De opmars van Loemoembistische troepen Kasavoeboe roept reservisten op De werving van kort verband vrijwilligers gaat beginnen De betrekkingen tussen Iran en de Verenigde Staten Weer o ver zicht rvice kwaliteit Rijk der Vrouw AN DE SANDE :ak! iliteit! dinsdag 28 februari 1961 loemoembistische troepen in de provincie leopoldstad doorgedrongen katanga herneemt haar vrijheid van handelen nieuwe algemene verkiezingen in israel Lijdt niet langer WEERBERICHT HOOGWATER ZON- en MAANSTANDEN lips voor stereo: io's; nmofoons en :trogrammofoons: mmofoonplaten. DRHANDEN: e week met 3 gratis onen: sjesjurk leeftijd 4 jaar, me damescoat en beren- tkousen. 8,45 Boekhandel rc! straat 55 - Temenisen w yy/. Frankertog bjj abonnement: Terneuzen rrtracteur-Hoofdredacteur I. van <3e Sande Kedactie-adres: Noordstraat 5557 Administratie-adres: Smidswal Telefoon 2073 Gironummer 38150 Abonnementsprijs: ƒ6,- per kwartaal; per maand ƒ2,—; per week 48 ct. Losse nrs 9 ct DE VRIJE Z 17e Jaargang Nr 5228 Verschijnt dagelijks Uitgeefster N.V. v/h Firma P. J. van de Sande, Temeuzen Advertentieprfls per mm 15 ct; minimum {rei advertentie ƒ2,25. Rubriek Kleine Advertenties (géén handel»* advertenties)5 regels 1,—. Iedere regel meer 20 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling. Vermelding; Brieven onder nummer, of: Adreé Bureau van dit Blad, 20 cent meer. Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur. Voor het maandagnummer: zaterdags 10' uur. Volgens officiële Kongolese kringen in Leopoldstad zijn Loe moembistische troepen in de pro vincie Leopoldstad doorgedron gen. Zij zouden zich op 560 km ten oosten van de Kongolese hoofdstad bevinden. In Leopoldstad is de spanning toegenomen. De troepen yan de Verenigde Naties zijn bijzonder waakzaam met het oog op ver scheidene incidenten die zich zondagavond hebben voorgedaan. Kongolese militairen, die kenne lijk de Verenigde Naties de schuld geven van de opmars van de Loemoembisten, hielden auto's van de Verenigde Naties en an- TSJOMBE NODIGT KONGOLESE LEIDERS UIT NAAR ELISABETHSTAD TE KOMEN President Tsjombe van Ka- tanga heeft verschillende Kon golese leiders uitgenodigd naar Elisabethstad te komen om de bijzonderheden vast te stellen voor de ronde-tafelconferentie in Genève. Tsjombe stuurde uitnodigin gen aan Ileo, de premier van de Tegering in Leopoldstad; Ka- londji, de man die zichzelf tot leider van de mijnstaat in Zuid- Kasai heeft uitgeroepen; Gi zenga. chef van de Loemoem bistische regering in Stanley- s'tad; Kasjamoera, de Loe- moemba-gezinde „sterke man" van de provincie Kivoe en Moe- kenge, de president van Kasai. De regering van Katanga heeft met ingang van maandag haar vrijheid van handelen hernomen. Dit is meegedeeld door president Tsjombe van Katanga. Het be sluit betekent het einde van de overeenkomst die Tsjombe met de bevelhebber van de strijd macht der Verenigde Naties in Katanga heeft gesloten. De vol kerenorganisatie wilde door deze overeenkomst nieuwe troepen bewegingen in Katanga tegen gaan. Intussen rijn de troepen van Gizenga zoals bekend honderden kilometers opgerukt. Tsjombe zou van mening zijn dat de Ver enigde Naties hun verplichtin gen niet zijn nagekomen en dat Katanga dus zijn vrijheid van handelen kan hernemen. In officiële Katangaanse krin gen wijst men er voorts op, dat de regering van Katanga en de Verenigde Naties geen formele overeenkomst hebben gesloten De Katangaanse regering heeft alleen toegezegd het militaire of fensief tegen de opstandige Ba- loeba te zullen „intomen", zo zei men. VERKLARING VAN TSJOMBE President Tsjombe van Ka- tanga heeft maandag te Elisa bethstad op een persconferen tie verklaard dat zijn strijd krachten „mogelijk stellingen buiten Katanga zullen innemen en verdedigen, indien mijn staat dood Loemoemba gezinde troe pen uit Stanleystad wordt be dreigd." Hij voegde hieraan toe: ..De Verenigde Naties hebben zelfs niet gepoogd een symbolisch verzet aan te tekenen tegen het oprukken van uit de Oostpro vincie Kivoe afkomstige pro- Loemoemba-troepen in de pro vincie Kasai." In antwoord op vragen ver klaarde Tsjombe dat Katanga de V. N. niet zou aanvallen, doch dat het zich met. alle mid delen, die het ter beschikking stonden, zou verdedigen. De Katangaanse president deelde nog mede dat er thans orde en rust heersten in het ongeveer vierhonderd kilometer ten noord-westen van Elisa bethstad gelegen Loeena, waar Katangaanse militairen kortge leden zijn opgetreden tegen Ba- loeba-rebellen. dere voertuigen aan. Enige Ita lianen en Tunesiërs werden mis handeld. Volgens een onofficieel bericht zou een Belg zijn gedood. Een Italiaan werd gedwongen zijn geld en andere bezittingen af te staan. Zondag werden op 110 km van Leopoldstad aan een meer zeven tig blanken aangehouden door Kongolese troepen. Twee Cana dezen werden mishandeld. Na drie uur werden de blanken vrij gelaten. In Leopoldstad demonstreerden gisterochtend ongeveer vijftig mensen voor het hoofdkwartier van de Verenigde Naties. Hun verzoek om ter wille van hun veiligheid naar de Oostprovincie te worden overgebracht, werd af gewezen. Volgens latere berichten uit Kongolese bron rukken de Loe moembistische troepen op naar Kirkvveit, dat op 400 kilometer ten oosten van Leopoldstad ligt. Intussen hebben Ghanese troe- Alle Kongolese troepen hebben zich van dit vliegveld terugge trokken. Dajal, Hammarskjoelds spe ciale vertegenwoordiger in Kon go heeft de autoriteiten in Stan leystad bericht, dat hij vernomen heeft dat Loemoembistische troe pen uit de Oostprovincie de Eve naarprovincie zijn binnengetrok ken en op weg zijn naar Boende en Ikela. Het opperbevel van de Ver enigde Naties in Leopoldstad heeft de commandant van de Kongolese troepen in Leopold stad er maandag voor gewaar schuwd. dat het geen aanvallen op personeel van de volkeren organisatie duldt en zo nodig met geweld zal ingrijpen. Een woordvoerder van de Ver enigde Naties deelde mee dat Kongolese soldaten zondagavond een vrouwelijk personeelslid van de volkerenorganisatie hebben aangerand. Maandagmorgen zijn voorts vier Canadese soldaten van de Verenigde Naties door Kongolese soldaten met geweer kolven geslagen. De Kongolezen namen hen hun geld en wapens pen van de Verenigde Naties het aJ: De Canadezen zijn niet ern- vliegvekl van Loeloeaburg bezet.g gewo De Kongolese president Kasa- voldoende. Wij moeten handelen, want de Ver, Naties verraden NOODWEER IN DE VERENIGDE STATEN 10.000 mensen moeten hun huizen verlaten in verband met overstromingen Gouverneur Ross Barnett van Mississippi heeft president Kennedy verzoclit een deel van Mississippi tot rampgebied te verklaren in verband met over stromingen die het gevolg zijn van een week lang regen. Meer dan 10.000 mensen hebben hun huizen moeten verlaten in een uitgestrekt gebied van Missis sippi, Alabama en Georgia. Naar tot dusver bekend is, zijn tenminste zeven mensen ver dronken. In Indiana heelt een sneeuw storm honderden plaatsen ge- isoleerd. Minstens twee per sonen zijn om het leven ge komen. Alle scholen in de staat zijn voor onbepaalde tijd ge sloten. De actie tot aanwerving van kortverband-vrijwilligers en vrijwillig nadienenden voor de Koninklijke landmacht en de Koninklijke luchtmacht gaat beginnen. Vandaag zullen de leger- en luchtmachtorders verschijnen, Zowel de kortverband vrij willigers als de vrijwillig nadie nenden zullen behoren tot het reserve-personeel. En dit houdt in dat alle regelingen die op het reserve personeel van toepas- sng zijn ook voor deze vrijwil ligers zullen gelden. Hun bezol diging, geneeskundige voorzie ningen e.d. zijn gelijk aan die van de beroepsmilitairen. De kort-verband vrijwilligers zul len een dienstverband van vier of zes jaar kunnen aangaan, voor de aanvang, of tijdens het verblijf in militaire dienst voor eerste oefening als dienstplich tige. Dienstplichtgen. de bij het einde van de eerste oefening of binnen een jaar daarna een dienstverband willen aangaan kunnen dit doen als vrijwillig voeboe heeft het onder de wapc- n roepen van Kongolese reservisten gelast „niet het oog op een door de Verenigde Naties geuite bedreiging, om Kongo on der haar voogdijschap te plaat- De president beschuldigde de Verenigde Naties in een radio toespraak tot het Kongolese volk van ..samenspamng met de communistische benden van de opstandeling Gizenga". Zijn verklaring kwam kort na dat er gewelddaden tegen V. N.- personeel waren gepleegd, welke naar door de Verenigde Naties werd medegedeeld, bij herhaling met geweld zouden worden be antwoord. De Verenigde Naties beschuldigden 't Kongolese leger van „bestialiteiten" en lieten haar troepen een speciale staat van waakzaamheid aannemen. Kasavoeboe verklaarde dat Kongo reeds „tegen de resoluties van de ongelukkige Veiligheids raad heeft geprotesteerd, doch mondelinge protesten zijn niet (Adv.) ons'. De Kongolese president zei dat de regering te Leopoldstad haar troepenbewegingen na de jong ste resolutie, die de Veiligheids raad had aanvaard, had beëin digd. „Maar wanneer de commu nistische benden van de rebel Gi zenga oprukken, zien de V. N. niets", verklaarde hij. De president deed een beroep op het gehele Kongolese volk om het leger moreel te steunen. Hij voegde hieraan toe: „Om de we reld te tonen, dat het Kongolese volk niet onder voogdijschap ge plaatst wenst te worden, heeft de legering besloten een bataljon reservisten onder de wapenen te roepen". Kasavoeboe besloot: „Elke legereenheid zal haar taak, zo nodig met geweld, volbrengen en zij zal, indien noodzakelijk, op een ieder vuren, die haar belet haar taak te volvoeren". W. E. U.-communiqué na vergadering te Parijs De ministerraad van de West- europese Unie heeft besloten de versterking van de politieke en economische eenheid van West- Europa aan te moedigen. Dit staat in het communiqué dat de raad na een vergadering van een dag te Parijs heeft uit gegeven. De ministers van Buitenlandse Zaken van de zeven aangesloten landen zullen vóór de volgende bijeenkomst van de WEU-assem- blee opnieuw vergaderen ten einde gedetailleerd over deze kwestie van gedachten te wisse len. Eind mei komt de assemblee ii. Londen bijeen. nadienenden voor de duur van één tot en met vier jaar. Het is de bedoeling dat door deze maatregelen de diensttijd met twee maanden verkort zal kun nen worden. Voor het zover is zal het nog wel enkele jaren duren. Want er is berekend dat men een behoefte heeft aan on- geveer 10.000 langer-dienenden, zo heeft de staatssecretaris van Defensie, de heer M. R. H. Cal- meijer gistermiddag in een persconferentie in Den Haag medegedeeld. Er bestaat op het ogenblik een tekort bij de land en de luchtmacht van ongeveer 6000 man. De helft van deze functies wordt vervuld door dienstplichtigen, de andere helft wordt niet vervuld. Eerst moeten deze gaten worden op gevuld. Als de eerste oefentijd zou worden verkort zou men nog 8000 langerdienenden no dig hebben. De gehele behoefte schat men op ruim 10.000 man langerdienenden. Daarnaast hoopt men met deze vrijwilli gers tot een modernere samen stelling in de krijgsmacht te ko men. Alle vrijwillig nadienende mi litairen en kort-verband vrij willigers hebben recht op een premie voor elke maand die zij nadienen. Hoe langer het nadie nen, hoe hoger de premie. Deze premie loopt van twintig tot 25 procent van het laatstgenoten maandsalaris voor elke maand die hij vrijwillig gediend heeft. Er zijn nog andere voorzienin gen getroffen. Vrijwilligers die na volbrenging van een dienst verband van tenminste vier jaar in de burgermaatschappij een middenstandsbedrijf willen vestigen of overnemen kunnen een renteloos crediet van 5000 krijgen. Voorts zijn er facilitei ten voor het volgen van schrif telijke cursussen tijdens de diensttijd en studietoelagen voor kort-verband vrijwilligers die na afloop van de diensttijd een dagstudie willen volgen. De vrijwilliger die na afloop van zijn diensttijd werkloos in de burgermaatschappij staat kan enige tijd in overeenstem ming met de bepalingen van de werkloosheidswet een over bruggingsuitkering ontvangen. Alom in Marokko heeft het plot seling overlijden van koning Mo hammed V ontsteltenis en droef heid tengevolge gehad. Foto: Aan de poort van het ko ninklijk paleis in Rabat probeert kroonprins Moulay Hassan, die zal worden gekroond tot koning Hassan de Tweede, een menigte bedroefde Marokkanen te troos ten. Sommige kussen de handen van de prins. De sjah van Perzië heeft in trölc over Iran krijgen, dan heb ben zij dc sleutel in handen voor de overheersing van het gehele Midden-Oosten, aldus de sjah. De Iraanse staatsbegroting zal binnen enkele weken moeten zijn opgesteld, en het is nu nog niet bekend welke hulp het land van de Ver. Staten zal krijgen. Mili taire hulp is van het allergroot ste belang, zo ging de sjah ver der. Als wij dit jaar niet min stens evenveel militaire hulp van de Ver. Staten krijgen als ver leden jaar, zal ik de omvang van mijn strijdkrachten moeten te rugbrengen, waardoor een zeer ernstige situatie zou ontstaan. De sjah voegde hier aan toe, dat Iran twee jaar geleden de kans heeft gehad een zeer voor delige overeenkomst met de Sow- jet-Unie te sluiten, doch besloot deze af te wijzen, omdat het ge looft in het trouw blijven aan zijn vrienden. Een missie van de Sowjet-Unie bood Iran, in ruil voor het niet tekenen van een bilateraal mili tair verdrag met de Ver. Staten, een non-agressiepact aan dat bij de Ver. Naties zou worden ge registreerd, een garantie voor zijn soevereiniteit en territoriale onschendbaarheid, en omvangrij ke economische hulp, aldus de sjah yerder< Zij vertelden ons, een interview met het Ameri kaanse weekblad ,U. S. News and World Report" verklaard dat het gebrek aan waardering van de nieuwe Amerikaanse regering voor de anti-communistische rol van zijn land hem wel eens zou kunnen nopen hulp te zoeken bij de Sowjet-Unie. In antwoord op een vraag om trent het doel van het bedoek, dat de Iraanse premier in maart aan Moskou zal brengen, ant woordde de sjah dat zolang de mogelijkheid bestaat dat Iran geen steun van de Ver. Staten meer zal ontvangen, het land al les moet doen om op zo goed mo gelijke voet met de Sowjet-Unie te komen, zonder overigens iets of enig principe prijs te geven. De sjah zei enigermate bezorgd te zijn over de mogelijkheid, dat de nieuwe Kennedy-regering geen voldoende oog heeft voor het feit, dat Iran een soort trech ter zou kunnen worden voor de invoering van het communisme in het gehele Midden-Oosten. Hij verklaarde er stellig van over tuigd te zijn, dat Iran een be langrijke rol kan spelen bij de verdediging van 't Westen tegen de communistische opdringing. Zouden de Sowjets ooit de con- dat de Russische hulp aan India en andere landen niets zou zijn, vergeleken met wat zij ons zou den geven. En ik geloof dat zij het zouden hebben gedaan ook, omdat het in hun voordeel zou zijn geweest. De neutraliteit van Iran zou voor de Sowjet-Unie van enorme betekenis zijn ge weest. Op een vraag of hij meende dat dc communisten zich ongestraft van enig gebied zouden kunnen meester maken, antwoordde de sjah dat de Ver. Staten altijd een „fait accompli" aanvaarden. Zij doen nooit het uiterste om iemand te redden. Dit was het geval in Korea, dit was het ge val in Indochina, en het is nu het geval in Laos. Als de communisten plotseling mijn land zouden overnemen, zouden de Amerikanen zeggen: Waarom zullen wij miljoenen Amerikaanse mensenlevens op offeren alleen maar om een cor rupt regiem te redden? Want mijn regiem wordt in de Weste lijke pers altijd corruot genoemd, ondanks het feit dat er in alle landen corruptie bestaat. De sjah verklaarde de laatste anderhalf jaar vierduizend amb tenaren en legerofficieren we gens corruptie te hebben ontsla gen, doch niettemin houden de Westerlingen vol dat in Iran tegen de corruptie niets wordt gedaan, aldus de sjah. VEILIGHEIDS MAATREGELEN IN MAROKKO Politie en militairen bewaken het centrale radiostation en pa trouilleren door de straten van Rabat. Voor alle openbare ge bouwen zijn wachten geplaatst. In Casablanca, de voornaam ste haven en de grootste stad van Marokko, is de politie eveneens door militairen versterkt. In officiële Marokkaanse krin gen is gezegd, dat deze maatrege len genomen zijn bij wijze van voorzorg tegen mogelijke agi tatie wanneer rouwende menig ten zich in de grote steden ver zamelen. De politieke vijanden van de nieuwe koning, die voornamelijk door het leger gesteund wordt, beschuldigen hem ervan te Wes ters gezind te zijn. David Ben Goerion, de sinds 31 januari demissionaire premier van Israël, zal deze week het staatshoofd, Ben Zvi, voorstellen, nieuwe algemene verkiezingen te doen houden omdat de ministe riële crisis onoplosbaar blijkt te zijn, aldus meent men van wel ingelichte zijde te weten. Het kabinet^ dat belast is met het afdoen van de lopende zaken, zou binnen drie weken een des betreffend wetsontwerp in het parlement indienen. Dc regering van Libanon heeft een rouw van drie dagen voor koning Mohammed de Vijfde van Marokko afgekondigd. Alle scholen en universiteiten zijn ge sloten. Van de openbare gebou wen is de vlag halfstok gehan gen. De uitzendingen van radio en televisie zijn gestaakt. Er worden slechts nieuwsberichten uitgezonden. (Advertentie) door rheumatiek, spit, ischias, hoofd- en zenuwpijnen. Neemt Togal, dat verdrijft in al die ge vallen snel en afdoende de pijnen. Togal kan baten waar andere middelen falen. Zuivert de nieren, is veilig voor hart en maag. Bij apotheek en drogist f 0,95, ƒ2,40 en ƒ8,88. POOLS SPIONAGENET OPGEROLD Het officiële Poolse persbureau P.A.P. heeft maandag gemeld, dat de Poolse veiligheidsdienst 5 spionnen heeft gearresteerd, die Poolse staatsgeheimen zouden hebben uitgeleverd aan de Ame rikaanse inlichtingendienst. Het vijftal, dat over enkele dagen te recht zal staan, werd door offi cieren van de veiligheidsdienst gearresteerd in Zielona Gora, in het westen van Polen. De namen van twee der arrestanten zijn Ro- muald Lipinski en Ugustyn De- bowski. Zij zouden in 1959 ille gaal Polen hebben verlaten en door de Amerikaanse inlichtin gendienst in West-Duitsland zijn aangeworven en opgeleid, aldus het Poolse persbureau. INDONESISCH SCHIP NA TEWATERLATING OMGESLAGEN Het op de Italiaanse werf Car rara di .Marina nabij La Spezia voor rekening van Indonesië ge bouwde vracht- en passagiers schip „Merauke" is maandag on middellijk na de tewaterlating gekapseisd en met de bakboord zijde op de zeebodem terecht ge komen. Het schouwspel werd vanaf de kust door tienduizenden toe schouwers gadegeslagen, onder wie de Indonesische ambassadeur in Rome, dr Aboe Hanifah. Tien tallen werklieden sprongen over boord om het vege lijf te redden. Het 68 meter lange en 940 ton metende schip werd door een druk op een knop tewatergelaten. Het gleed onder sirenegeloei van de helling, doch het had nauwe lijks het water bereikt, of het sioeg naar bakboord om. Onmiddellijk rukten ambulan ces en brandweerauto's uit. ter wijl duikers en personeel van de werf in het water sprongen om te trachten drenkelingen te red den. Op dezelfde werf wordt eern zusterschip van de „Merauke" gebouwd. Er worden plannen uitgewerkt om het schip onmiddellijk te ber gen. Naar de oorzaak van het gebeurde wordt een onderzoek ingesteld. RUSSISCH CIRCUS MAG NIET MEER OPTREDEN De president van de arrondis sementsrechtbank in Den Haag, mr. J. H. C. Slotemaker, heeft gistermiddag afwijzend beschikt op de eis van de directie van het Russische staatscircus. Zo als bekend hadden de Russen zaterdag in kort geding tegen de Staat der Nederlanden de president van de Haagse recht bank gevraagd de Nederlandse regering te bevelen, alsnog toe stemming te verlenen voor een optreden van -het. Russische circus in ons land gedurendp het tijdvak 1 tot en met 8 maart. EINHOVEN VIJFDE STAD VAN NEDERLAND Blijkens de gegevens, waar over men na de sluiting van de loketten van het bevolkingsre gister in Haarlem gisteren be schikte, is Eindhoven nu de vijfde stad van Nederland ge worden. Haarlem bracht het gisteren tot 169.579 inwoners. Eindhoven steeg tot 169.603. Burgemeester mr. O. P. F. M. Cremers van Haarlem is gister' middag, vergezeld van de direc teur van „Haarlems Bloei", de heer W. van Willige naar Eind hoven gereisd om gelukwensen namens Haarlem te gaan aan bieden. Amsterdamse hoofdasent gearresteerd De centrale recherche van de Amsterdamse politie heeft de 47- jarige gehuwde hoofdagent C. ge arresteerd, die ervan wordt ver dacht ontucht te hebben gepleegd met een 17-jarige arrestante. C., die op het hoofdbureau van po litie was belast met de cellen- controle gedurende de nacht, zal' aan de officier van Justitie wor den voorgeleid. Andere vrouwe lijke arrestanten beschuldigden C. van het vergrijp, waarna een onderzoek werd ingesteld. De hoofdagent werd na zijn arres tatie opgesloten in het bureau Leidseplein. LATER OPKLARINGEN Een storing, die maandag van de Azoren naar hel Engelse Ka naal trok zal de komende 24 uur dicht langs of over ons land trekken. Ze gaat gepaard met een langdurige regenval, terwijl na het voorbijtrekken de wind langs de kust van Holland en Zeeland tijdelijk tot hard zal aan wakkeren uit westelijke richting. Hiermede stroomt dan iets koe- medegedeeld door het K.N.M.I. te De Bilt, geldig tot hedenavond. Afnemende bewolking Aanvankelijk plaatselijk nog regen, later van het westen uit afnemende bewolking. Matige tot krachtige, langs de kust van Holland en Zeeland tijdelijk mo gelijk harde wind tussen zuid west en west. Iets lagere mid dag tem perat uren. lere lucht ons land binnen. Ach ter de depressie volgt een gebied van hoge luchtdruk, dat in de middag zijn invloed in ons land zal doen gelden. Met afnemende westelijke wind zijn dan weer op klaringen te venvachten. WOENSDAG 1 MAART v.m. n.m. Breskens 0.57 1.17 Terneuzen 1.32 i.r? Hansweert 2.12 2.32 Walsoorden 2.22 2.42 ZON MAAN op onder op onder maart 1 7.27 18.19 17.21 6.59 2 7.25 18.21 18.25 7.2.5 3 7.23 18.22 19.30 7.49 4 7.21 18.24 20.37 8.12 5 7.18 18.26 21.45 8.36

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1961 | | pagina 1