De conferentie in Kitona De Hongaarse kwestie in de Verenigde Naties Ambonnezenkamp in Finsterwolde door politie ontruimd HOOGWATER WEERBERICHT ZON- en MAANSTANDEN VRIJDAG 22 DECEMBER 1961 18e Jaargang Nr 5480 Tsjombe en Adoela bereiken een akkoord Einde van de afscheiding van Katanga en herstel van de Kongolese eenheid Weeroverzicht NEEM DE TIJD OM GOEDKOOPTE TELEFONEREN Het „commando" van president Soekarno Fjtnkertog bij abonnement: Terneuzen Directeur-Hoofdredacteur I. van de Sande Redactie-adres: Noordstraat 5557 Administratie-adres: Smidswal Telefoon 2073 Gironummer 38150 Abonnementsprijs: ƒ6,— per kwartaal; per maand 2,per week 48 ct. Losse nrs 9 ct. VRIJE ZEEUW Verschijnt dagelijks Uitgeefster N.V. v/h Firma P. J. van de Sande te Terneuzen Advertentieprijs per mm 16 ct; minimum pet advertentie 2,40. j Rubriek Kleine Advertenties (géén handels- advertenties) 5 regels 1,10. Iedere regel meer 22 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres Bureau van dit Blad, 20 cent meer. Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur. Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur. Dc Amerikaanse ambassadeur in Leopoiasgtad, Edmund Gul- lion, heeft donderdagochtend be. kend gemaakt, dat president Moisc Tsjombe van Katanga en de premier van de centrale Kon. golese legering, Cyrille Adoela. bij hun besprekingen in de V. N.- basis in Kongo, Kitona, een ak koord. dat een herstel van de wede in Kongo omstreeks Kerst mis inhoudt, hebben bereikt. De overeenkomst, volgens be trouwbare bronnen in Leopoid- stad beëindiging van de afschei ding van Katanga en herstel van de Kongolese eenheid inhouden de, werd donderdagochtend be kend na voltooiing der bespre kingen. die woensdagochtend in Kitona waren begonnen. Tsjombe is per vliegtuig ver trokken naar Ndola. in Noord- Rhodesië. vanwaar hij vermoede- lijk naar Elisabethstad zal terug- keren. Ook de delegatie van de centrale regering heeft inmid dels Kitona verlaten. Gemeld werd. dat de bespre kingen woensdagavond in een impasse waren geraakt. Hierop deden dr. Bunche, vice-secretaris generaal van de Verenigde Nal ties en ambassadeur Guilion aan beide delegaties buiten dc ver gaderzaal enkele suggesties, die de onderhandelingen weer op gang brachten. Een aantal uren later, zo meldden betrouwbare bronnen, werd overeenstemming bereikt. Vóór zijn vertrek uit Kitona verklaarde premier Adoela: .De heer Tsjombe heeft aanvaard dat Katanga volgens de huidige grondwet wordt bestuurd »n de beide delegaties zijn overeenge komen, dat parlementaire afge vaardigden van fTsjombcs) Co- nakatpartij naar Leopoldstad zullen komen om zitting te ne men in een parlementscommis sie. die belast is met het oostel len van een nieuwe grondwet". Hij zei. dat de Katangaanse gen darmerie onder het gezag van het staatshoofd, president Ka.sa- voeboe. zal worden geplaatst en dat beoaalde diensten als douane en veiligheidsdienst onder be stuur van de centrale regering zullen staan. Waarnemers wijzen er op. dat deze punten alle reeds in vroe gere overeenkomsten zijn opge nomen, doch echter nimmer zijn Verwezenlijkt. President Tsjombe verklaarde bij zijn vertrek uit Kitona tegen over verslaggevers, dat Katan ga bestuurd zal worden onder wat hij noemde een ..voorlopige grondwet voor Kongo". Hij zei, dat men tot een voorlopige over. eenstemming was gekomen, die echter nog door zijn kabinet en door het parlement moet worden goedgekeurd. Tsjombe verklaar de voorts, dat de vijandelijkheden in Katanga zouden voortduren ,.zo lang de Verenigde Naties voortgaan ons aan te vallen". Bij zijn aankomst in de Noord. Rhodesische plaats Ndola. zei Tsjombe. dat hij naar Elisabeth stad terugkeert met een ont werpovereenkomst", die hij aan het Katangaanse parlement zal voorleggen, zodra dit bijeenkomt. Hij zei, dat hij na goedkeuring door het parlement, een verkla ring zal afleggen. Tsjombe wilde geen bijzonder heden over zijn akkoord met pre mier Adoela bekend maken. Ge vraagd of hij tevreden was over het resultaat van de besprekin gen zei Tsjombe: ,.Ik ben slechts de woordvoerder van mijn volk en het is aan hen te beslissen Op de vraag of het tijdelijke be stand in Katanga na de bespre kingen in Kitona zal voortduren, antwoordde hij: „Ik ben niet ge. heel tevreden gesteld door de ga ranties die mij vóór mijn vertrek zijn gegeven. In Kitona waren wij echter volledig van de buiten wereld afgesloten. De uitzendin gen van radio-Katanga werden opzettelijk gestoord. Ik heb uit krantenberichten vernomen dat de gevechten niet zijn gestaakt". Volgens de Katangaanse leider zou het een week duren voordat het parlement zich kan uitspre ken over de voorstellen, die hij uit Kitona meebrengt. Later verstrekte do Kongolese minister van Voorlichting. Jo seph Ileo, aan de pers een door president Tsjombe ondertekende verklaring, waarin de Katan gaanse leider verklaart dat hij: le.de toepassing van de grond wet van mei 1960 aanvaardt; 2e. de ondeelbare eenheid van de Rep..- ugk Kongo erkent; 3e. president Kasavoeboe erkent «ls staatshoofd; 4e. hot gezag van de centrale regering over alle gebieden van de republiek erkent; 5e. instemt met deelneming van Katangaanse afgevaardigden in een gouvernementele com missie, die op 3 januari van liet volgend jaar in Leopold stad een aanvang zal maken met de studie over een ont- werp-grondwet; 6e. zich verplicht maatregelen te nemen om alle parlementa riërs in Katanga in de ge legenheid le stellen van 27 december 1961 af hun natio naal mandaat in het bestuur van de republiek uit te oefe nen; 7e. er mee akkoord gaat dat de Katangaanse gendarmerie on. der gezag van de president van de republiek Kasavoe boe 1 wordt gesteld. 8e. zicli verbindt, dat de resolu ties van de algemene verga dering en de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties zul len w.-rden gerespecteerd en dat hij de uitvoering ervan zal vergemakkelijken. Tsjombe zijn verplichtingen na komt en dat de resoluties van de Verenigde Naties worden uit gevoerd". zo zei hij. De centrale regering behoefde geen akkoord te sluiten, aangezien Tsjombes verbintenis een terugkeer is naai de wettigheid waarop de cen trale regering altijd heeft ge staan, aldus Ileo. Een woordvoerder van de Ver. enigde Naties verklaarde op een persconferentie, dat er geen sprake van is dat het document nog moe.t worden geratificeerd. „Wat ons betreft is het onder tekend. gezegeld en vastgesteld", zei hij. De adi unct-secretaris-gene raal van de Verenigde Naties. Ralph Bunch, verklaarde in een communiqué aan de pers, ile resultaten van de besprekingen in Kitona een zeer belangrijke stap in de richting van eenheid, vrede en stabiliteit iit Kongo re achten. In Ndola verklaarde Tsjombe, dat dé Verenigde Naties hem een staakt het vuren hebben toe gezegd om alle ministers in staat te stellen de vergadering van het parlement bij te wonen. Ieo zeide, dat- de Verenigde Naties mede-verantwoordelijk zijn bij het toezicht op de na leving van de overeenkomst. „Ik hoop. dat de Verenigde Naties in Katanga zullen blijven teneinde er op toe te zien, dat de heer Jaoans Blad over Nieuw-Guinea Een vooraanstaand Japans blad. de ..Mainichi Shinbun", schrijft dat de betrokken landen tijd moeten nemen om over het vraagstuk-Nieuw-Guinea te pra. ten teneinde te weten te komen wat de beste weg is voor het ge luk van de bevolking van Nieuw- Guinea. Het blad schrijft in een hoofd artikel dat het „bevel" van pre sident Soekarno kennelijk was beïnvloed door de actie van India in Goa. Volgens het blad ver schillen beide vraagstukken ecii. ter van aard. ,.De inwoners van West-Irian zijn voornamelijk Papoea's. Daarom is de Indone sische aanspraak op West-Irian niet voor honderd procent ge rechtvaardigd. KERSTVIERING IN SCHALKMAAR Ruim 800 militairen van het 13e bataljon van het Garderegiment Fuseliers „Prinses Irene" heb ben woensdagavond in de Wes- (enbergkazerne te Schalkhaar samen met H. K. H. Prinses Irene het Kerstfeest gevierd. Een in tiem feest, dat zijn hoogtepunt vond in het voorlezen van het Kerstevangelie door de Prinses (foto). '.'j,1".'.. De algemene vergadering dei- Verenigde Naties heeft donder dagochtend met 49 tegen 17 stemmen en 32 onthoudingen een ontwerp-resolutie goedgekeurd, waarin zij uitspreekt het te be treuren dat de Sowjet-Unie en Hongarije de V. N.-resoluties met betrekking tot dc toestand in Hongarije hebben genegeerd. Het voorstel was ingediend door zestien landen, waaronder de Verenigde Staten, Frankrijk en Groot-Brittannië. Tijdens de behandeling der Hon gaarse kwestie in de vergade ring. het laatste punt op de agen da vóór het recès, had de Ame rikaanse afgevaardigde. Adiai Stevenson, gezegd dat de Sowjet Unie en Hongarije de schande voor de gebeurtenissen in Hon garije blijven dragen. De Hon gaarse opstand ligt nog steeds vers in het geheugen van mil joenen mensen over de gehele wereld, zo zei hij. Beide landen volharden in hun verachting voor de uitspraken van de Ver enigde Naties en in hun weige ring samen te werken met door de Verenigde Naties aangestelde vertegenwoordigers, aldus Ste venson. De Hongaarse vertegenwoor diger. Peter Mod, zei hierna, dat deze kwestie onder invloed staat van gevoelens van haat en voor oordelen, die gericht zijn op het verhogen van de internationale spanning. Hij meende, dat hot vraagstuk buiten de bevoegd heden van de Verenigde Naties valt. De buitenlandse troepen die zich in Hongarije bevinden zijn daar met goedvinden van de Hongaarse regering, en in over eenstemming met het Pact van Warschau, aldus Mod. De meeste Europese landen hebben vreem de, voor het merendeel Ameri kaanse. strijdkrachten op hun grondgebied, zo verklaarde hij. De Russische afgevaardigde, Zorin, sprak er zijn verwonde ring over uit. dat „aan het einde van ons werk in deze zitting, al les bedorven zou moeten worden door het ter tafel brengen van de zogenaamde kwestie-Honga- rije". Hij wees elke bewering, als zou de Hongaarse kwestie een koloniaal vraagstuk zijn, van de hand. Sir Patrick Dean, dc Britse vertegenwoordiger, deed een be roep op de Hongaarse regering aan alle politieke gevangenen van de opstand in 1956 amnestie te verlenen. Mijn regering is van mening, dat in Hongaarse gevan genissen nog steeds 8.000. moge lijk zelfs 13.000. politieke ge vangenen verblijven, aldus Dean. De voorstemmers waren o.a. de Verenigde Staten, Frankrijk, Groot-Brittannië, enkele Zuid- amerikaan.se staten en Spanje. Tegen de resolutie stemden o.a. dc communistische landen, Cuba. Ceyion, Indonesië en Zuid- Slavië. Onder de landen, die zich van stemming onthielden, be vonden zich onder meerdere Fin land en de Afrikaanse landen. Portugal zal dit jaar noch Kerstmis noch Oudejaar vieren. Alle officiële recepties en audiën ties van de president zijn afge last. De straten zullen niet ver licht worden. Sinds dinsdag brengt de Por tugese radio alleen maar klas sieke muziek of officiële mede delingen. In alle steden en dor pen worden stille optochten ge houden uit protest tegen de aan val van India op Goa. VREDE OP AARDE....? Sinds 17 december schijnen de lichtjes van meer dan honderd kerstbomen bij de sombere muur, welke Berlijn in twee stukken verdeelt. De bomen zijn opge steld en versierd door de Wcst- berlijners, die hiermee blijk wil len geven van hun verbondenheid met de Oostberiyners. De foto toont een paradoxaal tafereeltje bij de muur in de buurt van de Brandenburger Voort. - want Akkertjes zijn instant cachets met 4-voudig werkend micropoeder» Ontdek óók de weldaad van Akkertjes 6 stuks SO ct. BE W OLIil i 'oewel een boven de Britse den gelegen hogedrukgebied r betekenis afnam, handhaaft 7 i boven het Noordzeegebied een zwakke stroming uit het noorden. Een daarin aanwezige storing zal van zuid-Noorwegen naar het zuiden trekken. Deze zal ons heden bewolkt weer met plaatselijk mist en tijdelijk mo gelijk enige regen brengen. De wind wordt zwak tot matig uit noordelijke richtingen. Voorna- Mêt ingang van 1 januari is automatisch interlokaal telefoneren 1 3 goedkoper, op werkdagen van 7 uur 's avonds tot 8 uur 's morgens en tijdens het weekeinde van vrijdagavond 7 uur tot maandagmorgen S uur. VRIJDAG 22 DECEMBER v.m. n.m. Breskens 1.56 2.08 Terneuzen 2.31 2.43 Hansweert 3.11 3.23 Walsoorden 3.21 3.33 ZATERDAG 23 DECEMBER v.m. n.m. Breskens 2.36 2.50 Terneuzen 3.11 3.25 Hansweert 3.51 4.05 Walsoorden 4.01 4.15 melijk in het noordoosten en oos. ten van het land zal de tempe ratuur iets lager blijven, eiders wordt weinig verandering in de temperaturen verwacht. medegedeeld door het K.N.M.I., geldig tot vrijdagavond. Bewolkt. Bewolkt met hier en daar mist en plaatselijk enige regen. Zwak ke tot matige noordelijke wind. Dezelfde temperaturen als gis teren, of iets lagere. MAAN op onder op onder Dec. 22 8.46 16.31 17.22 8.42 23 8.47 16.31 18.16 9.33 24 8.47 16.32 19.15 10.15 25 8.48 16.32 20.17 10.51 26 8.48 16.33 21.19 11.21 27 8.48 16.34 22.23 11.47 28 8.48 16.35 23.27 12.09 29 8.48 16.36 12.31 30 8.48 16.37 0.31 12.51 31 8.48 16.38 1.36 13.12 Het Ambonnezenkamp in de Carel Coenraadpolder in de ge meente Finsterwolde is gisteren door ongeveer dertig mannen van de Rijkspolitie uit Oost- Groningen ontruimd. De be woners zijn in bussen naar Hoo- gezand overgebracht, waar wo ningen voor hen gereed zijn. De ongeveer 100 inwoners van dit kamp hebben steeds gewei gerd hun huidige verblijfplaats te verlaten omdat, zo menen zij, het wonen in een Nederlandse omgeving een assimilatie ten ga- volge zal hebben die een terug keer naar een vrij Ambon in de weg zou staan. De mannen van de Rijkspolitie betraden gistermorgen het kamp met karabijnen en helmen. De Ambonnezen zaten op dat mo ment in het kerkgebouwtje op liet terrein van het kamp. De politie heeft direct de toegangen tot de barakken afgezet. Kort daarna verschenen een aantal verhuiswagens. Verhuizers be gonnen het huisraad uit de ba rakken weg te halen. Later kwamen vier autobussen, die eerst in Finsterwolde gereed stonden, het terrein op. Het kamp werd bewoond door 20 gezinnen. Het totaal aantal bewoners was ongeveer 140. „Stelletje krotten"'.... Van de zijde van het ministerie van Maatschappelijk werk deelde men desgevraagd mede dat het woonoord bestaat uit een stel letje krotten, die naar Nederland se maatstaven volkomen onge schikt zijn voor bewoning. Het is eerst de bedoeling ge weest dat de Ambonnezen uit dit woonoord in de Carel Coen raadpolder in Delfzijl gehuisvest zouden worden. Daar werden ook huizen voor hen gebouwd. Door verzet van de kampbevol king heeft men toen van dit voornemen afgezien. Dat was toen mogelijk omdat er toen an dere groepen waren die voor verhuizing naar Delfzijl in aan merking kwamen. Deze Ambonnezen in Finster wolde behoren tot een groep die wei in eigen onderhoud wil voor zien maar er de voorkeur aan geeft bij elkaar te blijven. De huizen in Hoogezand zijn gestoffeerd, men kan er dus zon der meer intrekken. Naar onze ervaringen, aldus een woordvoerder van het minis terie van Maatschappelijk werk, willen de mensen persoonlijk wel in een mooi huis wonen. Het ver zet komt gewoonlijk van de po litieke leiders van de Ambon nezen, die er mede om organisa torische redenen de voorkeur aan geven dat hun mensen bij elkaar wonen. Men wees er verder nog op dat' het woonoord in de Carel Coenraadpolder in een uithoek ligt. Het is 7 kilometer van Fin sterwolde en 17 kilometer van Winschoten verwijderd. De kin deren moesten in Winschoten nar school omdat er in Finster wolde niet voldoende ruimte voor hen beschikbaar was. Met voorzichtige woorden is de Ambonnezen reeds eerder duide lijk gemaakt dat het'woonoord verlaten moest worden.Nu is het nodig gebleken om „ies di recter" op te treden, aldus zei men verder. Brits vliegtuig bij Ankara verongelukt. Twee minuten na het opstij gen van liet vliegveld van An kara is donderdagavond een Cornet van de British European Airways ontploft en brandend neergestort. Vyf-en-twintig inzittenden zijil om het leven gekomen. Zeven overlevenden zijn in een zieken huis opgenomen. President Soekarno en zijn minister van Buitenlandse Zaken, dr. Soebandrio, hebben donder dag de uitvoering besproken van het presidentiële „commando voor de bevrijding" van Weste lijk Nieuw-Guinea. Ook bestu deerden zij de buitenlandse reac. ties op het initiatief. De Indonesische marinestaf, chef, vice-admiraal R. E. Marta- dinata, heeft een dagorder uit gevaardigd. Daarin wordt een beroep op de vloot gedaan zich onmiddellijk gereed te houden. Voorts wordt gevraagd om betere veiligheidswaarborgen. „Weest gereed om uw uiterste best te doen om het commando voor de bevrijding van West- Irian uit tc voeren", zei hij. De Indonesische Rode-Kruis vereniging heeft een beroep ge daan op zijn vrijwillige medische helpers zich te melden wanneer zij nodig zouden zijn voor een campagne in Nieuw-Guinea. De minister voor Burgerlucht vaart. Iskandar, heeft bekend gemaakt dat de Indonesische (staats-) luchtvaartmaatschap pij, de „Garoeda", gereed is haar diensten uit te breiden naar Nieuw-Guinea. Het ministerie van Voorlich ting deelde mede dat, wanneer president Soekarno de Indone sische bevolking opdroeg „de In. donesisehe vlag te hijsen" in Westeiyk Nieuw-Guinea, hij daarbij vooral dacht aan die mensen die in dit gebied en die aan de grenzen van dit gebied wonen. Na zijn onderhoud van vrijdag met president Soekarno heeft minister Subandrio medegedeeld, dat er nog geen brief is ontvan gen van secretaris-generaal Oe Thant, waarin bezorgdheid zou zyn geuit over de kwestie Nieuw- Guinea. Ook was er niets bekend over Nederlandse voorstellen voor een gesprek over Nieuw- Guinea. waarvan sprake is ge weest in persberichten, zeide hij. De Indonesische regering heeft medegedeeld, dat zy aan de be volking op de afgelegen Indone sische eilanden rondom Nieuw- Guinea 1000 transistor radio ontvangers zal verstrekken, op dat deze bevolking juist zal worden ingelicht over de actuele stand van zaken.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1961 | | pagina 1