aan!
KETS
Eerlij ft
<I§omIWPI
De Gaulle's taktiek
faalde
MacMillan bezorgd
economische
over Engelands
toestand
Verklaring van Rusk
Bedankt voor je bedreiging
C
ihrIH
>E SANDE
Hete brei voor Washington en Moskou
WEERBERICHT
HOOGWATER
HET WEER
ZON- en MAANSTANDEN
Vrijdag 14 juli iq6i
I frarikerlng bij abonnement: Terneuzen
ZATERDAG 15 JULI 1961
17e Jaargang Nr 5343
Koud of warm?
KASSEM EN DE
BRITTEN
Radio de Koek
GAGARIN BIJ
KONINGIN ELIZABETH
Doodstraf geëist tegen 107
beklaagden op Yassi
PROF. DE QUAY
NAAR BONN
ARRESTATIES
IN ZUID-TIROL
Uitweg gezocht
K.L.M. LUCHTBRUG
AMSTERDAM-CAIRO
Presentje voor Kennedy
Wilde staking bij
Van Gelder te Velsen
>,M
>:"5' 'N V.
dt de natuur
jes werden
roogd.
riest Royco nu.
water, dat erin
eerder bleef
zo volmaakt
Oirecteur-Hoofdredacteur I. van de Sande
Redactie-adres: Noordstraat 55—57
Administratie-adres: Smidswal
Telefoon 2073
«nummer 38150
DE VRIJE Z
Verschijnt dagelijks Uitgeefster N. V. v/h Firma P. J. van de Sande te Temeuzen
Advertentieprijs per mm 15 ct; minimum per
advertentie 2,25.
Rubriek Kleine Advertenties (géén handels-
advertenties) 5 regels 1,Iedere regel meer
20 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adree
Bureau van dit Blad, 20 cent meer.
Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur.
Voor het maandagnummer: zaterdags 10 nor.
Robert J. Donovan, sinds vijftien jaar politiek correspondent van
de New Vork Heraid Tribune in Washington, schrijft, dat bij bij
jjlj,, terugkeer van een lange vakantiereis met een vrachtboot naar
^Afgelegen eilanden in de Stille Oceaan, als door een „vuistslag
^■usscn de ogen" getroffen werd door liet in de Amerikaanse hoofd
stad heersende pessimisme. „Het is schokkend te ontdekken", aldus
^Bonovan, „hoe volkomen en algemeen de mogelijkheid van een
«oorlog met de Sow jet-Unie over Berlijn wordt aanvaard door hoge
officiële iK-rsooniykheden en anderen die de ontwikkelingen nauw-
akcu' i', volgen".
Het gevoel, dat de wereld nog
flvóór het einde van dit jaar zal
■j worden geconfronteerd met een
^Bei-schrikkelijke crisis, is wel
Verklaarbaar. De onomwonden
■dreigementen van Chroesjtsjow,
Hook dit weekeinde liet hij weer
sabelgekletter horen) met als
reactie daarop de vastberaden
verzekeringen van Kennedy en
andere Westelijke leiders, dat
men voor Russische eisen geen
duimbreed zal wijken, laten bijna
geen andere conclusie toe, dan
dat zowel de Sowjet-Unie als
de Verenigde Staten tot aan ae
«nu! van de Beiiijnse afgrond
zullen gaan. De thans aan beide
jijden ingenomen posities schen
ken immers nauwelijks meer
JJ-jBuimte vcor eventuele onderhan
delingen.
Bang voor keerpunt
■Daarbij komt de overtuiging
van het Westen, dat het een
voudig geen concessies van enige
^Hjportantie meer kan doen, zon-
^Hr liet communisme aan een
Berwinning te helpen, die wel
Ins een keerpunt in de wereld-
jesehiedenis zou kunnen betc-
Eènen. Aan de andere kant heeft
fermer Chroesjtsjef zich zozeer
las»gelegd, dal hij moeilijk meer
■rug kan cn verder moet blij-
Tveii trekken as „de graat in
Hze keel", zoals hij Berlijn
Toomde.
Twee katers draaien om de
hete brei, gelukkig wordt ze
piet altijd zo heet gegeten ais
Be wordt opgediend... Al schijnt
uiterst gevaarlijke crisis on
vermijdelijk te zijn, de oorlog is
dat gelukkig niet. Een strijd om
Berlijn zou zich, daarvan moet
elke zinnige staatsman over
tuigd zijn. slechts korte tijd tot
een gevecht met conventionele
wapens beperken. Waar nu ook
Chroesjtsjef vele malen en met
nadruk heeft verklaard, dat een
oorlog met kernwapens het
laatste ding op de wereld is, dat
hij wenst, mag men de hoop
blijven koesteren, dat het Krem
lin, wanneer het Westen ferm
standhoudt, tenslotte toch iets
zal terugkrabbelen.
Ook mag worden bedacht, dat
zelfs wanneer Chroesjtsjef zijn
dreigement uitvoert en een se
paraat vredesverdrag met het
communistische Oostduitse re
giem sluit, dit nog geen oorlog
B1NNENVERINGBED
/iet beste bed ooit gemaakt
SCHUIMRUBBERBED
met versterkte middensector
(/faket fabrieken Zevenbergen
(van overrompeling)
tot gevolg behoeft te hebben.
Het schieten zou pas beginnen
wanneer Oost-Duitsland geweld
zou gebruiken om de toegang
tot West-Berlijn voor de Weste
lijke mogendheden te blokkeren.
Maar ook al zijn er redenen,
die wat meer optimisme recht
vaardigen, dan er in Washing
ton schijnt te heersen, men moet
erkennen, dat een enorme ver
antwoording rust op de leidende
mannen in de Amerikaanse
hoofdstad, in het bijzonder op
president Kennedy, nauwelijks
44 jaar oud en nog geen zeven
maanden in functie. Wellicht
geen Amerikaanse president
vóór hem zag zich ooit gesteld
tegenover zulke zwaarwegende
beslissingen, als hij straks zal
moeten nemen.
Premier Kassem van Irak
heeft de Britten vrijdag verzocht
zich uit Koeweit terug te trek
ken.
Hij sprak op een bijeenkomst
in de militaire academie van
Bagdad, waarop jonge oficieren
werden beëdigd.
Koeweit is een „bruggehootd
van de imperialisten" geworden
en de zogenaamde onafhanke
lijkheid die Koeweit krachtens
een overeenkomst tussen Enge
land en de regering van het
vorstendom heeft gekregen, is
het bewijs voor het bestaan van
een samenzwering tegen Irak en
het Arabische volk, aldus Kas
sem.
Hij zei voorts dat Irak, zo het
geweld had willen gebruiken
om Koeweit te bevrijden, dit had
kunnen doen, Irak zoekt zijn
recht echter via vreedzame mid
delen. Wij strijden niet met de
sjeik van Koeweit maar met het
Britse imperialisme, zo zei hij.
Noordstraat 102 Telefoon 3111
Xerneuzen
Majoor Gagarin heeft vrijdag,
in gezelschap van koningin Eli
zabeth en prins Philip, de lunch
op Buckingham palace gebruikt.
Ook de Sowjet-ambassadeur :'n
Londen Soldatof, de leider van
dë Engelse expeditie naar de
Mount Everest kolonel sir John
Hunt, de acteur Bud Flanagan en
de directrice van de Holloway
vrouwengevangenis in Londen,
mevr. Joanna Kelley, waren
aanwezig.
De lunch werd gegeven in een
vertrek dat bekend staat als de
„1844 kamei'", omdat Czaar Ni-
kolaas daar in 1844 in verbleef.
De openbare aanklager van
het Turkse hooggerechtshof
heeft de doodstraf geëist tegen
107 functionarissen en partijlei
ders van het „ancien regime,
verdacht van schending van de
grondwet.
De openbare aanklager, Altay
Egesei. vroeg voor acht ver
dachten die onder premier Men-
deres belangrijke functies be
kleedden invrijheidsstelling.
Het proces begon 14 oktober.
Tegen oud-premier Menderes is
reeds verscheidene malen voor
diverse tenlasteleggingen de
doodstraf geëist.
Onder hen, tegen wie de dood
straf geëist is, bevinden zich
ex-president Djelal Bayar en
ex-premier Adnan Menderes.
De Engelse premier, Harold
MacMillan, lieêft in een bijeen
komst van de parlementaire
groep der conservatieve partij
1 lekend, dat hij bezorgd is over
de economische toestand van
Engeland. Hij verklaarde even
wel niet bevreesd te zijn.
Hij sprak in de bijeenkomst
over de beperkende maatregelen,
die de regering zal moeten
nemen om de dreigende inflatie
te beteugelen en de positie van
de betalingsbalans te verbeteren.
Hij hield een toespraak van een
half uur, die veel minder opge
wekt was dan de redevoeringen,
die men van hem gewend is.
Sommigen noemden zijn toe
spraak zelfs somber en men had
de indruk, dat de nieuwe maat
regelen van de regering streng
zullen zijn.
In het komende weekeinde zal
de premier de economische
vraagstukken van het land met
de minister van Financiën. Sei-
wyn Lloyd, bespreken. Velen
verwachten, dat de regering
spoedig maatregelen zal aankon
digen om verbetering in de eco
nomische situatie te brengen
door een krachtiger exportcam
pagne, beperking van de over
zeese uitgaven en beperkingen
van de bestedingen in Engeland.
Volgens gezaghebbende kringen
zal het vermoedelijk echter nog
De Nederlandse delegatie naai
de topconferentie van de zes
landen van de Europese gemeen
schappen zal bestaan uit de
minister-president, prof. dr. J.
E. de Quay, en de minister en de
staatssecretaris van Buitenland
se Zaken, dr. J. M. A. H. Luns
en dr. H. R. van Houten, aldus
heeft een woordvoerder van het
ministerie van Buitenlandse Za
ken vrijdagmiddag meegedeeld.
twee weken duren, alvorens de
plannen aan het parlement wox--
den medegedeeld. Donderdag
hebben MacMillan en zijn kabi
net de maatregelen besproken,
die de minister van Financiën
nodig acht om verbetering te
brengen in de achteruitgaande
economische toestand.
Engeland maakt nog wel
steeds een tijd van voorspoed
door, maar ziet zich gesteld voor
een groot tekort op zijn beta
lingsbalans. De regering is van
oordeel, dat deze toestand alleen
het hoofd kan worden geboden
door een verdere vergroting van
de uitvoer en een bestedingsbe
perking, daar naar haar mening
een ernstige inflatie dreigt, wan
neer de binnenlandse bestedin
gen niet worden afgeremd.
Vier maanden geleden voor
zag de regering reeds de moge
lijkheid van economische moei
lijkheden en zij heeft zich toen
reeds de bevoegdheden ver
schaft, die het haar mogelijk
moeten maken onmiddellijk
tegen inflatoire tendenties op te
treden. Deze regulerende be
voegdheden veroorloven de rege
ring de douanerechten, de accijn
zen en de omzetbelasting met
maximaal tien procent te verho
gen of te verlagen. Het effect
hiervan is, dat de minister van
Financiën de koopkracht der ver
bruikers op grote schaal kan
prikkelen of beperken.
De politie van Bolzano heeft
medegedeeld, dat in verband met
de jongste terroristische aansla
gen in Noord-Italië twaalf perso
nen zijn aangehouden, onder wie
één vrouw. Volgens de politie
zouden zij lid zijn van de Tiroolse
organisatie „Schützen".
Eén der arrestanten heeft be
kend schuldig te zijn aan het op
blazen van een hoogspannings
mast in Val d'Aosta op 13 dezer.
De situatie in de provincie
Bolzano bleef vrijdag gespannen.
In de omgeving van Merano zijn
grote hoeveelheden springstof
fen, alsmede enkele tijdbommen
gevonden. Volgens de politie zou
den deze van Duits en Oosten
rijks fabrikaat zijn.
In de gehele provincie worden
de spoorwegen, dammen, elek
trische leidingen en andere in
stallaties streng bewaakt.
De Verenigde Staten zullen zo
nodig een veto uitspreken over
het Russische plan, de secreta
ris-generaal van de Verenigde
Naties te vervangen door een
driemanschap (een vertegen
woordiger van het Westen, een
van de communistische landen
en een van de neutralistische
landen). Dit staat in een verkla
ring die de Amerikaanse minis
ter van Buitenlandse Zaken Rusk
vrijdag in Washington heeft ge
publiceerd.
Van officiële Amerikaanse
zijde is reeds eerder verklaard
dat de vervanging van Hammpr-
skjoeld door een triumviraat
met zgn. „Troika"-plan zou
In president De Gaulle schuilt
Hoe te veel van de militair om
hem het geduid te schenken, dat
Tij ais staatsman en dal is hij
Éinder twijfel ook nodig
heeft om altijd moeilijke situaties
Hats de weg der geleidelijkheid
laar een oplossing tc voeren.
Toen de Frans-Algerijnse be
sprekingen in Evian naar zijn
(fin niet snel genoeg opschoten,
shun de hij het vorige maand op
■en nogal sensationele verdaging
van de conferentie aan. Een kor-
■e periode van „overdenking",
po geloofde hij, zou de Algerijn-
F' besluitvaardigheid in zulke
lastige kwesties als de toekomst
■van de olierijke Sahara, de ga
ranties voor de blanke bevolking
Ivan Algerije en het beschik-
I baarstellen van militaire bases
•an Frankrijk, kunnen stimu-
lléren. Om dat proces nog wat te
Ibespoedigen, liet hij weten, dat
I h ij desnoods zonder 'de F.L.N., de
Algerijnse nationalistische orga-
Inisatie, hel probleem-Algerije
I tot een oplossing zou brengen.
Die oplossing zou bestaan uit
H schepping van een „blank"
■Eerije, met de grote steden
hif"vs en Oran; in de rest van
'and zouden de Algerijnen
aan op hun eigen wijze zalig
Bogen worden.
i Mislukt
-iW'i ,wet«n nu. dat deze over-
1. I?P^ltlës^aktiek van de gene-
■tel heeft gefaald. In Algerije
lstaki %orlge week geleid tot
■wa, .^en on ongeregeldheden,
Bin „1 ,ïele tientallen doden
lhLWf.7 i ln frankrijk self
Iers van°n trouwste aanhan-
nig geloof6 Gau!le sleehts wei"
van het 1 de mogelijkh»id
ben verdehngsplan te heb-
I is pewfest0ldaVtaM de misrekening
f de weelSi.d-aA wanneer volgen-
eerder zwakker dan sterker zijn
dan bij liet afbreken der bespra
kingen het geval was en dat
is ook al geheel tegen de bedoe
lingen van De Gaulle in.
Niet onwaarschijnlijk is ove
rigens. dat de Franse staatsleider
iets zal ondernemen, om de door
hemzelf veroorzaakte plooien
nog tijdig weg te strijken; voor
de hervatting van de conferen
ties heeft hij op zijn agenda nog
enige redevoeringen staan, die
hem daartoe de mogelijkheid
bieden.
Ook Frankrijks bondgenoten
moeten hopen, dat dit zo zal zijn,
want zij hebben, nauwelijks min
der dan Frankrijk zelf. het
grootste belang bij een spoedige,
vreedzame oplossing van het nu
ai zoveel jaren voortziekende
Algerijnse probleem.
De grote krachtproef tussen
West en Oost om Berlijn staat
voor de drempel en die eist aan
Westelijke zijde een Frankrijk,
dat de handen uit het Algerijnse
wespennest heeft bevrijd.
r aanF-'-ansen en Algerijnen
I de sfet een tafeI Saan zitten,
zal 7iinr aria"zienl'jk ongunstiger
r>. ^J.n aan z n F.vian
Bovendien i ln tvian was-
lin=r.zal de onderhande-
uiesDositia der Fransen thans
Sinds vorige week heeft de
K.L.M. een luchtbrug ingezet
met vrachtvliegtuigen om grote
hoeveelheden insecticide van
Amsterdam naar Cairo te ver
voeren. Reeds zijn vier vracht
vluchten met elk ongeveer 15
ton van dit chemische bestrij
dingsmiddel uitgevoerd en wel
dra zullen nog elf vluchten vol
gen. Daarmee zal 225 van de 325
ton insecticide, die Egypte nodig
denkt te hebben om de katoen-
oogst te redden, die ernstig be
dreigd wordt door de katoen-
wurm, vervoerd zijn.
In totaal zullen circa 20 vlieg
tuigen nodig zijn om de gehele
hoeveelheid naar Egypte te vlie
gen. Het ziet er naar uit dat de
K.L.M. dit hele spoedtransport
zal verzorgen, waarmee men
hoopt de Promedia Litura F.
zoals deze katoenparasiet weten
schappelijk wordt genoemd, te
.vernietigen.
Mooi stadsbeeld te Terneuzen dat eerlang zal verdwijnen.
(Eigen foto.)
De heer Chroesjtsjef scheen,
toen hij het weekeinde weer
eens duchtig met de wapens klet
terde, niet bijzonder konsekwent
te zijn. Had hij niet enige dagen
eerder de draak gestoken met
De Gaulles besluit om een divi
sie uit Algerije naar Europa
over te plaatsen?
„Oorlogen", zo smaalde hij,
.worden niet meer met divisies
gewonnen maar met raketten."
En nu kondigde hij zelf aan, dat
er niets zou komen van de door
hem beloofde inkrimping van de
Russische strijdkrachten met
1,2 miljoen man. Ten koste van
de lieve som van ruim 3 miljard
roebel per jaar zal hij deze mili
tairen, die waren voorbestemd
om te worden ingeschakeld in de
economische activiteit der Sow-
jets, onder de wapenen houden.
Waarom deze maatregel, als
divisies in Chroesjtsjefs ogen
toch vrijwel geen waarde meer
hebben? De bedoeling ervan is
wel duidelijk. Slechts weinigen
in het Westen geloven, dat de
Russische leider het werkelijk op
een oorlog met raketten en kern
wapens durft te laten aankomen.
Dergelijke dreigementen om in
de kwestie-Berïijn zijn zin te
krijgen, zullen dus niet zeer ern
stig worden genomen. En daar
om moet hij middelen in de hand
hebben om met wat men tegen
woordig noemt een „kleine oor
log", dat wil zeggen een strijd
met conventionele wapens, te
kunnen dreigen.
Inmiddels is gebleken, dat men
in de Verenigde Staten bepaald
niet ondersteboven is van de
laatste Russische zet in de koude
oorlog om Berlijn. De Ameri
kaanse bladen wijzen er niet zon
der leedvermaak op, dat
Chroesjtsjefs maatregel weinig
geschikt is om Ruslands harte-
wens, het economisch voorbij
streven van de Verenigde Staten,
sneller in vervulling te doen
gaan.
En aan Kennedy persoonlijk
heeft Chroesjtsjef niets minder
dan een pleizier gedaan. De pre
sident acht een. verdere verster
king van Amerikaanse strijd
krachten dringend nodig, maar
het Congres (de bepaalde onder
delen van de volksvertegenwoor.
diging) dat de financiële uitga
ven ervoor moet goedkeuren,
bleek in zijn meerderheid niet
bijzonder scheutig te zijn. Daarin
heeft Chroesjtsjef nu een voor
Kennedy gunstige verandering
gebracht, iets dat de Russische
leider wel niet zal hebben be
doeld
(Nadruk verboden.).
medegedeeld door het K. N, M. I.
te De Bilt, geldig van zaterdag
ochtend tot zaterdagavond.
Koel en winderig
Wisselend bewolkt met nu dan
buien. Matige tot krachtige en
langs de kust van Holland en
Zeeland tijdelijk harde wind tus
sen zuid en west. Middagtempe-
raturen van 15 tot 18 graden,
ZATERDAG 15 JULI
v.m. n.m.
Breskens 3.26 3.41
Terneuzen 4.01 4.16
Hansweert 4.41 4.56
Walsoorden 4.51 5.06
ZONDAG 16 JULI
v.m. n.m.
Breskens 3.59 4.13
Terneuzen 4.34 4.48
Hansweert 5.14 5.28
Walsoorden 5.24 5.38
neerkomen op verlamming van
de Verenigde Naties.
De Amerikaanse regering stelt
zich voor over enkele weken een
witboek uit te geven over de
kwestie Berlijn. Het zal waar
schijnlijk worden gepubliceerd in
de vorm van een brochure van
het ministerie van Buitenlandse
Zaken.
Rusk zei dat Chroesjtsjef met
zijn „krenkend voorstel een
aanval op de integriteit van de
Verenigde Naties" heeft gedaan.
De Verenigde Staten zullen niet
instemmen met een dergelijke
wijziging van het handvest, en
bovendien zal het Russische stre
ven niet de steun van een twee
derde meerderheid van de alge
mene vergadering krijgen, aldus
Rusk. „De Verenigde Naties zul
len zich zelf niet vernietigen".
De Amerikaanse regering wil
niet alleen niet instemmen met
het Russische voorstel, maar zal
zich bovendien krachtig verzet
ten tegen een mogelijk compro
mis tussen het Amerikaanse en
Russische standpunt over de
structuur van de Verenigde Na
ties.
Rusk citeerde een toespraak
die Chroesjtsjef maandag, aan
de lunch met president Kwame
Nkroemah van Ghana hield om
te verklaren dat „de Russische
aanvallen niet zijn gestaakt".
Ook toen drong de Sowjet-pre-
mier aan op vervanging van de
secretaris-generaal door een
driemanschap.
Minister Rusk verklaarde ten
slotte dat de Sowjet-regering
haar standpunt „op geen enkele
wijze kan opleggen".
Eer. donderdagmiddag onder
het personeel van de havendienst
der Kon. Papierfabrieken Van
Gelder en Zonen N. V. te Velsen
uitgebroken wilde staking, die
circa 100 man omvat, duurde
vrijdag nog voort. De erkende
vakbonden hebben zich van deze
staking gedistancieerd, zo deel
de de directie mede. Waarom er
gestaakt wordt is de directie niet
duidelijk de fabricage van kran
tepapier in de fabriek te Velsen
gaat normaal door.
Dit
nummer bestaat uit
10 pagina's.
ONBESTENDIG WEER.
Boven de Britse eilanden be
vindt zich een lagedrukgebied
dat geheel gevuld is met koude
lucht. Verscheidene randstorin-
gen ervan vertoeven boven W.-
Europa, met als gevolg dat vrij
wel o-eral het weer van streek
is. Regengebieden worden afge
wisseld door opklaringen, mid-
dagtemperaturen van 15 tot 20
graden en vooral rond de de
pressie boven Engeland veel
wind.
Daar deze depressie langzaam
naar het oosten trekt, zal zij het
weerbeeld bij ons gedurende het
weekeinde beheersen. Koel en
onbestendig weer met nu en dan
regen of regenbuien, vooral aan
de kust winderig, en enkele zon
nige perioden zullen het weer
beeld karakteriseren.
ZON
op onder
Juli.
15 4.37
16 4.38
17 4.39
MAAN
op ondel
20.54
20.53
20.52
7.20
8.22
9.25
22.07
22.33
22,55