De tandarts van Georgetown a President Quadros van Brazilië afgetreden Geen oorlog om Berlijn Weero verzicht Medestrijder van Castro? Verenigde Staten gaan reservisten oproepen ZON- en MAANSTANDEN WEERBERICHT HOOGWATER Radio de Koek MAANDAG 28 AUG. uur ;ctaculaire verfilming ORGES MARCHAL IANM nemascope Film ste tijdperk van Cleo- le heerseres die over mannen verdierf. avonturen die van van de Nijl een strijd- ;gioenen die gedoemd schoonheid van een benemend schouwspel 'ilming van een bewo- oegang boven 14 jaar. ■SDAG 30 AUGUSTUS 8 uur uwste film van: n YVES MONTAND met RANKIE VAUGHAN lemascope Film: aarin MARILYN MON- AND zich meesterlijk in de liefde. Hij heeft r zij heeft alles mee ie zonnige verlokkende stoere charme van de ijke film 14 jaar. 3N GENADE. 14 jaar NDAG 26 AUGUSTUS wij U: FELICIA FARR inicolor Western: senjacht, zó grimmig en ag. Vóór hen: een moor- ide bergen. Achter hen: en moordlustige sheriff. I en beslopen door ban- m kans van één op een spannend met actie ge- Toegang boven 14 jaar. Idag 2 uur: et Luxor-Theater. Aanvang 6.30 en 9 uur US Aanvang 3.45 uur muziekparade van schla- gespeeld door: a, Alice en Ellen Kessler, rold, Bill Ramsey en inz Böhm. )ans! Amusement van de a vol overbekende schla- Toegang alle leeftijden. ANDAG 28 AUGUSTUS ng 8 uur lN en KEN LYNCH in: mulaire luchtlandingen uit erfilmd. Zij werden in de vijandelijke troepen en naar de vrijheid! Over- het glasharde devies van Toegang 14 jaar. EOEKIIANDEL VAN CE SANDE ïiiiiiiiiiniiiiuiiiiiifiiiiiniHiiiiniinimiiBiBmnBM*111®' 'ste modellen in voorraad, DAVONETTE enz. ELS-RISSEEUW - TERNEUZEN - TEL. 2a9J geheel Zeeuws-Vlaanderen aatsing Frankering bij abonnement: Terneuzen Directeur-Hoofdredacteur I. van de Sande Redactie-adres: Noordstraat 55—57 Administratie-adres: Smidswal Telefoon 2073 Gironummer 38150 Abonnementsprijs: ƒ6- per kwartaal; peJ maand ƒ2,per week 48 ct. Losse nis 9 ct. DE VRIJE ZATERDAG 26 AUGUSTUS 1961 17e Jaargang Nr 5379 Verschijnt dagelijks Uitgeefster N.V. v/h Firma P. J. van de Sande te Terneuzen Advertentieprijs per mm 15 ct; minimum per advertentie ƒ2,25. Rubriek Kleine Advertenties (géén handel» advertenties)5 regels 1,Iedere regel meer 20 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling. Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres Bureau van dit Blad, 20 cent meer. Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur. Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur. Het is zeer goed mogelijk, dat op een niet al te ver verwijderde dag de foto van een knappe In diër naast die van Fidel Castro in de bladen zal prijken. Sinds de 21ste augustus bezit Latijns- Amerika naast Cuba namelijk een tweede links-radicale staat Op die óag zijn in Brits-Guyana het buurland van Suriname, ver. kiezingen gehouden. POLITIEK NADER DAN TANDEN EN KIEZEN In deze Britse bezitting heerst al vele jaren, in tegenstelling met Frans-Guyana en liet over zeese Nederlandse rijksdeel, gro te politieke onrust. In het mid den van die onrust staat het echtpaar dr. Tsjeddi en Janet Jagan. Jagan is de beste tandarts van Brits-Guyana en heeft een drukke praktijk in de stille La- luii Street in de hoofdstad Geor getown. Maar de politiek heelt hem altijd nader aan het hart gelegen dan de tanden en kiezen van zijn patiënten. Hij behoort tot de grote groep geïmmigreer de Indiërs, die met een even grote groep negers, een kleine minderheid Javanen en ongeveer twee duizend blanken de rond 500.000 zielen tellende bevolkin„ van de kolonie vormen. In de Verenigde S,taten. waar hij in zijn jeugd studeerde, trouwde hij met Janet Rosenberg, een lid van de ..Young Communist Lea gue of America". Het c-chtpaar begon do sociaie onrust in Brits-Guyana voor een sterke politieke activiteit te gebruiken. De situatie is dezelfde als in vele andere Carai'oische landen: een dunne iaag van plan ters heerst over een overweldi gende meerderheid van mensen, wier voorouders voor een deel als slaven naar het land zijn ge bracht. Jagan en zijn vrouw stichtten de ..Vooruitstrevende Volkspartij", die twee punten op haar programma had; schepping van betere lm ensvoorwaarden en onafhankelijkheid. OVERWINNINGEN Reeds in 1953 veroverde Ja- gans partij de meerderheid in de door de Britten ingestelde ..Le gislative Council", een soort Huis van Afgevaardigden. Maar de regering in Londen zag daar in het begin van een communis tische revolutie", zond drie oor logsschepen en zette Jagan en zijn interim-regering af. In 1957 won hij weer en daar hij toen gematigder geluiden liet horen maakte de Britse gouverneur hem tot minister van Handel. Heel veel vrijheid van handelen had hij echter, onder het veto recht van de gouverneur, niet. De zojuist gehouden verkie zingen zijn gehouden in de scha duw van de onafhankelijkheid, die de Britten voor 1962 aan Guyana hebben beloofd. Jagan behaalde er opnieuw een flinke overwinning in. Tijdens een eni ge tijd geleden door de Britse Labourparty ingestelde onder zoek verklaarde Jagan ,.geen communist" te zijn en zijn vrouw beweerde „op het ogenblik geen partijbindingen te hebben." Of dit de waarheid is, zal vermoede lijk spoedig blijken. Zeker is, vol gens deskundigen, dat de com munisten nergens in Latijns- Amerika zo goed georganiseerd zijn als in Brits-Guyana. En vast staat in ieder geval ook, dat Brits-Guyana een land is, dat aan de politiek van het Ameri kaanse continent nog harde no ten te kraken zal geven. ,GEEN ZOETE WERELD" De kroonkolonie is het produkt van een kolonialisme, dat zich op zekere dag wel wreken moest. De uitbuiting was er even erbar. mingloos als tot. nog niet zo heel lang geleden de onderdrukking van de bevolking. Het was twee honderd jaar lang een slaven- kolonie. Nadat Londen in 1834 de slaven had vrijgekocht, werden Indiërs vrijwel op basis van sla vernij als contractarbeiders ge ïmporteerd. Eerst in 1916 dwong Indië de Engelsen dit systeem op te geven. In 1958 waren in Brits- Guyana geen politieke partijen en geen vakverenigingen meer toegelaten en bestond er geen recht van vrije meningsuiting. Het was, zo schreef eens een be zoeker, „wanneer men van de suiker afziet, geen zoete wereld". BIJDRAGEN GEVRAAGD Toch is Brits-Guyana niet wer kelijk „uitgebuit". De blanke sui kerplanters beperkten hun activi teit tot het kustgebied, waar tegenwoordig bijna 90 procent van de bevolking leeft. In het binnenland ligt nog goud, waar over Walter Raleigh aan konin gin Elisabeth I schreef. Ook an dere bodemschatten ontbreken niet en liggen klaar voor een regering, die er in slaagt de ma laria uit de binnenlanden te ver drijven. Natuurlijk zal ook hier een ontwikkeling enorme bedra gen eisen, die uit het buitenland moeten komen. Jagan heeft al verklaard, dat hij gaarne hulü za] ontvangen van de Verenigde Staten, maar dat hij ook bijdragen van de Sow. jet-Unie beslist niet zal weigeren. (Nadruk verboden.) BINNENVERINGBED /iet beste bed oox gemaakt tfowlwiil 1 SCHUIMRUBBERBED met versterkte middenseclor J fabrieken Zevenbergen GESCHENK VOOR MINISTER-PRESIDENT De minister president, prof. dr. J. E. de Quay viert heden zijn 60ste verjaardag. In verband hiermede werd hem in de giste ren gehouden ministerraad van het koninkrijk een zilveren siga rettendoos aangeboden door de vice-minister-president, drs. H. A. Korthals, namens alle colle gae. die deel uitmaken van de ministerraad van het koninkrijk en de in functie zijnde staats secretarissen. GELUKWENS VAN ADENAUER Bondskanselier dr. Konrad Adenauer heeft een felicitatie- telegram gezonden naar minis ter-president J. E. de Quay, ter gelegenheid van diens zestigste verjaardag. AMERIKAANSE OEFENING IN BERLIJN President Janio Quadros van Brazilië is afgetreden, aldus is vrijdag te Rio de -Janeiro verno men. De persdienst van de president heeft officieel bevestigd dat Quadros zijn functie heeft neer gelegd. Volgens radio-Globo zal de oorzitter van de Kamer van Af gevaardigden. Raneiri Mazilli, het presidentschap op zich nemen. Quadros was in oktober van het vorige jaar met een onge kende meerderheid tot president gekozen. Hij werd in januari als president geïnstalleerd. In zijn campagne beloofde hij een einde te maken aan de cor ruptie en vérstrekkende hervor- Chroesjtsjef: Het is wenselijk dat het over leg over Berlijn zo spoedig mo gelijk begint. Dit heeft Chroesjt- sjef te Sotsji verklaard in een gesprek met de Amerikaanse journalist Drew Pearson, die in tussen naar Moskou is terugge keerd. De Russische premier had ge zegd. dat hij er zeker van was dat er geen oorlog om Berlijn komt. Als Rusland en de Ver. Staten zij aan zij marcheren, zai er geen oorlog komen. Dan zou geen macht ter wereld een oor log kunnen uitlokken. Wij, Ame rika en Rusland, kunnen de wereldvrede waarborgen, zo zou Chroesjtsjef verklaard hebben. Pearson deelde mee, dat de Russische premier hem de tekst had overhandigd van een lange verklaring van de Russische regering over de manier waar op aan de crisis rond Berlijn een einde gemaakt moet worden. De tekst za! maandag 28 augustus in de Sowjet-Unie en de Ver. Sta ten gepubliceerd worden. Volgens Pearson had Chroesjt- siel zich tijdens het onderhoud m welwillende termen over Ken nedy uitgelaten. Chroesjtsjef was echter teleurgesteld wat de OVERSTROMINGEN IN INDIA Door overstromingen in de staat Oettar Pradesj zijn 129 personen om het leven geko- nien, aldus heeft de Indiase mi nister van Bevloeiingswerken en Energie, Hafis Mohammed Ibra him, meegedeeld. Ca. 13.000 hui zen werden beschadigd 8.800 dorpen hebben in meerdere of mindere mate van de overstro mingen te lijden gehad. resultaten van het overleg tus sen hem en Kennedy in Wenen betrof. Pearson zei, dat de Russische premier in een bijzonder goede bui geweest was. De Amerikaan se journalist had twee dagen doorgebracht met Chroesjtsjef en diens gezin van dichtbij leren kennen. AMERIKAANSE SATELLIET GELANCEERD Het Amerikaanss bureau voor lucht- en ruimtevaart (Nasa) heeft vrijdag een satelliet gelan ceerd met behulp waarvan men micrometeorieten wil ontdekken en bestuderen, die de veiligheid van ruimtereizigers in gevaar kunnen brengen. De satelliet, van het type „Verkenner", werd met behulp van een Scout-raket van het eiland Wallops vóór de kust van Virginia afgeschoten. Volgens de Nasa hebben de vier trappen van de raket goed gewerkt. Het is de bedoeling dat de kunstmaan, die ongeveer 60 kg aan instrumenten bevat, in een baan om de aarde komt, waar van het verste punt 980 km en het dichtstbijzijnde punt 450 km van de aarde verwijderd is. De Scout kost aanzienlijk min der dan enkele andere ruimte raketten. Van de drie pogingen die tot dusver zijn gedaan om met behulp van een dergelijke raket een kunstmaan in een baan om de aarde te brengen, is er tot dusver slechts één gelukt. De raket weegt 16.200 kg. De sa telliet, die met de vierde trap één geheel blijft vormen, weegt 85 kg. De „Verkenner" is in een baan om de aarde gekomen, zo heeft de Nasa bekendgemaakt. mingen in te voeren om de ar moede te bestrijden. Hjj werd voor vijf jaar gekozen. In een oriel aan het Congres zei Quadros: „Ik ben door de reactie verslagen." Volgens hem zou er geen vrede in Brazilië zijn als hij zou blijven. Hij drong er bij de Brazilianen op aan de orde te handhaven en deelde mee dat Mazilli het presidentschap op zich heeft genomen. Het Congres heeft vrijdag het ontslag van de president aan vaard. De gouverneur van dc staat Guanabara, Lacerdas, had vrij dag eerder op de dag in een tele visietoespraak gezegd dat de regering van plan was het Con gres blijvend met reces te laten gaan en bij decreet te regeren. Alle radiozenders van Brazilië zenden elke vijf minuten de tekst van Quadros' brief uit. Quadros bevond zich op het ogenblik van de bekendmaking in Sao Paulo voor besprekingen met gouverneur Pinto. De radio heeft gemeld dat alle eenheden van het leger, de lucht macht en de staatsmilitie in Sao Paulo in staat van paraat heid zijn. Quadros had zich dc reputatie verworven een politiek gematigd en economisch conservatief poli ticus te zijn in dc jaren 1954 tot 1958 toen hij gouverneur van Sao Paulo was. Toen hij presi dent was geworden, deelde hij mee „onafhankelijk" buitenlands beleid te zullen voeren in alle kwesties, ook die met betrekking tot de Sowjet-Unie en commu nistisch China. Hij zei echter ook dat Brazilië zijn traditionele poli tiek van samenwerking met de Ver. Staten zou handhaven. In Quadros' brief aan het Con gres werd verder nog gezegd: „De krachten van de reactie zijn tegen mij". Hij zei verder dat zijn geweten hem verplicht af te treden voor het welzijn van Brazilië. „Ik neem mijn oude functies van professor en advo caat weer op", zo besloot hij zijn brief. Gouverneur Lacerda heeft in zijn televisietoespraak van don derdagavond gezegd dat de mi nister van Justitie, Pedrosa Dhorta, hem had verzocht om steun voor „wijzigingen van in stellingen". De minister had eraan toegevoegd dat president Quadros zou aftreden indien hij geen steun van het Congres zou krijgen of het Congres niet kon passeren. Quadros wilde, aldus Lacerda, de zaak aan het volk voorleg gen en het Congres blijvend met recès sturen. De minister had de gouverneur verzekerd dat twee militaire ministers ermee ak koord gingen en dat de derde niet was geraadpleegd. In Sao Paulo is vernomen dat Quadros omstreeks twaalf uur 's middags met een vliegtuig te Sao Paulo aankwam. Toen het vliegtuig werd getankt, sprak Quadros met gouverneur Pinto. Het toestel is vervolgens met onbekende bestemming vertrok ken. Alle troepen zijn in de kazer nes geconsigneerd na de bekend making van Quadros' aftreden. Uit de bondshoofdstad, Brasi lia, is gemeld dat in de federale Kamer de gioWJte verwarring heerste. Vele vertegenwoordigers wilden op hetzelfde ogenblik het woord nemen. Sommige parle mentsleden nemen aan dat de president na een paleisrevolutie gedwongen is zijn functies op te geven. Later werd vernomen dat Qua dros van het burgervliegveld van Paolo naar het militaire vlieg veld van Cumbico in de omge ving van Sao Paulo is gevlogen. DE STRIJDKRACHTEN WILLEN QUADROS' ONT SLAG NIET ERKENNEN De Braziliaanse strijdkrachten willen de geldigheid van het ont slag van president Quadros niet erkennen. REACTIE. Het bericht van het ontslag van president Quadros van Bra zilië is te Washington als een bom ingeslagen. De ambtenaren van de afdeling Latijns-Amerika van het ministerie van Buiten landse Zaken zijn dadelijk in spoedvergadering bijeengekomen om de gevolgen ervan te bestu deren. Hoewel dc Amerikanen er of ficieel het stilzwijgen over heb ben bewaard, hebben Amerikaan se leiders het besluit van Qua dros één van de hoogste Brazi liaanse onderscheidingen aan de Cubaanse minister van Industrie, Guevara, toe te kennen, als een belediging beschouwd. Verder was men in Amerikaanse krin gen niet ingenomen met het plan van Quadros zich uit te spreken voor toelating van communis tisch China tot de Verenigde Na ties. DE KWESTIE LAOS Op de conferentie over Laos in Genève heeft men vrijdag op een bijeenkomst, waaraan een beperkt aantal afgevaardigden deelnam, gsen overeenstemming bereikt over het mandaat van de internationale controlecom missie. De communistische af gevaardigden spraken zich uit tegen Westelijke voorstellen die beoogden1. de invoer in Laos van wapens en oorlogsmateriaal te beperken, 2. telling onder de verantwoordelijkheid van de commissie van Laotische strijdkrachten en buitenlands militair en adviserend perso neel, alsmede inventarisatie van de bewapening en 3. verwijde ring van overtollige wapens, mu nitie en militaire uitrusting uit Laos. Communistische afgevaardig den waren van mening dat een dergelijk mandaat neerkomt op schending van de Laotiaanse soevereiniteit. De conferentie laat de kwestie voorlopig rusten. Maandag neemt men de kwes tie van garantie der Laotiaanse neutraliteit door de commissie in behandeling. Uit een Amerikaanse helikop ter in Berlijn worden traan - gasbommen geworpen ter on dersteuning van de militairen op de grond, die met gasmas kers op, een opstandige menig te moeten verspreiden. De op standige menigte bestaat hier overigens uit Amerikaanse sol daten. DE KWESTIE BIZERTA Kort na de hervatting van het debat over Bizerta in de alge mene vergadering der Verenigde Naties heeft Rymond N'Thepo van Kameroen vrijdag bekend, gemaakt dat 11 Afrikaanse lan den, die vroeger onder Frans bewind stonden, de ontwerpreso lutie zullen steunen, waarin om onderhandelingen op korte ter mijn wordt gevraagd die dan zouden moeten leiden tot terug trekking der Franse troepen u.t Tunesië. Zoals bekend hebben al 32 landen hun steun aan deze resolutie toegezegd. Volgens waarnemers betekent de steun van de 11 de zoge naamde groep Brazzaville dat de ontwerpresolutie met grote meerderheid van stemmen zal worden aangenomen. N'Thepe deed een „plechtig beroep" op Frankrijk om de rechten van Tunesië en de r esoluties van de volkerenorganisatie niet langer te negeren. De Tunesiër Mongi Slim ver klaarde dat aanvaarding van de resolutie een „overwinning van de rede en de gerechtigheid" zal zijn. Tunesië was bereid om met Frankrijk te praten over het tijd schema van en de wijze waarop de evacuatie van de Franse troe. pen moest geschieden. De Amerikaanse minister van Defensie, McNamara, heeft vrijdag bekendge maakt, dat omstreeks 76.500 reservisten van het leger, de vloot en de luchtmacht worden opgeroepen, zulks op grond van de plannen welke president Kennedy op 25 juli heeft ontvouwd. De betrokkenen moeten op 1 oktober opkomen. Het gaat om ongeveer 46.500 reservisten van het leger, 6.400 van de marine en 23.600 van de lucht macht. De minister wilde niet zeggen, hoelang de reservisten onder de wapens zullen worden gehouden. Dit hing af van de duur van de crisis om Berlijn. Hij zei dat het congres de diensttijd van opge roepen reservisten, tot één jaar heeft beperkt. De regering was echter gemachtigd, zo nodig on geveer 250.000 man op te roepen. Op de vraag of hij tevreden was over de maatregelen van de bond genoten van de Verenigde Staten om hun defensie te versterken, antwoordde McNamara bevesti gend. Het marinepersoneel, dat weer in dienst wordt geroepen, omvat militairen die 18 squadrons van de marineluehtvaartdienst zul len vormen en de bemanning van 40 torpedobootjagers. De betrokken luchtmachteen heden omvatten voornamelijk IETS WARMER IN HET BINNENLAND Ons land bevindt zich aan de rand van een zwakke hogedruk- gordel die zich van Frankrijk via Zuid-Duitsland naar de Bal kan uitstrekt. Anderzijds wordt op de Oceaan ten zuiden van IJsland een tamelijk diepe de pressie aangetroffen, die zich maar weinig meer verplaatst. Tussen deze systemen staat een zuidwestelijke stroming die bij ons zachtere lucht heeft aange voerd. Het kweek steeg op sommi ge stations vrijdagmiddag tot 21 graden. Het ziet er naar uit dat ons land zaterdag in deze lucht stroming zal blijven waarbij de temperaturen in het binnenland opnieuw iets hoger kunnen worden. In de stroming bewegen echter kleine storingen en fron ten mee die over de Noordzee trekken en later ook het noord westen van het land kunnen be- invloeden, zodat daar de kans op ZON MAAN op onder op onder 26 5.41 19.42 20.03 5.50 27 5.42 19.40 20.32 7.13 28 5.44 19.38 20.59 8.36 29 5.46 19.35 21.27 9.55 30 5.47 19.33 21.55 11.11 31 5.49 19.31 22.25 12.24 wat regen toeneemt. Er moet een matige en aan de kust af en toe krachtige wind worden verwacht. medegedeeld door het K. N. M. I„ geldig tot hedenavond. ENKELE OPKLARINGEN. Enkele opklaringen en slechts in het noordwesten van het land later kans op wat regen. Matige aan de kust nu en dan krachtige wind tussen zuid en zuidwest. In het binnenland iets hogere mid- dagtemperaturen. ZATERDAG 26 AUGUSTUS v.m. n.m. Breskens 1.30 1.52 Terneuzen 2.05 2.27 Hansweert 2.45 3.07 Walsoorden 2.55 3.17 ZONDAG 27 AUGUSTUS v.m. n.m. Breskens 219 2.37 Terneuzen 2.54 3.12 Hansweert 3.34 3.52 Walzoorden 3.44 4.02 MAANDAG 28 AUGUSTUS v.m. n.m. Breskens 3.08 3.23 Terneuzen 3.43 3.58 Hansweert 4.23 4.38 Walzoorden 4.33 4.48 tactische jagereenhèden, alsmede personeel voor tactische verken ningen en eenheden voor lucht vervoer. Wat de reservisten van het leger betreft, gaat het om de infante- rie-opleidingsdivisie en om pei- soneel voor de medische dienst, het vervoer, de militaire'politie en andere nevendiensten. Nowöstraat 102 - Telefoon 3IA* Terneuzen BESPREKING IN BRUSSEL OVER BRUGSE SCHEEPSWERVEN De Belgische minister van Fi nanciën, de heer Dequae, heeft tijdens een werkbezoek aan Brugge medegedeeld, dat de vol gende week in Brussel een bijeenkomst zal plaatshebben voor het vinden van een oplos sing voor de scheepswerven van Vlaanderen. Volgens het Belgische blad „De Standaard" zal deze verga dering dinsdag a.s. worden ge houden en worden bijgewoond door alle betrokken ondernemin gen en personen. Ook de Griek se reder Onassis zou hebben toegezegd naar Brussel te ko men. Volgens het blad is het niet uitgesloten, dat Wilton Feyen- oord tijdens deze bijeenkomst een bod zou doen voor het over nemen van de werven, waarna zou kunnen worden besloten tot openbare verkoping. TOESPRAAK VAN BOURGUIBA President Bourguiba van Tu nesië heeft vrijdag op een bijeenkomst in Medenin in het zuiden verklaard, dat zijn land niet zal aarzelen de strijd met de wapens te hervatten indien Frankrijk voortgaat de besluiten van de V. N, over Bizerta te ne geren. De algehele ontruiming van Tunesië door de Franse strijdkrachten is onvermijdelijk. Nadat Tunesië's soevereiniteit volledig is geworden is alles mo gelijk, aldus de president. Veie Tunesiërs zijn door Franse ko gels gesneuveld maar op een dag zal alles vergeten zijn. Niet het verleden maar de toekomst alleen zal dan tellen. Wij zullen met Frankrijk samenwerken als met andere mogendheden. „De doden van Bizerta moeten geen belemmering zijn". nummer bestaat uit 10 pagina's.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1961 | | pagina 1