oordeel Frankrijks nalatenschap aan Algerije Persconferentie van Glenn Mislukte staatsgreep in Turkije Soebandrio over kwestie Nieuw-Guinea Antwoord van Chroesjtsjef HET WEER WEERBERICHT HOOGWATER ZON- en MAANSTANDS ZATERDAG 24 FEBRUARI 1962' 18e Jaargang Nr-5532 Radio de Koek o!ü FRANKRIJK EN ALGERIE De Rotterdamse metro (goodwill BLIJDE GEBEURTENIS AAN BELGISCHE HOF? BANANEN De staking bij de posterijen in Algiers ?en echt voordeel Telefoon 2682 rl May nu een halve eeuw ge- la rl May in hun authentieke vorm ;etracht van de Karl May-boeken te slechts voor een klein deel zijn. r jong en oud. ederlandse vertaling recht weder- t de schoonheid van het origineel iet Karl May Verlag en de Karl rogelijk geworden de geest en de veer te geven. Aldus is een werk sullen verwelkomen, temeer daar rs bereik ligt. n op het formaat van de Prisma- len. Elke maand, te beginnen met 15. De koningin van de Gran Chaco 16. Kara Ben Nemsi, de heiduit de woestijn 17. Door het woeste Koerdistan 18. Van Bagdad naar Instan- boel 19. In de rotskloven van de Bal kan 20. Door het land der Skipeta- ren 21. De bandiet der Albaanse bergen 22. Mensenjagers aan de Nijl 23. In het land van de mahdi 24. De laatste slavenjacht 25. De smokkelaars van de Tigris 1, geldig tot 1 april 1962 inen van 1,65 per deel, geldig TERNEUZEN Fr*nk«tag bij abonnement: Terneuzen Directeur-Hoofdredacteur I. van de Sande Redactie-adres: Noordstraat 5557 Administratie-adres: Smidswal Telefoon 2073 Gironummer 38150 Abonnementsprijs: ƒ6,— per kwartaal; per maand ƒ2,per week 48 ct Losse nrs 9 ct DE VRIJE ZEEUW Verschijnt daeelliks Uitgeefster N.V. v/h Firma P. J. van de Sande te Terneuzen Advertentlepriis per mm 16 ct; minimum per advertentie ƒ2,40. Rubriek Kleine Advertenties (géén handel»- advertenties)5 regels 1.10. Iedereregel meer 22 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling. Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres Bureau van dit Blad, 20 cent meer. Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur. Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur. Wanneer binnenkort in Alge rije de wapenstilstand wordt af gekondigd, zal dit een einde ma ken aan een bloedige oorlog, die meer dan zeven jaren duurde. Het bestand en de daarop vol gende Instelling van een voor lopige gemengd Frans-Algerijn se regering, zal tevens een ge leidelijke afloop betekenen van de onbeperkte heerschappij, "die Frankrijk gedurende meer dan een eeuw in de gebieden van Al gerije en de Sahara heeft uitge- ling voor. Toen de Fransen zich 132 jaar geleden in Algerije begonnen te vestigen, was het land een ach terlijke Arabische provincie, met een wegkwijnende bevolking, ge regeerd door een corrupt regiem van stamhoofden. De Sahara was onbewoond: de Noordafrikanen baatten de zandwoestijn en had den er geen enkele belangstel ling xoor. VERZESVOUDIGD Sinds de komst der Fransen is de inheemse bevolking van Alge rije, door de verbeteringen der hygiënische toestanden en de medische verzorging, zes maal in omvang toegenomen. Een prach tig wegennet verbindt de eens vrijwel van elkaar geïsoleerde delen van het land. Moderne steden met goed ge outilleerde havenwerken zijn verrezen. Grote irrigatiewerken hebben vruchtbaarheid gebracht aan vroeger dorre gebieden. In stellingen van onderwijs brengen, ook aan de iftheemse bevolking! de kennis, die nodig is om zich in het leven van deze tijd te handhaven. En in de Sahara zijn door de Fransen bronnen van rijkdom aangeboord, waaruit de nieuwe, onafhankelijke staat zal kunnen putten voor zijn econo mische ontwikkeling. Het is waar, dat veel van dit alles is geschied ten bate van de Fransen zelf. Het is verder waar, dat de overgrote meerderheid dei- Arabische bevolking op het punt van welvaart weinig van de door de Fransen geschapen rijkdom heeft geprofiteerd (er wonen in de grote steden overigens ook arme blanken). Maar het is even zeer waar, dat die bevolking er aanzienlijk beter aan toe is dan vroeger, onder de eigen leiders en dat de Fransen haar in elk geval een erfenis achterlaten, die een gezonde b„sis vormt voor een ontwikkeling in voorspoed. EEN ARGUMENT Natuurlijk zal nog slechts een minderheid durven beweren, dat hetgeen de Fransen in Algerije en de Sahara hebben verricht, een argument kan zijn tegen het schenken van de souvereini- teit aan inheemse bevolking. De Franse kolonisten (zij hebben dat gemeen met alle kolonisten van het heden en het recente ver leden) kunnen of willen niet be grijpen, dat het vruchteloos en zelfs onrechtvaardig is om zich te verzetten tegen een ontwikke ling, die voortvloeit uit de geest des tijds. Desondanks is het, nu zovelen geneigd zijn bij het woord „kolo nialisme" een vies gezicht te trekken, toch goed er aan te her inneren, dat de Fransen en hetzelfde geldt bijvoorbeeld voor de Britten en de Nederlanders niet alleen maar uitbuiters zijn geweest, die bij hun vertrek uit de koloniën tot op het laatste merg uitgezogen gebieden heb ben nagelaten. Het tegendeel is veeleer het geval. (Nadruk verboden.) De ruimtevaarder John Glenn heeft vrijdag op oen persconfe rentie gezegd dat hij niet alleefi geen nadelige gevolgen van de gewichtloosheid tijdens zijn tocht rond de aarde heeft on dervonden, maar dat het een „buitengewoon prettige ervaring, een wonderlijk gevoel" was. Noordstraat 102 - Telefoon 31M Terneuzen NOORDOOSTELIJKE WIND In de luchtdrukverdeling bo ven Noord West-Europa komt wienig vearndering. Een hoge- drukgebied handhaaft zich bo ven Scandinavië en houdt een noordoostelijke luchtstroming in stand. Ook in de temperatuur komt nog maar weinig verande ring meer. In ons land, België en Noord-Frankrijk waren de middagtemperaturen 1 tot 2 gra den boven het vriespunt, terwijl verder naar het oosten overdag lichte vorst voorkwam. Boven de Oostzee komen lich te luchtdrukdalingen voor op de nadering van een depressie bo ven West-Rusland. Onder in vloed hiervan zal bij ons de wind tijdelijk meer naar het noorden draaien en wat afnemen. Overi gens blijft het huidige weertype voortduren. medegedeeld door het K.N.M.I., geldig tot zaterdagavond. W isselend bewolkt. W isselend bewolkt maar geen sneeuw van betekenis. Matig tot krachtige noordoostelijke wind. Temperaturen om het vriespunt. ZATERDAG 24 FEBRUARI Breskens Terneuzen Hans weert Walsoorden v.m. 4.36 5.11 5.51 6.01 n.m. 4.58 5.33 6.13 6.23 ZONDAG 25 FEBRUARI Breskens Terneuzen Hansweert Walsoorden v.m. 5.09 5.44 6.24 6.34 n.m. 5.32 6.07 647 6.57 MAANDAG 26 FEBRUARI Breskens Terneuzen Hansweert Walsoorden v.m. 5.44 6.19 6.59 7.09 n.m. 6.11 6.46 7.26 7.36 Febr. 24 7.39 23 7.36 26 7.34 ZON op onder MAAN op onde> 18.09 18.11 13.13 23.22 9.43 10.06 10.32 Dc Atlasraket, waarmee hij in aijn baan werd gebracht, had perfect, gewerkt en hem op enige km per uur na de bereken de snelheid had verleend. „Ik ben helemaal niet misselijk ge weest en heb geen onprettige gevolgen ondervonden". Tijdens de periode van ge wichtloosheid is er slechts één ding weggedreven, een film spoel. Hij greep er naar, want toen hij de film verwisselde raakte hij de spoel aan waar door deze wegdreef. Hij heeft het ding niet weergezien. Glenn zei een tube voedsel ge geten te hebben. „Het was hele maal niet moeilijk dat in te slikken". „Zolang je vast voed sel gebruikt kun je het in je mond krijgen, en het schijnt normaal omlaag te gaan". Hij gaf echter de raad geen koekjes te eten, want de kruimels drij ven weg. Ook had hij niet ge leden aan „verschrikkelijke dwangvoorstellingen" na de spanning vóór de vlucht, zoals men verondersteld had. De mooiste mededeling van zijn leven noemde hij de woorden waarmee men hem zei dat hij in staat was zeven ronden om de aarde te maken. De glimmende deeltjes die hij tijdens zijn vlucht had opge merkt kwamen niet van zijn ruimtecabine. Eerst dacht hij dat het de naaldjes waren die door de Verenigde Staten om hoog gebracht waren en die verloren zijn gegaan, maar ten slotte zag hij dat dit niet juist kon zijn. Hij zag de voorwerpen ongeveer drie tot vier minuten lang, bij het eerste schemer licht. Ze waren ongeveer 10 cm in doorsnee. Wal de „blackout" bij het dalen betrof, zei Glenn, dat dit slechts een uitvallen van de radio-verbindingen was ge weest en niet dat hij het be wustzijn zou hebben verloren. De sterke ionisatie rond zijn cabine verhinderde het radio contact. Glenn vertelde die dag vier maal de zon te hebben zien on der gaan. Tijdens zijn vlucht zag hij dat de hele Stille Oceaan met wolken bedekt was. Austra lië lag de gehele reisduur in het duister. Vliegen met een snelheid van 28.000 km per uur op 160 tot 256 km hoogte lijkt veel op het vlie gen met een straaljager op on geveer 10 km hoogte. „Het is moeilijk het gevoel van snelheid te beschrijven wanneer je niets hebt om er mee te vergelijken". Glenn beschreef vervolgens de vermeende moeilijkheid met het hitteschild bij de landing. Hij nam brandende stukken waar en dacht een ogenblik dat het hitteschild was gebroken. „Dat zou wel erg geweest zijn". Het was tamelijk warm in de cabine na de landing. „Ik trans pireerde erg toen ik neerkwam en bleef zo kalm mogelijk". 4 President De Gaulle heeft gis teren met elk van de bevelheb bers van de tien militaire dis tricten in Frankrijk een kwar tier lang gesproken. Deze ge sprekken staan, zo werd gezegd, in verband met de voorzorgs maatregelen die de regering treft om het hoofd te kunnen bieden aan wanordelijkheden, die de illegale organisatie O.A.S. na een staken van het vuren in Algerië zou kunnen veroorza ken. De president zal heden met opperofficieren van de ma rine en de luchtmacht spreken. De Gaulle heeft vrijdag ook een vergadering van de natio nale defensiecommissie geleid. In kringen die nauwe betrek kingen met de Franse .regering onderhouden, is vrijdag verno men dat aan dc bekendmaking van een staken van het vuren een officiële vredesconferentie van de Franse regering en de Algerijnse regering vooraf zal gaan. Op deze conferentie zullen de geheime akkoorden worden ondertekend. Tegelijkertijd zou de opstandelingenleider Ben Bella uit Franse gevangenschap worden ontslagen. Een algemeen overzicht van tie enorme bouwput aan het Weena in Rotterdam, waar een van de Metro-stations van de Maasstad zal komen. Duidelijk zijn, in het midden van de foto, de „buizen" te zien, waardoor de spoorlijnen zullen lopen. BINNENVERINGBED het beste bed ooit gtmoakt SCHUIMRUBBERBED met versterkte middensector 7{aiet fabrieken Zevenbergen De Indonesische minister van Buitenlandse Zaken, dr. Soeban drio, heeft vrijdag herhaald, dat alleen de wijze, waarop het be stuur over West-Irian moet wor den overgedragen aan Indonesië, het uitgangspunt kan zijn bij on derhandelingen met Nederland, en niet de vraag van de over dracht der soevereiniteit op zich zelf. Volgens „Antara" heeft Soe bandrio dit uiteengezet aan de ambassadeur van Zuid-Slavië, Bebler. die hem vrijdagmorgen een bezoek bracht. Een vergelijking makend met do Algerijnse kwestie zei Soe bandrio dat ook in de kwestie- Nieuw-Guinea het alleen kan gaan over de overdracht van het bestuur. Na het bezoek van de ambas sadeur zei Soebandrio tegen jour nalisten, dat Indonesië voor on derhandelingen met Nederland geen bepaalde tijdslimiet kan stellen. Hij verklaarde dit in ant woord op een vraag over wat president Soekarno in zijn toe spraak van woensdagavond van Nederland had gevraagd, n.I. on derhandelingen to doen aanvan gen vóór het einde van de thans begonnen vastenmaand. „Maar aldus Soebandrio verder in dien na afloop van een bepaalde periode, waarin wij genoeg tijd verstreken achten, van de Neder landers nog geen in dit opzicht bemoedigend antwoord is ont vangen, zullen wij daaruit con cluderen, dat bij hen niet het verlangen bestaat om het vraag stuk West-Papoea op vreedzame wijze te regelen". Tenslotte zei Soebandrio te hopen, dat door deze toelichting de vrienden van Indonesië in het buitenland een beter inzicht zul len hebben verkregen van de manier, waarop de kwestie Nieuw-Guinea moet worden aan gepakt. Regerings- en militaire leiders in Turkjje hebben donderdag avond via de radio de bevolking opgeroepen tot kalnne, nadat cadetten van de militaire acade mie in Ankara afschaffing van de nationale vergadering hadden geëist en bij een mars door de stad een radiostation hadden be zet. De betogers, die werden bege leid'door enige pantsereenheden, werden later omsingeld door luchtmachttroepen, die ook het hoofdgebouw van radio-Ankara en het hoofdpostkantoor bezet ten. Radio-Ankara verdween daarop uit de lucht. Leden van de luchtmacht be trokken de wacht bij het bureau van premier Inonu, die de eis van de studenten inzake de nationale vergadering afwees. Ook op eisërt voor de overplaatsing of pensionering van de directeuren van de academies voor de oplei ding van officieren van het leger en de militaire politie en van de militaire commandant van An kara wilde de eerste-minister niet ingaan. Dit werd bekendge maakt, nadat Inonu op het hoofd kwartier van de luchtmacht met zijn ministers had beraadslaagd. In Ankara deden zich geen ge welddaden voor en ook uit de rest van het land werden geen berichten over ongeregeldheden ontvangen. Radio-Istabul zond normaal uit, maar sprak in de nieuwsberich ten niet over de binnenlandse toestand. President Gursel deed via de radio een beroep op het leger om zich niet te laten verleiden tot een omwenteling. Het eerste, tweede en derde leger, de luchtmacht en de mari ne hebben hun trouw betuigd aan de regering van Inonu. Volgens ooggetuigen hebben ongeveer 8000 mensen, meren deels cadetten, aan de betogin gen van donderdagavond deelge nomen. Vrijdagmorgen vroeg was radio-Ankara weer in de lucht. Leiders van de vier grote poli tieke partijen generaal Inonu van de volkspartij, Ragip Gamus- pala van de rechtvaardigheids partij, Osman Bolukbaski van de nationale republikeinse boeren partij en Ekrem Alican van de nieuwe Turkse partij hebben een gemeenschappelijke verkla ring getekend, waarin zij zich keren tegen elke actie tegan de regering of de grondwet. Zij zeg gen, dat provocaties op touw worden gezet met de bedoeling een basis te scheppen voor uiterst linksen, die de gelegen heid afwachten om het bestaan van Turkije te vernietigen. Politieke en militaire leiders hadden donderdag gesproken over de spanning die in Turkije is toegenomen naar aanleiding Volgens het Luikse socialisti sche blad „La Wallonië" is koningin Fabiola van België in blijde verwachting. „Het gerucht doet zonder ophouden de ronde, dat zij in juni een baby zal krij gen. Natuurlijk is het nieuws officieus en van de zijde van het Belgische hof kan geen enkele bevestiging worden verkregen", aldus het blad. Volgens het blad zijn de ge ruchten ontstaan door het be sluit van koningin Fabiola en kele toezeggingen voor het bij wonen van verscheidene open bare gebeurtenissen in de ko mende weken af te zeggen. „De artsen, zegt men, hebben de vorstin volstrekte rust voorge schreven", aldus de „La Wallo nië". z ij n lekker De donderdag bij de poste rijen in Algiers begonnen sta king is vrijdag uitgebreid. Alle postkantoren in de stad waren gisteren gesloten en er werd geen post bezorgd. Premier Chroesjtsjov heeft in een brief aan president Kenne dy en premier MacMillan zijn spijt betuigd over hun weige ring om bij hel begin van de ontwapeningsconferentie te Ge neve tegenwoordig te zijn, zoals door de Sowjet-regering was voorgesteld, aldus meldt het Sowjet-persbureau Tass. ,.Ik betreur uw negatieve hou ding tegenover dit verzoek", schreef de premier, die de hoop uitsprak dat de Amerikaanse president en de Britse premier nog niet hun laatste woord heb ben gesproken over deelneming aan liet werk van de conferen tie van 18 landen die 14 maart begint. Naar aanleiding van Kenne dy's verklaring, dat eerst be paalde dingen moeten worden opgehelderd, zei de Sowjet- premier dat dit antwoord hem zeer had teleurgesteld. In feite waren 15 jaar van onderhande lingen, bijeenkomsten en con tacten besteed aan bestudering en verduidelijking van eikaars standpunten. Chroesjtsjov noemt het argu ment dat nadere voorbereidin gen nodig zijn voor een deel neming van regeringsleiders aan de conferentie, daarom „niet overtuigend" en hij is van mening dat het Westen daar mee afziet van pogingen om de ontwapeningsbesprekingen Sn praktische banen te brengen. President Kennedy's antwoord kan alleen betekenen dat hij niet bereid is te onderhandelen over een akkoord over ontwape ningskwesties, aldus Chroesjt sjov, die voorts opmerkte dat een bepaalde mate van vertrou wen, „zonder welke het onmo gelijk is zelfs maar de oplossing van ontwapeningskwesties te benaderen", slechts kan worden verwezenlijkt door degenen die de hoogste verantwoordelijkheid tegenover de volkeren van hun landan dragen. „En niemand anders dan de regeringsleiders of staatshoofden dragen deze verantwoordelijkheid". De Sowjet-premier herhaalde zijn voorstel om alle Sowjet- strijdkrachten in het buitenland onmiddellijk terug te trekken indien de Westelijke mogend heden hetzelfde doen. De Sow- jet-Unie zou geen controle over haar strijdkrachten aanvaar den, vóórdat de ontwapening werkelijk zou beginnen. Chroesjtsjov noemt de mening van de Westelijke leiders, dat eerst enige vooruitgang moet zijn geboekt, niet overtuigend. Hij zei dat deze leiders bedoe len dat zij nog niet bereid zijn een ontwapeningsovereenkomst aan te gaan, en vraagt zich af of Kennedy bij zich zelf reeds besloten heeft de bijeenkomst in Genève op 14 maart te doen mislukken. Bij voorbaat ver werpt hij de Westelijke opvat tingen van controle op ontwape ning, die bij de voorafgaande onderhandelingen één van de moeilijkste punten zijn geweest. De Westelijke opvatting van controle op de bewapening staat gelijk aan spionage, zo zei hij. Chroesjtsjov gaf geen aanwij zing of hij van plan is voor de opening van de besprekingen, ondanks de Westelijke weige ring, naar Genève te reizen. van aanvallen op de hoge raad van onderzoek, die functionaris sen berecht heeft van het be wind van Menderes, die terecht gesteld is. Van de rechtvaardigheidspartij, een der partijen van de huidige coalitie, maken veel aanhangers van de vroegere democratische partij van Menderes deel uit. Deze laatste partij werd verbo den na de staatsgreep van 1960 van generaal Gursel. Van welingelichte zijde werd gemeld, dat een groot gedeelte van de eenheden, die donderdag in opstand kwamen, het verzet heeft opgegeven en zich bij de regeringsgetrouwe troepen heeft gevoegd. Men is begonnen de rebellerende officieren te arres teren. Een radiostation op het vlieg veld Etimesgut, dat door de be togers was bezet, is later weer in handen van de strijdkrachten gekomen. Volgens officieuze schattingen hebben ongeveer vijfhonderd of ficieren aan de actie tegen de regering deelgenomen. Onder de gearresteerde officieren zouden zich de commandant van dc lijf wacht van de president, kolonel Sukru Ilgin, en de commandant van de politietroepen, generaal Doruk, bevinden. Generaal Inonu sprak vrijdag ochtend voor radio-Ankara, waar bij hij verklaarde, dat de rege ring de toestand volledig mees ter is. De actie tegen de opstandelin gen werd door generaal Inonu geleid. Tijdens deze actie scheer den straaljagers over Ankara en patrouilleerden tanks in de stra ten. De gearresteerde officieren zullen naar de basis Eskisehr in West-Turkije worden gebracht'. Men verwacht, dat zij voor een krijgsraad zullen moeteh ver schijnen. Vrijdag werd een regerings communiqué uitgegeven, waarin de bevolking werd verzocht haar werkzaamheden normaal voort te zetten. In een door generaal Sunay, bevelhebber van de Turkse strijd- krachen, uitgegeven communi qué werd gezegd, dat de militaire academie, een tankbrigade van de pantserschool en enkele afde lingen van de opleidingscentra voor de verbindingsdienst, tegen buitengewone maatregelen, die met het oog op de aanstelling van enkele commandanten waren genomen, hadden geageerd. Vol gens he communiqué zijn de be togingen op touw gezet met het doel een bases te scheppen voor uiterst linkse groeperingen, die op een kans wachten om het be staan van Turkije te vernietigen. Volgens in Istanboel ontvan gen berichten is er tijdens de ac tie geen schot gevallen. De mili taire academie is gesloten en de cadetten zijn naar huis gestuurd. De troepen en de tankeenheden die in verband met de betoging, die zestien uur duurde, naar An kara zijn gezonden, waren vrij dagochtend bezig zich terug te trekken. HULPACTIE OVERSTROMING DUITSLAND Op het gironummer 777 van het hoofdbestuur van het Neder landse Roode Kruis te Den Haag, waren donderdag de eerste tienduizend gulden ont vangen, ten behoeve van de slachtoffers van de storm ramp in Duitsland. Stortingen voor dit doel en op dit num mer zijn nog steeds mogelijk.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1962 | | pagina 1