Goedkope olie! ZUSTER GRACIA Douwe Egberts ZWARE SHAG D-E soepel en vers \S/ tot de Middenstand en loon- en prijsbeleid Radio en Televisie jS srs'SfSfat; 't Is lekker roken van witte tanden drop WOENSDAG 18 OKTOBER 1961 17e Jaargang Nr 5424 OOK EEN RUSSISCH WAPEN OE THANT De weddenschap tussen Chroesjtsjef en Figl Prof. F. J. F. M. Duynstee over New-Guinea in handige plastic tabakszak! laatste draad! Meer gedifferentieerde prijsbeleid gewenst Het droevig kleine beetje welvaart, dat de Arabische staten genieten, danken zij aan de olierijkdom van hun bodem. Zeker, '•eze rijkdom wordt vrijwel uitsluitend geëxploiteerd door buiten landse maatschappijen, maar de „royalties", de rechten, die hun daarvoor worden betaald, zijn voortdurend verhoogd en hebben thans een niveau bereikt, waarop met vertrouwen aan de econo mische opbouw van de Arabische wereld zou kunnen worden be gonnen. Helaas echter dreigt de oliestroom, die zulke gunstige vooruitzichten met zich meevoert, te worden afgedamd door de Russen. Dat het juist de Sowjet-Unie, de kampioene der onderontwik kelde, arme volken is, die de Arabische hoop op een betere toekomst de bodem dreigt in te slaan, mag niemand verbazen. Het Kremlin is altijd bereid ge weest, eigenbelang en politiek gewin te laten prevaleren boven schone leuzen. Waaraan overi gens onmiddellijk moet worden toegevoegd, dat de rol, die door sommige Westeuropese onder- 1 nemingen, in het bijzonder de Italiaanse semi-staatsonderne- ming E. N. I. van de heer Mat tel. in deze zaak wordt gespeeld, niet zeer fraai en beslist ook niet ongevaarlijk is. VER ONDER DE PRIJS Op het ogenblik bedraagt de export van Russische olie naar de vrije wereld reeds iets meer dan 550.000 vaten per dag en deze hoeveelheid neemt snel toe. Ongeveer 75 daarvan gaat naar West-Europa, waar de Russen reeds voor 9 in de behoeften voorzien. Deze stijgende Russische olie- export, gepaard aan de bereid heid van Moskou om, waar het nieuwe markten wenst open te breken, ver onder wereldmarkt prijs te verkopen, vormt vooral een ernstige bedreiging voor de olieproducerende landen van het llidden-Oosten. Zij vormt ook een bedreiging van West-Europa, indien dit zou voortgaan, zich in toenemende mate afhankelijk te maken van Russische levetan- ties, die immers, op één enkel bevel van het Kremlin, van van daag op morgen zouden kunnen worden stopgezet. STERK GEÏNTERESSEERD Het is in het licht van deze feiten, dat aan de derde jaar lijkse olipfonferentie van de Ara bische Liga die van 15 tot 21 oktober in Alexandrië wordt ge- ïouden, een bijzondere betekenis toekomt. De dreigende verdrin ging van de Arabische door de Russische olie op de Westeurope se markt zal daarop het belang, rijkste onderwerp van bespre king zijn. Als de Birmaan Oe Thant be noemd mocht worden tot secre- i li is-generaal van de Ver. Naties verwacht men dat hij zich bij zijn werk zal laten leiden door de woorden, die hij gebruikte in een herdenkingsrede voor zijn voorganger Dag Hammarskjoeld. twee dagen na de dood van Hammarskjoeld zei Oe Thant in de algemene vergadering der Naties: „Als een beslissende invloed op de algemene gang van zaken het criterium genoemd Kan worden van een staatsman- woF t ,van wereldformaat, dan Hit rnmarskjoeld zeker aan t\ ®riu™ voldaan". Oe Thant °,?n 00k dat Hammarskjoeld, ovenuUZ6 ï"armen' krachtige maller» «F en de voor- den voorgeschreven. Oe Thant staat zelf ook bekend is een man mat- uclveilu tuiging. van als een man met sterw» de niet-gebondon la^ wordt hij over het algemeen ech Tn w T i als -gematigd" Westelijke kringen meent men dat de Westelijke mogend heden wel vlot met hem zullen kunnen samenwerken. Oe Thant iaa,r'. Hil is getrouwd en k^^twee kinderen. Sinds augus tus 1957 is hij afgevaardigde van Birma bij de Ver. Naties. Colle ga s, ambtenaren en journalisten mogen hem graag. Van 1957 af is hij al voorzitter van de perma- "nte commissie voor Algerië lanHnn f/rikaanse en Aziatische j!nd "„Hli !s ook voorzitter van tfL verzoeningscommissie voor tvongo eni de commissie van 25 gestélH1® 6t y°r'g' iaar werd in- bestuderen1 fnSng diverse hoge functies i„ zi n {and op de conferentie van Afri kaanse en Aziatische lpirWc ,i;„ in 1<¥« Aziatische leiders, die den en'" doeng werd gehou- p, de conferer in Bel- ook enkele niet v "P., de conferentie van met gebonden landen grado. Oe Thant heeft boeken geschreven. Hoe de Arabieren zich tegen de Russische dumping denken te verweren, is nog onbekend. Aan raadgevingen in Alexandrië zal het hun echter niet ontbreken: meer dan 400 vertegenwoordi gers van niet-Arabische oliepro ducerende landen en oliemaat schappijen hebben al aangekon digd, zich naar Egypte te zullen begeven, om de conferentie als sterk geïntersseerde waarnemers bij te wonen. (Nadruk verboden.) De Sowjetrussische premier en partijleider Chroesjtsjef heeft, als gemeld, tijdens het staatsbe zoek, dat hij verleden jaar aan Oostenrijk heeft gebracht, met de voorzitter van de Oostenrijkse nationale vergadering dr. Figl gewed dat Russische maïs een tien maal zo rijke oogst zou op leveren als Oostenrijkse mais. De inzet van de weddenschap was een varken. Er is toen Russisch mais uit gezaaid op het ongeveer dertig kilometer ten noord-westen van Wenen gelegen landgoed van dr. Figl. Hiervan werd de oogst maandag, onder het keurend oog van Russische en Oostenrijkse deskundigen, binnengehaald. Vastgesteld werd dat de Russi sche mais van zeer goede kwali teit was, doch dat haar opbrengst ongeveer gelijk was aan die van Oostenrijkse mais. De Sowjetrussische ambassa deur te Wenen Avilov, die mede aanwezig was, kwam onmiddel lijk in het geweer. Hij verzekerde dat dr. Figl de weddenschap ver keerd moest hebben opgevat, „want de Russische mais is niet op de gebruikelijke wijze ge plant". Dr. Figl deelde Avilov daarop echter mede dat professor Sjevtsjenko, een Sowjetrussische deskundige op landbouwgebied, begin 1961 in Oostenrijk is ge weest om erop toe te zien dat bij het uitzaaien van de Russische mais de juiste plantingswijze zou worden gevolgd. De Russische ambassadeur verklaarde daarop dat hij eerst rapport over deze zaak bij Chroesjtsjef moest uitbrengen. Dr. Figl, die er volkomen zeker van was dat hij de weddenschap had gewonnen, wilde echter niet met het feestmaal wachten tot dat Chroesjtsjef zijn mening had kenbaar gemaakt. Hij nodigde Avilov en de andere aanwezige functionarissen van de Sowjet- ambassade uit om het varken maar meteen te slachten en op te eten. In een druk bezochte bijeen komst van de afdeling Delft van de Nederlandse studenten vereni ging voor wereldrechtsorde, die maandagavond in de Stadsdoelen te Delft werd gehouden en waar in verscheidene Indonesische studenten als belangstellenden aanwezig waren, heeft prof. mr. F. J. F. M. Duyntee uit Nijme gen gesproken over het probleem Nieuw-Guinea. Hij merkte op dat het plan, dat door de Neder landse regering bij de Verenigde Naties in ingediend, weinig kans heeft tweederde meerderheid te krijgen. Het voornaamste be zwaar dat spreker tegen de tekst ervan heeft is dat Nederland be reid is de souvereiniteit over te dragen aan de bevolking van Nieuw-Guinea. Want dit bete kent een volledige negatie van het Indonesische standpunt, aldus prof. Duynstee. Aanneming van het voorstel zou dus elke preten tie van Indonesië verwerpen. De historische pretentie van Indone sië zijn radicaal en categorisch van de baan geveegd. Het woord Indonesië komt zelfs in het plan niet voor. De Nederlandse rege ring doet net of er nooit een ge schil met Indonesië is geweest terwijl het toch om dit geschil gaat. Spreker zei dit te betreu ren. Er had volgens hem een klein gebaar ten opzichte van Indonesië gemaakt moeten wor den om van de vereiste tweeder de meerderheid verzekerd te zijn. Als de algemene vergadering van de Verenigde Naties iets wil kunnen doen, aldus spreker, dan moet Indonesië er bij betrokken worden. Het Nederlands prestige is hier wel op een uiterst pijnlijke manier op het spel gezet, zo meende hij. Internationaal krijgt men de indruk dat Nederland een koppig land is. Bij dit alles, betoogde spreker verder, wordt ook de Papoea vergeten. Het beleid van de Nederlandse regering moet in het belang van de Papoea zijn. De manier waar op de toekomst van Nieuw- Guinea op het spel is gezet is onwaardig, want als het zo zou gaan als de Nederlandse rege ring het zich heeft voorgesteld, dan zou ook bij de Indonesische regering de animo zakken om in Nieuw-Guinea iets op te bouwen. Vrijwel het gehele Nederlandse volk verlangt een bilaterale op lossing zei spreker vervolgens. Nederland moet leren dat Indo nesië een andere macht is dan in 1940 en over de kleinburger lijke sentimenten durven heen te stappen. Het moet ophouden met praten over beloften aan Nieuw-Guinea, als het er niet voor wil offeren. Tenslotte be toogde spreker dat er geen alter natief is in deze kwestie omdat er voor de Papoea geen keus is. Na de inleiding had er een uit voerige gedachtenwisseling plaats. In de Katholieke Middenstands bond en in de Christelijke en Koninklijke Middenstandsbond, met welke organisaties in deze nauw wordt samengewerkt zijn ernstige bezwaren gerezen tegen de praktische uitvoering van het prijsbeleid van de rege ring. - Dit betekent overigens niet, zo wordt van de zijde van de Katho lieke Middenstandsbond meege deeld, dat deze organisatie de medewerking aan het loon- en prijsbeleid van de regering heeft opgezegd. Wél wil de midden stand bij de regering een meer gevarieerde en minder uniforme benadering van het prijzenbeleid bepleiten met het oog op knel punten die er zijn. Het standpunt van de Katho lieke Middenstandsbond staat duidelijk geformuleerd in een kommentaar in „Stuwing", het officiële blad van de Katholieke Middenstandsbond van zaterdag 14 oktober 1961. Onder de titel „Prijspolitiek" wordt in „Stuwing" gesteld, dat minister De Pous heilig van plan is zijn prijsbeleid onverkort voort te zetten. Het artikel vervolgt: „We hoeven geen profeten te zijn om te voorspellen dat hem dit steeds moeilijker zal vallen, want er zijn bedrijfstaken die daardoor in een te zware klem worden gezet. Het spijt ons te moeten consta teren, dat deze bedrijfstakken vooral in de midden- en kleinbe drijven zijn te vinden. Dit zijn merendeels de loonintensieve be drijfstakken, die bovendien maar heel weinig in de prijzen kunnen „versieren", minder kunnen pres teren op het gebied van de op voering van de produktiviteit en vaak in de knoop zitten met de cijfers, die de stijgingen moeten waar maken. In het nog steeds vrij ongedifferentieerde prijsbe leid van de minister komen ver scheidene sectoren duidelijk in de gevarenzone, hetzij in hun renta biliteit hetzij in hun concurren tiepositie op de arbeidsmarkt. Dat is misschien korte tijd vol te houden, maar dan raken de produktiviteitsreserves uitgeput of de werknemers zijn gevlucht. Het is een onloochenbaar feit, dat de kosten van loonintensieve A door VN w- MARGUERITE LEES 59) Nadruk verboden. Gedurende deze droevige nach telijke uren gingen haar gedach ten vele malen naar de enige man, die het zou kunnen begrij pen David. Zou zij hem in vertrouwen durven nemen, zijn advies en hulp vragen? Tegen de ochtend had zij hiertoe be sloten, en reeds scheen zij nieu we kracht te putten uit de ge dachte haar zorgen te delen met de man, die zij liefhad. Zij sliep enkele uren; en hoe wel zij overal pijn had, toen zij wakker werd, en het kleine dienstmeisje, Jenny, van haar bleke gezicht schrok, voelde zij zich in staat als gewoonlijk naar de afdeling te gaan, na eerst op gebeld en gehoord te hebben, dat „Richard's toestand onver anderd was, misschien iets zwak ker". Zij zou naar hem toegaan, zo gauw zij een onderbreking van haar schema had. In de gang van het ziekenhuis stond zij opeens van aangezicht tot aangezicht tegenover David. Het verbaasde haar hem zo vroeg te zien. Zij besefte, dat hij voor een dringend geval geroe pen was. De specialist werd op- getrommeld, op elk uur van de dag of de nacht, als de verant woordelijkheid te zwaar was voor de jonge assistent of de zuster, „Kijk eens", begon David, klaarblijkelijk om haar te ver tellen, wat er zich had voorge daan. Toen brak hij zijn zin af, aangezien hij zag, hoe moe en bleek zij eruit zag. „Je ziet er uit alsof je niet naar bed bent geweest". „O, ik heb een paar uur ge slapen". Zij stretïk met haar hand langs haar pijnlijke hoofd en zei met de schaduw van een glimlach: „De boste medicijn voor dit soort kater is veel werk". David bloosde en wendde zijn blik af. Zij kon er nog grapjes over maken! Toen keek zij hem met wan hopige ernst aan. „IR hoopte je te zien. Ik ben op een punt ge komen, waar ik iemand in ver trouwen moet nemen. Gister avond kreeg ik een telofonische oproep Hij legde haar het zwijgen op. „Doe geen moeite", zei hij woedend. „Zuster Mawte heeft je verontschuldigd. Zullen we het daarbij maar laten?" Hij beende weg door de gang, woedend en geërgerd en vergat haar zelfs te vertellen, wat hij hier kwam doen. HOOFDSTUK XI Gracia had het gevoel, dat zij een flinke klap had gekregen. Zij had al haar moed bijeen geraapt om David haar vertrou wen te schenken, de enige per soon, op wiens sympathie en praktische hulp zij kon rekenen. En hij had haar met harde, wrede woorden, die haar hart braken, ontvangen. Wat had zij hem gedaan? Welke „verontschuldigingen" had zuster Mawte voor haar ge maakt? Zij voelde zich vol komen verloren. Was er iets op de zaal ge beurd? Het was heel ongewoon, dat een dokter op zo'n vroeg uur patiënten bezocht, tenzij hij dringend geroepen was. Zij ver gat haar eigen zorgen door de angst voor wat zij zou aantref fen, als zij de draaideuren ge passeerd was. Een gevoel van onheil scheen massaal op haar af te komen. Zij leefde en ademde in de at mosfeer van deze zalen; het wel zijn van de kinderen was zelden uit haar gedachten en als haar dienst aanving, kon zij direct voelen of alles goed, of slecht was gegaan. Ook de nachtzuster was een goede barometer. Na een rustige nacht was zij ontspannen en op haar gemak. Zij praatten dan even over ditjes en datjes. Over maaltijden bijvoorbeeld; een on derwerp waarvoor veel interesse bestond, aangezien het zo harde lichamelijke werk hen altijd hongerig maakteEr werd voor vier-en-twintig uur tegelijk inge slagen en naar aanleiding van het diner en souper, dat de nachtploeg had gehad, kon je de maaltijden van de komende dag afleiden. Maar deze ochtend was er geen gezellig praatje, vóór de nachtzuster verdween. „Het ergste is gebeurdwas haar begroeting. „Wat voor ergste?", vroeg Gracia. „Ik kan alles onder ogen zien behalve een epidemie van gastro-enteritis onder de babies". „Ik vrees, dat dat nu juist het geval is", zei de nachtzuster. „NeenOh, neen!" Het was een kreet van zo grote wanhoop en angst, dat de nacht zuster, die zuster Gracia be schouwde als een rots van kracht, ervan schrok. Gracia's gezicht, zo moe en bleek door de slapeloze nacht, scheen in elkaar te schrompelen. Haar ogen had den een opgejaagde blik. Zij zag in een flits, wat een epidemie kon betekenen; de afdeling ge sloten, de staf geïsoleerd, geen mogelijkheid bij de kleine jon gen te komen, die daar in de andere afdeling tussen leven en dood zweefde. Het was de laat ste, ondragelijke slag (Wordt vervolgd.) bedrijven bij stijging van het loonniveau nu eenmaal relatief sterker stijgen dan bij sterk ge mechaniseerde bedrijven. Ame rika en Zweden zijn daar duide lijke voorbeelden van: de prijzen van handenarbeid en service zijn er tot zulke hoogten gestegen, dat deze diensten zoveel moge lijk ingeperkt worden. De in mas sa geproduceerde artikelen zijn echter relatief sterk in prijs ge daald. Hier in Nederland dreigt een uitschakeling langs de weg van de rode cijfers: als je in deze bedrijfstak door wilt werken, moet je dat maar met verlies doen. De keuze van de klant om voor die diensten meer te beta len wordt bij voorbaat onmoge lijk gemaakt. En dan praten we nog maar niet eens over de vraag of deze diensten gemist kunnen worden in onze Neder landse verhoudingen. De protes ten van de consument bij econo misch noodzakelijk geworden of door de huidige politiek afge dwongen beperking van de dienstverlening spreken een dui delijke taal. Moet het prijsbeleid, dat vrij wel geheel afhankelijk is gesteld van het loonbeleid, dan maar doorbroken worden? We dienen ons wel te wachten voor de des- astrueze gevolgen van een loon- en prijsspiraal, maar wordt het niet de hoogste tijd een meer ge differentieerd prijsbeleid te gaan voeren, waarbij het algemene prijspeil op een gelijk niveau blijft? Er zijn heel wat bedrijfstakken, vooral in de industrie, waar de produktiviteitsverhogingen tot tastbare prijsverlagingen kunnen leiden. Daar zal de ruimte ge zocht moeten worden om elders de moed niet te verliezen. Van coördinatie in het loon- en prijs- GEVONDEN TELEVISIE-TOE STEL blijkt GESTOLEN Het televisie-toestel dat deze week voor het eerst in de ge schiedenis der hoofdstedelijke politie op de lijst der gevonden voorwerpen prijkte, is volgens de rijkspolitie te water van dief stal afkomstig. Het toestel, dat drijvend in het Singel te Am sterdam werd gevonden, is af komstig van een inbraak in het woonschip „Eureka" gelegen in de Vlothaven. Bij de inbraak in het afgelopen weekeind ver dween ook een radio, een stof zuiger en een wollen deken uit de „Eureka". De stofzuiger en de wollen deken zijn inmiddels opgedregd op de plaats, waar het televisie-toestel is gevonden. Het woonschip fungeerde op de werkdagen als onderkomen voor de werknemers van een vloerenleggersbedrijf. In ditzelf de weekeind is uit twee andere woonschepen eveneens een ra dio-toestel verdwenen. beleid is tot dusver maar heel weinig terecht gekomen. Wan neer de regering ongelukken wil voorkomen, zal een directe coör dinatie afhankelijk van het karakter van de arbeid en de graad van mechanisatie nood zakelijk zijn. Die „ongelukken", die we de regering ongaarne voorspellen, zouden kunnen beginnen met een weigering van de organisaties om het spel op deze wijze nog verder te spelen. Nieman is ge houden zijn hoofd vrijwillig in een strop te leggen of mee te werken de strop aan te halen bij hen, wier belangen hij mede moet behartigen. Even ongelukkig is het, indien ondernemers in feite gedwongen worden op slinkse wijze toezeggingen te ontduiken als ze daar de kans toe heb ben". DONDERDAG 19 OKTOBER HILVERSUM I: 7.00 Nieuws; 7.10 Gym.; 7.20 Gram.; 7.50 Dag opening; 8.00 Nws; 8.15 Gram.; 9.00 Gym. voor de vrouw; 9.10 De groenteman; 9.15 Gram.; 9.35 Waterst.; 9.40 Morgenwijding; 10.00 Gram.; 10.50 Voor de kleu ters; 11.00 Huishoudelijke zaken, lezing; 11.15 Gram.; 11.50 De critiek op het publiek, lezing; 12.00 Orgelspel; 12.30 Land- en tuinbouwmeded.12.33 Metro- pole ork.; 13.00 Nws; 13.15 Med. en gram.; 13.25 Beursber.; 13.30 Lichte muz.; 14.00 Viool en pia no; 14.30 Voor de vrouw; 15.05 Gram.; 15.25 Voordr.; 15.45 Om- roepork.; 16.30 Gevar. muziek; 17.30 Voor de jeugd; 18.00 Nws; 18.15 Lichte muz.; 18.30 Sport- pvaatje; 18.35 Gesproken brief; 18.40 Lichte muz.; 19.00 Voor de kinderen; 19.05 Liedjes en Het Vogelkwartier, hoorspel; 20 00 Nws; 20.05 Kamermuz.; 21.00 Het versteende woud, hoorspel; 22.30 Nws en meded.; 22.40 Act.; 23.00 Sportact.; 23.10 Nws gram.; 23.55 Nieuws. HILVERSUM II: 7.00 Nieuws; 7.15 Gram.; 7.30 Voor de jeugd; 7.45 Morgengeb. en overweging 8.00 Nws; 8.13 Gram.; 8.50 Voor de vrouw; 9.40 Schoolradio; 10 00 Gram.; 10.15 Morgenwijding; 10.45 Gram.; 11.00 Voor de zie ken; 11.45 Gewijde muziek; 12.00 Middagklok; 12.04 Gram.; 12.25 V/ij van hot land; 12.35 Land- en tuinbouwmeded.; 12.38 Gram.; 12.50 Act.; 13.00 Nws; 13.15 Or kest en meisjeskoor; 13.40 Ca baret; 14.00 Promenade orkest; 14.35 Radiofilharm. ork.; 15.35 en 15.45 Gram.; 16.00 Verken ningen in de Bijbel; 16.20 Piano recital; 16.40 Lichte muz.; 17.00 Voor de jeugd; 17.30 Gr.; 17.40 Beursber.; 17.45 Musette-ens.; 18.15 Sportrubriek; 18.30 Gram.; 18.50 Sociaal perspectief, lezing; 19.00 Nws; 19.10 Op de man af, praatje; 19.15 Gram.; 19.30 Ra diokrant; 19.50 Polit. lezing; 20.00 Gevar. progr.; 22.30 Nws; 22.40 Avondoverdenking; 22.55 Boekbespr.; 23.00 Zangrecital; 23.25 Vers in 't groen, literair progr.; 23.45 Gram.; 23.55 Nws. BRUSSEL (VI.): 12.00 Nieuws; 12.02 Gram.; 12.30 Weerbericht; 12.35 Amus. orkest; 12.50 Beurs berichten; 13.00 Nieuws; 13.15 Kamermuziek; 14.00 Schoolradio; 16.00 Beursberichten; 16.06 Fran se les; 16.21 Gram.; 16.30 Orgel recital; 17.00 Nieuws; 17.15 Voor de kinderen; 18.20 Voor de solda ten; 18.50 Sportkron.; 19.00 Nws; 19.40 Gram.; 19.50 Polit. lezing; 20.00 Voor de vrouw; 21.00 Or kest; 22.00 Nieuws; 22.15 Lichte muziek; 22.55 Nieuws. Televisieprogramma's. NED. TV: 20.00 Journaal; 20.20 Gesprek aan de schrijftafel; 20.30 Onder vuur: polit. vragenbeant- woording; 21.00 Principes, blij spel; 22.40 Einde. VL. BELG. TV: 19.00 Tiener klanken, progr. voor de jeugd; 19.30 Sprotkron.20.00 Nieuws; 20.25 Het manneke; 20.30 Speel film; 22.00 Wegwijzer; 22.45 Nieuws.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1961 | | pagina 5