dat hij vertegen
woordigers had gezonden om de
Nederlanders te vragen of zij be
reid waren officiële onderhande
lingen op de basis van soeverei-
niteitsooveidrucht te openen.
Welnu, zo zei Scekarno, na twee
da;»en besprekingen hadden de
Nederlanders nog steeds niet ge
antwoord op deze kwestie".
De president legde deze verkla
ring af tijdens een plechtigheid
v.-aai bij hij een gouden ring met
edelstenen, een geschenk van het
Indonesische volk, overhandigde
aan de weduwe van commandeur
Soodarso. Deze is omgekomen bij
het treffen cp 15 januari tussen
Nedei landse en Indonesische
schepen in de wateren bij Nieuw-
Guinea.
ROUW IN ALGIERS
Winkels en andere bedrijven
te Algiers hebben dinsdagoch
tend hun deuren niet geopend
uit rouw om de dood van de
vijftig Europeanen bij het inci
dent van maandag. Het open
baar vervoer in Algiers stond
dinsdagochtend ook volkomen
stil.
Het nachtpostvliegtuig uit
Parijs moest zonder hulp van
de verkeerstoren op het vlieg
veld Maison Blanche landen. Het
personeel van de toren was in
staking.
1 In de stad hebben Europeanen
kransen gelegd op de plaats
waar maandag mensen zijn om
gekomen.
Noord* traat 102 Telefoon SIM
Xernenzea
ENKELE BUIEN
■Het
Met
K. N. M. I. deelt
overwegend
mede:
matige
noordwestelijke
winden blijft
derlandse regering er niet van lucht over de Noordzee naar
in kennis is gesteld, dat de voor- onze omgeving aangevoerd wor-
besprekingen in Amerika zouden den, welke onstabiel van op
zijn afgebroken. bouw is. Er worden vandaag
bij ons daarom plaatselijk enige
buien verwacht bij een half- tot
INDONESISCHE
WOORDVOERDER
OVER HET
VOOROVERLEG
Een woordvoerder van het
Indonesische ministerie van
Buitenlandse Zaken heeft dins
dag gezegd dat Nederland moet
instemmen met het beginsel van
Indonesisch bestuur over Wes
telijk Nieuw-Guinea voordat de
geheime voorbesprekingen zou
den kunnen worden hervat.
De woordvoerder was ge-
WOENSDAG 28
Breskens
Terneuzen
Hans weert
Walsoorden
DONDERDAG 29 MAART
v.m. n.m.
MAART
v.m.
6.00
6.35
7.15
7.25
n.m.
6.33
7.08
7.48
7.58
Breskens
Terneuzen
Haosweert
Walsoorden
6.56
7.31
8.11
8.21
7.32
8.07
8.47
zwaarbewolkte hemel. Sommige
buien zullen vergezeld gaan van
hagel. In de temperaturen wordt
weinig verandering verwacht.
Op de meeste plaatsen zal de
temperatuur dan tot omstreeks
6 graden oplopen.
medegedeeld door het K. N. M. I.,
geldig tot hedenavond.
Dezelfde temperaturen
Half tot zwaar bewolkt en plaat
selijk enkele buien.
Overwegend matige wind tus
sen west en noordwest. Ongeveer
dezelfde temperaturen.
ZON
MAAN
Mrt
28
29
30
8.57 31
op
onder
op
onder
6.26
19.05
1.37
10.20
6.24
19.07
2.37
11.12
6.22
19.09
3.30
12.13
6.19
19.10
4.16
13.24