verraad
Weeroverzicnt
Maatregelen tegen muiters
Belgisch Koninklijk bezoek
aan Duitsland
Nasution over Nieuw-Guinea
HOOGWATER
WEERBERICHT
ZON- en MAANSTANDEN
Radio de Koek
Glunderende
gezichten
frankering bij abonnement: Temeuzen
Directeur-Hoofdredacteur I. van de Sande
■Redactie-adres: Noordstraat 55—57
Administratie-adres: Smidswai
Telefoon 2073
Gironummer 38150
Abonnementsprijs: ƒ6,— per kwartaal; per
maand ƒ2,per week 48 et. Losse nrs 9 ct.
ZATERDAG 29 APRIL 1961
17e Jaargang Nr 5279
Verschijnt dagelijks Uitgeefster N. V. v/h Firma P. J. van de Sande te Terneüzen
Advertentieprijs per mm 15 ct; minimum per
advertentie ƒ2,25.
Rubriek Kleine Advertenties (géén handels-
advertenties)5 regels 1,Iedere regel meer
20 et. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres
Bureau van dit Blad, 20 eent meer.
Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur.
Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur.
HOE KON DE 18de MEI VAN 1958
ZICH HERHALEN?
Niet alleen in Frankrijk, maar in geheel Europa en
ook daar buiten is de rebellie in Algerije het onderwerp
van gesprek. Hoe was het mogelijk, dat de dertiende mei
1958, de opstand van de Europeanen in Algerije, welke
leidde tot het aan de macht brengen van De Gaulle,
zich herhaalde.en thans tegen De Gaulle? Hij heeft,
zo luidde 't parool de beweging van de dertiende mei
verraden.
Nu kan niet worden ontkend,
dat dc president zijn aanhangers
van 1958 diep heeft teleurgesteld.
De Europese rebellen van drie
jaar geleden waren eigenlijk
geen Gaullisten. Zij hadden wan
trouwen ten aanzien van de voor-
uitstrevende denkbeelden van De
Gaullo inzake het koloniale
vraagstuk. Maar om de vierde
republiek ten val te brengen,
konden de ultra's en de ontevre
den officieren aan het Franse
moederland geen andere leider
opdringen dan de Bevrijder. Van
hem was in elk geval bekend, dat
hij een autoritair man was, een
generaal die het leger niet in de
steek zou laten, en die wel flink
zou optreden ten aanzien van de
ionalistische moslims die Al
gerije wilden afscheiden van
Frankrijk, zo dacht men. Tijdens
de oorlog had De Gaulle zich ver
eenzelvigd met de grootheid van
Frankrijk. Hij zou het deel van
Frankrijk, dat Algerije heette, en
formeel tot de staat behoorde,
niet opofferen. Vandaar dat De
Gaulle werd aanvaard.
Dat hij binnen drie jaar ge
komen is tot een standpunt, dat
veel radicaler is dan dat van de
socialisten of van de radicalen
als Mendès-France, en bereid is
meer af te staan dan welke pre
mier van de vierde republiek
voor hem, is wel een verrassing.
De Gaulle's radicalisme
Toen in september 1959 De
Gaulle aan de moslims het recht
toekende zich van Frankrijk af
te scheiden en hij hun zelfbe
schikkingsrecht in uitzicht stelde,
verschenen op de muren van Pa
rijs leuzen, die inhielden dat hij
„een verrader" was. En twee
weken geleden, op 11 april, heeft
hij in zijn persconferentie duide
lijk doen weten, dat hij er op
rekende, dat Algerije onafhanke
lijk zou worden. Was dat „ver
raad"? Het was blijkbaar de con
clusie. waartoe De Gaulle was
gekomen.
Hij zei. dat „kolonialisme uit
dc tijd was" en gaf dus toe, dat
Algerije eigenlijk als een kolonie
was behandeld. Hij zei dat dit ge
bied veel meer kostte dan het op
leverde en dat als de moslims
dat nu eenmaal wilden zij de
vrijheid konden krijgen, al dacht
liij dat ze daar ook niet gelukkig
mee af zouden zijn. Na september
1959 kwamen de Europese ultra's
in Algiers in verzet, en wierpen
barricaden op. Nu, na de pers
conferentie van 11 april, hebben
oen aantal generaals hem hun
vertrouwen opgezegd. Ten dele
waren zij al op non-actief ge
plaatst of hadden zij pensioen
aangevraagd, omdat zij met de
president van mening verschil
den.
Nadien moeten zij flink hebben
gecomplotteerd, want zij hebben
een flinke samenzwering op touw
gezet. Dit had blijkbaar pas later
tot de muiterij moeten leiden,
rnaar De Gaulle kreeg er de lucht
van en begon officieren over te
plaatsen. Toen brak de opstand
uit, om de president voor te zijn.
Maar indien men kon spreken
van een herhaling van de dertien
de mei, dan niet wat de reacties
aangaat van Parijs. Daar zat nu
niet een of andere politicus als
premier, maar een hoogmoedige
en zelfbewuste generaal, die het
voor Frankrijk het beste vond,
aan Algerije de onafhankelijkheid
te geven, om het vaderland van
een drukkende last te verlossen
en met de Afrikaanse landen op
goede voet te komen. En De
Gaulle gaf geen krimp.
De muiters
De muiters namen snel de
macht over in de stad Algiers,
met enige duizenden parachutis
ten van het vreemdelingen
legioen. Daarna volgden de grote
steden Oran en Constantine.
Hoewel een kleine minderheid
van soldaten in dienst stond van
de oproerige generaals, durfden
de anderen toch niet tegen hen
op te-treden. Dat zou een burger
oorlog hebben betekend tussen
de militairen onderling, terwijl
zij samen werden bedreigd dooi
de legers van de F. L. N„ de na
tionalistische moslims. Vandaar
dat het niet duidelijk was, wie
er nu voor cn tegen De Gaulle
waren.
In elk geval kwamen de lei
dende posities in de grootste ste
den in handen van muiters. Die
beloofden, dat zij zich van Parijs
niets meer zouden aantrekken en
een hevig offensief zouden ont
ketenen tegen de moslims, in de
hoop hen spoedig geheel te ver
slaan. Dat was in zes en een half
jaar aan het leger niet gelukt, en
men vroeg zich al, hoe Challe
met de zijnen dit nu zouden pres
teren, zonder de hulp van het
moederland.
Er waren intussen drie par
tijen in de Algerijnse kwestie: de
mohammedaanse nationalisten,
De Gaulle en Challe. Ieder van
hen zat tussen twee vuren. Het
werd een zo ingewikkelde toe
stand. dat niemand voorspellin
gen durfde te doen over de af
loop. Wie zou voor wie capitu
leren? Het waarschijnlijkste was,
dat het Franse leger in Algerië
géén snelle overwinning zou be
halen op de moslims, en dat het
er niet in zou slagen, in het moe
derland een staatsgreep tegen
De Gaulle te doen slagen. Deze
mobiliseerde, liet verdachte lie
den arresteren, nam alle bevoegd
heden op zich, werd een echte
„volkstribuun" en eiste de on
derwerping van de muiters.
Meesterstukje
Wie het meesterstukje organi
seerde in de nacht van zondag op
maandag, is niet bekend, maar
het had succes. Waarschijnlijk
had minister Malraux (vroeger
een „linkse" auteur en in de oor
log Gaullist geworden) wel zijn
aandeel aan de regie. De rege
ring maakte bekend, dat zij wist,
dat de Algerijnse muiters een
aanval zouden doen op Parijs,
met parachutisten. Zij riep bur
gers op, naar de vliegvelden en
naar bedreigde punten in de stad
te gaan en een volksmilitie te
vormen in de trant van Fidel
Castro, om de aanval te helpen
afslaan. Er kwam geen aanval
door de lucht. Wel kwamen er
duizenden burgers, en De Gaulle
werd „de man des volks".
In een rede voor radio en tele
visie had de generaal om hulp
geroepen, opdat de schandelijke
oproerlingen schaakmat gezet
zouden worden. Hij kreeg die
hulp, tot zelfs van de communis
tische vakbonden, die nog pas
hadden gestaakt omdat zij de
lonen onvoldoende vonden. Er
was een moment van nationale
verbroedering. Deze moest de op
standelingen in Algiers te den
ken geven. In zijn strijd tegen de
lieden, die vast hielden aan ver
ouderde idealen, kreeg De Gaulle
allen mee. Des te meer, omdat
die lieden openlijk in verzet kwa
men tegen de president.
Wat nu?
Op de vraag: „Wat nu?" gaf
echter niemand antwoord, want
er stonden twee machten tegen
over elkaar, die elkaar niet aan
stonds konden bereiken. De
Gaulle mobiliseerde al zijn hulp
bronnen. Maar kon bij die doen
landen in Algerije, om de muiters
te bestrijden? De muitende ge
neraals van hun kant konden
niet hopen, Parijs te veroveren.
Het scheen, dat er een slijtagc-
en afmattingscampagne van lan
ge duur zou volgen. In elk geval
rekende men op de uiteindelijke
nederlaag van de ongehoorzame
generaals, die tussen de moslims
en De Gaulle inzaten, tweevoudig
bedreigd. En op een onafhanke
lijk worden van Algerije, omdat
Frankrijk sterk verzwakt uit het
avontuur te voorschijn moest
komen.
Maar welke complicaties zich
nog konden voordoen, bewezen
de speculaties. Eén ervan ging
zelfs uit van de veronderstelling,
dat Marokko en Tunesië in oor
log zouden komen met de opstan
dige generaals. Doch het is beter,
zich niet in zulke dingen te ver
diepen.
dr. A. C.
(Nadruk verboden.)
VORSTELIJKE
FELICITATIE
De Nederlandse regering' lieeft
de nieuwbenoemde Secretaris-
Generaal van de N.A.V.O., onze
landgenoot mr. D. U. Stikker,
donderdagmiddag in Den Haag
een lunch aangeboden.
Tot ieders verrassing kwam
Z. K. H. Prins Bernhard. die in
Den Haag een vergadering had,
naar de „Witte Brug" om de
nieuwbenoemde Secretaris-Gene
raal te felieiteren; een hartelijke
geste, die dankbaar aanvaard
werd.
(Advertentie. I
Noordstraat 102 Telefoon 3123
Terneüzen
VIJFTIEN JAAR
VOOR FRENZEL
Een rechtbank te Karlsruhe
heeft de 61-jarige Alfred Fren-
zel veroordeeld lot vijftien jaar
tuchthuisstraf wegens landver
raad en meineed. Hij was schul
dig bevonden aan spionage voor
Tsjecho-Slowakiie.
Aan boord van het rn.s. „Pieter
Caland" knipte onze fotograaf
tijdens de sluiting van het Veere-
gat vier glunderende gezichten:
v.l.n.r. oud minister .1. Algera, het
hoofd r an de Deltawerken prof.
ir. P. Pil. Jansen, minister Kort
hals en de Commissaris der
Koningin in Zeeland, jhr. mr.
A. F. C. de Caseiïibroot.
(Advertentie.)
De Duitse bevolking en de gro
te Belgische kolonie aan de Ne-
der-Rijn hebben koningin Fabiola
bij haar eerste bezoek op Duitse
bodem in Aken en Düren een
grootse ontvangst bereid.
Terwijl koning Boudewijn,
met wie zij des ochtends per hef-
schroefvlïegtuig' bij de Belgische
legerplaats Hitfeld bij Aken was
aangekomen, op het oefenterrein
Vogelsang in het Eifelgebergte
manoeuvres van de Belgische
eenheden bijwoonde, bracht de
Belgische vorstin bezoeken aan
scholen, klinieken en dergelijke
in de garnizoensplaatsen. De
mensen op straat riepen „Vive la
Reine" en „Hoch Fabiola",
zwaaiden met vlaggetjes en
werkten zich door de door sol
daten gevormde afzetting heen
om haar van dichterbij te kun
nen begroeten.
De Belgische gezinnen lïadden
er een waar volksfeest van ge
maakt en van straf ceremonieel
was nergens iets te bekennen, j de luchtmacht van de Verenigde
LUCHTINCIDENT TUSSEN
ISRAËL EN DE V. A. R.
Een woordvoerder van het Is
raëlische leger heeft meegedeeld
dat Israëlische jachtvliegtuigen
vrjjdag boven het noordwestelij
ke deel van de Negev 'n straal
jager van Russische makelij van
Generaal De Gaulle heeft ont
binding gelast van het eerste re
giment parachutisten van het
vreemdelingenlegioen, bet 14de
en het 18de- regimenten parachu
tisten en alle eenheden parachu
tisten-commando's, aldus is offi
cieel meegedeeld.
Vijf generaals, vier kolonels en
een luitenant van de marine zijn
gearresteerd en naar Frankrijk
gezonden. Tegen 200 officieren
zullen disciplinaire maatregelen
worden genomen.
Alle drie in Algiers verschij
nende dagbladen is tot nader or
der een verschijningsverbod op
gelegd. In het gebied van Algiers
zijn ca. 400 personen gearres
teerd. Dc autoriteiten hebben
8250 wapens die de leiders van
de putsch aan de burgerbevol
king hadden laten uitdelen terug
ontvangen. Over de verblijfplaats
van Salan, Jouhaud en Zeiler is
niets bekend
De manschappen van het eer
ste regiment parachutisten van
het vreemdelingenlegioen zullen
bij andere onderdelen van het
legioen worden ondergebracht.
Het regiment ligt thans in het
zuiden van het departement
Oran. De officieren van dit regi
ment, onder wie de commandant
Saint Mare, bevinden zich in de
politiegevangenis van Algiers.
Slechts een klein aantal man
schappen van het eerste regi
ment cavalerie van het vreem
delingenlegioen is bij de putsch
betrokken geweest. Dit regiment
bevindt zich thans op zijn hoofd
kwartier bij Kenchela. Ongeveer
vijftig manschappen worden ver
mist en staan geboekt als deser
teur.
Het hoofd van dc Franse voor
lichtingsdienst in Algerië, Coup
de Frejac, heeft verklaard dat
het aantal officieren tegen wie
disciplinaire maatregelen wor
den genomen wellicht nog zal
stijgen naar mate meer rappor
ten binnenkomen. De zuivering
in Frankrijk en Algerië is de
grootste sinds de bevrijding, in
1944.
Inmiddels is de samenstelling
bekendgemaakt van het hoge
militaire tribunaal waarvoor
Challe zal terechtstaan. Presi
dent is Maurice Patin van het
hooggerechtshof in Parijs. Het
omvat vijf generaals o.w. de
kanseliers van de orde van het
legioen van eer en van de orde
van de bevrijding, Catroux en
Ingold, en drie burgerlijke rech
ters.
Tot de officieren die zijn ge
arresteerd behoren generaal Gou-
raud uit Constantine, comman
dant van een van de drie mili
taire zönes waarin Algerië is
verdeeld, de commandant van
Oran generaal Petit twee gene
raals die het bevel voerden over
troepen in de Sahara, een gene
raal van de gendarmerie en twee
kolonels van de staf in Algiers.
Salan, Jouhaud en Zeiler, en
de ex4;o]onels die bekendheid
verwierven door hun „psycholo
gische actie" tegen de Algerijnse
opstandelingen Gardes, Pacheroj
en Godard, zijn nog voortvluch
tig. De Franse autoriteiten heb
ben nadrukkelijk bekendgemaakt
dat hulp aan de vluchtelingen
strafbaar is.
Ontploffing in een Zweedse
metaalfabriek
Een ontploffing in een metaal-
fabriek te Hallstahammar in de
Zweedse provincie Vaestman-
land heeft, volgens voorlopige
berichten, het leven van drie
arbeiders geëist.
Veertien arbeiders liepen ver-
wondingen op. I
De Indonesische minister van
Defensie, generaal Nasution,
heeft in Manilla verklaard dat
een stroom vluchtelingen Weste
lijk Nieuw-Guinea verlaat en
dat de Indonesische regering hen
helpt en zegt dat zij terug moe
ten gaan.
Toen hem op een persconfe
rentie gevraagd werd hoe hij
dacht over het gevaar van ge-
Advertentie.)
B1NNENVERINGBED
het beste bed ooit gemaakt
Overal moest de koningin han
den drukken en tientallen bou-
quetten kreeg zij in ontvangst
te nemen. In ,Basogne" in Aken
bezocht zij het huis ven een Bel
gische onderofficier wiens vrouw
verlamd is.
Des ochtends werd bij bouw
werkzaamheden in een straat
waardoor koningin Fabiola zou
passeren een onontplofte bom
uit de oorlog ontdekt welke in
allerijl door de opruimingsdienst
onschadelijk werd gemaakt.
In Düren vertoefde koningin
Fabiola enige tijd in enkele klas-
localen van een meisjesschool,
waarbij zij zelt ook de le-Hiingen
vragen in aardrijkskunde stelde.
Arabische Republiek hebben
neergeschoten.
Twee Mig-17 jagers van "de
V.A.R. waren Israëlisch gebied
binnengedrongen waarop „Super
Mvsteres" van de Israëlische
luchtmacht ze onderschepten.
Het kwam tot een luchtgevecht
waarin één van de Migs werd
neergeschoten. De piloot heeft
het toestel kunnen verlaten.
De Israëlische straaljagers zijn
behouden op hun basis terugge
keerd, aldus de woordvoerder.
Volgens de Israëlische bekend
making kan men van Israëlisch
gebied brokken van de Mig op
Egyptisch gebied zien liggen. De
piloot is precies op de grens
neergekomen.
SCHUIM RUB BE R B E D
met versterkte middensector
fabrieken Zevenbergen
wapende strijd tussen Indonesië
en Nederland over Westelijk
Nieuw-Guinea, antwoordde hij
„Ik kan U verzekeren dat mijn
regering van mening is dat het
voor ons niet noodzakelijk is
West-Irian binnen te vallen". Hij
zei dat de „strijd voor onafhan
kelijkheid" toeneemt en dat de
Nederlanders slechts een derde
van het gebied onder controle
hebben.
Maar, zo zei hij, de Nederlan
ders hebben hun aantal patrouil
les in het gebied vergroot en
daarmee moest Indonesië gelijke
tred houden.
De toegenomen patrouille-ac
tiviteit aan beide zijden zou kun
nen leiden tot ..incidenten" en
daaruit zouden gevechten kun
nen ontstaan.
Generaal Nasution zei verder
dat Indonesië voldoende wapens
en manschappen heeft om tegen
over de Nederlanders te stellen,
maar hij voegde hieraan toe dat
zijn regering Westelijk Nieuw-
Guinea wil hebben door vreed
zame middelen.
Op vragen over de bemidde
lingspogingen van premier Ab-
doel Rahman antwoordde Nasu
tion dat er geen vorderingen
werden gemaakt in de bemidde
ling door bevriende landen.
Ir. A. W. van de Plassche
Commandeur in de Orde
van Oranje-Nassau
Tijdens een bijeenkomst in de
Rolzaal aan het Binnenhof in
Den Haag ter gelegenheid van
het vertrek van de directeur-
generaal van de Landbouw, ir.
A. W. van de Plassche, die
's rijksdienst per 1 mei met pen
sioen verlaat, heeft de minister
van Landbouw en Visserij de
heer Van de Plassche in kennis
gesteld van het koninklijk be
sluit tot benoeming van de schei
dende directeur-generaal tot
commandeur in de Orde van
Oranje-Nassau.
MINDER BUIIG
Een storing, die vooral in de
hogere luchtlagen goed ontwik
keld was, veroorzaakte vrijdag
plaatselijk flinke buien, waarvan
sommige met onweer gepaard
gingen. Tengevolge van lucht,
drukstijgingen boven de Britse
eilanden trekt deze storing nu
verder weg naar het oosten. Tege
lijkertijd breidt een lagedrukge
bied boven de Alpen zijn in
vloed over Duitsland uit. Dit
ZATERDAG 29 APRIL
Breskens
Terneüzen
Hansweert
Walsoorden
v.m.
0.56
1.31
2.11
2.21
n.m.
1.22
1.57
2.37
2.47
ZONDAG 30 APRIL
Breskens
Terneüzen
Hansweert
Walsoorden
v.m.
1.30
2.05
2.45
2.55
n.m.
1.54
2.29
3.09
3.19
heeft tot gevolg, dat de wind in
ons land uit noordelijke richtin
gen gaat waaien en de buiigheid
vooral in de kustprovincies af
neemt.
Mist en wolkenvelden, die mo
menteel op vrij grote schaal op
de Noordzee aanwezig zijn. zullen
echter met de zeewind binnen
drijven. De mist lost echter in
de morgen weer op.
medegedeeld door het K. N. M. T.
te De Bilt, geldig van zaterdag
ochtend tot zaterdagavond.
Dezelfde temperaturen.
hier en daar een bui. Zwakke tot
matige wind in hoofdzaak tus
sen noord en oost. Weinig ver
andering in temperatuur.
ZON
op onder
Apr.
29 5.15
30 5.13
MAAN
op onder
20.00
20.02
1S.2S
19.40
5.06
5.32