A!
D
TMEZ
Adenauer weer kanselier maar met
verminderde prestige
EIGEN HAARD
Sowjet-Unie zoekt benadering bij het
Westen inzake Berlijn
Al teveel geheimzinnigheid om
Amerikaanse kernproeven
fjomlwiBI
WEERBERICHT
ZON- en
MAANSTANDEN
HOOGWATER
kollektie
ken, o.a.;
ƒ16,50
34,75
kwaliteit
15,95
Sande
ZATERDAG 11 NOVEMBER 1961
17e Jaargang Nr 5445
DAMESTRUBEN
VESTEN
Positie ondermijnd
RUSSEN ZINSPELEN OP
EEN AFZONDERLIJK
VREDESVERDRAG
MET OOST-DUITSLAND
EN ERKENNING DOOR
HET WESTEN
Radio de Koek*
W ashington schiet tekort
WEERÜVERZICHT
Nederlandse officieren beschuldigd
van collaboratie met japanners
in voormalig Nederlands-Indic
■IIBRHHMI
e!en om
inï Dat is-
i meisjes
de grote
ïRKEERS-
zijn pracfi-
nen. Vraag
ita»winkef.
vfitfiEtigen
ij thuiskomst
warme
feil Zacht
iharen
net veilige
P en anti-kou
poro'zooi.
O 3.95
kindermaten
.50
DEKENS
Fr ankering bij abonnement: Terneuzen
directeur-Hoofdredacteur I. van de Sande
Redactie-adres: Noordstraat 55—57
Administratie-adres: Smidswal
Telefoon 2073
Cironummer 38150
Abonnementsprijs: ƒ6,— per kwartaal; per
maand 2,—per week 48 ct. Losse nrs 9 et.
Verschijnt dagelijks Uitgeefster N.V. v/h Firma P. J. van de Sande te Terneuzen
Advertentieprijs per mm 16 ct; minimüm per
advertentie 2,40.
Rubriek Kleine Advertenties (géén handels
advertenties) 5 regels 1,10. Iedere regel meer
22 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling
Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres
Bureau van dit Blad, 20 cent meer.
Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur.
Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur.
Voor de vierde maal heeft de
bondsdag dr. Konrad Adenauer
aangewezen als bondskanselier
van West-Duitsland. Deze be
noeming is niet, zoals bij de
vorige gelegenheden, van een
leien dakje gegaan. Er aan voor
al ging een vrij langdurige rege
ringscrisis, die haar voornaam
ste oorzaak had in het feit, dat
Adenauers christendemocrati
sche partij bij de verkiezingen
van 17 september haar absolute
meerderheid verloor. De partij
kreeg 242 zetels (acht te weinig
voor een meerderheid), de socia
listen kregen er 190 en de vrije
iemocraten (liberalen) kwamen
op dc wip te zitten met een ze
telaantal van 67.
Gedwongen tot een coalitie,
wendde Adenauer zich na een
VIER MIJNWERKERS
IN BELGIE
OMGEKOMEN
Bij twee mijnongevallen zijn
donderdag in België vier mijn
werkers omgekomen, twee Ita
lianen en twee Belgen.
Drie van hen verloren het
leven als gevolg- van een gas
ontploffing in een mijn te Cha-
telet op 818 meter onder de
rrond. Reddingsploegen slaag
den er in na vijf uur de drie
lachtoffers te bereiken. Zij
waren toen echter al overleden.
De vierde mijnarbeider ver
loor het leven bij een instorting
in een mijn te Marchienne-
Docheries.
De twee omgekomen Italiaan
se arbeiders hadden in 1956 de
mijnramp van Marcinelle over
leefd.
Advertenties)
Grote keuze
Lage prijzen
SPORTHANDEt
NOORDSTRAAT 76
korte flirt met de socialisten tot
de liberalen. De vrije democra
tische partij staat, wat sociale en
economische aangelegenheiden
betreft, iets rechts van de chris
ten-democraten. Op het terrein
van de buitenlandse politiek
wenst zij nauwe banden met het
Westen, hoewel zij ook pleit voor
wat meer „soepelheid" in het
contact met dc communisten
over Berlijn en dc Duitse herini-
ging.
Een „Haags"' geharrewar
De vrije democraten, onder
leiding van dr. Mende, eisten
oorspronkelijk het heengaan van
de 85-jarige Adenauer en zijn
vervanging door een jongere
politicus, bij voorkeur de minis
ter van Economische Zaken,
prof. Erhard, als prijs voor hun
deelneming aan een coalitie.
Daarover dachten noch Aden
auer noch zijn partij en de libe
ralen haalden bakzeil. Tenmin
ste op dit punt. Maar zij hielden
vast aan hun eis, dat zij een dui
delijke stem en verscheidene
zetels in het nieuwe kabinet zou
den krijgen.
Vooral verzetten zij zich tegen
een nieuw optreden van dr. Von
Brentano als minister van Bui
tenlandse Zaken. Die zou een
„ja-broer" zijn en geheel naar
het pijpen van Adenauer dansen.
Het wantrouwen tussen christen
democraten cn liberalen groeide
en wanneer de ene partij een
voorstel deed, werd dit prompt
door de andere verworpen.
Uiteraard ondermijnde de cri
sis de positie van Adenauer ten
zeerste. Opnieuw- werden de
stemmen, die zijn heengaan wen
sten, luid. Maar tenslotte redde
Von Brentano de situatie door,
niet zonder een uitbarsting van
woede, zijn aftreden aan te moe
digen. Toen was de weg vrij voor
nieuwe overeenkomsten. die
echter ook weer werden verbro
ken. Maar in het begin van de
week scheen de coalitie toch wel
te zijn beklonken.
Schéén want nog op de val
reep, aan de vooravond van de
Bondsdagzitting, weigerde dr.
Erhard, de vader van het Duitse
..Wirtschaftswunder". zijn mede
werking, indien een liberaal aan
het hoofd zou komen te staan
van een nieuw ministerie van
„ontwikkelingshulp". Adenauer,
die niet bijzonder gesteld is op de
(als zijn opvolger gedoodverfde)
Erhard, had' er geen bezwaar
tegen gehad, een deel uit liet
ministerie van Economische Za
ken te snijden en dat aan een
liberaal te schenken. Maar voor
prof. Erhard moesten zowel Ade
nauer als de liberalen door de
knieën gaan. Daarna was het
eindelijk mogelijk, de bondsrepu
bliek een nieuwe regering te
geven.
De crisis is dus voorbij. Haar
gevolgen echter zullen naar alle
waarschijnlijkheid nog lang voel
baar zijn. Om er slechts één van
te noemen: de concessies, waar
toe Adenauer werd gedwongen,
moeten aan zijn autoriteit een
gevoelige slag hebben toege
bracht. En dat niet slechts in
West-Duitsland zelf, maar ook in
het buitenland.
KONINGIN ELIZABETH
IN GHANA
Een beeld van de aankomst van
Koningin Elizabetli van Engeland
in Ghana; op het vliegveld van
Accra begroet president Kwame
Nkroema de Koningin zeer
hartelijk.
NA DE KONINGIN
DE STOFWOLK
Om de haven van Accra, die van
wege 't bezoek van de Engelse
koningin extra was opge
poetst, niet te verontreinigen
ligt het Italiaanse vrachtschip
..Providencia", dat met Pools
cement voor een Nederlandse
firma in Ghana is geladen,
reeds sedert maandag op de
rede voor anker. Omdat het
lossen van het cement niet zon-
I der het veroorzaken van grote
stofwolken kan gebeuren, heeft
1 de Ghanese regering verordend
dat dit pas na het vertrek van
Koningin Elizabeth en Prins
Philips op heden zal mogen
geschieden. Dit kost de firma
intussen 250 pond sterling
extra liggeld per dag die ver
moedelijk niet vergoed zullen
worden.
De Sowjetregering is in zoverre
teruggekomen van haar stand
punt inzake de Berlijnse kwestie,
dat zij bereid is vóór de onder
tekening van een Duits vredes
verdrag tot overeenstemming
over de status van West-Berlijn
te geraken, aldus is van gezag
hebbende zijde in Moskou ver
nomen.
Tot nu too heeft de Sowjet-
Unie zich op het standpunt ge
steld dat een vredesverdrag dien
de te worden gesloten, en dat
het probleem Berlijn op basis
van dit verdrag moest worden
opgelost.
De Westelijke mogendheden
zijn reeds van dit plan in kennis
gesteld, zo werd van genoemde
zijde in dc Russische hoofdstad
meegedeeld. Hoe, wanneer en
onder welke omstandigheden dit
is geschied is vooralsnog niet
bekend.
Het Russische plan zou vier
punten omvatten:
0 De vier bezettingsmogend-
heden de Sowjet-Unie. de
Verenigde Staten, Engeland
en Frankrijk bereiken
overeenstemming over een
nieuwe status van West-
Berlijn die de vrijheid van de
bewoners en de vrijheid van
verbindingen met het Wes
ten waarborgt.
Oost-Duitsland en de Sowjet-
Unie sluiten een afzonderlijk
verdrag, waarbij Oost-Duits
land zich verplicht de nieuwe
status van West-Berlijn te
eerbiedigen en de waarbor
gen onderschrijft.
De Westelijke mogendheden
ook West-Duitsland. aan
vaarden dit verdrag en zul
len de soevereiniteit van
Oost-Duitsland eerbiedigen.
Waarnemers in Moskou ge
loven dat de Sowjet-minister van
Buitenlandse Zaken Gromyko
donderdag zijn Oostduitse ambt-
genoopt dr Lothar Bolz van het
plan op de hogte heeft gesteld.
Premier Chroesjtsjef heeft de
Westduitse ambassadeur Hans
Kroll ingelicht, die ongeveer te-
zelfder tijd als dr Bolz werd ont
vangen.
Kroll vertrekt binnenkort naar
Bonn voor besprekingen met
bondskanselier Adenauer al
vorens deze naar Washington
gaat.
Politieke waarnemers in Mos
kou wijzen er voorts op dat het
plan beoogt enkele van de groot
ste bezwaren van het. Westen
weg te nemen. Regeling van de
kwestie Berlijn op basis van een
vredesverdrag zou namelijk er
kenning van Oost-Duitsland im
pliceren, als waartoe het Westen
niet bereid is.
Het plan voorziet er in dat de
Sowjet-Unie in zekere mate ver
antwoordelijk wordt voor het
waarborgen van het recht op toe
gang tot West-Berlijn. „Eerbie
diging van de soevereiniteit van
Oost-Duitsland" kan zijn bedoeld
om aan de Westelijke bezwaren
tegen erkening van de D. D. R.
tegemoet te komen.
Sommige waarnemers sluiten
de mogelijkheid niet uit dat het
laten „uitlekken" van nieuws
over een nieuwe benaderings
wijze van de kwestie Berlijn is
bedoeld als een proefballonnetje,
om dc Westelijke reacties te pei
len.
Het resultaat dat zowel de eer
der gedane voorstellen als het
nieuwe plan beogen blijft het
zelfde: een afzonderlijk vredes
verdrag, van de Sowjet-Unie met
Oost-Duitsland.
Door de nieuwe formule zou
den echter de gevaren die de
ondertekening van een dergelijk
verdrag in zich bergt worden
weggenomen, omdat het is voor
afgegaan door een overeenkomst
van vijf Westelijke landen over
de wederzijdse waarborgen van
een voor beide partijen aanvaard
baar modus vivendi: de vrijheid
van West-Berlijn in ruil voor er
kenning vande souvereiniteit van
Oost-Duitsland.
Adv.l
de sigaar die
Sint zelf ook
rookt...
HONNEUR-
een fijne 31 ets
sigaarl
(Adv.)
Noordstraat 102 - Telefoon ZIMt
Terneuzen
Brandt over de nieuwe
Russische voorstellen
De burgemeester van West-
Berlijn. Brandt, heeft gezegd dat
de vrijdag bekend geworden
nieuwe Russische voorstellen
voor de procedure van onder
handelingen over Berlijn en
Duitsland een verandering van
tactiek inhouden zonder dat er
sprake is van enige wezenlijke
verandering. Volgens de voor
stellen zou eerst over de status
van West-Berlijn en dan over
een Duits vredesverdrag gespro
ken dienen te worden. Brandt
zei dat premier Chroesjtsjov met.
deze tactiek verandering niets
anders beoogt dan voor de eigen
lijke onderhandelingen tot meer
beslissingen te komen.
De plaatsvervangende voorzit
ter van de Westduitse sociaal
democratische partij, Wehner,
ziet in de nieuwe Russische
1 voorstellen niets anders dan
een poging de verdeling van
Duitsland te volkenrechtelijk
erkend te krijgen.
Dc ambassadeurs van de Ver.
Staten, Groot-Brittannië, Frank
rijk en West-Duitsland zijn vrij
dag te Moskou bijeengeweest om
te spreken over de nieuwe Rus
sische voorstellen, aldus is in
diplomatieke kringen in de Sow-
jet-hoofdstad vernomen.
De „heldenstad" Stalingrad,
waarom In de tweede wereldoor
log fel is gevochten, is herdoopt
in „Wolgograd".
Dit is zaterdag door het hlad
scho partij, „Prawda," medege
deeld
President Kennedy is bezweken voor de druk om, in antwoord
op dc recente Russische reeks proefnemingen, het testen van
atoomwapens in dc atmosfeer te hervatten. Deze druk kwam
uiteraard \an militaire zijde, maar ook politici, zowel in als buiten
de Verenigde Staten, hebben zch in dit opzicht niet onbetuigd ge
laten.
Invloedrijke Amerikaanse parlementsleden, zoals de senatoren
Anderson, Russell en Jackson alsmede de gewezen vice-president
Nixon en dc gouverneur van de staat New-York, Rockefeller, heb-
hen er bij Kennedy op aangedrongen, de proefnemingen tc hervat
ten. En in het Britse Lagerhuis gaf premier MacMillan te ken
nen, dat zijn regering Amerikaanse kernproeven zou steunen, indien
deze nodig zouden zijn om het machtsevenwicht in dc wereld in
stand te houdenn.
„SCHILD VAN DK VRIJHEID".
liet is duidelijk, dat Kennedy,
rijn besluit niet met een licht hart
heeft kunnen nemen de Ame
rikaanse president is er de man
niet naar om maatregelen af te
kondigen, die moeten leiden tot
een verdere vergiftiging van de
atmosfeer met radio-actieve af
val, indien daarvoor niet zeer
klemmende argumenten aan
wezig zouden zijn.
Een aantal van deze argumen
ten heeft hij ook opgesomd. In
het kort komen zij er op neer,
dat wanneer Amerika geen
nieuwe wapens ontwikkelt en de
hestaande niet perfectioneert,
een situatie zal intreden, waarin
de Amerikaanse atomaire macht
niet meer in staat zal zijn als
schild van de vrijheid te funge
ren.
Natuurlijk zou slechts een com
munist zo'n situatie kunnen wen
sen. Toch heeft zelfs een blad
als de New-York Times, dat on
mogelijk van een defaitistische
of pro-Russische gezindheid kan
worden verdacht, zijn bedenkin
gen. Deze richten zich niet zo
zeer tegen Kennedy's besluit
zelf, alswel tegen de argumenta
tie daarvan, die het blad onvol
doende acht.
DE ATMOSFEER IS VAN
ALLEN.
Met recht wijst de New-York
Times er op, dat het aantal men
sen dat verantwoordelijk is voor
het' besluit, bizonder klein is en
dat kan natuurlijk ook niet an
ders. Maar, voegt het blad er
aan toe, de atmosfeer is van alle
mensen op dc wereld en wanneer
het al onmogelijk is hun toe
stemming tot een verdere vergif
tiging van die atmosfeer tc vra
gen, dan blijft het toch de plicht
van de Amerikaanse regering on
omstotelijk te bewijzen, dat de
beveiliging van de vrije wereld
niet op een minder gevaarlijke
wijze kan worden bereikt.
Inderdaad is Washington in
dit opzicht te kort geschoten.
Nog slechts een paar weken ge
leden was het officiële Ameri
kaanse standpunt, dat alle proe
ven, zelfs die met de geheimzin
nige neutronenbom, een soort
.dodende straal", net zo goed on
dergronds, dus zonder het optre
den van radio-actief afval, als in
de atmosfeer zouden kunnen
worden genomen.
HET KAN ANDERS!
En nog dezer dagen heeft één
van de knapste Amerikaanse
kernfysici, professor Hans Bethe,
zich tegen proeven in de atmos
feer uitgesproken met de verkla
ring, dat „wij alles, dat wij moe
ten doen, ondergronds kunnen
doen en zo nodig ook in de ruim
te buiten de atmosfeer".
Het zal beslist wel zo zijn. dat
president Kennedy doorslag
gevende redenen heeft gehad om
zijn politiek ten aanzien van de
kernproeven te herzien. Maar
waarom zijn deze dan niet duide
lijker uiteengezet? Het gaat bij
Kennedy's besluit toch om niets
minder dan om het welzijn van
alle volken van de aarde en zelfs
om die van de komende genera
ties.
Bovendien staat hierbij de mo
rele integriteit van de Verenigde
Staten in de ogen van de gehele
beschaafde wereld op het spel.
En daarom gaat het niet aan.
een dergelijke beslissing in abso
lute geheimzinnigheid te nemen,
in de veronderstelling, dat, zoals
het de New-York Times het uit
drukte, „vader het beter weet''
(Nadruk verboden.)
DE CUBAANSE
CONTRA-REVOLUTIE
Reinold Gonzalez, die als de
leider van de contra-revolutio
naire organisatie op Cuba be
schouwd wordt, heeft maandag
avond tijdens een televisie-uit
zending verklaard, dat zijn or
ganisatie volkomen vernietigd
is. Gonzalez werd tien dagen ge
leden gearresteerd. Hij verklaar
de, dat 95 procent van de Cu
baanse geestelijkheid bij de c-on-
tra-revoiutie was betrokken.
Zijn organisatie had het plan
president Dorticos en premier
Fidel Castro op 5 oktober te ver
moorden, doch degene die dit
had moeten doen, was volgens
hem mei een sloep naar de Ver.
Staten uitgeweken. Voorts zei
hij, dat de opstand in het Es-
cambraygebergte vorig jaar was
mislukt, omdat de Ver. Staten
de nodige wapens hadden ont
houden.
Het sluiten van
vredesverdrag.
een Duits
(Adv.)
BINNENVERINGBED
het beste bed ooit gemaakt
SCHUIMRUBBERBED
met versterkte middensector
fabrieken Zevenbergen
PLAATSELIJK REGEN.
Het KN.M.I. deelt mede:
Vrijdag bevonden we ons in
polaire lucht, waarin opklarin
gen voorkwamen. Intussen be
woog in langzaam tempo een
depressie over het Engelse Ka
naal naar het oosten. Het regen-
gebied van deze storing bereikte
medegedeeld door het K.N.M.l. te
De Bilt, geldig tot hedenavond.
Zelfde temperaturen
Op de meeste plaatsen vrij veel
bewolking met plaatselijk enige
regen. Zwakke tot matige wind,
overwegend tussen oost en zuid.
Ongeveer dezelfde temperaturen
als gisteren.
ZON
MAAN
op
onder
op
onder
Nov.
12
7.54
16.54
11.49
20.30
13
7.55
16.53
12.40
21.35
14
7.57
16.51
13.24
22.47
15
7.59
16.50
14.00
vrijdagavond het zuiden van ons
land. Dc storing blijft ook van
daag het weer in ons land be
heersen.
We verwachten dan ook op
de meeste plaatsen veel bewol
king en plaatselijk enige regen.
Dc wind blijft zwak tot matig
cn zal waaien uit richtingen tus
sen oost en zuid. In de tempera
turen komt niet veel verande
ring.
ZATERDAG 11 NOVEMBER
MINISTER VISSER
GEEFT v. d. PUTTEN
OPDRACHT DE NAMEN
DER OFFICIEREN
BEKEND TE MAKEN
De minister van Defensie, ir.
S. H. Visser, heeft de technisch
hoofdambtenaar eerste klasse
van zijn departement, de heer F.
H. van der Putten, opgedragen
hem binnen veertien dagen de
namen bekend te maken van
officieren, die zich naar de me
ning van de heer Van der Put
ten schuldig zouden hebben ge
maakt aan collaboratie met Ja
panners in het voormalige Neder-
lands-Indië en aan onregelmatig
heden na de capitulatie van
Japan.
Breskens
Terneuzen
Hansweert
Walzoorden
v.m.
3.20
3.55
4.35
4.45
n.m.
3.33
4.08
4.48
4.58
ZONDAG 12 NOVEMBER
Breskens
Terneuzen
Hansweert
Walzoorden
MAANDAG
Breskens
Terneuzen
Hansweert
Walzoorden
v.m.
3.58
4.33
5.13
5.23
n.m.
4.14
4.49
5.29
5.39
13 NOVEMBER
v.m.
4.38
5.13
5.53
6.03
n.m.
5.04
5.39
6.19
6.29
De minister verklaarde vrij
dagavond tijdens een persconfe
rentie in zijn departement, dat hij
tot deze stap is overgegaan naar
aanleiding van een publikatie in
het Algemeen Dagblad van 30
september.
In dit artikel werden derge
lijke beschuldigingen geuit, die
volgens het blad als „het geheim
van Van der Putten" moeten
worden onderzocht. Tijdens een
ondervraging door ambtenaren
van het departement heeft de
heer Van der Putten ontkend de
zegsman te zijn van de publikatie
in het genoemde blad. Zoals be
kend heeft de heer Van der Put
ten dc hoofdredactie van het
Algemeen Dagblad over deze pu
blikatie ook voor de Raad voor
de Journalistiek gedaagd.
Na de eerste ondervraging van
de heer Van der Putten heeft de
minister deze gesommeerd bin
nen een termijn van twee maal
24 uur met name cn feiten voor
de dag te komen. De heer Van
der Putten heeft bij het verstrij
ken van deze termijn, op 9 no
vember, dc minister verzocht om
uitstel van de gestelde termijn
met veertien dagen, aangezien
het hem volstrekt onmogelijk was
het uitgebreide documentatie
materiaal binnen twee dagen bij
een te brengen.
Minister van Defensie zal
„onderste steen boven
halen in deze zaak
Dc minister heeft vrijdag me
degedeeld, dat dit uitstel is ver
leend en dat de heer Van dei-
Putten uiterlijk op 24 november
zijn gegevens bij zijn comman
dant zal moeten inleveren.
Minister Visser verklaarde tot
deze stap te zijn overgegaan om
dat hij het ontoelaatbaar arht,
dat de goede reputatie van liet
Nederlandse ambtelijke appa
raat „door het slijk wordt ge
haald". De minister zeide dat hij
vastbesloten is in deze zaak „de
onderste steen boven te halen".
De minister verklaarde dat hij
bij zijn onderzoek naar de feiten
tot dusver niets heeft gevonden
of verkregen. „Daarom moet ik
met de grootst mogelijke ver
ontwaardiging alle aantijgingen
van de hand wijzen. Het is ontoe
laatbaar dat de goede naam van
ons apparaat door het slijk wordt
gehaald", zo zeide de minister.
De minister zeide zich ervan
bewust te zijn het risico te ne
men, dat men hem zou kunnen
beschuldigen van het beïnvloeden
van de rechtgang in de bij het
ambtenarengerecht nog hangen
de klacht van v. d. Putten over
zijn overplaatsing. Hij meende
evenwel dat deze hangende zaak
niets niet de bedoelde beschul
digingen te maken heeft. H11
achtte het voorts ontoelaatbaar
de geuite beschuldigingen thans
onweersproken te laten.
