Gemeenteraad van Axel
Zaterdag 9 december 1961
DE VRIJE ZEEUW
Pagina 5
Vergadering van vrijdag 1 december 1961.
Algemene beschouwingen.
(2. Vervolg.)
de
dt
De heer Van Luijk: Mijnheer
Voorzitter,
Nu door U de gelegenheid wor_.
geboden tot het houden van alge
mene beschouwingen, wil ik daar
gaarne een kort gebruik van ma
ken.
Terugziende op het jaar, dat voor
bijging, kan van de arbeid, die door
de Raad werd verricht, gezegd
worden dat ze niet onverdienste
lijk is geweest. Ik bedoel hier aller
minst mede de Raad het brevet
van grote bekwaamheid te geven.
Viel meer droeg daartoe bij de
vaak langdurige en moeilijke ar
beid van U, heren burgemeester
en wethouders, in hel voorberei
den en uitwerken der voorstellen,
die door U ter besluitvorming aan
de Raad toekwamen. Daarvoor kan
de Raad U alleen maar dankbaar
'iJDit houdt echter niet in, dat elke
aadsvergadering voor ieder, die
hieraan deelnam, in een vreugde
volle stemming werd beëindigd. Er
was in het samenspel wel eens een
min of meer scherpe dissonant te
horen. Daarover straks nog enkele
woorden.
Werden vorig jaar bij de behan
deling der premitieve begroting
vele verzuchtingen geslaakt van
wege haar aangewezen tekort van
f163.000.'er werden ook fluis
teringen onder elkaar gehoord, dat
men dit niet al te serieus moest
nemen'. Déze begroting werd ons,
met verheuging van burgemeester
en wethouders (blijkens de bijge
voegde brief) door hen aangebo
den in gelijke ontvangst en uit
gaaf, dus sluitend. Ook wij, heren
raadsleden, kunnen ons hierover
verheugen.
Of deze verheuging ook gedeeld
wordt door de burgerij, als zij
tot de ontdekking komt, dat door
haar hiervoor een offertje van
f45.000,— moet worden gebracht,
is aan gerechtvaardigde twijfel on
derhevig. Laten wij echter beden
ken, dat dit bedrag slechts 5 is
van het totaal-cijfer, dat benodigd
is voor de gewone dienst dezer be
groting en dan kunnen wij wel
zeker zijn van een milde beoorde
ling. Temeer nog als in aanmer
king wordt genomen, dat ..hoger
hand'' ons met zachte hand hier
toe drong. Het verzorgingspeil kan
aan de hand van de hogere uit
kering. gebaseerd op de nieuwe
Financiële Verhoudingswet I960,
gehandhaafd worden. Het beleid
van burgemeester en wethouders
zal geleid worden in de richting
van een zoveel mogelijke verbete
ring van liet woon- en leefklimaat.
Tien loffelijk streven, inderdaad.
Al onze aandacht waardig. Alleen
wens ik hier één voorbehoud te
maken.
Hang aan dit begrip niet alles
op. Dit beleid voefe men niet door
onder het standpunt van vhet kos
te wat het kost." Aan dit begrip
ontspringt in de eerste plaats de
aandacht van burgemeester en
wethouders ten aanzien van de
woningbouw, verbetering van stra
ten. wegen, pleinen en plantsoenen
en als vanzelfsprekend de uitbrei
dingsplannen der gemeente, die om
dringende herziening vragen. Bij
het ontwerpen en realiseren der
uitbreidingsplannen houde men
scherp in het oog, dat de te calcu
leren prijs van de bouwgrond niet
te hoog wordt.
Men kan do mening naar voren
brengen, dat de prijs van de bouw
grond een factor is van weinig be
tekenis bij het bouwen van wonin
gen. Deze mening zou bij mij op
kritiek stuiten. Wanneer het toch
straks zou blijken, dat de te be
talen bouwgrond 20 zou bedra
gen van dc daarop te bouwen wo
ning, kan men dit toch moeilijk
een te verwaarlozen factor noe
men. Voor hen, die hun illusies
stellen om te komen tot eigen wo-
ningbezit, mede door aandrang der
landsregering en het sterk propa
geren ten deze door vakorganisa
ties, zullen moeilijk tot verwezen
lijking daarvan kunnen komen.
Als toch de kosten der huisvesting
neer dan 20 vqn het netto week-
nkomen gaat bedragen ligt dit be
drag te hoog, zoniet veel te hoog.
En inzonderheid is de aandrang om
te komen tot eigen woningbezit,
oedoeld voor hen wier netto week-
inkomen in onze streek it 80,
bedraagt, in casu dus de werk
nemer.
We hebben gelukkig de belofte
gehoord van burgemeester en wet
houders, dat zij, wat dit aanbe
langt, de vinger hij de pols zullen
houden. De belofte van „op de
pols" ware mij liever geweest.
Wat de bouw \an woningen in
onze gemeente betreft, kan men
zien, dat het voor 1961 ons toebe
deelde machtige contingent van 12
woningen zijn voltooiing tegemoet
gaat. Gelukkig kan door een zeer
goed gerichte activiteit van bur
gemeester en wethouders dit aan
tal met 2/3 worden vermeerderd.
Echter doemt aan verre horizon
de donkere wolk der tegenslag.
Immers ons in vorige vergadering
genomen besluit tot het bouwen
van 8 woningwet-woningen, met
grote instemming genomen, dreigt
tc worden vernietigd. Althans is
hierom door 2 onzer collega's ge
vraagd.
Dit besluit was niet naar de zin
en mening van de 2 afgevaardig
den van het G. P. V. als te zijn in
striiti met het algemeen belang.
In de eerste plaats de autonomie
der gemeente werd aangetast.
Dit kwam dan tot uitdrukking
door de aangewezen plaats waar
deze woningen zouden worden ge
bouwd.
R'a de wel zeer duidelijke uit
eenzetting van mijnheer de
oorzitter, waarom de Marijke-
straat als aangewezen plaats de
voorrang had. n.i. verdubbeling
van hei aantal toe te wijzen wo
ningen, zag ik juist als algemeen
belang omdat, aan 4 gezinnen
ïüf» j huisvesting kan worden ver-
lioi heer Oggel erkent zelf,
«■nufe' motief „bebouwing Ma-
gewe«taaaniet in hrl S^ing was
4 unnf» gemeente Axel slechts
u„JJ ",sen waren toegewezen,
besloten aad nu tot dit laatste
het atnnm „2"u dit juist tegen
zijn geweest a^?i der «emeente
mKnveoudÖS Z°meen ik in
lijk dat1 alt heer °Sgel werke-
deze 4 woninJL ra?d besloten had
9 i woningen tc- Zoute gnni te
prijs* deze'dan 1° bePaal(1<? curve
den .'verrezen z«n?r mderdaad zou"
mjjnheer de^oorriuer:
te nimmer. ..«ooit oi
De vermeende aantasting der ge
meentelijke autonomie acht ik
dwaasheid te zijn.
Ten tweede argumenteert de
heer Oggel als in strijd te zijn met
het algemeen belang het geheel
uitschakelen van de concurrentie-
faclor. Dat dit niet met opzet ge
beurd is. weten de heren Oggel en
Hamelink zeer goed. Dc tijdsbepa
ling waarop de definitieve beslis
sing moest vallen was te kort om
op geregelde wijze nog een zn het
dan onderhandse aanbesteding te
houden. In de persmededeling voe
ren de heren Oggel en Hamelink
aan, dat de mogelijkheid bestaat
dat de Axelse aannemers deze wo
ningbouw goedkoper kunnen uit-
Vüi0.'.e,n dan de huidige aannemer.
Welnu, tenzij deze mogelijkheid
inderdaad aangetoond wordt, liefst
met cijfermateriaal, ben ik geneigd
aan tc nemen dat dit tweede argu
ment een nog grotere dwaasheid
is dan het eerste.
Verder wordt nog tussen neus
en lippen in de pers medede
ling gedaan, dat te Zoute Spui veei
woningen zijn afgebroken. Gaarne
vernam ik hedenavond nog hoe
groot dit grote aantal wel is. In
gemoede, mijnheer de Voorzitter,
had de heer Oggel in de vorige
vergadering geen lieflijker accoor-
den op zijn politieke harp kunnen
aanslaan? Ik acht het een scherpe
dissonant te zijn in het samenspel
van zulk een algemeen Axels be
lang.
Is alles hier nu pure werkeliik-
heid
Men zou soms kunnen denken op
de achtergrond van dit alles te
horen het stoere stage luiden van
de stormklok voor een nabije ver
kiezing.
Is deze gedachte te kwaadaardig,
beschouw haar dan, mijnheer de
voorzitter, als nooit te zijn uit
gesproken.
Een ander punt, mijnheer de
Voorzitter, betreft de woning
bouw en de toekomstverwachting
voor het ons toe te wijzen aandeel
bij de verdeling van het bouwvolu
me voor 1962. Naar het oordeel
van B. en W. is het absoluut nood
zakelijk dat er voor onze gemeente
meer bouwvolume ter beschikking
komt. Om hiertoe te komen zal
men toch m.i. een orakel moeten
raadplegen om de juiste weg daar
voor te vinden.
Men schijnt op het ministerie
voor Volkshuisvesting en Bouwnij
verheid bij de verdeling van de
ruim 90.000 voor 1962 geplande
woningen zich plotseling herin
nerd te hebben, dat in het uiterste
zuidwesten van de randstreek Ne
derland ook nog een provincie lag.
Gelukkig lagen er nog wat krui
meltjes op de verdeeltafel en deze
bij elkaar geveegd, vormden nog
een fractie meer dan een half
procentje van het grote aantal dat
voor dit schijnbaar vergeten hoek
je wel voldoende zouden zijn.
Hoe de voor Zeeland aangewe
zen 500 woningen door Ged. Sta
ten over de drieërlei sectoren van
het woningbeleid moeten worden
verdeeld, brengt mijn nieuwsgie
righeid onder grote spanning.
Het is zeer duidelijk dat wij ter
zake niets te eisen hebben. We be
hoeven ook niet met een smeek
bede op de knieën te vallen. Gedep.
Staten geve ons het ons toekomen
de rechtvaardig aandeel. Ook voor
haar zijn de zorgen ten deze groot.
Nog een enkele opmerking moet
mij van het hart. Het komt een
enkele maal voor dat iemand die
een woning wil bouwen en daar
toe bestek en tekening aan B. en
W. voorlegt ter goedkeuring, ge
ruime tüd later de mededeling ver
krijgt, dat tot afkeuring der teke
ning moest geoordeeld worden. En
dit oordeel berust dan wel eens op
een futiliteit die vast zit op een
detail, hetzij van een niet. goed ge
plaatst deurkozijn, hetzij van een
goot-detail of iets dergelijks En
dat dergelijk iets stagneert het
bouwen en brengt soms enorme
kosten mee in verband met het
maken van een nieuwe tekening
en bestekwijziging, hetgeen de
eventuele besteder ook niet leuk
vindt. Men geve ten deze meer
soulaas.
Wat nu deze begroting betreft
waarvan de vaststelling straks
van ons verlangd wordt, kan op
gemerkt worden dat hierover nog
veel, zeer veel zelfs, gezegd zou
kunnen worden. Dit komt echter
straks nog wel als in de loop van
het. volgende jaar de uitvoering
van deze begroting ter behande
ling in de gemeenteraadsvergade
ringen komt en men een meer ge
detailleerd inzicht krijgt van de on
derscheidene posten die hierin ge
raamd zijn.
Tegen één geraamde post moet
ik jammer genoeg bezwaar maken
n.i. tegen dé subsidie-post toege
kend aan de Axelse Bad- en Zwem
inrichting. Doordat zij haar poor
ten ook op zondag openstelt blijft
voor ons het hieraan toekennen
van subsidie een principieel be
zwaar.
Ik wil nu eindigen na vooraf ge
zegd te hebben, dat ik van harte
mijn wens bij die van B. en W.
samen wil voegen, zoals die tot
uitdrukking kwam in haar geleide-
brief bij deze begroting, dat het
onder Gods zegen ons als Raad in
eendrachtige samenwerking met
uw college gelukken mag de ge
meente Axel zodanig te besturen,
dat het voor een ieder aantrekke
lijk is hier te wonen en te werken.
De heer Maas: Mijnheer de Voor
zitter,
Gaarne willen wij meedoen aan
de algemene beschouwingen. Voor
al nu de begroting sinds jaren
sluitend is gemaakt.
Als wij nog eens een terugblik
mogen werpen, en we zien dan het
tekort van 16.300,— en wij mogen
beginnen met een schone lei, met
nog een klein bedragje als reserve,
dan mag u wel aannemen dat de
K. V. P. verheugd is. Wij willen u
feliciteren, mijnheer de Voorzitter,
dat de eerste begroting opgesteld
onder uw leiding sluitend uit de
bus rolt.
Wat het verlanglijstje bereft, wij
zouden niets liever zien dat alles
wat hier vanavond ai naar voren
is gebracht gerealiseerd kon wor
den, een nieuwe Oude Weg, een
verbetering Nieuwcndijk. alle stra
ten en pleinen opgeknapt, voldoen
de sportvelden, behoorlijke speel
tuinen zodat de kinderen zich daar
kunnen uitleven. Mogelijk zullen
dan de plantsoenen die de gemeen
te hopen geld kost ontzien worden.
Wij voelen echter wel dat dit ieder
jaar een slag in de lucht is ge
weest. Wij hopen, mijnheer de
Voorzitter, dat onder uw leiding
hetgeen gerealiseerd kan worden,
ook ten uitvoering zal worden ge
bracht.
Mijnheer de Voorzitter, de
K. V. P. heeft met leedwezen ver
nomen dat de belastingen moeten
worden verhoogd. De K.V. P. is
tegen belastingverhoging. Wij kun
nen hier best een politiek spel spe
len door tegen te stemmen, en te
gelijk denken, druk het er maar
door. dan wassen wij onze handen
in onschuld. Wjj moeten toch kun
nen financieren. Ik wil nog verwij
zen naar een naburige gemeente.
Daar wordt gezegd: „Wij komen
nog rond tot 1967". Zij hebben een
batig saldo van 67.000,- met nog
een onvoorzien van 16.000,en
toch zullen er eerstdaags nieuwe
gemeente-belastingen worden voor
gesteld.
Wat de woningbouw betreft
mijnheer de Voorzitter, hopen wij
dat Axel een flinke toewijzing zal
krijgen, zodat er vele woningen
zullen verrijzen, zowel particulier
als gemeentewoningen. Wat ons
echter met zorg omringt, zijn de
bestaande woningwetwoningen.
Deze worden beslist onvoldoende
verzorgd, om niet te spreken van
verwaarlozing. Verschillende blok
ken zijn slecht en onvolledig afge
werkt. Woningen reeds 14 jaar oud
staan van binnen nog in de grond
verf. Wij kunnen zo doorgaan, fei
ten zijn er genoeg. Hoe komt het
dat in deze woningen geen deuren
zijn aangebracht aan de kleerkas
ten?, terwijl men nu huizen bouwt
van onder tot boven in de lakverf,
vaste wastafels plus de aanleg voor
een douche. Er zijn mij gevallen
bekend van huurders die 200 on
kosten moesten betalen eer zij be
hoorlijk de woning konden betrek
ken, z(i dit met pijn. Zij waren ver
plicht om deze woning te accepte
ren, daar zij reeds vele jaren op de
wachtlijst stonden ingeschreven. Zij
hebben geen cent vergoeding ont
vangen. Dit is te wijten aan on
voldoende of in het geheel geen
controle. Dit speelt niet in het
afgelopen jaar, mijnheer de Voor
zitter, maar is een erfdeel hetwelk
u netjes in de schoot is geworpen.
Wij zouden over dit probleem,
want dat is het, een volle avond
kunnen spreken. Wij zullen echter
te ziiner tijd komen met een
voorstel om te voorkomen dat bin
nen afzienbare tijd deze woningen
tot krotwoningen zijn herschapen.
Mijnheer de Voorzitter, gaarne
willen wij de aandacht vestigen op
de benoemingen wat betreft de
ambtenaren en vaklieden in onze
gemeente. Wij wensen, mijnheer de
Voorzitter, dat de oproepen voor
sollicitanten wordt geplaatst in Ka
tholieke vakbladen. Het gezegde
van de Katholieke ambtenaren sol
liciteren toch niet in Axel, heeft
wel zijn oorzaak. Men hoeft niet
ver te zoeken waar deze ligt, als
men eens nagaat en zich afvraagt
welke R. K. ambtenaren zijn in de
loop der jaren in Axel benoemd,
dan komt men tot de conclusie,
geen enkele.
De thans werkende ambtenaren
zijn als loopjongens in dienst geko
men en hebben zich door hard wer
ken automatisch opgewerkt. Wij
spreken de hoop uit, mijnheer de
Voorzitter, dat onder uw leiding
indien mogelijk hierin verandering
wordt gebracht.
Mijnheer de Voorzitter, nu wij
staan aan het. eind van een zit
tingsperiode, hebben wij er een
behoefte aan om een verklaring af
te leggen, wat betreft de politiek.
Ik kan u mededelen dat de samen
werking tussen ons en alle partij
en goed is geweest. Wij zijn dank
baar dat wij in de afgelopen perio
de volledig hebben kunnen.meespe
len. Het was de eerste keer dat de
K. V. P. dit kon doen, zij het met
3 zetels, dank zei de coalitie die is
gevormd. Dat dit nu de Christe
lijke partijen ziin geweest ligt niet
alleen aan de K. V. P. Wel vinden
wij het jammer dat enkele fractie
genoten zich niet hebben ontzien
om de gemeente Axel in opspraak
te brengen, door een request te
zenden aan de minister aangaande
een voorstel gedaan door B. en W.,
en goedgekeurd door de Raad, be
treffende het beleid woningbouw.
Dit betreuren wij ten zeerste.
Overigens, mijnheer de Voorzit
ter, deel ik u mede, dat ik persoon
lijk lid ben van de K.V. P., en dit
wens te blijven. Dit wordt wel eens
in twijfel getrokken, gezien de
dienst die men probeert uit te ma
ken, per gestencild geschrift, en de
propaganda die wordt gevoerd.
Men ontziet zich niet om mij per
soonlijk uit te nodigen als lid voor
het bezoeken van hun werkverga
deringen. Ik kan u mededelen dat
dit niet berust op een misverstand,
maar dat dit meer bedoeld is als
spot, hetgeen door mij niet op
prijs wordt gesteld.
Mijnheer de Voorzitter, wij wil-
en deze beschouwing besluiten met
de wens dat God U de kracht moge
geven om Axel te besturen tot
groei en bloei van onze gemeente.
De heer P. J. van Bendegem:
Mijnheer de Voorzitter,
Als C. H.-fractie zullen wij dit
jaar wel meedoen aan de algemene
beschouwingen, omdat wij ons niet
geheel akkoord kunnen verklaren
met het beleid van het college van
B. en W.
Allereerst begint het college al
in haar voorwoord met voor zich
zelf de hoed af te nemen, want
het deelt ons daarin mede. ver
heugd te zijn over de sluitende be
groting. terwijl er door haar di
verse belastingverhogingen wor
den voorgesteld en tegelijk pro
beert ze 5850,in te pikken van
het gasbedrijf om de gewone dienst
sluitend te maken. Eveneens wordt
47.400,als ontvangst van het
Rijk geraamd, terwijl nog niet eens
zeker is of wij als gemeente het
wel in handen zullen krijgen. Denk
b.v. aan de destijds door het Rijk
toegezegde garantiebedragen voor
het ziekenhuis te Terneuzen, waar
aan het Rijk later haar woord niet
heeft gehouden.
Daarom is het zeer gevaarlijk om
te doen, zoals B. en W. van Axel
thans doen. Wij vinden, dat B. en
W. zich helemaal niet behoeven te
verheugen over het thans gevoer
de beleid. Ze mogen dan nog zo
veel met modewoorden, als: ver
zorgingspeil, woon- of leefklimaat,
schermen, maar uiteindelijk is er
in Axel veel te weinig gerealiseerd
naargelang er enige jaren geleden
op stapel stond.
Volgens onze mening wordt er
tegenwoordig door het college te
veel gedaan aan show en ook aan
geschrijf in de courant zoals over
drie insteekhavens op de Sassing,
terwijl het college hierdoor blijk
geeft dat ze de draagwijdte van
dit alles niet begrijpt.
Jammer genoeg, dat wij dit hier
zo moeten zeggen, maar wij be
doelen dit niet in de eerste plaats
critisch, doch wèl om er tegen te
waarschuwen, dat het college zich
niet belachelijk moet maken bij
degenen, die van deze dingen veel
meer verstand van zaken hebben
en het zullen gaan betitelen met:
te vee] fantasié. Het zou wol een:
goed zijn, dat het college eens een
wijze les trok uit het beleid van
een naburige gemeente, die te
voren haar kruit niet verschiet en
ook niet opschept in de courant,
maar pas naar voren komt als haar
plannen werkelijkheid worden of
gerealiseerd zijn.
Dus niet te veel show. maar
realisatie, want anders blijft het
iemand blij maken met een dode
mus.
Omdat er in Axel 'veel behoefte
is aan een gymnastiek- of sport-
lokaliteit en ook aan een ingrij
pende verbetering van het zwem
bad in verband met de volksge
zondheid, willen wij opmerken:
onderzoek eens zeer goed of dit
wellicht een grond is om verfijnin
gen uit het gemeentefonds te krij
gen.
Wij vinden op de uitgaven-zijde
van de eerste wijziging onder volg
nummer 640 een post van 37075
voor het inrichten en aankleden
van het gemeentehuis. Dan wordt
daar nog terloops bijgevoegd: in
clusief kantoormaehine. Maar wij
vragen ons af: waarom is deze uit
gaaf nodig?
Voor het gemeentehuis is de laat
ste twee jaren al veel voor derge
lijke dingen uitgegeven. Het moet
eens beseft worden, dat Axelse in
woners daar geen cent beter van
worden. Deze post is naar onze
mening helemaal overbodig en het
gemeentebelang wordt er ook ze
ker niet mee gediend.
Voor wat het inwonertal betreft
stellen wü de vraag: welk motief
heeft het college er toe gebracht
om dat getal per 1 januari 1962 op
7900 zielen te schatten, terwijl het
eind oktober 1961 7799 was?
Dit is ook wederom zeer gevaar
lijk, omdat er een grote kans be
staat, dat de schatting 100 inwo
ners te hoog kan blijken te zijn.
Zodoende lopen wij 100 x 51,
mis. De raming in ontvang is uit
dien hoofde dan 5100,te hoog.
Wij kunnen dit als C. H.-raadsfrac
tie wel begrijpen, omdat hier bij
het college wel eens het willen en
de wens de vader der gedachte
zijn. Maar wanneer eind oktober
1961 het inwonertal maar 7799 is,
horen wij gaarne het motief, dat
uw college er toe bracht uit te
gaan van 7900 zielen.
In de eerste wijziging op post no.
674 treffen wij een bedrag aan van
260.000,Ónze vraag is, waar
om wordt aan deze traverse alle
aandacht besteed, terwijl dit nog
gerust eens kan wachten? En wil
len wij bij het college er op aan
dringen, dat de sanering Oudewijk
nu eens goed wordt aangepakt. Wü
vinden nergens een cent voor deze
sanering. Wij stellen het college
voor: wacht mee die traverse (Sta
tionsstraatkruising Zeestraat
Kinderdijk) en zorgt er als college
voor, dat de sanering Oudewijk dit
jaar wordt opgelost.
Als wij het goed voor hebben, is
meer dan de helft van de oude
panden reeds in het bezit van de
gemeente. Omdat deze zaak nu al
heel lang loopt, is een definitieve
oplossing op korte termijn: wij f
denken aan 1962, noodzakelijk.
Met zeer veel klem willen wij als
C. H.-raadsfractie er bij het col
lege op aandringen, dat, wanneer
blijkt, dat Terneuzen zich terug
trekt uit het Centraal Bouw- en
Woningtoezicht U direct met een
voorstel bij de Raad komt om als
gemeente Axel er ook uit te gaan,
want dit kost ons elk jaar circa
30.000,en wij krijgen daarvoor
haast niets. Wij zullen dan als
gemeente Axel op dat terrein onze
eigen erwtjes wel doppen en zeker
veel goedkoper.
Ook heeft het ons als C. H.-frac
tie steeds gegriefd, dat wij als ge
meente Axel straks al de modder
uit het kanaal GentTerneuzen
moeten slikken, naar ons bekend
is, tot een hoogte van 4 tot 8 me
ter, en dat wij als gemeente daar
over niets te vertellen hebben. Wij
willen het college vragen: hoe
komt dat nu toch eigenlijk? Is dit
nog iets als nalatenschap van de
heer Kesbeke met zijn medewer
kers of is dit iets van het thans
zittende college? Het is toch wel
diep treurig, dat een groot gedeel
te van Axels grondgebied onder
de modder wordt gespoten en dat
wij ook tegenover de pachters,
huurders en aanpalende eigenaren
enz. niet eens onze medewerking
kunnen verlenen als het gaat om
onteigening, schadevergoeding enz.
Het is voor ons onbegrijpelijk,
dat er een college gevonden wordt,
dat zó haar rechten in deze heeft
prijs gegeven. En ten slotte zijn
wij een zeer groot stuk grond
kwijt, waarop in geen jaren kan
worden gebouwd of waarmede in
jaren niets kan worden gedaan.
En als van zijn leven iemand er
op zou willen bouwen, dan moeten
er eerst kapitalen uitgegeven wor
den aan heiwerk enz. vooraleer hij
met bouwen kan beginnen. Waar
om, vragen wij ons af. zijn ze met
hun modder niet gebleven dicht
bij het kanaal, b.v. op Westdorpes
grondgehied of Sas van Gents
grondgebied? Daar liggen de pol
ders veel lager en ze hadden hun
modder veel dichter bij het kanaal
kunnen houden. Wij vragen ons af,
is het soms omdat er dan de eer
ste jaren daar nergens kan wor
den gebouwd?
Ook, Voorzitter, menen wij er
goed aan te doen. het college er
nog eens op te wijzen, dat ze wel
goed op haar quivive mag zijn, om
zodoende te voorkomen, dat Axel
anders nog wel eens één van haar
beste gedeelten zou verliezen aan
een andere naburige gemeente.
Om nog eens in vogelvlucht terug
te komen op de reorganisatie van
de administratie en het beheer bij
de gemeente, zijn wjj er nog steeds
niet van overtuigd, dat dit goed
koper is. Wij menen, dat het veel
duurder is en, gelijk mijn rechter
buurman een poos geleden opmerk
te: daar zijn tegenwoordig zóveel
papieren, dat je op de duur van
de bomen het bos niet meer ziet.
Zo is het ook. En daarom neem
ik alleen eens een voorbeeld aan
het gas. Dit kost alleen voor
administratie en sociale lasten
ƒ30.000,de directie nog niet
eens mee gerekend. Dus straks zou
wel eens kunnen blijken, dat het,
met de directie er bij, wel meer
dan 40.000,zal gaan kosten,
terwijl voorheen het technische èn
administratieve gedeelte, tesamen
nog geen 20.000,— kostte. Dus,
zoals het met het één is, zal het
ook wel met het andere zijn. En
daarom kan ik begrijpen dat. zo
als ook wethouder De Vos uit Ter
neuzen opmerkte tijdens een ver
gadering van de gascommissie, de
administratie veel te duur uitkomt.
Kijkt de notulen er maar eens op
na.
Zodoende zal het college wel be
grepen hebben, dat wij als C. H.-
fractie tegen de belastingverhogin
gen zijn. Als dekking willen wij
daarom aanwijzen het bedrag, dat
thans voor de aankleding enz. van
het gemeentehuis geraamd is, n.i.
f 37 075,Wii willen ook niet die
5850,van de gasreserve opne
men als dekkingsmiddel.
Tevens dringen wij er bij het col
lege op aan. rla Oudeweg en vele
andere straten eens grondig te ver
beteren. omdat dit allemaal bii het
onderhoud behoort. In het vervolg
mag niet meer aan het onderhoud
worden getornd. Met het onder
houd mag ook niet te lang worden
gewacht.
Dit was zowat het voornaamste,
dat wij als C. H.-fractie in eerste
instantie naar voren wilden bren
gen. Wij behouden ons het recht
voor, als daar aanleiding toe mocht
bestaan, in tweede instantie, of
misschien wel in derde instantie,
op één en ander terug te komen.
De heer Van der Lee: Mijnheer
de Voorzitter,
Dit moment in het leven van de
gemeenteraad, n.i. de vaststelling
van de begroting voor het komen
de jaar, kunnen wij het beste ver
gelijken met een oudejaarsavond.
We blikken terug naar de tijd, die
achter ons ligt, staan even stil bij
de huidige situatie en kijken dan
alweer vooruit naar de toekomst
aan de hand van de vóór ons lig
gende begroting.
Het is thans wel een bijzonder
moment. Driekwart van de zit-
tingstijd van deze Raad ligt achter
ons en ik kan wel zeggen drie ja
ren, die zeer zwaar bewolkt waren.
Een zeer moeilijke financiële situ
atie maakte het besturen tot een
zware taak en heeft remmend ge
werkt op de ontwikkeling van deze
gemeente.
Toch was er, meneer de Voorzit-
.er, in dit tijdsbestek ook een perio
de, die naar onze inzichten als wat
zonniger betiteld mag worden, n.i.
de z.g. interim periode. Ik heb het
nu niet over de resultaten uit die
tijd, goed. minder goed of slecht,
maar over de geest, die toen in
deze Raad heerste. Wij hebben
kunnen constateren, dat in deze
tijd, vrijwel zonder uitzondering,
alle raadsleden zich één voelden
in de gedachte: Wij besturen met
elkaar deze gemeente. Natuurlijk
was er wel eens verschil van me
ning, maar de grondgedachte was
goed.
Na deze interim periode kwamen
er diverse veranderingen. U werd
hier benoemd tot burgemeester en
zeer kort daarna verliet wethou
der Kesbeke de Raad en werd de
heer IJsebaert wethouder.
Logisch, dat na deze wijzigingen
een werkperiode moest volgen. Im
mers men moest het terrein ver
kennen en omdat er ook andere
inzichten waren, werden diverse
plannen gewijzigd. Eerlijkheid ge
biedt te zeggen, dat deze inwerk
periode ons wel eens wat lang is
gevallen. De verzuchting van één
der andere raadsleden: „Er komt
niets uit is ook bij ons wel eens
opgekomen. Met name wil ik hier
wel noemen de plannen voor de
aula bii de algemene begraafplaats
en de bouw van de centrale nood-
slachtplaats.
Hopelijk zien wij hier thans zeer
spoedig resultaten.
Tot mijn leedwezen moeten we
constateren, dat er thans in de
geest van eendrachtige samenwer
king zo hier en daar een scheurtje
begint te komen en men, inplaats
van naast elkaar, af en toe tegen
over elkaar komt te staan. Dit zou
niet zo erg zijn, wanneer we geen
dwaze situaties gaan krijgen, zo
als nu twee keer in korte tijd is
gebeurd, dat wethouders tegen hun
eigen voorstellen gaan stemmen.
Ik denk aan het voorstel inzake
de aankoop van een houtzagerij en
de stemming voor leden van de
commissie tot wering van school
verzuim, waar het openbare onder
wijs even in de hoek werd gezet.
Heel zwaar ligt nog de naar mijn
smaak politieke manoeuvre van het
G. P. V?, uitgevoerd naar aanlei
ding van het raadsbesluit inzake
de acht woningwet-woningen, die
onze gemeente als extra'tje kreeg
toegewezen.
Met alle waardering voor de
gemeenschap Spui kunnen we toch
wel zeggen, dat de behoefte aan
woningen hier in de kom veel gro
ter is. De lijst van aanvragen hij
de woonruimte-commissie zal hier
over wel geen twijfel overlaten.
De tendens, dat jongeren uit het
Spui wegtrekken naar een grotere
woongemeenschap zal m.i. niet te
stuiten zijn.
De heren van het G. P. V. hebben
het algemeen belang van de ge
hele gemeente achtergesteld bij de
wens van een zeer kleine groep
van de bevolking en hebben met
hun manoeuvre om aan de Kroon
vernietiging van het raadsbesluit
te vragen, zich zeer slechte ver
liezers getoond, al wordt thans de
gemeentelijke autonomie als reden
aangevoerd.
Wat hun bezwaren betreft tegen
de onderhandse aanbesteding, moet
hun geheugen nog even opgefrist
worden. Er werd in 1960 een werk
plaats voor het gasbedrijf in Ter
neuzen aanbesteed. De begroting
was ƒ22.000,17 aannemers za
gen kans om met de laagste in
schrijving nog 500Ó,boven de
begroting te blijven.
Toen „Gemeentebelangen" in 19d8
de verkiezingen inging, hebben
wij gesteld, dat het bestuur van
deze gemeente in hoofdzaak een
zakelijke aangelegenheid is. Wan
neer we de achter ons liggende
periode zien, meen ik, dat wij gelijk
hebben gehad. Wat hier door het
G. P. V. is gedaan heeft niets te
maken met een goed bestuur, maar
is niets anders als een politiek
spelletje, gespeeld met het oog op
de a.s. verkiezingen.
Het is te hopen, dat het feit, dat
de heren tegen de bouw van de
acht woningen in Axel hebben ge
stemd, bii de verkiezingen niet ver
geten zal zijn.
Meneer de Voorzitter, ik ben
thans aangeland bij het heden en
meteen bij de begroting van 1962.
En ziet na de zwaar bewolkte peri
ode, thans zonneschijn, wel niet
stralend, maar toch zon. Voor het
eerst sinds jaren een sluitende be
groting, weliswaar dankzij de
nieuwe financiële verhoudingswet
en onvermijdelijke verzwaring van
gemeentelijke belastingen, maar
toch een gezonder situatie dan
voorheen, bovendien aansluitend
een eerste wijziging waarop nog
enkele kapitaalswerken staan ge
raamd voor 1962.
Toch moet ik een waarschuwend
woord laten horen. De gemeente
komt nu iets ruimer in de geld
middelen en we hebben een col
lege, dat in de afgelopen 11 maan
den niet heeft stilgezeten op het
gebied van plannen maken. Dit
laatste is goed, want we moeten
vooruit zien.
Er moet goed overdacht wor
den, welke objecten voor de ge
meente het belangrijkste zijn en
geen grote bedragen geïnvesteerd
worden daar waar dit niet uiter
mate urgent is.
Eén punt .ligt mij zwaar en dat
is een oud plan, dat nog steeds
niet is afgewerkt. Gezien de uit
latingen van B. en W. naar aan
leiding van het begrotingsonder-
zoek wil ik hierbij wat langer stil
staan. Dat is n.i. de sanering van
de Oudewijk. Reeds jaren wordt
hieraan gedokterd en ik heb met
ontsteltenis vernomen, dat het
college voornemens is deze sane
ring af te remmen, omdat de Rilks.
bijdrage nog steeds niet is losge
komen en daardoor de sanering te
zwaar drukt op het budget van de
gemeente.
Aan de andere kant zie ik in de
eerste wijziging een heel mooi plan
voor reconstructie van de Noord
Zuid traverse Stationsstraat
Kerkdreef en Oranjestraat, een
plan van 260.000. Ik zeg niets
ten nadele van dit plan, dal in
hoofdzaken onze goedkeuring wel
kan hebben, hoewel het gedeelte
Kerkdreef er naar onze smaak wel
uitgelicht kan worden. Maar als
we het nu toch regelmatig hebben
over de verbetering van het woon
klimaat. in onze gemeente, dan zou
ik eerst en vooral de zieke rotte
plek de Oudewijk uit het lichaam
van Axel willen zien weggesneden.
Als we toch 260.000 kunnen in
vesteren, dan vinden wij de sane
ring veel urgenter. Naar onze
mening kan dit geen enkele in
vloed hebben op het wel of niet
krijgen van een Rijksbijdrage. Deze
is op een wet gebaseerd, al moe
ten we toegeven, dat de uitwer
king miserabel lang op zich laat
wachten. Ik herhaal, stop die
260.00 in de Oudewijk en breek
af.
Tot slot hierover nog dit. Ik
heb vernomen, dat momenteel
leeggekomen huizen in de Oude
wijk weer voor bewoning worden
vrijgegeven.
Dit nu. Voorzitter, is totaal
fout. Zo komt er nooit een eind
aan. De Oudewijk moet Teeg, dit
is al moeilijk genoeg, maar laten
we nu alstublieft geen nieuwe be
woners hierin laten trekken.
Voor de 260.000 komen we een
heel eind. dan kunnen tenminste
de nieuwe straten aangelegd en de
bouwgrond verkocht, die thans
renteloos ligt.
Voor wat de rest van de bij de
begroting gevoegde nota betreft,
kan ik verklaren, dat wij het
daar in hoofdzaak wel mee eens
zijn.
Het tempo, waarin één en ander
zal worden uitgevoerd, is voor ons
natuurlijk een vraagteken. Ik wil
wel de aandacht vestigen op sport.
Zo snel mogelijk een gymnastiek
lokaal bij de openbare school. Uit
breiding van sportaeeomodatie en
niet alleen voor voetbal. De 5-
daagse werkweek zal een andere
voorziening vragen voor sport en
recreatie. In dit verband is wel
licht een grotere activiteit van de
reereatieeommissie wenselijk.
De woningbouw vervult ons al
len met grote zorg; speciaal de
bouw van enkele woningen voor
grote gezinnen en een betere voor
ziening met middenstandswonin-
gen zal door B. en W. gestimu
leerd moeten worden. Wellicht is
het komende jaar iets op dit ge
bied te bereiken.
De functie van centrumgemeen
te legt ook op de gemeente soms
zware lasten. Wij willen B. en W.
in overweging geven naast het
culturele fonds ook een fonds voor
evenementen te stichten, waaruit
dan diverse kosten, die de gemeen
te in casu gemeentewerken moet
maken, buiten de eigenlijke repre
sentatie. kunnen worden betaald.
Deze kosten ziin soms te zwaar
voor de particuliere organisaties,
die evenementen organiseren.
Hiermede ben ik aan het eind
gekomen van datgene wat ik hier
in eerste instantie naar voren heb
willen brengen. Ondanks het feit,
dat wij wel enige kritiek hebben
laten horen, met name ten op
zichte van het voorgenomen be
leid inzake de Oudewijk, kan ik
namens de fractie van Gemeente
belangen Verklaren, dat wij ook
voor het komende jaar bereid zün
achter B. en W. te staan in con
structieve zin om te trachten mede
te werken aan de groei én bloei
van onze gemeente.
De heer C. van Bendegem, Mijn
heer de Voorzitter,
Dit is de laatste begroting die
deze Raad in deze zittingsperiode
behandelt. Dit wil zeggen, dat
tusen deze begroting en die van
't volgend jaar verkiezingen wor
den gehouden voor de gemeente
raad. En het is mij, nu ik de vo
rige sprekers heb gehoord, wel
duidelijk, dat deze bezig zijn hun
schaduwen vooruit te werpen.
Naast de hogere uitkering uit de
gewijzigde verhoudingswet is no
dig dat de rioolrechten met bijbe-
horen nu 5/3e van de ƒ29.000, die
tot nu geraamd werd, zullen op
brengen, wat dan ruim 48.000
wordt.
Spreker is het eens met de pas
sage in de memorie van toelich
ting door B. en W. op deze begro
ting voor wat betreft het onbeha
gen over het beleid van het minis
terie van Volkshuisvesting en de
remmende invloed welke er van
dit ministerie uitgaat op onze
volkswoningbouw. En als wij dan
als gemeente, door activiteit van
de burgemeester nog eens een
paar woningen extra krijgen, dan
staat er een fractie op, die meent
de gemeentebelangen het best te
kunnen dienen door vernietiging
van dit besluit te vragen aan de
Kroon.
En de heer Oggel meent dit op
treden, waarvan hij nu blijkbaar
zelf voelt, dat hij scheef zit, te
moeten motiveren, om de gemeen
telijke autonomie te redden! Nu
schrik ik niet zo vlug, wanneer de
heer Oggel aan 't jongleren is met
spitsvondigheden, maar nu heb ik
mij toch wel even verbaasd.
Verbaasd, mijnheer de Voorzit
ter, omdat men de heer Oggel een
zekerè intelligentie niet kan ont
zeggen.
Hoe staat het er met dit raads
besluit voor? Wij kregen uit een
overschotpost nog 4 woningen toe
gewezen, mits: zij gebouwd wer
den voor de curveprjjs en de aan
besteding op 21 november in Mid
delburg binnen was.
De burgemeester vraagt aan
Ged. Staten: „Geef ons 8 wonin
gen. dan kunnen wij de Marijke-
straat afronden." Ged. Staten vol
doen aan het verzoek.
Dit raadsbesluit wordt monde
ling voorbereid in de Bouwcom
missie en hierna schriftelijk door
B. en W. aan de Raad voorgelegd.
Onze Raad nam op 17 november
in volle vrijheid „zonder last van
ruggespraak" het besluit „zoals
het genomen is".
De heer Oggel was hiertegen,
maar dit komt toch wel meer voor,
dat een raadslid tegen is. Kan
men dan daarom met de hand op
het hart volhouden dat de autono
mie der gemeente is aangetast en
het besluit in strijd is met het al
gemeen belang?
En, mijnheer de Voorzitter, de
heer Oggel heeft zo juist betoogd
dat het moeilijk is als men leeft
uit een beginsel en werkt voor dit
beginsel. Maar laat mijnheer Og
gel toch bedenken, dat ook ande
ren een beginsel hebben. Maar
als het ernst is om samen te wer
ken is dit zeker niet moeilijk als
men maar het beginsel aanvaardt,
dat voor samenwerking meerdere
partijen nodig zijn.
Het college spreekt verder over
het bevorderen van een voed
woon- en leefklimaat. Hiervoor
is nodig, dat wij de gemeente een
mooi aanzien geven, door b.v. veel
zorg aan onderhoud van straten
en pleinen te besteden.
Ook de toegangswegen tot de
gemeente moeten de voortdurende
aandacht hebben.
Dat het uitbreidingsplan 1946
herziening behoeft na 15 jaar,
wekt geen verwondering en is
normaal.
Dat bij deze herziening voldaan
wordt aan mijn streven om het
piun tussen Oudeweg en Nieuwen-
d(jk in exploitatie te brengen, ver
heugt ons. Hierdoor zal het mo
gelijk zijn om eindelijk de 96.000
te vinden, die nodig zijn ter ver
betering van de Oudeweg. Liever
ware het mij, dat aldaar wonin
gen waren geprojecteerd in plaats
van klein-industrie. Deze klein-
industrie had ik liever langs de
spoorlijn gezien tot aan de Armen-
dijk toe. Maar goed, het is zo, al
verbetert dit de entree van Axel
vanuit het noorden niet. Maar als
het door kan gaan, zoals wij ver
nomen hebben, dat de Provinciale-
weg zal omgelegd worden en tus
sen Vaartwijk en Axel de Buth-
polder zal ingaan, verliest de toe
gangsweg langs de Nieuwendijk
toch veel van zijn waarde. Hier
op aansluitend, mijnheer de Voor
zitter vind ik het toch wel voor
barig, zoals ook al is gezegd door
de heer v. d. Lee, dat op post no.
264 van de Kapitaaldienst 260.000
wordt gevraagd voor reconstructie
van de traverse Stationsstraat
KerkdreefOranjestraat.
Het ware mij liever geweest,
dat men dit geld had besteed voor
verdere sanering van de Oudewijk.
By dit vraagstuk is het college
een Iangzaam-aan actie begonnen.
Men zegt: er is nu al ƒ200.000 in
gestoken en wij kunnen niet snel
verder als de Rijksbijdrage niet
komt. Accoord! Maar kunnen wü
niet afspreken met het Rijk, dat
wij alvast doorgaan en dan latei-
deze Rijksbijdrage voor reconstruc
tie van genoemde traverse ge
bruiken.
Wij willen voorrang verlenen
om in de Oudewijk de resten van
een grijs verleden op te ruimen.
Een mooie traverse door de ge
meente is goed, maar laat ons niet
de situatie krijgen zoals die in
Brussel is. Als men daar staat
aan het mooie paleis van Justitie
en mijn waagt zich tot aan de om
heining daar, dan ziet men neer
op de haveloze marollenbuurt.
Het stemt mü ook tot tevreden
heid, dat voortgang wordt ge
maakt met de eleclrificatie der
buitenwijken.
Ik dank het college, dat zü wil
voldoen aan mijn verzoek om op
de dijk te Spui twee lantaarns te
plaatsen, ook al omdat de bewo
ners van Spui meer hebben aan
één vogel in de hand dan aan tien
in de lucht, als men voelt wat ik
bedoel.
Verder vraag ik de aandacht
voor de parkeerruimte in de ge
meente. Ondanks het grote par
keerterrein achter het gemeente
huis en het kleinere in de Oran
jestraat, is het toch dikwijls ho
peloos in de straten. Zou het niet
mogelijk zijn om het terrein tus
sen de Kerkdreef en Julianastraat
hiervoor te bestemmen?
Over dé praktische werking van
het Burgerlijk Armbestuur heb ik
thans geen klachten, ook al om
dat men zich hier houdt, aan ge
stelde regels. Maar het zou mü
toch aangenaam zün, dat eindelijk
de naam eens in overeenstemming
met de geest van de tijd werd ge
bracht.
Ten opzichte van het woningbe-
dryf ben ik het eens met. de heer
Maas. dat het buiten-schilderwerk
veel te wensen overlaat. De na
leving van de contracten met
aannemers-schilders voldoet niet.
Daarom is het juist, dat men zal
trachten schilders aan te trekken
om dit werk in eigen beheer uit
te voeren.
De sportnota, zegt het college,
is in de maak, maar hoewel wjj
weten dat dit, een moeilüke zaak
is, dringen wij toch op spoed aan.
Ik ben het eens met de heer Van
der Lee, dat de vüfdaagse werk
week grotere behoeften zal vra
gen. Valt hieronder ook de nood
zaak van een gymnastieklokaal
bij de openbare school? Ik meen
van ja. Omdat men niet bii brood
alleen kan leven ben ik blij, dat
nu voldaan wordt aan oen jaren
lange wens mijr.erzüds, om te
komen tot instelling van een cul
tuurfonds. Wat wü hier mee moe
ten doen, münheer de Voorzitter,
zal de tüd ons wel leren, maar ik
hoop, dat wü dit kunnen gebrui
ken om iets te doen aan meer ar
tistieke verfraaiing in de gemeen
te. Mogelijk kunnen wij hierdoor
ook het muziekleven in de ge
meente mee stimuleren. Ik denk
b.v. aan de mogelijkheid om één
keer per jaar steun te verlenen
aan een uitvoering van de Mat-
theiis Passion of aan het wérk van
de Chr. zangvereniging bii de uit
voering van „Der Messias" van
Handel.
Komende tot het Gasbedrijf, wil
ik in dit stadium, nu er een stre
ven bestaat om te komen tot een
grotere concentratie van gasbe
drijven, toch wel uiting geven aan
mijn verlangen om in Oost
Zeeuws-Vlaanderen te komen zo
mogelük van een provinciaal be
drijf, zulks ook al om de onrenda
bele gebieden beter te kunnen
hei oen.
Onze fractie streeft naar een
goede samenwerking in deze Raad
in het belang der gemeente. Wü
zijn van mening dat een politiek
standpunt de zakelijkheid niet uit
sluit.
Bij de vorige verkiezingen is
door de groep Gemeentebelang het
tegendeel gesuggereerd, maar ik
heb het vertrouwen, aldus spreker,
dat, nu deze groep hier 4 j'aar
hpeft gezeten, wel van onze zake-
iiike bereidheid overtuigd zal zün
al weten wij. dat aan de bitter
tafel zo gemakkeliik anders over
ons wordt geoordeeld.
Dan bliift er in onze samen
leving al'üd nog het nrobleem-
Oggel. Münheer de Voorzitter,
deze politicus bedrijft politiek op
een wijze die ons niet altlid ligt.
Als wij dit medelid bezig zien, dan
hebben wü altüd het gevoel, dat
bet werk van de heer Oegel ge
hikt op dat van een glazenwasser,
die langs steile ladders omhoog
klimt en hierdoor stilet naar dui
zelingwekkende hoogten, waar hü
zoekt en tuurt door andermans
ramen om te zien of zieh daar
geen vlek of snat bevindt waar
over hij dan de soons wil halen.
Münheer de Voorzitter ik voel
niets voor dit soort werk. Tk blijf
maar liever kort bij de grond om
het werk uit te voeren, hoewel
critisch blijvend en zoekend om
met andere mensen samen te wer
ken in 't belang der gemeente en
haar inwoners.
(Wegens uitgebreidheid van bet
verslag zal het slot van deze ge
meenteraad in het volgend num
mer worden opgenomen. Red.)