SPOEDIG OVERDRACHT? de deur uit zonder een niemand Imp asse in E. G.G. over Afrikaanse associatie opgeheven Het overleg in Evian De Nederlandse hulpverlening aan Duits rampgebied Adenauer en de ontwapeningsconferentie HOOGWATER ZON- en MAANSTANDEN HET WEER WEERBERICHT DONDERDAG 8 MAART 1962 18e Jaargang Nr 5542 Het ziet er naar uit, dat het conflict lussen Nederland ea Indonesië in het beslissende stadium is gekomen. Een stadium waarin de overdracht van Nederlands Nieuw- Guinea een feit zal kunnen worden. Een en ander is echter geheel afhankelijk van de houding van de beide gesprekspartners. Tijd tekort. Tegenslag voor Soekarno STICHTING VAN DE ARBEID ZAL ZICH BERADEN MINISTER LUNS ENIGE DAGEN EERDEIl TERUG KONING BOUDEWIJN EN KONINGIN FABIOLA IN BRUSSEL TERUGGEKEERD VERBONDSBESTUUR K.A.B. OVER LOONPOLITIEK HET VERVOER VAN INDONESISCHE GEVANGENEN UIT HOLLANDIA MAROKKAANS SCHIP IN BRAND by abonnement: Terneuzen ^^goT-HooMredaeteur I. van de Sande Redact!e-adres: Noordstraat 55—57 Administratie-adres: Smidswal Telefoon 2073 Gironummer S8150 «vinnementsprijs: ƒ6,— per kwartaal; per fpaand f2.—Per weelc dS ct. Losse nrs 9 ct DE VRIJE ZEEUW Versehflnt daeelüks Uitgeefster N.V. v/h Firma P. J van de Sande te Terneuzen AdverteritipTvrilc tier mm 16 ct: minimum per advertentie ƒ2.40 Rubriek Kleine Advertenties teéén handel»» advertenties!5 regels fl.10. Iedereregel meer 22 ct. Kleine advertenties bii vooruitbetaling. Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres Bureau van dit Blad. 20 cent meer. Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur. Voor het maandagnummer: zaterdags 10 nnr. HET N1EUW-GUINEA-PROBLEEM NADERT HET BESLISSENDE STADIUM Wat onze regering betreft, mogen we zeggen, dat er in Den Haag sprake is van een zekere bereidheid met Indonesië tot een akkoord te geraken, waarbij binnen een bepaalde tijd Nederlands Nieuw- Guinea onder het gezag van Indonesië zal komen. Wij mogen echter aannemen, dat hiervoor bepaalde voorwaarden noodzakelijk zijn en wel een soepeler houding van president Soekarno dan die welke hij de laatste tijd heeft aangenomen. Nederland zal niet bereid zijn de souvereiniteit over Nieuw-Guinea over te dragen, wanneer de Indonesische president ultimata stelt, met de wapens klettert of met de vuist op tafel slaat. Bovendien zal Nederland trachten gunstige voorwaarden voor de Papoeabevolking te bedingen, zoals in de toekomst eventueel recht op zelfstandigheid. Het is nu eenmaal zo, dat Nieuw-Guinea geografisch en cthnologiseh geen binding heeft met Indonesië, hetgeen indertijd, toen de gehele gordel van sma ragd nog onder Nederlands be wind stond, reeds rot grote ver schillen leidde. Het is begrijpe lijk. dat de Papoea's gezien dit gebrek aan binding er weinig voor voelen onder Indonesisch pen van de mogelijkheid tot zelf- pen va nde mogelijkheid tot zelf standigheid, zou dit probleem kunnen worden opgelost. Zoals veie cx-koloniale mach ten tobt Nederland mei de erfe nis der voorvaderen, die vroeger de noodzaak or niet van inzagen, de inheemse bevolking der kolo niale gebieden tot een zeker ni veau te verheffen. Het gevolg is nu. dat reeds enigè jftren met de groots» mogelijke spoed wordt getracht een Papoeaelite te vor men. die in staat zou z,ijn. een jonge zelfstandige staal Nieuw- is echter tijcT nodig, meer tijd dan Nederland ten dienste stond. Door de omstandigheden is Nederland niet in staat het een maal aangevangen werk af te maiien. Er spelen andere, zeer belangrijke factoren een grote rol mee. Het is niet de Indonesi sche president voor wie Neder land moet zwichten, maar het feit, dat het continueren van het Nederlands verblijf in Nieuw- Guinea de wereldvrede in gevaar brengt. Het is door deze vrees, dat de Verenigde Staten van Amerika zich hebben laten leiden om de partners ten lange leste tot een gesprek te pressen, nadat de be middelmgspogingen van de se cretaris-generaal der Verenigde Naties, Oe Thant. waren mislukt. Het is wel zeker, dat in de ge sprekken die Noordamerikaanse prominenten met de Nederlandse minister voor Buitenlandse Za ken mi'. Luns en met president Soekarno hebben gevoerd, gewe zen hebben op het ernstige ge vaar dat de wereld bedreigt, wan neer in Zuidoost-Azië, Indonesië Guinee, te leiden. Voor het vor- jen Nederland tot gewapend ge- men van een dergelijke toplaag'weid zouden overgaan'. Maar wenst Indonesië wel een akkoord? Reeds jarenlang heeft presi dent Soekarno de kwestie Nieuw-Guinea aangegrepen, om de aandacht van zijn volk af te leiden van de steeds groter wor dende chaos in het eilandenrijk. Nu meet een dictator met derge lijke manoeuvres voorzichtig zijn, want wie eenmaal een sneeuw bal aan het rollen brengt, moet rekening houden met een lawine, die niet meer te stuiten is. Een van Ie sterkste partijen in Indonesië is wel de communis tische partij, die eveneens veel aanhang heeft in het leger. Zo als bekend trachten de commu nisten altijd de macht te grijpen, nadat zij eerst in een land een chaos hebber» veroorzaakt. Het harde standpunt van president Soekarno tegenover Nederland en het steeds dieper in de senti menten vreten van de slogan: West-Irian vrij"was koren op de molen van de communisten. De economische chaos ging voort, de aandacht van de be volking werd afgeleid en gericht op Nieuw-Guinea. Wat de com munisten betreft, mocht het des noods tot een gewapend con flict komen, want dan wordt de chaos volkomen en zouden zij de kans hebben, de macht in Indo nesië over te nemen. Wanneer Nederland en Indo nesië tot een akkoord zouden komen, betekent dit een tegen slag voor de communisten. Maar in zekere zin ook voor president Soekarno, want na zo'n akkoord vervalt de afleider en zal het In donesische volk met de neus op de harde werkelijkheid van de economische chaos worden ge drukt. Wat hier de gevolgen van zullen zijn, is niet te overzien. Er zijn in Indonesië vele niet- communistische opposanten, zo als Mohammed Hatta. mannen die aanmerkelijk gematigder zijn aan de president en die dan mis schien een kans krijgen om orde in de chaos te scheppen. Zij zul len echter moeten rekenen op ernstige tegenstand van fanatie ke nationalisten en uiteraard van de communisten, die deze chaos zo dringend nodig hebben om zich de mogelijkheid te schep pen een greep naar de macht te doen. Waarschijnlijk is president Soekarno zich hiervan eveneens bewust en is zijn halsstarrigheid de houding van een man met de rug tegen de muur, die geen uit. komst ziet en zijn dagen telt en rekt- Onder die omstandigheden zal er bij een gesprek weinig soeplesse van de Indonesiërs te verwachten zijn en zou men met een mislukking rekening moeten houden, zelfs al liggen de over drachtspapieren bij wijze van alleen nog om gaan een paraaf Op verzoek van het Chr. Nat. Vakverbond zal de Stichting van de Arbeid zich beraden over de situatie, welke is ontstaan na het dezer dagen genomen besluit dei- regering met betrekking tot de uitleg van de loonformule in het z.g. akkoord van Oud-Wassenaar. Deze bijeenkomst van de stich ting zal gehouden worden heden avond 8 maart in net gebouw van de Soc. Economische Raad. Naar de Rijksvoorlichtings dienst desgevraagd heeft mede gedeeld, ligt liet in het voor nemen van minister Lur.s, die thans nog in Japan vertoeft, enige dagen vroeger naar Neder land te komen dan oorspronke lijk in zijn bedoeling lag. Aan vankelijk was de datum van te rugkomst op 14 maart gesteld. De minister kan nog geen dag bepalen waarop hij terug zal zijn. Koning Boudewijn en konin gin Fabiola zijn woensdagmid dag uit Zwitserland in Brussel teruggekeerd. Het Belgische vors enpaar was vrijdag j.l. uit België vertrokken. Over de aard van het bezoek aan Zwitserland zijn geen mededelingen gedaan. De ministerraad van de Euro-tussen de zes E.E.G.-landen over spreken op tafel en zou het er pese Economische Gemeenschap de handelspolitieke inhoud van piaatsen heeft woensdag in Brussel een uitweg gevonden uit de impasse, die in feite was ontstaan in de onderhandelingen met de zes tien Afrikaanse landen over de vernieuwing van de eind dit jaar aflopende associatie-over eenkomst. De overeenstemming geldt echter alleen de handels politieke aspecten van de onder handelingen. De besprekingen over de financiële bijstand, die de gemeenschap de Afrikaanse landen zal bieden, leidden giste ren vooralsnog tot geen enkel resultaat. Het grote meningsverschil f Adv.) het nieuwe associatieverdrag be-1 wanneer de Verenigde Staten trof de vraag, of de Afrikaanse j presiQent Soekarno echter steun blijvend preferen- j hebben beloofd om in zijn land moest worden ver-1 leend voor de afzet van hun een ieel systeem moest worden ver-1 op zaken te stellen, bestaat nanrl -1- VMIV» r de mogelijkheid van een tege- voor de afzet van produkten in de gemeenschap pelijke markt. De discussie daarover was vrijwel vastgelo pen met als gevolg, dat ook de na de conferentie van december vorig jaar in Parijs ingestelde E. E. G.-Afrikaanse werkgroep geen vorderingen kon maken. Het Nederlandse standpunt, in de ministerraad van de E. E. G. woensdag verdedigd door de mi nister van Financiën, dr. J. Zijl stra, is dat de bestaande prefe renties niet onmiddellijk kun nen worden afgeschaft en dat rod.ukt voor proöukt kan wor- -•n onderzocht of en welke ïaatregelen noodzakelijk zijn. oor een enkel produkt zou iederland dan bereid zijn het ■referentiële systeem toe tepas- ;en. De Nederlandse zienswijze omt er op neer, dat in beginsel et preferen'iële systeem wordt erworpen, doch dat het als op- :>ssing voor afzonderlijke ge- 'illen aanvaardbaar is. Hieraan Ijn echter twee voorwaarden erbonden dat voortdurend rekening wordt gehouden met de toe treding van Engeland tot de E. E. G. en de daarmee ge paard gaande mogelijkheid van associatie van Afrikaan se gebieden, die tot het Brit. se gemenebest behoren; 1) dat ook de aspecten van de wereldmarkt voor tropische produkten bij het overleg woTden betrokken. Deze, door de Duitse Bonds republiek gesteunde benadering van het vraagstuk, kreeg na een aebat van enkele uren de in stemming van de E. E. G.-minis- •erraad. De handelspolitieke erkgroep zal op basis van de algemene conclusie, dat een al gemeen preferentieel systeem te z.al gaan, de werk-aamheden oortzc'.'en en beginnen me' oro f 'i t "6 van elk afzonderlijk moetkomende houding, want dan rijst er na het bereiken van een akkoord met Nederland over de kwestie Nieuw-Guinea een ..gou den" zon aan de Indonesische horizon. Zo gezien kan de overdracht van Nieuw-Guinea bijzonder ver strekkende gevolgen hebben voor de toekomst van Indonesië, (Nadruk verboden.) De Westduitse Bondskanselier, dr. Konrad Adenauer, heeft gis teren tegenover het bestuur van zijn christen-democratische par tij verklaard sceptisch te staan tegenover de 14 dezer te Genève beginnende ontwapeningsconfe- ■entie. Hij verklaarde dat de Bonds regering elk ontwapeningsge sprek verwelkomt en dat zij ten volle bereid is aan elke werke lijke ontwapening mede te wer ken. Hij had echter piet de hoop, dat het komende overleg te Genève veel zou opleveren. Adenauer legde de nadruk op de noodzaak van het bewaren van eenheid door het Westen in de huidige moeilijke tijdsperiode. De bondskanselier lichtte het bestuur van de christen-demo cratische partij voorts in over zijn gedachtenwisseling met de Amerikaanse minister van Justi- ie, Robert Kennedy, die onlangs een kort bezoek aan Bonn heeft gebracht en over het gesprek, dat hij dinsdag j.l. heeft gehad met de Amerikaanse generaal Lucius Clay, die als speciale ver- tegenwoordiger van president Kennedy West-Berlijn tot stand plaats heeft. Dc Westduitse minister van Buitenlandse Zaken, dr. Schrö- der, zal waarschijnlijk zondag a.s. en in elk geval vóór het begin der ontwapeningsconfe rentie te Genève een onder houd hebben met zijn Ameri kaanse ambtgenoot Dean Rusk. Hoge ambtenaren van het West duitse consulaat-generaal te Ge nève zullen het verloop van het ontwapeningsoverleg als waar nemers gadeslaan. Voorts zal het Westduitse ministerie van Buitenlandse Zaken clr. Balken als waarnemer naar Genève zenden. Een woordvoerder van het Westduitse ministerie van Bui tenlandse Zaken heeft medege deeld dat het onderhoud tussen Schröder en Rusk op initiatief van de Bondsregering wordt ge houden. Het zal een voortzet ting zijn van de gedachtenwis seling, die de twee ministers in december j.l. te Parijs, ter ge legenheid van de toen aldaar ge houden Navo-conferentie, heb ben gehad. Men beschouwt het tweede onderhoud tussen Rusk en Schröder te Bonn als zeer belangrijk, omdat bij het ont wapeningsoverleg ongetwijfeld punten zullen worden behan deld, die voor de Bondsrepu bliek van groot belang zijn. Vernomen wordt, dat de West duitse regering zich zorgen maakt over de mogelijkheid, dat het de Sowjet-Unie te Ge nève zou gelukken de neutrale landen te winnen voor het denkbeeld, om een algemene ontwapening in de Bondsrepu bliek te laten beginnen. De regering te Bonn is even wel van mening dat er slechts concessies op het gebied der Europese veiligheid kunnen worden gedaan, wanneer deze gepaard gaan met, stappen ter bevordering van de Duitse her eniging. Men vermijdt het in Bonn ook maar een woord van leed wezen te uiten over het feit, dat Frankrijk heeft besloten niet aan het ontwapeningsoverleg te Genève deel te nemen. In wel ingelichte kringen aldaar meent men ech-er dat het uit tactisch oogpunt wellicht beter was ge weest dat Frankrijk zich wel te Genève had doen ver-egenwoor- digen, dit vooral met het oog op de mogelijkheid van Geneef- se gedachtenwisselingen over Berlijn. Speciaal in dat geval zou West-Duitsland Franse tegenwoordigheid wenselijk heb- oen geoordeeld. GEEN POSTBESTELLINGEN MEER IN ALGIERS Twee heelden van de bedenke lijke situatie in de stad Algiers, waar de spanning tot zeer groto hoogte is gestegen. Daar de laat ste weken vele postbestellers door de O.A.S. zijn vermoord, wordt in Algiers geen post meer besteld. De bewoners van de stad kunnen hun post ophalen in ge ïmproviseerde distributleposten, die zijn ingericht in bioscopen e.d. Na lang wachten in de rij (foto boven) kan men tegen vertoon van een identiteitsbewijs binnen zijn post in ontvangst nemen. Het Verbondsbestuur van de Katholieke Arbeiders Beweging heeft zich in zijn woensdag te Utrecht gehouden vergadering uitvoerig beziggehouden met de situatie die thans is ontstaan op het terrein van de loonpolitiek. Het betreurt, dat het akkoord van Oud-Wassenaar blijkbaar niet in volledige overeenstem ming is uit te voeren. Het Ver bondsbestuur onderschrijft volle dig de reeds op 5 maart door de verbondsvoorzitter, de heer J. A. Middelhuis, aan het A.N.P. afge legde verklaring. Het bestuur staat op het standpunt, dat de al gemene aanwijzing van de rege ring opgevolgd dient te worden. De vertegenwoordigers van de K.A.B. in de Stichting van de Ar beid kregen van het Verbondsbe stuur vrijheid van handelen om te trachten alsnog een crisis in de Stichting van de Arbeid en een breuk 'in de samenwerking van de vakcentrales te voor komen. Alvorens zich verder uit te spreken wenst het Verbondsbe stuur van de K.A.B. de uitslag van de interpellatie-Roemers in de Tweede Kamer af te wachten. De 52 Indonesische gevange nen na het incident van 15 janu ari in de wateren bij Nieuw- Guinea zullen zaterdagavond met een Nederlands charter vliegtuig naar Singapore ver trekken. Het vliegtuig' zal lan den op het militaire vliegveld Sjangri. Tijdens het verblijf daar zal de pers geen vraagge sprek met de Indonesiërs wor den toegestaan. Een Indonesisch vliegtuig zal de Indonesiërs van Singapore naar Djakarta brengen. Woensdag is te Evian van Franse zijde vernomen dat men zich op gisteren aldaar voort gezette besprekingen tussen de afvaardigingen van Frankrijk en de Algerijnse opstandelingen heeft bezig gehouden met de nog hangende vraagstukken, n.l. het herstel van rust en orde in De stormramp, die Noord- Du '.tsl and vorige maand heeft getroffen valt te vergelijken mei de watersnood die in 1825 in ons DONDERDAG S MAART v.m. n.m. Breskens 3.44 4.13 iëineuzen 4.19 4.48 Hansweert 4.59 5.28 Walsoorden 5.09 5.38 VRIJDAG 9 MAART v.m. n.m. Breskens 4.35 5.02 ïerneuzen 5.10 5.37 Hansweert 5.50 6.17 Walsoorden 6.00 6.27 ZON MAAN op onder op onder Mr» 8 7.12 1.8.31 8.29 21.25 9 7.10 18.32 8.56 22.45 10 7.08 18.34 9.25 land voorkwam. De Duitsers hadden ook geleerd uit de storm ramp van 1953. Zij waren reeds bezig met de verbetering van de dijken toen, nu twee en een hal ve week geleden de storm toe sloeg en er ongeveer vijftig ga ten in de dijken braken. Al deze gaten zijn nu dicht, zo heeft prof, ir. P. Ph. Jansen, hoofd van de Deltadienst, die een week lang met drie andere Nederlandse deskundigen in het rampgebied is geweest om Duitsland van ad vies te dienen in een persconfe rentie medegedeeld. De gaten in de dijken konden zo snel gedicht worden, aldus professor Jansen, omdat het land achter de dijken betrekkelijk hoog lag, zodat het water na de storm snel weg kon stromen. In 1953 moesten wij zeer moeilijke dichtingen ver richten, omdat bij ons het land achter de d'jken zeer laag lag, waardoor vier keer per dag ten gevolge van het getij de gaten uit schuurden. Wij hebben in Puttslmd wei nig kunnen doen. Wij hebben een prettig contact gevonden1 met de Duitse deskundigen. Uit dit contact liebben beide partijen kunnen leren. Wel hebben wij pompaggregaten kunnen leveren voor het snelle droogpompen van enige laag gelegen gebieden. Professor Jansen zeide bewonde ring te hebben voor het snelle herstel van de dijkdoorbraken in Noord-Duitsland. Hij zeide voorts dat men in Duitsland nu plannen heeft om de dijklijn te verkor ten, waardoor een sterkere ver dedigingslinie tegen het water kan worden verkregen. Daarvoor zullen stroomgaten worden afge sloten. De schade aan de zeedijken in Noord-Duitsland is groot ge weest, omdat deze dijken be schermd worden door een gras mat. Zo'n grasmat, aldus prof. Jansen is niei bestand tegen het geweld van cie golven. Er zal nu bekeken worden of men geleide lijk aan de dijken een flauwere helling zullen geven en een an dere afdekking dan een grasmat. Professor Jansen zeic'f net dat men nu ook eens hier zal nagaan hoe het met de met grasbedekte dijken staat. Een van de grote bezwaren van een grasmat is het noeilijke onderhoud ervan. SCHRAAL WEER. Het weer in ons land wordt be paald door een krachtig hoge drukgebied waarvan liet centrum bovesi Duitsland gelegen is. Dit hogedrukgebied ondergaat mo menteel een versterking boven de Noordzee en zal de komende 24 uur in verbinding komen met een boven IJsland en Groenland gelegen hogedrukgebied. Een depressiesysteem ten zuid westen van de Britse eilanden veroorzaakte woensdag in het Kanaal en boven Zuidwest En geland en Ierland een zuidooster- storm met plaatselijk regen en sneeuw. De warme lucht, <jie aan de voorzijde van deze depresie naar de Golf van Biscaje is ge stuwd, kan door het continentale hogedrukgebied niet verder op dringen. Voor ons land betekent deze ontwikkeling een aanhouden van het koude weer met een matige tot krachtige wind tussen zuid oost en oost. Geleidelijk komt er van het zuiden uit meer bewol king opzetten, maar het blijft droog weer. medegedeeld door het ft. N. M. I., geldig tot donderdagavond. Droog weer. Droog weer. maar wat minder -onnig dan gisteren. Matige tot krachtige wind tussen oost en zuidoost. Ongeveer dezelfde mid- dagtemperaturen. Algerië en de instelling van een tijdelijk bestuursorgaan voor de overgangsperiode tussen het staken van de strijd en de zelf beschikkingsstemming. Verklaard worat dat de be sprekingen, die vijf uur hebben geduurd, volgens het program ma zijn verlopen. De Franse dagbladen en po litici menen algemeen dat te Evian overeenstemming zal worden bereikt. Men vraagt zich echter wel af of de Franse autori»ei»en in Algerië, met het oog op de terroristische aansla gen van de O.A.S., wel in siaat alien zijn de bes.andsvoorwaar den te doen uitvoeren. Van Franse oKiciele zijde wordt er op gewezen dat ook de F.L.N. zijn deel moet vervullen om het mogelijk te maken een wapenstilscandsovreenkomst te doen uitvoeren, door ervoor te zorgen dat zijn volgelingen zich aan de bestandsbepalingen zul- »en houden. De Franse delegatie is opti mistisch gestema en gehoopt wordt da- de conferentie over ongeveer een week tot onder tekening van de besi.andsover- c-eniiomst zal leiden. Van Algerijnse zijde werd verklaard: „Wij winen vrede berei,.en en een zekere geheim houding lijkt ons voor enige tijd noodzakelijk. Wij hebben dus geen enkeie me-edeling voor de pers". Hedenmorgen worden de be sprekingen voortgezet. Het Poolse schip „Gdansk" heef woensdagavond in de Golf van Biscaye de 26 bemannings leden aan boord genomen van het onder Marokkaanse vlag varende schip „Ketama", dat in brand stond. De „Ketama" is 5 maart uit Rotterdam naar Casablanca ver trokken.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1962 | | pagina 1