kei gouden \eeót van de *Siuiókilóe &okeó\abriek
Lezers die schrijven
lie
lag2-3 eptëmber Igp,
>r de zonda
in witte steen
En Ik zal hem een Wl. j
teen geven. lt®
overwint ontvangt',
is een witte steen
reeld van ,,de witte -tp
end aan de antieke'w
waarbij de rechter
naakte van witte en zu,ïe'
nen. Wit betekende v
zwart betekende vei^'J'
Het ontvangen van
een. waarop de naani
igeklaagde werd
'as voor die man he( U'
it hij vrijuit kon ga4,
Ihristus, de opperrecW
deze witte steen sehem,,'
dat ,ze,ge,ln dat Chris,:;
innerlijke zekerheid ge",!
U voor het gericht Gon,
jroken zijn. Die steen i!
lectieve, persoonlijke toe
g van de objectieve vrii'
Het is dus wat wij l
aan hebben. Het is 1
bevrijding, de opluch
wij mogen genieten'
ons het schuldige hootd
en wij durven van do
stuit ook het hoofd om
tffen.
het begrip „steen" wordt
der de stoerh/id. de flink,
hardheid uitgedrukt. Zó
t inderdaad onze inner
evoelens. Wij laten ons'
er door de aanklacht van
el en door de beschuit,
n ons eigen geweten in
der minderwaardigheid
Als Christus ons vrij.
en met Zijn bloed Wit
1 heeft, zullen en dur
het ook te zijn. Ja, niet
tte steen der vrijspraak
t bloed des kruises dur
zelfs God onder de ogen
hebben vrijmoedigheid
We durven, in het blij? 1
lat we vrijgesproken en
aardigd zijn, leven en to
we ook sterven. We hou-
onszelf of iets van ons-
de hand. We houden i
ïen, die Christus ons 21'
and. We kijken er gen.
ir. We weten aan en nw
en dat het „goed ligt" br
ij verzekeren onze har-
Hem.
dan, gerechtvaardigd uit
oof. hebben vrede met
iet is een sterk en rusti*
noedtg leven, het leven
witte steen in de hand,
,Dc Stem achter U.")
IWPLATEN
met Ceta-Bever
elke soort aim^urea zul-
on gebruikt; er wordt al-
r een nummer verwe'a,
in het vervolg toch m\ f
Iding bjj de otferte kun- S
en?
Zandstraat zal men in de
gaan aanvangen met het
en van riolering en hcï
an sloten In eerste in-
as aan dc provincie ge-
eze voorzieningen te trel-
het college wees zulks
land, terwjjl er geen be
tond dat de gemeente het
land nam.
Kondvraag
1 De Bruijn drong er nog-
aan om tegen het a.s.
zoen een voldoende ven-
het badhuis aan te breh-
De Groff haakte hierop
t verzoek de afscheidin-
de douche-cellen te ver-
waardoor het niet meer
zal zijn om onprettige er
op te doen wegens het
nuurtjes heen kijken,
drong nogmaals aan op
parkeerverbod in de
itstraat, Ooststraat en
zoveelste maal infor-
heer Stouthamer naar
I op de Prinsenkade.
volgens de wethouder
bare Werken, een onder-
I Rijkswaterstaai plaats
ze dienst heeft toestem
even om de nodige voor-
te treffen in aansluiting
kzaamheden die men mo-
uitvoert op het z.g-
r Dp .Meijer laakte tic
afwerking van de werk-
n aan de riolering en be;
op het z.g. eiland. Hi)
af hoe het straks moet
periode van de bieten-
thouder van Openbar'
leeldc mede dat men
mpagne de werkzaam."''
oppen.
Do Meijer vroeg hoef'
de verlichting Westka^6
lstraat tot glasfabriek
te liggen aan de lanj®
i van materialen.
De Mejjer zou gaarn*
verbod zien voor beide
1 Stationsstraat, vanat
e Rooien Oerit" tot aan
aan de Westkade leaf®
'hotel ..De la Bourse"'
Van Assche informeel'®''
afwateringen van ti
jen.
louder antwoordde.
korte termijn tegels zui-
n gelegd.
afsluiting van het plein*
het badhuis kwam nog*
sprake.
aaar een poort plaat*
Boekstael informeerde
stemming van de open*
e school.
school wordt momenteel
en door de huishoud
er wordt een lokaal ip
ehouden voor de R-R-
tool.
De Ryk brak een lan'
bushalte, bijv. aan hei
station. -
zifter deelde mede. o»i
kwestie reeds met n
eeft besproken, maar oh
dienstregeling kan
ingelast worden om y_
111 Sas van Gent bö
dsleden waren van me*
lit antwoord geen stee
rongen er op aan dat a
oet bij stuk zal h°ud
De Maaijer bracht n°S
enkwesties in de hu"
Witte wflk ter Trafr;
oorzitter de vergad»*
De cokesfabriek te Sluiskil (officieel: de A. C Z.) her
denkt woensdag 27 september a.s. haar vijftigjarig
bestaan.
De directeuren van een vijftal Lotharingse ijzer- en
staalbedrijven, die een halve eeuw geleden de handen
ineensloegen 0111 na ampele overweging tot de stichting
een cokesfabriek langs het kanaal van Terneuzen
naar Gent te komen, hebben stellig niet kunnen voor
den welk een vlucht de grootindustrie te Sluiskil in 50
jaar zou nemen.
Het hoofddoel was cokes te
peduceren voor de leden ener
j-ranse coöperatie, waarbij de
plaats van vestiging uitermate
gunstig was gekozen nabij een
I grootscheepvaartkanaal en bij
de splitsing van twee spoorlijnen
(TerneuzenMechelen en Ter-
neuzenGent).
Er moest evenwel aan één
allesbeheersende voorwaarde
worden voldaan; toepassing van
het bepaalde in het Nederlands-
Belgische verdrag van 1867, dat
de maatschappij Mechelen—Ter-
j neuzen oen uniformtarief zou
I toepassen over de gehele lengte
van het traject.
Zonder deze uitdrukkelijke toe
zegging zou het waarschijnlijk
50 jaar historie
Op 8 juli 1911 werd de stich
tingsakte gepaseerd en kon men
met de bouw van de fabriek een
aanvang maken. Na twee jaar
arbeid waren een viertal cokes-
ovenbatterijen en een veertigtal
Coppée-ovens gereed, de laatste
met een gezamenlijke capaciteit
van 300.000 ton cokes per jaar.
Op 8 augustus 1913 kon de
eerste batterij in werking wor
den gesteld
De eerste wereldoorlog deed
de ovens, nog geen jaar na de
eerste opbouw, doven. Het zou
acht volle jaren duren, eer het
cokesbedrijf zich zou herstellen...
Ondanks maandenlange stakin
gen in de Engelse kolenmijnen
en een terugslag in de aanvoec
van Duitse kolen, als gevolg van
de bezetting van het Ruhrgebied,
besloten de Franse staalbedrijven
tot uitbreiding over te gaan. Een
batterij van 59 Becker-ovens
met een capaciteit van 275.000
ton per jaar werd in 1928 in wer
king gesteld.
Het kranenpark, de silo's en de
kademuren werden aan het uit
gebreider productieproces aange
past.
II®
De woning waaromheen <le A, C. Z. zich ontwikkelde
nimmer lot de vestiging van een
grootindustrie te Sluiskil geko
men zijn en zou de kanaalzone
nooit geworden zijn wat ze nu is.
Het begin van Zeeuws-Vlaan-
derens industrialisatie werd ge
legd op vruchtbare landbouw
grond. Bijgaande opname laat
het heden ten dage nog zien bii
de ingangspoort van de cokes
fabriek.
Sluiskil genoot de eer in 1911
het eerste cokesbedrijf in Neder
land te zien verrijzen.
Het gas leidde tot een
andere industrie
Het cokesovengas .werd in die
dagen in grote hoeveelheden aan
de lucht prijsgegeven. Enig nut
tig rendement had dit niet. Maar
daar kwam alras verandering
in Want juist dit gas heeft er
in belangrijke mate toe bijge
dragen, dat zich nabij Sluiskil een
tweede grootindustrie kwam
vestigen, n.l. de C. N. A. (Com
pagnie Néerlandaise de l'Azöte).
Nadat de A. C. Z. reeds van
verschillende zijden was bena
derd, ging de voorkeur uit naar
een industrieel concern, bestaan
de uit de Brusselse en de Mila
nese combinatie Coppée en Mon-'
tecatini.
In 1930 begon naast de A. C. Z.
het stikstofbir.dingsbedrijf te
produceren en werd een belang
rijke industriële periode ingeluid,
die haar stempel zou drukken
op de welvaart van Zeeuws-
Vlaanderen.
Duitsers, Fransen, Belgen,
Italianen bevolkten het landelijk
kanaaldorp en brachten er geld,
vertier en ook wel eens moeilijk
heden
Het A. C. Z.-gas had de
Zeeuws-Vlaamse industrialisatie
een nuttige injectie gegeven.
Oorlog en wederopbouw
In 1940 valt voor de tweede
maal een oorlog over het bedrijf
neer. Aan de poort verschijnt een
Duitse „Verwalter". In beslag
genomen machinerieën worden
naar Duitsland en Rusland ge
transporteerd en tal van perso
neelsleden worden verplicht te
werk gesteld
De bevrijding bracht nieuwe
kracht tn nieuw initiatief om het
totaal lamgelegde en deels leeg
gestolen bedrijf vitaler dan ooit
te doen herrijzen.
Een groot deel van het wegge
voerde materiaal kon worden op
gespoord en naai- Sluiskil terug
gebracht.
Een garantie werd verkregen
voor dc levering van voldoende
cokeskolen tot 1960, terwijl de
contacten met dc C. N. A. werden
hersteld.
Gas voor Zeeland
Een belangrijke gebeurtenis in
het na-oorlogse opbouwwerk was
de afsluiting van een contract
met het Staatsgasbedrijf voor <lc
levering van gas aan de inwo
ners van Zeeuws-Vlaanderen,
Walcheren en Zuid-Beveland
(juli 1950).
Vijf jaar na dc bevrijding was
een batterij van 66 ovens gereed
gekomen. De tweede batterij, ge
heel gereviseerd, vatte in 1954
bedrijfsvlam. In 1959 werdén
weer 54 nieuwe ovens ontstoken
ter vervanging van de door de
Société Evence Coppée gelever
de, die door de oorlog te zeer
hadden geleden.
Techniek en vooruitgang
Uit het Ruhrgebied kwamen
Rijnkasten de benodigde kolen
aanvoeren, maar ook Amerika
zorgde voor geregelde aanvoer
van grondstoffen.
De scheepstonnage werd gro
ter en daardoor ontstonden moei
lijkheden bij het lossen aan de
eigen kade.
In afwachting van het verbre
de en verdiepte kanaal worden
de ladingen momenteel opgesla
gen in de Terneuzense Evenaar-
haven, vanwaar de grondstoffen
in Rijnkasten naar de kademuur
worden aangevoerd.
De A. C. Z.-directie is bereids
op de komende situatie ingesteld
door een vernieuwde kademuur
met een verhoogde damwand.
Voor het lossen van kolen
werd een moderne topkraan ge
projecteerd, om zijn contraste
rende kleuren door de Sluiskil-
lenaars „rock-en-roller" gedoopt.
Met de nieuw aangelegde ver-
laadhaven voor bijprodukten en
de overlaadinstallatie, die tot de
grootste van Europa behoort,
mag thans van een alleszins
voortreffelijke kade-outillage
worden gesproken.
Voor de omwonenden een ver
trouwd beeld, maar vreemdelin
gen kijken steeds met verwon
dering naar de lange treinstel
len, die, gevuld met cokes, dage
lijks via de Lelybrug naar Bel
gië met eindbestemming Frank
rijk vertrekken.
Lichters en zeeschepen vertrek
ken thans vanuit het vroeger zo
landelijk gehucht Sluiskil naar
Middeieuropcse en Scandinavi
sche landen, maar ook naar tal
van havens in liet Middellandse
Zee-gebied en Zuid-Amerika.
Ook buiten tie poort
De directie toont door velerlei
activiteiten, dat haar werkter
rein niet aan de poort van de
fabriek een einde vindt.
In meerdere Sluiskilse wijken
werden voor de personeelsleden
gezellige huizen gebouwd. Op
sociaal terrein verleent de A.C.Z.
aan haar 500 werknemers ruime
steun.
Het bedrijfsapostolaat in de
kanaalzone zal bij de directie
steeds een open oor vinden en
waar het sociëteiten en meerdere
verenigingen betreft, kunnen
deze op begrip en medewerking
rekenen.
De op 28 mei 1960 in het leven
geroepen ondernemingsraad
treedt bemiddelend en adviserend
op tussen directie en personeel.
Een overzicht van het fabriekst errein naar een oude afbeelding
De festiviteiten
Dinsdag a.s. zal de viering van
het gouden jubileum een aanvang
nemen met een feestelijke bijeen
komst in de bedrijfscantine, waar
naast de raad van bestuur en de
directie ook deputaties van net
personeel aanwezig zullen zijn.
Omstreeks negen uur 's avonds
worden nabij de hoofdingang
verlichte waterspelen gehouden.
Pompiers van de A. C. Z. en
brandweren uit de omgeving zul
len met hun spel van licht en
water uiting geven aan de vreug
de bij dit 50-jarig feesl.
Vanzelfsprekend zal hierbij 000
de plaatselijke tanfare niet ont
breken.
Daags daarna volgt een recep
tie in hotel „Rotterdam" te Ter
neuzen.
Andere feestelijke omlijstingen
bevinden zich in een gevorderd
stadium.
Een halve eeuw
procuratiehouder
Met het bedrijf viert ook de
heer C. H. de Broeck zijn 50-jarig
.jubileum. De heer De Broeck
herdenkt deze week het zeld
zaam heuglijke feit dat hjj een
halve eeuw geleden de cokesfa
briek is binnengestapt en daar
tot op de huidige dag werkzaam
is geweest.
De jubilaris zelf, hoofd van de
administratie en procuratiehou
der, vindt het maar een dóódsim
pel feit en bleek helaas niet te
benaderen.
Dat zijn veeljarige arbeid op
hoge prijs is en wordt gesteld,
kwam reeds eerder tot uiting
toen hem voor alle bewezen dien
sten een koninklijke onderschei
ding werd toegekend. Het za!
hem bij dit jubileum, dat samen
valt met het halve-eeuwfeest van
„zijn" bedrijf, stellig niet aan be
langstelling en waardering ont
breken.
De toekomst
De redenen, welke de Lotha
ringse ijzer- en staalmagnatcn 50
jaar geleden tot vestiging van het
enorme bedrijf te Sluiskil deden
besluiten, zijn heden ten dage
nog steeds van kracht.
Een gunstige factor daarbij is
de mogelijkheid tot afsluiting
van langlopende contracten voor
Amerikaanse kolentransporten.
Het cokesbedrijf heeft de Euro
pese gedachte reeds tientallen
jaren lang weten uit te dragen
door de samenbundeling van
Franse. Belgische. Nederlandse
en Italiaanse belangen en zal
daarmee doorgaan.
De vooruitziende blik der stich
ters heeft gezorgd voor een
waardevolle bijdrage aan de wel
vaart van deze streek. De buiten
landse industriëlen hebben de
stoot gegeven tot een brede nij
verheidsontplooiing in de kanaal-
zóne, die zich niet alleen mani
festeert in de ruim 500 eigen
werknemers, maar vooral in de
vele en vele honderden op andere
bedrijven.
De meer dan honderd jaar
oude boerderij van'de heer J. de
Regt, later overgenomen door de
heer J. Ramondt. werd dc om
schakeling van landbouw naar in
dustrie en betekende voor vele
gezinnen uit verre omgeving een
stap naar meerdere welvaart.
Mogen wij besluiten met een
hartelijke, gelukwens bij dit gou
den jubileum van een bedrijf,
dat van Sluiskil niet los te
denken is. Deze welgemeende
felicitatie voor de. directie, de
raad van bestuur, voor alle wer
kers in liet cokesbedrijf, richten
wij tot de directeur, dc lieer
Albert- Julien, en wij spreken er
de hoop bij uit, dat voor de
jubilerende fabriek nog een grote
toekomst zal zijn weggelegd.
OPROEP TOT DE BEWöItERS
VAN SLUISKIL
Nu onze plaatselijke cokes
fabriek op 27 september a.s. of
ficiéél haar 50-jarig bestaan gaat
vieren, menen wij dat dc Sluis
kilse bevolking niet achter mag
blijven om haar medeleven met
dit bijzonder jubileum te tonen.
Als vaststaand kan worden
aangenomen, dat Sluiskil zon
der de vestiging van de cokes
fabriek niet zou zijn geworden
wat het thans is; een bloeiende
welvarende gemeenschap die
weerklank heeft gevonden in de
gehele streek.
Wij stellen daarom voor 0111
op die dag van aile woningen
en gebouwen de vlag uit ie
steken.
Wij hopen, dat de bevolking
van Sluiskil in grote getale aan
deze oproep gevolg zal geven.
Namens het Bestuur van de
Algemene Belangen-Gemeen-
schap,
Drs. F. BERBERS, voorz,
A. VAN HARN, secret.
De nieuwes aanwinst op de kade is de hypermoderne lopkraan.
HONGEROPROER IN ELISABETHSTAD
öe Katangaanse politie heeft
v rijdag in Elisabethstad een
menigte van verscheidene hon
derden leden tan de Kasaistam
met geweerkolven en stokken
uiteengeslagen. De stamleden
waren uit het grote vluchtelin
genkamp van de Ver. Naties op
fietsen naar het centrum van de
stad gegaan op zoek naar voed
sel. Z(j waren begonnen winkels,
te plunderen, toen de politie in
actie kwam.
n het vluchtelingenkamp wo
nen ongeveer 30.000 mensen in
zeer behoeftige omstandigheden.
Er werden verscheidene ar-
estaties verricht. Vele stamleden
verklaarden dat zij,naar de stad
"aren gekomen om voedsel te
kopen, dat, in het vluchtelingen
kamp zeer schaars.is.
In Elisabethstad waren vrijdag-
'1 itend de winkelsvvoor het eerst
v y?r open na'de'strijd tussen de
-V-troepen en Katanganen.
!- ngzamerhand keerde het nor
male leven terug.
!n de middag dreigde - een
nieuw incident.tussen W.N.-troe
pen en Katangaanse militairen)
toen vier jeeps zwaar bewapende
Katanganen de Indiase posities
bij het postkantoor wilden pas
seren. Na enig aarzelen maakten
de Katanganen "rechtsomkeerd,
toen een Indiase militair hun een
halt had toegeroepen.
Volgens "'betrouwbare,, kringen
zullen de'V;N.- en Katangaanse
militairen 'waarschijnlijk geza
menlijk gaan patrouilleren om
het vluchtelingenkamp, dat als
een van de belangrijkste bronnen
voor incidenten wordt be
schouwd.
De Balocba's, uit,de naburige
provincie Kasai, kwamen naar
Katanga om in de mijnen te wer
ken. Zij zochten onlangs;hun toe
vlucht bij de Ver. Naties "omdat
er/ op grote schaal arrestaties
onder hen.zouden zijn. verricht en
de Katan'ganen hen'als minder
waardige burgers zouden hebben
behandeld.
Er wordt thans door de Ver.
Naties voedsel voor geheel Elisa-
'bethstad aangevoerd.
TWEE HAAGSTE JONGETJES
STUURDEN HUWELIJKSREIS
BIJNA IN DE WAR
Dank zij;het optreden, van .een
eigenaar van een f.consumptie-
tent in Scheveningen kon de
zoon van een boekhandelaar in
[Den Haag 'gisteren zijn huwe
lijksreis beginnen. Maandag was
Jde portefeuille van de bruide-
■gom, die op de toonbankjlag,in
de'winkel van zijn vader.? met
7 300 en zijn rijbewijs doorjtwee
'jongetjes gestolen. Eén .''van Jde
jongens*' hield de winkelier' aan
dejpraat, terwijl deandere on;
gemerkt ide portefeuille weggris
te.'! Donderdagmiddag wilden de
jongens,die inmiddels al bijna
'ƒ,200 van het geld op de kermis
waren^kwijtgeraakt, ook doordat
"andere jongens hen het geld uit
handen hadden gerukt, iets in
de consumptietent kopen.
Zij betaalden mét een rijks
daalder. De exploitant vond dit
wel een groot bedrag voor klei
ne kinderen. Bovendien droegen
de jongens dolkmessen en ook
dit wekte zijn argwaan.
Hij waarschuwde een agent en
toen deze dichterbij kwam
vluchtten de jongetjes. Al het
geld, dat ze nog bij zich hadden,
'gooiden ze weg. Ze werden toch
in de kraag gevat.
De jongens, 12 en 13 jaar oud,
vertelden dat'zij de portefeuille
ergens hadden weggestopt. Deze
werd teruggevonden met het
rijbewijs'er nog in.
De i adspirant-bruidegom had
inmiddels tevergeefs gepoogd
een duplicaat te krijgen en zijn
huwelijksreisplannen -al opge
geven, doch deze gaat toch door.
De toestand van Julian
De toestand van de enige over
levende van het vliegtuigonge
luk van Hammarskjoeld. de
Amerikaanse sergeant Julian,
is achteruitgegaan. Personeel
van het regeringsziekenhuis te
Ndola deelden vrijdag mee dat
de komende 48 uur beslissend
zouden zijn.
Hij was ernstig gewond bij het
vliegtuigwrak aangetroffen.
VERKEERSONGEVALLEN
TE AMSTERDAM
AFGELOPEN MAAND
In augustus zijn in Amster
dam blijkens een telling door
het Bureau van de Statistiek
2100 verkeersongevallen ter ken
nis van de politie gekomen, dat
is 4,5 pet minder dan in de over
eenkomstige maand van 1960,
toen 2199 verkeersongevallen
werden gerapporteerd. Ten op
zichte van augustus 1959 be
tekent het evenwel een vermeer
dering met 20,1 pet. In augustus
j.l. moesten 306 (v.j. 244) onge
vallen als ernstig worden gekwa
lificeerd. Zij hadden de dood.
ernstig letsel of zware schade
tengevolge. Sedert 1 januari
werden 2106 (v.j. 1906) ernstige
ongevallen geteld. In augustus
werden 492 (v.j. 489) personen
slachtoffer van het verkeer. 203
(v.j. 156) personen werden ge
dood of ernstig gewond. Dit
aantal was 30.1 pet hoger en het
accres der slachtoffers van ern
stige ongevallen was dus vol
gens de telling groter dan dat
der ernstige ongevallen, waar
van de stijging 25,4 pet bedroeg.
KETTINGBOTSING
IN DE MIST
De dikke, laaghangende mist
over 't Gooi en de Vechtstreek
was gistermorgen oorzaak van
een kettingbotsing op de drukke
rijksweg 1 op het gedeelte van
't Gooi naar Amsterdam. On
danks het slechte zicht trachtte
een personenauto met een voor
de mist te grote snelheid het
vóór hem rijdende verkeer in te
halen. Tijdens het passeren
trachtte de bestuurder van een
vrachtauto hetzelfde te doen. De
bestuurder van de personenauto
remde krachtig, waardoor een
achter hem rijdende auto tegen
zijn wagen op vloog. Beide
auto's kwamen in de berm van
de weg terecht, spoedig gevolgd
door andere, die in een lange
file in het spitsuur van de fo-
rensentijd in de richting van
Amsterdam reden. Twaalf auto's
kwamen met elkaar in botsing,
waarvan verscheidene min of
meer ernstige schade opliepen.
Enige moesten worden wegge
sleept. Sommige auto's kwamen
dwars op de weg te staan, en al
gauw was het een volkomen
chaos op de drukke verkeersweg.
Op zeker moment stond er een
rij auto's op de weg van Mui
der; tot N-aarden, een afstand
van ongeveer 10 km.
De verkeersgroep van de
rijkspolitie Amsterdam en de
rijkspolities in de gemeente Mui
den en Naarden zijn geruime
tijd bezig geweest om het ver
keer weer in goeae banen te lei
den.
KLEUTER OVERLEDEN
NA VAL UIT RAAM
In het Dijkzigt-ziekenhuis Is
de 2-jarige Peter Verboom van
de Paradijslaan in Rotterdam
overleden, die donderdagmorgen
uit een raam op de eerste étage
van de ouderlijke woning geval
len was.
