tfuishow
GOUDREPEN I
NASI
GOEENG
TONIJN
GOEDKOPER
GOEDKOPER
Koude oorlog om tropisch eiland
Radio en Televisie
10°/o korting. Oók bij de weekredames
voor
HUISHOUD
ZEEP
In Verenigde Staten
en Engeland 's zaterdags
de winkels open
MARKTBERICHTEN
- v-'
Blik
voor
cent
2 DUBBELE STUKKEN
voor
cent
Vwnsdag 26 |uH 1961 DE VRIJE ZEEUWPagina 7
mogelijke inzet van nieuw pokerspel
der groten
washington:
moskou
olie op de golven
vuurtje opstoken
bCTRABLA^^
éT0726
Op 5 knapen van repen uit
De Gruyter's gulle-goudreepserie
zegge vijfendertig cent besparen.
Geniet nu extra voordelig!
Smaken: melk, puur of melk/mokka
Tonijn is zeebanket in de ware
zin! Maakt van iedere visschotel
iets verfijnds. Ter nadere kennis
making deze week zo'n fors blik
„zee-kip" extra voordelig!
(half blik 25 ct. goedkoper)
De Gruyter's échte Nasi Goreng
door ervaren Oosterse keuken
prinsessen samengesteld!
Nu een royale reductie op 'n
complete goeds'maakse smul-
schotel met veel vlees!
Geldig van 26 juli t/m 1 aug. 1961
'.V. V''" V "7; ■- iy
i*TT -
i"4* .fst- N'-.
De Gruyter's goudgele huishoud
zeep houdt flink, huis onder alles
wat eens 'n beurt moet hebben.
Nu alles wekenlang blinkend
proper voor 45 ct.l
-S3?
altijd
het Snoepje van de Week
voor slechts 15 ct. bij elke f 4,—
aan boodschappen.
Nieuw-Guinea in de buitenlandse politiek dat is
een mogelijke inzet voor een nieuw spel poker tussen
de grote wereldmachten. Of het dat inderdaad zal wor
den, hangt samen met de vraag, of de impasse, waarin
het vraagstuk Nieuw-Guinea zich sinds de overdracht
van de souveieiniteit aan Indonesië bevindt, kan worden
doorbroken door de beide regeringen, die in Den Haag
en die in Djakarta, die er onmiddellijk bij zijn betrokken.
De standpunten van Nederland
en Indonesië mogen hier als be
kend worden verondersteld. In
het kort kan er nog dit van wor
den gezegd: het Nederlandse is
zonder twijfel soepeler dan het
Indonesische. Nederland immers
wenst, dat de bevolking van
Nieuw-Guinea, de Papoea's, zo
dra zij daartoe rijp is, zelf over
haar toekomst zal beslissen. Dat
impliceert, dat Nederland ten
volle bereid is, zich te gelegener
tijd uit Nieuw-Guinea terug te
trekken en men mag er aan toe
voegen, dat het hoopt, dat zulks
al betrekkelijk spoedig mogelijk
zal zijn. Het is ook bereid tot
compromissen omtrent de wijze
waarop en de omstandigheden
Waaronder de Papoea's tot poli
tieke wilsvorming zullen worden
gebracht. Slechts aan het prin
cipe der zelfbeschikking houdt
het onverkort vast.
Daartegenover staat Djakarta
erop, dat Nieuw-Guinea in ieder
geval aan Indonesië wordt over
gedragen. Zouden de Papoea's
vrijwillig tot aansluiting by In
donesië bereid zijn, des te betel
en zijn zij dat niet, dan zullen
zij het toch moeten doen. Dja
karta verlangt deze overdracht
weliswaar niet onvoorwaardelijk.
Het sluit onderhandelingen over
een bijzondere status van Nieuw.
Guinea, die de Papoea's een ze
kere autonomie en een recht on
eigen ontwikkeling zou geven,
niet uit. Voorlopig schijnt het
zelfs genoegen te willen nemen
met een mogelijkheid tot perma
nent contact met de Papoea's,
teneinde deze omtrent Indonesië's
bedoelingen te kunnen inlichten.
Dat immers hebben de Indonesi
sche leiders te kennen gegeven
in de gesprekken, die particulie
re Nederlanders, zakenlieden en
ook politici, recentelijk met hen
hadden.
BEZORGD AMERIKA
Houden we het beeld van het
wereldomvattende pokerspel tus
sen West en Oost nog even vast
dan kan men zeggen, dat de
kwestie zich op het ogenblik be
vindt in het stadium, waarin de
kaarten worden geschud. Zowel
Washington als Moskou en Pe-
king zijn immers reeds in de
zaak gemengd en dat geeft haar
een betekenis, die ver uitgaat
boven die van een gelokaliseerd
Nederlands-Indonesisch geschil.
Uiteraard wenst Amerika een
bijlegging van het conflict. Er
zijn in Zuidoost-Azië al spannin
gen genoeg en die plegen zich in
dat deel van de wereld zie
Daos steeds in voor het Wes
ten ongunstige richting te ont
laden. Het doet daarom al het
mogelijke om een explosie te
voorkomen. Tijdens zijn jongste
bezoek aan de Verenigde Staten
neeft Washington het Soekarno
Volstrekt duidelijk gemaakt, dat
"et de grootste waarde hecht
san een minnelijke schikking
"at het Indonesië scherp zou
veroordelen, indien het zijn heil
zoeken in machtsmiddelen
°m de zaak te forceren.
Gepaard aan het beroep op In
bonesië om bedachtzaamheid
gaan verwijten aan het Neder
landse adres over een vaagheid.
ülp onze Nieuw-Guineapolitiek
z°u aankleven. Het is beslist niet
zo, dat de regering-Kennedy,
zoals wel eens is verondersteld,
eigenlijk voor het Indonesische
standpunt gewonnen zou zijn.
Zij heeft zich in haar gesprekken
met Soekatno van de betrekke
lijke starheid' daarvan kunnen
overtuigen en ziet zeer wel in,
dat een schikking zonder bepaal
de Indonesische concessies niet
mogelijk zal zijn. Aan de andere
kant echter schijnt zij ook geen
bijzonder grote waardering voor
de Nederlandse houding te heb
ben.
Wel is Washington overtuigd
van Nederlands goede wil. Maar,
zo meent het, de Nederlandse re
gering ontplooit te weinig initia
tief in de richting van een oplos
sing. Zij heeft zich weliswaar
steeds bereid getoond aan een
oplossing mede te werken, maar
zij heeft zich daarbij beperkt tot
een vage aanduiding der moge
lijkheden en is nooit te voorschijn
gekomen met duidelijk omiijnde
plannen. Men mag hierbij op
merken, dat het waarschijnlijk is
dat Washington zelf in dit op
zicht een aantal suggesties heeft
gedaan, maar dat het moest
zwichten voor de gegronde be
zwaren die van Nederlandse zijde
tegen deze plannen te berde wer
den gebracht. Het heeft ook wel
ingezien, dat een oplossing min
der gemakkelijk is dan Kenne
dy's knappe, maar in de praktijk
nog betrekkelijk onervaren advi
seurs in een aanvankelijk opti
misme geloofden. Maar in elk
geval, zo stelt het, zou Nederland
toch antwoord moeten geven op
de vragen: wat, wanneer en hoe.
Om daartoe te geraken is thans
een vrijwel onderonderbroken
overleg tussen Washington en
Den Haag gaande.
Inmiddels moet men zich af
vragen, hoeveel de bij Soekarno
zeker wel aanwezige bereidheid
om in geen geval militaire mid
delen ter bereiking van zijn doel
einden in Nieuw-Guinea te ge
bruiken, onder de machinaties
van Moskou en Peking heeft ge
leden. Sinds zijn laatste bezoeken
aan de Sowjet-Unie en rood-Chi
na, waar hem onverbloemd steun
aan zijn aspiraties werd beloofd,
is de houding van de Indonesi
sche regering beslist agressiever
en de mogelijkheid van een ge
wapend conflict weer groter ge
worden. Geen wonder daarom
ook, dat men in Washington op
spoed naar het vinden van een
oplossing aandringt.
De politiek van het oostelijke
blok is duidelijk. Alle communis
ten, of zij nu de theorieën van
Chroesjtsjow of die van Mao
Tse-toeng aanhangen, achten zich
verplicht en dat is voor de
eerste maal sinds Stalins over
winning op Trotzki! de „onder
drukte" volken in hun strijd te
gen de „imperialisten" actief te
steunen. Zelfs Chroesjtsjow, die
op grond van zuiver nationaal-
Russische belangen minder tot
scherpslijperij geneigd is dan
Mao, onderschrijft deze verplich
tingen ten volle en wil er geen
tegenspraak met het door hem
verdedigde principe der „vreedza
me co-existentie" in zien. Ook in
zijn ogen is elke strijd tegen de
„imperialisten" een „rechtvaar
digde" strijd, die het Westen
maar te accepteren heeft.
groot gevaar? De verklaring van
het communinstische congres te
Moskou van december 1961
maakt deze afhankelijk van drie
voorwaarden, waarvan er zeker
twee voor de steunontvanger niet
onbedenkelijk moeten zijn. De
eerste voorwaarde is, dat het
hulpontvangende land in de Ver
enigde Naties het communisti
sche blok tegen de imperialisten
steunt; de tweede is, dat het op
eigen grondgebied een „vooruit
strevende" agrarische hervor
ming uitvoert; en de derde is, dat
men de inheemse communisti
sche partij en de door haar ge
controleerde „massa-organisa
ties" de volledig vrije hand bij
haar activiteiten laat. Dat vervul
ling van de laatste twee voor
waarden voor een nationalisti
sche dictatuur, zoals Indonesië
toch in feite is, een bedreiging
moet vormen, ligt voor de hand.
In de praktijk echter blijkt
Moskou bereid veel door de vin
gers te zien, als aan de eerste
voorwaarde maar wordt voldaan.
Een typisch voorbeeld is de Ver.
Arabische Republiek. Nasser
stemt in de Verenigde Naties
altijd trouw tegen het Westen,
hij wordt daarvoor flink door
Moskou beloond, maar tegelijk
wordt hij door de door Russen
gecontroleerde organen van het
internationale communisme fel
aangevallen omdat hij in het
eigen land de communisten in de
gevangenis werpt.
Peking neemt in dit opzicht
een veel minder „grootmoedige"
houding aan, zonder twijfel voor
een groot deel op grond van zijn
nationale belangen, die het ge
baat meent bij een uitbreiding
van zijn invloedsfeer in Zuid-
Azië. Het wijst er Moskou en
zijn satellieten zonder veel
succes overigens steeds weer
op, dat een „nationale bourgeoi
sie", die een communistische
agrarische hervorming weer
streeft en de communistische
partij in het eigen land onder
drukt, haar reactionaire houding
niet zal reserveren voor het bin
nenland, maar op de duur in de
buitenlandse politiek ook de zijde
der „imperialisten" zal kiezen.
Het is daarom geen wonder,
dat de betrekkingen tussen Pa
king en Djakarta evenais overi
gens die tussen Peking en New
Delhi heel wat minder hartelijk
zijn dan de Russisch-Indonesi-
sche betrekkingen. A] komen zij
er niet openlijk voor uit. Soekar
no en ook Nehroe koesteren
tegenover rood-China een ge
zond wantrouwen. En dat is óók
een reden, waarom het Westen
Indonesië niet graag van zich
zou vervreemden en op een Ne
derlands-Indonesisch vergelijk
over Nieuw-Guinea hoopt.
(Nadruk verboden.)
Grenscontrole in Berlijn
verscherpt
De volkspolitie in de Sowjet-
zöne heeft bij het station Grieb-
nitzsee in Berlijn omvangrijke
grenscontrölemaatregelen inge.
voerd. Dinsdag vertelden grens-
gangers in West-Berlijn dat
autobestuurders die van Pots
dam naar het grensstation
Griebnitzsee rijden, om van daar
naar hun werk in West-Berlijn
te reizen, naar Potsdam terug
gestuurd worden, om daar de
trein te nemen. In de trein tus
sen Potsdam en Griebnitzsee kan
de controle beter uitgevoerd
worden dan op straat. Verschei
dene jeugdige personen zouden
op deze manier al uit de trein
gehaald zijn, verdacht van een
poging tot vluchten naar West-
Berlijn.
De Verenigde Staten en Groot-
Brittannië mogen dan wel de
bakermat genoemd worden van
de vijfdaagse werkweek, alge
meen is het lange week-end daar
toch stellig niet. Zowel in V.S. als
in Engeland zijn 's zaterdags de
meeste winkels open. Alleen de
grote Londense warenhuizen en
andere grootwinkelbedrijven ple
gen 's zaterdagsmiddags om 1
uur de deur te sluiten. Daarom
is het wel zeer merkwaardig te
noemen, dat in ons land juist de
grote magazijnen 's zaterdags
middags open willen zijn en
daarentegen vele kleine midden
standers ijveren voor een vrije
zaterdagmiddag.
Overigens is voor dit stand
punt natuurlijk wel een verkla
ring te vinden. Terwijl de waren
huizen een grote personeelsbe
zetting hebben en dus gemak
kelijk de 45-urige werkweek voor
hun personeel door kunnen voe
ren, hebben de winkeliers moei
te het zo te plooien, dat hun per
soneel een kortere werkweek
krijgt maar dat de zaak op za
terdag toch open kan blijven. In
Engeland is men wel aan het
experimenteren geweest om te
kijken of ook in de detailhandel
de vijfdaagse werkweek niet zou
zijn door te voeren. Men ging
's maandags sluiten en dit ex
periment schijnt vrij goed te zijn
bevallen. Algemeen is in Enge
land overigens de vijfdaagse
werkweek nog niet. Ongeveer de
Een groot deel der knstpa-
poea's emancipeerde snel. In
enkele jaren maakten zij de
overgang door van het stenen
tijdperk naar de moderne tech
niek. Nu zien we ze als moderne
arbeiders metalen platen snij
den en bulldozers besturen.
GEVAARLIJK VOOR
SOEKARNO?
Is het eventueel aanvaarden
\.:n communistische steun voor
net regiem van Soekarno geen
Hoge Raad
De roofoverval
te Purmerend
De Hoge Raad heeft de ver
nietiging uitgesproken van beide
arresten van het gerechtshof te
Amsterdam, waarbij de -jarige
tuinder Frans T. en diens 38-
jarige broer Gerard, beide wo
nende te Velsen-Noord, ieder tot
8 jaar gevangenisstraf zijn ver
oordeeld wegens diefstal met
geweldpleging op de boerderij
van de hoog :cjaarde Pieter Laan
te Purmerend, thans bijna 10
jaar geleden.
De Hoge Raad verwees zeide
zaken naar het Haagse ge
rechtshof op formele gronden.
Aan een beschouwing over het
mededaderschap dat in doze
zaken eveneens een rol speelde,
is de Hoge Raad om bovenver
melde reden niet toegekomen.
helft van de werkende bevolking
valt onder arbeidsovereenkom
sten, die de vijfdaagse werkweek
voorschrijven.
In de Verenigde Staten is het
lange week-end echter al vrij
algemeen. Maarverreweg de
meeste winkels blijven 's zater
dags open. De zelfstandige win
kelier kan zelf bepalen, of hij
's zaterdags zal sluiten of niet.
De meeste winkeliers houden
hun zaak echter op zaterdag
open, omdat in de praktijk wel
bewezen is, dat de meeste men
sen het liefst 's zaterdags gaan
winkelen. Het personeel dat op
zaterdag dienst moet doen, krijgt
dan compensatie door een ande
re vrije dag. In New York en
Philadelphia zijn 's zomers wel
veel winkels 's zaterdags geslo
ten. Maar 's winters als deze
steden a.h.w. overstroomd wor
den met kopers, worden ook op
zaterdag goede zaken gedaan.
In de Verenigde Staten hul
digt men dus het principe, dat
de winkeliers zeil kunnen be
palen of-zij des zaterdags de
zaak open of gesloten houden.
Maar dit principe durft men" in
ons land, waar alles van boven
af uniform pleegt te worden ge
regeld, niet aan.
Militair Gerechtshof
Vrijspraak voor matroos
die collega neerstak
Vrijspraak, zo luidt het vonnis
dat het hoog militair gerechts
hof te Den Haag dinsdagmor
gen in hoger beroep tegen da
92-jarige matroos G. A. M. heeft
gewezen. De ex-schepeling van
het vliegkampschip „Karei Door
man" zou negen maanden ge
leden, toen zijn schip in de ha
ven van Sydney lag, tijdens het
passagieren een collega, de ma
troos V., hebben dood gestoken.
De zeekrijgsraad veroordeelde
hem op 26 april van het vorig
jaar hiervoor tot één jaar gevan
genisstraf met aftrek van voor
arrest. De raad achtte zware
mishandeling, de dood ten gevol
ge hebbende, bewezen.
Zowel de advocaat-fiscaal als
de beklaagde gingen van dit
vonnis in hoger beroep. De
raadsman van de verdachte deed
gedurende beide behandelingen
een beroep op noodweerexces.
24-uursstaking in Italië
Het plaatselijk passagiersver
voer in Italië is dinsdag stilge
legd door een 24-uursstaking van
bus- en trampersoneel. De sta
king is een gevolg van het mis
lukken der onderhandelingen
over een nieuw arbeidscontract
en met name over een speciale
jaartoelage en andere door de
vakbonden gestelde eisen.
DONDERDAG 27 JULI
VEEMARKT ROTTERDAM
Rotterdam, 25 juli 1961.
Op de veemarkt te Rotterdam
werden in totaal aangevoerd 3329
stuks vee, zijnde 230 vette koeien
en ossen; 938 gebruiksvee; 600
vette kalveren; 305 graskalve
ren: 354 nuchtere kalveren; 10
varkens; 101 lopers; 52 biggen;
73 paarden; 29 veulens; 588 scha
pen of lammeren en 43 bokken
of geiten.
De noteringen waren als volgd:
Vette koeien ƒ2,603,45; Vet
te kalveren 2,20—2,95, Slacht-
paarden 2,402,70, alles per
kg.
Graskalveren ƒ260ƒ460;
Nuchtere kalveren ƒ56—ƒ80;
Lopers J 95 -ƒ 130; Biggen ƒ55—
80; Schapen J 100—140; Lam
meren 80110; Kalf- en
melkkoeien 9901290; Vare
koeien 650940; Vaarzen
670—ƒ960; Pinken 420—610,
alles per stuk.
Overzicht: Vette koeien: aan
voer gewoon, handel lui en prij
zen onveranderd; Vette kalve
ren: aanvoer even minder, goede
handel, prijzen ongewijzigd, pri
ma's boven noteringen; Gras
kalveren: aanvoer iets groter,
tamelijke handel en constante
prijzen; Nuchtere kalveren: wat
korter aanvoer, willige handel en
prijshoudend; Lopers: wat klei
ner aanvoer, kalme handel, niet
geheel prijshoudend; Biggen
wat kleiner aanvoer, kalme han
del, prijzen onveranderd; Slacht
paarden; aanvoer als vorige
HILVERSUM I: 7.00 Nws; 7.15
Gram.; 7.45 Morgengeb. en over
weging; 8.00 Nws; 8.18 Gram.-,
50 Voor de huisvrouw; 9.35
Waterst.9.40 Voor de jeugd;
10.00 Gram.; 10.lö Morgendienst;
10.45 Gram.11.00 Voor de zie
ken; 11.45 Gewijde muz.; 12.00
Middagklok; 12.04 Gram.; 12.25
Voor de boeren; 12.35 Land- en
tuinbouwmeded.; 12.38 Gram.;
12.50 Act.; 13.00 Nws; 13.15 Zon
newijzer; 13.20 Gr.; 14.00 Amus.
muz.; 14.25 Omroeporkest; 15.30
Gram.; 16.00 Verkenningen in de
Bijbel; 16.20 Zangrecital; 16.50
Gram.; 17.00 Voor de jeugd; 17.30
Gram.; 17.40 Eeursber.; 17.45
Jazzmuz.; 18.00 Metropole ork.;
18.30 Lichte muz.; 18.50 Gram.;
19.00 Nws; 19.10 Muzik. lezing;
19.30 Radiokrant; 19.50 Polit.
lezing; 20.00 Man en paard, quiz-
progr.; 21.20 Gram.; 21.30 Lichte
muz.; 22.00 Holland festival '61:
Orgelcone.; 22.30 Nieuws; 22.40
Avondoverdenking; 22.55 Boek-,
bespr.; 23.00 en 23.30 Gram.;
23.55 Nieuws.
HILVERSUM II: 7.00 Nieuws;
7.10 Gym.; 7.20 Gram.; 7.50 Dag
opening; 8.00 Nws; 8,15 Gram.;
.00 Gym. voor de vrouw; 9.10
De groenteman; 9.15 Gram.; 9.40
Morgenwijding; 10.00 Gr.; 10.50
Voor de kleuters; 11.00 Huishou
delijke zaken, praatje; 11.15 Om-
roepork.; 1145 Lezing over Cara
cas; 12.00 Orgelspel; 12.30 Land
en tuinbouwmeded.; 12.33 Lichte
muz.; 13.00 Nws; 13.15 Medcd. of
gram.; 13.25 Beursber.; 13.30
Koperorkest; 14.00 Pianorecital;
14.40 Voor de vrouw; 15.00 Viool
en piano; 15.30 De dame op de
achterste rij, hoorspel; 16.05
Lichte muz.; 16.30 Voordr.16.45
Orgelspel; 17.00 Voor de jeugd;
17.30 Gram.; 18.00 Nieuws; 18.15
Dansmuziek; 18.55 De gesproken
brief van Albert Milhado; 19.00
Gram.; 19.50 Sportpraatje; 20.00
Nieuws; 20.05 Kamerork.; 20.50
Klimop in Astroy, hoorspel; 22.05
Lichte muz.; 22.30 Nws en beurs
berichten van New York; 22.45
Act.; 23.00 Sportact.; 23.10 Zang
festival van Knokke; 23.55 Nws.
BRUSSEL (VI.): 12.00 Nieuws;
12.02 Amus. ork.; 12.30 Weerbe
richt; 12.35 Gram.; 12.50 Koer
sen; 13.00 Nws; 13.15 Kamermu
ziek; 14.00 Lichte muziek; 14.40
Zar und Zimmerman, operette;
15.00 Holland festival: Concert-
gebouwork.; 16.15 Koersen; 16.20
Lichte muz.; 17.00 Nieuws; 17.15
Lichte muz.; 17.45 Zangrecital;
18.20 Voor de soldaten; 18.50
Gram.; 19.00 Nws; 19.40 Gram.;
19.50 Literaire uitz.; 20.00 Ge-
var. progr.; 21.00 Lichte muziek;
21.50 Gram.; 22.00 Nieuws; 22.15
Lichte muz.; 22.55 Nieuws.
Televisieprogramma's.
NED. TV; 20.00 Journaal; 20.20
Kanttekeningen bij feiten en ge
beurtenissen; 20.30 Filmbespi-.;
20.50 Uw zoon Jack, TV-spel;
22.35 Dagsluiting.
VL. BELG TV: 19.30 Voor de
jeugd; 20.00 Nws; 20.30 Filmre
portage; 21.00 Animatiefilm;
21.15 Zangfestival van Knokke;
22.30 Nieuws.
week, handel stroef, prijzen iets
gedrukt; Schapen en lammeren;
groter aanvoer, stroeve handel,
onveranderde prijzen; Kalf- en
melkkoeien: iets meer aanvoer,
kalme handel en vaste prijzen;
Vare koeien: tamelijke aanvoer,
redelijke handel en prijshoudend;
Vaarzen en pinken: wat ruimer
aanvoer, iets levendiger handel.
,en goed prijshoudend.
AMERIKAANS TOERISTE
RAAKTE BONTJASJE MET
SIERADEN KWIJT
Een 35-jarige Amerikaanse toe-
riste uit Baltimore, die een va
kantie van anderhalve maand in
ons land doorbrengt, kwam dezer
dagen tot de ontdekking, dat zij
haar kostbare mink bontjasje,
dat een waarde van zes mille
heeft, miste. Zij heeft aangifte
van de vermissing gedaan bij de
politie in Amsterdam. Volgens
de vrouw zaten in de zakken van
haar bontjasje twee gouden oor
bellen met drie kleine parels
(waarde 500) plus een dubbel
snoer parels ter waarde van
1500. De vrouw, die inmiddels
in verschillende hotels heeft ge
logeerd en diverse amusements
gelegenheden bezocht, weet niet
waar zij het jasje heeft achterge
laten. Vermoedelijk is dat ge
beurd in een hotel, een café of
een taxi.