Verenigde Naties treden op
Katanga
m
Cara veile van de Air France bij Rabat
neergestort
Verklaring van Kennedy
Noodtoestand in Katanga
afgekondigd
Sanapirtn
HET WEER
WEERBERICHT
HOOCWATER
ZON- en MAANSTANDEN
frankeriBe by abonnement: Temeuzs»
Directeur-Hoofdredacteur I. van de Sande
Redactie-adres: Noordstraat 55—57
.1 Administratie-adres: 'Smidswal
Telefoon 2073
Gironummer 38150
Abonnementsprijs: ƒ,6,— per kwartaal; pet
maand ƒ2,—; per week 48 ct Losse nrs 9 et
DONDERDAG 14 SEPTEMBER 1961
17e Jaargang Nr 5395
VerscHijrit dagelijks Uitgeefster N.V. v/h Firma P. J. van de Sande te Terrieuzen
Advertentieprijs per mm 15 et; minimum per
advertentie ƒ2,25.
Rubriek Kleine Advertenties (géén handel»
advertenties)5 regels 1,Iedere'regel meer
20 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres
Bureau van dit Blad, 20 cent meer.
Inzending advertenties tot 's namiddags <2 uur.
Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur.
TSJOMBE NOG IN EL1SABETHSTAD
KATANGESE MINISTERS GEARRESTEERD
Troepen van de Verenigde Naties hebben woensdag,
na gevechten met Katangaanse troepen in de Katan-
gaanse hoofdstad Elisabethstad, de controle over de
afgescheiden Kongolese staat Katanga aan zich getrok
ken. Er is melding gemaakt van omvangrijke verliezen
aan heide zijden bij de gevechten die te \iei uur in de
ochtend uitbraken en verscheidene uren lang duurden.
President Moise Tsjombe, die sedert de afscheiding
van Katanga van Kongo veertien maanden geleden de
Katangaanse staat heeft geleid, is uit Elisabethstad ge
vlucht en zou zich in de buitenwijken ophouden.
Dr. Conor O'Brien, (le hoofdver
tegenwoordiger van de Verenig
de Naties in Katanga, verklaar
de op een persconferentie: „Aan
de afscheiding van Katanga is
een einde gekomen. Het is thans
een Kongolese provincie onder
bestuur van de centrale regering
in Leopoldstad''.
Volgens O'Brien waren de Ver
enigde Naties in actie gekomen
om een burgeroorlog tussen Ka-
tanga en de rest van Kongo te
voorkomen. Hij zei dat het Kon
golese nationale leger san plan
was geweest Noord-Katanga
binnen te vallen.
O'Brien zei nog dat de Ver
enigde Naties Katanga ais een
Kongolese provincie beschou
wen. met Tsjombe als „presi
dent".
Van V. N.-zijde is aan de Ka
tangaanse officieren en onder
officieren. die in het grote mili
taire kamp te M&ssart bijeen zijn
gebracht, medegedeeld dat de
centrale Kongolese regering hen
in hun rangen heeft bevestigd.
In het vervolg moeten zij de or
ders van de centrale Kongolese
regering te Leopoldstad opvol
gen.
Er wordt niet alleen in Elisa
bethstad gevochten, daar de
V. N.-troepen in geheel Katanga
strategische punten hebben be
zet. Op verscheidene plaatsen
zijn Katangaanse militairen
slaags met V. N.-troepen.
Tsjombe: V. N. heeft
mij belogen
President Tsjombe, die bloed
sporen op zijn kleren had. ver
klaarde in zijn geheime schuil
plaats tegenover een medewer
ker van ..Reuter" dat de V. N.
hem hadden medegedeeld dat zij
drie van zijn ministers zouden
arresteren. Voorts wilden zij hem
naar Leopoldstad overbrengen.
President Tsjombe verklaarde
nog tegenover Reuters medewer
ker: „Dinsdagavond nog hebben
de Verenigde Naties mij plechtig
verzekerd, (lat zjj niet gewapen
derhand zouden optreden, om de
Katangaanse troepen te ontwa
penen".
Tevoren had hij gezegd: „De
Verenigde Naties hebben tot het
einde toe tegenover mjj gelogen".
Elisabethstad ontwaakt
door geratel van zware
machinegeweren
De bewoners van Elisabethstad
werden woensdagochtend vier
uur «akker door het geratel der
zware machinegeweren, waar
mede Katangaanse militairen op
V. N.-troepen schoten.
In de muren van gebouwen
nabij net postkantoor zitten vele
kogelgaten. Er werden in dit ge.
bied verscheidene personen ge
wond.
Indische keurtroepen (Goer-
ka's) hebben het postkantoor "te
Elisabethstad bestormd. De Ka
tangaanse verdedigers hielden
stand, totdat hun ammunitie rp
was. waarna de Goerka's het ge
bouw bezetten. Dit werd toen
echter prompt door Katangaanse
militairen geïsoleerd.
Daarop werden in pantser
wagens en jeeps V. N.-verster-
kingen aangevoerd. Deze moesten
echter terugtrekken onder het
zware vuur, dat Katangaanse
militairen op hen afgaven.
Alle plaatselijke verbindingen
in Elisabethstad zijn verbroken,
evenals de internationale tele
foon- en telexverbindingen.
V. N.-militairen openden op
een gegeven ogenblik het vuur op
een jeep, waarin zich vier onge
wapende Katangaanse officieren
bevonden. Een hunner werd ge
dood en twee gewond.
Toen een ambulance even later
poogde öe gewonden In veilig
heid te brengen, werd ook zij
door de V. N.-militairen bescho
ten.
Ook rondom de woning van de
minister van Buitenlandse Zaken
Kimba en in de omgeving van het
gebouw van de Katangaanse
radio-omroep hebben Katangaan
se en V. N.-militairen slag ge
leverd.
De woning van minister Kimba
werd gedurende een half uur
door Katangaanse militairen ver
dedigd. Eerst toen konden de
V. N.-militairen het verzet bre
ken en de minister arresteren.
Zij wisten ook het gebouw van
de radio-omroep te bezetten.
Moenongo V. N. te vlug af
De Katangesc minister van
Binnenlandse Zaken Moenon
go, die de Verenigde Naties
eveneens had willen arresteren
is hun te vlug af geweest. Hij
wist naar Noord-Rhodesië uit
te wijken. Vernomen wordt dat
Moenongo. een uur voor de
V. N.-militairen hem wilden
arresteren, in het geheim was
gewaarschuwd.
Gemeld wordt, dat ook pre
sident Tsjombe naar Noord-
Rhodesië poogt uit te wijken.
Belgen zijn V. N. troepen
vijandig gezind
Gemeld wordt dat de Belgische
inwoners van de stad de V. N.-
troepen bijzonder vijandig gezind
zijn. Zij brachten een aantal ge
wonde Katangaanse militairen in
veiligheid en zij weigerden een
V. N.-ambulance toe ie staan de
gewonden te helpen.
Radio-Brussel heeft een mede
deling van een functionaris van
het Belgische ministerie van
Buitenlandse Zaken omgeroepen,
die verklaarde dat de tevoren
ontworpen maatregelen om de
Europese inwoners van Katanga
in geval van nood te bescher
men, ..bevredigend schijnen te
hebben gewerkt".
Vluchtelingen naar
Noord-Rhodesië
Sir Roy Welensky, de premier
van de federatie van Rhodesië,
heeft woensdag in het parlement
medegedeeld, dat de eerste vluch
telingen uit Katanga bij Boe-
kamba Noord-Rhodesië zijn bin
nengekomen.
Voorts zei de premier dat uit
Elisabethstad vier vliegtuigen
zijn vertrokken op weg naar
Ndola, in de Noordrhodesisc'ne
kopergordel. Het doel van de
vluchten is niet bekend.
NOG HEVIGE
GEVECHTEN
IN ELISABETHSTAD
Volgens een woensdagavond in
Moefoelira, in Noord-Rhodesië
opgevangen radio-uitzending
zijn in Elisabethstad nog hevige
gevechten gaande. De uitzen
ding was afkomstig van een
radiostation dat zich „radio vrij
Katanga" noemde.
Ds Kongolese premier Adoela heeft, na de gevechten tussen
Katangaanse militairen en V. N.-troepen, de staat van nood in
Katanga afgekondigd.
De premier zei in antwoord op vragen dat president Tsjombe
„zich thans in Elisabethstad bevindt". HU voegde hieraan toe: „De
Verenigde Naties zorgen voor zijn welzijn".
„Ik hoop", zo zei Adoela, „dat Tsjombe zijn geweten zal raad
plegen en dat hij zal besluiten naar Leopoldstad te komen, om de
toestand met mij te bespreken".
Adoela. die dit op een perscon
ferentie mededeelde, verklaarde
dat hij, ingevolge een door hst
Kongolese parlement goedge
keurde motie, Eigde Bouchely-
Davidson als zijn gemachtigde,
met volledige bevoegdheden, naar
Elisabethstad had gezonden, om
daar, als een „buitengewone
commissaris van staat", het be
wind te voeren. De bevoegdheden
van Bouchely-Davidson gelden
ook voor de provincie Katanga.
Hij wordt vergezeld door ver
scheidene functionarissen, die
hem in zijn taak zullen bijstaan.
Bouchely-Davidson had op
dracht gekregen de Katangaan
se ministers van Binnenlandse
Zaken en Financiën, Moenongo
en Kibe, te doen arresteren, even
als de voorzitter van het Katan
gaanse provinciale parlement,
Moetaka Wa Dilomba.
Bouchely-Davidson heeft voorts
tot opdracht gekregen het pro
vinciale parlement bijeen te bren
gen, wanneer het mogelijk is ge
worden een nieuwe provinciale
Katangaanse regering te kiezen.
Adoela zei dat een zekere kolo
nel Moke tot bevelhebber van de
Katangaanse politietroepen is be.
noemd. Het is zijn taak deze
troepen in het nationale Kongo
lese leger te doen opgaan.
Adoela waarschuwde andere
landen tegen „inmenging in een
louter binnenlandse Kongolese
aangelegenheid". ..Bepaalde sta
ten wilden de toestand in Katan
ga internationaliseren", zei hij
nog
Hij zei ook: „Tsjombe heeft
Rhodesië gevraagd hem militaire
bijstand te verlenen. Hii is door
andere staten geholpen".
Adoela herhaalde eerdere ver
klaringen, dat Katanga voor
Kongo van vitaal belang is. „Het
is in de eerste plaats een Kongo
lese provincie en het is onze
plicht Kongo de grenzen te ge
ven die het had, toen het op der
tig juni 1960 onafhankelijkheid
verwierf", zei hij.
Omtrent het uitbreken der ge
vechten in Elisabethstad ver
klaarde Adoela nog: „De strijd
begon dinsdagavond, nadat bui
tenlandse huurlingen vanuit het
Belgische consulaatsgebouw op
op V. N.-militairen waren gaan
schieten, waardoor een soldaat
werd gedood".
AMERIKAANSE ROBOT-
RUIMTEVAARDER
GELANCEERD
Te Cape Canaveral is woens
dagmiddag met behulp van een
Atlas-raket een „Mercury" ruim
tecabine gelanceerd die een ro
bot-ruimtevaarder bevat. Deze
robot ademt en transpireert.
Na een baan om de aarde te
hebben beschreven is de ruimte-
cabine met de robot-ruimtevaar
der na 106 minuten, vier minuten
eerder dan aanvankelijk was
voorzien, in de Atlantische Oce
aan gedaald, on een afstand van
ongeveer 260 kilometer ten oos
ten van Bermuda en 62 km van
af het tevoren berekende punt.
De Amerikaanse torpedoboot
jager Decatur", die deel uit
maakte van een gereedliggende
vloot van bergingssc hepen, is on
derweg om te trachten de cap
sule te bergen.
De 22 meter lange Atlas-raket
met cabine was met een snelheid
van ongeveer 28.000 kilometer
per uur vanaf Cape Canaveral
gelanceerd. Na door de raket te
zijn afgestoten, maakte de cabi
ne één baan om de aarde, waar
na de snelheid door tegenkracht
ontwikkelende raketten werd
afgeremd en de cabine, negen
tig minuten na de lancering,
weer in de dampkring terug
keerde De verdere daling ge-
schiedde met behulp van twee
parachutes en werd vanuit de
lucht gevolgd door één van de
vele boven de Oceaan vliegende
hefschroefvliegtuigen.
Alvorens een mens in een
baan om de aarde te brengen
iets wat de Russen reeds
tweemaal hebben gedaan zijn
de Verenigde Staten voornemens
eerst een chimpansee in een
ruimtecabine driemaal om de
aarde te laten cirkelen.
De „Decatur" heeft de cabine
later uit zee opgevist.
De cabine werd drie uur en
tien minuten na de lancering uit
zee opgevist. Zij zal voor onder
zoek naar Cape Canaveral wor
den gebracht. De robot-,.ruimte
vaarder" in de cabine bestond
uit twee bandrecorders waarmee
berichten naar de aarde werden
overgebracht en een zwarte
doos clie „ademde en transpi
reerde". In de cabine waren
tevens filmtoestellen voor zwart
wit »n kleuren#4 i aangebracht
waarmee het uitzicht werd opge
nomen.
Volgens nauw bij de NASA
betrokken bron zal het mogelijk
zijn binnen twee maanden een
poging te doen tot een bemande
ruimtevlucht, wanneer besloten
wordt een ruimtetocht van een
chimpansee uit het programma
te schrappen.
Wanneer blijkt dat alles tijdens
de nu genomen proef goed ge
werkt heeft bestaat er een grote
kans dat één van de zeven
ruimtevaarders bij de eerst
komende proef de lucht in zal
gaan, aldus dezelfde bron.
Voor de eerste maal is bij het
volgen van de cabine een wereld-
omvattend netwerk gebruikt.
78 MENSEN
- WAARONDER 7
KINDEREN - KWAMEN
OM HET LEVEN -
Een Frans straal verkeersvlieg
tuig van het type Caravelle is
dinsdagavond op vijf km van
Rabat neergestort. Alle inzitten
den, onder wie zeven kinderen
en een bemanning van zes leden,
kwamen om het leven.
Het toestel, dat eigendom was
van de Air France, was op weg
van Parijs naar Rabat, toen het
tegen een steile helling bij de
rivier dc Akrcuch vloog en ont
plofte. De brandende wrakstuk
ken kwamen verspreid over en
kele honderden meters op de hol
ling terecht. Een uur na het on
geluk brandden dc resten van
het vliegtuig nog fel.
Reddingsploegen vonden vele
lijken, waarvan het merendeel
deerlijk verminkt was. Het her-,
gingswerk werd bemoeilijkt door
een dichte mist.
Een Franse ooggetuige uit
Rabat die zich aan de andere kant
van het dal bevond, vertelde dat
hij het toestel hoorde naderen,
dat kennelijk zeer laag vloog.
Plotseling zag hij de lichtflits
van een explosie, toen de Cara
velle de helling trof. Het toestel
schokte terug en er klonk nog
een ontploffing, waarna de bran
dende stukken niet ver van de
rivier naar beneden vielen.
Nader wordt gemeld dat 78
mensens om het leven zijn ge
komen.
Het blijkt dat het vliegtuig een
spoor van 300 meter door de
grond heeft getrokken alvorens
'n een diep ravijn te storten. De
wielen, die voor de landing wa
ren neergelaten, hadden daarvoor
de top van een heuvel geraakt.
Het toestel stortte acht minu
ten nadat het radiocontact met
het vliegveld verloren was ge
gaan, neer. Het vliegveld is niet
voor blinde landingen ingericht.
De plaats van de ramp is door
militairen en politie afgesloten
en ook verslaggevers mogen de
plek niet benaderen. Van ver
scheidene fotografen werden op
last van het ministerie van Open
bare Werken de films in beslag
genomen.
De verongelukte Caravelle was
het jongste toestel van dit type
dat in mei door de Air
France in dienst was genomen.
Het is het eerste ernstige onge
luk. dat de uit 27 toestellen be
staande Caravelle-vloot van deze
maatschappij is overkomen.
Sinds in mei 1959 de eerste Cara
velle bij de Air France in dienst
werd genomen hebben deze twee-
motorige straalvliegtuigen voor
de maatschappij veertig miljoen
km afgelegd en 20.300.000 passa
giers vervoerd.
(In januari 1960 is nabij An
kara een Caravelle tegen een
heuveltop gevlogen. Hierbij kwa
men 42 mensen om het leven.
Dit was het enige andere ern
stige ongeluk met een Caravelle».
Het is het tweede vliegtuig
ongeluk dat zich dit jaar in Ma
rokko voordoet. Op 11 juli stort
te een Tsjeehoslovvaakse Iljoes-
jin bij Casablanca neer, waarbij
alle 72 inzittenden de dood von
den.
Onder de omgekomenen bevin
den zich de Australische ambas
sadeur te Cairo, John Quinn, de
economische adviseur van de
Franse ambassade te Rabat,
Laurent, mevrouw Nadine Syl-
vère-Clouzet. de directrice van
het persbureau „Agence Centrale
de Presse" in Marokko, en prins
Sachry van Koeweit.
NIEUWE UITKIJKPOST
VOOR VOLKSPOLITIE
Aan de Oostberlijnse kant van
het Teltowkanaal heeft de Volks-
poütie een hoge uitkijktoren ge
bouwd. Na het sluiten van dn
sectorgrenzen zijn vele Oostduit
sers over het kanaal naar dn
vrijheid gezwommen.
SPAAK NAAR MOSKOU
UITGENODIGD
Premier Chroesjtsjov heeft de
Belgische minister van Buiten
landse Zaken Paul-Henri .Spaak
uitgenodigd hem in Moskou *.e
bezoeken. De gewezen secretaris
generaal van de NAVO heeft de
uitnodiging aangenomen en ver
trekt 19 september naar de Rus
sische hoofdstad, zo meldt radio-
Moskou.
TWEE MAANDEN
GEVANGENISSTRAF
VOOR PACIFIST PROF.
BERTRAND RUSSELL
Omdat hU heeft geweigerd te be
loven dat hij niet meer de wet zal
overtreden in zijn strijd tegen
de kernwapenen is prof. graaf
Rertrand Russell, de vermaarde
Engelse pacifist door een reeht-
fc-ank in Bowstreet in Londen
veroordeeld tot twee maanden
gevangenisstraf. Foto: Toen prof.
Russell dinsdagochtend gearmd
met zijn vrouw bij het gerechts
gebouw arriveerde, werd hij door
vele volgelingen enthousiast
toegejuicht.
WEER TWEE
KERNONTPLOFFINGEN
IN DE SOWJET-UNIE
De Sowjet-Unie heeft woens
dag twee kernproeven in de at
mosfeer genomen, zo heeft de
atoomenergiecommissie, in Was
hington bekendgemaakt.
De kernbommen die bij deze
achtste en negende Sowjetrussi-
sche proef tot ontploffing werden
gebracht waren volgens de com
missie van de lage of de midden
klasse. Een kernproef werd ge
nomen in het gebied van Semi-
palatinsk in Centraal Azië, de
andere bij Nova Zembla.
In een woensdag door het
Witte Huis uitgegeven verkla
ring zegt president Kennedy, dat
indien alle betrokken regeringen
zich ten doel stellen te zoeken
naar middelen om een eervolle
vrede te bewaren, er geen nood
zaak bestaat zijn toevlucht tot
geweld te nemen.
De president verklaarde het
van het grootste belang te ach
ten, dat geen eenzijdige hande
lingen worden ondernomen die
vreedzame vooruitgang onmoge
lijk zouden maken.
De aanwezigheid in New York,
de volgende week, van de Russi
sche en Amerikaanse ministers
van Buitenlandse Zaken zal, al
dus de' Amerikaanse president
verder, gelegenheid bieden voor
ernstige besprekingen over Duits
land en andere problemen, als
de Sowjet-Unie daartoe bereid
blijkt.
De volgende week zal de mi
nister van Buitenlandse Zaken de
leiding op zich nemen van de
Amerikaanse delegatie naar de
algemene vergadering van de
Verenigde Naties.
Naar wij vernemen zal ook de
Sowjet-minister van Buitenland
se Zaken„Gromyko aanwezig zijn.
Dit zal gelegenheid bieden
voor ernstige besprekingen over
Duitsland en andere problemen,
als de Sowjet-partij daartoe be
reid blijkt te zijn.
De president verklaarde ver
der, dat diplomatieke kanalen
open staan om constructieve
stappen voor vermindering van
de spanning te verkennen. Ook
zijn andere middelen beschik
baar wanneer zij een goed deel
zouden kunnen dienen. De presi
dent zei echter niet welke mid
delen dit waren.
President Kennedy gaf zijn
verklaring uit na zijn besprekin
gen met president Soekarno van
Indonesië en president Modibo
Keita van Mali, die hem een
boodschap van de conferentie
van niet-verbonden landen heb
ben overgebracht.
De verklaring werd niet uitge
geven als een communiqué, doch
als een verklaring van de presi
dent persoonlijk die kennelijk
was bedoeld als een duidelijk
antwoord op de missie van de
buitenlandse bezoekers.
NIEUWE TOURNEE
VAN DE GAULLE
Op 21 september zal generaal
De Gaulle opnieuw op tournee
gaan in de provincie, aldus is of
ficieel bekendgemaakt. Dit is de
twaalfde reeks bezoeken aan de
provincie sinds De Gaulle presi
dent werd.
De laatste tournee was reeds
vastgesteld voordat de aanslag
op zijn leven van vorige week
werd gepleegd. De Gaulle heeft
er echter op gestaan, dat de
plannen ongewijzigd blijven.
Reuter tekent hierbij aan. dat
het moeilijk zal zijn waterdichte
veiligheidsmaatregelen te tref
fen omdat De Gaulle de gewoon
te heeft zich tussen de menigte
te begeven. De aanstaande tour
nee geldt de departementen
Aveyron, Lozère en Ardèche.
U raakt pijn en pijntjes.kwijt.90c
TIJDELIJK REGEN
Het K.N.M.I. deelt mede:_
Ten zuiden van IJsland',bevindt
zich een diepe depressie,: die
wordt omgeven door een uitge
strekt stormveld. Deze depressie
veroorzaakt in onze omgeving
een zuidwestelijke stroming
waarmee zachte en vochtige
lucht naar noord-west Europa
wordt getransporteerd. Het front
'dat de westelijke begrenzing van
deze lucht vormt strekt zich uit
van de Noordse kust naar het
Engelse Kanaal en beweegt, voor
afgegaan door een regengebied,
langzaam naar het oosten. Ten
zuidwesten van Ierland bevindt
zich in dit front een storing die
naar de Noordzee koerst. Op de
nadering hiervan zal de wind bij
ons weer toenemen tot krachtig
of hard, terwijl opnieuw een
regenzone kan worden verwacht.
medegedeeld door het K.N.M.I. te
De Bilt, geldig tot hedenavond.
Veel bewolking
Half tot zwaarbewolkt met nu
en dan regen. Matige tot krachti
ge aan de kust wellicht harde
wind tussen zuidwest en zuid. In
het algemeen iets lagere tempe
raturen dan gisteren.
DONDERDAG
14 SEPTEMBER
v.m.
n.m.
Breskens
4.09
4.23
Terneuzen
4.44
4.58
Hansweert
5.24
5.38
Walzoorden
5.34
5.48
VRIJDAG 15 SEPTEMBER
Breskens
Terneuzen
Hansweert
Walzoorden
v.m.
4.42
5.17
5.57
6.07
n.m.
4.58
5.33
6.13
6.23
ZON
op onder
Sept.
14 6.12 18.59
15 6.13 18.56
MAAN
op onder
10.36
11.44
21.02
21.32
