De incidenten in Berlijn
GERSTAAL
C. J. DE KLERK
Nederland mag zijn belolte inzake het
zelfbeschikkingsrecht niet loslaten
«Eigen Haard»
Weero'verzicht
sernmn
HET WEER
HOOGWATER
ZON- en MAANSTANDEN
WEERBERICHT
Frankering bij abonnement: Terneuzen
Directeur-Hoofdredacteur I. van de Sande
Redactie-adres: Noordstraat 55—57
Administratie-adresSmidswal
Telefoon 2073
Gironummer 38150
Abonnementsprijs: ƒ6,— per kwartaal; per
maand 2,—: per week 48 ct. Losse nrs 9 ct.
Verschijnt dagelijks
VRIJDAG 27 OKTOBER 1961
17e Jaargang Nr 5432
Uitgeefster N.V. v/h Firma P. J. van de Sande te Terneuzen
Advertentieprijs per mm 16 ct; minimum per
advertentie 2,40.
Rubriek Kleine Advertenties géén handels-
advertenties)5 regels ƒ1,10. Iedere regel meer
22 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling
Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres
Bureau van dit Blad, 20 cent meer.
Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur.
Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur.
MOSKOU VERWERPT
AMERIKAANS PROTEST
De Sowjet-Unie heeft woens
dag een Amerikaans protest
tegen hel Oostduitse ingrijpen
ten aanzien van de toegang van
Amerikaanse militairen en bur
gers toi Oost-Bcrlijn van de
hand gewezen, zo heeft het State
Department in Washington be
kendgemaakt.
Dc woordvoerder zei. dat de
Amerikaanse regering de Rus
sische verwerping beschouwt als
een „ernstige ontwikkeling em
de zaak met spoed opneemt met
de betrokken regeringen".
Het Amerikaanse protest werd
afgevczcn op een bijeenkomst
die de Amerikaanse militaire
bevelhebber in Berlijn, gencraal-
majoor Watson, woensdag met
zijn Russische collega, kolonel
Solovjov, had om te protesteren
raar aanleiding van de inciden
ten. waarbij dc Oostduitse grens
politie Amerikaanse militaire en
burgerfunctionarissen verhin
derde Oost-Berlijn binnen te
komen.
In antwoord op vragen ver
klaarde dc woordvoerder, dat de
Verenigde Staten de kwestie in
eerste aanleg met de Sowjet-
Unie zullen opnemen, maar dat
met de Franse en de Britse re
gering overleg zal worden ge
pleegd.
Oostduits protest
Dc Oostduitse regering heeft
de Amerikaanse regering don
derdagavond een protestnota go
tonden naar aanleiding van de
incidenten die zich in de loop
van deze week hebben voorge
daan aan de sectorgrens.
Het Oostduitse persbureau,
ADN. meldde dat de nota door
bemiddeling van de Tsjechoslo
waakse regering is overhandigd
aan de Amerikaanse ambassa
deur te Praag.
in de inleiding van dc nota
wordt gesproken over „uitdagend
optreden" bij de controlepost van
de Friedrichstrasse sedert zon
dag. Het binnentrekken in Oost-
Berlijn door gewapende patrouil
les komt in alle opzichten over
een met een beraamde militair,
provocatie die duidelijk ten doel
heeft een gewapend conflict te
doen uitbreken, aldus de Oost-
duilse nota. Het is alleen aan de
zelfbeheersing cn de nuchter
heid van de grensbewaking te
danken dat het Amerikaanse op
treden geen ernstige gevolgen
heeft gehad, „De Amerikaanse
regering weet heel goed dat zij
geen rechten in de Duitse de
mocratische republiek heeft
haar hoofdstad inbegrepen. De
regering van de D. D. R. is des
ondanks bereid, zolang nog geen
vredesverdrag is gesloten, 'bui
tenlandse burgers in burgerkle
ding. die in West-Berlijn hun
standplaats hebben, in de hoofd
stad van de D. D. R. toe te laten
nadat zij een geldig identiteits
papier hebben getoond".
In de nota wordt geëist dat Je
Amerikaanse regering de ver
antwoordelijke personen streng
7'! cn dat zij alle noodzakc-
Jke maatregelen neemt om her
haling te voorkomen.
AMERIKAANSE
PROTEST BIJ DE
RUSSISCHE REGERING
AANGEKONDIGD
"p'„ Amerikaanse ministerie
ran Buitenlandse Zaken heeft
londerdag meegedeeld dat de
Amerikaanse ambassadeur te
Moskou. Thompson, er heden hij
le Russische regering legen zal
protesteren dal Amerikaans
ic erheidspersoneel helcmnierin-
?en worden opgelegd aan (|e
sectorgrens in Berlijn.
De Amerikaanse regering
meent dat de normale toestand
niet door eenzijdige actie mag
worden verstoord, aldus de
woordvoerder van het ministerie
'an Buitenlandse Zaken. Hij zei
niet to weten of Thompson oen
onderhoud met de minister van
Buitenlandse Zaken, Gromiko,
'-al hebben.
Ben hooggeplaatste Ameri
kaanse militair is (londerdag de
toegang tot Oost-Berlijn gewei
gerd toen hij zich in burger-
tleduig aan de grenspost ver
voegde en weigerde zich te
identificeren. Toen hij later in
majoorsunlform verscheen werd
hij doorgelaten.
De militair in kwestie was ma
joor Irwin Firestone, hoofd van
de verbindingsdienst van de mi
litaire politic. Hij heeft in Oost-
Berlijn de Sowjet-commandant
kolonel Andrej Solovjef. een
boodschap van diens Amerikaan
se ambtgenoot generaal-majoor
Albert Watson overhandigd,
Franse, Engelse en Ameri
kaans« militairen ondervinden
geen moeilijkheden wanneer zij
in uniform naar Oost-Berlijn
gaan.
De Oostduitse autoriteiten ver
langen echter dat Westelijk per
soneel in burger zijn identiteits
papieren toont.
Dc kwestie van de identiteits
papieren van militair personeel
in burgerkleding wordt door de
drie Westelijke stadscomman-
danten en de werkgroep in
gebruiken de Oostduitse grens
wachten springstof voor het ma
ken van grachten langs de muur.
Een Oostduitse politiewoord
voerder heeft echter gezegd dat
nabij een goederenstation een
hoogspanningskabel is gebroken
en vlammend op de aarde is te
rechtgekomen. Hij zei niets te
weten van een andere ernstige
brand of ontploffing in Oost-
Berlijn.
Ito-,-T*--
per blik 1.80-
bij:
SPECIALITEITSZAAK
v/h' v. d. HEIJDEN
Tel. 2592 Noordstraal 46
Terneuzen
VERKLARING OVER NIEUW-CUINEA
Washington besproken, aldus
heelt een woordvoerder van het
Engelse ministerie van Buiten
landse Zaken meegedeeld.
De Engelse stadscommandant
heeft zijn personeel geen nieuwe
instructies gegeven voor reizen
naar Oost-Berlijn. Sinds enkele
jaren was de procedure aldus,
dat Engelse leden van het mili
taire bestuur de aandacht van
de Oostduitse grenswachten
vestigden op d- militaire
nummerborden van hun auto's.
Zij zeiden dan' tevens in het be
zit te zijn van een speciaal
militair identiteitsbewijs, zon
der dit echter te tonen.
De geüniformeerde inzittenden
van een Engelse en twee Ameri
kaanse militaire auto's ondervon
den geen moeilijkheden aan de
Amerikaanse tanks en enkele
doorlaatpost.
Bij de grenspost werden acht
tientallen manschappen van de
militaire politie samengetrok
ken.
Drie jeeps mot Amerikaanse
militaire politie begeleidden een
Amerikaanse auto in Oost-Ber
lijn. Twee Franse militaire
auto's met burgers, maar be
stuurd door militairen, werden
aan dc doorlaatpost teruggezon
den. Later op de middag werden
de Amerikaanse tanks terugge
trokken.
Twee Amerikaanse officieren
hebben donderdagmiddag ver
geefs geprobeerd de moeilijk
heden bij dc grenspost met een
Russische officier te bespreken.
Een woordvoerder van jiet
Amerikaanse militaire bestuur
heeft verklaard dat de Sowjet-
autoritciten twee uur van te
voren op de hoogte waren ge
steld van de komst van een
■Imerikaanse militaire autc
met een inzittende in burger.
Men had de Russische autoritei
ten gevraagd „volgens de geves
tigde gebruiken" een officier
naar de doorlaatpost te zendon
om de identiteit van de inzitten
de te controleren.
De officier was niet aanwezig
en de auto werd begeleid door
drie jeeps met militaire politie.
Na enkele malen blokjes te heb
ben gereden keerden auto en
escorte naar West-Berlijn terug.
De woordvoerder iiet doorsche
meren dat deze ..bevestiging van
de Westelijke rechten in de Sow-
jet-sector" dagelijks zal worden
herhaald.
Van doorgaans goed ingelichte
zijde in Berlijn is vernomen, dat
de Oostduitse politie en grens
wacht opdracht heeft alles te
vermijden dat tot een ernstig in
cident kan leiden. Sowjet-func-
tionarissen houden toezicht op de
naleving ervan.
DEEL VAN DE
BERLIJNSE MUUR
OMGEBLAZEN
De Westberlijnse politie heeft
donderdag meegedeeld dat cloor
de luchtdruk van een ontplof
fing in Oost-Berlijn de scheids
muur in de voormalige Duitse
hoofdstad over een afstand van
twintig meter is bezweken.
De ontploffing schijnt zich,
aldus de Westberlijnse politie,
op een kleine tweehonderd me
ter van de sectorgrens te heb
ben voorgedaan op een plaats
waar voor de spoorwegen wordt
gebouwd.
Er deed zich een reeks ontplof
fingen voor waarbij een twintig
tal huizen in Oost-Bcrlijn werd
beschadigd.
Volgens de Westduitse politie
INCIDENT
IN BERLIJN
Vier Amerikaanse jeeps, waarin
<6 man militaire politie, hebben
woensdag een Amerikaanse auto
met twee burgers begeleid tij.
(lens een korte rit door Oost-
Berlijn. De Oostduitse politie
had geweigerd de auto toe le
laten als de burgers zich niet
legitimeerden. De Amerikanen
staan op het- standpunt, dat ook
het civiele geallieerde personeel
zich vrij in de oostelijke sector
van de stad kan bewegen.
I'oto: Amerikaanse .jeeps, be
mand met militairen met de
bajonet op het geweer, rijden de
Oost-sector binnen. Op (ie voor
grond een barricade, waarop de
rode vlag wappert, en Vopo's.
Dc verongelukte
Thunder streak
VLIEGERHELM OP
STRAND GEVONDEN
Op het strand bij Den Helder
heeft men gisteren een vlieger-
helm gevonden. Deze helm is, zo
heeft men kunnen vaststellen,
van dc vlieger, die maandag met
een Thunderstreak in zee is go-
stort. Vliegtuigen van de Konink
lijke Luchtmacht zoeken nog
steeds het zeegebied nabij Den
Helder af.
Aan minister J. M. A. H. Luns
is donderdag een verklaring van
240 Nederlanders overhandigd
waarin met nadruk wordt ge
steld dat Nederland zijn belofte
inzake het zelfbeschikkingsrecht
voor Nederlands Nieuw-Guinea
niet mag loslaten.
De ondertekenaars van de ver
klaring, o.w. 39 hoogleraren en
een twaalftal parlementsleden,
verklaren dat zij „ten volle de
ernstige gegriefdheid" begrijpen
van een delegatie van de Nicuw-
Guinea-raad. die onlangs bij een
bezoek aan Nederland werd ge
plaatst voor het feit dat „de
laatste tijd personen en groepe
ringen in Nederland bij her
haling pleiten voor overdracht
van Nederlands Nieuw-Guinea
aan Indonesië, zonder instem
ming der bevolking".
De verklaring wijst „dergelijke
in wezen koloniale gedach
ten zonder meer af".
Op een persconferentie hebben
de initiatiefnemers verklaard dat
zij uit morele verontwaardiging
hun stem hebben willen verhef
fen tegen tendenties die Nieuw-
Guinea als onderhandelings
object voor oplossing van de ge
schillen met Indonesië zien. Zij
ijgbaar bij
SPORTHANDEL
Noordstraat 76
Terneuzen
verklaarden dat een volgende
delegatie van de Nieuw-Guinea-
raad bij een bezoek aan Neder
land ook andere geluiden dient
te horen dan die van de groep-
Rijkens, prof. Duynstee en be
paalde kranten.
Nederland moet belofte
houden
De ondertekenaars „voelen
zich gedrongen als hun mening
kenbaar te maken dat herhaal
delijk aan het volk van Nieuw-
Guinea plechtig is beloofd, dat
Nederland het zo snel mogelijk
zal brengen naar het ogenblik
van vrije zelfbeschikking. Zij
stellen dat individuen en volken
de morele plicht hebben beloften
te houden en dat Nederland, als
rechtsstaat, bovengenoemd be
ginsel nadrukkelijk moet voor
staan. Een verloochening ervan
in de zaak Nieuw-Guinea zou
ernstige gevolgen kunnen heb
ben, daar ons land dan immers
zelf meewerkt aan de ondergra
ving van dit beginsel in het on
derling verkeer der volken.
Voorts stelt de verklaring dat
het zelfbeschikkingsrecht der
volken een naar huidig volken
recht algemeen aanvaard rechts
beginsel is. Hiermee is ten enen
male in strijd dat over de status
van een volk wordt beschikt door
het uit te leveren aan derden.
Tenslotte wordt gezegd dat geen
vermeenc-e zakelijke of andere
belangen dë innerlijke kracht
mogen ondermijnen zowel van
gegeven belofte als van rechts
beginsel.
Beroep op gehele
Nederlandse volk
De ondertekenaars spreken
daarom hun waardering uit voor
de pogingen die dc Nederlandse
regering doet om het zelfbeschik
kingsrecht van de bevolking van
Nieuw-Guinea ook internatio
naal verzekerd te krijgen. Zij
doen een beroep op het gehele
Nederlandse volk om thans, meer
dan ooit, in een grootscheepse
nationale inspanning, moreel en
materieel, aan de bevolking van
Nieuw-Guiea de nodige bijstand
te verlenen, in samenwerking
I
V
met de geëigende organen der
Verenigde Naties, om haar tot
ontwikkeling te brengen en in
de naaste toekomst vrij en eer
lijk over haai politieke en vol
kenrechtelijke status tc doen be
slissen. Zij achten dit de juiste
wijze om duidelijk te maken dal
er met ons land niet valt te mar
cheren met een zich aan ons toe
vertrouwd hebbend volk als in
zet.
Op dc persconferentie ver
klaarden de initiatiefnemers, dat
zij afhankelijk van de adhesie
betuigingen die zij krijgen
daadwerkelijk er aan zullen gaan
meewerken dat het volk van
Nieuw-Guinea leert op eigen
benen te staan.
Dc initiatiefnemers
De initiatiefnemers zijn prof.
G. Gonggrijp, prof. mr. W. L. G.
Lemaire, prol. dr. J. Prins, ds. J.
H. Ritzema Bos, secretaris is W.'
J. Leydt.
De Kamerleden die de verkla
ring ondertekend hebben zijn mr.
C. Berkhouwer, mr. dr. J. van
Bruggen, mej. mr. J. J. Th. ten
Broecke Hoekstra. J. H. Couzy,
dr. J. Meulink. J. Reijers. G. Rit
meester, mr. K. van Rijckevor-
sel, J. H. Seheps. mr. B. P. van
der Veen, M. Visser en dr. M.
van Heivoort.
De ondertekenaars behoren tot
verschillende kringen der maat
schappij. Onder hen bevinden
zich o.m. dr. J. W. Meyer Ra.ii-
neft. oud-lid van de Raad van
State, en dr. J. van Baal. oud-
gouverneur van Nederlands Nw -
Guinea.
PRINSES BEATRIX
TERUG UIT
GRIEKENLAND
Met een blijde glimlach haar
moeder omhelzend, die haar op
het platform begroette, is Prin
ses Beatrix gisterenmiddag om
vijf uur uit Griekenland op
Schiphol teruggekeerd. Zij
maakte de terugreis van Athene
(evenals de heenreis) via Brus
sel met Caravelle lijntoestellen
van de Belgische luchtvaart
maatschappij Sabena.
De Prinses hgeft 31- week in
Griekenland doorgebracht in
gezelschap van jongvrouwc C.
E. B- Röell. hofdame van H.M.
de Koningin, en van mej. A.
Hasseley Kirchner, een Neder
landse vriendin uit de gymna
siumtijd van de Prinses.
Met haar onverwachte vertrek
op 2 oktober j.l. werd officieel
medegedeeld dat Prinses Bea
trix met het bezoek aan Grie
kenland haar voornemen ver
wezenlijkte om zich na de be
ëindiging harer studie in het
buitenland nader te oriënteren
omtrent bepaalde onderwerpen
waarvoor zij bijzondere belang
stelling heeft.
Prinses Beatrix heeft een tus
senlanding op het vliegveld van
Brussel gemaakt. Volgens het
Belgische persbureau Belga
werd fotografen en cineasten
die toevallig op het vliegveld
waren door een lid van de hof
houding verboden'de-Prinses te
fotograferen.
ENKELE BUIEN
Om een depressie nabil Noord
west Ierland wordt polaire lucht
naar de Britse eilanden en de
VRIJDAG 27 OKTOBER
Breskens
Terneuzen
Hansweert
Walzoorden
v.m.
3.46
4.21
5.01
5.11
n.m.
3.57
4.32
5.12
5.22
ZATERDAG 28 OKTOBER
Breskens
Terneuzen
Hansweert
Walzoorden
v.m.
4.28
5.03
5.43
5.53
n.m.
4.40
5.15
5.55
6.05
ZON
MAAN
Okt.
27
28
29
op
onder
op
onder
7.25
17.22
20.07
11.11
7.27
17.20
20.54
12.10
7.28
17.18
21.47
13.01
Noordzee gevoerd. Deze lucht
wordt van de warmere lucht
boven het Middellandse Zee
gebied gescheiden door een front,
dat van Spanje over Frankrijk
en Duitsland naar West-Rus
land loopt. In dit front beweegt
een storing over West-Frankrijk
naar het noordoosten en veroor
zaakt in ons land tijdelijk regen.
Na het voorbijtrekken van dc
storing ruimt de wind naar zuid
west en zal aan de kust weer
mogelijk tot hard toenemen. In
de polaire lucht, die dan ons land
binnenstroomt komen enkele
buien voor, die afgewisseld wor
den door opklaringen. De mid-
dagtemperaturen zullen over het
algemeen iets lager zijn.
i-,
meegedeeld door het K. N. M
geldig tot hedenavond
ONBESTENDIG.
Enkele buien, afgewisseld door
opklaringen. Matige tot krach
tige. aan de kust mogelijk harde
wind tussen zuid en zuidwest.
Iets lagere middagtem. eraturen.
Drie personen Roven de
Noordzee uit vliegtuig
gesprongen
Volgens het Engelse kust-
station Humber zijn donderdag
avond omstreeks 20.15 uur Ned.
tijd (lrie personen boven (le
Noordzee uit een militair vlieg
tuig gesprongen. Het toestel
vloog toen ten zuidoosten van de
Humber.
De reddingboten van Cromer
en Sheringham zijn uitgevaren
om een onderzoek in te stellen.
Het militair vliegtuig is een
straalbommenwerper, vermoede
lijk van het type RB-66 „Des
troyer". Dit type vliegtuig, waar
van er eerder dit jaar in de om
geving, van Vliehors een is ver
ongelukt, heeft een bemanning
van drie personen.
Inmiddels is de Nederlandse
kustvaarder „Veendam" op de
plaats aangekomen waar. naar
vermoed wordt, de bemanning
van de vermoedelijk Amerikaan
se bommenwerper in zee is ge
vallen.
DE TRANCE
BIJNA GEREED
OM UIT TE VAREN
De trots van de Franse koop
vaardij, het luxe passagicrsschif
„France" is bijna gereed om uit
'p varen. Het schip zal St. Na-
rftire op 19 november verlaten.
Vooral de bijzondere vorm van
de schoorstenen is opvallend bij
de oceaanreus.
Communistische
propaganda aan de
sectorgrens
De Westberlijnse politie heeft
donderdag meegedeeld dat de
Oostduitse autoriteiten 99 luid
sprekers langs de sectorgrens in
Berlijn hebben doen aanbrengen.
Langs de 41 kilometerlange sec
torgrens schetteren deze instal
laties nieuwsberichten afgewis
seld met muziek, over West-
Berlijn.
f Dit
nummer bestaat
10 pagina's.
ult^\
Japanse tram onder
aardverschuiving bedolven
Op het Japanse eiland Kioes-
jioe is een tram, waarin zich 66
passagiers bevonden, onder een
aardverschuiving bedolven.
31 inzittenden zijn om 't leven
gekomen. Twaalf passagiers
werden zeer ernstig gewond,
terwijl de overigen er met kneu
zingen afkwamen.