risser
'der
Orisis om Berlijn in ernstiger stadium
ir flesjes
penmand
Amerikaanse waarschuwing
aan de Sowjet-Unie
De algemene vergadering
over Bizerta
ierdag 24 augustus '61
EUWE OOSTDUITSE
LIEDEREN
KENIA
VRIJDAG 25 AUGUSTUS 1961
17e Jaargang Nr 5378
EERSTE BLAD
na nieuwe Sowjetnotas en Amerikaanse
waarschuwing
Benoeming staatssecretaris
van Economische Zaken
te verwachten
Kleding
NOORDSTR. 55
AXIL TI1-773
Het Witte Huis heelt
donderdag een verklaring
uitgegeven waarin wordt
gezegd dat de Verenigde
Staten de Sowjet-Unie er
plechtig voor moeten waar
schuwen dat inmenging
door de Russische regering
of het Oostduitse bewind
met de vrije toegang tot
West-Berlijn „een daad van
agressie" is en dat de Sow
jet-Unie de volledige ver
antwoordelijkheid moet
dragen voor de gevolgen
ervan.
DE VER. STATEN EN DE
NIEUWE OOSTDUITSE
MAATREGELEN
IN EN OM BERLIJN
HET WEER
Reacties op de Russische nota's
LECOURT TREEDT AF
HOOGWATER
ZON- en Ml
INSTAN
BEN
WEERBERICHT
{en
ken
afsluiting van de sector-
is tussen Oost- en West-Ber-
waardoor met geweld een
ie werd gemaakt aan de
htelingenstroom uit Oost-
;sland, schijnt inspirerend
erkt te hebben op bepaalde
tduitse liedjesschrijvers.
Oostduitse radio-omroep Is
ïelijk begonnen met het ten
>re brengen van nieuwe lied'
die volgens het Oostduitse
ibureau A.D.N. „de wanlto°P
lelden van de bazen van
nntstad", de geldspeculanten
die anderen, die 13 augustus
de veiligheidsmaatregelen
de Duitse democratische
ïbliek werden getroffen",
crontsfead" is de naam, die
tduitsers vaak aan West-
lijn geven.
,'e gouverneur van Ken*8'
riek Renison, heeft de v°
ige Mau Mau-leider Keny
die onlangs in vrijheid 1S k
d, ontvangen en met hem g
aken over een aantal kw
die verband houden me-
romst van Kenia, het hen
het vertrouwen in het 1
de vrijlating van gevangei
js een officiële mededeling
robi.
en weeroverz.; 21-00 A
21.10 Kunstprogr.;
fwedstr.; 22.05 Film.
LAAMS BELG. T.V.:
:enfilm; 20.00 Rep. ^we
Istr. (Eurovisie); 20.30 N
0 T V-spel; 21.45 Nwe til ros
mws.22.15 Film; 22.40 NW
Frankerine bij abonnement: Terneuzen
Directeur-Hoofdredacteur I van de Sande
Redactie-adres: Noordstraat 5d57
Administratie-adres: Smidswal
Telefoon 2073
Gironummer 38150
Abonnementsprijs: ƒ6,- per kwartaal; pe*
maand ƒ2,— per week 48 ct. Losse nrs 9 et.
Verschijnt dagelijks Uitgeefster N.V. v/h Firma P. J. van de Sande te Terneuzen
Advertentieprijs per mm 15 ct; minimum per
adverten*ie 2,25.
Rubriek K!°ine Advertenties (géén handel»
advertenties): 5 regels ƒ1.Iedere regel meer
20 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres
Bureau van dit Blad, 20 cent meer.
Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur.
Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur.
De Sow jet-Unie heeft bij En
geland, de Verenigde Staten en
Frankrijk geprotesteerd tegen
het gebruik van de luchtcorri-
dors voor „de ondermijnende en
revanchistische doelstellingen
van de YVestduitse militaristen",
aldus bericht het Sowjet-pers-
agentschap Tass.
In de nota wordt voorts ge
zegd dat de Sowjet-regering de
Amerikaanse regering „meer
malen heeft gewezen op de on
wettige en ontoelaatbare inmen
ging van West-Duitsland in dc
aangelegenheden van West-Ber
lijn". West-Berlijn vormt geen
deel van West-Duitsland en valt
niet onder de bevoegdheden van
de Westduitse autoriteiten, „het
geen door de Westelijke mogend,
heden wordt erkend".
De Amerikaanse regering heeft
echter niets gedaan om „een
einde te maken aan de provoce
rende activiteit van bepaalde
Westduitse kringen in West-
Berlijn".
„Met de stilzwijgende goedkeu
ring van de Westelijke bezet
tingsautoriteiten is deze activi
teit de laatste tijd aanzienlijk ver
groot, speciaal in verband met
de voorstellen die de regeling
van de kwesties Duitsland en
Berlijn beogen.
In het hoofdkwartier van de
Westduitse minister van „zoge
naamde zaken geheel Duitsland
betreffende" Lemmer in West-
Berlijn worden „allerlei provoca
ties en subversieve activiteiten
tegen de Duitse Democratische
Republiek en andere socialisti
sche landen voorbereid en geleid.
Revanchisten, extremisten, sabo
teurs en spionnen woi-den van
West-Duitsland naar West-Ber
lijn overgebracht".
Het gebruik van de luchtcorri-
dors voor dergelijke doeleinden
is „een flagrante schending van
de overeenkomst van 1945. hier
bij werd bepaald dat de lucht-
corridors tijdelijk door de drie
Westelijke mogendheden zouden
worden gebruikt om in de be
hoeften van hun garnizoenen te
voorzien, en niet om de subver
sieve en revanchistische doel
stellingen van het Westduitse
militairisme te dienen.
Officiële vertegenwoordigers
van de Westduitse regering en
de bondsdag komen bijna dage
lijks via de luchtcorridors in
West-Berlijn aan, begeven zich
onmiddellijk op demonstratieve
..inspectietochten'' door de stad
en leggen provocerende, vijandige
verklaringen tegen de D.D.R. cn
de Sowjet-Unie af". De nota
noemt in dit verband de namen
van de voorzitter van de bonds
dag Gerstenmaier, de voorzitter
van de christendemocratische
fractie in de bondsdag Krone, de
leider van de Westduitse socia
listen Ollenhauer en de leider
van de vrije democraten Mende.
•Het steeds grotere aantal
machinaties van leidende West
duitse kringen in West-Berlijn
vormt een aanwijzing dat zij er
doelbewust naar streven de
spanning in dit gebied te vergro
ten met het doel verwikkelingen
en conflicten te veroorzaken om
te trachten ten voordele van de
Westduitse militairisten en re
vanchisten een treffen tussen de
Westelijke mogendheden en de
Sowjet-Unie uit te lokken.
De Sowjet-regering dringt er
op aan dat de Amerikaanse rege
ring onmiddellijk maatregelen
neemt om een einde te maken
aan de onwettige en provoceren
de optreden van West-Duitsland
in Wesf-Berlijn".
De Westduitse „provocaties''
hebben plaats „onder het oog >n
met de instemming van de be
zettingsautoriteiten van de drie
mogendheden in West-Berlijn.
Zij behoren zich echter de ge-
v.-i-o lijke consequenties van der
gelijke provocerende activiteit
bewust te zijn". De Amerikaanse
regering draagt „de volledige
t ei antwoordelijkheid" vo-or deze
consequenties, aldus de nota.
Waarnemers in Londen be
schouwen de situatie die doov de
jongste Sow jetnota's is ontstaan
als potentieel ernstiger dan ooit.
De nota zal dear de werkgroep
voor Duitse kwesties in Wash
ington worden besproken. Op dit
moment wordt geen Westelijk
overleg op hoger niveau dan de
ambassadeurs in Washington
overwogen, zo heeft een woord
voerder van het ministerie van
Buitenlandse Zaken in Londen
meegedeeld.
Zoals bekend bestaat de werk
groep voor Duitse kwesties uit
de ambassadeurs van Frankrijk,
Engeland en West-Duitsland in
Washington en de Amerikaanse
onderminister van Buitenlandse
Zaken voor Europese aange
legenheden.
Een woordvoerder van het
Britse ministerie van Buiten
landse Zaken heeft in een com
mentaar op de jongste Sowjet-
russische nota's verklaard: „In
dien dit een bedreiging betekent
van de gealieerde luchtverbin-
dingen met West-Berlijn, moet
deze zaak bijzonder ernstig wor
den opgenomen".
Omtrent de aanvallen in de
Sowjet-nota's op Westduitse be
drijvigheid in West-Berlijn zei de
woordvoerder: ..Naar onze me
ning handelen de Westduitsers
niet op de wijze, waarvan zij in
de nota's worden beticht".
Er werd donderdag te Londen
op gewezen dat net Westelijke
recht van toegang tot West-Ber
lijn voortvloeit uit het recht dei-
Westerse verbondenen,, om zich
in Berlijn te bevinden. En dit
recht kwam weer voort uit de
geallieerde bezetting van Duits
land in en na de oorlog.
Londense waarnemers verkla
ren dat het Westen verplicht is
onderscheid te maken tussen de
afsluiting van de sectorgrens
tussen Oost- en W st-Berlijn en
elke uitdaging van iet recht van
het Westen op toeg; ng tot West-
Berlijn. Dit laatste zou veel
zwaarder worden opgevat.
Men wijst er van Britse zijde
op dat men de Sowjetrussisc-he
nota's als een „noimale propa-
gandazet" had kunnen beschou
wen, indien deze slechts uit aan
vallen op de bezoeken van West
duitse politici aan West-Berlijn
hadden bestaan. Doch nu de
Russen beweren dat de Westerse
verbondenen het recht missen
Westduitse leiders via de geal
lieerde luchtverbindingen naar
West-Berlijn te laten reizen, is
het zaak hierop volstrekt afwij
zend te reageren, aldus Britse
kringen.
„De huidige toestand in Ber
lijn is' het uitsluitende gevolg
van het onwettige Oostduitse op
treden, zoals dit sinds dertien
augustus, de dag van de afslui
ting van de sectorgrens, aan de
dag is getreden", aldus wordt
verklaard.
Men wijst er in Britse kringen
verder op dat de Russische be
wering, volgens welke de ge
allieerde luchtverbindingen met
West-Berlijn slechts mogen wor
den gebruikt voor het bevoorra
den van de Westerse garnizoenen
in West-Berlijn, onwaar is.
In dit verband wordt gewezen
op de vier-mogendhedenovereen-
komst van 20 augustus 1949, die
een einde maakte aan de Russi
sche blokkade van Berlijn cn
waarin is bepaald dat het Wes
ten algemene rechten van toe
gang tot West-Berlijn bezit.
Britse waarnemers wijzen er
nog op dat een ernstige kant van
de jongste Sowjetrussische zet
is dat deze de indruk maakt meer
tegen West-Berlijn te zijn ge
richt, dan bedoeld te zijn als ver
dediging en consolidatie van de
Oostduitse republiek.
Daarom moeten de Sowjetrus
sische nota's in een ander licht
worden bezien als de sluiting van
de sectorgrens tussen Oost- cn
West-Berlijn.
In juni 1945 werd een vier-
mogendhedënovereenkomst ge
sloten waarin het Westen het
recht werd toegekend drie lucht
verbindingen tussen West-Duits
land en West-Berlijn te onder
houden.
Na de Russische blokkade van
Berlijn werd in een nieuwe vier-
mogendhedenovereenkomst het
recht van het Westen, om deze
luchtverbindingen te onderhou
den, opnieuw bevestigd. Oost-
Duitsland heeft echter herhaal
delijk aanspraak doen gelden op
volledige soevereiniteit over zijn
luchtruim.
Toen in 1947 de burgervluchten
tussen West-Duitsland en West-
Berlijn werden hervat, stond elk
der „Westerse grote drie" één
van zijn nationale luchtvaart
maatschappijen toe een luchtlijn
te onderhouden. Dit is nog steeds
zo. De luchtverbinding naar
West-Berlijn is in handen van de
„Pan American Airways", de
„British European Airways" en
de „Air France".
Luchtvaartmaatschappijen van
andere landen mogen niet op
West-Berlijn vliegen.
Elke maand worden gemiddeld
3.600 vluchten naar en uit West-
Berlijn gemaakt. Hierbij worden
ongeveer 150.000 passagiërs naar
West-Berlijn gebracht of van
daaruit naar elders vervoerd.
Van officiële zijde wordt mede
gedeeld, dat tegen midden sep
tember de benoeming te ver
wachten is van drs. Fr. J. W.
Gijzeis tot staatssecretaris van
Economische Zaken.
De heer Gijzeis is thans wet
houder van financiën en bedrij
ven in Eindhoven.
fcren en Jongens
De beschuldigingen in de jong
ste Russische nota zijn, aldus de
doOr president Kennedy en mi
nister van Buitenlandse Zaken
Rusk goedgekeurde verklaring,
ongegrond, „zoals de Sowjet-re
gering weet".
Deze nieuwe Russische nota is
duidelijk één schrede verder
voorwaarts in de weloverwogen
campagne om „de aandacht van
de mislukkingen van de Sowjet-
regering af te leiden en de span
ningen in de wereld te verhogen".
in de verklaring wordt het een
daad van cynisme en gebrek aan
verantwoordelijkheidsbesef ge
noemd dat beschuldigingen aan
het adres van de Westelijke lan
den met betrekking tot hun acti
viteit in de Westelijke sectoren
,®rs.
WEER EEN LICHTKRANT VOOR DE
OOST BERLIJN ERS
Na (1e sluiting van (le sector
grens in Berlijn is de licht
krans op de. Potsdammer Platz
weer in gebruik genomen. Van
19.00 nur af kunnen de Ocst-
berlijners kennis nemen van
nieuwsberichten uit het vrije
Westen.
op hetzelfde ogenblik worden af
gelegd waarop de Russen de oos-
lelijKe sec-tor van Berlijn afslui
ten.
Deze daad is een directe in
breuk op de toezegging van de
Russische regering ten aanzien
van „de economiscne en politieke
eenheid van Duitsland" en de be-
lotte van de Russen samen te
werken met de Westelijke rege
ringen om de gevolgen van de
splitsing in het bestuur van
Duitsland en Berlijn te verzach
ten door bevordering van de vrije
beweging van personen en goe
deren en de uitwisseling van in
lichtingen in geheel Duitsland,
met inbegrip van Berlijn.
De lasterlijke opmerkingen van
de Russische regering over „de
rechtmatige activiteit van vrije
mannen" in West-Berlijn wekt
het idee op dat de Russische re
gering op de één of andere wijze
vermoedt dat de Verenigde Sta
ten het Russische denkbeeld de
len dat „onderdanigheid jegens
een dictatuur de juiste Duitse
levenswijze is", aldus de verkla-
i mg.
„De vredelievende gebonden
heid van de Westberlijnse bevol
king aan de vrijheid en de zelfbe
heersing van haar leiders zijn
nog nooit zo duidelijk gebleken
als in de afgelopen dagen", aldus
de Amerikaanse verklaring.
Bovendien is het vreemd dat de
Russische regering protesteert
tegen betrekkingen tussen West-
Duitsland en West-'Berlijn nu zij
zeif vasthoudt aan de eenheid
van Oost-Beriijn en Oost-Duits
la nd.
„Deze beschuldigingen en be
weringen kunnen niet ernstig
worden opgevat. Wat de gehele
wereld wel ernstig moet nemen
is de nauwelijks verholen bedrei
ging van agressie tegen de ge
allieerde luchtwegen van en naar
West-Berlijn. De Ver. Staten moe
ten de Sowjet-Unie plechtig waar
schuwen dat aantasting door de
Sowjet-regering of het Oostduitse
bewind van de vrije toegang tot
West-Berlijn een daad van agres
sie zal zijn en dat de Sowjet-re
gering de volledige verantwoor
delijkheid voor de gevolgen er
van zal dragen", aldus besluit de
verklaring.
Van gezaghebbende zijde in
Washington is vernomen, dat de
Verenigde 8taten niet voorne
mens zijn eok maar iets te doen
wat ais een drastische stap zou
kunnen worden beschouwd in
hun reactie op de jongste Oost
duitse reisbeperkingen.
Hoewel de Amerikaanse rege
ring de nieuwe beperkingen als
een ernstige schending van de
vier-mogendheden-overeen-
kornst beschouwt, raken deze
niet de vitale belangen van het
Westen in West-Berlijn en geven
zij dus geen aanleiding tot een
ultimatum aan de communisten,
aldus gezaghebbende Ameri
kaanse kringen.
Donderdagmorgen om zes uur
hebben de Britse troepen met 50
ton zware Centurion-tanks in de
industriële wijk „Siemensstadt"
in de Britse sector een oefening
gehouden. Het doel hiervan was
een bepaald gebied snel af te
sluiten. Volgens een woordvoer
der van het leger was de oefe
ning geslaagd.
De Oostduitse volkspolitie
heeft woensdagmorgen een groep
West-Berlijners die zich bij de
sectorgrens ophielden met water
stralen uiteengedreven.
Een officier van de Oostduitse
volkspolitie heeft donderdag
Amerikaanse militairen, die zich
in de nabijheid van de sector
grens tussen Oost. en West-
Berlijn hadden opgesteld, ver
zocht zich terug te trekken. De
Amerikanen reageerden niet.
Daarop liet de officier water
kanonnen aanrukken en op de
Amerikaanse militairen richten.
Deze reageerden nog niet.
\De officier liet toen de water
kanonnen maar weer vertrekken.
En ook toen reageerden de Ame
rikanen niet.
„AFP" meldt uit Lübeck dat
lichte Britse pantserwagens
thans patrouilletochten uitvoe
ren langs de grens tussen Oost
en West-Duitsland. Dit geschiedt
in de sector tussen Lübeck en
Lauenburg, aan de Elbe.
De patrouille-activiteit da
teert van maandag j.l. daarvoor
was gedurende bepaalde tijd niet
gepatrouilleerd.
In de overeenkomsten tussen
Frankrijk, Engeland en de Ver.
Staten ener. en West-Duitsland
anderzijds betreffende het lege
ren van geallieerde troepen in
West-tDuitsland is bepaald dat de
verbondenen het recht hebben
afdoende toezicht langs de grens
tussen Oost- en West-Duitsland
uit te oefenen, teneinde de vei
ligheid der geallieerde militairen
zo goed mogelijk te waarborgen.
Oostduitse vluchteling
beschoten
Leden van de Oostberlijnse
spoorwegpolitie hebben donder
dagmiddag enkele schoten ge
lost van een spoorbrug over een
kanaal aan de grens tussen de
Britse sector en Oost-Berlijn. Vol
gens de Westberlijnse politie
haalden Oostberlijnse brandweer
lieden later het lijk van een man
uit het kanaal.
KONINGIN EN PRINS OPGETOGEN
Werkelijk opgetogen waren
H. M. de Koningin en Z. K. H.
de Prins, toen zij tijdens een
plaatselijk feest in Porto Santo
Stefano een geprepareerde zee
kreeft mochten bewonderen.
Tijdens het debat over dc
kwestie-Bizerta in de algemene
vergadering der V. N.. heeft de
vertegenwoordiger van Guinea,
Diallo Telli, donderdag scherpe
Op de foto: Tijdens een korte
■onderbreking van de vergade
ring zien we de afgevaardigde
van Tunesië >Iongi Slim (links)
in gesprek met leden van de
Afro-Aziatische groep C. S.
Jahl (India) en Alex Quaison
Sackley (Ghana).
kritiek op het optreden van
Frankrijk geleverd. Bizerta was
volgens hem de „bloedige beves
tiging" van de vrees van alle
Afrikanen. Het Franse optreden
in Bizerta was niet het gevolg
van een plotseling opgekomen
wens van de Franse legerleiders,
maar een schakel in de keten
van bloedige acties in Algerië,
Indo-China, Marokko en elders.
Fawzi Mulki van Jordanië liet
een soortgelijk geluid horen.
De Cubaan Mario Garcia-In-
chaustegui legde verband tussen
de Franse „bezetting" van Bizer
ta en de Amerikaanse „bezet
ting" van Guantanamo op Cuba.
Hij beschuldigde de V. S. ervan
dat zij bases in het Caribische
gebied gebruiken om de „bevrij-
dingsstrijd van de Latijns-Ame
rikaanse volkeren" in de kiem te
smoren.
JLuganc SIGAREN
Geniet er van salvatore 27ct
WBmm
In 'Westelijke diplomatieke
kringen te Bonn heeft men don
derdag over de Russische pro
testnota's gezegd dat de indie
ning van deze nota's in wezen
een daad van propaganda is en I
een herhaling inhouden van eer
dere verklaringen van de Russen
over hel gebruik van luchtcor
ridors. Reeds in september 1960
protesteerden de Russen in bijna
dezelfde bewoordingen tegen
„onrechtmatig" gebruik van de
corridors.
In deze kringen te Bonn werd
echter de mogelijkheid van een
nieuwe Russische of Oostduitse
maatregel tegen dé jaarlijkse
bijeenkomst van vluchtelingen in
West-Berlijn die op 1 september
begint, niet uitgesloten.
Een woordvoerder van het
Franse ministerie van Buiten
landse Zaken heeft daarentegen
gezegd dat de Sowjet-Unie in de
nota's voor de eerste maal de
vrijheid van het luchtverkeer
naar West-Berlijn schijnt te be
dreigen. De toon ervan is zodanig
dat men zich moet afvragen of
de Russen niet van plan zijn zich
te gaan bemoeien met de lucht
verbindingen met West-Berlijn.
Het optimisme van de laatste
dagen in Parijs over de mogelijk
heid van onderhandelingen met
de Russen op korte termijn
schijnt plaats te maken voor pes
simistischer gedachten.
Robert Lecourt, Frans minis
ter van Staat voor de departe
menten Overzee en de Sahara,
heeft donderdag bekendgemaakt
dat hij als zodanig zal aftreden.
VRIJDAG 25 AUGUSTUS
v.m.
n.m.
Breskens
0.42
1.04
Terneuzen
1.17
1.39
Hansweert
1.57
2.19
Walsoorden
2.07
2.29
ZATERDAG 26
AUGUSTUS
v.m.
n.m.
Bresksn,s
1.30
1.52
Terneuzen
2.05
2.27
Hansweert
2.45
3.07
Walsoorden
2.55
3.17
25
26
27
ZON
op onder
19.44 19.30
19.42 20.03
19.40 20.32
5.39
5.41
5.42
MAAN
op onder
4.28
5.50
7.13
ZACHTER.
Een front, dat donderdagmid
dag en -avond bij ons op ver
schillende plaatsen nog vrij veel
regen bracht, is geleidelijk ver
traagd gaan bewegen en zal tij
delijk boven het zuiden van het
land tot stilstand komen. Bij de
nadering van een zwakke rug
van hoge luchtdruk is de wind
namelijk zwak geworden. Deze
rug wordt echter alweer vrij
spoedig gevolgd door een de
pressie, die vandaag de Britse
eilanden zal naderen. Dit be
tekent, dat in Nederland weer
zuidelijke tot zuidwestelijke win
den zullen gaan opsteken, die
waarschijnlijk tot krachtig zul
len toenemen. Hiermee wordt
het front dan weer naar het
noorden teruggedreven, maar
tegelijkertijd kan zachtere lucht,
die zich ten zuiden van dit
front bevindt, ons land binnen
dringen.
De luchtvochtigheid blijft ech
ter zeer hoog, zodat slechts ver
spreide opklaringen kunnen
worden verwacht.
medegedeeld door het K.N.M.I. te
De Bilt, geldig tot hedenavond.
Zachter
Veel bewolking met hier en
daar wat regen maar ook enkele
verspreide opklaringen. Tot ma
tig of krachtig toenemende zuid
westelijke wind. Zachter.
