Rusland za! kernwapenproeven hervatten Oostduitsc voorstellen aan Adenauer Geen verhoging Algemene Weduwen- en Wezenwet O'Brien neemt ontslag uit Ierse diplomatieke dienst HET WEER ZON- en MAANSTANDEN hi im paa m éi B ®n MAANDAG 4 DECEMBER 1961 18e Jaargang Nr 5464 Indien S. kernwapens gaan beproeven ONRUST IN BASKENLAND SfHOOÏ VJHPPN FRANKRIJK VOORNEMENS KERNPROEVEN TE NEMEN Televisievraaggesprek met Dean Rusk. VLIEGTUIG OP SVI EEUW HEUVEL Om* Toepassing spelregels bij vernieuwing van looncontracten De Amerikaanse plannen voor een bemande ruimtevaart WEERBERICHT HOOGWATER frankering tiii abonnement: Perneu/er Dlrectpur-Hnofdredacteui l van <1e Sande Redactieadres: Noord straat 55 57 Administratie adres: Smidswai Telefoon 2073 Glronummei 38150 Abonnementsprijs: ƒ6,- pel kwartaal; per maand f2, per week 48 et Losse nrs 9 et. DE VRIJ Verschijnt dagelijks Uitgeefster N.V. v/h Firma P. J. van de Sande te Terneuzen Advertentieprüs per mm 16 et; minimum per advertentie 2.40 Rubriek Kleine Advertenties (géén handels advertenties): 5 regels ƒ1.10. Iedere regel meer 22 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres Bureau van dit Blad. 20 cent meer. Inzending advertenties tot namiddags 2 uur. Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur. „Tass" publiceerde zondagavond ten dat wij het werkeloos blijven de tekst van een Sowjetrtrssische regeringsverklaring, waarin ge zegd wordt dat de Sowjet-Unie zich het recht voorbehoudt nieu we proefnemingen met kernwa pens uit te voeren, indien het Westen deze proeven zou gaan hervatten. Dit geldt ook voor eventuele Westerse kernwapen proeven, die onder de grond zou den «orden uitgevoerd. In de Sowjetrussische rege ringsverklaring wordt gezegd dat „hervatting der Russische kernwapenproeven in dat geval noodzakelijk is om het Russische verdedigingsvermogen op peil te houden." In de verklaring, die werd uit gegeven ter gelegenheid van de hervatting van het Brits-Ameri kaans-Russische overleg te Ge- nève om tot staking der proeven met kernwapens te komen, wordt verder gezegd dat het Kremlin „er met voldoening kennis van heeft genomen dat de nieuwe Sowjetrussische voorstellen over het staken der kernwapenproe ven op hun juiste waarde zijn geschat." Hieraan wordt toegevoegd: „de Sowjet-regering moet er zich echter wel ongerust over maken dat door heersende Ame rikaanse kringen is verklaard dat de Verenigde Saten voorne mens zijn hun kernwapenproe ven voort te zetten. Er worden thans in Amerika openlijke voor bereidingen getroffen voor een nieuwe kernwapenontploffing.'' In de verklaring wordt verder gezegd dat de regeringen van Engeland en Frankrijk „zich nog niet bereid hebben verklaard een verzekering te geven, dat zij geen proeven met kernwapens meer zullen nemen." Hieraan wordt toegevoegd: „De Sowjet-Unie streeft er ern stig naar met het Westen tot overeenstemming te komen, doch men kan niet van ons verwach- aanzien, wanneer het Westen proeven neemt om zijn kernwa pens te vervolmaken en op deze wijze voordelen te verkrijgen voor het agressieve Navo-blok. De Sowjet-Unie zou er echter de voorkeur aan geven te gelo ven dat het gezonde verstand de overhand zal behouden en dat de Westerse mogendheden de weg zuilen inslaan, die leidt naar een ophouden met het ge vaarlijke kansspel met kernwa penproeven. De Sowjet-Unie zou willen, dat deze proefnemingen voor goed worden verboden", al dus deze Sowjetrussische lege ringsverklaring over kernwapen proeven. toonaangevend voor moderne coiffures. de betere toiletartikelen, par fumerie, cosmetica, blijvende verwijdering van overtollige haargroei. Dr Conor O'Brien, die vrijdag met ingang van 8 december ont heven werd van zijn functie van hoofdvertegenwoordiger van de V. N. in Katanga, heeft zaterdag entslag gevraagd uit de Ierse diplomatieke dienst. O'Brien was in juni door het Ierse ministerie van Buitenland se Zaken voor een periode van twee jaar aan de volkerenorgani satie „uitgeleend". Minister Ait- ken, wiens persoonlijke assistent hij voordien was, verzocht vrijdag da wnc', secretarisgeneraal der V. N., Oe Thant. l'Brien van zijn opdracht te ontheffen. O'Brien was in Katanga een omstreden figuur geworden na liet militaire optreden van de V.N. tegen Ka- tanga. Hij was vorige maand naar New York ontboden voor overleg. Verklaring van O'Brien Volgens een verklaring waar- Blijkens een door het Oostduit- se persbureau A.D.N. gepubli ceerde verklaring der Oostduitse regering heeft premier Grote wohl in e enbrief aan de West- duitse bondskanselier Adenauer formeel voorgesteld dat Oost en West-Duitsland onderhande lingen zullen beginnen over maatregelen voor het behoud van de vrede. Deze brief zou vrijdag aan Adenauer zijn over handigd. In zijn brief schreef Grote- wohl, dat de Oostduitse regering zich tot de regering der federa le republiek wendt met het drin gende voorstel onderhandelingen te beginnen over een modus Vi vendi tussen de twee Duitse sta ten". De Oostduitse regering acht het noodzakelijk dat een vredes verdrag wordt gesloten; beide Duitse staten in militair 'opzicht worden geneutraliseerd en met elkaar zullen samenwerken „met het doel de Duitse hereniging voor te bereiden." „Waar overeenstemming tus sen de twee Duitse staten over alle belangrijke aangelegenheden op het ogenblik niet mogelijk is, stelt de regering van de Duitse democratische republiek aan de regering der federale republiek Voor, dat zij het in elk geval eens zullen worden over een mi nimum aan maatregelen voor het behoud van de vrede en vreedzame co-existentie en voor het ontwikkelen van normale be trekkingen", aldus de brief ver der. De punten waarover volgens Grotewohi overeenstemming zou kunnen worden bereikt, zijn: 1.) beide Duitse staten verbinden zich elkanders grondgebied te zullen respecteren en hun gren zen duidelijk af te bakenen, om grensconflicten te voorkomen; 2.) Het voeren van besprekingen over hun standpunt inzake een Duits vredesverdrag; 3.) Het af zien van de produktie van kern wapens of de uitrusting van hun strijdkrachten daarmee; 4.) Het steunen van het sluiten van een non-agressieverdrag tussen de Navo en de landen van het Ver drag van Warchau; 5.) Het stre ven naar toelating tot de Ver enigde Naties; 6.) Het beginnen van onderhandelingen over de betrekkingen tussen de beide staten. Voorts wordt in de brief het sluiten van een langjarig han delsverdrag tussen de beide sta ten voorgesteld, ter vervanging van de bestaande handelsover eenkomst die niet tussen de beide regeringen tot stand kwam. In de brief wordt verder ge zegd dat de voorgestelde over eenkomsten die van kracht zou den moeten blijven tot de „toe komstige hereniging van het Duitse volk", door de Oostduitse regering worden beschouwd als de „minimummaatregelen nood zakelijk voor het behoud van de vrede". Zij is echter altijd be reid andere maatregelen, die dit doel kunnen dienen te bespreken. In Bonn heeft een woordvoer der der Westduitse regering mee gedeeld, dat men heeft getracht deze brief op de Westduitse kan- selerij af te geven, doch dat de brief is geweigerd. Naar in Madrid verluidt zijn politieversferkingen gezonden naar het industriegebied van Baskenland, nadat verscheidene duizenden arbeiders te Beasin, nabij San Sebastian, hogere lonen hadden geëist. In het noordelijke industrie gebied van Spanje heerst onrust naar aanleiding van een voorge stelde wet om de gezinstoeslagen te herzien. De arbeiders vrezen dat dit op een vermindering zal neerkomen. Ook de afschaffing of vermindering van betaling voor overwerk als gevolg van de devaluatie van de peseta in 1959 heeft tot spanningen geleid. In enige gevallen betekende deze maatregel, dat de arbeiders met 40 procent minder loon naar huis gingen. van het Londense dagblad „Ob server" zondag melding maakte, heeft dr Conor O'Brien gezegd, dat hij ontslag uit zijn tunctie had gevraagd wegens door Enge land en Frankrijk op hem uitge oefende druk. Dr O'Brien had dit volgens de verklaring gedaan om vrijheid van spreken van handelen te ver krijgen. Volgens de vroegere V. N.-functionaris had bij bij zijn po gingen om uitvoering te geven aan de resolutie van de Veilig heidsraad, die de verwijdering van buitenlandse huurlingen uit Katanga wenste, binnen en bui ten de organisatie blootgestaan aan groeiende kritiek. Deze kwam volgens hem niet van Bel gië, doch van Groot-Brittannië en Frankrijk. „Indien een van deze landen zich vrijelijk tegenstan der van deze resolutie had ge toond, zou zij niet zijn uitge voerd. Dit hebben zij niet gedaan, zij toonden zich echter wel ver bitterde tegenstanders van haar uitvoering. Nadat een aantal huurlingen in augustus was uit gewezen eiste de oppositie mijn heengaan", aldus O'Brien. Hij leverde scherpe kritiek op de gang van zaken in de Veilig heidsraad. Overmatig gebruik van het vetorecht is veroordeeld, aldus O'Brien, doch een minder bekend en niet minder groot ge vaar is dat landen, die in feite tegen een resolutie zijn, er toch niet tegenstemmen. Op deze ma nier wordt de organisatie ver plicht tot taken waarvan de uit voering wordt tegengewerkt door- belangrijke mogendheden. O'Brien besloot met te zeggen dat hij niet het eerste, en zeker niet het belangrijkste slachtoffer van deze gang van zaken is. Mijn voorgangers hebben zich gewoon lijk stil gehouden, waarschijnlijk omdat zij dit stilzwijgen in het belang van de organisatie acht ten. Ik kan dit inzicht niet delen, doch ben integendeel van mening, dat de Verenigde Naties slechts kunnen winnen wanneer de open bare mening invloed kan uitoefe nen op de werkelijke bron van vele moeilijkheden in Kongo, al dus O'Brien. De verklaring is zaterdag in de vorm van een comuniqué aan de Verenigde Naties door O'Brien uitgegeven. Het Franse ministerie van Buitenlandse Zaken heeft zondag meegedeeld „absoluut geen com mentaar" te hebben op het aftre den van O'Brien als hoofd van de Verenigde Naties in Katanga en diens ontslag uit de Ierse di plomatieke dienst. Frankrijks houding ten aanzien van het op treden van de V. N. in Kongo is bekend, aldus de woordvoerder te Parijs. Van Britse zijde heeft men zich krachtig tegen dergelijke be schuldigingen gekeerd, in de laatste tijd hoorde men minder kritiek op Groot-Brittanniës rol ten aanzien van Kongo. Britse leiders hebben herhaal delijk gezegd dat zij tegen af scheiding van Katanga van Kon go zijn en van mening zijn dat er een soort federatie moet ko men die door de Kongolezen zelf wordt ontworpen. Een deel van de conservatieve partij, de Britse regeringspartij, wil echter dat Groot-Brittannië Katanga steunt. BOEKHANDEL VAN DE SANDE Pierre Messmer, de Franse mi nister voor de strijdkrachten, heeft verklaard dat zijn land voornemens is kernproeven te nemen met het oog op de ont wikkeling van een h-bom. „Ons doel is eerst een strijdmacht op te bouwen, gebaseerd op vlieg tuigen die atoombommen ver voeren, en later een strijdmacht met raketten die van h-bommen zijn voorzien". De minister zei dit op een pers conferentie in Omaha (V. S.) waar hij het hoofdkwartier van de strategische luchtmacht had bezocht. Hij wilde niet zeggen of Frank rijk in de Sahara de atoomproe- ven in de atmosfeer zou hervat ten. Wel verklaarde hij: „Wij gaan voort met ondergrondse proeven". De erkenning door de Sowjet- Unie van de vitale belangen van het Westen ten aanzien van de kwestie-Berlijn is een aanwijzing dat Moskou bereid is tot „rede lijkheid", en Is zeer belangrijk voor het op gang brengen van onderhandelingen tussen Oost en West over Berlijn, zo heeft de Amerikaanse minister van Bui tenlandse Zaken, Dean Rusk, zondag in een vraaggesprek voor de televisie verklaard. Hij voegde hieraan toe te ver wachten, dat de V. S. met de ver antwoordelijke Russen contacten zullen hebben om te zien, of er een bevredigende basis voor on derhandelingen is. Volgens de minister zou de overbrenging van zekere bureaus van de V. N. naar West-Berlijn in vele opzichten grote voordelen met zich brengen. Hij achtte het echter niet „zFn goed idee" om het hoofdkwartier van de volke renorganisatie naar Berlijn over te brengen. In antwoord op een vraag verklaarde Rusk, dat er geen enkele kans is dat het Wes ten het „soort vrije stad waar over de Russen praten" zal aan bieden. Over het debat in de V. N. over de vertegenwoordiging van Chi na zei de minister, dat de Ver. Staten erop vertrouwen dat com munistisch China niet als lid van de V. N. zal worden toegelaten. Inzake Kongo was hij van oor deel, dat de linkse vice-premier Gizenga thans niet veel invloed heeft. De Ver. Staten steunden de V. N. en de centrale Kongolese regering en zij hoopten, dat Ka- tanga „ook van de partij zal zijn". Gevraagd naar de kwestie van de Amerikaanse hulp aan Zuid- Slavië verklaarde Rusk, dat de Ver. Staten zeer geïnteresseerd zijn in de onafhankelijkheid van dat land en dat het in hun belang is, dat Zuid-Slavië het voedsel krijgt dat het nodig heeft. Hij zag niet veel kans op een verbetering in de betrekkingen met Cuba, zolang Fidel Castro in dat land aan de macht blijft. Een C-47 van de Amerikaanse luchtmacht, die 'n weerstation in Alaska moest bevoorraden, is ten gevolge van een gefor ceerde landing op een sneeuw- heuvel blijven hangen. De naam van het weerstation is overigens „Brava". Minister Veldkamp is van me ning, dat vooralsnog geen termen aanwezig zijn om de A.W.W.-uit- keringen te verhogen. De A.W.W.-uitkeringen zijn op een hoger peil afgestemd dan de A.O.W.-uitkeringen, hetgeen van zelf ook gunstig doorwerkt bij elke procentuele verhoging van de uitkeringsbedragen op grond van de wettelijk voorgeschreven aanpassing van die bedragen aan de stijgingen van de loonindex. ïn verband hiermede acht de bewindsman een verhoging van de A.W.W.-uitkeringen op korte termijn niet geboden. Wel echter heeft hij de S.E.R. verzocht bij de verdere bestudering van het vraagstuk van de verhoging van de A.O.W.-pensioenen tevens te bezien of, en zo ja, in hoeverre, in verband daarmede ook de A.W.W.-uitkeringen herziening behoeven, aldus schrijft hij in de memorie van antwoord op zijn begroting 1962. Minister Veldkamp acht het bevorderen van het indienen van een wetsontwerp inzake een ar beidsongeschiktheidsverzekering tot de meest dringende aangele genheden, die zijn aandacht vra gen. De invaliditeitsverzekering is een zwakke plek in ons stelsel van sociale verzekeringen, die dringend om verbetering vraagt. Het inbrengen van een vernieuw de invaliditeitsverzekering in een arbeidsongeschiktheidsverzeke ring, waarin ook de langlopen de uitkeringen ter zake van be drijfsongevallen worden betrok ken, betekent voorts een belang rijk stuk unificatie. Het is de minister in de enke le maanden, welke sedert zijn op treden zijn verstreken, wel reeds gebleken, dat hier een zeer om vangrijk project van wetgeving op stapel staat. In de eerste plaats is daar de te ontwerpen nieuwe regeling ter verzekering van uitkering wegens langdurige arbeidsongeschiktheid. Op deze nieuwe regeling dient aan te sluiten de verzekering, welke de uitkeringen ter zake van kortdu rende arbeidsongeschiktheid re gelt, waartoe de ziektewet zal dienen te worden aangepast. Als onderdeel van de nieuwe regeling zal de overgangsregeling daar van voor degenen, die ten tijde van de invoering van de nieuwe regeling reeds arbeidsongeschikt zijn, de schakel moeten leggen tussen die nieuwe regeling en de huidige regelingen, welke voor zien in uitkering ter zake van arbeidsongeschiktheid, te weten de invaliditeitswet, de ziektewet en de drie ongevallenwetten. Voorts dienen van de bestaan de regelingen de invaliditeitswet, de ongevallenwet 1921, de land en tuinbouwongevallenwet 1922 en de zeeongevallenwet 1919 te worden geliquideerd. De minister acht het niet mo gelijk, dat ondanks de inten sieve wijze waarop daaraan ge werkt wordt de wetsontwer pen, waarin bovenbedoeld pro ject regeling zal vinden, in de huidige parlementaire periode zullen kunnen worden ingediend. De heeft, Stichting van de Arbeid blijkens het wekelijkse bulletin van de Sociaal Econo mische Raad, aan de centrale or ganisaties die deel uitmaken van de stichting, een brief gericht waarin een gedragslijn is vast gesteld vcor de toepassing der spelregels bij vernieuwing van Iconcontracten. Deze gedragslijn is een uit werking van een onderdeel der aanwijzingen die in de brief van 10 mei j.l. door de stichting zijn gegeven. Voor de berekeningen van de trendmatige produktiviteitsont- wikkeling zullen gegevens van het centraal bureau voor de sta tistiek worden aangehouden. In gevallen waarin aanvullende of meer gedetailleerde gegevens van partijen' zelf ter beschikking staan, die voor het C.B.S. aan vaardbaar zijn, kan daarmede rekening worden gehouden. In gevallen dat dergelijke gegevens ontbreken zal in het algemeen de bij de vorige herziening(en) berekende of veronderstelde ont wikkeling van de produktiviteit als uitgangspunt worden geno men, waarbij de door partijen in verleden overgelegde gege vens, alsook eventueel nieuw te verstrekken gegevens, op hun waarde zullen worden bezien. Naast de aldus te bepalen trendmatige ontwikkeling zal thans voor wat de toekomstver wachting betreft, de prognose van het centraal planbureau in zake de algemene produktivi- teitsstijging gedurende het jaar 1962 in de berekeningen dienen te worden betrokken. De prog nose is vastgesteld op 2 procent. Deze uitgangspunten in aan merking nemende, zal het per centage van de produktiviteits- stijging waarop de toelaatbare loonkostenstijging gebaseerd mag zijn, gelijk dienen, te zijn aan: driemaal de trendmatige produk- tiviteitsstijging vermeerderd met eenmaal twee, het geheel ge deeld door vier. Overeenstemming is verkregen, aldus de -brief, dat de looncom- pensatie voor een huurverho ging in 1962 niet in mindering zal worden gebracht op de voor loonkostenstijging beschikbare procluktiviteitsruimte. Met betrekking tot het prijs beleid zullen de geldende spel regels gehandhaafd blijven. De compensatiemaatregel met be trekking tot een huurverhoging in 1962 zal ten laste komen van de werkgever en niet tot prijs verhoging mogen leiden. In uit zonderingsgevallen zal over een eventuele afwijking van deze regel overleg kunnen worden gepleegd met het betreffende ministerie. Ook overigens worden onver let gelaten de geldende spel regels voor de huidige loonpoli tiek. Daarbij zal thans met name aandacht moeten worden ge schonken aan de coördinatie. Volledigheidshalve merkt het bestuur der stichting nog op dat genoemde gedragslijn van toe passing is gedurende een inte- rimpeiiode. Voorts merkt het op dat hiermede niet wordt vooruit gelopen op een nog te nemen beslissing over de maatstaven voor de loonpolitiek op langere termijn. 'De Verenigde Staten zullen op 20 dec. voor het eerst een man in een baan om de aarde bren gen, zo heeft zaterdag de demo cratische afgevaardigde Victor Afunso, lid van de huiscommissie voor wetenschappen en ruimte vaart, in een televisievraagge sprek bekend gemaakt. Hij sprak in dit verband van een „prachtig Kerstgeschenk". VEEL BEWOLKING Een randstoring van een de pressie bij de kust van Noorwe gen deed in de nacht van zater dag op zondag langs de Wadden- kust de wind tijdelijk tot storm kracht aanwakkeren. Daarna nam in het gehele land de wind snel af op de nadering van een zwakke rug van hoge luchtdruk. Ondertussen ontwikkelde zich op het zuidelijk gedeelte van de oceaan een depressie die zich naar het Kanaal verplaatste. Zij gaat vergezeld van een omvang rijk neerslaggebied dat zondag middag het zuiden van ons land bereikte. Ten westen van Ierland is een volgende actieve depressie aan gekomen, die zich in de richting van de Britse eilanden beweegt, en later ook bij ons het weer zal kunnen beïnvloeden. medegedeeld door het K. N. M. I. te De Bilt, geldig tot maandag avond. Veel bewolking Veel bewolking met nu en dan regen. In de noordelijke provin cies mogelijk tijdelijk natte sneeuw. Zwakke tot matige wind in hoofdzaak uit oostelijke rich tingen. Weinig verandering in temperatuur. MAANDAG 4 DECEMBER Breskens Terneuzen Hansweert Walsoorden v.m. 11.25 n.m. 11.26 12.01 0.40 12.41 0.50 12.51 DINSDAG 5 DECEMBER v.m. n.m. Breskens 11.54 12.07 Terneuzen 0.29 12.42 Hansweert 1.09 1.22 Walsoorden 1.19 1.32 ZON MAAN op onder op onder Dec. 4 8.28 16.31 3.55 15.10 5 8.30 16.31 5.04 15.35 6 8.32 16.30 6.15 16.04 7 8.33 16.30 7.26 16.40 8 8.33 16.29 8.36 17.25

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1961 | | pagina 1