Aan de vooravond van de ontwapeningsconferentie Amerikaanse voorstellen aan Nederland en Indonesië c Overeenstemming over alle voorname punten te Evian 3 Indonesië en de mededelingen van premier De Quay Spanje en de E.E.G. Berechting van Amerikaanse vliegers wegens verraad WOENSDAG 14-MAART 1962 18e Jaargang Nr 5547 Grondskg vaa discussie Drie étappes KENNEDY OVER ONTWAPENING Radio de Koek AMNESTIE IN ZUID-SLAVIE Beroep op de Sowjet-Unie om de drie miljoen joden in Rusland meer faciliteiten te verschaffen DE KERK IN OOST-DUITSLAND HET WEER WEERBERICHT HOOGWATER ZON- en MAANSTANDEN rrenkertag bij abonnement: Terneuzen -vireeteur-Hoofdredacteur I. van de Sande Redactie-adres: Noordstraat 5557 Administratie-adres: Smidswal Telefoon 2073 Gironummer 38150 Abonnementsprijs: ƒ6,- per kwartaal; per rnaarid f2,—; per week 48 et. Losse nrs 9 ct DE VRIJE ZEEUW Verschijnt dagelijks Uitgeefster N.V. v/h Firma P. J. van de Sande te Terneuzen Advertentieprijs per mm 16 ct; minimum per advertentie ƒ2,40. Rubriek Kleine Advertenties (géén handels- advertenties) 5 regels 1.10. Iedereregel meer 22 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling. Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres Bureau van dit Blad, 20 cent meer. Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur. Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur, Heden begint in het Paleis der Naties in Genève de ontwape ningsconferentie. De leiders van dc reeds in Genève aangekomen delegaties hebben allen gezegd het onmogelijke te zullen doen om een doel te bereiken. Nie mand zal echter denken dat do wereld in de nabije toekomst zal worden ontwapend. Gehoopt wordt echter dat er een zekere overeenstemming zal worden be reikt, waardoor de onderhande lingen. die zeker maanden of jaren lang zullen vergen, kunnen worden voortgezet. Ondanks de afwezigheid van Frankrijk wordt de conferentie nog steeds de conferentie van 18 Janden genoemd. Frankrijk zal door een lege zetel vertegen woordigd zijn met een bordje „Frankrijk". Amerikanen en Russen hebben tijdens de taaiste zitting van de algemene vergadering der Ver enigde Naties vruchtbare bespre kingen gehad die tot overeen stemming over de samenstelling van een ontwapeningscommissie hebben geleid (vijf Westelijke, vijf communistische en acht neu trale landen). Bovendien is op 20 september 1960 een gemeen schappelijk" \erklaring over de grondslagen betreffende ont wapeningsonderhandelingen ge daan. Dit document zal onge twijfeld grondslag van discussie tijdens de conferentie zijn. Het bestaat voornamelijk uit de volgende punten: 2. de ontwapening moet alge meen en algeheel zijn en voor zien in procedures ter vreed zame oplossing van geschil len. 2. aan liet einde van de ont wapening zullen de landen slechts over legers zonder atoombewapening beschik ken, die bedoeld zijn om de binnenlandse orde te hand haven en bij te dragen aan de internationale macht die de vrede en veiligheid van de we reld zal verzekeren. 3. het ontwapeningsprogramma zal de sterkte der strijdkrach ten, opheffing van alle voor raden atoomwapens, verwijde ring van alle atoomkoppen en stopzetting der militaire uit gaven regelen. 4. een programma zal in wer king worden gesteld, dat voorziet in termijnen waarin onder internationale doeltref fende controle onder toezicht van een internationale ont wapeningsorganisatie die on beperkte toegang zal krijgen waar dat nodig is, de ont wapening gelijkmatig wordt geregeld. De voorgaande conferentie heeft bijna vier maanden ge duurd. Er werd geen definitieve overeenkomst bereikt. De conferentie begint heden met een algemeen debat, waarin iedere delegatieleider zijn stand punt uiteenzet. Het plan dat president Ken nedy op 25 september 1961 bij de Verenigde Naties heeft inge diend voorziet in drie étappes voor ontwapening. De Ameri kaanse delegatie zal tevens be perkte maatregelen tot stopzet ten van kernproeven, vervaar digen van splijtstoffen en con trole hierop indienen. Ook de Russische delegatie zal een plan voor drie étappes in dienen, dat van het Amerikaan se plan afwijkt. Wanneer de afgevaardigden lieden het paleis binnenkomen zullen zij de volgende uitspraak lezen: „Hier wordt een groot RUSK LUNCHTE BIJ GROMYKO IN GENEVE Be Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Dean Kusk (rechts) schudt de hand van zijn Russische ambtsgenoot, Andrei Gromyko (links) op de stoep van de Russische ambassade in Ge nève, in welk gebouw zij samen lunchten. Vandaag zullen be'den deelnemen aan de zeventien-' -u- den-conferentie, welke dan in Genève begint. President Kennedy heeft in een verklaring voor congreslei- ders een beroep gedaan tot on. middellijke toepassing van ont wapeningsmaatregelen waartoe op de woensdag te openen ont. wapeningsconferentie in Genève eventueel zal worden besloten. „Wij menen dat dit een realisti sche benadering is van de nood zaak een eind aan de kernbewa peningswedloop te maken en iwij hopen dat alle landen op deze conferentie deze opvatting delen." De verklaring werd aan ver slaggevers door senator Mike Mansfield voorgelezen, die zei dat Kennedy er de nadruk op had gelegd dat de Verenigde Staten ontwapening „onder doelmatige internationale con- tróle" nastreven ork voor de vrede verricht waaraan allen kunnen deel nemen. De landen moeten ont wapenen of zullen vergaan. Weest rechtvaardig en vreest niet". De openingszitting begint van daag om vier uur plaatselijke tijd. Zij zal zeer formeel en van slechts korte duur zijn. Donderdag zal de eerste werk vergadering worden gehouden. Deze, evenals alle volgende, zal niet voor de pers toegankelijk zijn. Volgens gezaghebbende Wes telijke bron zullen de Ameri kaanse. Engelse sn Russische ministers van Buitenlandse Za ken woensdagochtend, vóór de eigenlijke conferentie begint, een bijeenkomst hebben. Aan Westelijke zijde hoopt men te kunnen komen tot een hervat ting van de kernstopbesprekin- gen, die op 29 januari j.l. na meer dan drie jaar te hebben geduurd, werden afgebroken Voorts- zou het in de bedoeling liggen, dat de ministers Rusk- en Gromyko hun overleg, datleeds gaande is, ook zullen voortzet ten als de ontwapeningsconfe rentie eenmaal op gang is geko men. Volgens genoemde bron be staat er tussen de Verenigde Staten, Engeland, Italië en Ca nada volledige overeenstemming over het tijdens de conferentie in te nemen standpunt, dat ge baseerd zal zijn op de reeds ge noemde verklaring van presi dent Kennedy van 25 september vorig jaar. De afvaardigingen van Frankrijk en de Algerijnse opstandelingen bebbën gisteren, de zevende dag van overleg na de hervatting der besprekingen hun onderhandelingen voortgezet. Van kringen, die in verbinding staan met de Algerijnse delegatie, wordt vernomen dat nog overeenstemming moet worden bereikt over de wijze, waarop de afkondiging van een bestand in Algerië bekend zal worden gemaakt. Van Franse zijde werd hieromtrent vernomen, dat een desbetreffende bekendmaking ongetwijfeld ge lijktijdig door beide partijen zal worden gedaan. Harold King. Reuters corres pondent in Parijs, meldde gister avond van kringen, die nauwe betrekkingen met de Franse legering onderhouden, vernomen te hebben dat te Evian overeen stemming is bereikt over alle voorname punten. (Adv.: Een vlieger van de Amerikaan se luchtmacht, kapitein Joseph A. Kauffman. zal op een nog nader vast te stellen datum in West-Duitsland terecht moeten staan wegens het verraden van detensiegeheimen aan de Oost duitse geheime dienst. De 43-jarige kapitein zou, vol gens de tenlastelegging, aan de Oost-Duitsers inlichtingen heb ben verstrekt over de installaties van de Amerikaanse luchtmacht op Groenland en in Japan, en over de luchtbasis Castle in Cali- fornië. De verstrekte gegevens hadden betrekking op o.m. de „tekortkomingen en zwakheden" van op Groenland en in Japan geplaatste officieren van de luchtmacht, de personeelssterkte van de Amerikaanse luchtmacht op Groenland en bij de militaire installaties in Japan, het aantal en de typen militaire vliegtuigen die op Groenland in voortduren de paraatheid worden gehouden, en de voornaamste taak van de Amerikaanse strijdkrachten op Groenland. Blijkens de tenlastelegging werd Kauffman omstreeks en, september 1960 tijdens een trein reis door Oost-Duitsland naar Berlijn, waarvoor hij geen verlof had gekregen, door de Oost-Duit se autoriteiten aangehouden. Russische en Oostduitse autori teiten in Oost-Berlijn trachtten hem over te halen geheimen over de Amerikaanse binnenlandse de fensie te vertellen. Kauffman liet na zijn superieuren later hiervan in kennis te stellen. Enkele dagen na zijn aanhou ding door de Oostduitsers kwam hij met de Oostduitse geheime dienst overeen om als agent voor deze dienst op te treden. Een van deze agenten verschafte hem de naam van een vrouw in West- Berlijn, die als contactpersoon zou fungeren. Kauffman werd in de Verenig de Staten gearresteerd en voor het verdere onderzoek in deze zaak naar West-Duitsland over gebracht. Noordstraat 102 - Telefoon 3ltt Terneuzen Hel Zuidslavische parlemen heeft dinsdag eenstemmig een wet aangenomen waarbij aan meer dan 150.000 Zuidslaven amnestie wordt verleend. Wan neer de wet in werking treedt zullen ongeveer duizend perso nen in vrijheid worden gesteld en meer dan 150.000 emigranten zullen zonder gevaar vervolgd te worden naar Zuidslavië kunnen terugkeren. Het wetsontwerp is ingediend door vice-president Rankovic. De amnestie geldt voor bedrij vers van zekere misdaden tijdens de Duitse bezettine van 1941 tot 1945. I Daar men de mogelijkheid van onvruchtbare meningsverschil- 'en na het van kracht worden van een wapenstilstandsovereen- ;omst in Algerië zoveel mogelijk wil uitschakelen, spannen beide partijen zich in om alle bijzon derheden zoveel als doenlijk is reeds nu te regelen. Volgens King verklaart dit waarom reeds enkele malen voorbarig het einde van het over leg werd aangekondigd. Dinsdagavond werden de be sprekingen opgeschort. Van kringen, die in nauwe ver binding staan met de Franse af vaardiging werd vernomen dat de onderhandelingen hedenochtend zullen worden voortgezet. Een maandag in Mexico City gehouden Joods wereldcongres heeft, een beroep gedaan op de Sowjet-Unie om de drie miljoen Joden die in dit land wonen meer faciliteiten te verschaffen om zich geestelijk en cultureel te ontplooien. Een woordvoer der van deze conferentie, die werd bijgewoond door Joodse leiders uit het Caraïbische en Midden-Amerikaanse gebied, deelde mee dat het congres aan het slot van zijn driedaagse bij eenkomst een resolutie heeft aangenomen, waarin wordt be treurd dat aan de Joden in Rus land nog immer dergelijke faci liteiten worden onthouden. Het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken lieelt dins dag bekendgemaakt, dat de Verenigde Staten aan Nederland en Indonesië voorstellen hebben doen toekomen betreffende mogelijke bijeenkomsten voor onderhandelingen over de kwestie Nw.-Guinen. De woordvoerder van het mi nisterie, Joseph Reap, zei op een persconferentie dat de bood schappen in de afgelopen 24 uur waren verzonden. Zij hebben be trekking op de tegenwoordigheid van een derde partij bij de Ne derlands-Indonesische bespre kingen. „Wij hebben goede hoop, dat spoedig een bijeenkomst van beide partijen zal worden ge houden". aldus de woordvoerder. De woordvoerder van het Amerikaanse ministerie van Bui tenlandse Zaken zei voorts nog, dat de Verenigde Staten alles blijven doen wat in hun vermo gen ligt om een vreedzame op lossing van het geschil te bevor deren. Hij voegde er aan toe, dat er, voor zover hem bekend, nog geen antwoord uit Den Haag of Djakarta op de Ameri kaanse boodschap was ontvan gen. Reap verklaarde, dat de waar nemend minister van Buiten- PERSCOMMENTAAR OP DE VRIJLATING VAN DE INDONESIËRS Het Amerikaanse blad „Wa shington Post" heeft zich dins dag lovend uitgelaten over de vrijlating van de 52 Indonesi sche gevangenen door Neder land. Deze vrijlating „kan betekenen dat geweldpleging in het geschil over Westelijk Niéuw-Guinea van de baan is," aldus het blad. Het zijn de mannen die door Nederlandse zeestrijdkrachten gevangen werden genomen, na dat deze een Indonesische tor pedoboot ter hoogte van de Zuidkust van West-Guinea tot zinken hadden gebracht. „Hun vrijlating is een eerbewijs voor de geduldige pogingen van Oe Thant, de waarnemende secre taris-generaal van de Verenigde Naties, om de twee partijen bij elkaar te brengen. Ook blijkt er andermaal de gematigde hou ding van de Nederlandse rege ring uit en wordt de hoop dat er een vreedzame oplossing ge vonden kan worden, erdoor levend gehouden." „Nu hij een belangrijke con cessie van de Nederlanders heeft verkregen, neemt secreta ris-generaal Oe Thant een ster ke positie in om van de Indo nesiërs een daarmee te verge lijken concessie te krijgen." Vol gens het blad is de toestand thans zo dat er logisch uit voort schijnt te vloeien dat het komt tot „onderhandelingen over alle geschilpunten tussen de twee landen met betrekking tot West Nieuw-Guinea, met Oe Thant of iemand die door hem is aange wezen in de rol van bemidde laar." DIT NUMMER BEVAT 12 PAGINA'S landse Zaken, George Ball, de boodschappen heeft verzonden. Het tijdstip van verzending kon volgens de woordvoerder zijn samengevallen met de perscon ferentie van premier De Quay in Den Haag op dinsdagavond. Reap zei geen commentaar te kunnen geven, toen hem werd gevraagd, of de V. S. een be paalde plaats voor de onderhan delingen hebben voorgesteld of een derde partij hebben ge noemd die bij de besprekingen aanwezig zou zijn. Op de vraag, of Amerika een vierde land heeft benaderd om als mogelijke bemiddelaar op te treden, antwoordde hij dat dit, voor zover hem bekend, niet ge beurd is. Tenslotte zei de woord voerder, dat men spoedig ant woord op de Amerikaanse bood schappen hoopt te krijgen. Een woordvoerder van het mi nisterie van Buitenlandse Zaken in Den Haag onthield zich van elk commentaar op dit bericht uit Washington. Het is niet waarschijnlijk, dat de Indonesische regering onmid dellijk haar mening: kenbaar zal maken over het voorstel van een geheim vóór-overig voor regeling van de kwestie-Nieuw-Guinea. Dit heeft de officiële woord voerder van het Indonesische ministerie van Buitenlandse Za ken, Ganis Harsono, dinsdag te Djakarta medegedeeld. Hij zeide, dat wat premier De Quay op zijn persconferentie maandag heeft gezegd, dinsdagmorgen ter ken nis-is gebracht van minister Soe- bandrio. Doch diens afspraken op dinsdagmorgen wettigden de veronderstelling, dat hij niet in de gelegenheid zou zijn, er on middellijk zijn mening over ken baar te maken. Ook hebben, naar verluidt, de Verenigde Staten de Indonesische regering verzocht, voorzichtig heid te betrachten in haar com mentaren over de vooruitzichten van onderhandelingen over West- Papoea. Minister Soebandrio heeft later aan journalisten gezegd dat hij niet zal ingaan op hetgeen pre mier De Quay heeft gezegd dan nadat hij van diens verklaringen een volledig en officieel verslag zal hebben ontvangen. Uit welingelichte bron is te Washington vernomen, dat de geheime voorlopige besprekin gen met Indonesië over de kwes- tie-Nieuw-Guinea van Nederland se zijde gevoerd zullen worden door de Nederlandse ambassa deur in Washington, dr. J. H. van Roijen. Deze zou instructies van de regering afwachten teneinde de contacten te onderzoeken, die door de Amerikaanse regering bevorderd zullen worden. Alge meen is men in Washington van mening, dat een voorlopige ont moeting in de V. S. zal plaats vinden doch dat de juiste plaats geheim wordt gehouden. Officiële Amerikaanse woord voerders hebben instructie gekre- Het Belgische blad „De Gazet van Antwerpen" schreef dinsdag naar aanleiding van de Spaanse aanvraag om onderhandelingen over een associatie met de Euro pese Economische Gemeenschap, dat „met voldoende goede wil" ongetwijfeld een oplossing kan worden gevonden om te beletten, dat Spanje in een economisch isolement terecht komt. „Er zijn al stemmen opgegaan, vooral van socialistische en uiterst linkse zijde, tegen een as sociatie van Spanje met de E.E.G. De argumenten, die hiervoor worden aangevoerd steunen meestal op louter sentiment, dik wijls op rancune en vrijwel nooit op een reële basis", aldus het blad. Het blad noemt het echter be grijpelijk, dat de zes E.E.G.-lan- den wel enig bezwaar tegen een samengaan met Spanje hebben, „dat men moeilijk een parlemen taire democratie kan noemen". Het zou echter verkeerd zijn een associatie van Spanje met de E.E.G. afhankelijk te stellen van een bruuske, van buiten opge drongen wijziging van het regi me. Wie enigermate vertrouwd is met de Spaanse toestanden en met het karakter en het weten van het Spaanse volk weet maar al te goed, dat een dergelijke wij2iging van binnenuit moet groeien. Een associatie met de E.E.G. kan wellicht een versoe peling van het regime in de hand werken en daardoor de evolutie naar een democratisch bestel be spoedigen, temeer daar Spanje zich thans zowel politiek als eco nomisch op een keerpunt be vindt". o Op een bijeenkomst van de Synode der Evangelische Kerk in Oost-Berlijn heeft Deken Figur, een vooraanstaande auto riteit in de Evangelische Kerk in Oost-Duitsland, maandag ver klaard dat de kerk geen mede werking kan verlenen aan bij valsbetuigingen voor politieke gebeurtenissen. In de laatste maanden is er een toenemende gedragslijn bij officiële en poli tieke organen te bespeuren om van de kerk bijvalsbetuigingen voor politieke gebeurtenissen te verlangen. Dergelijke verklarin gen zijn fundamenteel onmoge lijk voor de kerk, zo zei hij, „en wij zullen ons met alle kracht er tegen verzetten om in poli- tiek-ideologische conflicten tus sen wereldmachten te worden betrokken." De muur tussen Oost- en West-Berlijn heeft de kerk gescheiden, doch wij beho ren bij elkaar, aldus Deken Figur. gen zich van elk commentaar te onthouden. In officiële kringen heerste echter voldoening over de verklaring van de Nederland se regering, dat zij bereid is tot besprekingen inzake de kwestie- Nieuw-Guinea. In Amerikaanse kringen wordt als vaststaand aangenomen dat de „derde man", die bij deze besprekingen aan wezig zal zijn een invloedrijke Amerikaan is, echter geen rege ringsfunctionaris. In overeen stemming met de geheimhou ding die rond de conferentie wordt betracht wilde men van officiële zijde thans niet de iden titeit van deze „dex'de man" ont hullen. PRINS BERNHARD NAAR LIBERIA Prins Bernhard is dinsdag per vliegtuig uit Oeganda naai' Li beria vertrokken. Hij zal een of ficieel bezoek aan dat land bren gen. De Prins heeft als president van de internationale wildstich- ting drie weken in Oeganda doorgebracht. OPKLARINGEN. Een rug van hoge luchtdruk strekt zich uit van IJsland naai het zeegebied tussen Portugal en de Azoren. Langs de oostflank hiervan voeren noordelijke win den onstabiele polaire lucht aan. Als gevolg hiervan is de zachtere lucht die tijdens het weekeinde binnendrong weer uit geheel noordwest-Europa verdreven. Zwakke storingen bewegen met de stroming mee over de Noordzee naar het zuiden. Eén hiervan veroorzaakte in de mid dag en avond plaatselijk lang durige sneeuwbuien. Na het pas seren van de storing draait de wind naar het noorden en komen flinke opklaringen voor. zodat het vannacht en vroeg in de och tend hier en daar heeft gevroren. In de middag loopt de tempera tuur weer op tot enkele graden boven het vriespunt. medegedeeld door het K. N. M. I. geldig tot hedenavond. Plaatselijk sneeuwbuien. Zonnige perioden maar plaatse lijk ook enkele sneeuwbuien. In de vroege ochtend lichte tot ma tige vorst, daarna temperatuur oplopend tot om het vriespunt. Matige wind in hoofdzaak uit noordelijke richtingen. WOENSDAG 14 MAART v.m. n.m. Breskens 9-36 10.24 Terneuzen 10.11 10.59 Hansweert 10.51 11.39 Walsoorden 11.01 11.49 DONDERDAG 15 MAART v.m. n.m. Breskens 11.01 11.25 Terneuzen 11.36 Hansweert 0.16 12.40 Walsoorden 0.26 12.50 Mrt ZON MAAN op onder op onder 14 6.59 18.41 11.59 3.20 15 6.56 18.43 12.52 4.10 IC 6.54 18.45 13.49 4.53 117 6.52 18.47 .14.50 5.28 118 6.49 18.48 15.53 5.58

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1962 | | pagina 1