Waarom wil Washington sancties
tegen Fidel Castro
De Afrikaanse top
Lagos
m
Militairen dagvaarden de Staat
De ruimtevaart van Glenn
Australië en de kwestie
Nieuw-Guinea
ZATERDAG 27 JANUARI 1962
18e jaargang Nr 5508
wilets.
(joodwall
WEERBERICHT
HOOGWATER
DR. MANSHOLT
OVER DE LANDBOUW
IN DE E. E. G.
MI JNIN STORT ING
IN BELG1E
ZON-
MAANSTANDEN
Arbeidsverbocl voor
veertienjarige jongens
Radio de Koek
Brug over
de Main
HET WEER
AMERIKAANSE
MAANRAKET OP WEG
NAAR DE MAAN
AANSLAGEN IN PARIJS
Fr ankering bij abonnement: Tcmeuzcn
Directeur-Hoofdredacteur I. van de Sande
v Hedactie-adres: Noordstraat 55—57
Administratie-adres: Smidswal
Telefoon 2073
Gironummer 38150
Abonnementsprijsƒ6,— per kwartaal; per
maand ƒ2,per week 48 et. Losse nrs 9 et.
VRIJE Z
Verschijnt dagelijks Uitgeefster N.V. v/h Firma P. J. van de Sande te Terneuzen
Advertentieprijs per mm 16 ct; minimum per
advertentie ƒ2,40.
Rubriek Kleine Advertenties (géén handeto-
advcrtenties)5 regels 1,10. Iedereregel meer
22 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres
Bureau van dit Blad, 20 cent meer.
Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur.
Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur.
In Punta del Este, in
Uruguay, vergaderen op
het ogenblik de vertegen
woordigers van de landen
van Noord-, Midden- en
Zuid-Amerika, die in de Or
ganisatie van Amerikaanse
Staten (O. A. S.) een eigen
regionale club bezitten.
Door veel eensgezindheid
'blinkt de huidige conferentie
niet uit. Integendeel er wordt
c9n lelie strijd geleverd en van
Europa uit gezien schijnt deze te
gaan tussen een Cubaanse David
en een Noordamerikaanse Go
liath. De overige Amerikaanse
staten vormen dan de belang
stellende en zeker niet in alle
opzichten onpartijdige toeschou
wers.
Waar de machtsverhoudingen
zozeer uiteenlopen, ware men
geneigd op gronden van sportivi
teit en sympathie naar Cuba te
laten uitgaan. Castro rekent daar
ook op. Natuurlijk is het niet
prettig voor het volk van de
Verenigde Staten, dat op nog
geen 150 kilometer van zijn kust
een communistisch staatje ligt.
De officieuze militaire alliantie
tussen Castro en Chroesjtsjef
vormt misschien zelfs, zij het
ook geen grote, bedreiging van
dc veiligheid der U. S- A. En
Washington heeft er daarom
geen twijfel aan laten bestaan,
dat het communisme en de com
munistische wapens van Cub3
verwijderd wenst te zien.
WAAR SCHUILT HET
KWAAD?
Maar toch, welk werkelijk
groot kwaad kan Castro de Ver.
Staten aandoen? Zelfs indien de
Russen werd toegestaan, mili
taire bases op liet eiland te ves
tigen, dan zouden deze van de
verre Sowjet-Unie uit in geval
van een botsing toch niet te hou
den zijn.
Natuurlijk weet men dat in de
Verenigde Staten zeer goed. De
waarheid is, dat de Noordameri
kanen werkelijk niet zo direct
bevreesd zijn voor het eigen po
litieke hachje, maar voor dat
van vele Zuid- en Middenameri
kanen. Het communistische cas-
troïsme op Cuba is lastig, maar
een castroïsme, dat zich zou uit
breiden over grote delen van
Latijns-Amerika ware een dode
lijk gevaar voor het gehele Wes
telijke halfrond. Dit gevaar is
niet geheel denkbeeldig.
De Verenigde Staten wensen
daarom onmiddellijk sancties
tegen Cuba van de soort, die ee*
jaar geleden met succes tegen
het dictatoriale regiem van Tru-
Keizer Ilaile Selassie van
Ethiopië en de gouverneur-gene-
laal van Nigerië, Azikiwe, heb
ben op dc topconferentie van
twintig landen te Lagos gepleit
voor Afrikaanse eenheid.
Men zei het te betreuren dat
de Casablanca-landen Ghana,
Guinee, Mali, Marokko en Egypte
niet aan de conferentie deel
nemen. Deze vijf landen zijn weg
gebleven omdat de Algerijnse op
standelingenregering niet werd
uitgenodigd.
Azikiwe heeft felle kritiek ge-
(Adv.)
binnenveringbed
het teste bed ooit gemaakt
SCHUIMRUBBERBED
met versterkte miJdensector
fabrieken Zevenbergen
medegedeeld door het K. N. M. I
te De Bilt, geldig tot zaterdag
avond
Aanvankelijk opklaringen.
Toenemende bewolking en
plaatselijk wat regen of motre
gen. Matige tot zwakke wind in
hoofdzaak uit westelijke richtin
gen. Iets lagere temperaturen
dan gisteren.
ZATERDAG 27 JANUARI
v.m. n.m
Breskens -5.43 6.07
Terneuzen 6.18 6.42
Hansweert 6.58 7.22
Walsoorden 7.08 7.32
ZONDAG 28 JANUARI
jillo in San Domingo werden
toegepast.
ÉÉN STEM TEKORT
Dc stemmen van veertien lan
den der O. A. S. zijn voor een
dergelijk besluit vereist. Maar op
het ogenblik kan Washington
slechts op dertien stemmen re
kenen. De overige zeven leden-
stalen (waaronder Cuba zelf)
dringen aan op uitstel of streven
naar een of ander compromis.
Kenmerkend voor de situatie
in Latijns-Amerika is, dat zich
onder die tweede groep grote
landen als Mexico, Brazilië en
Chili bevinden en dat de woord
voerders van sommige van die
staten er geen geheim van heb
ben gemaakt, dat hun regerin
gen het zich niet kunnen veroor
loven onvriendelijk tegen Castro
te zijn om dat grote delen van
hun bevolkingen dit niet zouden
slikken. Dit maakt het beeld van
een strijd tussen de kleine David
en de grote Goliath tot een ge
vaarlijk schijnbeeld.
Of de huidige conferentie tot
een beslissing zal komen, is niet
zeker. Argentinië heeft een tus
senvoorstel ingediend: zet Cuba
voor drie maanden uit de O. A- S.
en laten wij daarna de zaak nog
eens nader bekijken. Komt het
tot dit uitstel, dan moet men
hopen, dat de leiders der zeven
naties dit zullen gebruiken om
ernstig te overwegen, of zij de
ogen voor de dreiging van het
castroïsme gesloten kunnen hou
den. zonder de grenzen van hun
landen op de duur te openen
voor communisme en burgeroor
log.
(Nadruk verboden.)
a»7.
lü
-3fiSS&3L aè
.'V
Breskens
Terneuzen
Hansweert
Walsoorden
v.m.
6.20
6.55
7.35
7.45
n.m.
6.50
7.25
8.05
8.15
uit op zekere aspecten van het
beleid van de Casablanca-landen.
Hij verweet deze landen dat zij
nog steeds geen verklaring heb
ben afgelegd over het onver
vreemdbare recht van Afrikaan
se staten op zelfbeschikking, op
veiligheid voor inmenging in de
vorm van „ondermijnende activi
teit op touw gezet door landen
waarvan men vermoedt dat zij
vriendschappelijk gezind zijn",
en de onschendbaarheid van hun
grondgebied.
Waarnemers hebben erop ge
wezen dat dit de eerste keer is
dat zo duidelijk in het openbaar
melding is gemaakt van menings
verschillen tussen de Casablanca-
landen en dc gematigder Monro-
vialanden.
Keizer Haile Selassie zei de af
wezigheid van de Casablanca-
landen niet te beschouwen als
een teken van een fundamentele
en onherstelbare kloof tussen de
Afrikaanse landen.
Over bevordering van do een
heid in Afrika zei hij dat dan één
van de beste middelen hiervoor
oprichting van een permanente
organisatie van de Arikaanse
staten is.
De keizer bepleitte ook bestu
dering van de gevolgen voor
Afrika van de Europeso econo
mische gemeenschap, die zowel
een grote uitdaging ais een groot
gevaar voor Afrika is. De opzien
barende resultaten van de Ê.E.G.
waren voor hem een reden aan
te dringen op een soortgelijke or
ganisatie voor Afrika.
Op de topconferentie is een
resolutie aangenomen om de
ministers van Buitenlandse Za
ken van alle staten van het con
tinent uit te nodigen een bijeen
komst te houden ter voorberei
ding van een algemene Afri
kaanse topconferentie.
Algerië wordt in de resolutie
niet genoemd maar in conferen
tiekringen zei men te geloven
dat Algerië onafhankelijk zal
worden vóór de bijeenkomst der
ministers van Buitenlandse Za-
ken waardoor de kwestie van
Algerië's vertegenwoordiging
niet ter sprake behoefde te wor
den gebracht.
In sommige kringen werd ge
zegd dat de resolutie opzettelijk
vaag was gehouden op het nete
lige punt van de Algerijnse ver
tegenwoordiging om te vermij
den dat de staten zich zouden
vastleggen op erkenning van de
aanspraken der opstandelingen
op soevereiniteit over Algerië.
Dr. S. L. Mansholt, vice-voor-
zitter van de Europese commis
sie van de E. E. G., verklaarde
gisteravond in een uit Hilversum
uitgezonden radiovraaggesprek,
dat de te Brussel bereikte ak
koorden op het punt van de land
bouwpolitiek der zes E. E. G.-lan-
den voor de Nederlandse boeren
en tuinders in het algemeen op
den duur voordelen zullen afwer
pen.
Veel zal echter afhangen van
de ontwikkeling der consumptie
binnen de Europese Gemeen
schap. Men mag verwachten, dat
bij een toenemende welvaart het
verbruik van brood en dus de
graanprodukten niet zal toene
men, doch daarentegen wel het
gebruik van gevogelte en fruit.
Hier zijn voor Nederland winst
punten te boeken. Aan de andere
kant zal de Nederlandse tuin
bouw de concurrentie van Italië
gaan ondervinden, met name op
het gebied van de produktie van
druiven en tomaten.
Vrijdagmiddag heeft zich in
een mijn bij Luik een instorting
voorgedaan, waarbij drie mijn
werkers zijn ingesloten.
Reddingsploegen slaagden er
spoedig in één van hen te be
vrijden. Hij was ernstig gewond.
Gisteren is de dagvaarding uit
gebracht in de zaak van het con
tingent militairen, dat 1, 2 en 3
februari naar Nieuw-Guinea
moet vertrekken, contra de staat.
De militairen stellen dat zij in
burger-status worden uitgezon
den en hiertegen richt zich hun
bezwaar.
Zij wensen de status van mili
tair. Het kort geding dient a.s.
maandagmorgen elf uur voor de
president van de rechtbank in
Den Haag.
In verband met het spoedeisen
de karakter van deze zaak, beeft
de president nog voor de dag
vaarding formeel is uitgebrcaht,
reeds een dag vastgesteld voor
de behandeling van de zaak.
Van de zijde van de Legervoor-
lichtingsdienst is verklaard, dat
het bezwaar van de (kleine)
groep het gaat hier beslist niet
om een groot contingent zich
kennelijk richt tegen dc, overi
gens allang geldende bepaling
dat militairen die naar het bui
tenland gaan, of via het buiten-
(Adv.)
MAANDAG 29 JANUARI
Bwskens
Terneuzen
Hansweert
Walsoorden
v.m.
n.m.
7.07
7.43
7.42
8.18
S.22
S.5S
8.32
9.08
ZON
MAAN
Jan.
op
onder
op
onder
27
8.29
8.28
17.18
17.19
11.17
11.39
28
0.27
29
8.26
17.21
1.34
12.03
30
S.25
17.23
2.42
12.31
31
8.23
17.25
3.50
13.06
In het voorlopig verslag van
de Commissie van Rapporteurs
voor het ontwerp van wet tot
vaststelling van de rijksbegro
ting 1962 voor het departement
van Sociale Zaken en Volksge
zondheid, is opgenomen de
vraag, of reeds voorbereidingen
worden getroffen om op een
gunstig tijdstip een arbeidsver-
bod voor veertienjarige jongens
in te kunnen voeren.
Nsordstraat 102 - Telefoon 31M
Terneuzen
land naar een bestemming over
zee zoals in dit geval, waarbij
de K.L.M. voor het vervoer zorgt
speciaal toestemming behoe
ven om hun uniform te mogen
dragen. De Legervoorlichtings-
dienst vindt het vreemd dat het
dragen van het burgerkostuum
door deze militairen gelijk wordt
gesteld met de burgerstatus.
In dit verband wordt gewezen
op het plan dienstplichtigen bui
ten diensttijd toestemming te
geven in burger te lopen. Daar
mee, aldus de Legervoorlichtings-
dienst, vervalt toch ook niet de
militaire status van de betrokke
nen? Overigens wacht men ook
hier liever de dagvaarding af.
Nu de dagvaarding is uitge
bracht is komen vast te staan
dat het slechts om één militair
gaat. Zijn vertrek naar Nieuw-
Guinea is uitgesteld. Het kort
geding behoeft daardoor niet op
korte termijn te worden behan
deld. Het is nu vastgesteld op 7
februari.
Het kort geding is uitgesteld
op verzoek var. de raadsman van
de staat, nadat aan de betrokken
militair uitstel van vertrek was
verleend tot 15 februari.
De andere militairen die tot
het contingent behoren zullen op
1, 2 of 3 februari naar Nieuw-
Guinea vertrekken.
De zaak is aanhangig gemaakt
door de vader van een dienst
plichtig militair die minderjarig
is, de heer Lindeman in Amster
dam. In de dagvaarding staat
vermeld, dat hij (de militair) een
paspoort heeft gekregen waarin
ten onrechte staat dat hij rijks
ambtenaar is. De militair heeft
geen beroep, omdat hij direct na
zijn schoolopleiding in militaire
dienst is gegaan. Hij wil niet in
burgerkleren worden vervoerd.
Hij acht dit onrechtmatig omdat
hij dan wordt beroofd van de
bescherming van de conventies
van Genève (die onder meer de
rechten van een krijgsgevangene
regelen). De conventie is ook
door Indonesië ondertekend.
Hij meent dat hij het recht
heeft zich hierop te beroepen,
omdat een aantal landen, waar
het vliegtuig naar Nieuw-Guinea
moet landen, heeft geweigerd,
Nederlandse militairen bestemd
voor Nieuw-Guinea op hun vlieg
velden toe te laten.
De vader eist namens de zoon,
dat de aanduiding „rijksambte
naar" uit het paspoort wordt
verwijderd en dat dit paspoort
binnen 24 uur wordt terugge
bracht naar dc gemeente-secre
tarie in Amsterdam, waar dit is
afgegeven, met dc opdracht het
ongeldig te maken.
Verder stelt hij de eis dat een
nieuw paspoort wordt afgegeven,
waarin een foto is vastgehecht
van de militair gekleed in mili
tair tenue.
Ook wordt geëist dat de mili
tair in militair tenue naar
Voorzover liet er vrijdagoch
tend naar uitzag rekende men
er op dat de lancering van de
„Atlas-Mercury" raket met de
cabine waarin kolonel John Glenn
enkele malen om de aarde moet
draaien, heden doorgang zou vin
den. Het voorgenomen tijdstip
van lancering is half acht des
ochtends plaatselijke tijd (13.30
uur Ned- tijd).
Het is de bedoeling dat de
ruimtecabine met de Ameri
kaanse kolonel John Glenn na
de lancering doormiddel van een
„Atlas Mercury"-raket driemaal
om de aarde cirkelt alvorens
naar beneden te komen. Deze
ruimtevlucht is berekend op een
duur van vier-en-een-half uur.
De ruimtecapsule komt tot op
een hoogte van minstens 160 km
boven de aarde, voert de ruimte
vaarder van de dag in de nacht
en terug in het zonlicht in iets
meer dan anderhalf uur tijds en
moet tenslotte niet verder dan
1.300 km van de startplaats
neerkomen.
In totaal zijn een dertigduizend
personen bij de ruimtevlucht be
trokken onder wie de bemannin
gen van 28 schepen op twee
Oceanen en van achttien con
troleposten op drie continenten
en vijf eilanden die het contact
met de ruimtevaarder geduren
de zijn tachtigduizend mijl lange
tocht moeten onderhouden.
De controleposten hebben een
aantal speciale opdrachten te
vervullen, van het eenvoudig
„volgen"" van "de cabine op haar
tocht om de aarde tot het geven
van signalen die de voortijdige
terugkeer in geval van moei
lijkheden na de lancering
naar de aarde of de terugkeer in
de atmosfeer na een, twee of
drie rondvluchten op een hoogte
tussen 160 a 240 km boven de
aarde mogelijk moeten maken.
De voornaamste controlepos
ten zijn die van Kaap Canaveral,
de lanceerplaats, en van de Ber
muda-eilanden. Kaap Canaveral
is het centrale punt waar signa
len en technische gegevens ge
analyseerd worden. Daar wordt
ook beslist over eventuele voor
tijdige terugkeer. Deze post
blijft met de ruimtevaarder in
rechtstreeks contact vanaf de
lancering totdat dc cabine in
haar baan is geplaatst, onge
veer zeven minuten later.
De post op Bermuda moet over
de „Mercury" waken tot onge
veer drie minuten na het in haar
baan brengen van de cabine en
dan eventueel liet mechanisme
voor onmiddellijke terugkeer
naar de aarde in werking stellen
wanneer er iets verkeerd zou
dreigen te gaan.
De snelheid van de „Mercury"
zal ongeveer 24.000 km per uur
zijn-
De veertigjarige kolonel John
Glenn is de best geoefende van
de zeven ruimtevaart-kandida
ten. Eigenlijk is hij reeds te
„oud" voor deze onderneming
volgens de door deskundigen ga-
stelde normen, maar zijn ver-
standeiijke vermogens, lichame
lijk uithoudingsvermogen en
perfecte gezondheidstoestand
hebben dit bezwaar opzij doen
zetten. Hij werd op 18 juli 1921
te Cambridge in Ohio geboren.
Hij heeft kortgeknipt rood haar,
groene ogen en sproeten. Zijn
vrouw heet Annie en zij hebben
een dochter van vijftien en een
zoon van veertien jaar. Glenn
kwam in 1943 bij de mariniers.
Hij werd naar de Stille Oceaan
gezonden en heeft later in Ko
rea gevochten. Daarna kwam hij
„in garnizoen" te liggen en kreeg
hij een opleiding voor invlieger-
In 1957 bracht hij het transcon
tinentale snelheidsrecord op zijn
naam door in drie-en-een-half
uur van Los Angeles naar New
York te vliegen.
De opleiding van Glenn voor
ruimtevluchten is buitengewoon
hard geweest. Als staaltje daar
van kan dienen dat hem, om zijn
evenwichtvermogen te beproe
ven, koud water in de oren werd
gegoten, iets wat men normali
ter eenvoudig niet kan verdra
gen.
De tocht .van Glenn wordt de
eerste Amerikaanse ruimtereis
vau het karakter als die welke
reeds door de Russen Gagarin
en Titof zijn volbracht, namelijk
om de aarde heen. Ter voorbe
reiding hiervan zijn het vorig
jaar door de Amerikanen She-
pard op 5 mei en Grissom op 21
juli verticale ..ruimtesprongen'
gemaakt waarbij de capsule, na
een bepaalde hoogte: bereikt te
hebben, tegelijk weer naar bene
den kwam. De berging van She-
pard uit de Oceaan verliep vlot
maar Grissom was bijna ver
dronken. Zijn capsule viel, nadat
hijzelf was opgepikt, terug in
zee en zonk.
Over de rivier De Main in West-
Duitsiand wordt op het ogenblik
hard gewerkt aan de constructie
van de vijfde „super-autobaau-
brug", welke een onderdeel vor
men zal van de autobaan van
Frankfort naar Neurenberg. Do
ruim 60 meter lange brug rust op
zes paar zware pijlers; de eigen
lijke overspanning bedraagt 143
meter. De kosten van dit kunst
werk, dal men in oktober van het
volgend jaar gereed hoopt te heb
ben, bedragen 11 miljoen mark.
Nieuw-Guinea reist en daarbij
in zijn bezit heeft de identiteits
kaart. die vereist is" ingevolge de
conventies van Genève.
Op overtreding dient aldus
de dagvaarding een dwang
som gesteld te worden van 10
miljoen gulden.
Bij de dagvaarding is gevoegd
een rapport van prof. Tavnmes
te Amsterdam waarin een toe
lichting wordt gegeven op de
conventies van Genève.
De Australische oppositieleider
Arthur Calwell heeft vrijdag in
Perth de Australische regering
ervan beschuldigd in de kwestie
Nieuw-Guinea „een nieuwe
Münchenkoers te volgen." Hij
zei dit naar aanleiding van re
cente berichten in Australische
kranten, volgens welke de
Australische regering haar poli
tiek heeft gewijzigd en niet lan
ger op het standpunt staat dat
Nederland in het geschil met
Indonesië onvoorwaardelijk moet
worden gesteund-
Calwellzei, dat de Australi
sche minister van Buitenlandse
aken, sir Garfield Barwick, een
verkeerde voorstelling had ge
geven van de feiten door te ver
klaren, dat er geen wijziging
Was gekomen in het standpunt
van de regering en dat berichten
over een aanstaande wijziging
niet-officieel en speculatief wa
ren.
Calwell zei dat hij alle reden
had te geloven dat de persbe
richten waar sir Garfield op
doelde op inlichtingen berustten
die sir Garfield op een bijeen-
VEEL BEWOLKING.
De luchtdrukverdeling boven
West-Europa wordt bepaald
door een hogedrukgebied waar
van het centrum boven de Golf
van Biscaje ligt en een lage
drukgebied ten noorden van
IJsland. Tussen deze luchtdruk
systemen treffen we een zóne
aan met krachtige westelijke
winden. Met deze stroming be
woog zich een frontensysteem
mee, dat tijdelijk regen bracht.
Na de frontpassage stroomt nu
drogere lucht ons land binnen
waarin opklaringen voorkomen.
Ten westen van Ierland ont
wikkelt. zich een nieuwe storing
die eveneens in de richting van
ons land koerst. In verband
hiermee moet vandaag veel be
wolking worden verwacht met
plaatselijk wat regen of mot
regen. De wind is zwak tot ma
tig in hoofdzaak uit westelijke
richtingen.
komst met drie hoofdredacteuren
in Melbourne had gegeven.
Terwijl nog maar een week
geleden sir Garfield had gezegd,
dat Australië waarschijnlijk niet.
zou worden bedreigd door wat
zich afspeelde tussen Indonesië
en Nederlands Nieuw-Guinea en
premier Menzies had bekendge
maakt dat Australië het recht
van de Papoea's in Nederlands
Nieuw-Guinea op zelfbeschik
king erkent, zijn Australische
diplomaten in New York, Can
berra en elders actief bezig met
„het volgen van e§n nieuwe
Münchenkoers", aldus Calwell.
Dc Amerikaanse Ranger 3 is
vrijdagavond om half Hen haar
reis naar de maan begonnen.
Volgens de Amerikaanse dienst
voor lucht- en ruimtevaart
(N.A.S.A.) schijnt alles goed ie
zijn gegaan.
Het ruimteschip dat op wgg,
zou zijn naar de maan is bedekt,
met een laag goud en zilver. Het'
heeft ten doel televisieopnamen
van het maanoppervlak te ma
ken van geringe hoogte en een
houder met instrumenten op de
maan te plaatse».
Vrijdagochtend vroeg zijn de
partijkantoren van de commu
nistische partij in Parijs van een
auto uit beschoten. Niemand
werd geraakt. In de nacht van
donderdag op vrijdag ontplofte
een kneedbom in een gebouwtje,
dat dienst deed als plaatselijk
bureau van de communistische
partij in Beauvais, ten noorden
van Parijs. Het gebouw werd
verwoest.
