Minister Van Rooy
gaat heen
Boodschap van Nehroe
aan Kassein
Indonesië onderzoekt de noodzaak
van een invasie in West-Irian
Venezolanen verzoeken asyl te Willemstad
DINSDAG 4 JULI 1961
17e Jaargang Nr 5338
OOK STAATSSECRETARIS ROOLVINK DIENT
VERZOEK OM ONTSLAG IN
Hitte werd 20 Belgische
militairen te machtig
Negen Belgen omgekomen
door verdrinking
CUBAANS VLIEGTUIG
TOT LANDEN
GEDWONGEN
BELGISCHE AUTO
VLOOG IN BRAND:
VIJF DODEN
Twee meisjes en een jongen
KOEWEIT
Engels perscommentaar
op Koeweit
Premier van Zuid-Korea
afgetreden
KOEWEIT
IN HET LAGERHUIS
Nederlander verdacht
van moord in Engeland
gearresteerd
Nasoetion beschuldigt Nederland
in verklaring over Nieuw-Guinea
DE AMERIKAANSE
ZEELIEDENSTAKING
Zuidvietnamees vliegtuig
neergeschoten
Bestrijding insektenplaag
in Egypte en Syrië
President Soekarno
over Nederlands
Nieuw-Guinea
HET WEER
MEER WIND.
WEERBERICHT
HOOGWATER
ZON- en
MAANSTANDEN
Frankerine bij abonnement: Temeuzen
Directeur-Hoofdredacteur I. van de Sande
Redactie-adres: Noordstraat 55—57
Administratieadres: Smidswal
Telefoon 2073
Gironummer 38150
Abonnementsprijs: ƒ6.— per kwartaal; pet
maand f2.— per week 48 ct. Losse nrs 9 ct.
DE VRIJE ZEEUW
Verschijnt dagelijks Uitgeefster N. V. v/h Firma P. J. van de Sande te Temeuzen
Advertentieprijs per mm 15 ct; minimum per
acvertentie 2,25.
Rubriek Kleine Advertenties (géén handels
advertenties): 5 regels ƒ1,Iedere regel meer
20 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres
Bureau van dit Blad, 20 cent meer.
Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur.
Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur.
MINISTER MARIJNEN ZAL TIJDELIJK
BEHEER OP ZICH NEMEN
Het kabinet van de Koningin deelt mede:
De minister van Sociale Zeiken en Volksgezondheid, mr dr C. J.
M. A. van Rooy, heeft d.d. 2 juli 1961 aan H. M. de Koningin ver
zocht hem ontslag te verlenen als minister van Sociale Zaken en
Volksgezondheid wegens redenen van persoonlijke aard, verband
houdende met het verloop der besprekingen over het wetsontwerp
algemene kinderbijslagverzekering.
H. M. heeft bij Kon. Besluit van gisteren dit ontslag verleend
onder dankbetuiging voor de diensten aan haar en den lande be
wezen.
De staatssecretaris van Sociale Zaken en Volksgezondheid, de
heer B. Roolvink, heeft overeenkomstig hetgeen staatsrechtelijk
gebruikelijk is in aansluiting op de ontslagaanvrage van de minister
aft Sociale Zaken en Volksgezondheil eveneens aan de Koningin
zijn verzoek om ontslag doen toekomen. H. M. de Koningin heeft
deze ontslagaanvrage in beraad genomen.
H.M. heeft oe minister van Landbouw en Visserij, mr V. G. M.
Marijnen, belast met het tijdelijk beheer van het ministerie van
Sociale Zaken en Volksgezondheid.
De tropische temperatuur van
zondag is een 20-tal Belgische
militairen te machtig geworden.
Zij werden door de warmte be
vangen tijdens de plechtigheden,
die zondag in Hasselt werden ge
houden ter gelegenheid van de
dodenherdenking van de Lim
burgse gesneuvelden. De militai
ren behoren tot het 62e Belgi
sche artilleriebataljon.
De plechtigheden werden daar
na aanzienlijk bekort.
Het afgeslopen weekeinde zijn
minstens negen Belgen door ver
drinking om het leven ge
komen. Onder hen was een moe
der uit een gezin van vijf kinde
ren, die verdronk bij het zwem
men in het Albert-kanaal bij
Hasselt.
Een 56-jarige vrouw in Brus
sel werd zondag in haar woning
door de hitte bevangen. Zij over
leed voordat medische hulp kon
worden gegeven.
Op verschillende plaatsen is
zondag het wegverkeer gestremd
als gevolg var. smeltend asfalt.
Aan de kust moest een betonweg
worden afgesloten, omdat één
van de betonstroken door uitzet
ting ruim tien centimeter boven
het wegdek uitstak.
Gewapende inzittenden hebben
maandag een Cubaans passa
giersvliegtuig in Miami laten
landen. Een Cubaanse bewaker
aan boord is neergeschoten. Hij
is ernstig gewond.
De Cubaanse piloot zou heb
ben verklaard dat er kort na het
opstijgen van Havanna al een
vuurgevecht uitbrak.
•Drie passagiers en de beman
ning willen naar Cuba ter ug. De
overige 13 passagiers hebben
verzocht in Amerika te mogen
blijven.
Op de autoweg van Brussel
naar Oostende heeft zich zon
dagavond een ongeval voorge
daan, waarbij vijf personen het
leven hebben verloren en zeven
ernstig gewond naar een zieken
huis zijn overgebracht
De auto van een gezin uit
Oostende vloog door onbekende
oorzaak onder het rijden in
brand. De bestuurder verloor de
macht over het stuur. De wagen
reed door de haag, die de twee
weggedeelten scheidt, en botste
op drie auto's, die uit de tegen
overgestelde richting kwamen
aangereden. De vijf omgekomen
slachtoffers zaten allen in de
auto die het ongeluk veroor
zaakte.
- DRIELING
IN GRONINGEN
In huize „Tavenier", de kraam-
afdeling van het Diakonessen-
huis in Groningen, is maandag
een drieling geboren. Mevrouw
A. PotHovinga uit Groningen
bracht drie welgeschapen kinde
ren ter wereld: twee meisjes,
één van 1920 en één van £080
gram en een jongen van 2310
gram. Het eerstgeboren meisje
en de jongen zijn in een cou
veuse ondergebracht, het zwaar
ste meisje in een isolette.
De heer en mevrouw Pot had
den reeds een jongetje van drie
en een halfjaar.
Premier Nehroe heeft gene
raal Kassem een boodschap, ge
zonden waarin hij de hoop uit
spreekt dal Irak een vreed
zame oplossing zal zoeken vour
het geschil met Koeweit, aldus is
in New Delhi vernomen. Men
meent dat de Engelse regering
Nehroe heeft verzocht zijn in
vloed aan te wenden om te
trachten een gewapend conflict
te voorkomen. Nehroe heeft vrij
dag op een persconferentie ver
klaard dat India Koeweit als een
onafhankelijke staat beschouwt.
De Engelse bladen zijn ver
deeld over de vraag of de En
gelse troepen in Koeweit reeds
„het vereiste eflecte" hebben be
reikt en dienen te worden terug
getrokken.
Het liberale blad „The Guar
dian" meent dat de landingen
uit militair oogpunt „zeer in
drukwekkend" zijn geweest.
„Misschien is het doel reeds be
reikt en heeft generaal Kassem
afgezien van zijn annexatieplan
nen, gesteld dat hij die ooit heeft
gekoesterd.
Wanneer dit het geval is moe
ten de Engelse troepen hoe eer
der hoe beter worden terugge
trokken, Het onderhandelen met
generaal Kassem is meer een
zaak voor zijn broeders Arabie
ren of de Verenigde Naties dan
voor ons."
„Wellicht zal de heerser van
Koeweit niet volkomen gelukkig
zijn wanneer de Engelse troepen
worden vervangen door soldaten
uit de broeder landen, want wei
nig Arabische machthebbers zijn,
gelijk de Engelsen, geen belang
hebbende partij".
„Maar er staan reeds troepen
uit Saoedi-Arabië op zijn grond
gebied, en hij zal zich waarschijn
lijk veiliger voelen wanneer ver
schillende Arabische regeringen,
wier belangen onvermijdelijk
moeten botsen, eveneens troepen
ï>e premier van Zuid-Korea,
g» oeraal Tsjang Do Yong. is af
gebeden.
Uy de bekendmaking van zijn
ontslagname als premier en
vooizitter van de opperste natio
nale iaad verklaarde de gene
raal tot het besef te zijn geko-
men ?at de beide functies „te
zwaarvoor hem waren en dat
het tijdstip was aangebroken
waarop een krachtiger en be-
voegder hoofd de leiding van de
revolutie in handen moet nemen.
Dp bekendmaking van de onts-
slagname door generaal Tsjang
Do Yong werd gedaan door een
woordvoerder van de Opperste
Nationale Raad, die voorts mede
deelde dat generaal Tsjang niet
in arrest is en dat nog geen
nieuwe voorzitter en nieuwe
premier zijn benoemd.
Het ontslag werd bekendge
maakt na afloop van een onder
voorzitterschap van Tsjang Do
Yong gehouden kabinetsverga
dering.
De 38-jarige generaal kwam
aan het bewind, toen op 16 mei
de anti-communistische militaire
junta zich na een kort vuurge
vecht rondom de regeringsgebou
wen in Seoel van de macht
meester maakte. Na de staats
greep beloofde hij uitroeiing van
de corruptie in de staatsbureau
cratie, vestiging van een demo
cratische politieke structuur en
bestrijding van het communisme.
Generaal-majoor Pak Tsjong
Hi is benoemd tot voorzitter van
de Opperste Nationale Raad, als
opvolger van Tsjang Do Yong.
De minister van Defensie, lui-
tenant-general Song Yo Tsjang
treedt tevens als premier op.
zenden. Engeland moet zijn troe
pen terugtrekken Zodra de Ara
bieren de dreiging van Irak hei>
ben teniet gedaan";
Het blad meent dat dit wel
licht, op korte termijn mogelijk
is, omdat er in Irak regerings
functionarissen zijn ..die enige
ervaring hebben in 't handhaven
va de stabiliteit van hun land, on
danks de geringe stuurmans
kunst van hun leiders".
De ..Daily Telegraph" (onaf
hankelijk conservatief, acht Je
kans op militaire acties langs de
grens tussen Koeweit en Irak ge
ring. „Maat tot het tijdsiip
waarop de betrekkingen tussen
Irak en Koeweit ingrijpende ver
anderingen hebben ondergaan
en dat is niet voor Koeweit, met
de onvoorwaardelijke steun van
Irak, in zowel de Verenigde Na
ties als de Arabische liga is op
genomen - blijft de situatie kri
tiek en zal Engeland ais de be
langrijkste bondgenoot van tie
heerser van Koeweit moeten op
treden".
De „Financial Times" wijst er
op, dat de olie uit de bronnen
van Koeweit is blijven vloeien,
en dat er geen tekenen zijn die
wijzen op een vijfde colonne in
Koeweit of een op 'handen zijnde
opstand tegen de heerser.
„De grens met Irak is thans
zó versterkt dat zelfs de onbe
rekenbare generaal Kassem zich
wel tweemaal zal bedenken al
vorens zich in een militair avon
tuur te storten".
Premier MacMillan heeft gis
teren in het Lagerhuis verklaard,
dat de Britse troepen slechts
met een verdedigend doel in Koe
weit zijn en op grond van ver
dragsverplichtingen. Zij zullen
worden teruggenomen zodra de
sjeik van oordeel is dat de on
afhankelijkheid van het land
niet meer in gevaar is.
De sjeik heeft in de ochtend
van 30 juni om Britse bijstand
verzocht.
De leider van de labour-oppo-
sitie, Hugh Gaitskell, zei van
mening te zijn dat de Britse re
gering geen keus had, gezien d?
verdragsverplichting. Maar aan
gezien de huidige toestand lange
tijd kon voortduren, zou het vol
gens hem aanbeveling verdienen
de Verenigde Naties in te scha
kelen.
Gaitskell wilde voorts de be
trokken Arabische staten voor
stellen een fonds te stichten,
waarin zowel de olieproduceren
de landen als de oliemaatschap
pijen zouden bijdragen ten be
hoeve van het Midden-Oosten in
het algemeen.
De politie van Liverpool heeft
maandagmorgen een 30-jarige
Nederlandse zeeman aangehou
den in verband met de moord op
een 21-jarige vrouw, wier ont
kleed lichaam zaterdag in haar
slaapkamer in Menai, in Noord-
Wales, werd gevonden. Door de
politie werd medegedeeld, dat de
man. die afkomstig is van de
Nederlandse kustvaarder „Wie-
ma", een schip van 300 ton van
een Groningse rederij, in de loop
van maandag naar Menai is over
gebracht, waar hij officieel in
staat van beschuldiging zal wor
den gesteld.
De jacht op de moordenaar
van het meisje, Margaret Hug
hes, werd zondagavond, vanuit
Menai in Liverpool voortgezet,
nadat de „Wieroa", die Menai
had aangedaan, in de haven van
Liverpool was binnengelopen.
De rechercheurs begaven zich
aan boord en vertrokken weer
met medeneming van één dei-
opvarenden.
In een schriftelijke verklaring
aan de pers in Bonn heeft de
Indonesische minister van Ver
dediging, generaal Nasoetion,
maandag de Nederlandse rege
ring er van beschuldigd dat zij
probeert de wereld een leugen
te verkopen wanneer zij over
zelfbeschikking voor West-Irian
spreekt. „Terwille van zulk een
belofte heeft Indonesië in de
oorlog tegen Japan gevochten.
De Amerikaanse regering heeft
een rechtbank in New York ver
zocht de wet van Taft en Hart
ley van toepassing te verklaren
op de zeeliedenstaking. In dat
geval moeten de stakers geduren
de 80 dagen het werk hervatten.
Na de oorlog heeft Nederland
dit zelfbeschikkingsrecht voor
Indonesië geweigerd en heeit
Indonesië daar vier jaar met alle
macht naar moeten streven".
De werkelijke reden voor het
vasthouden van Nederland aan
West-Irian is de wens een recht
te hebben in de Azië-politiek van
het Westen mee te spreken over
de ZOAVO, aldus Nasoetion.
Nasoetion waarschuwde Neder
land het Indonesische geduld in
de kwestie-YVest-Irian niet op
de proef te stellen.
„Indonesië is een vredelievend
volk en zeer geduldig. Maar een
land met waardigheid en van
zulk een positie in de wereld kan
niet dulden dat op zijn gebied
delen van zijn volk onder moder
ne slavernij van het kolonialisme
moet lijden. Niemand kan van
ons verwachten dat wij, voor on
beperkte tijd zullen wachten.
'Wij bezitten moderne wapens,
moderne strijdkrachten en zijn
een dynamische natie, ons leger
is zeker het meerdere van het
Nederlands in West-Irian.
Wij zijn geen land dat zijn
wapens niet gebruikt wanneer
wij worden uitgedaagd."
In een andere passage van zijn
schriftelijke verklaring zei Na
soetion dat hij de mogelijkheid
van een vreedzame oplossing
van de kwestie-West-Irian niet
uitsloot.
De noodzaak vam een invasie
in West-Irian na het mislukken
van vreedzame onderhandelingen
wordt op het ogenblik doo.r de
Indonesische regering onder
zocht. Een beslissing is nog niet
gevallen".
Minister Nasoetion zei in ant
woord op vragen dat hij in Bonn
zowel als in Parijs „informele,
contacten" met „informele Ne
derlandse leiders" had gehad. Hij
weigerde hun namen te noemen.
PRINSES IRENE
OP HET TONEEL
Een scène uiif het studenten
lustrumspel „Frangois Villon"
van 't Utrechtse studentencorps.
We zien hier de hertog van Or
leans (J. C. van Tuyll van Seroos-
kerken) met madame d'Orleans
(II. K. H. Prinses Irene).
Het ministerie van Buiten
landse Zaken deelt het volgende
mede
De zeven Venezolaanse leger
officieren, die op 8 juni j.l. het
Venezolaanse vliegtuig waar
mede zij vervoerd werden,
dwongen op het vliegveld te
Willemstad te landen, hebben
asiel verzocht.
De Venezolaanse regering
heeft harerzijds door haar am
bassadeur in Den Haag aan de
koninkrijksregering overlevering
van bedoelde vluchtelingen ver
zocht. Mede hierdoor dient de
beslissing ter zake van het ver
zoek om asiel door de konink
rijksregering te worden geno
men.
Terzake van beide verzoeken
wordt thans een nauwgezet on
derzoek ingesteld in verband
waarmede de Venezolanen in
overleg met de Antilliaanse re
gering en met hun instemming
naar Nederland zijn overge
bracht in afwachting van de be
slissing op beide verzoeken."
De overbrenging van de zeven
Venezolanen werd vorige week
voorbereid. Het bezoek van de
juridische adviseur van het mi
nisterie van Buitenlandse Zaken,
prof. mr. W. Riphagen, aan Cu
rasao hield daarmee verband.
Het plan tot overbrenging was
alleen aan de ministers bekend.
Het K. L. M.-personeel dat be
trokken was bij de overbrenging
was geheimhouding opgelegd.
De Venezolanen vertrokken za
terdagochtend met het gewone
lijntoestel via New York naar
Nederland. Het State Depart
ment verleende medewerking.
Zondagochtend zijn de Venezo-
lanen op Schiphol aangekomen.
De Venezolanen waren op Cu
rasao eerst van het politiebu
reau naar de marinebasis over
gebracht. Zij werden in een
dichte auto naar het vliegveld
vervoerd en vervolgens in het
vliegtuig gebracht toen de mo
toren draaiden. Niemand heeft
iets van de operatie gemerkt.
Leden van de Antilliaanse poli
tie begeleidden de Venezolanen.
Hun familieleden dachten dat
zij voor een dienstreis naar
Aruba of iets dergelijk waren
vertrokken. Van Venezolaanse
zijde is er nog geen reactie.
Kapitein Taylnardat, de Ve
nezolaanse leider van de bewa
king, die toestemming kreeg
naar Venezuela terug te keren,
verblijft nog steeds in Willem
stad. De autoriteiten vragen
zich af of hij soms ook asiel wil
vragen.
Volgens een bericht uit Hanoi
van het communistisch-Chinese
persbureau Nieuw-China is zon
dag 400 kilometer ten noorden
van de demarcatielijn in Noord-
Vietnam een Zuidvietnamees le
gervliegtuig neergeschoten.
In verband met een insekten
plaag, die de katoenoogst in
Egypte en Syrië bedreigt, zal een
grote hoeveelheid planteziekten-
bestrijdingsmiddel naar de V. A.
R. worden gezonden. Hiervoor
zijn 20 vrachtvliegtuigen gechar
terd, die als een „luchtbrug", ge
laden met dipterex (van Bayer,
Leverkussen), een snelwerkend
middel ter bestrijding van de
Egyptische katoenwurm, naar
Cairo zullen vliegen. Het eerste
toestel zou vanochtend vertrek
ken van Schiphol. De gehele zen
ding van dit bestrijdingsmiddel is
voldoende voor do behandeling
van ruim 400.000 hectare land.
President Soekarno heeft
maandag verklaard,- van mening
te zijn dat Westelijk Nieuw-Gui
nea spoedig onder Indonesisch
bestuur zal zijn gebracht. De
president, die zondag na een
wereldreis van tien weken in
Djakarta terugkeerde, zei dat de
pogingen van Indonesië om Wes
telijk Nieuw-Guinea te krijgen
thans een zodanig stadium heb
ben bereikt, dat verwachtingen
in die richting gerechtvaardigd
zijn.
Met noordelijke winden stroom
de maandag vrij koele lucht het
Europese continent binnen, wat
vooral verder landinwaarts ge
paard ging met veel onweers
activiteit.
Bij Schotland is een actieve
depressie aangekomen die naar
het noordelijke deel van de
Noordzee koerst. Op de nadering
hiervan zal ook bij ons de wind
toenemen, aanvankelijk uit het
zuidwesten, later uit richtingen
tussen westen en noordwest.
Een bijbehorend koufront dat
wordt voorafgegaan door een
brede neerslagzóne ligt boven
Midden-Engeland en zal ons land
in de ochtend passeren. Achter
dit front stroomt opnieuw iets
koudere lucht binnen, waarin op
klaringen voorkomen.
Hij zei dat liij ook van plan
was Nederlandse vertegenwoor
digers in Londen te ontmoeten-
Hij zei dat de bedoeling van deze
besprekingen was de ontwikke
lingen na te gaan in de Neder
landse houding inzake West-
Irian en het standpunt van zijn
regering toe te lichten.
Op de vraag of hij na de be
sprekingen meer hoop had dat
een vreedzame oplossing mo
gelijk was, antwoordde de ge
neraal: ,,Ik heb nog geen defi
nitieve conclusies getrokken.
Maar er is enige wijziging in
't Nederlandse standpunt over
West-Irian. Er is bij een groei,
end aantal mensen een toe
nadering tot ons standpunt
merkbaar". Hij zei verder dat
hij zijn contacten met Neder
landse vertegenwoordigers
„voortzet en verbreedt".
Generaal Nasoetion maakte
bekend dat hij de Westduitse mi
nister van Defensie, Strauss, en
de inspecteur-generaal van de
strijdkrachten, generaal Foertsch,
had uitgenodigd voor een bezoek
aan Indonesië.
Een woordvoerder van het
Westduitse ministerie van De
fensie deelde mee dat de Uit
nodiging in beginsel was aan
vaard, maar dat nog geen datum
was vastgesteld.
In antwoord op andere vragen
zei de generaal, dat overeen
stemming was bereikt dat „in
de nabije toekomst enige oplei-
dingsfaciiiteiten zullen worden
gegeven voor Indonesische offi
cieren in West-Duitsland". Er
zijn echter nog geen bijzonder
heden vastgesteld.
Op vragen naar Indonesische
wapenaankopen in W.-Duitsland
zei Nasoetion dat deze kwestie
nog bestudeerd wordt. Er is geen
definitieve beslissing bereikt tij
dens het overleg in Bonn. Hij zei
dat Indonesië het grootste deel
van zijn militaire uitrusting van
de Verenigde Staten en Rusland
koopt, maar dat het nog wat ma
terieel van andere landen nodig
heeft.
De Schlicker-werf in Hamburg
die de minister vrijdag bezocht,
zal ook in de toekomst kust-
waehtboten leveren. Tijdens het
bezoek zijn geen orders geplaatst,
maar wei was gesproken over de
Indonesische regeringsplannen
om in Indonesië een werf te bou
wen.
Op de vraag of West-Duitsl^gid
garanties gevraagd had, dat
ingeval Indonesië in Bonn wa
pens koopt deze wapens niet
tegen de Nederlanders zouden
worden gebruikt, antwoordde hij,
dat zijn besprekingen van zuiver
technische aard waren geweest
en dat niet over de politieke k->nt
gesproken was. Maar hij wist
dat ook aan politieke facetten
„enige overweging" zou moeten
worden gegeven.
Minister Nasoetion zei in
West-Duitsland zeer veel vriend,
schap en begrip voor Indonesië
te hebben ondervonden. „Ik ga
met de beste indruk naar huis.
Het bezoek heeft de bestaande
vriendschappelijke betrekkingen
tussen onze landen versterkt".
Volgens Nasoetion zijn er nog
vele mogelijkheden voor uitbrei
ding van de handel en economi
sche betrekkingen tussen beide
landen; de 'Westduitse industrie
zou moeten samenwerken in het
Indonesische acht-jarenplan voor
economische ontwikkeling.
Minister Nasoetion is later in
de middag uit Bonn naar Londen
vertrokken.
medegedeeld door het K.N.M.I.
te De Bilt, geldig van dinsdag
ochtend tot dinsdagavond.
Meer wind.
Wisselende bewolking en op de
meeste plaatsen droog. Matige
tot krachtige, langs de kust tij
delijk harde wind tussen west
en noordwest. Dezelfde of iets
lagere temperaturen dan giste
ren.
DINSDAG 4
JULI
Breskens
Temeuzen
Hanswee rt
Walsoorden
v.m.
6.17
6.52
7.32
7.42
n.m.
6.39
7.14
7.54
8.04
ZON
op onder
MAAN
op oiidei
Juli.
5 4.27
6 4.27
7 4.28
8 4.29
21.02
21.01
21.00
21.00
0.30
0.55
1.21
1.49
13.16
f4.29
1(5.39
16.47