Bezoek van minister Luns aan Londen
„doorn in Indonesisch oog"
Verklaring van minister
Subandrio
De toestand in Kongo
Weeroverzicht
WOENSDAG 15 MAAKT 1961
17e Jaargang Nr 5241
Indonesië verwerpt plan van
V>N.-beheerschap over N.- Guinea
,THE TIMES" OVER
MINISTER LUNS
NAVO VRAAGT MEER
GELEIDE
PROJECTIELEN
EN MINDER
VLIEGTUIGEN
AANSLAG IN ALGIERS
PRESIDENT KENNEDY
ONTVANGT
WILLY BRANDT
Radio de Koek
BOTERHAM-
SMEERMACIilNE.
De heer Andriessen
voorlopig waarneir nd
ractievoorzitter K, V. P.
Religieuzen uit
Loeloeaburg geweze
STAMMENOORLOG
IN ROEANDA
Mengmeststoffen
voor Kongo
HOOGWATER
ZON- en MAANSTANDEN
WEERBERICHT
Frankering bij abonnement; Terneuzen
Directeur-Hoofdredacteur T. van de Sande
Redactie-adres: Noordstraat 55—57
Administratie-adres: Smidswal
Telefoon 2073
gironummer 38150
Abonnementsprijs: 6,per kwartaal; per
maand ƒ2,—; per week 48 ct. Losse nrs 9 ct.
DE VRIJE ZEEUW
Verschijnt dagelijks Uitgeefster N.V. v/h Firma P. J. van de Sande, Terneuzen
Advertentieprijs per mm 15 ct; minimum per
advertentie ƒ2,25.
Rubriek Kleine Advertenties (géén handels-
advertenties): 5 regels ƒ1,Iedere regel meer
20 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres
Bureau van dit Blad, 20 cent meer.
Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur.
Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur.
Een Indonesische woordvoer
der heeft dinsdag te Londen
gezegd dat Indonesië het bezoek
van de Nederlandse minister
Buitenlandse Zaken, mr. J. M.
A. H. Luns, aan de Britse
hoofdstad in de huidige ..zenu
wenoorlog" over de kwestie-
Nieuw-Puinea ongaarne ziet.
CHROESJTSJEF
VOORSTANDER VAN
EEN BEZOEK VAN
KENNEDY AAN
RUSLAND P
Het Amerikaanse tijdschrift
Newsweek" meldt dat de Sow-
jetrussische premier en partij
leider zou willen, dat president
Kennedy hem in de Sowjet-
Unie zou bezoeken.
„Newsweek" meldt van be
trouwbare zijde te hebben ver
nomen dat Chroesjtsjef in zijn
recente ontmoeting met de Ame
rikaanse ambassadeur te Moskou
Thompson zou hebben gezegd:
„Waarom zou ik weer naar de
Verenigde Staten gaan, die ik
reeds heb bezocht? Het zou beter
zijn wanneer de nieuwe Ameri
kaanse president de Sowjet-Unie
zou bezoeken".
Volgens „Newsweek'-' zou Ken
nedy er niet veel voor gevoelen
om de Sowjet-Unie te bezoeken,
doch sommige van zijn raad-
l evers zouden er bij hem op aan
hebben gedrongen de mogelijk
heid van een dergelijke reis te
overwegen.
In het nieuwe NAVO-plan,
dat tot 1966 moet gelden, zal van
Nederland een belangrijk aan
tal minder vliegtuigen worden
gevraagd, dan thans. Daarente
gen zal onze bijdrage een Ver
groot aantal afdelingen met ge
leide projectielen moeten om
vatten.
Een geringere Amerikaanse
hulp voor de Starfighter-plan
wordt dus gedeeltelijk opgevan
gen door nieuwe afdelingen ge
leide projectielen. Daarnaast
wordt overwogen de F 84 F
Thunderstreak voor de Kon.
luchtmacht naast de Starfigh-
ter te behouden. De Thunder
streak is een zeer goed voor zijn
taken geschikt vliegtuig. Het
ziet er met de Kon. luchtmacht
dus niet zo somber uit als wel
wordt afgeschilderd.
Dit verklaarde staatssecreta
ris Calmeyer gisteravond in de
Tweede Kamer.
Onbekenden hebben maandag
avond een plastiek springlading
in een kozijn van de prefectuur
van Algiers geplaatst.
De materiële schade is aan
zienlijk, doch afgezien van een
72-jarige man die door rondvlie
gende glasscherven werd getrof
fen is niemand gewond.
Indonesië is ook ontstemd
over de kritiek in Europese lan
den volgens welke het Indone
sische besluit een einde te ma
ken aan de behartiging van Ne
derlandse belangen in Indone
sië door Groot-Brittannië een
nog niet eerder voorgekomen
maatregel in de geschiedenis
van de diplomatieke betrekkin
gen is.
De Nederlanders hebben, al
dus deze Indonesische woord
voerder, evenzeer een onge
hoorde kwade trouw getoond
door het westelijk deel van
Nieuw-Guinea niet over te dra
gen aan Indonesië die de soeve
reiniteit over dit gebied zou
hebben.
De Indonesische ambassadeur
te Londen, Sunario, heeft dins
dag een bezoek gebracht aan
de hoge commissaris van India
in de Britse hoofdstad, mevr.
Vidjaja Laksjmi Pandit. Zij
hebben gesproken over het hui
dige bezoek van minister Luns
aan Londen om met ministers
presidenten van Gemenebest-
landen en Britse leiders over
Nieuw-Guinea te spreken.
Naar verluidde, neeft Sunario
mevr. Pandit op de hoogte ge
steld van het Indonesische
standpunt in de kwestie.
Indonesië blijft vasthouden
aan zijn opvatting dat het de
soevereiniteit over het gebied
heeft. Het wil alleen spreken
met bevriende landen of de
Verenigde Naties over de voor
waarden van de overdracht van
het gebied.
Om die reden, aldus de Indo
nesische woordyoerder, verwerpt
Indonesië in de pers de gemelde
suggestie van een V. N.-beheer-
schap over Nieu --••cin';-,, uit
geoefend door India, de Maleise
federatie en Australië.
Australië heeft reeds de helft
van Nieuw-Guinea in zijn macht.
Als dit land thans wordt belast
met het beheerschap over het
andere deel van het eiland, hoe
is dan eenmaking van het Wes
telijke deel met Indonesië mo
gelijk, zo vroeg de woordvoer
der.
Verder zei de woordvoerder
nog dat Indonesië steeds meer
het gevoel krijgt dat Groot-
Brittannië, waarmee Indonesië
altijd bevriend heeft willen
zijn, steeds aan de zijde van Ne
derland heeft gestaan omdat
het laatstgenoemde land een
Europees land is. „Het betekent
een gebrek aan oprechtheid een
probleem als dat van West-Irian
vanuit een louter wettisch stand
punt te beschouwen en zich
steeds aan de zijde van Neder
land te scharen."
Tenslotte zei de woordvoerder
nog dat het bezoek dat gene
raal Nasution onlangs aan Mos
kou heeft gebracht en het door
hem getekende akkoord met de
Sowjet-Unie over hulpverlening
aan Indonesië misschien de
machtsverhouding in het gebied
van Nieuw-Guinea kan verande
ren.
Het Londense blad ..The Ti
mes" heeft maandag een schets
van de Nederlandse minister
van Buitenlandse Zaken, mr. J.
M. A. H. Luns, gegeven, waarin
deze een minister met een mar
kante onconventionele persoon
lijkheid wordt genoemd.
In de afgelopen acht jaar
heeft hij getoond opvallend on
afhankelijk te zijn ofschoon hij
van onbetwistbaar Rooms-
Katholieke huize en een trouw
lid van de Katholieke Volkspar
tij is, aldus „The Times".
Zijn stijl is een mengsel van
de oude plechtige vormen en
een soms opzienbarende voor
uitstrevendheid. Hij is er niet
bang voor vast .te houden aan
een standpunt waarvoor de
meeste anderen weinig voelen,
zoals is gebleken op de topcon
ferentie van de zes te Parijs.
Over zijn humor en onconven
tionele en originele wijze van
uitdrukking zei de schrijver in
..The Times" dat mr. Luns één
van de weinige Nederlandse mi
nisters is wiens redevoeringen
in het parlement belangstelling
trekken, zelfs van de serveer
sters van de Kamer die achter
het groene gordijn van de ver
gaderzaal staan te luisteren.
Men zegt, aldus het Londense
blad, dat hij op de conferentie
te Parijs de enige was die gene
raal De Gaulle recht in de ogen
keek.
Mr. Luns spreekt uitstekend
Engels, Frans en Duits en tij
dens diplomatieke besprekingen
schakelt hij gemakkelijk van de
ene taal op de andere over.
Hij legt in de internationale
politiek zeer de nadruk op de
verdediging van het Nederland
se standpunt. Kennelijk is het
volgens hem zijn taak vóór al
les op te komen -voor de belan
gen van Nederland, aldus „The
Times",
President John Kennedy van de
Verenigde Staten heeft maandag
burgemeester Willy Brandt van
W.-Berlijn, die wordt beschouwd
als ernstig kandidaat voor het
West-Duitse bondskanselier
schap, in het Witte Huis te
Washington ontvangen. FotoBij
deze ontvangst bowl Brandt aan
president Kennedy 'n model aan
van de West-Berlijnse vrijheids-
klok.
Geschenken voor
Prinses Marijke
Tijdens liet bezoek dat Hare
Majesteit de Koningin en H. K. H.
Prinses Marijke dinsdagmiddag
aan een der ondiepwatermijnen-
vegers in Utrecht hebben ge
bracht, zijn de Prinses enkele ge
schenken aangeboden. Zij kreeg
het scheepsembleem van de rnij-
nendienst, een gesneden mijnbol,
die 't symbool is van het veilig-
maken van de zee. Ook ontving
zij een mascotte in de vorm van
Donald Duck, die het squadron
van de ondiepwatermijnenvegers
altijd met zich meevoert. Donald
Duck is tevens de roepnaam die
gebruikt wordt in het onderling
radio-telefonisch contact van
deze mijnenvegers.
De geschenken wei-den over
handigd door bootsman Kleine-
pier en machinist Van Lienden.
(Adv.)
Noordstraat 102 - Telefoon 31*»
Terneuzen
Indonesië is klaar voor een
gewapende actie in het gebied,
maar het zal niet de eerste zijn
die er toe over gaat.
Indonesië is bereid voor de
Nederlandse onderdanen in In
donesië te zorgen voor zover
hamanitaire beginselen dit ver
eisen, aldus heeft de Indonesi
sche minister van Buitenlandse
Zaken, Subandrio. volgens het
persagentschap Antara meege
deeld.
Subandrio verdedigde het be
sluit van zijn regering. Engeland
ce verzoeken niet langer de
belangen in Indonesië te behar
tigen. Hij verwierp de Neder
landse bewering dat een derge
lijk optreden in strijd is met de
internationale diplomatieke ge
bruiken.
Twee jaar geleden verzocht
Indonesië Nederland normale
diplomatieke betrekkingen aan
te knopen op basis van over
dracht van Westelijk Nieuw-
Guinea. of zich voor te berei
den op volledige liquidatie van
de Nederlandse bezittingen en
belangen.
Het jongste besluit van de In
donesische regering is slechts
een stap in de uitvoering van
deze politiek, aldus minister Su
bandrio. Hij voegde hier aan
toq dat Indonesië voor de Neder
landse onderdanen zal zorgen
en legde er de nadruk op dat
hiermee een einde is gemaakt
aan het laatste restant van
Nederlandse belangen in Indo
nesië.
Op de Nederlandse verklaring
dat het Indonesische besluit'
zonder precedent en tegen de ge
bruiken is, antwoordde hij
„Het is voor ons geen kwestie
van moeten om belangen door
een land te laten behartigen
nadat de diplomatieke betrek
kingen zijn verbroken". Hij zei
er persoonlijk niet van over
tuigd te zijn dat het Indonesi
sche optreden zonder precedent
is, maar zelfs wanneer dit zo is,
„kan het kwaad wanneer wij
een precedent in internationale
betrekkingen vestigen?"
„Ten slotte worden interna
tionale betrekkingen bepaald
door het optreden van onafhan
kelijke en soevereine staten en
soms zijn de oude gebruiken
niet langer geschikt voor de
huidige omstandigheden".
Op de Noord-Duitse Internatio
nale voedsel-beurs in Hamburg
is deze hoogst moderne boter-
hamsmeermachine te zien, welke
per uur 3.500 sneetjes kan
afleveren.
De Verenigde Naties hebben in
feite de voorlichting over hun
optreden en andere gebeurtenis
sen in Kongo gestaakt. "Zater
dag j.l. werd de laatste normale
persconferentie in Leopoldstad
gehouden.
De officiële V. N.-woordvoer-
der noemde maandag alleen de
namen van functionarissen die
onderhandelingen met de Kongo
lezen voeren. Voorts maakte hij
melding van de aankomst van
de aankomst van vluchtelingen
uit Kivoe. Dinsdag schreef hij
de vragen van de journalisten
op. Hij zegde toe te zullen trach
ten antwoorden er op te krijgen,
mar hij kon niet garanderen dat
dit zou gelukken. Hij wilde niet
zeggen op wiens bevel de
nieuwsvoorziening is gestaakt.
Jason Sendvve, de voorzitter
van de Baloebakat de partij
van de Baloebastam iieeft
dinsdag in een communiqué her
innerd aan de oprichting van de
staat Loeloeba, op 31 maart j.l.
Deze staat ligt in Noord-Katanga.
Als hoofdstad is Manono ge
kozen.
Intussen heeft de directeur van
de monetaire raad van Kongo,
Ulmericht, na afloop van een
bezoek aan Stanleystad en Boe-
kavoe verklaard, dat de toestand
in eerstgenoemde stad tengevolge
van de blokkade door de centrale
regering zeer slecht is. In Kivoe,
waarvan Boekavoe de hoofdstad
is, was de economische en finan
ciële situatie ook rampzalig. In
de Oost-provincie en in Kivoe
zijn aanhangers van Loemoemba
aan de macht. In Stanleystad
SPOEDIG DE EERSTE
RUSSISCHE MENS
IN DE RUIMTE
Sowjet-premier Chroesjtsjef
heeft tijdens een bijeenkomst van
landbouwarbeiders in Akmolinsk,
in de republiek Kazakstan, als
zijn overtuiging uitgesproken,
dat spoedig de eerste Russische
mens in een ruimtevaartuig de
ruimte in zal gaan.
De K.V.P.-fractie in de Twee
de Kamer heeft zich maaandag-
avond beraden over de voorzie
ning in de voorzittersvacature,
ontstaan door het bedanken van
prof. Romme. Ter vergadering
bleek, zo wordt namens de frac
tie meegedeeld, dat de heer An
driessen om hem moverende per
soonsredenen niet aan het alge
meen verlangen van de fractie
om prof. Romme's plaats defini
tief in te nemen, kan voldoen.
Hij verklaarde zich echter op
verzoek van de fractie bereid
voorshands als-wnd voorzitter te
blijven optreden. De fractie be
sloot haar bestuur op te dragen
definitieve voorziening in de va
cature Romme voor te bereiden.
ONTVOERDE
OLIEDESKUNDIGEN
TERECHT
Een woordvoerder van de Ma
rokkaanse ambassade in Madrid
heeft dinsdag medegedeeld, dat
de elf oliedeskundigen, die zon
dag in de Spaanse Sahara, op on
geveer tien kilometer van de Ma
rokkaanse grens door een uit
Marokko gekomen bende werden
ontvoerd, zich veilig in het zuiden
van Marokko bevinden. Zij zullen
onmiddellijk door de Marokkaan
se autoriteiten aan Spanje wor
den overgedragen.
De oliedeskundigen werden
door een patrouille van het Ma
rokkaanse leger bevrijd, nadat zij
door de bende die hen ontvoerde,
van Spaans naar Marokkaans ge
bied waren gebracht, aldus de
woordvoerder van de Marok
kaanse ambassade in Madrid.
In een op de, onder Spaans be
stuur staande, Kanarische eilan
den uitgegeven communiqué
werd echter gezegd, dat de ge
vangenen door een Marokkaanse
patrouille waren gearresteerd,
nadat zij per ongeluk de Marok
kaanse grens hadden overschre
den.
De Spaanse autoriteiten in Ma
drid hebben verklaard officieel
niets te weten van het terugvin
den van de elf óliedeskundigen.
Een woordvoerder van de Ame
rikaanse ambassade in Madrid
heeft dinsdagmiddag bevestigd
dat de ontvoerde oliedeskundigen
thans onder de hoede van het
Marokkaanse leger zijn.
De woordvoerder van het Ma
rokkaanse ministerie van Buiten
landse Zaken in Rabat heeft in
antwoord op vragen over het be
richt als zouden de elf ontvoerde
óliedeskundigen zich in handen
van itet Marokkaanse leger be
vinden, gezegd dat hem over deze
aangelegenheid niets bekend is.
had Ulmericht een onderhoud
met Gizenga, de voormalige rech
terhand van de vermoorde ex-
premier.
Volgens Belga zouden de auto
riteiten in Leopoldstad besloten
hebben, de blokkade van de Oost
provincie gedeeltelijk op te hef
fen. Men zou op deze wijze wil
len komen tot een normalisatie
van de betrekkingen tussen Leo
poldstad en Stanleystad.
Volgens een bericht uit Sjang-
goegoe aan de grens tussen het
Belgische beheerschapsgebied
Roeanda Oeroendi en de provin
cie Kivoe, gouden bij een gevecht
tussen Maleise troepen van de
V.N.-strijdmaeht en Loemoembis-
tische militairen in het gebied
van Kindoe.in Kivoe aan Kongo
lese zijde ongeveer twintig doden
en gewonden zijn gevallen. Het
gevecht begon, toen Maleise
pantserwagens het vuur open
den nadat een Maleise officier
door aanhangers van Loemoem
ba was vermoord. Het hoofd van
de troepen in Stanleystad, gene
raal Loendoela, heeft zich naar
Kindoe begeven.
De delegatie van de centrale
Kongolese regering bij de Ver
enigde Naties heeft verklaard
dat de voorstellen van president
Nkroemah „buitensporig en on
realistisch" zijn. Zoals bekend
heeft het Ghanese staatshoofd
o.m. de oprichting van een Afri
kaans opperbevel voor Kongo,
terugtrekking van alle buiten
landse diplomaten en ontwape
ning van de Kongolese strijd
krachten voorgesteld.
„Onder het voorwendsel van
het niet-erkennen van welke Kon
golese regering dan ook trach
ten de Verenigde Naties Kongo
een oplossing te dicteren zonder
rekening te houden met de wen
sen van de Kongolezen zelf".
De delegatie wenst „op zijn
minst" als waarnemer tot de com
missie te worden toegelaten.
De autoriteiten in Loeloeaburg
hebben twintig Kongolese reli
gieuzen behorend tot de stam
der Aloeba's, uitgewezen. Zij zijn
met een vliegtuig van de Ver.
Naties naar Elisabethstad ge
bracht.
Het Belgische persbureau Bel
ga heeft in een bericht uit
Oesoemboera gemeld, dat in het
Belgische beheerschapsgebied
Roeanda mer dan 100 arrestaties
hebben plaats gehad na een bot
sing tussen leden van de Bahoe-
toe-stam en van de Watoetsi-
stam, waarbij de Bahoetoe onge
veer 150 Watoetisi-hutten in
brand staken. Eén Watoetsi zou
om het leven zijn gekomen.
Anderhalf jaar geleden wer
den honderden mensen gedood
tijdens heftige botsingen tussen
de Watoetsi en htm vroegere
slaven, de Bahoetoe.
In het begin van dit jaar pro-
clamerden de Bahoetoe, die S5
procent van de bevolking van
Roeanda uitmaken, een repu
bliek, Na Mwami i koning) Kige-
ra de vijfde, een Watoetsi-prins,
van de troon te hebben gestoten.
Een zending van 100 ton meng
meststoffen wordt op het ogen
blik bij Mekog in IJmuiden ge
reedgemaakt voor verzending
naar Kongo. Deze zending is een
gift van de beide eigenaars van
de Mekog, de Bataafsche Petro
leum Maatschappij N.V. (Konink
lijke Shellgroep) en de Konink
lijke Nederlandsche Hoogovens
en Staalfabrieken N.V.
Deze schenking werd reeds in
de Tweede Kamer aangekondigd
door de minister van Landbouw,
mr. V. G. M. Marijnen, als een
onderdeel van de bijdrage van
het Nederlandse bedrijfsleven
om te helpen in de noodtoestand
van de bevolking in Kongo. De
internationale hulpaktie is, zo
als bekend, op touw gezet door
het initiatief van de voedsel- en
landbouworganiatie der Ver. Na
ties.
De kunstmest, verpakt in 2000
jute zakken met een losse plastic
binnenzak, zal op donderdag 16
maart a.s. aan boord worden ge
bracht van s.s. „Dahomeykust"
in Amsterdam met bestemming
Matadi in Kongo.
DROOG WEER
Het K. N. M. I. deelt mede
Het weer in ons land wordt
nog steeds beïnvloed door een
hogedrukgebied waarvan het
centrum zich nabij de ingang
van Het Kanaal ophoudt.
WOENSDAG 15 MAART
v.m.
n.m.
Breskens
0.30
12.59
Terneuzen
1.05
1.34
Hansweert
1.45
2.14
Walsoorden
1.55
2.24
ZON
MAAN
op
onder
op
onder
maart
15
6.56
18.44
6.23
17.10
16
6.53
18.45
6.54
18.31
18
6.49
18.49
7.50
21.06
19
6.46
1S.50
8.17
22.19
20
6.44
18.52
8.47
23.30
21
6.42
18.54
9.19
Dit beweegt nu weer lang
zaam naar het noordoosten. Ér
bevindt zich vrij veel bewolking
in de onderste lagen van de
lucht, waardoor de zon niet veel
te voorschijn is geweest. Ook
voor vandaag blijft dit zo.
waarbij er bovendien in hoofd
zaak in het zuidwesten van het
land mist van de Noordzee bin
nen kan komen drijven.
De temperaturen zullen zich
weer dicht bij die van dinsdag
ophouden, maar plaatselijk kan
de zon er eerder doorkomen,
waardoor het iets warmer zou
kunnen worden. De kans op re
gen is nog niet aanwezig.
medegedeeld door het K.N.M.I. te
De Bilt, geldig tot hedenavond.
Westelijke wind
Droog weer met wolkenvelden
en aanvankelijk in hoofdzaak
dicht bij de kust enige mist.
Zwakke tot matige westelijke
wind. Weinig verandering in
temperatuur.