ïlet formidabelste oorlogsschip Komt einde van Algerijnse oorlog in zicht? Eric de Noorman De laatste slag BEURSO VERZICHT AGENDA VRIJDAG 5 JANUARI 1962 18e Jaargang Nr 5489 S. E. R.-ADVIEZEN INZ\KE VESTIG1NGS- BESLUITEN WERKLOOSHEID TOEGENOMEN Woensdag is te Parijs van ge zaghebbende zijde vernomen dat gemeend wordt dat een staken der vijandelijkheden in Algerié in zicht komt. Hieraan werd toe gevoegd dat het resultaat der in het geheim door vertegenwoor digers van de Franse regering en afgevaardigden der voor lopige Algerijnse regering" ge voerde besprekingen ..spoedig" bekend zou worden. „Wij zullen op korte termijn weten of de leiders van de op stand een einde aan de revolte willen maken", aldus een uit regeringskringen afkomstige uitlating. De te Tunis zetelende pers dienst der Algerijnse opstande lingen A. P. S. heeft woensdag verklaard dat onafhankelijkheid voor het Algerijnse volk en Al gerijnse soevereiniteit over al het Algerijnse gebied in overeen stemming moet worden gebracht met hetgeen de Fransen als hun belangen beschouwen. Hieraan werd toegevoegd: „Dit zal niet eenvoudig zijn, doch voor alle vraagstukken kunnen oplossin gen worden gevonden. De commissie adviezen vesti gingsregelingen van de Sociaal- Economische Raad heeft geadvi seerd over drie ontwerpvesti- gingsbesluiten, namelijk voor de groothandel in eieren, de groot handel in pluimvee en voor elek trotechnische bedrijven. De commissie heeft met be trekking tot de groothandel in eieren afwijzend geadviseerd. Zij acht hiervoor geen vestigings regeling nodig, gezien het zeer eenvoudige karakter van de werkzaamheden, die in deze be drijfstak worden verricht. Ten aanzien van de groothandel in pluimvee acht de S.E.R.-commis- sie een vestigingsregeling wel op haar plaats, met dien verstande, dat naar haar oordeel moeten werden uitgezonderd grote be drijven met een industrieel ka rakter tot uitdrukking komend in liet aanwenden van een trans portband, met behulp waarvan het slachtproduct mechanisch wordt toegevoegd aan de ver schillende afdelingen, waar de achtereenvolgende deelbewerkin gen worden verricht. Ook meent de commissie, dat geen behoefte bestaat aan het stellen van toe latingseisen aan de exporthandel op dit gebied. Een minderheid is echter van oordeel, dat het gewenst is de vestigingswet van toepassing te verklaren, zowel op de binnen landse en buitenlandse groothan del in eieren, als ook op de ge hele pluimveesector, dus inclu sief de exporthandel. Wat de electrotechnische be drijven aangaat acht de S.E.R.- commissie het gewenst, dat waar borgen voor een minimale be kwaamheid worden gecreëerd, niet alleen voor de uitoefening van de ambachtelijke bedrijven, maar ook voor de detailhandels- bedrijven. Hiervan zou het ver- lichtingsartikelenbedrijf kunnen worden uitgezonderd. De S.E.R.-commissie beveelt 'n afzonderlijke regeling aan, die zowel de detailhandel in radio artikelen als die in televisie-ar tikelen omvat, alsmede een ge combineerde regeling voor in stallatie-reparateurs en reparatie bedrijven. Daarbij zou aan de installateur de bevoegdheid moe ten worden verleend tevens de detailhandel uit te oefenen, ter wijl de bevoegdheid van de de tailhandelaar zich mede dient uit te strekken tot het installeren, alsmede tot het verrichten van eenvoudige reparatiewerkzaam heden. Een dergelijke combinatie voor het elektrotechnisch installa teurs-, het elektrotechnisch repa rateurs- en 't wikkelbedrijf acht de commissie niet aanbevelens waardig. De verwevenheid is hier minder sterk. In een bericht, dat te Tanger uit de Marokkaanse hoofdstad Rabat is ontvangen, wordt erop gewezen dat de Marokkaanse I Van dezelfde zijde wordt er nog op gewezen dat Marokko van mening is dat de hulpbron nen van de Sahara waarbij regering en de gewezen leider speciaal aan de olievelden wordt der Algerijnse rebellenregering gedacht door Marokko, Tume- Ferhat Abbas indertijd een ge heime overeenkomst hebben ge sloten, waarin Marokkaanse aan spraken op zeer grote delen der Algerijnse woestijnen zijn neer gelegd. Volgens kringen, die nauwe verbindingen onderhouden met de Marokkaanse regering, is deze laatste van mening dat de met Abbas gesloten overeen komst onaantastbaar is. Zij heeft te kennen gegeven te verwach ten, dat de huidige leider van het Algerijnse opstandelingen bewind, Ben Khedda, het met Ferhat Abbas gesloten akkoord zal nakomen. sië en Algerië gemeenschappelijk moeten worden geëxploiteerd. Commentators te Rabat wijzen er in dit verband op dat de ver tegenwoordigers der Algerijnse opstandelingen daarom in hun geheime besprekingen met de Franse afgevaardigden geen af breuk mogen doen aan de be langen van Tunesië en Marokko in de Sahara. Ben Khedda is woensdagavond in Tanger aangekomen. Hij arri veerde donderdag in Rabat, waar hij door koning Hassan de Twee de werd ontvangen. Te Tunis is vernomen dat Ben Khedda tien tot vijftien dagen in Marokko zal blijven. De geregistreerde arbeids reserve is in december met ruim 15.000 mannen toegenomen. Volgens een opgave van het ministerie van Sociale Zaken en Volksgezondheid was de gere gistreerde arbeidsreserve eind december 40.549 mannen tegen 25.296 eind november 1961. Het aantal werkloze vrouwen was eind december 4.426 tegen 4.420 eind november. Het aantal openstaande aan vragen was eind december voor mannen 71.211 (eind november 76.180) en voor vrouwen 36.562 (37.843). Verdeeld over de provincies was de geregistreerde arbeids reserve o.a. in Zeeland 2.314 (1.074). FELLE BRAND IN UTRECHT Een korte doch hevige brand heeft woensdagavond gewoed in een bovenwoning aan de Vos- straat in Utrecht. De bewoner van het huis, de heer C. Pouw, was bezig het plafond te schil deren en verloor staande op een trapje, plotseling zijn even wicht. Hij liet toen een verfpot vallen op een petroleumstel, lie ontplofte. In korte tijd stond de kamer in lichter laaie. De heer Pouw rende naar boven om zijn brouw en drie kinderen te redden. Hij slaagde er in hen naar buiten te brengen, voordat het vuur ook de zolderverdieping had bereikt. De brandweer bestreed het vuur met vijf stralen. Van de in boedel viel niets meer te redden. Een onder de woning gelegen wijkgebouw van de B. B. liep ernstige waterschade op. De schade, die nog niet kon worden vastgesteld, wordt door i vei zekering gedekt. VASTE MARKT Het Damrak heeft gistermid dag de koersdaling van woens dag voor de meesie hoofdfond sen ruimschoots ingehaald. De handel was in alle hoeken van de internationale waarden zeer kalm. Ditmaal vond Amster dam steun door de hogere koer sen die Wailstreet woensdag te zien had gegeven, ook voor Ne derlandse waarden. Kon. Olies sloten er een halve dollar hoger. Mede daardoor opende di', aan deel gistermiddag in Amster dam op ƒ125,30, circa twee gul den boven het voorgaande slot- niveau. Deze koers lag een paar dubbeltjes boven pariteit New York. Het publiek blijf j nog steeds belangstelling voor deze aandelen aan de dag leggen. Voor New Yorkse rekening was er op een hoger niveau wat aan bod in de oliehoek. Philips deed goed van zich spreken met een vrijdag 5 JANUARI TERNEUZEN: Luxor-Theater, 8 uur: „Rilling". ZATERDAG 6 JANUARI TERNEUZENLuxor-Theater, 8 uur: „Rilling". Concertgebouw. 8 u.: „Kol der op zolder". AXEL: Het Centrum, 6.30 en 9 uur: „Heldencommando". WIJ AANSCHOUWDEN Het eerste atoom-vliegdekschip is „ongevaarlijk", het heeft geen kanon aan boord. (van onze speciale verslaggever) Boven ons hoofd snort de wiek van de helikopter en beneden ons voltrekt zich een grote sensatie, de proefvaart van het formida belste oorlogsschip aller tijden, het nieuwe atoom-vliegdekschip „Enterprise" van de marine van de Verenigde Staten. Zo op een afstand gezien lijkt het een bootje in een badkuip, maar wanneer we beter kijken en de matrozen aan boord als hele kleine stipjes zien, dan beseffen we aan de hand van deze norm, hoe geweldig groot dit vliegdekschip eigenlijk is. Het vaart daar als door een onzichtbare hand voortbewogen, want atoomschepen hebben geen schoorstenen en produceren geen rook, hetgeen overigens voor de bedrijvigheid op het vliegdek van een „carrier" van groot belang is. Men kan zich wel indenken hoeveel last de rook kan veroorza ken, wanneer daar vliegtuigen moeten opstijgen en landen. ATOOMKRUISERS ALS BE SCHERMING. WIJ KOMEN wat dichterbij en kunnen nu meer details onderschei- don. Een van de eerste dingen die ons opvalt is het feit, dat dit schip er zo vredelievend uitziet. Er is geon enkel kaïn on of iets dergelijks te ontdekken. Een marinedeskundi- ge geeft ons hierover nadere uitleg. Het is een merkwaardig oorlogs schip, deze „Enterprise". Het heeft geen enkel kanon aan boord, noch is het bewapend met luchtafweerge schut. Het ligt wel in de bedoe ling om dit vliegdekschip in de toe komst uit te rusten met „Terrier" en „Talos"-raiketten tegen aanval lende vijandelijke vliegtuigen, maar voorlopig is het voor zijn vei ligheid aangewezen op de bescher ming door vier atoomkruisers van 7900 ton elk, zoals de „Bainbridge", die per stuk 148 miljoen dollar kos ten, terwijl niet minder dan twaalf fregatten ais „scherm" zullen fun geren. Overigens is dit oorlogsschip aangewezen op eigen verdediging door de op het schip aanwezige vliegtuigen, e* Vanuit de lucht krijgen we reeds een indruk hoe groot deze zeereus is, maar de cijfers spreken toch nog een du/idtlijker taal. Het schip is 370 meter lang en rechtop gezet haalt het de hoogte van een wol kenkrabber van 100 verdiepingen. Het heeft een waterverplaatsing van 86.500 ton, ongeveer gelijk aan die van de „Queen Mary" en de Queen Elizabeth". Het geheel wordt voortbewogen door machines die gezamenlijk 280.000 paardekrach- ton kunnen opbrengen. Twee hektoren vliegdek. VOOR DE MEEGEDRAGEN vliegtuigen is dit schip werkelijk i- deaal, want het vliegdek heeft een oppervlakte van niet minder dan bijna twee hektaren, zodat er van behoorlijke ruimte gesproken kan worden! Aan boord bevinden zich 100 vlieg tuigen van verschillende typen en bestemd voor verschillende doelein den. Er zijn bizonder snelle machi nes onder met een hypermoderne bewapening, maar er is ook een „traag" beestje aan boord, name lijk de door propellers voortgestuw de, „Douglas Skyraider", die maar een snelheid van 600 km per uur haait, doch die het voordeel heeft zo laag te kunnen vliegen, dat hij de vijandelijke radar kan mislei den. De luchtarmada van de „Enter prise" heeft een formidabel aan- valsgebied met een bereik van 20.000 vierkante kilometer. Vanuit de oos telijke Middellandse Zee zou zij Rusland tot Odessa kunnen binnen vliegen. De kernwapens diie de armada kan vervoeren, zijn voldoende om 100 steden volkomen van de aard bodem weg te vagen 24.000 KM OVER ZEE! DE STOOM VOOR de turbines van deze reus wordt geleverd door acht atoomkernovens. Deze kerno vens staan in de atoomkern-machi nekamer, waar niet minder dan 375 „nukes" werken. „Nuke" is de betiteling voor „nucleair engineer' dat is een technicus op atoomkern- gebied Driehonderden vij fenzev enitig van deze specialisten werken er in de machinekamer. Alleen de voortstuwing van zo'n schip heeft dus wel het een en an der om het lijf. Dit heeft echter wel degelijk zin, want door deze atoom kracht is de „Enterprise" in staat om zcxnder onderbreking een af stand van 240.000 km op volle kracht af te leggen, zonder dat het schip dus most bunkeren of een ha ven behoeft aan te doen. Doet het schip het dus wat kalmer aan, bij voorbeeld met een snelheid van 25 tot 30 km per uur, dan spaart dit brandstof en kan het zander onder breking een afstand van 640.000 km afleggen. Welk een enorme prestatie dit is, blijkt wel wanneer we ter vergelijking de cijfers ge bruiken van vliegdekschepen die op conventionele wijze worden voortbe wogen. Zo'n schip kan maximaal 64000 km op volle kracht varen op één rantsoen brandstof en is dan ge dwongen nieuwe voorraad in te ne men. De bemanning van die „Enterpri se" bestaat uit 4600 koppen. In de koude streken van de wereld wordt het schip verwarmd, terwijl het in de warme streken wordt gekoeld. Voor de verbindingen aan boord beschikt men over 1800 telefoontoe stellen. Het schip wordt verlicht door 25.00o lichtpunten enhet heeft 1643 miljoen gulden gekost. FREGAT VERLOOR. BIJ DEZE PROEFVAART fun geerde het moderne fregat „Laf- fey" als begeleider. Het i een vrij snel schip, dat op maximum snel heid 33 kn-open kan lopen. Enige u- ren lang sneed de „Laffey" naast de „Enterprise" mot maximum snelheid door de golven. Het leek wel een race. We zagen de „Laf fey" zwoegen, terwijl het er naar uitzag, dat het de „Enterprise" geen enkele moeite kostte. Toen seinde de „Laffey": „Ik kan niet langer bijhouden! Brandstof uitge put!" Het fregat liet het afweten. Uiteraard is de maximum snel heid van de „Enterprise" geheim, maar we hebben de indruk, dat het vliegdekschip ©en zeer grote snelheid kan halen. Wanneer we ons dan realiseren, dat het deze snelheid over een afstand van niet minder dan 240.000 km ononderbro ken kan volhouden, dan is dit toch wel een aanwinst van de Noorda- merikaanse marine. Later spraken we met kapitein Vincent P. Du Poix, de eerste com mandant van de atoomkern-carrier. Wij vroegen hem naar de omvang van het gevaar van radioaktieve straling aa>n boord. Hij antwoordde: „Er is aan boord minder "traling, dan in welke stad van de V.S. ook, zeker na de „fail out" van de sow- j et-proeven bij Nova Zembla!" Het valt dus bijzonder mee. Is zo'n atoomkern schip dan hele maal .zonder .een. poëtische noot? Neen! Onder de 3200 ruimten en vertrek ken aan boord van dit schip bevin den zich vier kleedkamertjes, om dames gelegenheid te geven in de spiegel te kijken, of haar neus te poederen „Voor bezoeksters aan het schip in de havenplaatsen," zegt de kap> tein. De „Enterprise", het modern ste en machtigste vliegdek schip ter wereld. De nieuw ste aanwinst van de marine van de V.S. 186. „Tja," zegt de man uit Tri- casse, de ernstige gezichten van zun toehoorders ziende, „we meen den al, dat Attilla op de terug tocht was. Sedert gisteren trek ken ze weer in zuidwestelijke richting." „Misschien ztfn ze de weg kwijt, gromt Svein, maar niemand lacht om z(jn grapje. „Ik zal je een paar man mee geven," beslist Eric, „en een bood schap zenden aan Sangibanus, de vorst der Alanen, die zich met zjjn leger op een dagmars naar het Noorden bevindt. Of de edele Aëtius het goed vindt of niet, wij sluiten ons aanéén, voordat we groep na groep in de pan gehakt worden." „Wie weet is dót Aëtius' stie keme bedoeling wel," bromt Svein Langtand, wanneer ze even later de boodschapper met zijn klein escorte nakijken. „Ik heb nooit begrepen, zoge zegd, waarom de Alanen helemaal noordelijk gezonden werden." „Hij zal er wel een reden voor hebben," is alles wat Eric zegt. Ze stijgen op en de kleine krijgs bende van Noren en Herulen be geeft zich behoedzaam op pad. Nog volgen ze het oude spoor van Attilla's benden, maar nu de Hun terugkomt, moeten ze er rekening mee houden, verkenningstroepen tegen het lijf te lopen, iets, dat Eric liefst wil voorkomen. Zonder j zich veel te haasten rijden Erics Noren en Allans Herulen de hele dag door. Hier en daar ontwaren ze de sporen van Attilla's vernie lende furie; verbrande hoeven, verwoeste Romeinse villa's, schuw landvolk, dat hen vanuit een woudrand naoogt. Tegen de sche mering begint de Noorman uit te zien naar een geschikte plek om voor zijn troep een maar al te be kend geluid tot hen doordringt. Met een bivak op te slaan, als in de stilte van de avond een hand gebaar beduidt Eric zijn mannen halt te houden. Vóór hen door het donker nadert een grote ruiter bende. koerswinst van acht punten op 939. Unilevers wilden niet ach terblijven en lieten een koers winst registreren van 1,40 op ƒ185,30. Hoogovens ruim vier punten hoger bij een notering op 783. AKU's prijshoudend zonder meer. Op de Westduitse beurzen lagen de aandelen van de chemische industrie aange boden in de markt. Zoals werd verwacht bleven de koersfluc tuaties voor de hoofdfondsen op de dag binnen zeer nauwe grenzen. De hoek die gisteren de toon aan gaf was de scheepvaart- hoek. Gedurende de gehele beursduur werd er in deze afde ling regelmatig gehandeld al ge beurde dit dan weliswaar slechts met één stuk tegelijk. De s.emming over vrijwel de ge hele linie was voor de scheep vaartafdeling aan de vaste kant. De koerswinsten beliepen aan het slot, na een goed prijshou dende opening, drie tot vijf pun ten. De orders kwamen grci.en deels van lokale speculatieve zijde. De drukte in de cultuursector van woensdag had gisteren plaats gemaakt voor een kalme re sfeer. In certifica.en Deli werd gedurende het laatste beurshalfuur regelmatig gehan deld. De koers steeg tot 150,20, tegen woensdag als slotkoers J 148,50. HVA's een punt hoger, terwijl Amsterdam Rubbers de koerswinst van de vorige dag konden behouden. In de staats- fondsenhoek vonden, in ver hand met het nieuwe jaar, wa.J herbeleggingen plaats, waar door de stemming doorelkaar goed prijshoudend was. In de lokale afdelingen werden aandelen Fitting, waarop een paar weken geleden door een Amerikaanse grootaandeelhou der een bod werd uitgebrach'j van honderd procent, terwijl de aandelen toen 120 procent no teerden, op 99% procent gead viseerd. „De Wereldhaven" 220 bieden (210 bieden). Aandelen Fokker kregen een hogere ad- vieskoers. De maatschappij werk, plannen uit voor de bouw van het eerste Nederlandse straalvliegtuig voor de burger luchtvaart. Vrijdag 12 januari a.s. wordt de inschrijving a pari openge steld op 4 min 4Va procen;, 15- jarige obligaties ten laste van Willem Smit en Co's Transfor- matorenfabriek. Beursindices 2/1 3/1 4/1 Int. concerns 562.84 558.91 563.75 Industrie 368.63 368.80 369.13 Scheepvaart 182.60 182.83 185.92 Banken 254.83 253.28 253.11 Handel enz. 161.27 161.58 161.43 Algemeen 408.98 307.09 409.66 Nabeurskoersen AKU: 400 (401%) Kon. Olie: 124.70—126.50 gl. slot 124.70 (125.20) Philips 990—1000 gl. slot 99 (989%) Unilever 183.70—186.50 gl. slot 183.70 (185.90) Hoogovens 783 gl. (781 Va) Advieskoersen buitenlands bankpapier De advieskoersen voor buiten lands bankpapier geldend in Amsterdam op heden luiden: Engelse pond 10.07—10.17 Amerik. dollar 3.571/a—3.61»/a Canadese dollar 3.41—3.46 Franse frank (100 72.30—72.80 Belg. frank (100) 7.20Va—7.25'/a Duitse Mark (100) 89.80—90.30 Zweedse kroon (100 69.0070.00 Zwi.serse fr. (100 83.25—83.75 Ital. lire (10.000) 57.00—59.00 Deense kroon (100) 51.70—52.70 Noorse kroon (100) 50.00—51.00 Oostenrijkse schilling (100) 13.95—14.05 Portugese escudo (100) 12.50—12.65 Spaanse peseta (100 gr. coup) 5.92 Va6.07'/t LIJK VAN VERDRONKEN JONGEN GEVONDEN Na ruim iwee dagen dreggen heeft donderdagmiddag de rijks politie te water het lijk van de 9-jarige Franciscus C. W. Roo- singh opgedregd uit de Eras- musgracht in Amsterdam. Dinsdagmiddag zakten zeven kinderen door hei, ijs van de gracht, zes drenkelingen konden worden gered. Ondanks een red dingspoging ondernomen door de broeder van de G. G. en G. D„ M. van der Horst, verdronk Frans Roosingh. STAL UITGEBRAND In de vroege morgen van don derdag is de stal van een boer derij aan de Hofweg in Over- sehie uitgebrand. Een buurman die zijn koeien ging melken, ontdekte het vuur en sloeg alarm waardoor het mogelijk was een varken, 16 koeien en drie kal veren die erin waren onderge bracht, te redden. Oorzaak: Vermoedelijk een lek in de centrale verwarming voor de bij de boerderij behorende kassen.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1962 | | pagina 5