Engeland mag Nederlandse belangen in Indonesië niet meer behartigen Bloei van West-Duitsland bewezen Communiqué van Tananarive HET WEER WEERBERICHT HOOGWATER ZON- en MAANSTANDEN ProfBos o\er de jongste Indonesische stap Vw J (Advertentie) BINNEN VERINGBED BOSSES IjoiHlwill SCHUIMRUBBERBEO Gelukkig Koningspaar in Spanje r *.i Mevrouw Roosevelt over de Chinese vertegenwoordiging in de Verenigde Naties Radio de Koek Verrassingen in 't wereldnieuws Nouveauté's r Worp- VOËRMAN-de PAUW RADIO de BUCK Frankering bij abonnement: Terneuzen Directeur-Hoofdredacteur T. van de Sancie Redactie adres: Noordstraat 5557 Administratie-adres: Smidswal Telefoon 2073 Gironummer 38150 Abonnementsprijs: ƒ6,— per kwartaal; per maand ƒ2,per week 48 ct Losse nrs 9 ct. DE VRIJE ZEEUW ZATERDAG 11 MAART 1961 17e Jaargang Nr 5238 Verschijnt dagelijks Uitgeefster N.V. v/h Firma P. J. van de Sande, Terneuzen Advertentieprijs per mm 15 ct; minimum per advertentie ƒ2,25. Rubriek Kleine Advertenties (géén handels» advertenties)5 regels 1,Iedere regel meer 20 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling. Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres Bureau van dit Blad,'20 cent meer. Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur. Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur. Een woordvoerder van het Britse ministerie van Buitenlandse Zaken heeft vrijdag meegedeeld dat Indonesië vrijdag zijn instemming met de regeling waarbij Engeland de Nederlandse belangen in Indonesië behartigt, heeft ingetrokken. Het besluit werd vrijdagochtend in een Indonesische regerings nota aan de Britse ambassadeur in Djakarta, sir Leslie Fry, meegedeeld. De woordvoerder zei dat het ministerie van Buitenlandse Zaken in Londen een vertaling van de nota had ontvangen. Het nieuws- was onmiddellijk aan de Nederlandse ambassade in Londen meegedeeld, zo zei hij. In een interview voor de micro foon van Radio Nederland We reldomroep, heeft prof. mr. dr. M. Bos, hoogleraar in het volken recht aan de rijksuniversiteit te Utrecht, verklaard dat er thans na het verbreken door Indone sië van de indirecte diplomatieke betrekkingen met Nederland stappen kunnen worden onder nomen door de Veiligheidsraad zelf. Het lijkt mij, aldus profes sor Bos, dat er wanneer Indone sië blijk geeft van een gezind heid, zó vijandig als men zelfs tussen beschaafde staten niet mag verwachten in oorlogstijd, reden te over bestaat voor de Veiligheidsraad om zicji weer met de zaak te gaan bemoeien en dan actiever dan tot dusver het geval is geweest. De vraag hoe dat moet gebeuren zal, volgens professor Bos. geheel van de po litieke constellatie afhangen. Professor Bos was het er mee eens dat Nederland het geschil met Indonesië voor het interna tionale gerechtshof te Den Haag zou kunnen brengen. Aangezien Indonesië weigert de juusdiclic \an het hof in deze te aanvaarden heeft het weinig praktisch nut voor Nederland deze stap te ondernemen, want, zo zei professor Bos, Indonesië zou niet verschijnen en het inter nationale hof zou zich in deze zaak incompetent moeten ver klaren. Met betrekking tot de positie van de thans nog in In donesië verblijvende Nederlan ders, gaf proffesor Bos als zijn mening te kennen, dat zij door de nieuwe Indonesische maatregel niet rechteloos worden. Een staat heeft, aldus professor Bos, inge volge het volkenrecht, zowel het algemeen volkenrecht als het volkenrecht van de Verenigde Naties, de verplichting om op een behoorlijke manier te zorgen voor de vreemde onderdanen die zich op zijn territoir bevinden. Deze verplichting ondergaat ge nerlei wijziging, laat staan, dat die zou kunnen verdwijnen, door het al of niet bestaan van diplo matieke betrekkingen tussen de beide landen in kwestie. Professor Bos noemde de Indo nesische stap een gebeuren zon der enig precedent. Hoewel hij nog geen gelegenheid had gehad om de diplomatieke geschiedenis erop na te slaan, meende profes. sor.Bos toch wel te kunnen zeg gen dat het, indien het ooit ge beurd mocht zijn, toch wel een hoogst zeldzame gebeurtenis is dat een land in vredestijd en nog wel ten aanzien van een medelid van de Verenigde Naties niet alleen de diplomatieke be trekkingen met een ander land heeft afgebroken maar het zelfs niet meer wenst te kennen in zoverre dat men zelfs niet meer via een ander land tot een ge sprek wenst te komen. In oorlogstijd is het eigenlijk zo. dat men de diplomatieke be trekkingen laat lopen via een ander land en nu men dit zelfs niet meer wil, zou men kunnen volhouden dat het hier dus gaat om een situatie geschapen door Indonesiërs, die zelfs nog infe rieur is aan die welke in geval van oorlog bestaat. Men krijgt steeds meer de op vatting te horen dat de oude toe stand, waarin het een staat vol ledig vrijstond al of niet betrek- hingen te hebben met andere staten, verdwijnt. Zo die al niet verdwenen is. Als reden daar voor noemde professor Bos arti kel 33 van het handvest van de Verenigde Naties, waarin staat dat partijen op alle mogelijke manieren moeten streven naar de oplossing, op minnelijke wijze, ian hun geschillen. Het spreekt dus vanzelf dat wanneer men niet alleen geen gezanten meer uitwisselt, maar zelfs betrekkin gen niet meer wil doen lopen via derde mogendheden men aan de mogelijkheden voor een vreed zame oplossing in de geest van artikel 33 van het handvest van de Verenigde Naties afbreuk doet. Op grond van deze overwe gingen meende professor Bos te kunnen stellen dat het niet meer binnen de macht van de Indone sische staat ligt om te zeggen, dat zij geen enkel contact meer met Nederland wenst te hebben en dat de jongste maatregel derhal ve beschouwd moet worden als zijnde in strijd met het handvest van de Verenigde Naties. DE V. A. R. BEHARTIGT DE INDONESISCHE BELANGEN NIET MEER De ambassadeur van de Ver enigde Arabische Republiek in Nederland, dr. A. A. Chandjj, heeft, vrijdag in antwoord op een vraag meegedeeld dat de Verenigde Arabische Republiek van gisteren af niet langer de Indonesische belangen in Neder land behartigt. De ambassadeur wilde geen verder commentaar geven. De V. A. R. heeft de Indonesi sche belangen behartigt nadat Indonesië de diplomatieke be trekkingen met Nederland had verbroken C. C. K. I\ dringt aan op zo spoedig en integraal mogelijke repatriëring Het „Centraal comité van ker kelijk en particulier initiatief voor sociale zorg ten behoeve van gerepatrieerden" in Den Haag, heeft een telegram aan premier De Quay gezonden na de berichten over mogelijke verbre king der indirecte betrekkingen met Nederland door Indonesië. In dit telegram zegt het comi té zich diep bewust te zijn van de zeer moeilijke situatie waarin de Nederlanders en spijtoptanten zullen komen te verkeren en dringt het comité bij de regering aan op een „zo spoedig en inte graal mogelijke repatriëring". Het comité „realiseert zich de toenemende grote zorg en onrust van de familieleden in Nederland omtrent hun verwanten in Indo nesië en uit zijn diepe bezorgd heid over het lot van deze land en stamgenoten." dit nummer bevat n 10 PAGINA'S. REACTIES OP DE JONGSTE INDONESiSCHE STAP Het besluit van de Indonesi sche regering Groot-Brittannië te verzoeken niet langer de Nederlandse belangen in Indo nesië te behartigen is te Londen als een pijnlijke verrassing ont vangen. In welingelichte krin gen zei men vrijdag dat deze stap zonder precedent is in de diplomatieke annalen. De woordvoerder van het ministerie van Buitenlandse Za ken te Londen heeft echter geen commentaar willen geven en alleen gezegd dat de Britse re gering eerst met de regering in Den Haag wil spreken. De vrij dagochtend ontvangen Indo nesische nota wordt bestudeerd. Van bevoegde zijde te Londen wordt vernomen dat deze kwes tie in Londen of in Den Haag zal worden besproken. PROCES IN ETHIOPIE Bij de staatsgreep, die in december j.l. tegen het bewind van keizer Haile Selassie werd ondernomen, zijn 64 officieren en manschappen van het Ethio pische leger gedood en 91 ge wond. De verliezen onder de burgerbevolking bedragen 78 doden en 106 gewonden, de ver liezen van de keizerlijke garde werden niet meegedeeld. De cijfers zijn bekendgemaakt tijdens het proces tegen de vroegere commandant van de keizerlijke garde en leider van de staatsgreep generaal Menguistoe. jsïsÏ»» tv Koning' Boudewijn der Belgen en 7,ün gemalin koningin Fabiola brengen enige vakantiedagen door in San Calixto, Hornachuelo, Cordoba. Indien het koningspaar in het openbaar verschijnt wordt het door de Spaanse bevolking hartelijk toegejuicht. Mevrouw Eleanor Roosevelt, die kortgeleden tot lid der Amerikaanse afvaardiging naar de V. N. is benoemd, heeft don derdagavond j.l. in een toe spraak in het gebouw van de universiteit te Amherst, in de Amerikaanse staat Massachu setts, verklaard dat de nationa- listisch-Chinese afvaardiging naar de V. N. daarin slechts Formosa behoorde te vertegen woordigen. „Het verdichtsel, dat de For- mosaanse regering het Chinese volk vertegenwoordigt, zal op de komende zitting van de alge mene vergadering niet meer aanvaardbaar zijn", aldus me vrouw Roosevelt. Zij voegde hieraan toe dat communistisch China, vanwege zijn oorlogszuchtige verklarin gen en de inval in Tibet, niet in aanmerking kon komen voor het lidmaatschap der v. n. (Adv.) Noordstraat 102 Telefoon 31U Terneuzen tie in Tananarive is het er over eens, dat er in Kongo staten zijn die de jure of de facto be staan. In beginsel werd besloten tot erkenning van de staten, welke op de conferentie zijn vertegenwoordigd. Deze erken ning en het uitroepen van nieu we staten werden echter afhan kelijk gesteld van zekere, nader te bepalen criteria betreffende demografische verhoudingen en economische levensvatbaarheid. Over deze criteria zal worden gesproken op een binnenkort in Elisabethstad te houden ronde tafelconferentie. Blijkens een communiqué dat donderdagavond door de Kon golese eerste-minister Ileo werd voorgelezen, is de conferentie het eens geworden over haar agenda, die de volgende drie punten omvat: 1. de politieke vormen en structuren, 2. de handhaving van de orde, 3. de positie van Kongo ten aanzien van de V. N. en het buitenland. Donderdagmiddag werd het eerste aspect van het eerste agendapunt behandeld, n.l. het beginsel van de erkenning van het bestaan van staten de jure en de facta en het vormen van nieuwe staten. Over het princi pe van de betrekkingen tussen deze staten onderling en ten aanzien van het buitenland is vrijdagochtend gesproken. De conferentie duurt tot het einde van deze week. Waarnemers in Tananarive zijn van oordeel, dat er kenne lijk talrijke meningsverschillen tussen de deelnemers aan de conferentie bestaan, maar dat men het er algemeen over eens is, dat Kongo niet op unitaris- tische basis kan worden georga niseerd. Uit het communiqué blijkt wel, dat men niet tot een akkoord is gekomen over de voorwaarden waaraan een staat moet voldoen, wil hij als zoda nig worden erkend. President Kasavoeboe, het staatshoofd van Kongo, heeft in een telegram aan de voorzit ter van de algemene vergade ring, de Ier Boland, mededeling gedaan van het verzoek van de conferentie in Tananarive, dat de Verenigde Naties geen verde re stappen in de Kongolese kwestie doen vóórdat de resul taten van genoemde conferentie bekend zijn. Als de volkerenor ganisatie iets zou ondernemen, zonder rekening te houden met de mening van de Kongolezen, zou dit de toestand in Kongo in hoge mate kunnen vererge ren. zo meende Kasavoeboe. Secretaris-generaal Ham- marskjoeld heeft op zijn beurt het Kongolese staatshoofd her innerd aan de verplichtingen, die Kongo jegens de V. N. op zich heeft genomen volgens de vorig jaar gesloten overeen komst inzake het V. N.-optre den in de voormalige Belgische kolonie. Naar verluidt, legde Hammarskjoeld er vooral de na druk op, dat de Kongolese autoriteiten op grond van be sluiten van de Veiligheidsraad niet eenzijdig mogen optreden. Een woordvoerder van de V. N. in New York maakte don derdagavond bekend, dat elf Soedanese militairen die ver mist werden na de botsing met Kongolese troepen in Matadi, behouden in Leopoldstad zijn teruggekeerd. De woordvoerder deelde voorts mee, dat 200 bur gers, die woensdag in de Oost provincie waren aangehouden, intussen zijn vrijgelaten. Het zelfde was gebeurd met een Zwitserse vertegenwoordiger van de wereldgezondheidsorganisa tie, die in Boekavoe was gearres teerd. In dit geval hadden de Kongolezen verontschuldigingen aangeboden en toegezegd de schuldigen te zullen straffen. Tenslotte werden pogingen ge daan om de vrijlating te bewer ken van een groep R. K. pries ters en kloosterzusters, die te Kasongo in Kivoe waren aange houden. De Westduitse mark is met vijf procent in waarde gestegen, zo heeft de regering in Bonn beslist. Dit betekent, dat men bij het aanbieden van marken meer dollars en ponden sterling ontvangt. Niet meer guldens, want de Nederlandse regering heeft het Duitse voorbeeld gevolgd. De gulden staat sterk, twintig procent van onze handel is op West-Duitsland georiënteerd, en blijkbaar werd het raaadzam geacht, in dezen met de Duitsers één lijn te trekken. In feite komt het hierop neer, dat de Duitsers het de Amerikanen en Britten gemakkelijker maken. De dollar en het pond sterling zijn in waarde gedaald ten opzichte van de mark en de gulden. De Duitsers hebben zoveel goud en buitenlandse geldswaarden verdiend, zij hebben zoveel kunnen exponeren en hun produkten zijn zó gezocht, dat de waarde van hun mark in werkelijkheid ook is gestegen. Nu remmen zij de export af. Andere, goedkopere lan den kunnen gemakkelijker op de Duitse markt concurreren. Met andere woorden: de Duitsers kunnen voor hun marken meer kopen. Zij hebben zich van een verloren oorlog fabelachtig her steld. Het wordt hun toegestaan, meer in te voeren uit den vreem de. Zij kunnen trots zijn. Voor de verkiezingen Het is nu mog<--jK, dat de Duitsers iets minder naar het ouitenland verkopen, zolang zij nun produktieprijs met verlagen, wat ook nog mogelijk is. De Duitse regering heeft het risico van verminderde export geno men. Stellig evenwei kan het Duitse volk meer verbruiken. Dat moge dan een gebaar van goede gezindheid zijn tegenover minder welvarende ianden, die nu iets meer mogen leveren, aan de andere kant neeft de Duitse re gering bewezen, dat zij het levenspeil wist te vernogen. Met het oog op de aanstaande verkiezingen is uit geen geringe zaak. Als de Duitse toeristen nu (Dehalve in ons land, waar voor hen de gulden even duur blijft) merken, dat zij ongeveer vijf pro cent rijker zijn geworden, als in ae winKels alienei luxe-waren uit aen "vreemde een beetje goed koper worden en talrijker, dan kan men vermoeuon, aai liet volk zich bewust wordt, dat het goed gaat. „Dat heeft Adenauer toch maar gedaan", zo zullen zij zeggen. Eli de kansen voor dc opposante socialisten, om de par tij van de kanselier te verdrin gen, worden dan geringer. Nu waren die Kansen al niet zo groot. Want het steeds meer gematigde programma der socia listen die de bewapening bin nen de N.A.V.O. en eventueel zelfs kernwapens voor het leger hebben aanvaard ging zoveel lijken op dat van Adenauer, dat de kiezers zich wel moesten af vragen, of het de moeite waard was van ploeg te verwisselen. Campagne tegen Brandt Daar komt nu bij, dat tegen de eerste kandidaat van de socialis ten, de burgemeester van West- Berlijn, Willy Brandt, een felle persoonlijke campagne is ont ketend. Dat hij de zoon is van een ongehuwde moeder, moest al in den treure worden vermeld, ook door zijn eigen partijgenoten. Men kan er een verheugend be wijs in zien van de liberaliteit der opvattingen in het nieuwe Duits land. Doch het is de vraag of Brandts tegenstanders niet hei melijk hopen, dat die afkomst toch voor conservatieve kiezers een beletsel zal zijn. Deze kwestie is niet de voor naamste. Brandt is indertijd voor de nazi's uitgeweken naar Noorwegen, en daar heeft hij de Noorse nationaliteit aangenomen Nu zijn vele Duitsers die in bal lingschap een andere nationali teit hebben aanvaard, later naar hun land teruggekeerd en weer Duitsers geworden. Doch het wordt thans Brandt kwalijk ge nomen: hij zou geen „echte Duit ser" zijn. Tenslotte de zwaarste klap. In het Noors heeft hij een boek ge schreven over: „Misdadigers en andere Duitsers", waarin hij zegt dat miljoenen Duitsers (thans weer kiezers) voor jaren onbe trouwbaar zullen blijven. Dit speelden zijn vijanden tegen hem uit. Hij weert zich heftig. Hij verklaarde zelfs, dat hij voor verzoening is met allen, die al leen „uit idealisme" nationaai- socialisten zijn geworden. Ook dit doet hem geen goed. Kortom, men moet aannemen, tenzij er nog onvoorziene dingen gebeu ren, dat Brandt er niet in zal slagen, Adenauer als kanselier te vervangen. Frankrijk en Algerië Frankrijk herademt. In de eerste plaats omdat de ontvoer ders van de kleine Eric Peugeot ten langen leste toch nog zijn ge grepen en onder de bewijslast volledig hebben bekend. In de tweede plaats, omdat Parijs ern stig blijkt te streven naar een wapenstilstand in Algerije. Het is nog niet tot een bestand ge komen geruchten die vooruit liepen op deze grote gebeurtenis werden ten stelligste ontkend maar het einde van het conflict is toch wel zeer nabij. De Gaulle doet er verstandig aan, zijn pogingen niet te ver troebelen door ontijdige publica ties. Frankrijk wacht dus rustig zien met lede ogen het einde van het geheel Franse Algerije nade ren en roeren zich. Het is te hopen, dat zij de goede sfeer van de eventuele besprekingen niet zullen kunnen vertroebelen. Waar Parijs in spanning op wacht, dat is o.m. ook de uitslag van de conferentie van het ge menebest aan de overzijde van Het Kanaal. Hier worden zaken van groot gewicht besproken, waar Parijs ook belangen bij neeft. Engeland en China Op de Londense agenda staat o.a. de toelating van rood-China tot de Verenigde Naties. De Brit ten, die al in 1950 (zoals Neder land! de regering van Peking hebben erkend, zullen in de as semblee dit najaar voorstellen, rood-China toe te laten tot de V. N. Aangezien de volkeren organisatie slechts één China kent, zou dit betekenen, dat Tsjiang Kai-Sjek van Formosa er uit gaat. Een meerderheid van de leden van het gemenebest is daar vóór. De Verenigde Staten kunnen, omdat zij een veto-rechi hebben („Ik verbied het') de opneming van rood-China ver hinderen. Doen zij dit niet, eer biedigen zij dc .v 11 van een meer derheid van leden, dan zullen zij zeker zelf Peking nog niet er kennen, maar zij kunnen er in de V. N. wel mee spreken. Over de status van Formosa, dat dan niet meer geldt als Chi na, b.v. Het zal reeds veel ge wonnen zijn, als Peking belooft, niet met geweld tegen Formosa te zullen optreden. Toch kan dit tot ontspanning leiden, en wie weet, is er dan een bruggetje ge slagen tussen Washington en Peking. Apartheid Overigens moet de conferentie van het gemenebest zich bezig houden met Zuid-Afrika. Dit wordt in mei een republiek. Staatshoofd is dan niet meer de Engelse koningin. Het kan nog in het gemenebest blijven (.zoals bijvoorbeeld India en Pakistan) mits de overige leden dat goed vinden. En die hebben bezwaar tegen de apartheidspolitiek van premier Verwoerd. Diens houding tegenover de ge- kleurden zou, zo menen zij, het gemenebest in discrediet kunnen brengen, als het nu een gelegen heid voorbij laat gaan, de Zuid- Afrikanen uit de gemeenschap te verwijderen. Toch neemt men aan, dat dit jaar Zuid-Afrika nog in de „club" zal blijven, omdat het toch ook niet in het belang (Adv.) i jassen costuums Terneuzen Laatste contingent Belgisch militair personeel uit Kongo in Brussel teruggekeerd Het laatste contingent Belgi sche militair personeel uit de Kongolese basis Kitona, be staande uit een twintigtal tech nici, is donderdag te Brussel teruggekeerd. Volgens het ministerie van Landsverdediging is er geen en kele Belgische militair meer in deze basis, die 15 oktober 1960 af, alleen de Fransen in Algerije 'door de V. n. was overgenomen, wordt geacht van de negers in Zuid-Afrika, deze te isoleren. Hoewel de regering van de Unie blank is, zijn nu niettemin de ge- kleurden in Zuid-Afrika burgers van een land, dat fot het gemene best behoort. Men zou hen er ook uitwerpen, als men Zuid- Afrika uitsluit. Zo wordt er ge redeneerd door tegenstanders van uitsluiting zoals de Brit se premier Mac/tfiilan en aan genomen wordt, dat zij aanhang hebben, genoeg om verwijdering van Zuid-Afrika te voorkomen. Kongo In Afrika gebeuren nu zulke verrassende dingen, dat zelfs de toestand in Zuid-Afrika snel kan veranderen. In Kongo was die kans er deze week ook. Want in Madagascar zouden leiders bij een komen van alle vier de re geringen, die Kongo kent, met president Kasavoeboe. Dat er drie kwamen n.l. Tsjombe, Kalondji, Ileo was al verras send genoeg. Boeken zij resul taten, dan kan Gizenga alsnog inhaken. Verondersteld werd dat zij alle maal af willen van de buiten landse inmenging, van de V. N., Russen, Egyptenaren, Belgen enz. In de havenstad Matadi was pas weer gevochten tussen Kon golese soldaten en troepen der V. N. Zal Gizenga spoedig de moord vergeten op zijn vriend Loemoemba, die is gedood door lieden van Tsjombe? In elk géval was ieder uiterst nieuwsgierig naar hetgeen de conferentie zal opleveren. Herstel der Kongo lese eenheid? Dr. A. C. (Nadruk verboden.) (Adv.) Voor service en kwaliteit Noordstraat 84-86 Terneuzen - Tdef. 2573 WESTELIJKE WIND. Nadat de winden bij ons van zuid naar zuidwest tot west waren gedraaid stroomde vrij dagmiddag vochtiger lucht ons land binnen, hetgeen de maxi mumtemperaturen aan de kust laag hield. In Noord-Holland b.v. werd het niet warmer dan 10 graden terwijl het kwik in het zuidoosten nog op 17 gra den kwam. De tamelijk vochtige lucht die aanleiding tot mistbanken en laaghangende bewolking gaf wordt echter vrij spoedig weer gevolgd door iets drogere lucht zodat vandaag plaatselijk op klaringen zijn te verwachten. Daar de winden westelijk blij ven zullen de temperaturen ook in het bjnnenland op een lager niveau komen. medegedeeld door het K. N. M. I. te De Bilt, geldig van zaterdag ochtend tot zaterdagavond. Plaatselijk opklaringen. Vrijwel overal droog weer en plaatselijk opklaringen. Overwe gend matige westelijke wind. In het binnenland lagere middag- temperaturen. ZATERDAG 11 MAART v.m. n.m. Breskens 8.05 8.48 Terneuzen 8.40 9.23 Hansweert 9.20 10.03 Walsoorden 9.30 10.13 ZONDEG 12 MAART v.m. n.m. Breskens 9.36 10.20 Terneuzen 10.11 10.55 Hansweert 10.51 11.35 Walsoorden 11.01 11.45 ZON MAAN op onder op onder maart 11 7.05 18.36 3.23 12.16 12 7.03 18.38 4.19 13.20 13 7.00 18.40 5.07 14.33 14 6.58 18.42 5.48 15.50

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1961 | | pagina 1