MANNEN
ROKKEN
Wie adverteert een moord
fjss
De N.A.V.O.
Een
bezoek
aan
Burma
Verrassende Duitse
verklaring in
Europese parlement
te Straatsburg
WAAR DE
MAAR DE
VROUW
„NIET DE
BROEK
AAN"
HEEFT
HET PROCES MARIE BESNARD
Busje tegen trein op
beveiligde overweg
Woensdag 22 november '61
DE VRIJE ZEEUW
Pagina 7
De Duitse minister van Eco
nomische Zaken, Ludwig Erhard,
heeft dinsdag in het Europese
parlement in ffraatbv-g voor
een verrassing gezorgd, door in
het openbaar de belofte af te
leggen, dat het afsluiten van de
eerste fase van de overgangs
periode naar de gemeenschap
pelijke markt van de zes E. E.
G.-landen niet zal stranden op
de Duitse politiek.
Aangezien het Duitse verzet
tegen bepaalde punten van de
toekomstige gemeenschappelijke
landbouwpolitiek van de E. E.
G. 't voornaamste struikelblok
van de overgang naar de tweede
étappe vormde, meent men in
Straatsburg nu. dat de afsluiting
van de eerste fase van de over
gangsperiode aan het eind van
dit jaar verzekerd is.
Minister Erhard, die sprak tij
dens de grote jaarlijkse samen
spraak van het Europese parle
ment met de ministerraden en
executieven van de drie gemeen
schappen, voegde hier als voor
zitter van de E. E. G-minister-
raad aan toe, dat de ministers in
de komende vijf weken nog Vol
doende tijd hebben om ook op
enige andere gebieden de beslui
ten te nemen, die voor het afslui
ten van de eerste étappe nodig
zijn. Voorts kondigde hij aan, dat
de bondsregering bereid is over'
een verkorting van de tweede
van dc in totaal drie étappes van
elk vier jaar te praten. Als deze
bereidheid ook in de andere E.
E. G.-landen bestaat, kan dit be
tekenen dat de gemeenschappe
lijke markt van de E.E.G., met
volledig vrij verkeer van goede
rendiensten. kapitaal en arbeid,
nog vóór 1970 tot stand zal zijn
gebracht.
Het tweede onderwerp van <le
samenspraak, de vernieuwing
van dc regeling voor de geasso
cieerde voormalige overzeese ge
bieden bij de E. E. G.. is minder
duidelijk uit de verf gekomen. In
de loop van volgend jaar moet
oen nieuwe regeling voor de as
sociatie van deze landen
waarvan de meeste in de afge
lopen paar jaar onafhankelijk
zijn geworden worden opge
zet, maar het ministeriële over
leg, waarbij de onafhankelijke
geassocieerden betrokken moe
ten worden, is nog niet op gang
gekomen. Erhard moest als voor-
zi((er van de E. E. G.-ministers
ei'^dinsdag mee volstaan te zég
gen! dat de voordelen, die de ge
associeerde landen volgens de
nieuwe regeling zullen krijgen,
in .hun geheel ten minste zullen
moeten overeenkomen met de
voordelen, die aan deze staten
nu op grond van het verdrag
toevallen. Hij wees echter ook op
do noodzaak, dat de traditionele
handel met andere dan de geas
socieerde tropische gebieden
moet worden gehandhaafd en op
de verantwoordelijkheid, die de
E. E. G. ook ten aanzien van niet-
geassocieerde onderontwikkelde
gebieden heeft. Wij streven er
naar, zei hij. dat tussen de be
langen van de E.E. G.. de Afri
kaanse partner en die van derde
landen, waarmee van oudshor
handel wordt gedreven, een
nieuw evenwicht tot stand komt.
VERKEERSONGEVAL
In de Nieuwlandstraat te Til
burg is de 24-jarige wielrijdster
L. van Reusel uit, Tilburg dins
dagmorgen bij het voorsorteren
in aanraking gekomen met, een
autobus van de stadsdienst Het
meisje kwam te vallen en werd
met ernstige verwondingen naar
't „St. olisabethziekenhuis" ver
voerd. waar ze een uur na aan
komst is overleden.
DRAGEN
(van onze speciale correspondent)
MANDALA Y (P P) - Eén van onze Europese vrienden
maakte gisteravond een beetje een vreemde opmerking.
„Het wordt nooit iets met dat land hier", zei hij, „zolang
de mannen hun rokken niet verwisselen voor de westerse
mannendracht, de broek". En daarmee bedoelde hij dan
dat zij afstand zouden moeten doen van hun open san
dalen en blote voeten, dat zij met sokken aan en heel
gewone schoenen zouden moeten gebruiken. Nu zitten
wij een beetje met die uitspraak. Want aan de ene kant
waarderen wij het zelfbewustzijn van dit volk, dat on
danks veel modernisatie de oude traditionele kleding is
blijven dragen, aan de andere kant voelen we dat onze
vriend gelijk heeft.
De om het middel gevouwen wijde rok, aan de voorzijde samen geslagen en vastgehouden met een
losse knoop, is niet zo'n heel praktisch kledingstuk. Op ieder kantoor zien wij de gehele dag man
nen bezig hun rok de z.g. longyi opnieuw te ordenen en samen te binden. Iedere drukke of
onverwachte beweging, hard lopen of bukken b.v., kan voor gebruiker heel onplezierige gevolgen
hebben, als hij er niet voor zorgt op tijd en steeds weer de juiste tegenmaatregelen te nemen.
4artgo of ko'rfle mouwen - altijti lange
voor plechtige bijeenkomsten - en is
meestal wit van kleur.
Het jatkje wordt aan de voorzijde van
de hals naiair beneden toe gesloten
met afneembare sierknopen, die soms
van echte parelen of edelstenen ge
maakt zijn. Onder de blouse wordt
een wit lijfje van kant of katoen ge
dragen. De onderkleding is door de
^eingyi" heen zichtbaar. Toen tie vrou
wen deze pakjes voor het eerst gin
gen gebruiken, waren de monniken
vertoornd. Zij riepen op tot verzet en
tot boycot -van de winkels waar de
materialen verkocht werden.
Zelfs kwam het zover dat vrouwen
van monniken in het openbaar een
pak slaag kregen. Hun puritanisme
heeft het niet kunnen winnen van de
vrouwelijke wil om een nieuwe mode
te gaan volgen. Nu dragen de vrou
wen, jong en oud, in dorpen ©n in de
steden, de doorzichtige nvlonblouse.
Baden.
Een beschrijving van de dameskle
ding zou niet compleet zijn als we
niet vertelden, hoe de longyi bij het
baden en zwemmen gebruikt kan
worden als -badcostuum. Een westers
Activiteit geremd.
Wij hebben de longyi ook geprobeerd
te dragen thuis, want volgens zove-
len zou het zo'n koel kledingstuk
zijn. Daar geloven we nu ook niet
meer in. Het korte broekje is veel
plezieriger. Dat hebben we maar
weer snel te vooschijn gehaald. De
dracht bléék onpraktisch en remde
alle aktiviteit.
Het Burmese volk is zo gewend aan
het dragen van sandalen, die gemak
kelijk uitgeslipt kunnen worden, dat
dat weer tot een andere vreemde
gewoonte aanleiding werd. Ieder
vindt het normaal de benen op de
stoelen onder het lichaam te vouwen,
wanneer hij gaat zitten. Dat zou
thuis best kunnen, maar het is een
vreemd gezicht om op kantoren men
sen zo te zien werken.
Ook valt het ons altijd weer op, dat
vele Burmezen, tot ministers en an
dere hooggeplaatsten toe, er geen
been in zien om op deze wijze gezeten,
hun gasten te woord te staan, wan
neer het gesprek een vriendschappe
lijke toon krijgt.
Huiselijk en heel gewoon is het wel.
Daarmee vergoeilijken velen de ge
woonten van onze gastheren. Maar
denk eens hoeveel moeite het kost
om tot een handeling te komen. Hoe
veel taken zullen per dag ongedaan
blijven onder het moto „Dat komt
straks wel, ik zit nou prettig".
Wel statig.
Is de Burmese mannendracht mooi
Wij vinden dat de kleding iets sta
tigs heeft, wanneer een man geheel
volgens de oude gewoonten, boven de
longyi zijn hemd draagt dat daarvoor
ontworpen is, het korte jasje aan
heeft en vooral ook wannneer hij -
bij meer formele of plechtige gele
genheden, het typische Burmese
hoofddeksel, de gaubang draagt.
Ma-ar onze moderne overhemden heb
ben de markt hier veroverd. Zij zijn
gemakkelijker te onderhouden, goed
koper en prettiger te dragen, omdat
het Burmese hemd geen open hals
heeft. Dat staat niet zo fraai, zeker
niet, wanneer zoa-ls vaak gebeurt,
De lucht bolt de rok zodra deze
het water raakt. Dat houdt de
meisjes een paar minuten drij
vende als statige zwanen in
een vijver.
De dameskleding van Burma is
nauwelijks aan mode onderhevig.
De doorzichtige nylonblouse is
soms wit, soms getint van kleur.
By moderne meisjes zijn de mou
wen, in tegenstelling tot vroeger,
kort. De charmante dracht is
overigens traditioneel
boven de longyi het westerse col
bertjasje wordt aangetrokken
Charmante dames-dracht.
Waar die mannen een rok dragen,
zou men kunnen verwachten dat de
vrouw „de broek aan heeft". Maar
dat is niet zo.' Wanneer we de Chi
nezen diie in dit land wonen, niet
meetellen, bij wie de vrouw wel
vaak 'n piama-achtige broek draagt,
kunnen we blij zijn om de werkelijke
vrouwelijke kleding van de Burmese
vrouw. De damesdracht kan ons
bekoren. Evenals de mannen dragen
de vrouwen een longyi. Deze is iets
langer, terwijl de stoffen en het
dessin verschillen van de man.
Maar ook zij slaan de longyi rond
het lichaam en vouwen die van voren
samen. Nooit is het nodig de rokken
te verlengen, te verkorten, te verwij
d-en of in nemen. Als een vrouw
lichter of zwaarder wordt, behoeft
zij zich over haar kleren geen zor
gen te maken. Want de longyi past
altijd.
Nylon en monniken.
Boven de rok draagt zij de „eingyi",
een van nylon of ander, maar altijd
doorzichtig materiaal vervaardigd
kort jasje. Deze „eingyi", eigenlijk
meer een-blouse-dan een' jasje, heeft
zwempak hebben we hier nooit zien
dragen. Als een vrouw gaat zwem
men, trekt zij de longyi van haar
middel -af omhoog tot boven haar
borst. Dat stelt haar in staat decent
in het openbaar een bad te nemen.
Bij het aankleden slipt zij een droge
longyi over haar hoofd, laat die over
de natte glijden, welke laatste dan
meteen"In de rivier of in de beek
kan worden uitgewassen-.
Heel handig kunnen de allerarmsten,
zij die geen tweede longyi bezitten,
langzaam in het water glijden, waar
bij zij de rok omhoog tillen naarmate
het wateroppervlak rij kt. Het bad
wordt gen-omen met de longyi op
het hoofd gevouwen. Dan is ©r nog
dat kunstje, -dat vooral jonge meis
jes zo graag; uitvoeren.
Van het plairfrotrm afspringen-- zij in
het water, j dé longyi van onder open
houdend. De lucht maakt van de
rok een ballon zodra deze het wa
teroppervlak raakt. Een paar mdixu-
tep. kan de baadster zich zo drijvende
houden. Zoals een speelgoedeendje
in een badkuip drijft. Of is het char
manter om te zeggen zoals 'n graci
euze zwaan zich voortbeweegt over
een spiegelende vijver
(Nadruk verbodeni,
■«stT -
Personeelschef van de
Amerikaanse geheime
dienst ontslagen
Maurice Klein, de personeels
chef van het Amerikaanse bureau
voor Nationale Veiligheid is ont
slagen, omdat hij bij zijn sollici
tatie onjuiste gegevens zou he'o-
bep verstrekt. Klein had het toe
zicht op rond 10C0 man perso
neel van dit bureau, dat zich spe
ciaal bezig houdt met het ontcij
feren van codes. Hij was door
de commissie voor on-Ameri-
kaanse activiteit van het Huis
van Afgevaardigden gehoord in
verband met de verdwijning van
Bernon Mitchell en William Mar
tin, beiden ambtenaren van het
bureau voor Nationale Veilig
heid. Mitchell en Martin zijn zo
als bekend naar de Russen over
gelopen. De commissie heeft nu
verklaard, dat Klein verschillen
de onjuiste verklaringen heeft
afgelegd over zijn sollicitatie.
Deze verklaringen hadden in het
bijzonder betrekking op de
plaats, waar hij zijn academische
graad had gehaald, de datum
van zijn geboorte en de spelling
van zijn naam. De commissie
heeft> minister van justitie Ro
bert Kennedy verzocht Klein te
vervolgen wegens meineed, het
vervalsen van een regeringsdocu
ment en het verwijderen van een
document uit een officieel dos
sier.
De besprekingen tussen
Adenauer en Kennedy.
Do Westduitse bondskanselier
dr. Konrad Adenauer en de Ame
rikaanse president John Kenne
dy hebben dinsdag hun bespre
kingen over Berlijn en Duitsland
voortgezet.
Amerikaanse en Duitse advi
seurs woonden de conferentie bij.
Vóór de ontmoeting hielden de
Amerikaanse en Westduitse amb
tenaren een bespreking, die, vol
gens een Duitse woordvoerder,
voornamelijk over Berlijn ging.
Tijdens een lunch op het Witte
Huis, waar ook Adenauer aanzat,
noemde president Kennedy de
Westduitse bondskanselier een
van de grote mannen van onze
tijd, geheel toegewijd aan de ver
dediging van het Westen en de
versterking van Europa. Hij zei,
dat de Verenigde Staten en West-
Duitsland gezamenlijk in harmo
nie voort moeten gaan. Een alli
antie is een zeer moeilijk systeem
om mee te werken. Onze tegen
standers hebben het gemakkelij
ker, omdat zij hun satellieten
kunnen commanderen. Wij zijn
allen soeverein en met elkander
verbonden en daarom zijn we
van elkander afhankelijk zowel
als onafhankelijk, aldus Kennedy.
In antwoord op de toespraak
van de Amerikaanse president
zei Adenauer, dat het hem en zijn
vrienden na de nederlaag van
Duitsland duidelijk was, dat er
slechts één weg was om uit de
verwoestingen en de chaos te ge
raken. Namelijk onverbrekelijke
banden te scheppen met de lan
den van de vrije wereld en in het
bijzonder met de Verenigde Sta
ten. Miin hoop en vertrouwen in
de Verenigde Staten zijn nooit
teleurgesteld, aldus de bondskan
selier.
Het proces tegen Marie Bes-
nard, de 65-jarige weduwe, die
voor de derde maal in twaalf jaar
tereehtstaat op besehuldiging
van vergiftiging met arsenicum
van een tiental familieleden, is
dinsdag voortgezet.
Op de tweede dag van liet pro
ces werd Maric Besnard onder
vraagd over de dood van haar
tweede echtgenoot in 1947. t>e be
klaagde zei, dat deze echtgenoot
drie maanden ziek is geweest, lij
dende aan influenza en spit en
als gevolg hiervan is overleden.
Tijdens de ondervraging zakte
mevr. Bernard ineen. De zitting
werd toen voor drie kwartier ge
schorst.
Na de schorsing nam mevr.
Besnard. die er bleek en ver
moeid uitzag, weer plaats in de
beklaagdenbank.
Een van de getuigen a charge
was de commissaris van politie.
Charles Gouarne, die na 't twee
de proces het onderzoek heeft ge
leid. Do getuige beschreef nauw
keurig het kerkhof van Loudun,
waar dc tweede echtgenoot van
mevr. Besnard begraven was. Hij
onthulde, dat een bewaker van
het kerkhof daar in 1943 aardap
pelen had verbouwd, waarbij hij
arsenicum gebruikte om aard
appelkevers te verdelgen. De bur
gemeester had echter later ver
boden het kerkhof voor deze doel
einden te gebruiken, aldus de
commissaris.
DEMONSTRATIE IN
WEST-BERLIJN
lil YVest-Beriyn is maandagavond
een fakkel-protestmars gehou
den als demonstratie tegen de
oprichting van de tweede muur
en de prikkeldraadversperringen
op de sectorgrens. De mars werd
o.m. bijgewoond door de minister
van gemeenschappelijk Duitse
vraagstukken van de bondsrepu
bliek, dr- Ernst Lemmer. De bij
gaande foto toont een deel van
de demonstranten op een plein
vlak bij de Rijkskanselarij.
6)
Nadruk verboden.
Juffrouw Blacklock las. Haar
wenkbrauwen gingen omhoog.
Vlug wierp zij een onderzoeken
de blik langs de tafel. Vervol
gens las zij de advertentie hard
op voor: ..Er zal een moord wor
den gepleegd, vrijdag 29 oktober,
de< avonds om half zeven, Little
Paddocks. Vrienden wordt ver
zacht met deze volstrekt enige
kennisgeving genoegen te nemen."
Daarna klonk het op scherpe
toon uit haar mond: „Patrick, is
dat, soms een grapje van jou?"
v 55 °®en bleven °P het knappe,
«komen onverschillige gezicht
-ionge man aan het an-
vi,Cm(! van dc tafel gericht.
Patrick cam hct démenti van
voistrl Slmmons' kant: "Nee>
komt u rt=nitante Le"Y' Hoe
iris von rblj? Hoe zou ik daar
iris van moeten weten?"
instaat„Üf1 °r anders best toe
va'nr" glapie Geen sprake
•■En jij, Julia?"
.Julia antwoordde met verveel
de stem: „Natuurlijk niet."
0 Door
AGATHA CHRISTIE
Juffrouw Bunner zei zacht:
,,Zou je denken, dat mevrouw
Haymes misschien...." en daar
bij keek ze in de richting van
een lege stoel, waar iemand ge
zeten had. die al ontbeten had.
„O, nee, onze Fhillpa zal heus
geen poging doen zo grappig te
v. ezen. Zij is veel te serieus voor
zoiets."
..Maar wat wil het eigenlijk
zeggen?" vroeg Julia met een
geeuw. „Wat bedoelen ze daar
mee?"
Langzaam antwoordde juffrouw
Elaeklock: ..Ik denk.een voor-
de-mal-houderij."
„Maar hoe dan?" riep Dora
Bunner uit. „Waar zit m dc
mop? Het lijkt me allerstomst
En zeer ongepast, trouwens, ons
adres er bij te vermelden!"
Haar vlezige wangen trilden
van verontwaardiging, haar bij
ziende oogjes schoten vuur.
Juffrouw Blacklock lachte haar
vriendelijk toe, „Wind je daar
niet over op, Bunny," ried ze.
..Iemand heeft grappig willen
zijnmaar ik zou wel eens
willen weten wie!"
„Er staat duidelijk vandaag,"
wees juffrouw Bunner. „Van
daag, half zeven. Wat zou er dan
gebeuren, denk je?"
,Moord!" riep Patrick met een
grafstem. „Een zalige moord!"
„Laat dat, Patrick!" zei juf
frouw Blacklock bestraffend.
Juffrouw Bunner slaakte even
een kreetje.
„Ik heb het alleen maar over
die zalige moord-cake, die Mitzi
kan bakken zo noemen we die
toch?" antwoordde Patrick ver
ontschuldigend.
Juffrouw Blacklock glimlachte
wat verstrooid. Maar juffrouw
Bunner liet het er niet bij. „Maar
Letty, ik vraag me af
Haar vriendin onderbrak haar
geruststellend en opgewekt. „Eén
ding is zeker, we kunnen er op
rekenen, dat we het hele dorp
hier om half zeven op bezoek
krijgen. We moesten nog maar
wat sherry in huis halen."
„Maar je hebt er toch het land
over, hé Letty?"
Juffrouw Blacklock schrok even.
Zij zat aan haar schrijftafel in ge
dachten poppetjes op haar vloei-
blad te krabbelen. Ze keek op en
zag in het bezorgde gelaat van
vriendin. Zij wist niet dadelijk
wat ze tegen Dora Bunner zeg
gen zou. Ze wist dat ze beter
deed Bunny heel kalm te houden
en zo min mogelijk te agoteren.
Ze bleef enkele ogenblikken na
denkend zwijgen.
Zij was met Dora Bunner vroe
ger op kostschool geweest. Dora
was toen een heel lief, blond,
blauw-ogig, wat onnozel meisje
geweest. Dat ze niet zoveel ver
stand had, hinderde niet5, om
dat ze zo verbazend vrolijk van
aard was en er lief ui'
bad, dacht haar vriendin vuak,
een knappe officier moeten trou
wen of een advocaat in de pro
vincie. Ze had zulke voortreffe
lijke karaktereigenschappen....
aanhankelijkheid, trouw, toewij
ding. Maar het leven was bepaald
hard geweest' voor Dora Bunner.
Zij had zelf haar brood moeten
verdienen. Zij had- daartoe haar
hele leven haar best gedaan,
maar was eigenlijk overal zo'n
beetje mislukt.
De vriendinnen waren elkaar
in dc loop der jaren kwijt ge
raakt. Maar een half jaar ge
leden had juffrouw Blacklock
een verwarde, hartroerende brief
van Dora gekregen. Dora's ge
zondheid liet alles te wensen
over. Zij bewoonde een zit-
slaapkamer en trachtte van haar
ouderdomspensibentje rond te
komen. Zij deed nog wat aan
handwerken, maar haar vingers
werden langzamerhand te stijf
van de rheumatiek. Zij bracht
haar gelukkige schooljaren in
herinnering sedertdien waren
zij ieder eigen wegen gegaan
en vroeg of haar oude vriendin
wellicht raad wist.
Juffouw Blacklock had spon-
tcn gereageerd. Die arme, dom
me, lieve Dora! Zij had haar
onmiddellijk meegenomen en op
Little Paddocks een kamer ge
geven, onder het genoeglijke
voorwendsel, „dat het huiswerk
haar een beetje te zwaar werd
en ze heus iemand nodig bad die
haar hielp het huishouden op
rolletjes tc laien lopen
(Wordt vervolgd.)
De Noorse minister "an De
fensie, dr. Gudmund Harlem,
heeft dinsdag in een rc in Ko
penhagen gezegd, dat elke Rus
sische poging om Noorwegen of
Denemarken door intimidatie
uit de NAVO te drijven tot ge
volg zal hebben dat beide lan
den zich hechter aan het ver
bond zullen vastklampen. Ik ge
loof, dat het historisch juist is
te zeggen, dat Stalin en Molotov
ons in de periode 1947 tot 1949
in de NAVO gejaagd hebben",
aldus Harlem.
De huidige toestand, zo .ging
de minister verder, kan beter
worden begrepen, wanneer men
aanneemt., dat Rusland werkelijk
her orgel - - om haar eigen.mili
taire veiligheid. V...
De Noorse premier, Einar Ger-
hardsen, beschreef dinsdag op
een persconferentie in Jeruza
lem de jongste Russische nota
aan Finland als een poging zich
in de aangelegenheden van een
ander land te mengen. De Sow-
jetnota geeft reden tot bezorgd
heid, aldus de premier, die ver
der opmerkte, dat het nog niet
duidelijk is wat Rusland wil en
welke garanties het verlangt. Het
is echter wel duidelijk, dat de
nota van de Finse regering een
bijzetdere politiek verlangt en
daarom moet worden gezien als
een poging zich in de binnen
landse aangelegenheden van dit
land te mengen. Dit wekt verzet,
aldus minister Gerhardsen.
Dc Noorse premier brengt mo
mentcel eelt bezoek, aan Israël-.
Op een met een automatische
knipperlichtinstallatie beveiligde
overweg te Meteren, tussen
Waardenburg en Geldermalsen,
is gistermiddag om vijf uur een
klein busje tegen de trein van
Den Bosch naar Utrecht gereden.
Van de negen inzittenden kwa
men er vijf met de schrik vrij.
Do 16-jarige M. Nooij werd ern
stig gewond en moest naar een
ziekenhuis worden gebracht.
Licht gewond werden de heren
C. Kraaij, C. Durks en A. van
Oort. Alle inzittenden, werkzaam
bij een aannemersbedrijf te Well
in Ammerzoden.
De trein had 17 minuten ver
traging: de trein in tegenoverge
stelde richting had een half uur
vertraging. - -