zonnige
RANG
Subandrio over
Westelijk Nieuw-Guinea
Sierra Leone wordt
onafhankelijk
Zijn bejaarden te benijden
Eric de Noorman De ring van Honoria
Bijzonderheden over eerste
bemande ruimtevaart
Pagina l5
beschuit is licht
en toch zo
vol energie.
Woensdag 26 april 1961
DE VRIJE ZEEUW
Indonesië zal geen bezwaar
hebben tegen een V. N.-
beheer over Nieuw-Guinea
voor een paar jaar
De minister van Buitenlandse
Zaken van Indonesië, Suban
drio, heeft maandag op een
persconferentie in Washington
gezegd dat zijn land geen beneer
over Westelijk. Nieuw-Guinea
zal aanvaarden, maar er geen
bezwaar tegen heeft dat het ge
bied een of twee jaar onder be
heer van de V. N. komt vóór de
overdracht van het gezag.
Subandrio zei dat na net ge
sprek van president Soekarno
met Kennedy besloten is, dat hij
(Subandrio) een of twee dagen
in Washington zal blijven om
met minister van Buitenlandse
Zaken Dean Rusk de mogelijk
heid van oplossing van het ge
schil om Westelijk Nieuw-
Guinea te onderzoeken.
Op een desbetreffende vraag
antwoordde de Indonesische mi
nister dat Kennedy tijdens zijn
onderhoud met Soekarno geen
oplossing van het vraagstuk
door middel van een V. N.-
beheer had voorgesteld. Wei er
kende de Amerikaanse presi
dent, dat een spoedige oplossing
dringend geboaen was.
Indonesië wilde niet bijdragen
tot een verslechtering van de
toestand in Zuidoost-Azië. Op de
vraag of zijn land afziet van het
gebruik van geweld, antwoord
de Subandrio, dat niemand kan
zeggen dat er zich geen treffen
zal voordoen. De wapens die
Indonesië van de Sowjet-Unie
had gekregen, waren uitsluitend
voor de verdediging van Indo
nesië bestemd.
Als er aan beide zijden goede
wil is, aldus de minister, kan
het probleem worden opgelost.
Soekarno ën Kennedy hebben
volgens de minister gesproken
over de algemene toestand in de
wereld en over het vraagstuk
van de koloniale en onderont
wikkelde gebieden. Soekarno is
van oordeel dat de internatio
nale spanning zal verminderen
als niemand zich mengt in de
zaken van de pas onafhankelijk
geworden staten.
Wat Laos betreft zei de Indo
nesische minister, dat zijn land
daar het liefst de toestand her
steld zou zien, zoals die was
onder premier Soevanna Phoe-
ma.
Kleurpotloden
BOEKHANDEL
VAN DE SANDE
Noordstraat Terneuzen
Nabestaanden van Engelse
gesneuvelden gast van het
Nederlandse volk
Op 28 april komen 50 nabe
staanden van in ons land ge
sneuvelde en ter aarde bestelde
geallieerde militairen naar Ne
derland. Zij zullen hier enkele
dagen verblijven als gasten van
het Nederlandse volk. De nabe
staanden vrouwen en kinde
ren, vaders en moeders van En
gelse soldaten die de dood von
den bij onze bevrijding in 1944
en 1945 werden uitgenodigd
door het Nederlands Oorlogs
graven Comité dat hun gastvrij
heid aanbiedt uit de opbrengst
van de in november 1960 gehou
den klaprooskollekte. Reizen
naar Nederland van verscheide
ne andere groepen nabestaan
den er zijn in ons land meer
dan 30.000 geallieerde oorlogs
graven zijn in voorbereiding.
Velen zullen ook weer worden
uitgenodigd voor een individueel
grafbezoek. Het Nederlandse
Oorlogsgraven Comité werkt bij
de voorbereidingen van deze
pelgrimages nauw samen met
The British Legion, de Britse
organisatie van oud-strijders en
nabestaanden. De nabestaanden
worden vanaf het moment,
waarop zij voet aan wal zetten
tot hun vertrek, begeleid door
Engels sprekende functionaris
sen van het Nederlandse Oor
logsgraven Comité.
Levenslang voor
voormalige S. S.-kamp-
commandant
De vijftigjarige Franz Josef
Müller, die in de oorlog com
mandant is geweest van drie
arbeidskampen voor Joden in
Polen, is maandag te Mosbach,
in West-Duitsland, tot levens
lange gevangenisstraf veroor
deeld.
Müller, een voormalige ser
geant van de S. S., werd in 22
gevallen schuldig bevonden aan
moord. De rechtbank achtte het
verder bewezen, dat hij in 58
gevallen tot moord heeft aange
zet en in vijf gevallen mede
plichtig is geweest aan moord.
De rechtbank verklaarde hem
ook in vier gevallen schuldig
aan doodslag.
De president van de recht
bank verklaarde dat in de week,
dat het proces heeft geduurd,
„een overvloeiende put van gru
weldaden is geopend". Hij voeg
de hieraan toe„Ik ben diep
geschokt, dat Duitsers dergelij
ke dingen hebben kunnen doen."
Gedurende het proces riep
Müller eens luidkeels: „De
kleintjes worden gestraft, maar
de groten zijn weer in functie."
Na de uitspraak zei hij„Ik
heb niet gemoord."
Gymnasiasten protesteren
tegen mammoetwet
Ongeveer 300 leerlingen van
het Amsterdamse Vossius gym
nasium, dat deze week zijn zes
de lustrum viert, houden woens
dag een optocht naar het stad
huis uit protest tegen het ont
werp „mammoetwet". Zij zullen
de Amsterdamse wethouder van
onderwijs een petitie aanbieden
waarin wordt geprotesteerd te
gen: de beperking van de klas
sieke opleiding tot vijf jaar; het
doceren van de Griekse taal
eerst in het derde leerjaar; het
vervallen van het Grieks voor
de B-afdeling en de beperking
van het aantal lesuren voor
klassieke talen en geschiedenis.
De gymnasiasten zullen de wet
houder verzoeken óe inhoud
van hun petitie over te brengen
aan de minister.
De scholieren willen het pro
testeren tegen de mammoetwet
niet langer aan ouderen over
laten, maar nu zelf hun stem
lateu horen. Men is van mening
dat de mammoetwet de gym
nasiale opleiding een nekslag zal
toebrengen. In de petitie wordt
in het algemeen gepleit voor een
ongeiepte gymnasiale opleiding.
De Ver. Staten en de
Cubaanse crisis
De New York Times meldt dat
president Kennedy zijn broer
Robert, die minister van Justi
tie is, verzocht heeft te helpen
bij het onderzoek naar het aan
deel van de centrale inlichtingen
dienst in de Cubaanse crisis en
in alle andere aspecten van de
Amerikaanse geheime defensie
activiteit.
De „centrale inlichtingendienst
een afdeling van de regering
die onder de president en de Na
tionale Veiligheidsraad werkt
hielp de jongste mislukte poging
van de Cubaanse vluchtelingen
om de regering van Castro om
ver te werpen, organiseren, op
leiden, financieren en bewape
nen", aldus James Reston, hoofd
van het Washingtonse bureau
van het blad.
Reston voegt hieraan toe, dat
Robert Kennedy reeds is begon
nen samen te werken met gene
raal Maxwell Taylor, voormalig
stafchef van het leger, die van
de president opdracht heeft ge
kregen een onderzoek naar de
rol van de inlichtingendienst in
te stellen.
Op 27 april wordt de kroon
kolonie en protectoraat Sierra
Leone als derde Brits gebied in
West-Afrika na Ghana en Ni
geria onafhankelijk. Meer dan
zestig afvaardigingen uit alle we
relddelen zijn voor deelneming
aan de feestelijkheden uitgeno
digd.
Het centrum van het ongeveer
7.200 vierkante kilometer grote
gebied is de hoofdstad Freetown,
die in 1792 gesticht werd. Brit
se filantropen hadden daar enige
jaren tevoren van een stam
hoofd voor een aantal flessen
rum, een paar musketten en een
geborduurd vest een stuk land
van vijftig vierkante km ge
kocht voor de vestiging van vrij
gelaten slaven. In de jaren daar
op kwam er meer gebied bij en
in 1808 werden een kleine 700
vierkante km grondgebied Britse
kroonkolonie. In 1896 werd het
achterland een Brits protecto
raat.
Evenals in Ghana en Nigeria
werd ook in Sierra Leone de be
volking na de tweede wereldoor
log geleidelijk op de onafhanke
lijkheid voorbereid. In 1951 werd
de eerste grondwet van kracht
waarbij een wetgevende raad
werd ingesteld met de Britse
gouverneur aan het hoofd. Twee
jaar later kregen zes Afrikanen
zitting en stemrecht in deze
rad. Het kiesrecht werd uitge
breid en de voorrechten van de
Creolen, de nakomelingen van de
voormalige slaven, werden be
perkt. In 1956 werd de functie
van eerste-minister ingesteld die
door een Afrikaan op zich werd
genomen.
Sedert 1958 telt de vertegen
woordiging een voorzitter, 51 ge
kozen leden en twee benoemde
leden zonder stemrecht. De uit
voerende raad kwam te bestaan
uit een Afrikaanse minister-pre
sident (sir Milton Margai) en 7
ministers onder voorzitterschap
van de -Britse gouverneur. Het
besluit tot onafhankelijkheid van
Sierra Leone werd vorig jaar op
een grondwetconferentie in Lon
den genomen.
De betrekkingen met Enge
land zijn steeds zeer nauw ge
bleven en Margai heeft er zich
steeds voor uitgesproken dat het
land lid blijft van het gemene
best.
Margai deelde nog dezer dagen
mee dat oppositie-leiders plannen
hadden gemaakt voor het opbla
zen van krachtcentrales en sabo
tage aan de watervoorziening.
Negenentwintig leden van de
volkscongrespartij die niet in het
parlement vertegenwoordigd is,
zijn in hechtenis genomen.
De politie heeft „duiveldan-
sers" gewaarschuwd tijdens de
feestelijkheden geen wapens bij
zich te dragen, zoals lange mes
sen, ijzeren staven, gebroken fles
sen en spijkerstokken. Volgens
een regeringswoordvoerder zijn
dergelijke gemaskerde duivel-
dansers, die in groepen rondtrek
ken en voorstellingen op straat
geven, reeds dikwijls aanleiding
tot ongeregeldheden geweest.
De „Izvestia", het orgaan van
de Russische regering, bracht
maandag enige nadere bijzon
derheden over de eerste mense
lijke ruimtevlucht. Het blad ver
klaarde in een met drie toto's
en een tekening geïllustreerd
artikel, dat Yoeri Gagarin in
derdaad de eerste mens is ge
weest, die de Sowjet-Unie de
ruimtevaartuig, de „Wostok", in
gens het blad had het gebruikte
raamtevaartuig, de „Wostok" in
maart reeds twee proefvluchten
gemaakt. Tijdens de vlucht rond
de aarde met Gagarin had de
„Wostok" voldoende voedsel,
water en elektrische energie
voor tien dagen aan boord.
Gagarin kon door drie patrijs
poorten naar buiten kijken;
deze waren voorzien van hitte
bestendig glas. Ook bevatte het
ruimteschip een tweetal luiken,
die snel in werking konden wor
den gesteld.
Een der foto's laat een inte
rieur van de cabine van het
ruimteschip zien, kennelijk ge
nomen vanaf de plaats waar
Gagarin lag. In hef midden van
de ronde cabine bevond zich
een patrijspoort, waarboven een
televisiecamera en een instru
mentenbord waren aangebracht,
alsmede een wereldbol.
Aan de linkerzijde bevond
zich de contröle-apparatuur
voor de ruimtevaarder en aan
de rechterkant een stang voor
het richting geven aan de cabi
ne, alsmede een radio-ontvang
apparaat en een voedselbewaar-
piaats.
Uit bijgevoegde tekening
blijkt, dat Gagarin zijn vlucht
begon vanuit het gebied van de
Kaspische Zee, en, dat hij iets
ten noorden van zijn punt van
vertrek weer op aarde landde.
In het artikel werd niet gezegd
hoe Gagarin landde. Vóór de
landing werd het ruimtevaartuig
in de juiste richting gebracht,
terwijl de remmotor werd aan
gezet. Vanaf dat moment tot
aan de landing had de „Wostok"
acntduizend kilometer afgelegd
in de dertig minuten die nodig
waren om de aarde te bereiken.
De „kosmonaut" zat in zijn
OVERSTROMINGEN
EN DROOGTE IN CHIN A
Zware regens hebben in de
Zuidchinese provincies Kwang-
tceng en Kwangsi overstromin
gen veroorzaakt, zo heeft het
Volksdagblad van Peking dins
dag gemeld. Oötf in de provincie
Honan was veel regen gevallen.
Grote aantallen mensen zijn ge
mobiliseerd om de watersnood
te beteugelen.
Daarentegen houdt in de ge
bieden langs de midden- en de
benedenloop van de Gele Rivier
in Noord-China de droogte aan.
Hier zijn, volgens het Volksdag
blad, ongeveer drie miljoen men
sen aan het werk om de provin
cies Sjantoeng, Hopei, Sjansi en
Sjensi van water te voorzien.
(Adv.)
„schietstoel", die tevens zijn
normale plaats was. Zo nodig
kon hij van het ruimtevaartuig
worden weggeschoten. Volgens
de „Izvestia" werden alle instru
menten aan boord automatisch
bediend. De ruimtevaarder kon
echter, hetzij op commando
vanaf de grond of uit eigen ini
tiatief, ook zelf de controle in
handen nemen en zelf zijn
plaats in de baan om de aarde
en de landingsplaats bepalen.
In geval van weigering van de
remmotor kon het ruimteschip
landen door gebruik te maken
\an de „natuurlijke remmende"
weerstand van de atmosfeer.
De „Izvestia" verklaarde, dat
Russische geleerden reeds hl
1951 zijn begonnen met biologi
sche onderzoekingen in verband
met raketvluchten. Er werden
enieie tientallen experimentele
lakelvluchten gemaakt, waarbij
dieren tot een hoogte van 405
kilometer de ruimte werden in
geschoten.
Voorts gaf het artikel enkele
bijzonderheden over de oplei
ding van een ruimtevaarder.
Daartoe behoorden vluchten in
een toestand van gewichtloos
heid, training in een model
ruimtecapsule met speciale ap
paratuur, het verblijf in een ge
lui dclich te ruimte gedurende
langere tijd, centrifugale proe
ven en parachutespringen.
Volgens de „Izvestia" werden
in maart jongstleden twee laat
ste controle-lanceringen met de
..Wostok" gedaan. Hierbij werd
in de stoel van de ruimtevaar
der een „dummy" geplaatst. Ter
wijl zich in de cabine de hond
jes „Zwartje" en „Sterretje" be
vonden.
(Adv.)'
BOVEN DE 65
Allerwegen stelt men zich wel eens de vraag, zijn gepen
sioneerden te benijden of niet?
Het antwoord hierop te geven is niet zo eenvoudig als
het lijkt. Er zijn pesitieve en negatieve kanten aan dit
probleem.
Nu kan men uitgaan van het standpunt, dat een bejaarde
kan gaan uitrusten van het vele werk dat hij gedaan
heeft. Het jachtige leven is voorbij en hij kan met ge
noegen terugdenken aan ziin werkzaamheden, hij kan
blij zijn met de vrije tijd die hij ter beschikking krijgt, hij
kan zich onafhankelijk voelen om nu eens precies te kun
nen doen waar hij zin in heeft.
Doorgaans staat hier in vele gevallen een of ander ge
brek tegenover. Hij ziet wellicht geen toekomstmogelijk
heden meer, zelfs kan hij er aan gaan denken, dat hij
dichter bij het einde van zijn leven is gekomen, hij zal
zich niet goed kunr.en verenigen met het zich moeten op
leggen van beperkingen, zelfs kan hij zich bezwaard ge
voelen door de opmerkingen van jongeren, die niet goed
kunnen inzien, dat een bejaarde recht heeft op een be
hoorlijke en onbezorgde ouderdom.
Gevaarlijke opmerkingen
Het komt helaas nog maar al
te vaak voor, dat niet-bejaar-
den zich min of meer jaloerse
uitlatingen durven te veroor
loven, die de gepensioneerden
tegen de borst zullen stuiten.
Het is gevaarlijk zich laat
dunkend uit te laten over be
jaarden, men doet hen de lust
vergaan om van het leven wat
hen te wachten staat nog zo
veel mogelijk te maken. Scham
pere uitlatingen als men het
heeft over werkzaamheden of
hobbies van een gepensioneer
de, zullen een domper drukken
op zijn initiatief en levenslust
waardoor hij zal gaan piekeren
of het wel juist is, dat hij nog
iets doet. Het gevolg kan zelfs
zijn, dat hij volkomen apathisch
wordt en zich tenslotte maar
zoveel mogelijk op de achter
grond houdt.
Oud worden een misdaad?
.Jongere krachten beroepen
zich op vele en velerlei sociale
rechten, rechten die hun bij ar
beidsovereenkomsten zijn ge
geven, maar die zij te danken
hebben aan de noeste vlijt van
hun voorgangers die de zaken
hebben opgebouwd, waar de
jónge garde nu terecht kan.
Vroeger was het een hele
prestatie van een bejaarde als
hij zich staande kon houden,
soms zonder pensioen en onge
schikt te werken. Tegenwoor
dig ontziet men zich zelfs niet,
„die oude" maar te verwijzen
naar een bejaardentehuis.
Zeker, hij kan het treffen,
maar menigeen kan het niet
verdragen daar zich zelf niet
te kunnen zijn. Voorheen was
hij onderworpen aan verplich
tingen hem opgelegd door zijn
werkgever, in de toekomst zal
hij zich dan dienen te schik
ken in de verplichtingen die
hem het bejaardentehuis gaat
opleggen. Toen dus als maar
verplichtingen, en in de toe
komst eveneens nog vele ver
plichtingen, waaraan hij zich
zal moeten onderwerpen.
Is het dan zo'n misdaad oud
te worden?
De helpende hand
Laat de tegenwoordige jeugd
bedenken dat zij veel te danken
heeft aan de arbeid van de
tegenwoordige bejaarden, en
hen met vreugde bijstaan in
hun moeilijkheden.
Wat betekent het voor een
jeugdig persoon eens een hand
je uit te steken als b.v. de
tegenwoordig verplichte zware
vuilnisemmers op bepaalde
dagen naar buiten moeten, als
een bejaarde zijn eigen bed
niet meer zo goed zelf kan op
maken .omdat hij zich niet zo
gemakkelijk meer bukken kan!
Jeugd van thans, steekt uw
handen eens uit en help mede.
de bejaarden zolang mogelijk
in hun gewone doen te doen
blijven. Het kost u geen geld
en het vergt maar weinig van
uw krachten. Schaamt u er niet
voor, dat U een beetje van uw
vrije tijd aan 'n bejaarde geeft,
u zult er ongetwijfeld voor be
loond worden. Sluit u dus aan
bij de welwillenden en brengt
meer eerbied op voor de ouder
dom.
(Nadruk verboden.)
41. „De boodchap die ik heb, Honoriaonderbreekt Eric de
is alleen voor Uw oren bestemd",
zegt Eric kalm met een veelbete-'
kenende blik op de Romeinse sol
daat, die als een waakhond achter
hem is blijven staan.
„Ik ben niet van plan mijn
schildwacht weg te zenden en dan
aan U overgeleverd te zijn," ant
woordt Aëtius nuchter. „Zeg snel
wat ge te zeggen hebt
„Het bericht betreft Prinses
ander en dit heeft het vereiste re
sultaat.
Aëtius staart hem even door
dringend aan, springt dan lenig
uit zijn zetel en gebaart de soldaat
zich te verwijderen.
„HoPrinses Honoria zegt
ge?" gromt hij. „Wat mag wel de
boodschap zijn, die zij mij door
een barbaar laat brengen?"
„Ge kent Hyacynthus?." zegt
Eric kalm. Als de ander knikt,
vertelt de Noorman de hele ge
schiedenis en het doet hem veel
genoegen, als hij ziet, dat het ste
nen gezicht van de Romeinse veld
heer hoe langer hoe meer tekenen
van opwinding begint te vertonen.
„Is het waar, wat ge daar ver
telt?" stamelt de Romein ten
laatste. Dan ineens vol woede:
„Weet ge wel, dat het een schur
kenstreek is, dit mij te vertellen?
Het zou deze jonge vrouw in de
grootste moeilijkheden brengen,
ware het niet
„Ware het niet, dat het Aëtius
is, aan wien het verteld wordt,"
valt Eric zoetsappig glimlachend
in, „en Aëtius is neem ik aan
een tè verstandig heer om hier
verder over te spreken
„Voor een barbaar hebt ge
merkwaardig nette manieren, al
vertrouw ik ze niet helemaal,"
merkt Aëtius zuur op. „Overigens,
vóór ik Uw beweringen geloof, wil
ik bewijzen hebbenwil ik Ho-
noria's briefje zien
Zwijgend haalt de Noorman het
tevoorschijn en met een nauw
merkbare trilling neemt Aëtius
het aanen eensklaps is er iets
in diens ogen, dat de Noorman op
zijn hoede doet zijn.
Geprefabriceerde
confectie voor dames
„Iedere vrouw kan nu zelf
haar jurk in drie uur maken"
is de mening van de directie van
„Prefaco", een onderneming die
zeer binnenkort met de verkoop
van zogenaamde geprefabriceer
de confectie gaat beginnen. De
initiatiefnemers een Amster
damse confectiefabrikant en
een groot winkelbedrijf zijn
van mening dat zij met deze
„wereldpremière" in 'n behoefte
gaan voorzien.
In het, pakket bevinden zich
alle onderdelen van de japon,
waarvan de fournituren in de
kleur worden bijgeleverd. Alle
moeilijke werkzaamheden, b.v.
het knippen, het naaien van
hals en kraag, het maken van
de ceintuur of de knoopsgaten
zijn reeds verricht. Men behoeft
de japon alleen nog maar naar
eigen maat af te werken. Vol
gens een door de genoemde di
rectie verstrekt statistiekje wor
den jaarlijks in Nederland on
geveer elf miljoen japonnen
aangeschaft. Daarvan wordt cir
ca de helft door de draagsters
zelf gemaakt of in haar op
dracht door een naaister.
fl| Er zijn al Amerikaanse Ju-
piterraketten op Italiaanse lan-
ceerbases. Dit is gebleken uit
een bekendmaking van de auto
riteiten op Cape Canaveral.
Hierin wordt gezegd dat perso
neel van de Italiaanse lucht
macht zaterdag voor het eerst
een Jupiter met succes heeft ge
lanceerd.
In North Beach, in de Ame
rikaanse staat Maryland, is
maandag een echtpaar met zijn
zeven kinderen om het leven
gekomen, toen een houten wo
ning in vlammen opging.
