Goede
lad!
Duizenden doden bij reusachtige
aardverschuiving in Peru
'S THEE
Kennedy over het buitenland
S.E.R. akkoord met 15 °/0 verhoging A.O.W.
HET WEER
WEERBERICHT
ZON- «i MAANSTANDEN
HOOGWATER
VRIJDAG JANUARI 1962
18e Jaargang Nr 5495
s genot!
Gisternacht zijn in hei-
dal van Huaylas, vier dor
pen door een ontzaglijke
aardverschuiving getroffen.
Miljoenen kubieke meters
aarde stortten zich uit over
deze plaatsjes, die een ge
zamenlijke bevolking van
3.000 zielen hadden. De
twaalf meter hoge massa
heeft het water van de ri
vier de Santa twaalf meter
boven het normale peil
cloen stijgen.
DAG VAN ROUW
IN HARMELEN
ALGEMENE ROUW
SPOORWEGRAMP
I K O.R.-DIENST
UIT BUURKERK
AANVARING IN
ANTWERPSE IIAVEN
Twee vermisten
NEEM
DE TIJD OM
GOEDKOOPTE
TELEFONEREN
KONINGIN JULIANA
TERUG NAAR
OOSTENRIJK
AARDBEVINGEN
IN ZUID-SLAVIE
De Britse P.T.T.-moeilijkheden
HET ;,MERDEKA" VAN
AMBASSADEUR JONES
11 DODEN BIJ
MIJNONGELUK IN DE
VER. STATEN
Frankering bij abonnement: Terneuzen
Directeur-Hoofdredacteur I. van de Sande
Redactie-adres: Noordstraat 53—57
Administratie-adres: Smïdswal
Telefoon 2073
A
Gironummer 38150
Abonnementsprijs: ƒ6,— per kwartaal; pet
maand ƒ2,—: per week 4S ct Losse nrs 9 ct.
DE VRIJE
Verschijnt dagelijks Uitgeefster N.V. v/h Firma P. J. van de Sande te Terneuzen
Advertentieprijs per mm 16 ct; minimum per
advertentie ƒ2.40.
Rubriek Kleine Advertenties (géén handels
advertenties): 5 regels ƒ1,10. Iedereregel meer
22 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres
Bureau van dit Blad, 20 cent meer.
Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur.
Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur.
yyyyyyyyyy
h
en fijnproefster bent op het
'an thee, mevrouwneem
n Nelle. Dat is en blijft de
Heus! Proef het verschil
xtra-krachtig, extra-geurig...
oort U ook kiest.
4 CUP een verrukkelijke
elange. Superieure kwaliteit!
100 gram.
extra geurige Engelse melange
laadjes!) 90 ct. per 100 gram.
IOON - krachtig-aromatisch,
„noot-achtige" smaak!
100 gram.
e... met Van NelWs thee
Dit is een der zwaarste ram
pen van het Amerikaanse con
tinent.
In 1941 werd dit gebied door
een gelijksoortige ramp getrof
fen. Toen werd het dorp Huaraz
door een aardverschuiving ge
troffen. Het was toen onmogelijk
het juiste aantal slachtoffers
vast te stellen, maar minstens
vijfduizend mensen vonden daar
bij de dood.
De nu van de aarde wegge
vaagde dorpen zijn Raurajirca,
Saccha. Huarazpucho en Huchu-
cata.
De ramp deed zich woensdag
avond omstreeks zeven uur
plaatselijke tijd- voor.
De eerste in Lima ontvangen
berichten zijn nog verward en
tegenstrijdig, daar de telefoon
verbindingen tussen de hoofdstad
en het rampgebied slecht functio
neren.
Volgens een in Key West, in
de Amerikaanse staat Florida,
opgevangen bericht van radio
Lima. had de aardverschuiving
een breedte van bijna een kilo
meter er. een diepte van twaalf
kilometer.
Het was nog niet mogelijk het
aantal slachtoffers te schatten,
maar verwacht wordt dat het
hoog zal zijn.
Dc getroffen dorpen liggen in
een van de mooiste streken van
het Andesgebergte. Het gebied
wordt wel „Het Zuidamerikaanse
klein-Zwitserland" genoemd en
ligt aan de voet van een gletsjer-
gebied dat enkele honderden
vierkante kilometers groot is.
In de gemeente Harmeien, waar
na de grootste spoorwegramp
in de Nederlandse geschiede
nis thans de rust wat is weer
gekeerd, wordt, op instigatie
van burgemeester drs. Jos. G.
J. Timmermans, deze week
met een algemene rouwdag
besloten. Zaterdag worden in
de gehele gemeente geduren
de de gehele dag de vlaggen
halfstok gehangen. Van twaalf
uur tot half één zullen de
kerkklokken luiden, 's Avonds
om half acht houden de
Nederlands Hervormde en de
Gereformeerde gemeenten in
de Hervormde kerk een inter
kerkelijke bijeenkomst, in de
Rooms-Katholieke kerk wordt
tezelfder tijd een plechtige
Requiemmis gecelebreerd.
In verband met de ernstige
treinramp bij Harmeien en
de reeds door de Spoorwegen
afgekondigde algemene rouw
op heden vrijdag 12 januari
zal van alle rijksgebouwen de
vlag halfstok worden gehan
gen. Aldus een mededeling
van de regeringsvoorlichtings
dienst.
Het I.K.O.R. zal a.s. zondag
morgen, 14 januari, de ochtend
dienst uitzenden vanuit de Buur
kerk te Utrecht (dus niet vanuit
de Willem de Zwijgerkerk. zoals
in de omroepbladen staat aange
kondigd).
In prediking en liturgie zal
deze dienst zijn afgestemd op dc
spoorwegramp
Voorganger is ds. G J. Spilt,
lid van het Moderamen van de
Generale Synode van de Neder
landse Hervormde Kerk.
Een Belgische loods en dou
aneambtenaar worden vermist,
nadat hun motorboot woensdag
avond in de Antwerpse haven
in aanvaring is gekomen met
een Nederlandse aak. De motor
boot is gezonken. De nasporin
gen hebben tot dusverre geen
resultaat opgeleverd.
De dorpen lftgen aan de voer
van een 6700 meter hoge berg,
de Huazcaran. Het getroffen ge
bied ligt 3000 meter boven de
zeespiegel. De bevolking leeft
voornamelijk van landbouw en
mijnbouw. Een autotocht van
Lima uit naar het dal van Huay
las duurt ongeveer acht uur.
De eerste hulpverleningsgroe-
pen zijn donderdagochtend op
weg gegaan naar de plaats van
de ramp. Hierbij bevindt zich een
compagnie infanterie. Vliegtui
gen zoeken het gebied af om do
juiste omvang van de ramp te
bepalen.
De aardverschuiving is begon
nen in het Huascariangebergte,
dat ongeveer honderd kilometer
van de Peruviaanse Grote
Oceaankust is gelegen, In het
bedolven gebied aan de voet van
het gebergte woonden landbou
wers. De 6.770 meter hoge Kuas-
caran is de hoogste berg, waar
naar het gehele massief werd
genoemd.
Tot nu toe is eerste het lijk
van één persoon, die in het be
dolven gebied woonde, geborgen.
Donderdagochtend stortten
nog tseeds sneeuw en rotsblok
ken langs de helling van de
Huazcaran. Men acht het niet
waarschijnlijk dat de eerste da
gen betrouwbare cijfers over het
aantal slachtoffers bekend zul
len worden. Alle communicatie
middelen met het getroffen ge
bied zijn namelijk verbroken.
In Lima ontvangen berichten
zeggen, dat de lawine is ontstaan
door het afbreken van een ijs-
rand aan de top van de berg. De
verschuiving zou naar schatting
op enkele plaatsen twaalf meter
hoog zijn geweest.
Volgens het plaatselijke blad
„Expresso'' bedraagt het aantal
slachtoffers vierduizend doden
en zijn er duizend vermisten.
Enkele ooggetuigen verklaar
den, dat duizenden tonnen ijs,
rotsblokken en aarde zich in het
dal uitstortten.
RODE KRUIS-HULP VOOR
PERU
Onmiddellijk na het bekend
worden van de natuurramp in
Peru heeft het hoofdbestuur van
het „Nederlandsche Roode
Kruis", als eerste bijdrage in de
hulpverlening een partij ge
droogd bloedplasma ter beschik
king gesteld, die nog gistermid
dag per vliegtuig met belange
loze medewerking van de K.L.M.
naar de hoofdstad Lima zal wor
den verzonden.
(Advertentie)
Automatisch interlokaal telefoneren nu
1/3 goedkoper, op werkdagen van 7 uur
's avonds tot 8 uur 's morgens en tijdens
het weekeinde van vrijdagavond 7 uur
tot maandagmorgen 8 uur. PTT
HUIS AAN DE ROL IN
KOOG AAN DE ZAAN
Een uit 1*13 stammend houten
buis met een gewicht van dertig
j°n, is woensdag in Koog aan de
Zaan van zijn oorspronkelijke
bouwplaats aan de Hoogstraat,
verrold naar de Zaanse Schans,
waar, zoals bekend, een soort
openluchtmuseum in voorberei
ding is.
De foto toont het huis bij het
passeren van de nog oudere
houten molen ,,Dc Bleeke Dood".
H. M. de Koningin is gister
morgen om half negen per
vliegtuig van Soesterberg ver
trokken naar Lech (Oostenrijk)
om zich bij haar gezin te voe
gen
Koningin Juliana is gister
middag in Vorarlberg aangeko
men. De wintersportvakantie
van de koninklijke familie in
Lech am Arlberg zal waar
schijnlijk voortduren tot 18
januari.
Namens de landsregering van
Vorarlberg heeft gouverneur lig
aan Koningin Juliana deel
neming betuigd met de spoor
wegramp te Harmeien. Voor dit
bewijs van deelneming zond de
Vorstin de landsregering een
danktelegram.
Het Zuidslaviische vissersdorp
Podgora, aan de Dalmatische
kust, is donderdagmorgen vroeg
door een krachtige aardbeving-
getroffen. Volgens de eerste be
richten werden één man gedood
en verschillende andere personen
gewond.
De aardbeving werd ook in tal
van andere plaatsen in het land
gevoeld, ook in de hoofdstad
Belgrado.
Zondag en maandag deden
zich reeds 21 aardbevingen voor,
waardoor twee mensen weiden
gedood, tien gewond en 400 ge
zinnen dakloos werden.
De bevolking van Makarska.
nabij Podgora, is na dc aard
beving gevlucht. In een ander
dorp verliet de gehele bevolking
de zwaar beschadigde huizen.
Schepen van de zuidslavische
marine hebben een aanvang ge
maakt met de evacuatie der be
volking van verscheidene door de
aardbeving getroffen kustplaats-
jes. De plaatselijke autoriteiten
hebben om tenten, levensmidde
len en ongeveer 2000 bedden voor
daklozen gevraagd.
In Ploce, een kleine haven
plaats ten zuiden van Makarska,
stortte een station ineen. Drie
mensen weiden ernstig gewond.
Ook in andere plaatsen, o.m.
de badplaats Du'orovnik en om
geving. werd grote schade aan
gericht.
WILDE POSTDIENST
IN ENGELAND
Als de inodei-actie van liet En
gelse P.T.T.-personeel, dat ageert
voor hoger loon doorgaat, is de
kans groot dat een soort wilde
postdienst van de volksliga voor
de verdediging van de vrijheid
in werking komt.
Dit plaatje laat zien hoe klanten
dan hun poststukken op centrale
punten in b.v. Londen zullen
kunnen inleveren na door stor
ting van sixpence tijdelijk lid
van de liga te zijn geworden. Zij
zullen een bepaald klein bedrag
moeten deponeren waaruit de
kosten van deze particuliere
postbestellingen zullen kunnen
worden bestreden. Juristen van
de Engelse posterijen zijn op het
ogenblik aan het onderzoeken of
dat nou allemaal wel mag
Met het oog op de grote ver
tragingen die in de postbestel
lingen zijn ontstaan door de
„stiptheids"-actie van Britse
postambtenaren heef een parti
culiere organisatie een eigen
postbestellingsdienst in 't leven
geroepen. De afzenders van
brieven moeten een contributie
aan de organisatie betalen,
waardoor zij automatisch als
lid worden ingeschreven. Deze
voorwaarde is gesteld om niet
in strijd te komen met de post-
wet. De directeur-generaal van
de posterijen was het hier ech
ter niet mee eens. Hij verklaar
de, dat de organisatie inbreuk
President Kennedy heeft in
de jaarlijkse regerings vérkla
ring- (State of the Union) het
vertrouwen uitgesproken dat
een wederzijds aanvaardbare
oplossing A an de Berlijnse kwes
tie mogelijk is. Het Westen zou
de vrije toegang tot West-Ber-
1 ijn en de vrijheid van de West-
beriijnse bevolking nooit op
geven en was bereid er zonodig
voor te vechten.
Het doel van de Amerikaanse
buitenlandse politiek noemde
de president „een vreedzame
wereld van vrije en onafhanke
lijke staten". Hij drong aan op
een vijfjarenplan voor de bui
tenlandse handel naar aanlei
ding van de groei van de E.E.G.
Amerika zal de Verenigde Na
ties volledig blijven steunen.
De president zal het congres
verzoeken zijn goedkeuring te
hechten aan een stelsel van
satellieten voor internationale
communicatie.
Voor de ontwikkeling van La-
tijns-Amerika vroeg hij een
speciaal fonds van drie miljard
aollai.
De Indonesiërs gaan naar
West-Nieuw-Guinsa ,,en de hele
weg daarheen zullen we „mer
deka" roepen", aldus schreef
donderdag het in de Engelse
taal verschijnende Djakartaan-
se blad „Daily Mail". Het blad,
dat een commentaar gaf op de
opschudding in Nederland over
ambassadeur Jones' „merdeka",
zegt, dat dit woord de Indonesi
sche groet' en de oorlogskreet
is „Onze oorlogskreet toen
we de Nederlanders bestreden
en onze oorlogskreet in de aan
staande bevrijding van West-
Irian uit de klauwen van de
Nederlanders". De heer Jones
aldus het blad is in Indo
nesië een populaire figuur en
zijn „merdeka" heeft zijn popu
lariteit nog doen stijgen. Intus
sen heeft de ambassadeur stel
lig met zijn „merdeka" alleen
maar de bevolking op Celebes
willen begroeten, besluit de
„Daily Mail",
De Sociaal-Economische Raad
stemt in met bet voornemen van
dc minister van Sociale Zaken
en Volksgezondheid om de
A. O. W.-pensioenen met ingang
van 1 juli 1962 met 15 te ver
hogen. Dit blijkt uit het advies
dat de raad op verzoek van de
minister over deze aangelegen
heid heeft uitgebracht. Het oor
deel van de raad sluit aan bij
zijn reeds eerder uitgebracht ad
vies ovei waardevaste bedrijf s-
pensioenen, waarin hij uitsprak,
dat de bodemvoorziening van de
A. O. W. te laag is.
Voor een verhoging op korte
termijn van de A. O. W.-uitkc-
ringen worden door de raad ver
schillende argumenten aange
voerd'.
Eén daarvan is, dat een groot
aantal bejaarden niet in het
levensonderhoud kan voorzien
met behulp van de door of voor
hen getroffen oudedagsvoorzie
ningen. Dit blijkt voor een deel
althans uit het aantal bejaarden
(ca 75.000), dat aanvullende on
dersteuning ontvangt krachtens
de armenwet. Het vragen van
deze ondersteuning wordt overi
gens in vele gevallen als een
vernedering beschouwd.
Een gunstig gevolg van de
verhoging van de A. O. W acht
de raad, dat het verschil tussen
de uitkeringen krachtens de
A. W. W.- en de A. O. W.-uitke-
ringen zo laat bekend is gewor
den. dat daarmede bij het vast
stellen voor het in 1962 te voeren
sociaal-economische beleid geen
rekening kon worden gehouden.
Bedenkingen worden ook geop
perd tegen het incidentele karak
ter van de verhoging. Het gevaar
bestaat, dat de animo van het
bedrijfsleven bij het treffen van
maatregelen voor aanvullende
oudedagsvoorzieningen door der
gelijke onvoorziene wijzigingen
in de sfeer van de algemene
ouderdornsverzekering, sterk zal
verminderen.
Deze bezwaren zouden kunnen
worden weggenomen, als ten
aanzien van dc A. O. W. een be
leid op langere termijn zou wor
den gevoerd. Ook hierover is
door de minister van Sociale
Zaken en Volksgezondheid ad
vies aan de raad gevraagd.
Een verhoging van het niveau
van de A. O. W.-uitkeringen zal
vanzelfsprekend een verhoging
van dc A. O. W.-premie vereisen.
Een verhoging van de premie per
1 juli 1962. gepaard gaande met
een looncompensatie wijst de
raad af op grond van de over
weging, dat de loonsverhogingen
in 1962 reeds hoger zullen zijn
dan de beschikbare ruimte. In
het advies worden twee andere
mogelijkheden van financiering
in 1962 genoemd, waaruit echter
geen keuze wordt gedaan.
Enerzijds wordt gewezen op de
mogelijkheid van premie-verho
ging per 1 juli 1962 zonder loon
compensatie. Een toeneming van
de bestedingen zou dan door de
verhoging niet optreden. Het
samenvallen met de verlaging
van de loon- en inkomstenbelas
ting is een gunstige bijkomende
omstandigheid; uit enkele in het
advies vermelde gegevens, blijkt
echter, dat voor relatief grote
gezinnen met lage inkomens ds
belastingverlaging niet zal op
wegen tegen de premieverhoging.
De andere methode is die.
waarbij de verhoging van de
uitkeringen in 1962 uit het ouder-
domsfonds wordt -gefinancierd.
De premieverhoging zou dan per
1 januari 1962 ingaan en ge
paard dienen te gaan met een
looncompensatie. De bestedingen
in 1962 zouden dan met ca 90
min gulden toenemen en de pre
mie zou vanaf 1 januari 1963
gebracht moeten worden van
5,75 op ca 6,75 van het pre
mieplichtig inkomen. De in 1963
voor andere loonsverhogingen
beschikbare ruimte zou hierdoor
uiteraard worden beperkt.
De raad vertrouwt, dat een be
slissing inzake een premiever
hoging in 1962 niet zal worden
genomen dan nadat overleg met
het bedrijfsleven heeft plaats ge
vonden.
Tengevolge van een ontploffing
zjjn woensdagavond in een mijn
bjj Carterville, in de Amerikaan
se staat Illinois, elf mijnwerkers
van de buitenwereld afgesneden.
Donderdagmorgen zijn de lij
ken van de elf ingesloten mijn'
werkers gevonden.
De begroting voor de defen
sie zal 15 percent hoger zijn
dan de vorige. De aanmaak van
bepaalde raketten wordt ver
sneld. Het aantal bommenwer
pers dat klaar staat om binnen
een kwartier na een alarm op
te stijgen, is met 50 percent ver
groot. Het aantal parate divisies
in de strategische legerreserve
is verdubbeld. Op allerlei gebied
is de defensie versterkt.
De Atlantische gemeenschap
had een moeilijk jaar gehad,
maar was versterkt daaruit te
voorschijn gekomen. De een
heid van de Navo is veel krach
tiger geworden, aldus president
Kennedy. De leden zullen zich
echter nog meer moeten in
spannen.
Kennedy zei blij te zijn dat
hij het congres een bemoedi
gende mededeling kon doen
over de betalingsbalans. Het te
kort, dat over 1960 nog twee
miljard dollar bedroeg, was
voor 1961 tot ongeveer een derde
van dat bedrag teruggebracht.
Het vertrouwen in de dollar
was hersteld.
De Amerikaanse hulp aan
nieuwe en zich ontwikkelende
staten verliep gunstig. Het pas
opgerichte vredeskorps won
vrienden en hielp mensen in 14
ianden.
Over het Verre Oosten zei de
president, dat een bevredigen
de oplossing in Laos ook de
vrede zou bevorderen in Viet
nam, „waar dc vijand in grotere
mate tot terreur overgaat".
Met meer vertrouwen dan
vorig jaar heeft president Ken
nedy donderdag zijn (tweede)
regeringsverklaring voorgelezen.
Vorig jaar januari verheelde hij
niet. dat, hij in het Witte 'Huis
problemen had gevonden die
groter waren dan hij had kun
nen vermoeden.
In de tweede boodschap, ko
men geen verrassingen voor. In
het zakelijke relaas uit Kenne
dy zijn voldoening over het eco
nomische herstel en de verstevi
ging van de defensie.
Tegenover een zich uitbrei
dende E.E.G., met Engeland als
lid, is volgens de president een
gedurfde nieuwe politiek van de
kant van Amerika nodig om
met de E.E.G. een „handelsge
meenschap met grote mogelijk
heden voor de vrijheid" te
smeden. Hij stelt een vijfjaren
plan vóór handelsuitbreiding
voor, dat het mogelijk moet
maken de tarieven in Amerika
en in de E.E.G.-landen geleide
lijk af te schaffen „voor goede
ren waarmee wij gezamenlijk
80 procent van de wereldhandel
uitmaken".
„De E.E.G. gaat voorwaarts",
aldus de president tot het con
gres, „en het economische of
fensief van de communisten is
aan de gang. Het is nu de tijd
voor een initiatief".
maakte op de wet. De organisa
tie heeft in Londen 150 mensen
in dienst en zegt de beschik
king te hebben over verscheide
ne duizenden leden over geheel
Groot-Brittannië.
De stiptheidsactie van de
P.T.T.-employees duurt reeds 11
dagen en wordt gehouden als
protest tegen de weigering van
de directeur-generaal om een
loonsverhoging toe te kennen.
De actie heeft reeds een grote
achterstand in de bestelling van
brieven en pakketten veroor
zaakt.
Ook de typistes in overheids
dienst zullen een „stiptheids"-
actie beginnen. Hun vakbond
heeft opgedragen dat zij zich
aan een vastgestelde tiksnelheid
moeten houden. De actie gaat
volgende week woensdag in en
wordt gehouden uit protest
tegen de loonstoppolitiek van
de regering'.
De leiders van de ruim drie
miljoen leden tellende federatie
van vakbonden van scheeps-
bouwarbeiders en technici heb
ben donderdag besloten op 5
februari een nationale eendags-
staking uit te vaardigen ter
ondersteuning van eisen voor
hoger loon en een kortere werk
week.
ONBESTENDIG
Een depressie, die naar de
Noordzee trok, bracht ons don
derdag' zuidwesterstorm en
buien. Donderdagavond begon
de wind wat te bedaren. Een
volgende storing trok echter in
tussen met grote snelheid over
de oceaan naar het oosten.
Deze zal heden de zuidwester
weer tot stormkracht doen toe
nemen. Daarbij zullen plaatse
lijk opnieuw buien voorkomen,
maar ook enkele opklaringen.
De temperaturen zullen dan
dezelfde waarden als donderdag
bereiken of iets-lager blijven.
medegedeeld door- het KNMI,
geldig tot vrijdagavond
ONBESTENDIG
Veranderlijke bewolking met
af en toe buien. Krachtige wind
tot storm uit het zuidwesten.
Dezelfde temperaturen als
gisteren, of iets lagere.
ZON
MAAN
op
onder
op
onder
Jan.
12
8.44
16.52
12.02
13
8.44
16.54
12.27
0.4S
14
8.43
16.56
12.53
2.04
15
8.42
16.57
13.22
3.17
16
8.41
16.59
13.54
4.27
VRIJDAG 12 JANUARI
Breskens
Terneuzen
Hansweert
Walsoorden
v.m.
6.02
6.37
7.17
7.27
n.m.
6.45
7.10
7.50
8.QC
ZATERDAG 13 JANUARI
Breskens
Terneuzen
Hansweert
Walsoorden
v.m.
6.57
7.32
8.12
8.22
n.m.
7.32
8.07
8.47
8.57
