Amerikaanse verklaring wekt onrust in West-Duitsland Gespannen toestand in Katanga W eeroverzicht T.V. TELEVISIE RADIO de BUCK Tegenspraak van generaal Lucius Clay Waalse socialisten eisen federatief stelseL voor België ZON- en MAANSTANDEN en WEERBERICHT HOOGWATER Frankerine bij abonnement: Terneuzen Directeur-Hocfdredacteui 1. van de Sande Redactie-adres: Nocrdstraqt 55—57 Administratie-adres: Smidswai Telefoon 2073 Gironummer 38150 Abonnementsprijs: ƒ6,— per kwartaal; per maand ƒ2,— per week 48 ct. Losse nrs 9 ct. MAANDAG 25 SEPTEMBER 1961 17e Jaargang Nr 5404 Verschijnt dagelijks Uitgeefster N.V. v/h Firma P. J. van de Sande te Terneuzen Advertentieprijs per mm 15 ct; minimum per advertentie 2,25. Rubriek Kleine Advertenties (géén handel» advertenties): 5 regels ƒ1,Iedere regel meer 20 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling. Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres Bureau van dit Blad, 20 cent meer. Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur. Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur. Van gezaghebbende Amerikaan se zijde >n West-Berlijn is ver klaard dat het bestaan van twee Duitse staten een „realiteit" is en dat West-Duitsland dit behoort te aanvaarden. De woordvoerder, die sprak op een persontvangst ter ere van president Kennedy's vertegen woordiger generaal Clay, ver klaarde dat West-Duitsland méér kans op hereniging heeft „door met de Oostduitsers te praten dan door ze te negeren". Ten aanzien van de vrije toe gang tot West-Berlijn van Amen- Summer Welles overleden Summer Welles, de voormalige Amerikaanse onderminister van Buitenlandse Zaken onder Roose velt, is zondag in de ouderdom van 68 jaar te Bernardsville in de staat New Jersey overleden. Hij was reeds enige tijd ernstig ziek. Amerika zal in nood alle soorten kernbommen gebruiken. Be Amerikaanse minister van Defensie, McNamara, heeft in een zondag gepubliceerd vraagge- 1 sprek met de „New York Herald j Tribune" gezegd dat de Verenig de Staten kernbommen van elke grootte zullen gebruiken indien dit in het geval van een aanval noodzakelijk is voor de bescher ming van de Amerikaanse levensbelangen. McNamara noemde de opmer kingen van de Senatrice Marga- ret Chase Smith, volgens wglk i de door de regering Kennedy ge- i laste aanmaak van conventione- I ie wapens een aanwijzing voor de Sowjet-Unie is dat de Verenigde Staten geen kernbommen zullen gebruiken, „onzin". Ongeluk bij Amerikaanse luchtvaartshow Bij een luchtvaartshow in Wil mington, in de Amerikaanse staat Noord-Carolina, is zondag ten aanschouwe van 100.000 toe schouwers een transportvliegtuig met minstens 12 inzittenden brandend neergestort. Minstens drie inzittenden zijn om het leven gekomen. Aan boord van het toestel, een C-123, bevonden zich leden van een groep valschermspringers. Het toestel bevond zich op 30 m hoogte toen het neerstortte. De show werd na het ongeluk afgelast. Amerikaans straalvliegtuig verongelukt Ken viermotorig straaiverkeers- yliegtuig van de .American Air lines" is zondag bij de landing in ondiep water aan het einde van de rolbaan van de luchthaven v an Boston in de Verenigde Sta ten terechtgekomen. Het toestel, een Boeing 707, geraakte niet in brand en alle 71 inzittenden werden gered met Iiehulp van bootjes. Slechts en kele van hen liepen lichte ver wondingen op. Het toestel kwam uit San Francisco. Turks vliegtuig verongelukt Reddingsploegen zijn er zon dagmorgen in geslaagd hel wrak te vinden van een vliegtuig van de Turkse nationale luchtvaart maatschappij, dat op weg was van Cyprus naar Ankara. Tot dusver heeft men slechts één ernslig gewonde overlevende uit het wrak van het toestel, een I'okker-Friendship, kunnen red den. Het toestel, dat 25 passagiers en vier bemanningsleden, ver voerde, is zaterdagavond onge veer 25 km ten westen van An kara neergestort. De gehele zaterdagnacht zijn nasporingen gedaan naar het wrak, die werden geleid door de Turkse minister van Verbindin gen zelf. Het schijnt, dat de gezagvoer der een navigatiefout heeft ge maakt. Hij zou geseind hebben, dat het vliegtuig ging landen terwijl het zich nog op ongeveer 30 km van Ankara bevond. De enige overlevende is een 15- iarige Turkse functionaris. Hij is met een hef schroef vliegtuij van de Karanliktepe-heuvel, waar het vliegtuig is neergestort, naar het militaire ziekenhuis in de Turkse hoofdstad vervoerd. kaanse troepen voor het geval 'r, afzonderlijk vredesverdrag met Oost-Duitsland wordt gesloten, merkte hij op dat „werkelijke in menging niet zal worden geduld". Hij voegde hier aan toe dat „een bepaalde vorm van contact met Oost-Duitsland noodzakelijk kan zijn". De Oostduitsers zouden het recht kunnen krijgen de identi teit van de Amerikanen die zich over de autosnelweg of per trein van West-Duitsland naar West- Berlijn te begeven te controleren. Dit zou niet gelden voor geüni formeerde soldaten, maar voor militairen in burger. Een vraag, of het aanvaarden van de realiteit van twee Duits- landen ook het aanvaarden van de realiteit van twee delen van Berlijn betekent, beantwoordde de woordvoerder ontkennend. „De muur in Berlijn is niet blij vend. Het kan drie of vier jaar duren, maar dan zal hij worden neergehaald". Waarnemers in West-Berlijn menen dat deze opmerkingen van gezaghebbende Amerikaanse zij de een bepaalde vorm van een regeling met Oost-Duitsland wan neer de Sowjettroepen van de controleposten worden terugge trokken, ten doel hebben. De New Yorkse bladen publice ren de berichten over uitlatingen van Amerikaanse zijde in Berlijn ten aanzien van de kwesties Duitsland en Beriijn in grote op maak op de voorpagina's. De New York Times zegt: Men raadt West-Duitsland aan met het rode regime te spreken een hoge Amerikaanse bron in Berlijn be weert dat Bonn de „realiteit" van het bestaan van twee staten moet erkennen". Naast 't persbureau- bericht publiceert de New York Times een bericht van zijn cor respondent Sydney Gruson onder de kop: „Berichten verontrusten Bonn". Een grote kon on de voorpagi na van de New Yorkse ..Daily News" luidt: „De beide Duitslan- aen moeten onderhanedlen", d. w. z. de V. S. zeggen dat. In regeringskringen te Bonn legde men zaterdag opnieuw de nadruk op ae verdragsverplich tingen tussen de Amerikaanse en de Westduitse regering, met als doe! de hereniging van Duitsland. Generaal Lucius Clay, de spe ciale vertegenwoordiger van pre sident Kennedy in Beriijn, heeft zaterdagavond verklaard, dat de Amerikaanse politiek tegenover Duitsland niet veranderd is. Tegenover de pers in Berlijn sprak Clay alle persberichten van de laatste 24 uur uit deze stad tegen, volgens welke de Ameri kaanse politiek ten opzichte van Geheime saifiénkomst tussen Mao Tse-Toeng en veldmaarschalk Montgomery in Centraal China Veldmaarschalk Montgomery is zaterdag per vliegtuig uit Pe king vertrokken voor een ge heime samenkomst in Centraal China rr.et de communistische lei der Mao Tse-Toeng. Lord Montgomery, wiens be zoek van drie weken aan China ten einde loopt, verklaarde vrij dag op een alscheidsbanket in Peking, dat de vertegenwoor diging van de Chinese nationalis ten (Formosa) bij de Verenigde Naties „onzin" is. Het Pekingse blad Ta Koeng Pao schrijft dat Montgomery drie voorwaarden heeft genoemd door een vermindering van de inter nationale spanning. Premier Tsjou en Lai vatte op het ban ket deze beginselen als volgt samen: 1. er moet één China zijn dat door iedereen erkend wordt. 2. Er moeten twee Duitslanden zijn die door iedereen erkend worden. 3. Alle strijdkrachten moeten binnen de eigen nationale grenzen worden teruggetrok ken. Duitsland zich ten gunste van erkenning van Oost-Duitsland en controle der verkeerswegen door Oost-Berlijn gewijzigd heeft. De politiek der Verenigde sta ten wordt in Washington ge maakt en daar ook openlijk mee gedeeld en niet in Berlijn, al dus Clay. Over het Amerikaanse stand punt aangaande Berlijn, zei Clay, „Wij zijn hier op grond van het recht van de overwinnaar en wij zijn van plan de toevoerwegen ■naar Berlijn er, de luehrtcorridors vrij te houden". Over de hereniging van Duits land verklaarde Clay: „Wij ge loven daarin en wij steunen haar." De Sociaal-democratische par tij in West-Berlijn, die door bur gemeester Brandt wordt geleid, sprak zaterdag in een resolutie haar volle vertrouwen in de Wes telijke geallieerden uit. De S.P.D. vertrouwt dat de Westelijke ge allieerden ook In de komende moeilijke besprekingen over het Duitse probleem de levensom standigheden in Berlijn zullen be hoeden, aldus de resolutie. (Advertentie) toonaangevend voor moderne coiffures. de betere toiletartikelen, par fumerie, cosmetica, blijvende verwijdering van overtollige haargroei. De opvolging van Hammarslcjoeld Vertegenwoordigers van de kleine landen in de Ver. Naties hebben vrijdag overleg gepleegd over de manier waarop men het eens zou kunnen worden over een tijdelijke opvolger van Ham- marskjoeld als secretaris-gene raal van de wereldorganisatie. De Noor Nielsen en de Ier Bo- land willen proberen de steun van de algemene vergadering voor drie grondbeginselen te krijgen: in de eerste plaats de erkenning dat een tijdelijke op lossing noodzakelijk en spoed eisend is, in de tweede plaats de vaststelling dat de algemene ver gadering is een voorlopige voor ziening te treffen en in de derde plaats de vaststelling dat de tij- oelijke opvolgers één persoon is en geen groep van personen. Vernomen is dat zowel de Ame rikaanse als de Britse regering gunstig staat jegens de pogingen die door Nielsen en Boland wor den geleid. De Sowjet-Unie zal wellicht in stemmen met de benoeming van een enkel tijdelijk hoofd van het secretariaat der V. N. indien deze wordt ter zijde gestaan door drie topfunctionarissen van het Sowjet-blok, het Westen en een neutrale staat. Dit wordt verno men uit kringen die in nauw contact staan met een groep van kleine landen, die zich met de kwestie bezig houdt. De drie assistenten zouden geen recht van veto hebben. Het is de vraag of dit voorstel, dat oorspronkelijk van Ghana zou komen, voor het Westen aan vaardbaar is. Enige kleine landen zouden er ook sceptisch tegen over staan. DE VER. STATEN EN DE BEIDE DUITSLANDEN Het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken heeft in een vrijdagavond uitgegeven ver klaring ontkend dat Amerikaanse functionarissen 's Westduitse regering zouden hebben aange raden het bestaan van een com munistisch Oost-Duitsland als een onloochenbaar feit te erken nen. Dit was gemeld in bepaalde, uit Duitsland afkomstige persberich ten die afkomstig zouden zijn uit Amerikaanse bron. In de verklaring van het State Department wordt gezegd dat deze berichten „volslagen on juist" zzijn en dat het daarin ge melde géén weergave is van de Amerikaanse politiek. De toestand in Algerië In 36 uur tijds zijn in Algerijn se steden minstens 36 kneed- sn andere bommen ontploft, aldus is zondagavond uit Algiers ge meld. In het gebied van Algiers wer den bij twintig aanslagen van zaterdagochtend tot zaterdagmid- dernachL acht mensen gewond, van wie één overleed. Bovendien schoten politie agenten en soldaten zondagocn- tend tc Oran twee gezochte op standelingen neer die een wijk plaats in een villa hadden ge zocht. Bij het vuurgevecht tus sen de opstandelingen en de Fransen werden een Franse le- gerkapitein en een Franse politie man gewond. In Bone hebben zich relletjes voorgedaan. Generaal Moboetoc, de stafchef van de Kongolese strijdkrachten, heeft in het weekeinde ongeveer 150 militairen per vliegtuig naar Loeloeaburg gezonden. Dit is de garnizoensplaats die het dichtst ongeveer 225 km bij de Ka- tangaanse grens is gelegen. Naar te Leopoldstad verluidt zijn ande re Kongolese legereenheden en pantserwagens per rivierboot van Leopoldstad en Coquihatstad op weg naar Loeloeaburg. Men verwacht dat deze eenheden pas over ruim een week op hun plaats van bestemming zullen aankomen. Vrijdag liet de Kongolese rege ring weten, dat zij haar toevlucht tot „eigen middelen" zou nemen om aan de afscheiding van Ka- tanga een einde te maken. Vol gens betrouwbare kringen in de Kongolese hoofdstad zou de re gering nog geen besluit hebben genomen om Katanga binnen te vallen. Generaal Mobotoe zou tegen een dergelijke actie hebben (Adv.) 1 BONAFIDE SERVICE «GELEIDELIJKE BETALING N00RDSTR. 84-86 TEL. 01150-2573 TERNEUZEN gewaarschuwd, omdat een inva sie militair onuitvoerbaar zou zijn. Intussen zijn echter ongeveer 10 officieren van het Kongolese legercommando in Stanleystad aangekomen. Generaal Loendoe- la, de bevelhebber van de troepen in Stanleystad, zou hen zeer bin nenkort volgen. Zijn aanbod om Katanga van het noorden uit bin nen te vallen, heeft kritiek ont moet van de zijde van generaal Moboetoe, die heeft gezegd, dat zijn troepen beter geschikt zijn om „de orde in Kongo te handha ven". Druk van de kant van de militairen in Stanleystad en van de uit deze plaats afkomstige vice-premier Gizenga zou Moboe toe er, volgens waarnemers, toch toe hebben gebracht een beperkt aantal militairen naar Loeloea burg te dirigeren. Hij schijnt er echter niet veel illusies over te hebben, dat op korte termijn een voldoende strijdmacht kan wor den verzameld op een uitgangs punt voor een invasie. Voorts acht hij het grensgebied vrijwel onbegaanbaar. Een andere Kongolese vice-pre mier, de Baloebakatleider Send- we, heeft via de radio een beroep op de Baloebastam, die in Katan ga tegen president Tsjombe in de oppositie is, gedaan om kalm te blijven en niet lot gewelddaden over te gaan. Volgens hem moet de stam er bij Tsjombe op aan dringen, dat de Baloeba een „gro te mate van autonomie" wordt gegeven. Verklaring van Tsjombe President Tsjombe van Katan ga heeft zaterdag op een pers conferentie verklaard dat in Stanleystad 35 Sowjet-vliegtui- gen, bestuurd door Tsjechoslo- waken, Chinezen en Polen, zijn aangekomen om Kongolese troe pen naar Katanga te vervoeren. 4.600 man van het Kongolese na tionale leger zijn thans in Loe loeaburg, Stanleystad en Coquil- hatstad bijeengebracht voor een Zaterdag 23 september is de her fst begonnen. Het seizoen dat zich zo prachtig leent voor het voeren van spannende blader-ge vechten: zoals hier in het Amsterdamse Sarphatipark. De Waalse socialisten hebben op een congres, dat liet afgelopen weekeinde in Charleroi is gehou den, herziening van de Belgische grondwet en de invoering van een federatief stelsel in België geëist. In een resolutie, die zon dag eenstemmig op een besloten vergadering werd aangenomen, wordt gezegd, dat „de centralisti sche politiek van de Belgische re gering de diepe malaise en de economische verslechtering van Wallonië steeds meer doet toene men en dat Wallonië dringend het recht moet worden toege staan zelf de wegen van zijn eco nomische en culturele ontplooi ing in Belgisch verband te bepa len. De voorzitter van de Belgische socialistische partij, Collard, heeft in een rede tot de Waalse leden van zijn partij verklaard, dat „federalisme niet hetzelfde betekent als onafhankelijkheid". Wij zijn geen onderontwikkelde volkeren", voegde hij hier aan toe, „Het is de eerste keer, dat de federalistische gedachte in een actieve fase treedt". Blijkbaar doelend op de aktie van de Luikse socialistische voor man Renard, die niet op het con gres aanwezig was, zeide Collard voorts, „nooit te hebben geloofd dat men zijn opvatting door ge weld kan doen aanvaarden" en ervan overtuigd te zijn dat „slechts overreding in een geest van verstandhouding en vriend schap kans op welslagen kan hebben". Het congres heeft een comité samengesteld, dat binnen een half jaar een ontwerp voor een federaal statuut voor België dient uit te werken, dat na bespreking tussen Waalse en Vlaamse socia listen onderwerp van onderhan delingen zal worden van de ande de Belgische politieke partijen. In de resolutie wordt er de na druk op gelegd, dat de eisen voor liet federalisme „niet zijn gericht tegen de arbeiders of het volk van Vlaanderen, doch de ontwik keling van beide gemeenschap pen, met inachtneming en coördi natie van de belangen van een ieder beogen". Inmiddels is aan de vooravond van het congres van de Waalse socialisten in de „Volksgazet" het orgaan van de Vlaamse so cialisten verklaard, dat dit congres geen besluiten zou kun nen nemen, die de Belgische so cialistische partij als geheel zou den kunnen binden. „Dit kan al leen een nationaal congres van de gehele partij", aldus dit hoofdar tikel, waarin voorts werd gezegd ,,dat het totaal verkeerd is de bij eenkomst van Charleroi voor te stellen als een soort van opstan dige beweging tegen de centrale beweging van de B. S. P." Het congres van de Waalse so cialisten is de eerste grote mani festatie in België in het teken van de Vlaams-Waalse verhoudin gen, waarover overigens vóór het einde van het jaar de regering- Lefèvre heeft toegezegd voorstel len bij het parlement te zullen indienen. De volgende week zal de „Waalse volksbeweging" van stakingsleider Renard in Marci- nelle een bijeenkomst houden, gevolgd door een tweedaags con gres op 18 en 19 november in Na men. Van Vlaamse zijde is de vol gende maand een massa-betoging in Brussel aangekondigd ter ver dediging van de Vlaamse rechten. Angola agendapunt voor de algemene vergadering der Verenigde Naties De agendacommissie der alge mene vergadering van de Ver enigde Naties heeft vrijdagavond, zonder hoofdelijke stemming een Sowjet-voorstel aanvaard om „het vraagstuk-Angola" dat was opgenomen op de agenda van de politieke commissie, over te hevelen naar de agenda van de algemene vergadering. inval in Katanga, aldus Tsjombe. De president voegde hieraan toe: „Indien wij worden aange vallen, zullen wij ons tot de laat ste man verdedigen." Waarnemers in Elisabethstad zijn zeer pessimistisch. Zij vre zen dat het conflict tussen de V. N. en Katanga zal worden ge volgd door een burgeroorlog tus sen Katangaanse troepen en strijdkrachten van de centrale regering. Talrijke Europeanen, die een nieuw conflict vrezen, hebben bij het Britse consulaat een visum voor Rhodesië aange vraagd. Tjombe beschuldigde de V. N. ervan dat zij meewerken aan de voorbereiding van een inval in Katanga. Dr. O'Brein, de V. N.-vertegen- woordiger in Katanga, heeft Tjombe's verklaring dat 35 Sow- jet-Russische vliegtuigen gereed staan voor het vervoer van troe pen van. de centrale Kongolese regering naar Katanga, als „ge heel en al onjuist" bestempeld. Blanke officieren van het Ka tangaanse leger beweerden daar entegen dat reeds ongever 3.000 man troepen van de centrale re gering in Katanga zijn geïnfil treerd. Waarnemers verklaarden dat de V. N. op grond van haar mandaat zouden moeten optre den om een burgeroorlog te voorkomen, indien er een inval in Katanga zou worden gedaan. DE KOLENSITUATIE IN NEDERLAND De Nederlandse kolenprodue- tie, bruikoolbriketten en gas- cokes niet meegerekend, heeft volgens de voorlopige cijfers van het ministerie van Economische Zaken in augustus j.l. (23 pro- duktiedagen) 973.244 ton bedra gen. In juli (21 dagen) werden 982.269 ton kolen geproduceerd. De gemiddelde produktie per werkdag was in augustus 42.315 ton tegen 46.775 ton in juni j.l. In juli bedroeg de totale ver zending van brandstoffen van de mijnen 842.132 ton, waarvan 420.985 ton bestemd was voor binnenlandse behoeften. In augustus werden, nog steeds volgens voorlopige berekeningen 586.578 ton kolen ingevoerd, ver geleken met 632.163 ton in juli j.l. Bunkermateriaal is niet in de invoercijfers begrepen. De voorraden kolen bij de pro ducenten met inbegrip van cokes ook van andere producenten dan de mijnen bedroegen eind aug. 954.000 ton tegen 1.020.000 ton einde juli j.l. De toelating van commu nistisch China tot de V. N. Van gezaghebbende zijde te New York is vernomen dat de Sowjet-Unie niet weer haar veto tegen toelating van Mauretanië tot de Ver. Naties zal uitspreken indien de twaalf Afrikaanse lan den van de „groep van Brazza ville", die voorstander zijn van Maurtaniës lidmaatschap van de Ver. Naties, te zijner tijd voor toelating van communistisch China zullen stemmen. Van de twaalf landen hebben Senegal en Niger zich tot dusver tegen toelating van communis tisch China uitgesproken. OPKLARINGEN Het KNMI dealt mede: Een op de oceaan ten zuidwes ten van Ierland gelegen hoge- drukgebied breidt zich over En geland uit, terwijl het hogedruk- gebied boven Rusland iets in be tekenis afneemt. Boven de Noordzee en Oost-Engeland ligt een front, dat drogere polaire lucht scheidt van de meer voch tige lucht in onze omgeving. Dit front zal ons land passeren, waarbij geen regen van enige be tekenis zal vallen. Daarna zal het zicht belangrijk verbeteren en worden van het westen uit op klaringen verwacht. Hier en daar kan echter in de loop van de dag een bui vallen. De wind zal zwak tot matig zijn tussen west en ZON MAAN noord, terwijl de temperaturen lager zullen zijn dan zondag, vooral in het oosten van het land. medegedeeld door het K.N.M.I. te De Bilt, geldig tot hedenavond. Lagere temperaturen Overwegend droog weer met van het westen uit opklaringen. Aanvankelijk hier en daar mist. Zwakke tot matige wind tussen west en noord. Lagere tempera turen, vooral in het oosten van het land. MAANDAG 25 SEPTEMBER Breskens Terneuzen Hansweert Hansweert Waizoorden v.m. 2.01 2.36 3.16 3.16 3.26 n.m. 2.15 2.50 3.30 3.30 3.40 op ender op onder DINSAG 26 SEPTEMBER Sept v.m. n.m. 25 6.30 18.33 19.24 7.26 Breskens 2.42 2.59 26 6.31 18.31 19.52 8.46 Terneuzen 3.17 3.34 27 6.33 1S.28 20.22. 10.03 Hansweert 3.57 j 4.14 28 6.34 18.26 20.55 11.16Walzoorden 4.07 (4.24

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1961 | | pagina 1