INDAERT KE1LES Optiek „Ik mag niet op genade rekenen, omdat ik dat niet verdien' Laos, Engeland en Sowjet-Unie de BEURSO VERZICHT IIAALZAAK N Eichmann: Kennismaking met vele vernietigingskampen Per 250 gram Roodmerk 1 Vol geur en kracht, hltljd Sn de winkelt LAOS VRAAGT AMERIKAANSE MILITAIRE HULP erdag 20 april 1961 Telefoon 2215 EN TVinderdag 20 aprii 1961 DE VRIJE ZEEUW Pagina 7 In het proces-Eichmann is woensdag een deel van het op de band vastgelegde verhoor van beklaagde door de Israëli sche politie afgedraaid op ver zoek van de openbare aankla ger Gideon Hausner. Verdediger Servatius maakte daar geen bezwaar tegen. Hij zei met het openbaar ministerie te hebben afgesproken, dat hij bij zijn pleidooi ook gedeelten van het verhoog zal mogen laten horen. „Ook Himmler (het hoofd van de Gestapo) gebruikte het probleem van het Joodse volk om de aandacht van andere moeilijkheden af te leiden, zo als men al honderden jaren lang had gedaan", aldus Eich mann. „Niet alleen in Duitsland, maar ook in de Germaanse sta ten. de kleine staten (hier be doelde hij blijkbaar op de tijd vóór de Duitse hereniging in 1870) is dat van tijd tot tijd ge daan.". „Het is niet alleen door Himmler gedaan, maar ook door de „gauleiter" en door alle andere leiders". Vele verslaggevers hadden moeite om de met enigszins ge dempte stem gesproken Duitse tekst te verstaan en moesten wachten op de officiële ver taling. Eichmann, die er minder ver moeid uitzag dan de dag te voren, luisterde geïnteresseerd naar zijn eigen woorden. Er lagen 77 geluidsbanden op de tafel van de aanklager, opgeno men tijdens het verhoor van be klaagde, dat acht maanden heeft geduurd. Beklaagde zei dat de chef van de veiligheidsdienst, Reinhard Heydrich, hem een maand of twee na het begin van de oorlog tegen Rusland in juni 1941 had verteld dat Hitier de uitroeiing van de Joden had bevolen. „Ik had daar niets op te zeggen. Zo'n wrede oplossing was nooit bij mij opgekomen", aldus Eich mann. Eichmann zei dat Heydrich hem opdracht gaf naar het oos ten te gaan om te zien hoe de iitroeiïngsactie daar werkte. „Nooit van mijn leven zal ik de woorden vergeten die hij bij die gelegenheid tot mij sprak". Hier werd de weergave van het verhoor onderbroken om twee minuten stilte in acht te nemen ter ere van hen die in de Israëlische onafhankelijk heidsoorlog van 1948 gevallen zijn. Vandaag wordt onafhanke lijkheidsdag gevierd. „Toen ik uit Heydrichs woor den tenslotte begreep wat Hit- Ier met de Joden van plan was", aldus Eichmann, „kon niets me meer schelen. Alle belangstel ling in de hele gang van zaken verdween. Ik voelde me alsof alle lucht uit mijn lichaam ge pompt was". „Ik ben niet zo flinkals ik nu een klein bloedend wondje zie, houd ik het niet uit. Ik zou geen arts kunnen zijn". Eichmann was naar Polen gegaan, samen met andere SS- officieren had hij daar een kamp bezocht. De naam kon hij zich met herinneren. Hij had het vergassen van Joden gezien. „Het was verschrikkelijk.... ik moest mijn ogen afwenden het was een hel". „Het vergassen geschiedde in gesloten vrachtwagens. De lij- ken werden later in een kuil gegooidde tanden werden uitgetrokken. Ik heb mijn auto genomen en ben weggereden... I ik kon het niet meer verdragen"'. Hij was ook naar Minsk ge gaan, waar Joden werden dood geschoten. De executie was al bijna afgelopen toen hij daar aankwam. „Ik was daar blij om". Eichmann had tot zijn supe rieuren, aan wie hij rapport over de vernietigingsactie moest brengen, gezegd, dat dit geen oplossing voor het Joodse vraag stuk was. „Wij maken zo sadis ten. krankzinnigen van onze sol daten". Generaal Müller had hem daarbij aangekeken alsof hij het met hem eens was. „Ik weet niet wie de bevelen gaf. De chef van de veiligheids dienst heeft misschien bevel van Himmler ontvangen en Himmler heeft ongetwijfeld zijn instructies van Hitier gehad". Eens zei Eichmann tot zijn ondervrager: „Misschien moest ik mijzelf in het openbaar op hangen om alle antisemieten ter wereld het verschrikkelijke van deze gebeurtenissen in te pren ten". En bij een andere gelegen heid: „Ik weet dat ik ter dood kan worden veroordeeld. Ik mag niet op genade rekenen omdat ik die niet verdien". In Lvov had Eichmann de terechtstellingen niet willen zien, maar de commandant daar zei, dal de plaats van executie op zijn route lag. „Het bloed s loot als een fontein de grond ri Ik had nog nooit zoiets ge- F ik ben naar Berlijn i.uggekeerd". „Generaal Müller kon ook niets doen. Hij moet ook zijn orders hebben gehad. Op eigen initiatief had hij zoiets niet kunnen doen". Eichmann zei op een vraag van zijn ondervrager, dat er geen schriftelijk bevel tot ver nietiging van de Joden was ge geven. Heydrich had hem het bevel van Hitier mondeling, maar zeer duidelijk overge bracht. Hij had zijn „gruppenführer" verzocht niet opnieuw op in spectiereis te worden gezonden. „Ik vroeg hem iemand te stu ren die harder was. Ik zei hem dat ik nooit aan het front en nooit soldaat geweest was. Ik kon er 's nachts niet van sla pen". De „gruppenführer" had hem evenwel gezegd dat hij het moest doen en had hem naar Auschwitz gestuurd. In Auschwitz zag hij dat be wakers nieuwe gevangenen op ondraaglijke wijze kwelden. Zij schenen het als een spel te be schouwen. Eichmann is driemaal in Auschwitz geweest. De kamp commandant had hem eens ver teld dat Himmler bij een bezoek aan het kamp bijna was flauw gevallen toen hij zag wat er allemaal gebeurde. De com mandant was Rudolph Hoess, die later is terechtgesteld. Hoesse zei: „Dit is een strijd die toekomstige generaties niet meer behoeven te strijden". Naar zijn eigen zeggen heeft Eichmann verscheidene leiders van de Joodse gemeenschap in Hongarije persoonlijk toestem ming gegeven het land te ver laten. „Als zij niet konden ver trekken, was dat te wijten aan het verloop van de oorlog niet aan mij". In Treblinka had hij een rij naakte Joden gezien, die een groot vertrek binnengingen om te worden vergast. Naar het vergassen zelf had hij niet ge keken. Eichmann vertelde vervolgens over de Wannsee-conferentie, die op 20 januari 1942 is gehou den en waarop de „definitieve oplossing van het Jodenvraag stuk" is besproken. Heydrich had inmiddels van Goering de bevoegdheid gekregen dit vraag stuk te behandelen. Hoge re geringsfunctionarissen woonden die conferentie bij, o.a. ver tegenwoordigers van Goebbels en van het bureau van de „führer". Eichmann zei dat hij gedwongen was de conferentie bij te wonen. De uitnodigingen waren ge parafeerd door Heydrich en opgesteld door afdeling 4-b-4 van de Gestapo (verantwoorde lijk voor Joodse zaken). Volgens het openbaar ministerie stond Eichmann aan het hoofd van die afdeling. Heydrich hield ervan te pron ken met het vertrouwen dat hij bij de hoogste leiders genoot, aldus Eichmann. Het doel van de Wannsee-conferentie was de oplossing van het Joodse vraag stuk in één hand te brengen. Over het werk van Eichmanns eigen bureau waren geen be sluiten genomen. „Ik wil niet beweren dat ik schone handen heb", aldus Eichmann, „maar ik was niet degene die de dienst uitmaakte. Ik was lager in rang. Zij die de instructies gaven, zijn er door zelfmoord goedkoop afge komen. Anderen zijn nu ster vende of niet te vinden". „Misschien moet ik nog een boek schrijven als waarschu- [wing voor de jeugd en voor I anderen op deze wereld. Dan zal ik mijn taak op deze wereld hebben voltooid en ben ik be reid persoonlijk te boeten voor wat er gebeurd is". „Men heeft mij aan het begin van dit jaar (toen nog 1960) voorspeld dat ik zou worden gearresteerd en dat ik mijn 56ste jaar niet zou halen. De 99 eerste voorspelling is uitgeko men. Het tweede lijkt mij on vermijdelijk. Sinds mijn jeugd heb ik geleerd te gehoorzamen. Bij de SS was het gehoorzaam heid zonder voorbehoud". 'Eichmann verklaarde niet precies te weten hoeveel Joden er zijn omgebracht. „Ik ben geen statisticus. In beginsel doet het er niet toe of het er één, vier of honderd miljoen zijn geweest". Instructies aan kampleiders had hij nooit gegeven. Zij be hoorden tot een ander onder deel. „Zij hadden een doodskop op hun uniform ik niet". Aan het einde van de oorlog was er in Duitsland een af deling die valse papieren ver strekte aan Nazi's die bestraf fing vreesden. Eichmann had daar geen gebruik van willen maken. Het verbrandden van de staatsstukken in Berlijn had dagen geduurd. Het werk moest herhaaldelijk wegens lucht alarm worden onderbroken. De assistent van Eichmanns verdediger Servatius, Wechten- bruch, heeft meegedeeld dat hij van plan is voor een week naar Duitsland te gaan om een aan tal mensen te bewegen ten gun ste van Eichmann te komen ge tuigen. Voor hen die daartoe bereid zijn, zal aan de Israëli sche autoriteiten vrijgeleide worden gevraagd. Gat in 't hout? Wat nu pa? Pak Ceta-Bever GUPA! De aanwijzingen omtrent werktijdverkorting Vrijdag a.s. zal de Stichting van de Arbeid een vergadering houden, waarin een bespreking zal worden gewijd aan de alge mene aanwijzingen, welke de regering heeft gegeven aap het college van rijksbemiddelaars met betrekking tot de arbeids tijdverkorting. DE CONFERENTIE OVER HET STAKEN VAN DE KERNPROEVEN De Rus Tsarapkin heeft woensdag op de conferentie te Genève over het staken van de kernproeven verklaard, dat het dinsdag door het Westen inge diende ontwerp-verdrag voor een verbod op het doen van kern proeven „niets nieuws" bevat. U hebt niets anders gedaan dan een stel papieren samenvoegen, waarin uw al eerder gepubli ceerde opvattingen vastgelegd zijn, zo zei Tsarapkin tot de af gevaardigden van het Westen. Na afloop van de vergadering zei hij tegen verslaggevers: Het Westen trachtte het te doen voor komen of zijn ontwerp een reus achtige stap voorwaarts was. Ik moest de Westelijke afgevaar digden wel teleurstellen. Rus land, aldus Tsarapkin, heeft voorgesteld om jaarlijks drie on derzoeken ter plaatse te laten houden naar verdachte gebeurte nissen. Het Westen wil er 20 laten houden. Maar ons cijfer komt dicht in de buurt bij dat wat MacMillan heeft genoemd bij zijn bezoek aan Moskou in 1959. Tsarapkin verklaarde voorts dat het Westen nog steeds tracht een bevoorrechte positie te krij gen wat het personeel van de inspectieploegen betreft. Het Westen houdt vast aan de eis, dat er geen burgers van het land, dat geïnspecteerd wordt, in deze ploegen worden opgenomen. Wij willen dat de helft van dit per soneel uit het Westen en de an dere helft uit het Oosten komt, zo zei Tsarapkin. FLAUWE MARKT MET KALME HANDEL De dreigende internationale politieke verwikkelingen rond de strijd op Cuba hebben gisteren een druk op de effectenbeurs uit geoefend. Over vrijwel de gehele linie liepen de koersen vrij sterk achteruit. De stemming was niet nerveus. De handel droeg inte gendeel een rustig karakter. Na de lagere openingskoersen kon bovendien enig herstel worden waargenomen. Doordat kopers verstek lieten gaan kon het op zichzelf geenszins omvangrijke aanbod slechts op lagere koersen worden geplaatst, waarbij zich in sommige gevallen grote verlie zen voordeden. Dit was met na me het geval met de certificaten Hoogovens die op een koers van 1063 een verlies van ruim 40 pun ten te zien gaven. Philips en Uni lever deden het rustiger aan, maar niettemin moest toch een verlies van achttien punten voor het elektrofonds en een daling van veertien punten voor het margarine-aandeel worden geno teerd. AKU moest negen punten prijsgeven, waardoor de koers iets onder de vijf maal pariprijs belandde. Aandelen Kon. Olie, die dinsdag in Wall Street al on der druk stonden waardoor de koers in de niet-officiële avond-' handel was gedaald tot 151,70, golden gistermiddag op de offi ciële beurs circa 150,60, waar door een verlies van 2,70 ten opzichte van de officiële slot- koers van dinsdag moest worden genoteerd. Scheepvaartwaarden gaven overwegend verliezen van één tot twee punten te zien. Van Nievelt Goudriaan maakte echter een uitzondering door een iets hogere notering. Cultures hielderf zich wat Amsterdam Rubber en HVA betreft op nagenoeg het vo rige niveau, maar Deli Maat schappij werd circa twee gulden lager geadviseerd. Wat de lokale aandelenmarkt betreft moesten zeer overwegend lagere koersen worden genoemd. Een uitzondering vormden Ne derlandse Ford, waarvan men de koers circa tien punten hoger taxeerde dan dinsdag, en Sik- kens, waarvoor ook weer goede vraag bestond. Van Berkei werd onder invloed van de algemene marktstemming en het onveran derde dividendvoorstel van twaalf pet tegen een koers van 400 pet tevergeefs aangeboden, nadat dinsdag 427 was genoteerd. Gisteren werd een begin ge maakt met de handel in claims Zwanenberg en Kempkes' Meu belfabrieken. Voor de claims Zwanenberg adviseerde men een prijs van 560, overeenkomende met 948 pet voor een nieuw aan deel en een koers van 1077 pet voor de oude aandelen cumclaim, die dinsdag 1140 laten golden. Claims Kempkes werden op ca ƒ225 getaxeerd, op welke prijs de koers van een nieuw aandeel uitkomt op 167% pet. De theore tische waarde van deze claim liet zich op basis van de aandelen koers van dinsdag berekenen op 250. De staatsfondsenmarkt was wederom vast voor de lang lopende soorten. Beursindices 17/4 18/4 19/4 Int. conc. 660.18 656.33 641.23 Industrie 425.60 420.79 413.06 Scheepvaart 206.51 203.85 200.31 Banken 246.59 240.75 237.03 Handel, etc. 183.33 180.39 173.80 Algemeen 472.51 468.48 458.08 NABEURSKOERSEN. A.K.U: 502—506 slot 505 500%) Kon. Olie: 150.10—151.40 g.l. slot 151.20 (150.50) Philips: 1150—1161 slot 1161 (1151) Unilever: 865—873 slot 872 (864%) Hoogovens: 10631093 slot 1090 (1062) Advieskoersen buitenlands bankpapier De advieskoersen voor buiten lands bankpapier, vandaag gel dend in Amsterdam, luiden: Engelse pond 10.03—10.13, Ca nadese dollar 3.61—3.66, Ameri kaanse dollar 3.57—3.61, Franse frank (100) 72.70—73.20, Belgi sche frank (100) 6.90—6.95, Ita liaanse lire (10.000) 56.75—58.75, Duitse mark (100) 90.2590.75, Zweedse kroon (100 69.00— 70.00, Zwitserse frank (100) 83.00—83.50, Deense kroon (10Q) 51.50—52.50, Noorse kroon (ip0) 49.8050.80, Oostenrijkse schil ling (100) 13.77%—13.87%, Por tugese escudo (100) 11.6011.75, Spaanse peseta (100, grote cou pures) 5.92%—6.07%. Goudmerk 1 Ruzie in economische commissie voor Europa Op de Roemeense voorzitter na hebben alle communistische afgevaardigden in de economi sche commissie voor Europa woensdag de vergadering ver laten uit portest tegen een op merking van de Amerikaan Graham Martin. Deze zei dat de communisten de bijeenkomst misbruiken voor anti-Ameri kaanse propaganda. De Russische afgevaardigde Firoebin had aan het begin van de vergadering gelegenheid ge kregen twee verklaringen van zijn regering voor te lezen, waarin de Amerikanen van agressie op Cuba worden be schuldigd. Deze verklaringen houden volgens hem verband met het agendapunt: sociale en economische gevolgen van ont wapening. De Amerikaan zei dat hij op zijn beurt Kennedy's antwoord aan Chroesjtsjef wilde voor lezen. Hij maakte toen de op merking die de communisten in woede deed ontsteken. Dezen verklaarden niet te zullen terug keren vóórdat de Amerikaan zijn woorden heeft teruggeno men. Iwan Ganenko, eerste partij secretaris in het district Astra kan is ontslagen, zo meldt de Prawda. Door zijn tekortkomin gen en fouten hebben industrie en landbouw een achterstand op gelopen. Ganenko heeft zijn func tie 7 jaar lang bekleed. Vorige maand is hem in het partijblad Prawda bureaucratie en gebrek aan zelfcritiek verweten. Engeland heeft de Sowjet-Unie woensdag voorgesteld heden een beroep op de strijdende partijen in Laos te doen een wapenstil stand te sluiten. Dit heeft de Britse minister van Buitenlandse Zaken lord Ho me woensdagmiddag in het La gerhuis meegedeeld. Engeland heeft eveneens voorgesteld dat de internationale controlecom missie bijeenkomt en via New Delhi naar Laos vertrekt om toe zicht uit te oefenen op de nale ving van de wapenstilstands overeenkomst. Op 5 mei zou dan een veertien mogendheden confe rentie over Laos moeten begin nen. De Britse regering hecht veel waarde aan het zo spoedig moge lijk sluiten van een wapenstil standsovereenkomst. De Engelse ambassadeur in Moskou, sir Frank Roberts, heeft opdracht gekregen een tijdschema voor re geling van de kwestie Laos te bespreken. Zoals bekend waren Engeland en de Sowjet-Unie de co-presiden ten van de Geneefse conferentie van 1954, die een einde maakte aan de oorlog in Indo-China. Lord Home zei bij de opening van de conferentie aanwezig te zullen zijn. De leider van de En gelse delegatie is Malcolm Mac- donald, vroeger commissaris- generaal voor zuidoost-Azië. De Britse minister sprak de hoop uit, dat de Sowjetregering de voorstellen zou aanvaarden. Van gezaghebbende zijde in 36. Met sprongen tegelijk stormt Eric de trap op, welke naar Pad- monds kamer voert. Daar gaat juist de deur open en een gebo gen gestalte verschijnt langzaam in de ingang. „Schurk", buldert Eric, niets anders denkende dan dat het Galdor is, die zich slinks poogt te verwijderen. Maar dan houdt hij verschrikt de adem in.... de man, die nu naar buiten strompelt is.. Pad- mond. Met twee stappen is Eric bij de Frankenprins. „Waar is hij", stoot hij uit, Padmond die dreigt te vallen ondersteunende. „Daar", wijst de prins zwij gend. En terwijl zijn handen Erics arm als een schroef vast klemmen, keert hij op zijn schre den terug. „Hij wilde me vermoorden", stamelt hij, met een van woede fonkelend oog. „Maar hij weet nu, dat een éénoog niet voor een tweeoog onderdoet., hè-hè-hè." „Kom nu", zegt Eric met een blik van afgrijzen op de ontziel de gedaante op de vloer. „Gij zijt gewond, ge moet verzorgd wor den.... De hemel zij dank, dat ge het leven er nog af gebracht hebt...." Padmond lacht kort op zijn vreemde manieren zakt dan voor de ogen van de Noorman lijkbleek ineen. Moskou is vernomen dat de Sowjet-Unie het voorstel van lord Home „niet onmiddellijk" heeft aanvaard. Gedurende het onderhoud dat sir Frank Robert woensdagochtend met de Sow- jet-minister van Buitenlandse Zaken Gromyko heeft gehad zijn wel vorderingen gemaakt. Minister Gromyko heeft woensdagmiddag weer gesproken met prins Soevanna Phoema, al dus meldt het Sowjet-persagent- schap Tass. Onderwerp van de besprekingen was „kwesties be treffende grotere samenwerking tussen een onafhankelijk en neu traal Laos en de Sowjet-Unie". Prins Soevanna Phoema en minister Gromyko zijn dinsdag avond uit Sochi, waar zij een on derhoud met Chroesjtsjef had den, in Moskou teruggekeerd. De Laotiaanse staatssecretaris voor Buitenlandse Zaken Tiao Sopsaisana heeft woensdag op een persconferentie in Vientiane meegedeeld dat zijn regering de Amerikaanse ambassadeur een nota heeft overhandigd, waarin de Verenigde Staten worden ver zocht Laos militaire hulp te ver lenen en het een raadgevende groep ter beschikking te stellen. Sopsaisana verklaarde dat dit verzoek is gedaan „in verband met de ernstige militaire toe stand die is ontstaan, nadat de rebellen in de afgelopen 24 uur op alle fronten aanvallen hebben uitgevoerd". Volgens de staatssecretaris staan op het front van Thakhek, in het zuiden van midden-Laos, zestigduizend man Noord-Vietna- mese (communistische) troepen tegenover eenheden van het koninklijke Laotiaanse leger. Sopsaisana verklaarde nog dat er bij inwilliging van het Lao tiaanse verzoek geen sprake zou zijn van buitenlands ingrijpen in Laos. „Wij hebben de hulp ge vraagd in het kader van de vijf- mogendhedenovereenkomst. die 23 december 1950 werd gesloten en die betrekking had op de wederkerige verdediging van Indo-China", aldus de staats secretaris. Te Vientiane is van gezagheb bende Westerse zijde verklaard, dat inwilliging van het Laotiaan se verzoek zou betekenen dat de Amerikaanse militairen in bur ger, die thans in Laos zijn, hun burgerkleding voor een uniform zullen verwisselen. Deze Amerikaanse militairen in burger worden de „eail me misters" genoemd.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1961 | | pagina 7