Eventuele onderhandelingen met Moskou over Berlijn De toestand in en om Berlijn Rondom de kwestie Nieuw-Guinea Weero verzicht I DRENTE ƒ1,55 Arrestaties van buitenlanders bij de Katangaanse gendarmerie Jeelattraciie DAG KALJOUW SStSJS. rusland houdt dienstplichtigen aan geen'britse duikboten in sowjet-wateren Radio de Koek TV. TELEVISIE RADIO de BUCK HOOGWATER ZON- en MAANSTANDEN WEERBERICHT (tra voordelig :ondere aan- igenschappen en Castella de week bbelvoordeei ze gewone woensdag a Koffie- en Thee- bekend GEHAKT 1,45 0,90 TïTs NU f 1;gg PPEN 500 gram 1,59 1ST NU slechts 45 cent ITE BOEREHOOFD- tractatie eukenis! ballen en poulet 89 cent 'ballen en poulet 98 cent ÏSWAREN, nit onze en stukken beter) rviee, naar Uw Top- TELEFOON 2683 Frankering b« abonnement: Terneuzen Directeur-Hoofdredacteur I. van de Sande Redactieadres: Noordstraat 55—57 ^Sinistratie-adres: Smidswal Telefoon 2073 Gironummer 38150 DE VRIJE ZEEUW WOENSDAG 30 AUGUSTUS 196] 17e Jaargang Nr 5382 Verschijnt dagelijks Uitgeefster N.V. v/h Firma P. J. van de Sande te Terneuzen Advertentieprijs per mm 15 ct; minimum per advertentie ƒ2,25. Rubriek Kleine Advertenties (géén handela advertenties)5 regels 1,Iedere regel meer 20 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling. Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres Bureau van dit Blad, 20 cent meer. Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur. Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur. Van welingelichte diplomatieke ,ijde te Londen is dinsdag ver nomen dat de Westelijke mogend- r heden de idee van een formele nota als antwoord op de Russi- sche nota van 3 augustus over Berlijn hebben opgegeven. Het was bekend dat de Westelijke regeringen werkten aan een dergelijke nota. Men vroeg zich af of in zo'n nota een positief Initiatief tot onderhandelingen met de Sowjet-Unie over Berlijn zou worden gedaan. Aangenomen wordt dat de Amerikanen cn „Tass" meldt dat de Sowjet russische regering heeft besloten de dienstplichtigen, die dit jaar met groot verlof zouden gaan, voorlopig onder de wapenen te houden. Het besluit is genomen door de regering en het centrale partij- r comité. De dienstplichtigen worden on der de wapenen gehouden „tot dat er een vredesverdrag met Duitsland is gesloten". Als reden voor het besluit wordt opgege ven dat de NAVO-leden ,,de inter, nationale toestand op elke denk bare wijze verergeren". In het besluit wordt onder meer verklaard: „Indien de impe rialisten, in verband met het slui ten van een vredesverdrag met Duitsland, opnieuw pogen ons in de afgrond van de oorlog te sleu ren, zuilen zij ondervinden dat wij tenvolle besloten zijn de krachten, die op het verwekken van agressie uit zijn, voor altijd uit te schakelen' Het aantal dienstplichtigen, waarom het gaat, wordt in het besluit niet genoemd. Gezegd wordt slechts dat de .minister van Landsverdediging Malinovs- ki opdracht heeft gekregen „het noodzakelijke aantal soldaten, matrozen en onderofficieren", dat dit jaar met groot verlof zou gaan, tot nader order onder dc wapenen te houden. In de Russische verklaring wordt verder gezegd, dat de NA- VO-landen „rechtstreekse bedrei gingen jegens de communisti sche landen uiten, hun bewape ning versnellen en een oorlogs psychose kweken." „Het centrale partijcomité en de Sowjet-regering hopen, dat het gezonde verstand in de lei dende kringen van de Verenigde Staten, Engeland, Frankrijk en de andere westerse staten niet in zullen gaan tegen de wil van hun volken, die groot belang hebben bij handhaving en versterking van de vrede," aldus de verkla ring. De Sowjet-Unie zal nimmer het eerst haar toevlucht tot wa pengeweld nemen. Haar strijd krachten verkeren echter altijd in staat van volledige paraatheid en zij staan immer gereed om elke aanvaller een verpletteren de nederlaag toe te brengen. Wij hebben vrede nodig. Wij strekken de vriendschapshand uit naar de volken van de Ver enigde Staten, Groot-Brittannië en Frankrijk en naar de bewo ners van alle andere landen. Laat ons in vrede tezamen leven." De woordvoerder van het Brit. se ministerie van Buitenlandse Faken heeft dinsdag meegedeeld dat geen enkele Britse duikboot de territoriale wateren van een vreemde mogendheid is binnen gevaren. Om praktische redenen, zo voegde men hieraan toe. hou den de Britse duikboten zich bui ten de twaalfmijlszone van de Sowjet-Unie, hoewel de Britse regering de breedte van deze zone niet erkent. De woordvoerder zei dit naar aanleiding van een verklaring van Tass. dat vreemde duikboten voor spionagedoeleinden in de Russische territoriale wateren zijn doorgedrognen. President Soekamo over de conferentie te Belgrado President Soekamo wan Indo nesia heeft, dinsdag te Karatsji gezegd dat hij zich op de con ferentie van regeringsleiders van niet-gebonden staten te Belgra do niet zal uitspreken voor de vorming van een derde blok van neutrale landen. President Soekamo, die met een groep van 44 Indonesiërs een tussenlanding te Karatsji maakte, zei voorts dat er voor bereidingen worden getroffen voor een Afrikaans-Aziatische conferentie die zo spoedig mo gelijk zal moeten worden ge opend. Britten meer voor een dergelijk initiatief voelden dan de Fransen. Van genoemds zijde te Londen werd verder vernomen dat de Westelijke mogendheden thans waarschijnlijk mondeling contact met de Russische regering zul len zoeken, vermoedelijk door hun ambassades in Moskou. De Westelijke mogendheden zijn tot de conclusie gekomen dat de notawisseling geen bevre digende resultaten heeft opge leverd, aldus zei men in deze kringen op de suggestie dat me ningsverschillen tussen de Ver enigde Staten en Groot-Brittan nië enerzijds en Frankrijk ander zijds tot dit besluit hebben ge leid. FRANKRIJK AKKOORD MET WESTERSE VOORSTELLEN VOOR ONDERHANDELINGEN MET DE RUSSEN OVER BERLIJN Het Amerikaanse blad „New York Times" meldt dat de Ver enigde Staten en Frankrijk maan dag overeenstemming hebben bereikt over een compromis over de kwestie of het Westen al of niet moet voorstellen met Ue Sowjet-Unie te onderhandelen over Berlijn. De Berlijnse oorrespondent Gruson schrijft van gezagheb bende zijde te hebben vernomen dat door dit compromis de Ame rikaanse en de Westduitse minis- f Advertentie) Noordstraat 102 - Telefoon 3124 Terneuzen ter van Buitenlandse Zaken, Rusk en Von Brentano, zich zo stellig hebben kunnen uitlaten over aanstaande onderhandelin gen met de Russen. Het compromis houdt onder meer in dat in de Westelijke ant woordnota's op de Russische nota van 3 augustus geen enkele zinsnede wordt opgenomen over de mogelijkheid van onderhan delingen. In de Russische nota van 3 augustus werden de voor waarden voor onderhandelingen uiteengezet. Frankrijk heeft er daarentegen mee ingestemd dat de Russen informeel en waarschijnlijk dooi de Verenigde Staten gepolst zul len worden over dergelijke onder handelingen. Minister Rusk zou dan op de bijeenkomst van de ministers van Buitenlandse Za ken van de Westelijke grote mo gendheden op 19 september re Washington rapport uitbrengen van deze informele benadering, aldus de „New York Times". Conferentie van ministers van Buitenlandse Zaken vóór vergadering van de Verenigde Naties Een woordvoerder van het Amerikaanse ministerie van Bui tenlandse Zaken, Lincoln White, heeft gisteren bevestigd dat de vier Westelijke mogendheden zijn overeengekomen een confe rentie van ministers van Bui tenlandse Zaken te houden vóór. dat dc algemene vergadering van de Verenigde Naties begint. Datum en tijdstip van deze conferentie zijn nog niet vast gesteld. Volgens Lincoln White is het echter waarschijnlijk dat Je conferentie in Washington ge houden zal worden. Franse reactie op verklaring van Von Brentano In officiële Franse kringen was men maandagavond nogal verwonderd over de verklaring van de Westduitse minister van Buitenlandse Zaken, Von Bren tano, dat het Westen dc Russen binnenkort zal voorstellen be sprekingen over Berlijn te begin nen. Bijzonder verrast toonde men zich door de opmerking van Von Brentano, dat men over een dag of twee meer zal weten over de Franse houding. In diploma tieke kringen in Parijs wees men erop dat de Westelijke geallieer den in Washington vrijwel zon der onderbreking overleg plegen over Berlijn. De Westduitse president Hein- rich Lübke heeft dinsdag onver wacht een bezoek aan West-Ber- lijn gebracht. Hij kwam dinsdag avond met een speciaal vliegtuig op het vliegveld van Tempelhof aan. „Reuter" meldt uit Coburg, in West-Duitsland, dat de Westduit se grenspolitie heeft medege deeld dat een Amerikaanse sol daat. die maandagavond j.I. de grens tussen de beide Duitslan- den per ongeluk nog geen meter had overschreden, door een Oost- duitse patrouille gevangen is ge nomen. Een woordvoerder van het Westberlijnse stadsbestuur ver klaarde dat de president, die zijn vakantie na de afsluiting van de sectorgrens tussen Oost- en West-Berlijn. op 13 dezer, had onderbroken, de wens had geuit zich persoonlijk in West-Berlijn van de gang van zaken aldaar op de hoogte te stellen. De woordvoerder sprak er zijn voldoening over uit dat president Lübke zo snel het besluit had ge nomen om zich naar West-Ber lijn te begeven. Lübke. die verschillende dagen in West-Berlijn zal blijven, zou nog dinsdagavond het program ma voor zijn verblijf met ver tegenwoordigers van het stads bestuur bespreken. Ook in Berlijn was niets over de komst van de president mee gedeeld. Er waren dan ook op Tempelhof geen verslaggevers of radio-journalisten aanwezig om Lübke te verwelkomen. De Westduitse grenspolitie ver klaarde nog dat de door de Oost duitsers opgerichte prikkeldraad versperring in het gebied van NeustadtCoburg op de plaats, waar de Amerikaanse soldaat werd gearresteerd, verscheidene meters binnen de Oostduitse grens loopt. Een Beierse douane-ambtenaar verklaarde dat de Amerikaan, die 's nachts werd gearresteerd, in de buurt van de prikkeldraad versperring stond, waarbij hij zich net even op Oostduits ge bied bevond. Hij zag hoe een aan tal figuren uit het duister op dook en de soldaat omsingelde, die vervolgens werd weggeleid. PRINSES IRENE TERUG r VAN VAKANTIE IN MEXICO EN CANADA Dinsdagochtend vroeg is H. K. H. Prinses Irene op Schiphol terug gekeerd na een vakantie van zes weken in Mexico en Canada. De foto toont de Prinses in vrolijk gesprek niet dc Mexicaanse am bassadeur in Nederland, Z. E. Rafaël Fuentes, die naar Schip hol was gekomen om haar te verwelkomen. (Adv.) 1 BONAFIDE SERVICE GELEIDELIJKE BETALING NOORDSfR, 84-86 TEL 01150-25 73 ItRNHJZfN DE VERJAARDAG VAN PRINSES WILHELMINA De particulier secretaresse van H. K. H. Prinses Wilhelmina deelt mede, dat Prinses Wilhelmina dit jaar haar verjaardag niet thuis op het Loo. doch elders zal vie ren, en ook daarna enige tijd afwezig zal zijn. In verband hiermede verzoekt de Prinses degenen, die gewoon waren haar op haar verjaardag bloemen te zenden, hoezeer zij liet ook op prijs stelde, het dit jaar achterwege te willen laten. INDONESISCH COMMENTAAR OP BRITSE UITNODIGING AAN SOEKARNO In Indonesische regeringskrin gen toonde men zich zeer ver heugd over de uitnodiging van koningin Elizabeth aan president Soekarno voor een staatsbezoek aan Engeland. Deze uitnodiging werd be schouwd als een nederlaag voor Nederland. Een hoge ambtenaar van het Indonesische ministerie van Bui tenlandse Zaken zei: „De uitno diging is een overwinning van dc Indonesische buitenlandse po litiek over de Nederlandse poli- De V.N. cn Katanga De strijdkrachten van de Ver enigde Naties hebben tot nu toe ongeveer 81 buitenlanders, die bij de Katangaanse gendarmerie dienden, gearresteerd, zo heeft een woordvoerder van de vol kerenorganisatie maandagavond in New York meegedeeld. Maar, zo zei hij, er zullen nog honderden arrestaties volgen. De buitenlanders zullen allen uit Katanga gezet- worden. De ar restaties waren verricht in Eli- sabethstad en alle andere strate gische centra van Katanga. De operatie had ten doel bloedver gieten te voorkomen. De woord voerder legde er de nadruk op dat de volkerenorganisatie het Katangaanse leger niet wil ont wapenen. Er was tot nu toe geen STAKING TN CHILI AFGELAST Het Chileense algemene vak verbond heeft maandagavond meegedeeld dat een staking van twee dagen die dinsdag overal in Chili zou zijn begonen, is af gelast. Volgens het verbond is bij een stemming gebleken dat de mees te vakbonden tegen deze staking waren. LATER AFKOELING Het K.N.M. I. deelt mede: Boven Noord-Duitsland hand haafde zich het zwaartepunt van een krachtig gebied van hoge- luchtdruk, dat in geheel West- Europa opnieuw voor een stra lende dag zorgde. Liep het kwik WOENSDAG 30 AUGUSTUS v.m. n.m. 4.37 4.56 5.12 5.31 5.52 6.11 6.02 6.21 Breskens Terneuzen Hansweert VValzoorden DONDERDAG 31 AUGUSTUS Breskens Terneuzen Hansweert Waizoorden v.m. n.m. 5.25 5.42 6.00 6.17 6.40 6.57 6.50 7.07 30 31 ZON op onder 5.47 19.33 5.49 19.31 MAAN op onder 21.55 11.11 22.25 12.24 in ons land op tot ongeveer 28 graden, van Engeland werden waarden van 32 graden gemeld en uit midden- en west-Frankrijk zelfs 38 graden. Deze warme lucht stroomde in de middag en avond langzaam in de richting van ons land, waardoor heden het kwik in de ochtend snel kan oplopen. Over de Britse eilanden trekt echter een zwak koufront oost waarts en dit kan met wind van zee in de loop van de dag Neder land binnendringen. Vooral aan de kust zal dit met afkoeling ge paard gaan. Het front zelf is van weinig betekenis en er komt dan ook vrijwel geen bewolking in voor. Een nieuw oceanisch hoge- drukgebied breidt zich achter dit front in sterkere mate naar de Britse eilanden uit. medegedeeld door het K.N.M.I. te De Bilt, geldig tot hedenavond. Tijdelijk zeewind Droog en vrij zonnig weer. Zwakke tot matige wind uit rich tingen tussen zuid en west. Aan vankelijk warm tot zeer warm; later afkoeling. verzet gepleegd. Aan de actie van de volkerenorganisatie had den 2.500 man deelgenomen. De hoofdvertegenwoordiger van de Verenigde Naties in Katanga, Connor O'Brien, had maandag morgen vroeg met president Tsjombe gesproken. Deze had met het vertrek van de buiten landers ingestemd. DE BUITENLANDSE OFFICIEREN IN KATANGA De Noorse kolonel Egge, die het optreden van de Ver. Naties in Katanga leidt, heeft dinsdag verklaard, dat vrijwel alle 500 buitenlandse officieren van pre sident Tsjombes leger onder toe zicht van de Ver. Naties staan en in de komende dagen het land zullen verlaten. Intussen heeft de bevelhebber van de Katangaanse gendarme rie, kolonel Moke, meegedeeld dat het werk van de gendarmerie ernstig wordt belemmerd dooi de verwijdering van de Europese officieren. Deze hadden de sleu tels van de deuren en bureaus van het hoofdkwartier meegeno men, waardoor er niet kon wor den gewerkt. Kolonel Moke ver zocht ook om piloten voor het besturen van hefschroefvlieg- tuigen. Rus die niet terug wilde omgekomen bij val uit de vierde verdieping van hotel in Caen Een Sowjetrussische toerist, de 47-jarige Vsevolod Kravtsjen- ko, is maandag omgekomen bij een val uit de vierde verdieping van zijn hotel in Caen. De man, een schrijver en journalist uit Moskou, had een brief achterge laten waarin hij zei dat hij „het niet eens was met het regime" in de Sowjet-Unie en had beslo ten niet naar Moskou terug te keren, zo heeft de politie ver klaard. Kravtsjenko maakte met 25 andere Sowjetrussische vakan tiegangers, voornamelijk tech nici en intellectuelen, per auto bus een rondreis door Frankrijk. De politie achtte de mogelijk heid van een ongeluk uitgeslo ten. De rest van de brief, waarin uitgelegd werd waarom Kravt sjenko geen politiek asiel had ge vraagd, werd door de politie niet vrijgegeven. Twee functionaris sen van de Sowjet-Russische am bassade in Parijs zijn in Caen voor een onderzoek aangekomen. tiek waarbij getracht werd de Indonesische pogingen om goede betrekkingen met het Westen te onderhouden, te belemmeren. De bondgenoten van Neder land in de NAVO hadden in het verleden geprobeerd loyaliteit aan de Nederlanders te tonen door hun politiek te steunen. Maar nu hebben de Britten als soevereine natie gezegd dat zij geen dictatuur van een stil staande Nederlandse politiek wensen. Het bezoek dat een Britse han delsmissie kortgeleden aan Indo nesië bracht, heeft de Nederland se propaganda uit de weg ge ruimd die wilde aantonen dat Indonesië voor een ineenstorting stond. De Britse politiek is ge wijzigd van een voorzichtige hou ding in een open houding. De Britten werden zich ervan bewust dat Indonesië, met of zonder Groot-Brittannië, in staat is zich snel te ontwikkelen en een beslissende factor te worden wat betreft de Britse belangen in het Verre-Oosten. Deze uitnodiging wettigt de Britse politiek van „Indonesië betekent zaken doen. Het is voor politici niet moei lijk te voorzien dat de Britten tenslotte aandrang op Neder land zullen uitoefenen voor de teruggave van West-Irian aan Indonesië", zo zei genoemde ambtenaar. In diplomatieke kringen in Londen toonde men aanzienlijke verbazing over berichten volgens welke Indonesië verwacht dat Engeland bii Nederland erop zou aandringen Westelijk Nieuw-Gui- nea aan Indonesië over te dra gen. Eind juni verklaarde Joseph Godber, minister van staat van Buitenlandse Zaken in het Huis van Afgevaardigden nog dat Groot-Brittannië Nederland als de soevereine mogendheid in Westelijk Nieuw-Guinea be schouwt. Hij voegde hieraan toe: „De Britse regering heeft geen recht streeks belang in de kwestie be halve haar algemeen belang bij het behoud van vrede en veilig heid in Zuid-Oost-Azië". De woordvoerder van het Brit se ministerie van Buitenlandse Zaken zei dat hij nog geen .offi cieel bericht had ontvangen over de verklaringen die een vooraan staand functionaris van het In donesische ministerie van Bui tenlandse Zaken zou hebben af gelegd. „HISTORISCHE MOMENTEN" IN KWESTIE- NIEUW-GUINEA De voorzitter van de economi sche nationale plannen van pre sident Soekarno, Moh. Yamin, heeft gezegd dat september en kele „historische momenten zal opleveren in de Indonesische strijd om Westelijk Nieuw-Gui nea van de Nederlanders terug te krijgen". Mohammed Yamin, die met de president naar de neutralistische topconferentie in Belgrado is ge reisd, zei maandagavond dat de kwestie op deze conferentie ter sprake zal worden gebracht. Na deze bijeenkomst zal Indonesië met de andere Afrikaans-Aziati sche landen wachten op de Ne derlandse reactie. „Tegen eind september kan de situatie worden bevroren of ge heel ontdooid worden. De Neder landers kunnen de Indonesische opwekking om het gebied eervol te verlaten, aanvaarden of in een zeer precaire situatie strom pelen. Als de benadering van presi dent Soekarno door de Neder- er weer normale betrekkingen tussen Indonesië en Nederland zijn. Maar als dit niet gebeurt, zullen wij de Nederlandse uitda ging op alle gebieden beantwoor den. Wederom komt het licht van Indonesië", aldus Moh. Yamin. JONGEREN VAN DE K. V. P. OVER HET NW.-GUINEA BELEID De jongerengroepen van de K. V. P. in de kringen Maastricht en Den Bosch hebben een brief gericht aan het bestuur van de K. V. P. over het Nieuw-Guinea- beleid. Zij verzoeken het partijbestuur het tot nu toe gevolgde beleid van de regering te blijven steu nen en zich bij het bepalen van het standpunt van de partij niet te laten leiden door het schrijven van de Nijmeegse hoogleraren. Verder vragen deze jongeren aan het bestuur van de K. V. P. er nauwlettend op toe te zien, dat de leden van de Tweede Kamer fractie niet afwijken van het over Nieuw-Guinea bepaalde in het werkprogram van de partij voor de parlementaire periode van 1959—1963. Zij doen een beroep op de Nederlandse maatschappelijke organisaties, en onder hen spe ciaal de Katholieke, om zich open te stellen voor de noden van de Papoeabevolking en te over wegen in hoeverre een vredes- korps kan bijdragen tot de leni ging van deze roden. Bij de K. V. P.-fracties in de Eerste en Tweede Kamer der Staten-Generaal zal men er even tueel op moeten aandringen ruime overheidssteun te bepleiten voor een dergelijk vredeskorps. De jongerengroepen zijn van mening, dat niet de belangen van Nederland bepalend mogen zijn voor het beleid van de rege ring en de partij, maar dat al leen de belangen van de Papoea bevolking maatgevend zijn. Ze zijn de overtuiging toegedaan, dat een snelle ontwikkeling van de Papoeabevolking het enige juiste beleid voor de regering kan zijn. De Verenigde Naties moeten hierbij zo veel mogelijk worden ingeschakeld. De Papoeabevolking moet ruim in dé gelegenheid worden gesteld zich te oriënteren over alle mo gelijkheden tot zelfbeschikking, aansluiting bij Indonesië niet uitgezonderd. Niet Nederland, maar de Pa poeabevolking zelf zal over de uiteindelijke status vanNieuw- Guinea moeten beslissen. Deze jongeren beschouwen „een af wijking van dit duidelijke belang van de Papoeabevolking zoals een overdracht van het land van de Papoea's aan een dictatuur om welke Nederlandse belangen dan ook, als een verraad aan een volk, dat zijn vertrouwen in Nederland heeft gesteld". SPOORWEGONGELUK IN FRANKRIJK Dinsdagmiddag is een per sonentrein op de lijn van Parijs naar Roscoff, in het Franse de partement Finistère, bij het sta tion van Theil, ten westen van Parijs, ontspoord. Hierdoor zijn drie mensen om het leven gekomen, terwijl er zeven ernstig en omstreeks twin tig licht werden gewond. Van de trein liepen tien rijtuigen uit Je rails. Functionaissen der Franse spoorwegen oeelden later mede, dat bij het ongeluk vijf personen zijn gedood en vijfentwintig ge landers wordt aanvaard, kunnen wond.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1961 | | pagina 1