Kolonel Abel uitgewisseld...
RADIO EN TELEVISIE
Eric de Noorman
De Gezworenen
Douwe Egberts
Douwe Egberts Pickwick TheeU proeft
het zo: dat is een thee met een eigen
karakter. De smaak is zo bijzonder fijn
en verkwikkend, de geur zo zeldzaam
krachtig. Een verrassing apart is wel de
afschenk: diep van kleur, zeer rijk en royaal.
Niet voor niets heeft deze fijne Engelse
melange zich bij zo vele gezinnen als
«en echte tractatie ingeburgerd
DONDERDAG 15 FEBRUARI 1962
18e Jaargang Nr 5524
ABEL WAS RUSSISCH MEESTERSPION
EN DE BESTE VANGST DIE DE AMERIKANEN
OOIT DEDEN
Zaterdag 10 februari 1962 ontstond er even een ongewone arukte
op de Glienickerbrug in Berlijn, de brug die Potsdam met Wannsee
ii: Ie Amerikaanse sector verbindt.
Vrijwel gelijktijdig om negen uur in de morgen verscheen er van
Russische en Amerikaanse zijde twee delegaties van hoge militai
ren die hier een geheime ruil tot stand brachten. De Russen brach
ten de bekende Amerikaanse hoogvlieger, Gary Powers mee, die
uitgeleverd werd tegen de door de indertijd in de Verenigde Staten
rvpakte Russische meesterspion, kolonel Rudolf Iwanowitsch Abel,
grootste atoomspion der Sowjet-Unie, die in de Verenigde Staten
tot dertig jaar gevangenisstraf werd veroordeeld en nu na ongeveer
vijf jaar geruild werd tegen de piloot van de U 2.
Powers verdween met de hoge Amerikaanse militairen in de
Amerikaanse sector op weg naar de Verenigde Staten en kolonel
Abel ging diezelfde weg in oostelijke richting. Hiermede was een
eind gekomen aan twee opzienbarende spionage-affaires waarvan
die van de Amerikaan Powers nog vers in het geheugen ligt, doch
waarvan de geschiedenis rondom de Russische spion weer in het
vergeetboek is geraakt.
NEGEN JAAR MEESTERWERK
Het was op de 21ste juni 1957,
dat de agenten van üe Amen
Ka. mseconu a-spionagedienst hun
allergrootste stag sioegen door
de arrestatie van de kunstschil
derfotograaf tmii R. Goldius,
anas overste Abel van de Sow-
jet gelieime dienst. Hij was de
oogst gegradueerde Russische
spion die ue Amerikanen ooit te
paKKen Kregen, een man die on
geveer negen jaar op het Ame-
riKaanse continent spioneerde.
ueuurenue ue tweede wereld
oorlog siond heel Amerika voor
roue spionnen wagenwijd open.
liet waien immers gealiieeruen
en hiervan maaKien de Kussen
gretig georuik. Toen üe Ameri-
Kanen na verloop van tijd na de
oorlog het spioneren van de Kus
sen in de gaten kregen, deelden
zij rake klappen uit en rolden
vrijwel de gehele organisatie van
de Sowjets op. In Moskou be
greep men dat het nu niet meer
mogelijk was in de V. S. te spion
neren met gebruikmaking van
agenten van middelbaar kaliber,
hier moesten bizondere vaklieden
heen en zo werd als eerste over
ste Rudolf Iwanowitsch Abel, een
man met een lange staat van
dienst, naar de Verenigde Staten
gezonden.
In 1948 landde hij in Canada
in Montreal met weinig bagage
en een valse pas op naam van
Emil R. Goldfus. Hij sprak keu
rig Amerikaans-Engels, was een
onopvallende, bleke, magere be
scheiden man, terwijl niemand
een flauw vermoeden had van
zijn werkzaamheden en derge
lijke. Van 1948 tot 1953 verdween
Abel in de vergetelheid. Het is
niet bekend, wat hij in die tijd
heeft gedaan. Al die jaren leef
de hij onopvallend, doch in 1953
begon zijn belangrijke rol in het
spionagespel.
Geld in koffiepot
In de winter van 1953 huurde
de „kunstschilder en fotograaf"
Golüius in de 1 ultonstreet 2o2
in Brooklyn in New York ka
mers. Het was een atelier op de
vijfde verdieping tegen een
maandelijkse huur van 35 dollar.
In minder dan geen tijd kende
zijn omgeving hem daar als een
zeer begaafde en artistieke man,
een verstokt vrijgezel, rustig,
voorkomend en benuipzaam, een
man met een uitgesproken hob
by voor radio en alles wat daar
mee samenhing, iets waarin hij
een vriend vond in de radio- en
televisiehandelaar Gambuzza die
op de parterre van het huis een
zaak dreef.
Zijn omgeving had de indruk
dat Goldfus een arm artiest was,
die nauwelijks de 35 dollar per
maand kamerhuur kon opbren
gen, maar in werkelijkheid be
schikte Abel over een enorm ka
pitaal, dat verborgen zat onder
gemalen koffie in een oude kof
fiepot. Met dit geld betaalde hij
de agenten die voor hem werk
ten.
Abel had precies volgens de
regelen van de kunst een voor
treffelijk net van medewerkers
opgebouwd, mensen die echter
stuk voor stuk de grote baas niet
kenden. Er was er slechts één
die Abel persoonlijk kende, als
mede zijn pseudoniem en zijn
status, dat was een hoge ambte
naar van de Sowjet-ambassade in
New-York.
Mis 1
Jaren lang heeft Abel voor zijn
Moskouse meesters gewerkt. Hij
is achter de belangrijkste Ameri
kaanse geheimen gekomen. Men
bleek in de Russische hoofdstad
dan ook bijzonder tevreden over
de overste en een promotie tot
generaal lag voor hem in het ver
schiet. Ongetwijfeld heeft Abel
hierop gehoopt, want dan kon
hij teruggaan naar Moskou en
dienst zijn hotelkamer binnen
kwamen om hem te arresteren.
Bij de F. B. X. heerste een ware
hoerastemming. want zo'n „vis"
was er nog nooit gevangen. Maar
dat nam toch niet weg, dat Abel
gedurende vele lange jaren zijn
werk ongestoord heeft kunnen
uitoefenen, daarbij misschien on
herstelbare schade toebrengend
aan het defensiesysteem van de
Verenigde Staten. De Russen
wisten al te veel van de atoom
bewapening en het heeft de Ver
enigde Staten vele jaren gekost
om de schade door Abels spio
nage ontstaan, te herstellen, om
niet te spreken van de
kosten die dit gevergd
nog
behoefde hij dl- werk in het bui
tenland niet meer te doen; dan
kon hij zich voegen bij zijn
vrouw, zoon en dochter en zou er
een nieuw leven voor hem begin
nen.
Maar voor het zover was, liep
het mis.
Op een voor Abel slechte dag
kreeg hij een assistent toegewe
zen. Het was niemand minder
dan een officier van de spionage
dienst, de contactman Reino
Hayhanen. Hij had order Abel te
neipen en bracht nieuwe richt
lijnen voor hem uit Moskou mee.
Abel vond deze assistentie
niet prettig, want het betekende
een extra gevaar, omdat er nu
nog iemand was die hem kende.
Samen met Hayhanen spioneer
de Abel verder. Regelmatig wer
den de microfoto's ingeleverd bij
de Sowjet-ambassade, en werden
spoedeisende berichten door een
geheime zender van Abel en
Hayhanen rechtstreeks naar Mos
kou verzonden.
Fic verdween
Op een dag keerde Abels as
sistent terug naar Rusland en
Goldfus kreeg het rijk weer al
leen. Het was een ware opluch
ting voor hem. Op een avond
zat hij aan zijn radio en ontving
zijn instructies uit Moskou en
tevens de schrik van zijn leven.
Moskou vroeg waar „Vic" bleef.
En Vic was niemand anders dan
Hayhanen. Maar deze had al
lang in Moskou moeten zijn.
Op dat moment voelde Gold
fus, dat er gevaar dreigde. Zo
snel mogelijk regelde hij nog wat
zaken en verdween met spoed uit
het huis in de Fultonstreet. Hij
besefte echter dat het al te laat
was. De ervaren vakman had
reeds geconstateerd, dat de Ame
rikaanse agenten hem op de hie
len zaten. Hij ging zwerven door
de V. S., maar zijn vervolgers
verloren hem niet uit het oog.
Inmiddels werd zijn kamer in
Fultonstreet grondig door de
contraspionage onderzocht en
de bewijzen tegen Goldfus, alias
Abel, stapelden zich op. Inmid
dels had Hayhanen in West-
Duitsland zijn wetenschap prijs
gegeven in ruil voor de vrijheid.
Voor Abel was er geen ontko
men meer aan en het was daar
om geen verrassing voor hem
toen op de morgen van de 21ste
juni 1957 drie agenten van de
Amerikaanse contra-spionage-
enorme
heeft.
Kolonel Abel kreeg een gevan
genisstraf van dertig jaar. Na
ongeveer vijf jaar van deze straf
uitgezeten te hebben werd hij
vrijgelaten om geruild te worden
tegen Gary Powers. Zal hij mis
schien later weer ergens in het
vrije Westen verschijnen om zijn
oude handwerk voor zijn mees
ters op te nemen?
Mr. K. HILDEBRAND.
(Nadruk verboden.)
Australische oppositieleider
over Nieuw-Guinea
De Australische oppositielei
der, Arthur Calwell, heeft
maandag verklaard, dat Austra
lië niet stilzwijgend agressie
mag accepteren, alleen omdat
het niet wenst te worden be
trokken bij een oorlog in ver
band met de Indonesische po
gingen om de Nederlanders uit
Westelijk Nieuw-Guinea te ver
drijven. Calwell verklaarde dat
premier Menzies in feite de
Australiërs meedeelt, dat zij
geen recht van spreken hebben.
Op een dergelijke houding doel
,k, wanneer ik de regering be
schuldig van een verzoenings
politiek," aldus Calwell.
Hij voegde er aan toe„Ik
ben, in de ogen van de heer
Menzies, gebrandmerkt tot een
soort oorlogshitser, omdat ik
heb aangedrongen op een nieuw
diplomatiek offensief en het tot
dusver gebeurde heb veroor
deeld." Het zou volslagen onzin
en onverantwoordelijk voor
Australië zijn om een gewapen
de Indonesische agress.e tegen
Weselijk Nieuw-Guinea het
hoofd te bieden zonder steun
van de gro-e mogendheden,al
dus Calwell.
Albanese gezantschaps
secretaris uit Italië gewezen
De Italiaanse regering heeft
donderdag de eers e secretaris
van het Albanese gezantschap,
Koco Kallco, gelast Italië te
verlaten, daar zijn aanwezigheid
niet langer wenselijk wordt ge
acht.
Een woordvoerder van het
Italiaanse ministerie van Bui
tenlandse Zaken deelde mede,
dat vrijdag j.l. aan het hoofd
van het Italiaanse gezantschap
was medegedeeld, dat Kallco's
aanwezigheid in Italië niet lan
ger wenselijk werd geacht en
dat Italië hoopte, dat Albanië
blijk van goede wil zou geven
door hem terug te roepen. Daar
Albanië aan deze verwachting
niet beantwoordde, heeft de Ita
liaanse regering formeel om
zijn terugtrekking gevraagd,
aldus de woordvoerder.
Kortgeleden was in de Itali
aanse pers gemeld, dat Kallco
door agenten van de Italiaanse
contra-spionagedienst werd ge
arresteerd toen hij op een plein
in Rome militaire geheimen van
een Italiaanse officier in ont
vangst nam. Hij werd echter
vrijgelaten, nadat hij zich als
diplomaat had geïdentificeerd.
Woont u in een gebied
met hard leidingwater?
(Zwart op bovenstaande kaart)
Laat dan het theewater
even doorkoken in plaats
van het direct op te
gieten. Uw thee wordt
hierdoor frisser en beter.
Ctylen Melange (Ceel etiket] 108 et, Engelse Melange (Groen etiket90 et.
T 80
THAILAND
VERSTERKT GRENZEN
De regering van Thailand
heeft bekendgemaakt, dat Thai-
landse troepen strategische pun
ten aan de grens met Laos heb
ben bezet „voor het behoud van
vrede en veiligheid". De troe
penverplaatsingen zijn dinsdag
morgen begonnen.
In het door de regering uitge
geven communiqué wordt ge
zegd, dat de toegenomen mili
taire activiteit van pro-commu
nistische strijdkrachten in Laos,
en in het bijzonder een aanval
op Nan Iha, „wijzen op een mo
gelijk gevaar voor Thailand".
De regering doet een beroep
op de bevolking kalm te blijven
en zich niet onnodig ongerust te
maken.
VRIJDAG 16 FEBRUARI
HILVERSUM I: 7.00 Nws.;
7.15 Kamermuz.; 7.30 Voor de
jeugd; 7.45 Morgengebed en
overweging; 8.00 Nws; 8.18 Lich
te gram.; 8.50 Voor de vrouw;
9.35 Waterstanden; 9.40 School
radio; 10.05 Moderne gram.;
11.00 V. d. zieken; 11.40 Amus.
muz.; 11.50 Lezing; 12.00 Mid
dagklok; 12.04 Lichte muziek;
12.30 Land- en tuinb. meded.;
12.33 Lichte muz. en zangsolis
ten; 12.50 Act.; 13.00 Nws; 13.15
Platennws; 13.20 Dansorkest en
zangsoliste; 15.00 Schoolradio;
15.30 Voor de zieken; 16.30
Pianorecital; 17.00 V. d. jeugd;
17.15 Kinderkoor; 17.45 Beurs
berichten; 17.45 Gram.; 17.50
Gram. voor de teenagers; 18.20
Klankb.; 18.50 Regeringsuitz.
19.00 Nws; 19.10 Actualiteiten;
19.25 Boekbespr. voor de jeugd;
19.30 Politieke .lezing; 19.40
Gram. voor de militairen; 20.30
Voor de jeugd; 20.50 Lichte
gram.; 21.30 Gevar. muz.; 22.20
22.30 Nws; 22.40 Lezing;
22.50 Amateursorkest; 23.15 Fil
harmonisch orkest van Israël;
23.55—24.00 Nws.
HILVERSUM II: 7.00 Nws;
7.10 Ochtendgym.; 7.20 Lichte
gram.; 8.00 Nws; 8.18 Lichte
gram.; 9.00 Ochtendgym. voor
de vrouw; 9.10 Moderne muziek
voor piano en orkest (gr.); 9.40
Schoolradio; 10.00 Praatje; 10.05
Morgenwijding; 10.20 Voor dei
huisvrouw; 11.00 Voor de kleu
ters; 11.15 Viool en piano; 11.45
Orgelspel12.00 Klarinet met
ritmische begeleiding; 12.20 Re
geringsuitz.; 12.30 Meded. ten
1. In de lome stilte van het
woud klinkt dof het gestamp der
paardenhoeven. Droog stof war
relt traag op van het zandpad en
verglijdt tussen het geboomte om
daar, waar de zon door de blade
ren dringt omhoog te stijgen in
gouden bundels licht.
Achter de drie Franken, die
hem als gids vergezellen door dit
woeste, verlaten gebied, rijdt Eric
de Noorman met zijn zoon Erwin,
Axe en Svein Langtand aan het
hoofd van de Noren en Herulen-
krijgers. In de beste vriendschap
heben zij afscheid genomen van de
jonge Frankenkoning Merwig, op
wiens schouders, nu de strijd tegen
de Hun voorbij is, de taak rust,
zijn volk de weg te wijzen naar
vrede en welvaart. Een eenvou-
dige taak zal het niet zijn, want al
zo lang hebben de Franken ge
zworven, opgejaagd door de Hun-
nenvijand en hun eigen rusteloos
heid, dat menig krijger moeite zal
hebben aan een gezeten bestaan te
wennen.
Maar het gebied, dat ze nu met
instemming van de Romeinen
die in de Franken een belangrijke
bondgenoot zien in bezit geno
men hebben ie vruchtbaar en goed
en Merwig kennende, twijfelt de
Noorman er niet aan, of de jonge
Frankenkoning zal slagen.
Reeds enkele dagen zijn zij zelf
nu onderweg om dwars door dit
bergachtige, zwaarbeboste gebied
de Heirbaan van het Rijngebied
naar de kust te bereiken en de
Noorman slaakt een zucht van op
luchting, als de sombere geheim
zinnige wouden achter hen liggen.
Zijn Frankische gidsen wijzen
vooruit, langs het stoffige karre-
spoor.
„Hier verlaten wij u, edele
Eric," zegt één van hen. „Volgt
dit pad en ge zult daar waar
ge de donkere bomenrij ziet de
Romeinenweg vinden. Vandaar-
uit kpnt u zelf beslissen, hoe ver
der te gaan."
behoeve van. land- en tuinbouw;
12.33 Sport en prognose; 12.30
Pianospel; 13.00 Nws; 13.15
Meded. en gram.; 13.25 Beurs
berichten; 13.30 Zing zonder
zorgen; 14.00 Kerkorgelconcert;
14.20 Voordr.; 14.40 Kinderkoor
en jeugdensembie; 15.00 Literair
woordenspel; 16.00 Filmmuziek
(gr.); 16.30 Voor de zieken;
17.00 Voor de teenagers; 17.50
Act.; 18.00 Nws; 18.15 Nieuws
uit Vlaanderen; 18.20 Licht en
semble met zangsoiist; 18.50
Praatje; 19.00 Voor de kinde
ren; 19.10 Jazzmuziek; 19.30
Lezing; 19.45 Gr.; 19.50 Lezing;
2U.0Ü Nws; 20.05 Lezing; 20.20
Stemmenspel; 21.00 Opera; 22.20
Buitemanas weekoverz.; 22.30
Nws; 22.40 Gesprek; 23.00 Socia
listisch nieuws in Esperanto;
23.10 Muz. gesprek; 23.5524.00
Nws.
BRUSSEL (VI.): 12.00 Nws;
12.03 Lichte gram.; 12.30 Weer
bericht; 12.35 Beroepsbelangen
van de landbouwers; 12.45 Ka
mermuz.; 12.50 Beursberichten;
13.00 Nws; 13.15 Amus. muz.;
14.00 Schoolradio; 15.45 Viool
recital; 16.00 Beursberichten;
16.06 Lichte muz.; 17.00 Nws;
17.15 Lichte gram.; 17.45 Duitse
les; 18.00 Vlaamse liederen;
18.20 Voor de soldaten; 18.50
Sportkroniek; 19.00 Nws en to-
neelkromek; 19.40 Filmmuziek;
20.00 Werken van Belgische
componisten; 21.50 Liederen;
22.00 Nws; 22.15 Jazzmuziek;
2z.uo23.00 Nws.
Televisieprogramma's.
NED. T.V.20.00 Journaal en
weeroverzicht; 20.20 Woord en
beeid; 20.30 Filmoverz. skiën te
Chamonix; 20.45 Brandpunt,
een maandelijkse T.V.-kroniek;
21.25 Gevar. progr.22.0b22.40
Avondcollege Nederlands.
VL. BELG. T.V.19.00 Pro
testantse uitz.; 19.30 Voor de
vrouw; 20.00 Nws en sportuitsla
gen; 20.25 Het manneke; 20.30
T.V.-spel; 21.35 Filmkroniek;
22.15 Indische muz.; 22.25 Nws.