ANDE Onlusten in Rhodesië neuwó n e Bourguiba wil Franse vlootbasis Bizerta blokkeren BADPAKKEN „EIGEN HA4KD e BET WEER k zeggen k het inboekj TERNEUZEN I Telefoon 2073 Gironummer 38150 DINSDAG 18 JULI 1961 17e Jaargang Nr 5345 Frankrijk en Bizerta Donderdag hervatting van de Frans-Algerijnse besprekingen Dr VELDKAMP BENOEMD TOT MINISTER DE OVERSTROMINGEN IN INDIA Dodencijfer tot 200 gestegen PORTUGEES OFFENSIEF IN ANGOLA Grissom tweede Amerikaanse ruimteman Zevenentwintig Chinese bemanningsleden verlieten „Zuiderkruis" De Westelijke nota's inzake Duitsland ADENAUER OVER DUITSE KWESTIE Rijksgoedkeuring vereist voor niet- gesubsidieerde woningbouw INLEIDENDE ONTWAPENINGS BESPREKINGEN HERVAT V N.-ULTIMATUM AAN KATANGA ONTSNAPPING IN STANLEYSTAD WEERBERICHT ZON- en MAANSTANDEN t HOOGWATER iden, Wenen of Rome at U verdwaald bent. )uits of Italiaans niet ich niet reddeloos of et handig boekje 55 uits, Italiaans, Noörs. zak of tas weet. U eeds, Noors, Italiaans, in vele gevallen hei een „taalprobleem". e vacantie, goed weer it weer, enige pockei- ïze enoivne sortering ij'5 Iterine bij abonnement: Terneuzen tpjr.Hoofdredaeteur 1. van de Sande Redactieadres: Noordstraat 5557 Administratie-adres: Smidswal Ahonnementsprijs: ƒ6,- per kwartaal; per f2.— Per week 48 ct. Losse nrs 9 ct DE VRIJE Verschijnt dagelijks Uitgeefster N. V. v/h Firma P. J. van de Sande te Terneuzen Advertentieprijs per mm 15 ct; minimum per auvertentie 2,25. Rubriek Kleine Advertenties (géén handels advertenties): 5 regels ƒ1,Iedere regel meer 20 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling. Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adre» Bureau van dit Blad, 20 cent meer. Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur. Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur. ►resident Bourguiba van Tu- IL heeft maandag in de Na tie Vergadering verklaard ^Jrunesié de Franse vlootbasis aanstaande •a\ gaan blokkeren woensdag om de eis hel vrijgeven van deze basis do,,, de Franse troepen kracht bii te zetten. ^bourguiba legde voor de Na- tlnale Vergadering de volgende vfrkhring af: ..De Fransen ge- l<fcen dat wij het denkbeeld van het "hc-rkrijgen van Bizerta heb ben opgegeven. Dat bewijst dat zij bet Bourguibaïsme" niet heb_ b«i begrepen. Maandag was hat Ogenblik van de algehele eva cuatie gekomen". Hi] -erklaarde voorts dat hij alleen met de regering van het onafhankelijke Algerië een over eenkomst over de vaststelling van de grenzen in de Sahara wilde sluiten. Woensdag zullen dezelfde maatregelen worden ten uitvoer gelegd als genomen werden na het bombardement van 't grens- dorpje Sakiet Sidi Joessef in februe -i 1958 door Franse vlieg tuigen. Rond de basis zullen Weg vei sperringen worden opge richt jPresident Bourguiba kondigde teven - aan dat vrijwilligers van del Neodestour de regerings partij i naar Garet-el-Hamel zul len worden gezonden. Dit plaats je lligt in het gedeelte van de «^^pra dat Tunesië opeist van Enkrijk. Het is bekend als het [grafische punt nummer 233 enfSgt op de uiterste grens van fat rook woestijn aan de zuid- steiijk grens van Tunesië. De wok, die in 1910 door een ge- *gde grenscommissie voor mesië was vastgesteld, is na Üet, vc-rlenen van onafhankelijk- :id in 1956 aan Tunesië onder inse controle gebleven. izenden Tunesiërs hadden :h bij het gebouw van de na- Jonalc vergadering verzameld tpe» Eourguiba aankwam. Frankrijk heeft sinds 1956 Bizerta bezet gehouden. De basis Wordt door de Franse militairen Beschouwd als een ideaal be schermde commandopost bij een iventoele atoomoorlog. Beurguiba verklaarde voorts nor dat Tunesië nooit akkoord gegaan met de grens zoals 'Ze door Frankrijk bij het ver men van de onafhankelijkheid fes vastgesteld. Wel zou Tunesië eventueel willen instemmen met ontwikkeling van de Sahara in samenwerking met de Algerijnen en Marokkanen. Hij hoopte spoedig antwoord te krijgen op de speciale bood schap die hij tien dagen geleden aan generaal De Gaulle heeft ge zonde n, waarin hij de aanspraken van Tunesië op Bizerta en de strooit van de Sahara uiteenzette. De vrijwilligers van de Neo destour partij die naar Bizerta zijn gezonden verzekerde hij dat er maatregeleen zijn genomen om ormiddelijk iedere aanval up hen af te slaan. In Franse regeringskringen is maandag medegedeeld, dat Frankrijk zal blijven trachten om met Tunesië tot een akkoord over Bizerta te komen. Frankrijk erkent dat Bizerta in principe onder de soevereini teit van Tunesië valt, zo zei men. Bizerta is geen NAVO-basis. Niettemin beschouwt Frankrijk Bizerta als een steunpunt voor de verdediging van het Middel landse Zeegebied. Zoals bekend besloten de Fransen in juni 1958 om al hun troepen, op die in Bizerta na, die nog in Tune sië waren, uit dit land terug te trekken. Óver Bizerta zou nader onderhandeld worden. Tot nu toe is het echter gebleven bij gesprekken tussen de Franse zaakgelastigde in Tunis en Tu nesische ministers. In Franse militaire kringen merkte men op dat Bizerta ge makkelijk over zee en via de lucht bevoorraad kan worden zo de Tunesiers mochten overgaan tot een blokkade van de toe gangswegen over land. lil Parijs is maandag officieel meegedeeld ilat de besprekingen tussen vertegenwoordigers van de Franse regering en de voor lopige Algerijnse regering don derdag a.s. in het kasteel Lugrin (in het departement Haute- Savoie en in de buurt van Evian) zullen worden hervat. Kc-Ut mede: Besluit van maandag L l. '»«ft H. M. de Koningin _t Veldkamp benoemd fcn vl!u- V3n Sociale Zaken fthri i^^zondheid. Tegelijker- fcriwo „„ÏT °P de meest eervolle ■eerctari g ver'eend als staats ka: 'S van Economische Za- aam>ebodm, K°n|ngin heeft het B Roolvink van de heer Eoriaio 7 V' staatssecretaris van IheF nipt en Volksgezond- I 1 "'et aanvaard De besprekingen waren op 20 mei in Evian begonnen en op 13 juni geschorst door toedoen van de Fransen. Dezen waren van mening dat er een impasse was en achtten een tussenperiode nodig, o.m. voor een nieuwe be nadering door de Algerijnen waardoor de besprekingen weer op gang zouden Kunnen komen. Het contact was intussen be waard door vertegenwoordigers die in de respectieve hoofdkwar tieren aan het meer van Genève waren achtergebleven. Het kas teel Lugrin ligt aan het Meer van Genève, in de omgeving van Evian dat weer voor de toe risten is opengesteld. De Franse delegatie zal weer worden geleid door de minister voor Algerijnse zaken, Joxe, en de Algerijnse door Belkacem Krim, vice-premier van de voor lopige Algerijnse regering. Waarnemers geloven dat Joxe aan Krim zal voorstellen dat de delegaties voor het ogen blik afzien van uiteenzettingen over de grote politieke proble men en trachten overeenstem ming te bereiken over bepaalde aspecten van deze vraagstukken. De tussenperiode van „over denking" werd gekenmerkt door officiële verklaringen van Fran se zijde over de kwestie van eventuele „deling" van Algerië, een term die door de Fransen nooit officieel zou zijn gebruikt. Men maakte van Franse zijde duidelijk dat men dacht aan een „hergroepering" die niet als „oplossing" werd beschouwd maar als een noodzakelijke hoe wel niet-gewenste „toestand" wanneer geen overeenstemming met de Algerijnen mogelijk bleek. Voorts bracht president De Gaulle een bezoek aan Lotha ringen. De Algerijnen hadden intus sen officieel de steun van ko ning Hassan II van Marokko gekregen aangaande de territo riale onschendbaarheid van Al gerië. Dit werd bekendgemaakt in een communiqué dat werd uitgegeven na besprekingen tus sen de koning en premier Fer- hat Abbas van de voorlopige Al gerijnse regering. Op vijf juli werd in Algerië een algemene staking ge'houden waartoe het Algerijnse bevrijdingsfront FLNhad opgeroepen. Hier mee wilde de FLN bewijzen dat de organisatie werkelijk repre sentatief is. Bij betogingen van de Mohammedanen kwam een honderdtal mensen om het le ven. Verscheidene honderden werden gewond. Ook de voorlopige Algerijnse regering gaf in Tunis een communiqué uit waarin de her vatting der besprekingen werd bekendgemaakt. In de stad Poona, in de Indiase staat Maharasjtra, zijn volgens de jongste berichten minstens 32 mensen verdronken. De mate riële schade wordt op meer dan 100 miljoen gulden geschat. De stad liep vorige week onder water doordat twee zware aar den dammen tengevolge van overvloedige regenval bezweken. In dé staat Kerala, waar grote gebieden zijn overstroomd, heb ben 85 mensen het leven gelaten. Hier is het water inmiddels ge zakt. In de staat Madras staan nog honderden dorpen blank. Er zijn 100.000 daklozen. In de staat Assam, waar de Brahmapoetra buiten de oevers is getreden, zijn 6000 gezinnen dakloos. Bij elkaar is het aantal doden al 2Ö0. De Portugese troepen hebben een offensief ingezet in de streek van Nambuangongo, Noord-An gola, een gebied dat sinds het uit- ureken van de rebellie, in maart, in handen van de opstandelingen is. De afgelopen twee dagen is het tot felle gevechten gekomen tussen opstandelingen en Portu gese troepen, aldus meldt het Portugese persagentschap ANI. De opstandelingen zouden de Portugezen overtreffen met een meerderheid van zeventig tegen één. Niettemin werd een aanval op een militaire colonne ten kos te van zes zwaar gewonden af geslagen. De opstandelingen zouden zware verliezen hebben geleden. Voorts maakt ANI mel ding van een grote krijgsbuit. Smds de aanvang van het of fensief zijn volgens mededelingen uit Loeanda 14 Portugezen ge dood en 34 gewund. De opstande lingen hebben ongeveer 400 man aan doden verloren. In het gebied van Ucua en Tabi zijn enkele duizenden opstande lingen door sterke Portugese eenheden omsingeld. De Amerikaanse luchtmacht kapitein Virgil I. Grissom gisteren aangewezen als inzitten de van de tweede bemande ruimtecabine, die de V. S. willen lanceren. De „Zuiderkruis" heeft zater dag Hoboken verlaten met be stemming Rotterdam met zeven entwintig Chinese bemanningsle den minder dan toen ze in de V. S. aankwam. De 27 man zijn niet teruggekeerd aan boord van het schip nadat ze waren gaan passagieren. Het was volgens de politie de grootste groep in ja ren die van een schip was weg gebleven. L In jhodesië ■"""i gekomen -Viola en Kitwe, Noord- is het zondag tot on- ian t„ .=-.'tomeh waarbij meer »rro^Bln Afkanen zijn Bhet^i'v' v,e" turner moesten en Tjol<enhuis van Ndola wor- opgenomen. J" Ndola ge- behuinUTa Joeg de Pditie met traangas gumnjistokken en Person» 7n mLnlgte van 500 ,en \frit e Kitwe richt- in a7„verniflinW aan Parni hierhallen, na een cam- 7 Afrikaanse bevol- g 'e weerhouden van het drin ken van bier „dat in de federa tie is gebrouwen". Zoals bekend zijn de Afrikaanse nationalisten in Noord- en Zuid-Rhodesië en Njasaland fel gekant tegen de federatie waarin deze drie gebie den zijn verenigd. Het Afrikaanse Nationale Con gres van Noord-Rhodesië heeft laten weten dat het de nieuwe constitutionele voorstellen voor het gebied onvoorwaardelijk van de hand wijst, maar niettemin zal deelnemen aan de komende ver kiezingen. Kapitein Grissom is 35 jaar en vauer van twee kinderen. De proef zal geheel gelijk zijn aan de tocht van kapitein-lunenant- ter-zee Shepard, die op 5 mei een vlucht van een kwartier maakte. Het Amerikaanse bureau voor lucht- en, ruimtevaart (NASA! heeft officieel bekendgemaakt, dat de Redstone-raket waarmee Grissom in een Mercury-cabine zal worden afgeschoten heden- om 12 uur Nederlandse tijd zal worden gelanceerd. De 39-jarige luitenant-kolonel van de marine John H. Glenn zal Grissoms plaats innemen, als deze de vlucht niet zou kunnen maken. Grissom heeft in totaal 3.400 uren gevlogen, waarvan 2.500 uur in straalvliegtuigen. In de Koreaanse oorlog maakte hij on geveer honderd vluchten als 1 piloot van een straaljager van het type F86. Hij werd o.a. on derscheiden met de „Distinguis hed Flying Cross". Shepard zal zich in de con troletoren bevinden en via de ra dio met Grissom kunnen spre ken tijdens diens vlucht. Als alles volgens plan verloopt, zal kapitein Grissom in een bal listische baan een hoogte van 185,6 km bereiken, waarna zijn cabine „Vrijheidsklok" ge naamd op. 478,4 km ten zuid westen van Kaap Canaveral in de Caribische Zee terecht moet komen. Luitenat-kolonel Glenn was destijds ook aangewezen als de man die Shepard eventueel had moeten vervangen. Sinds 3 dagen volgen hij en Grissom het laat ste deel van een bijzonder inten sieve opleiding. Zij moeten o.a. een speciaal dieet volgen cm hun organen aan te passen aan de beproevingen van een ruimte- vlucht. Volgens een woordvoerder van de NASA zullen de weersomstan digheden ditmaal niet van in vloed zijn op het tijdstip van de lancering. Bij de ruimtevlucht van Shepard was dat wel het geval. De ruimte-cabine van Grissom is in grote trekken ge lijk aan die waarin Shepard zijn vlucht maakte. De „Vrijheids- klok" is echter meer geperfec tioneerd. Voorts zal Grissom meer tijd hebben voor de waar neming van het landschap, de hemel en zijn instrumenten. Verscheidene duizenden werkloze immigranten, voorna melijk Zuidslaven, Grieken en Italianen, hebben maandag in het kamp Bonegilla in Australië gedemonstreerd. Zij droegen spandoeken met het opschrift „Geef ons werk of stuur ons naar Europa terug". De drie grote Westelijke mo gendheden hebben maandag aan de Sowjet-regering nota's inzake de Duitse kwestie overhandigd zo is in welingelichte kringen in Moskou vernomen. Naar van doorgaans welinge lichte kringen verluidt, handha ven de Ver. Staten. Engeland en Frankrijk hun opvatting, dat het Westen het absolute recht heeft in West-Berlijn te blijven en toe gang tot dit stadsdeel te behou den. De drie landen zouden ech ter te kennen geven, dat zij be reid zijn besprekingen te begin nen over een vredesverdrag met Duitsland. Daarbij zouden zij echter duidelijk maken, dat het Westen niet akkoord kan gaan met gedicteerde voorwaarden voor een dergelijk verdrag, aldus is van genoemde zijde in Moskou vernomen. De tekst van de drie nota's zal heden worden gepubliceerd. Bondskanselier Adenauer heeft zondag op de eerste grote ver kiezingsbijeenkomst van zijn christen-democratische partij in Dortmund verklaard, dat het sluiten van oen vredesverdrag geen zin heeft, zolang er geen akkoord over een gecontroleerde ont\ 'apening is bereikt. Wanneer een dergelijke overeenkomst zou zijn gesloten, achtte hij hereni ging van Duitsland in vrede en vrijheid mogelijk. Adenauer drong nogmaals aan op versterking van de NAVO, „omdat de Sowjet-Unie nooit met een zwakke tegenstander onderhandelt". Verdere beperking van de vrije-sector-bouw Met ingang van heden is voor nieuwbouw, herbouw, verbouw en uitbreiding van ongesubsi dieerde woningen, voor zover hiervoor 'n gemeentelijke bouw vergunning is vereist en de bouwsom hoger is dan 10.000,- een rijksgoedkeuring noodzake lijk. De minister van Volkshuisves ting en Bouwnijverheid heeft reeds eerder, op 21 april, een beperking van de niet-gesubsi- dieerde woningbouw ingevoerd. Er werden toen grenzen vastge steld voor de vrije-sectorbouw, nl. ƒ19.000,—; ƒ21.000,— en 23.000.(afhankelijk van de gemeente waar gebouwd wordt). Voor ongesubsidieerde woning bouw boven deze grenzen moest een rijksgoedkeuring worden aangevraagd die slechts in bij zondere gevallen zou worden verleend. Het doel van deze be perking was te trachten de vrije- sector-bouw binnen de voor 1961 op de bouwmarkt aanwezige mo gelijkheden te doen blijven. On danks deze maatregel blijkt er in mei en juni voor meer dan 10.000 vrije-secior-woningen bouwver gunning te zijn verleend, waar mede voor het eerste halfjaar dit aantal 23.464 beliep. Voort gaan op deze weg zou een ver storing van de reeds gespannen bouwmarkt teweeg brengen. Wanneer geen verdergaande maatregelen zouden worden ge nomen, zou deze uitloop van de vrije-sector onherroepelijk lei den tot een stijging van de prij zen, die vooral voor de woning bouw ernstige consequenties zou hebben. Daarom heeft de minis ter thans tot een verdere beper king van de vrije-sector-bouw besloten, zo deelt het ministerie van Volkshuisvesting en Bouw nijverheid mede. Aanvragen om rijksgoedkeu ring voor de bouw van niet-ge- subsidieerde woningen dienen bij de desbetreffende gemeente besturen te worden ingediend. De bevoegdheid tot het verlenen van de rijksgoedkeuring zal be rusten bij de hoofdingenieur-di recteur van de volkshuisvesting en de bouwnijverheid in de be trokken provincie. De belang hebbenden dienen er echter re kening mede te houden, dat voor lopig slechts voor een zeer be perkt aantal woningen goedkeu ring kan worden verleend. Bin nen de beperkte mogelijkheden zullen de aanvragen, behoudens gevallen van bijzondere urgetie of van grove onbillijkheid gedu rende de overgangsfase, worden afgehandeld in volgorde van bin nenkomst. Voor de aanvragen voor niet-gesubsidleerde wonin gen, waarvan de bouwkosten de bovengenoemde grenzen over schrijden, blijft gelden, dat de rijksgoedkeuring slechts in bij zondere gevallen wordt ver strekt. Da Amerikaanse nota vormt een antwoord op het Sowjet- memorandum dat premier Chroesjtsjef bij zijn besprekin gen in Wenen aan president Ken nedy had overhandigd en waar in aangedrongen werd op een spoedig sluiten van een vredes verdrag met Duitsland. De no ta's van Engeland en Frankrijk zijn een reactie op latere Russi sche boodschappen. Naar verluidt volgen de drie Westelijke mogendheden in hun nota's een zelfde politieke koers. In Moskou zijn de besprekin gen tussen Sowjet-Rusland en de Verenigde Staten om een programma vast te stellen voor de ontwapeningsonderhandelin gen hervat nadat eerder twee weken in Washington hierover van gedachten was gewisseld. In het Spiridonovka paleis, een villa van vóór de revolutie, wer den fotografen toegelaten om de afgevaardigden hun zetels rond een ronde vergulde tafel onder een kristallen luchter te zien in nemen. De veertien man sterke Ame rikaanse delegatie wordt geleid door John J. McCloy, ontwape ningsadviseur van president Ken nedy. Tegenover hem zat Vale rian Zorin, vertegenwoordiger bij de Verenigde Naties en plaats vervangend minister van Bui tenlandse Zaken aan het hoofd van het Sowjet-groep. 'Hoe lang de besprekingen zul len duren is nog niet bekend. McCloy heeft zondagavond te genover verslaggevers verklaard dat de Sowjet-Unie heeft voor gesteld vijf westelijke, vijf neu trale en vijf communistische ver. tegenwoordigers de ontwape ningskwestie te doen bespreken.j Katanga's minister van Bin nenlandse Zaken, Moenongo, heeft aan de pers meegedeeld dat de Verenigde Naties zijn re gering 36 uur de tijd hebben ge geven om het noorden van het land tot neutrale zóne te verkla ren en enige legeronderdelen terug te trekken. De minister noemde dit „pro vocatie en chantage". Het ulti matum was onaanvaardbaar. Drie ministers van Oostpro vincie, die twee maanden gele den door de regering van Gizen- ga waren gearresteerd, zijn er in geslaagd te ontsnappen. Zij hebben zich onder V. N.-bescher- ming gesteld; het zijn André Mandi, oud-staatssecretaris van Loemoemba en minister van Buitenlandse Zaken van Gizen- ga, Charles Badjoko en Etienne Guestan van de regering van Oostprovincie. TREINONGELUK IN ENGELAND Een trein vol met dagjesmensen die op weg waren naar de kust is zondagochtend nabij Weeton in het Engelse graafschap Lan cashire in botsing gekomen met een onderhoudstrein. Zes men sen verloren hierbij het leven, terwijl ruim 100 werden gewond. Op de foto, die vlak na de bot sing vverd genomen, zien we hoe de hevig geschrokken passagiers via een weiland de plaats van het ongeluk verlaten. Op de ach tergrond de verongelukte trein. Tricobest v.a. 13,95 Heinzeiman Orchidee Ganducor Elka in Helanca. Katoen on Lastex SFOKTHANBEL Noordstraat 76 TERNEUZEN V Dit weekeinde zijn bijna 3000 Oostduitsers naar West-Berlijn uitgeweken. VEEL BEWOLKING Het K. N. M. I. deelt mede Een zwakke rug van hoge luchtdruk breidde zich van de Oceaan uit over Zuidwesteuropa, tengevolge waarvan maandag de buienactiviteit afnam en op klaringen voorkwamen. Hier door konden de middagtempe- raturen tot iets hogere waarden oplopen dan de voorafgaande dagen. Boven de Britse eilanden en het aangrenzende deel van de Oceaan bevinden zich enkele frontale storingen die langzaam naar het oosten bewegen en het weer bij ons zullen gaan beïn vloeden. Er wordt dan ook veel bewolking verwacht waaruit plaatselijk wat regen kan val len. De wind is zwak tot matig en draait naar het zuidwesten. In de temperatuur komt weinig verandering. medegedeeld door het K. N. M. I„ geldig tot hedenavond: Veel bewolking. Veel bewolking en plaatselijk wat regen. Zwakke tot matige zuidwestelijke wind. Weinig ver andering in temperatuur. ZON MAAN op onder op ondei Juli. 18 4.40 20.51 10.29 23.17 19 4.42 20.50 11.34 23.39 20 4.43 20.48 12.41 21 4.44 20.47 13.49 oio2 22 4.46 20.46 14.59 0.28 DINSDAG 18 JULI v.m. n.m. Breskens 5.10 5.25 Terneuzen 5.45 6.00 Hansweert 6.25 6.40 Walsoorden 6.35 6.50

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1961 | | pagina 1