Kolonel Abel uitgewisseld... RADIO EN TELEVISIE Eric de Noorman De Gezworenen Douwe Egberts Douwe Egberts Pickwick TheeU proeft het zo: dat is een thee met een eigen karakter. De smaak is zo bijzonder fijn en verkwikkend, de geur zo zeldzaam krachtig. Een verrassing apart is wel de afschenk: diep van kleur, zeer rijk en royaal. Niet voor niets heeft deze fijne Engelse melange zich bij zo vele gezinnen als «en echte tractatie ingeburgerd DONDERDAG 15 FEBRUARI 1962 18e Jaargang Nr 5524 ABEL WAS RUSSISCH MEESTERSPION EN DE BESTE VANGST DIE DE AMERIKANEN OOIT DEDEN Zaterdag 10 februari 1962 ontstond er even een ongewone arukte op de Glienickerbrug in Berlijn, de brug die Potsdam met Wannsee ii: Ie Amerikaanse sector verbindt. Vrijwel gelijktijdig om negen uur in de morgen verscheen er van Russische en Amerikaanse zijde twee delegaties van hoge militai ren die hier een geheime ruil tot stand brachten. De Russen brach ten de bekende Amerikaanse hoogvlieger, Gary Powers mee, die uitgeleverd werd tegen de door de indertijd in de Verenigde Staten rvpakte Russische meesterspion, kolonel Rudolf Iwanowitsch Abel, grootste atoomspion der Sowjet-Unie, die in de Verenigde Staten tot dertig jaar gevangenisstraf werd veroordeeld en nu na ongeveer vijf jaar geruild werd tegen de piloot van de U 2. Powers verdween met de hoge Amerikaanse militairen in de Amerikaanse sector op weg naar de Verenigde Staten en kolonel Abel ging diezelfde weg in oostelijke richting. Hiermede was een eind gekomen aan twee opzienbarende spionage-affaires waarvan die van de Amerikaan Powers nog vers in het geheugen ligt, doch waarvan de geschiedenis rondom de Russische spion weer in het vergeetboek is geraakt. NEGEN JAAR MEESTERWERK Het was op de 21ste juni 1957, dat de agenten van üe Amen Ka. mseconu a-spionagedienst hun allergrootste stag sioegen door de arrestatie van de kunstschil derfotograaf tmii R. Goldius, anas overste Abel van de Sow- jet gelieime dienst. Hij was de oogst gegradueerde Russische spion die ue Amerikanen ooit te paKKen Kregen, een man die on geveer negen jaar op het Ame- riKaanse continent spioneerde. ueuurenue ue tweede wereld oorlog siond heel Amerika voor roue spionnen wagenwijd open. liet waien immers gealiieeruen en hiervan maaKien de Kussen gretig georuik. Toen üe Ameri- Kanen na verloop van tijd na de oorlog het spioneren van de Kus sen in de gaten kregen, deelden zij rake klappen uit en rolden vrijwel de gehele organisatie van de Sowjets op. In Moskou be greep men dat het nu niet meer mogelijk was in de V. S. te spion neren met gebruikmaking van agenten van middelbaar kaliber, hier moesten bizondere vaklieden heen en zo werd als eerste over ste Rudolf Iwanowitsch Abel, een man met een lange staat van dienst, naar de Verenigde Staten gezonden. In 1948 landde hij in Canada in Montreal met weinig bagage en een valse pas op naam van Emil R. Goldfus. Hij sprak keu rig Amerikaans-Engels, was een onopvallende, bleke, magere be scheiden man, terwijl niemand een flauw vermoeden had van zijn werkzaamheden en derge lijke. Van 1948 tot 1953 verdween Abel in de vergetelheid. Het is niet bekend, wat hij in die tijd heeft gedaan. Al die jaren leef de hij onopvallend, doch in 1953 begon zijn belangrijke rol in het spionagespel. Geld in koffiepot In de winter van 1953 huurde de „kunstschilder en fotograaf" Golüius in de 1 ultonstreet 2o2 in Brooklyn in New York ka mers. Het was een atelier op de vijfde verdieping tegen een maandelijkse huur van 35 dollar. In minder dan geen tijd kende zijn omgeving hem daar als een zeer begaafde en artistieke man, een verstokt vrijgezel, rustig, voorkomend en benuipzaam, een man met een uitgesproken hob by voor radio en alles wat daar mee samenhing, iets waarin hij een vriend vond in de radio- en televisiehandelaar Gambuzza die op de parterre van het huis een zaak dreef. Zijn omgeving had de indruk dat Goldfus een arm artiest was, die nauwelijks de 35 dollar per maand kamerhuur kon opbren gen, maar in werkelijkheid be schikte Abel over een enorm ka pitaal, dat verborgen zat onder gemalen koffie in een oude kof fiepot. Met dit geld betaalde hij de agenten die voor hem werk ten. Abel had precies volgens de regelen van de kunst een voor treffelijk net van medewerkers opgebouwd, mensen die echter stuk voor stuk de grote baas niet kenden. Er was er slechts één die Abel persoonlijk kende, als mede zijn pseudoniem en zijn status, dat was een hoge ambte naar van de Sowjet-ambassade in New-York. Mis 1 Jaren lang heeft Abel voor zijn Moskouse meesters gewerkt. Hij is achter de belangrijkste Ameri kaanse geheimen gekomen. Men bleek in de Russische hoofdstad dan ook bijzonder tevreden over de overste en een promotie tot generaal lag voor hem in het ver schiet. Ongetwijfeld heeft Abel hierop gehoopt, want dan kon hij teruggaan naar Moskou en dienst zijn hotelkamer binnen kwamen om hem te arresteren. Bij de F. B. X. heerste een ware hoerastemming. want zo'n „vis" was er nog nooit gevangen. Maar dat nam toch niet weg, dat Abel gedurende vele lange jaren zijn werk ongestoord heeft kunnen uitoefenen, daarbij misschien on herstelbare schade toebrengend aan het defensiesysteem van de Verenigde Staten. De Russen wisten al te veel van de atoom bewapening en het heeft de Ver enigde Staten vele jaren gekost om de schade door Abels spio nage ontstaan, te herstellen, om niet te spreken van de kosten die dit gevergd nog behoefde hij dl- werk in het bui tenland niet meer te doen; dan kon hij zich voegen bij zijn vrouw, zoon en dochter en zou er een nieuw leven voor hem begin nen. Maar voor het zover was, liep het mis. Op een voor Abel slechte dag kreeg hij een assistent toegewe zen. Het was niemand minder dan een officier van de spionage dienst, de contactman Reino Hayhanen. Hij had order Abel te neipen en bracht nieuwe richt lijnen voor hem uit Moskou mee. Abel vond deze assistentie niet prettig, want het betekende een extra gevaar, omdat er nu nog iemand was die hem kende. Samen met Hayhanen spioneer de Abel verder. Regelmatig wer den de microfoto's ingeleverd bij de Sowjet-ambassade, en werden spoedeisende berichten door een geheime zender van Abel en Hayhanen rechtstreeks naar Mos kou verzonden. Fic verdween Op een dag keerde Abels as sistent terug naar Rusland en Goldfus kreeg het rijk weer al leen. Het was een ware opluch ting voor hem. Op een avond zat hij aan zijn radio en ontving zijn instructies uit Moskou en tevens de schrik van zijn leven. Moskou vroeg waar „Vic" bleef. En Vic was niemand anders dan Hayhanen. Maar deze had al lang in Moskou moeten zijn. Op dat moment voelde Gold fus, dat er gevaar dreigde. Zo snel mogelijk regelde hij nog wat zaken en verdween met spoed uit het huis in de Fultonstreet. Hij besefte echter dat het al te laat was. De ervaren vakman had reeds geconstateerd, dat de Ame rikaanse agenten hem op de hie len zaten. Hij ging zwerven door de V. S., maar zijn vervolgers verloren hem niet uit het oog. Inmiddels werd zijn kamer in Fultonstreet grondig door de contraspionage onderzocht en de bewijzen tegen Goldfus, alias Abel, stapelden zich op. Inmid dels had Hayhanen in West- Duitsland zijn wetenschap prijs gegeven in ruil voor de vrijheid. Voor Abel was er geen ontko men meer aan en het was daar om geen verrassing voor hem toen op de morgen van de 21ste juni 1957 drie agenten van de Amerikaanse contra-spionage- enorme heeft. Kolonel Abel kreeg een gevan genisstraf van dertig jaar. Na ongeveer vijf jaar van deze straf uitgezeten te hebben werd hij vrijgelaten om geruild te worden tegen Gary Powers. Zal hij mis schien later weer ergens in het vrije Westen verschijnen om zijn oude handwerk voor zijn mees ters op te nemen? Mr. K. HILDEBRAND. (Nadruk verboden.) Australische oppositieleider over Nieuw-Guinea De Australische oppositielei der, Arthur Calwell, heeft maandag verklaard, dat Austra lië niet stilzwijgend agressie mag accepteren, alleen omdat het niet wenst te worden be trokken bij een oorlog in ver band met de Indonesische po gingen om de Nederlanders uit Westelijk Nieuw-Guinea te ver drijven. Calwell verklaarde dat premier Menzies in feite de Australiërs meedeelt, dat zij geen recht van spreken hebben. Op een dergelijke houding doel ,k, wanneer ik de regering be schuldig van een verzoenings politiek," aldus Calwell. Hij voegde er aan toe„Ik ben, in de ogen van de heer Menzies, gebrandmerkt tot een soort oorlogshitser, omdat ik heb aangedrongen op een nieuw diplomatiek offensief en het tot dusver gebeurde heb veroor deeld." Het zou volslagen onzin en onverantwoordelijk voor Australië zijn om een gewapen de Indonesische agress.e tegen Weselijk Nieuw-Guinea het hoofd te bieden zonder steun van de gro-e mogendheden,al dus Calwell. Albanese gezantschaps secretaris uit Italië gewezen De Italiaanse regering heeft donderdag de eers e secretaris van het Albanese gezantschap, Koco Kallco, gelast Italië te verlaten, daar zijn aanwezigheid niet langer wenselijk wordt ge acht. Een woordvoerder van het Italiaanse ministerie van Bui tenlandse Zaken deelde mede, dat vrijdag j.l. aan het hoofd van het Italiaanse gezantschap was medegedeeld, dat Kallco's aanwezigheid in Italië niet lan ger wenselijk werd geacht en dat Italië hoopte, dat Albanië blijk van goede wil zou geven door hem terug te roepen. Daar Albanië aan deze verwachting niet beantwoordde, heeft de Ita liaanse regering formeel om zijn terugtrekking gevraagd, aldus de woordvoerder. Kortgeleden was in de Itali aanse pers gemeld, dat Kallco door agenten van de Italiaanse contra-spionagedienst werd ge arresteerd toen hij op een plein in Rome militaire geheimen van een Italiaanse officier in ont vangst nam. Hij werd echter vrijgelaten, nadat hij zich als diplomaat had geïdentificeerd. Woont u in een gebied met hard leidingwater? (Zwart op bovenstaande kaart) Laat dan het theewater even doorkoken in plaats van het direct op te gieten. Uw thee wordt hierdoor frisser en beter. Ctylen Melange (Ceel etiket] 108 et, Engelse Melange (Groen etiket90 et. T 80 THAILAND VERSTERKT GRENZEN De regering van Thailand heeft bekendgemaakt, dat Thai- landse troepen strategische pun ten aan de grens met Laos heb ben bezet „voor het behoud van vrede en veiligheid". De troe penverplaatsingen zijn dinsdag morgen begonnen. In het door de regering uitge geven communiqué wordt ge zegd, dat de toegenomen mili taire activiteit van pro-commu nistische strijdkrachten in Laos, en in het bijzonder een aanval op Nan Iha, „wijzen op een mo gelijk gevaar voor Thailand". De regering doet een beroep op de bevolking kalm te blijven en zich niet onnodig ongerust te maken. VRIJDAG 16 FEBRUARI HILVERSUM I: 7.00 Nws.; 7.15 Kamermuz.; 7.30 Voor de jeugd; 7.45 Morgengebed en overweging; 8.00 Nws; 8.18 Lich te gram.; 8.50 Voor de vrouw; 9.35 Waterstanden; 9.40 School radio; 10.05 Moderne gram.; 11.00 V. d. zieken; 11.40 Amus. muz.; 11.50 Lezing; 12.00 Mid dagklok; 12.04 Lichte muziek; 12.30 Land- en tuinb. meded.; 12.33 Lichte muz. en zangsolis ten; 12.50 Act.; 13.00 Nws; 13.15 Platennws; 13.20 Dansorkest en zangsoliste; 15.00 Schoolradio; 15.30 Voor de zieken; 16.30 Pianorecital; 17.00 V. d. jeugd; 17.15 Kinderkoor; 17.45 Beurs berichten; 17.45 Gram.; 17.50 Gram. voor de teenagers; 18.20 Klankb.; 18.50 Regeringsuitz. 19.00 Nws; 19.10 Actualiteiten; 19.25 Boekbespr. voor de jeugd; 19.30 Politieke .lezing; 19.40 Gram. voor de militairen; 20.30 Voor de jeugd; 20.50 Lichte gram.; 21.30 Gevar. muz.; 22.20 22.30 Nws; 22.40 Lezing; 22.50 Amateursorkest; 23.15 Fil harmonisch orkest van Israël; 23.55—24.00 Nws. HILVERSUM II: 7.00 Nws; 7.10 Ochtendgym.; 7.20 Lichte gram.; 8.00 Nws; 8.18 Lichte gram.; 9.00 Ochtendgym. voor de vrouw; 9.10 Moderne muziek voor piano en orkest (gr.); 9.40 Schoolradio; 10.00 Praatje; 10.05 Morgenwijding; 10.20 Voor dei huisvrouw; 11.00 Voor de kleu ters; 11.15 Viool en piano; 11.45 Orgelspel12.00 Klarinet met ritmische begeleiding; 12.20 Re geringsuitz.; 12.30 Meded. ten 1. In de lome stilte van het woud klinkt dof het gestamp der paardenhoeven. Droog stof war relt traag op van het zandpad en verglijdt tussen het geboomte om daar, waar de zon door de blade ren dringt omhoog te stijgen in gouden bundels licht. Achter de drie Franken, die hem als gids vergezellen door dit woeste, verlaten gebied, rijdt Eric de Noorman met zijn zoon Erwin, Axe en Svein Langtand aan het hoofd van de Noren en Herulen- krijgers. In de beste vriendschap heben zij afscheid genomen van de jonge Frankenkoning Merwig, op wiens schouders, nu de strijd tegen de Hun voorbij is, de taak rust, zijn volk de weg te wijzen naar vrede en welvaart. Een eenvou- dige taak zal het niet zijn, want al zo lang hebben de Franken ge zworven, opgejaagd door de Hun- nenvijand en hun eigen rusteloos heid, dat menig krijger moeite zal hebben aan een gezeten bestaan te wennen. Maar het gebied, dat ze nu met instemming van de Romeinen die in de Franken een belangrijke bondgenoot zien in bezit geno men hebben ie vruchtbaar en goed en Merwig kennende, twijfelt de Noorman er niet aan, of de jonge Frankenkoning zal slagen. Reeds enkele dagen zijn zij zelf nu onderweg om dwars door dit bergachtige, zwaarbeboste gebied de Heirbaan van het Rijngebied naar de kust te bereiken en de Noorman slaakt een zucht van op luchting, als de sombere geheim zinnige wouden achter hen liggen. Zijn Frankische gidsen wijzen vooruit, langs het stoffige karre- spoor. „Hier verlaten wij u, edele Eric," zegt één van hen. „Volgt dit pad en ge zult daar waar ge de donkere bomenrij ziet de Romeinenweg vinden. Vandaar- uit kpnt u zelf beslissen, hoe ver der te gaan." behoeve van. land- en tuinbouw; 12.33 Sport en prognose; 12.30 Pianospel; 13.00 Nws; 13.15 Meded. en gram.; 13.25 Beurs berichten; 13.30 Zing zonder zorgen; 14.00 Kerkorgelconcert; 14.20 Voordr.; 14.40 Kinderkoor en jeugdensembie; 15.00 Literair woordenspel; 16.00 Filmmuziek (gr.); 16.30 Voor de zieken; 17.00 Voor de teenagers; 17.50 Act.; 18.00 Nws; 18.15 Nieuws uit Vlaanderen; 18.20 Licht en semble met zangsoiist; 18.50 Praatje; 19.00 Voor de kinde ren; 19.10 Jazzmuziek; 19.30 Lezing; 19.45 Gr.; 19.50 Lezing; 2U.0Ü Nws; 20.05 Lezing; 20.20 Stemmenspel; 21.00 Opera; 22.20 Buitemanas weekoverz.; 22.30 Nws; 22.40 Gesprek; 23.00 Socia listisch nieuws in Esperanto; 23.10 Muz. gesprek; 23.5524.00 Nws. BRUSSEL (VI.): 12.00 Nws; 12.03 Lichte gram.; 12.30 Weer bericht; 12.35 Beroepsbelangen van de landbouwers; 12.45 Ka mermuz.; 12.50 Beursberichten; 13.00 Nws; 13.15 Amus. muz.; 14.00 Schoolradio; 15.45 Viool recital; 16.00 Beursberichten; 16.06 Lichte muz.; 17.00 Nws; 17.15 Lichte gram.; 17.45 Duitse les; 18.00 Vlaamse liederen; 18.20 Voor de soldaten; 18.50 Sportkroniek; 19.00 Nws en to- neelkromek; 19.40 Filmmuziek; 20.00 Werken van Belgische componisten; 21.50 Liederen; 22.00 Nws; 22.15 Jazzmuziek; 2z.uo23.00 Nws. Televisieprogramma's. NED. T.V.20.00 Journaal en weeroverzicht; 20.20 Woord en beeid; 20.30 Filmoverz. skiën te Chamonix; 20.45 Brandpunt, een maandelijkse T.V.-kroniek; 21.25 Gevar. progr.22.0b22.40 Avondcollege Nederlands. VL. BELG. T.V.19.00 Pro testantse uitz.; 19.30 Voor de vrouw; 20.00 Nws en sportuitsla gen; 20.25 Het manneke; 20.30 T.V.-spel; 21.35 Filmkroniek; 22.15 Indische muz.; 22.25 Nws.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1962 | | pagina 5