Opstand van Syrische officieren in de V. A. R.
Russisch plan voor internationale
ontspanning
ZON- en MAANSTANDEN
HET WEER
WEERBERICHT
HOOGWATER
VRIJDAG 29 SEPTEMBER 1961
17e Jaargang Nr 5408
Einde van opstand
Rede van Minister Luns
door Papoea's met instemming
ontvangen
HET AMERIKAANSE
LEGER IN
WEST-DUITSLAND
GEEN INDONESISCHE
GOEDEREN MEER
NAAR NEDERLAND
Als het Westen
bereid is
De troepen in Duitsland
OOSTDUITSE
BESCHULDIGING
Subandrio
maandag naar New York
In verband met rede van minister Luns
NIXON IN 1964
GEEN KANDIDAAT
voor PRESIDENTSCHAP
mnkertog bij abonnement: Terneuzen
Directeur-Hoofdredacteur I. van de Sands
Redactie-adres: Noordstraat 5557
Administratie-adresSmidswal
Telefoon 2073
ftlronummer 38150
Abonnementsprijs6,— per kwartaal; pel
maand ƒ2,per week 48 ct. Losse nrs 9 ct.
VerscHjjnt dagelijks Uitgeefster N.V. v"/h Firma P. J. van de Sande te Terneuzen
Advertentieprijs per mm 15 et; minimum per
advertentie ƒ2,25.
Rubriek Kleine Advertenties (géén handel*
advertenties): 5 regels ƒ1,Iedere regel meet
20 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adréa
Bureau van dit Blad, 20 cent meer.
Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur.
Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur.
NASSER:
DEZE STAATSGREEP
IS ERNSTIGER DAN DE
SUEZCR1SIS
Syrische strijdkrachten hebben
meegedeeld donderdagochtend de
macht in Syrië in handen te heb.
ben genomen.
President Nasser van de Ver
enigde Arabische Republiek
Egypte en Syrië noemde deze
staatsgreep een ernstiger ge
beurtenis dan de Suezcrisis van
1956,
Net een stem waaruil emotie
bleek zei Nasser in een radio-
toespraak dat hij de Verenigde
Arabische Republiek nooit zal
ontbinden. Hij heeft alle troepen
van het eerste icgcr in Syrië be
vel gegeven op te rukken naar
Damascus.
De opstandelingen hebben in
?cn uitzending van de radio van
Damasjus gezegd dat bij de
staatsgreep niemand is gedood
of gewond. De opstand is gericht
legen ..de dwingelandij en de
jorruptie'' van het huidige rz
*imt\
Volgens do opstandelingen
reeft de ministei van Oorlog van
de Verenigde Arabische Repu
bliek. maarschalk Amer, don
derdag met de leiders van de
opstand gesproken en begrip ge
toond voor hun streven. Hij zou
bevelen hebben gegeven die
strekken tot verwerkelijking van
hun doelen.
Bericnten uit Amman maken
melding van de gevangenneming
van maarschalk Amer en andere
officieren.
Sedert de radiozender van
Damascus het nieuws van cfe op
stand meldde, is er geen direct
contact meer met Damascus ge
weest.
Tijdens een uitzending van
radio-Damascus werd een stem
geboord die zei dat het hoofd
kwartier van Aleppo in het
noorden van Syi ië Nasser steunt.
Daarna hoorde men „Nasser,
Nasser" roepen.
Dit geschiedde tijdens het
voorlezen van een communiqué
van de opstandelingen waarin
wordt gezegd dat hun optreden
een georganiseerde revolutio
naire beweging is. die wordt ge
leid door het Arabische volk in
Syrië en Egypte en wordt ge
steund door het leger in beide
delen van de Verenigde Arabi
sche Republiek.
Door net beleid van een cor
rupte kliek uitbuiters en tiran
nen zijn andere Arabische lan
den huiverig geworden voor de
Arabische eenheid, aldus radio-
Damascus.
Radio-Damascus heeft donder
dag in het begin van de mid
dag gemeld dat de revolte van
eeti greep Syrische officieren is
afgelopen.
^->e -tender kondigde zich weer
aan als de radiozender van de
Verenigde Arabische Republiek
te Damascus. Dit geschiedde
tien uur na hél begin van de
revolte.
In het desbetreffende commu
nique wordt gezegd dat de op
perbevelhebber van de V.A.R.,
maarschalk Amer. en de leiders
van de opstand overeenstemming
hebben bereikt. Amer heeft be
loofd dadelijk maatregelen te
nemen om tegemoet te komen
aan de eisen van de Syrische
officieren.
Radio-Damascus heelt omge
roepen dat maarschalk Amer is
teruggekomen van zijn beloften
aan de Syrische officieren, die de
opstand hebben geleid. De maar
schalk is uit Damascus naar
Cairo vertrokken.
Dit heeft ertoe geleid dat de
leiders van de opstand htm ver
klaring, dat de toestand in Sy
rië weer normaal is geworden,
hebben herroepen.
De „hoge revolutionaire Ara
bische leiding der strijdkrachten"
heeft thans voor Damascus cn
de voornaamste andere Syrische
steden een uitgaansverbod afge
kondigd, dat geldt van zonson
dergang tot zonsopgang. Het
leger heeft opdracht gekregen
erop toe te zien dat het uitgaans
verbod strikt wordt nageleefd.
Alle openbare bijeenkomsten
zijn verboden.
In uitzendingen van radio-
Damaseus, die in Cairo, na de
toespraak van president Nasser,
zijn opgevangen, wordt medege
deeld dat alle Syrische havens
cn vliegvelden zijn gesloten.
Waarnemers te Cairo menen
dat de revolutie is ontstaan door
het aftreden van kolonel Sarradj
als vice-president van de Verenig
de Arabische Republiek. Men
meent dat zich mogelijk aanhan
gers van de kolonel onder de
leiders van de opstand bevinden.
Radio-Damascus heeft een be
roep gedaan op alle Syrische
militairen in Kongo om onver
wijld naar hun eenheden in Syrië
terug te keren.
Radio-Damascus meldt dat
auto's, die vlees en meel vervoe
ren, vrijelijk in de nacht mogen
rondrijden. Het nachtelijk uit
gaansverbod is op deze voertui
gen niet van toepassing.
Donderdag, tegen liet einde van
de middag, was de Syrische op
stand vooral een ..oorlog der ra
dio-omroepen" geworden, waarbij
radio-Cairo voor president Nas
ser in het strijdperk trad, terwijl
radio-Damascus het standpunt
en de mededelingen der opstan
delingen weergaf.
Radio-Cairo herhaalde onop
houdelijk de oproep tot eenheid,
die president Nasser in zijn eer
ste toespraak had gedaan.
Maar ook op Syrisch gebied
bevindt zich een radio-station,
dat de zaak van Nasser is toe
gedaan, namelijk dat te Aleppo,
in liet noorden des lands.
Radio-Damascus verklaarde op
een gegeven ogenblik dat „het ge
hele Syrische volk achter de op
stand staat". Radio-AIeppo rea
geerde hierop onmiddellijk met
het uitzenden van .betuigingen
van trouw uit het noorden af
komstig van woestijnstammen,
scholieren en leraren van scho
len in Aleppo, werknemers in de
haven Latakia, enz.
Ruwweg kan worden gezegd,
dat de noordelijke helft ran Sy
rië Nasser trouw is gebleven,
terwijl de zuidelijke helft door de
opstandelingen wordt beheerst.
De scheidingslijn loopt ongeveer
ran de Middellandse Zee-haven
Tartoes, over Homs en Palmyra
naar het aan de grens met Irak
gelegen Aboe Kemal.
De voornaamste Syrische troe
pen zijn in het gebied van Aleppo
gelegen. Waarnemers menen dat
dit feit in het begin van de mid
dag van donderdag het sluiten
van de inmiddels herroepen
wapenstilstand heeft verge
makkelijkt.
De toestand in geheel Syrië is
nog kalm. Ex- heeft zich nog
geen enkele vijandelijkheid voor
gedaan. Deze toestand zal even
wel op slag veranderen wanneer
Nasser zou besluiten vliegtuigen
te zenden om de opstandelingen
aan te vailen, hetgeen gepaard
zou kunnen gaan met het aan
land zetten van troepen in de
Noord-Syrische haven Latakia.
die dan opdracht zouden krijgen
..Damascus te bevrijden van de
opstandige eenheden, die het
thans bezetten". Waarnemers
achten het zeer waarschijnlijk
dat Nasser hiertoe zal overgaan.
Radio-Cairo meldt dat Nasser
het ontslag heeft gelast van zes
leger-officiercn die deel hebben
genomen aan de Syrische op
stand.
Volgens radio-Damascus heeft
liet garnizoen van Aleppo zich
bij de opstand aangesloten. Ra
dio-Cairo deelde echter mee dat
Aleppo en Latakia in handen van
regeringsgetrouwe troepen zijn.
Diplomatieke waarnemens in
Londen beschouwen de situatie
in Aleppo als zijnde van beslis
send belang voor het welslagen
van de revolte. Aleppo, even
groot als Damascus beide
steden hebben ca. 450.000 inwo
ners is het zakencentrum van
Syrië. Aleppo is bovendien een
bolwerk van het eerste leger.
Turkije heeft de grens met
Syrië gesloten.
Radio-Aleppo is thans in han
den van de rebellen. Het tweede
opleidingscentrum, het 20ste re
giment tanks en de 5e pantser
brigade hebben zich aan de zijde
van dc opstandelingen geschaard,
aldus hoetf het radiostation mee
gedeeld.
De stadscommandant van
Aleppo heeft verklaard dat hij de
situatie in de stad meester is en
orders van Damascus afwacht.
Hij heeft een uitgaansverbod af
gekondigd.
Functionarissen in Washing
ton hebben donderdag gezegd
dat de Amerikaanse eenheden in
West-Duitsland waarschijnlijk
binnen vijf maanden volledig
zullen zijn uitgerust met gepant
serde wagens voor het vervoer
van infanterie. Deze nieuwe wa
gens kunnen even snel opruk
ken als snelle tank-eenheden,
volgens officiële schatting zul
len er ongeveer tweeduizend van
nodig zijn om de 3de. 3ste en
-aste mfanterie-divisies er van
te voorzien. De verscheping van
dit laatste model, de M-113 is
he«e»? begonnen en het leger
neeft de vervaardiging ervan
doen bespoedigen. De wagens
zijn geheel gepantserd, ook aan
de bovenkant om volledige be-
fnew1"?2 te geven tesèn de
iucm ,k van zware explosies.
He! bekend dat de Sowjet-
Unif veel divisies heeft ge
mechaniseerd
In de kringen van de meest
vooraanstaande Papoea's is de
rede van minister Luns voor de
Verenigde Naties en het voor
stel toi internationalisatie van
Westelijk Nieuw-Guinea. met
grote nstemming ontvangen.
Woensdagavond heeft een aan
tal hunner het (met champagne)
gevulde glas opgeheven voor het
uitbrengen van een toast op mi
nister Luns, oj) de 1.1. S. en op
de N. N. S.. dat zijn de interna
tionalisten (waarmede thans de
Nederlanders worden bedoeld)
en de nationalisten, de Papoea's.
Het 'lid van de Nieuw-Guinea-
raad Womsiwor noemde het in
dienen van het plan een wijs en
verstandig besluit van de Neder
landse regering, die hiermede dc
toekomstige ontwikkeling van
Nieuw-Guinea veilig stelt. Hij
zeide. zeer onder de indruk te
zijn gekomen van het plan, dat
hij iets noemde, wat geen andere
beherende mogendheid ter we
reld, in het bijzonder in het hui
dige wereldbestel, heeft durven
doen. Nederland lost hiermede
zijn belofte aan het volk van
Nieuw-Guinea tot het uiterste
in op een wijze, die boven alle
lof is verheven".
De lieer Jouwe noemde het
een moedig plan, waar hij zich
geheel achter stelt, omdat hier
door de ontwikkeling van Nieuw-
Guinea kan geschieden in een
rustige sfeer, waarnaar alle Pa
poea's verlangden. Door dit voor
nemen heeft Nederland, dat eer
der wellicht als kolonialist is ge
brandmerkt, het gehele beeld
voor de wereld veranderd.
Jouwe zcide, in dit verband on
willekeurig te moeten denkon
aan Koning Willem II die in
1848, toen een zijner medewer
kers verbluft de vraag stelde of
hij Thorbecke met een nieuwe
regering zou belasten, sprak: Ik
ben in één avend van conserva
tief, liberaal geworden. Nu zijn
de Nederlanders van kolonialis
ten. internationalisten gewoi--
den.
Radio-Cairo meldde ongeveer
tegelijkertijd dat in Damascus en
Aleppo démonstraties ten gun
ste van president Nasser zijn ge
houden.
NIEUWE VERKLARING
VAN NASSER.
..Ik kan het Syrische volk. dat
zijn toegewijdheid aan de begin
selen van de EgyptischSyrische
eenheid heeft bewezen, niet in
de steek laten", aldus president
Nasser in een toespraak, die hij
donderdagavond voor radio-
Cairo hield.
Hij vervolgde: ..Maai-sehalk
Amer heeft geen enkele overeen
komst mot de opstandelingen
van Damascus gesloten. Wij zul
len nimmer instemmen met com
promissen of halve maatregelen".
Nasser verzekerde dat ,.de
grote meerderheid van het Syri
sche leger trouw is gebleven aan
de beginselen van de Arabische
eenheid". Hij verzocht alle bur
gers en militairen van de V.A.R.
„hun plicht te vervullen".
De president vroeg de opstan
delingen „hun geweten te raad
plegen en zich bewust te worden
van de verantwoordelijkheid voor
hun daden".
(Zie verder pag. 7. Ie kolom.)
De kernproeven
De Kussen hebben woensdag
avond bij de algemene vergade
ring der Verenigde Naties een
program van acht punten inge
diend, gericht op international'
ontspanning en versterking van
hel onderlinge vertrouwen lussen
de landen.
De Russen willen:
1. Bevriezing tan de begrotin
gen voor militai.e doeleindei.
2. Stopzetting van de oorlogs
propaganda.
3. Afzien van het gebruik van
kernwapens.
4. Sluiting van een met-aan
valsverdrag tussen de NAVO-
landen en de landen-leden
van de verdi'agsorganisatie
van Warschau.
De Indonesische regering heeft
stappen ondernomen om de ver
scheping van goederen uit In
donesië naar Nederland door
tussenkomst van buitenlandse
afnemers stop le zetten
Dinsdag j.l. heeft het Indo
nesische deviezeninstituut een
nieuwe order uitgegeven „bij
wijze van voortzetting van de
maatregelen van de Indonesi
sche regering om alle betrek
kingen met Nederland te ver
breken". In df. order wordt ge
zegd. dat het instituut geen
deviezenhanael zal voeren
waarbij de eerste koper „in
Londen, Antwerpen, Hambux-g
of andere steden" de goederen
opnieuw verkoopt aan Neder
landse afnemers. Deze maat
regel is met terugwerkende
kracht vanaf 1 januari 19B1
geldig.
Terugti-ekking van de troe
pen, die zich op buitenlands
grondgebied bevinden.
Maatregelen tegen verdere
verspreiding van kernwapens.
Instelling van kernwapen-
vrije zones en
Maatregelen om het gevaar
van een onverwachte aanval
te verminderen.
Al deze voorstellen zijn al eer
der cioor de Sowjet-Unie inge
diend. Men verwacht dat Je
Russen later een ontwerpresolu
tie zullen indienen, 'waarin deze
voorstellen zijn vexwat.
In de toelichting op de punten
zeggen de Russen onder meer,
dat men. zo het Westen nu niet
bereid is om met de Sowjet-
Unie de verplichting op zich te
nemen onvoorwaardelijk van het
gebruik van kernwapens af te
zien, bij wijze van inleidende stap
kan overeenkomen niet de eerste
te zijn die kernwapens gebruikt.
Wat de inkrimping van de
buitenlandse troepen in Duits
land betreft, wordt in het me
morandum opgemerkt, dat deze
met een derde of een ander
overeengekomen deel ingekrom
pen kunnen v/orden. De vermin
dering moet echter onder een
doeltreffend toezicht geschieden.
De Russen waarschuwen er nog
maals voor dat verstrekking
van kernwapens aan West-Duits-
iand ernstige tegenmaatregelen
van de Sowjet-Unie en haar
bondgenoten tengevolge zal heb
ben.
De Russen zeggen voorts, dat
men Afrika gemakkelijk tot
kernwapenvrije zone kan mak-en.
In Centraal-Europa kan men een
begin maken met de instelling
van een dergelijke zone.
Wat 'net voorkomen van een
onverwachte aanval betreft me
nen de Russen, dat contiolepos-
ten bij spoorwegknooppunten,
grote havens en op grote wegen
een belangrijke rol kunnen ver
vullen.
Tegelijkertijd met het Sowjet-
Russische memorandum voor in
ternationale ontspanning heeft
de Sowjet-Russische delegatie bij
de Ver. Naties bij de algemene
vergadering een aide mémoire
over het stopzetten der kern
proeven ingediend. Hierin wordt
voorgesteld dit vraagstuk met
dat van de ontwapening te ver
binden. Voorts wordt er kritiek
in geleverd op het Engels Ame
rikaanse plan dat bij de Verenig
de Naties onder de titel: ..Drin
gende noodzaak van een akkoord
over het verbod van proeven met
kernwapens" is ingediend. Dit
plan wordt een poging genoemd
om „zich van de V. N. te bedie
nen" om zich de mogelijkheid
van „ongehinderde voortzetting
van de voorbereidingen voor een
atoomoorlog" voor te behouden.
VERLOOFD
PRINSELIJK PAAR
IN ATHENE NAAR
THEATER
Prinses Sophia van Griekenland
(midden) en Prins Juan Carloo,
de zoon van de. Spaanse troon
pretendent, die zich inet de, prin
ses heeft verloofd, hebben in
Athene een pianorecital van de
beroemde pianist George The-
inelis bijgewoond. Natuurlijk was
er grote belangstelling van de
zijde van de pers, hetgeen door
de prinses vrolijk werd opge
nomen, maar door de prins ken
nelijk niet werd gewaardeerd.
Links op de foto prinses Irene, en
kroonprins Constantijn van Grie
kenland, die geamuseerd toezien,
terwijl hun verloofde zuster door
de fotografen „onder vuur"
wordt genomen.
Moderne Akkertjes verlossen U
sneller, veiliger en prettlgervan uw PWH'
want het zijn Instant cachets
met 4-voudig werkend micropoeder
Een woordvoerder van het
Oostduitse ministerie van Buiten
landse Zaken heeft donderdag
het per helicopter overbrengen
van zeven Oostduitsers uit de
Westberiijnse enclave Steinstüc-
ken „een misdadige schending
van ons luchtruim" door de Ver.
Staten genoemd.
Steinstücken is een lapje Wes
telijk grondgebied op ongeveer
twee km afstand van de Ameri
kaanse sectorgrens, dat door
Oostduits grondgebied wordt af
gesneden.
Het Indonesische ministerie
van Buitenlandse Zaken heeft
bekend gemaakt, dat minister
Subandrio maandag naar New
York zal vei-trekken om de lei
ding op zich te nemen van de
Indonesische delegatie in de al
gemene vergadering der V. N.
Volgens recente berichten te
Djakarta zou Indonesië een
nieuwe stap bij de Verenigde Na
ties voorbereiden in de kwestie
Nieuw-Guinea. Een woordvoer
der van het ministerie wilde
deze berichten niet bevestigen,
doch zeide wel, dat de reis van
Subandrio „van grote betekenis"
kan zijn in verband met de rede
van minister Luns over het in
ternationaliseren van de kwestie.
Volgens welingelichte kringen
te Djakarta zou na „de gunstige
reactie" van verschillende leden
der Verenigde Naties op de rede
van mr. Luns. Indonesië thans
een bijdrage willen leveren om de
impasse in de kwestie Nieuw-
Guinea te doorbreken. Wel zou
Indonesië zijn verzet tegen het
beginsel van zelfbeschikking
voor de bevolking van Nieuw-
Guinea niet opgeven, maar Su
bandrio zou waarschijnlijk vol
gende week in een rede voor de
Verenigde Naties met een com
promis-voorste) komen. Ais
voorwaarde zou hij daarbij dan
stellen, dat de Verenigde Naties
gedurende een beperkt tijdsver
loop het beheer op zich zal ne
men, waarna W. Nieuw-Guinea
aan Indonesië dient te worden
overgedragen.
Volgens deze welingelichte
kringen zou dë Indonesische re
gering een V. N.-beheeisperiode
van maximaa; twee jai'en voor
ogen staan.
Ex-vice-president Rich. Nixon,
die als republikeins kandidaat bij
de presidentsverkiezingen in no
vember van het vorig jaar werd
verslagen door Kennedy, heeft
woensdagavond op een perscon
ferentie in Los Angelos ver
klaard. dat hij zich in 1964 niet
kandidaat zal laten stellen voor
de presidentsverkiezingen, maar
wel het volgende jaar zal din
gen naar de posten van gouver
neur van Californië.
Nixon zei: „Ik heb twee be
sluiten bekend te maken. Ik zal
in 1964 geen kandidaat zijn voor
het presidentschap. In 1962 zal
ik mij echter wel kandidaat laten
stellen voor het gouverneur-
schap van Californië. Hij noemde
de huidige gouverneur van Cali
fornië. de democraat Edmund
Brown, „een beminnelijk mens,
maar een prutser", die niet in
staal is „zijn vuile boel op te
ruimen, waarvoor hij minstens
gedeeltelijk verantwoordelijk is."
HULDE AAN
DAG IIAMMARSKJOELD
Zweden heeft donderdag hulde
gebracht aan wijlen secretaris
generaal Hammarskjoeld van de
Verenigde Naties in een plechtig
heid op het vliegveld van Stock
holm, waar de stoffelijke resten
van Hammarskjoeld en negen
anderen, die met hem zijn omge
komen. arriveerden.
Koning Gustaafs persoonlijke
vertegenwoordiger legde kran
sen op de 10 kisten. Een half
uur lang trokken vertegenwoor
digers van Zweedse organisaties
langs de kisten en brachten een
bloemenhulde totdat de lijkbaren
met bloemen overdekt waren.
Ook de ambassadeurs van Cana
da. Ierland, de V. S. en de con
sul-generaal van Haïti legden
kransen op de kisten van land
genoten. Verder werden er kran
sen gelegd door vertegenwoordi
gers van bet Rode Kruis, de
V. N.-vereniging en het Joodse
Wereldcongres.
Na de plechtigheid werd Ham-
marskjoelds kist per auto naar
Upsala gereden. Leden van
Hammarskjoelds familie zaten in
de volgauto's. Velen langs de
72 kilometer lange route betuig
den hun hulde.
In de kathedraal van Upsala
zullen studenten van de univer
siteit van Upsala een erewacht
ivormen bij de baar van Ham
marskjoeld tot de begrafenis op
beden. Tot middernacht is -de
kathedraal open gebleven om het
publiek in de gelegenheid te stel
len de overleden secretaris-gene
raal der V. N. hulde te brengen.
ZON MAAN
op onder op onder
Sept.
29 6.36 18.24 21.33 12.24
30 6.38 1S.21 22.16 13.25
IETS KOELER
Een randstoring vanfeen. om
vangrijk lagedrukgebied op de
oc-aan ontwikkelde zichJals een
kleine actieve depressie én trok
over de Ierse.Zee ep Schotland
naar het noorden.. Zeveroor
zaakte in ons land eenipverma-
tige zuidelijke luchtstroming,
waarmee warme lucht'werd aan
gevoerd. De temperaturen waren
donderdagmiddag dan ook ver
boven normaal en stegen'tot 23
a 25 graden.
Om de depressie stroomtjkoe-
lere lucht naar Engeland "en ,de
Noordzee. Het front, dat deze
lucht begrenst zal plaatselijk
enkele buien veroorzaken, waar
van sommigen met onweer ge
paard zullen gaan. De wind ruimt,
naar zuidwestelijke richting, zo
dat de temperaturen iets lager
worden. Een nieuwe diepe de
pressie op de oceaan trekt naar
Ierland en zal zaterdag waar
schijnlijk de wind in ons land
weer meer zuidelijk doen wor
den.
medegedeeld door het K.N.M.I te
De Bilt, geldig tot hedenavond.
Iets lagere temperaturen
Vei-anderlijke bewolking met
plaatselijk enkele buien. Overwe
gend matige zuidwestelijke-wind
Iets lagere temperaturen dar
gisteren.
ZATERDAG 30 SEPTEMBER
v.m.
n.m.
Breskens
5.42
5.58
Terneuzen
6.17
6,a3
Hansweert
6.57
7 13
Walzoorden
7.07
7.23
