J
Algemene mobilisatie in Katanga
Besluiten
van de Veiligheidsraad
De Algerijnse kwestie
De executies in Kongo
W eeroverzicht
ie watertoren
Woensdag
len Eeclchout
i
I
I
"ting
DE TOESTAND IN KONGO
Relletjes voor
Belgische ambassade
in Londen
Radio de Koek
Engeland beschuldigt Sowjet-Unie
HOOGWATER
MAANSTANDEN
WEERBERICHT
VREEMD ELINGEN-
"ERNEUZEN
op voor het
van het
UZEN
oen 1961.
5.000; 1960 ondanks
n 12.000.
2, tel. 01150 -2767.
HET BESTUUR.
jPMnke.'Wg t>Ü abonnement: rerneuee»
imrecteur-Hooldredacteut l. van deSandt
Bedactie-adresNoordstraat 55—57
Administratie-adres: Smidswal
DE VRIJE
Telefoon 207.7
fGIror.ummei
78150
kwartaal; pe/
^nnernenripnjs. JJv g
WOENSDAG 22 FEBRUARI 1961
17e Jaargang Nr 5223
Verschijnt dagelijks Uitgeelster N. V. v/h Firma P. J. van de Sande, Terneuzen
Advertentieprijs pei mm 15 et; minimum pet
advertentie f 2.25
Rubriek Kleine Advertenties (géén nancteis-
advertenties)5 regels 1.— iedere regel meer
20 ct. Kleine advertenties bii vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummei of- Adres
Bureau van dit Blad, 20 cent meer
Inzending advertenties tot 's namiddags uur.
Voor het maandagnummer: zaterdag» 10 mrr.
ƒ1,25 per 500 gram
\PPEN
1,75 per 500 gram
2,per 500 gram
FIJNE RIB
2,50 per 500 gram
AMWORST
25 ct. per 100 gram
45 ct. per 100 gram
Telefoon 2431
t
0
1
o
o
beste ant-
ehoort tot
es. Adresseer
ïrtogenbosch.
ardebon voor
:stuurd.
ZAAK
410221
President Tsjombe heeft
bq decreet een algemene
mobilisatie van alle Katan-
gezen, blanken en zwarten,
afgekondigd.
Hij (Tsjombe) maakte in
een radiotoespraak bekend
dat de Katangese regering
vanaf dinsdag het gehele
salaris van de ter beschik-
ki*ig van Katanga gestelde
Belgische functionarissen
zal betalen. Tot nog toe be
taalde België een-derde van
tik- salarissen.
Allen die dit wensen,
Manken en zwarten, kun-
*en de Katangese nationa
liteit krijgen.
Om het
seci'L'tariaat van de Navo
NEDERLANDSE
REGERING STEUNT
mr. D. V. STIKKER
Van bevoegde zijde vernemen
wij dat de Nederlandse regering
tie kandidatuur van mr. D. U.
Stikker voor de functie van
secretaris-generaal van de
Noordatlantische verdragsorga
nisatie steunt. Mr. Stikker is
haofd van dc gecombineerde Ne
derlandse permanente vertegen
woordiging bij de Noordatlanti
sche raad en bij de organisatie
v«or Europese Economische Sa
menwerking.
DE NEDERLANDSE
NOTA AAN INDONESIË
De Nederlandse vaste vertegen
woordiger bij do Ver. Naties, mr.
C. W. A Schürmann, heeft
secretaris-generaal Hammars-
hjceld verzocht onder de leden
van de Ver., Naties de tekst van
tie jongste Nederlandse rege
ringsnota aan Indonesië te ver
spreiden. In deze nota, die de
Indonesische minister van Bui
tenlandse Zaken, dr. Soebandrio,
weigerde te aanvaarden, werd
geprotesteerd tegen de Indonesi
sche infiltratie-activiteit in het
gebied van Nederlands Nieuw-
Guinea.
BIN AKAO
GEARRESTEERD
Bin Akao, de 62-jarige voor
ster van de uiterst rechtse
„vaderlandslievende partij voor
e«n groter Japan", is dinsdag te
'Sakio gearresteerd op beschuldi-
ntofr van het aanzetten tot moord
en pogingen tot moord en liet
overtreden van de wet tot het
tegengaan van geweld.
De scholier, die in oktober j.l.
de leider der Japanse socialisti
sche partij Asanoema op een
openbare bijeenkomst doodstak,
om vervolgens in de gevangenis
zelfmoord te plegen, was lid van
Akao's partij.
Ook de student, die de dienst
bode van de echtgenote van de
uitgever van een tijdschrift dood
slak en haar meesteres verwond
de, maakte deel uit van de „va
derlandslievende partij voor een
protor Japan". Deze student han
delde uit protest tegen een in dit
tijdschrift gepubliceerd verhaal,
dat een denkbeeldige revolutie
i» Japan beschreef, waarbij de
leden der keizerlijke familie om
het leven werden gebracht.
De leiding van Akao's partij
had na beide moorden verklaard
dat de twee studenten uit de par-
«l waren getreden, voordat zij
de moorden hadden gepleegd.
Verenigde Staten helpen
Afrikaanse en Aziatische
guerilleios opleiden
Het Amerikaanse ministerie
van Landsverdediging heeft gis
teren bevestigd dat de Ver. Sta
len een speciale groep valscherm-
lagers en specialisten in de
kuenllastrijd hebben opgeleid,
die tot taak krijgen in een acht
tiental Afrikaanse en Aziatische
tendon troepen op te leiden voor
d» guerillastrijd.
De Amerikaanse opleiders zul
len niet zelf aan eventuele ge
vechten deelnemen.
In de betrokken achttien sta
ten zijn thans regeringen aan
het bewind, die de Ver. Staten
vriendschappelijk gezind zijn,
dhcli wier bestaan bedreigd kan
worden door ondermijnende ac
ties van guerillastrijders.
Tsjombe verklaarde dinsdag
middag op een persconferentie
dat hij alle regeerders van Kon
go, of zij nu de jure of de facto
in ambt zijn, heeft uitgenodigd
voor een rondetafelconferentie
die 6 maart in Genève zal begin
nen. Tsjombe verduidelijkte dat
de uitnodiging betrekking heeft
op Kasavoeboe, Kalotidji, Kasja-
moera en Gizenga.
Nadat de uitslag van de stem
ming in de Veiligheidsraad be
kend was geworden kwam de
regering van Katanga dinsdag
ochtend in spoedzitting bijeen.
De algemene mobilisatie is afge
kondigd „om leven en eigen
dommen van blanken en zwar
ten, die door het besluit van de
Veiligheidsraad in gevaar zijn
gebracht, te verdedigen".
„Dit besluit is een oorlogsver
klaring van de Verenigde Naties
aan Katanga en de gehele vroe
gere Belgische Kongo". Het be
tekent dat ons land onder een
neo-kolonialistisch bewind zal
worden geplaatst. Het is een be
dreiging van onze veiligheid en
een flagrante inmenging in de
binnenlandse aangelegenheden
van ons land, aldus Tsjombe.
De kwestie Kongo dient door
uitsluitend Afrikanen te worden
opgelost. Tsjombe sprak de hoop
uit dat bevriende Afrikaanse
staten tussenbeide zullen komen
om de uitvoering van dit besluit,
„dat met voorbijgaan aan onze
soevereiniteit is genomen", on
mogelijk te maken.
Ten aanzien van de conferentie
in Genève zei Tsjombe niet te
streven naar een groot aantal
deelnemers met twijfelachtige
mandaten. „Wij willen deze con
ferentie beperken tot personen
die werkelijke macht hebben".
De vertegenwoordiger van de
Verenigde Naties in Katanga,
Berendsen, heeft de regering
van Tsjombe dinsdagochtend een
nota van de. volkerenorganisatie
overhandigd. ZoWc, <u: de zijde
van de Verenigde Naties als van
de Katangese autoriteiten wei
gerde men zich uit te laten over
de inhoud.
De president van de „Mijn-
staat" Zuid-Kasai. Kalondji,
heeft de Veiligheidsraad een
telegram gestuurd waarin hij
zegt dat elke poging om in Zuid-
Kasai een „militair bewind" te
vestigen, zal worden beschouwd
als „een oorlogsverklaring". De
regering van Zuid-Kasai zorgt
zelf voor de handhaving van
orde en rust.
Kalondji meent dat het vonnis
van het tribunaal in Kakwanga
- dat de zes Loemoemba-gezin-
de politici ter dood veroordeelde
in de raad niet op een onpar
tijdige manier is behandeld. „Wij
herinneren aan de honderden
babies die in de kraamklinieken
aan de bajonet werden geregen,
aan de tienduizenden landgeno
ten die zijn vermoord, aan de
honderden meisjes die zijn ver
kracht. Deze gruwelen die uit
naam van do Verenigde Naties
zijn begaan, mogen niet onge
straft blijven".
Het staatshoofd van Zuid-Ka
sai zegt „met verbazing te heb
ben kennis genomen van Ham-
marskjoeld's zwijgen over de
slachtpartijen in Stanlevstad,
Boekavoe en Loeloeaburg".
WEER RELLETJES
IN BRUSSEL
Studenten van de Brusselse
universiteit hebben dinsdagmid
dag, gesteund door collega's uit
Leuven en Gent, betogingen ge
houden voor de ambassades
van de Sow.iet-Unie en de
V. A. R., waarbij Chroesjtsjef
en Nasser voor moordenaars
werden uitgemaakt.
Rijkswachters en leden van
de gemeentepolitie wisten met
behulp van traangasbommen en
waterkanonnen te verhinderen,
dat de studenten tot de ambas
sadegebouwen doorgedrongen.
Enige betogers en enkele gen
darmes liepen verwondingen op.
Het hoofd van de Katangese
delegatie in Brussel, Masangoe,
verklaarde dat zijn regering
vastbesloten is „met de wapens
alle pogingen van de Verenigde
Naties om een nieuw koloniaal
bewind te vestigen, te verhinde
ren".
iDe Verenigde Naties willen
Katanga een nieuwe koloniale
status opleggen door „ontwape
ning van de Katangese orde
dienst en terugtrekking van alle
door Katanga gekozen medewer
kers". Het Katangese kabinet
heeft besloten ten koste van alles
deze Europese medewerkers te
handhaven.
Tsjombe verklaarde op zijn
persconferentie onder algemene
mobilisatie in de eerste plaats
burgerlijke mobilisatie te ver
staan, d.w.z. de regering van Ka-
tanga verwacht van iedereen dat
hij op zijn post zal blijven, on
verschillig welke instructies van
niet-Katangese autoriteiten.
Vreemdelingen, onder wie ook de
Belgen, mogen zonder toestem
ming van de regering het land
niet verlaten.
Gevraagd of de schuldigen
aan de dood van Loemoemba zul
len worden gestraft antwoordde
Tsjombe dat „zij eerst moeten
worden gevonden".
Tsjombe beschouwt de troepen
van de Verenigde Naties in Ka-
tanga „in zekere zin" als vijan
den. Gevraagd of hij ontwape
ning van deze troepen voorstaat
verklaarde Tsjombe eerst de
tekst van de resolutie van de
Veiligheidsraad te willen bestu
deren.
De conferentie in Genève
die op dezelfde dag begint als de
zitting van de algemene verga
dering van de Verenigde Naties
wordt hervat is bedoeld als
voorbereiding van een ronde
tafelconferentie.
Een woordvoerder van het
ministerie van Buitenlandse Za
ken in Brusel heeft verklaard
geen commentaar te kunnen
leveren op het besluit van
Tsjombe, af te zien van Belgische
technische bijstand.
Na een massa-bijeenkomst op
Trafalgar Square in Londen
heeft een menigte van vijfdui
zend blanken en Afrikanen zon
dagavond een felle demonstratie
gehouden voor de Belgische am
bassade in de Engelse hoofdstad
naar aanleiding van de dood van
de voormalige Kongolese pre
mier Patriae Loemoemba.
De Londense politie greep
krachtdadig in (foto) om aan
deze demonstratie een einde te
maken. Er vielen heel wat ge
wonden en er werden diverse
arrestaties verricht.
(Adv.)
Noordstra»! 102 - Telefoon 3128
Terneuzen
PRINSES BEATRIX
BIJ TWEEDE-KAMER-
VERGADERING
Bij de aanvang der vergade
ring van de Tweede Kamer gis
termiddag had Prinses Beatrix
in de voorzittersioge plaats ge
nomen. H. K. H. was in gezel
schap van haar secretaresse,
mejuffrouw mr. Wijnen.
In de pause heeft de Prinses
met Kamer- en fractievoorzit
ters in cle rookzaal de thee ge
bruikt. Daarna heeft zij nog een
deel der vergadering bijge
woond.
Russische resolutie
verworpen
De Veiligheidsraad heeft gis
ternacht de V. N.-troepen ge
machtigd om geweld te gebrui
ken om een burgeroorlog in
Ktngo te voorkomen, doch heeft
geweigerd een zelfde bevoegd
heid te verlenen om een einde te
maken aan het arresteren en
vermoorden van Kongolese lei
ders.
De Raad verwierp op beslis
sende wij ic een poging der Sow-
jet-Unie om secretaris-generaal
Hammarskjocld uit zijn ambt te
doen ontslaan en alle V.N'.-troe-
pen binnen dertig dagen uit
Kongo te doen terugtrekken.
De Sowjet-Unie maakte twee
maal van haar veto-recht ge
bruik om een Amerikaans voor
stel om de raad kennis te doen
nemen van „wreedheden en
moorden" in verschillende delen
\an Kongo, te torpederen.
De Ver. Staten, Frankrijk, En
geland, China en Turkije zetten
dit betaald door zich van stem
ming te onthouden over een
resolutie waarin wordt gespro
ken over incidenten in Leopold-
stad, Katanga en Zuid-Kasai,
zonder dat daarbij melding wordt
gemaakt van politieke moorden
en andere gewelddaden in Loe-
moemba-gezinde centra als Stan-
leystad.
Als gevolg van deze onthou
dingen kreeg deze door de V.A.R.,
Engeland heeft de Sowjet-Unie
beschuldigd van het vervalsen
i.e. het openbaar maken van een
document dat een Engels kabi
netstuk heet te zijn en publicatie
daarvan in de Sowjet-pers. Zij
doet een beroep op de Sovjet-
regering te verklaren dat het do
cument geen kabinetstuk is. Het
document, dat deze maand in
een brochure „De grote samen
zwering tegen Afrika" werd ge
publiceerd. moet aantonen dat
Engeland streeft naar invloed in
de federatie van Afrikaanse vak
bonden, om de belangrijkste sec
toren van de economie van <Je
Afrikaanse landen te kunnen
controleren en Amerikaanse in
vloed in Afrika tegen te gaan.
Dc federatie heeft ontkend de
hand te hebben gehad in de
openbaarmaking. Een woord
voerder van de Engelse regering
noemde het document „een be
lachelijke vervalsing".
In de vrijdag overhandigde
nota betreurt de Engelse rege
ring dat het Sow jet-persagent
schap „Tass" en het partijorgaan
„Prawda" dit document hebben
gepubliceert op een wijze die
suggereert dat het een kabinet
stuk is.
Ceylon en Liberië voorgestelde
resolutie niet de zeven stemmen
vóór, die nodig zijn om te wor
den aangenomen. Et waren geen
tegenstemmers.
BELGISCHE HOUDING
TEGENOVER
RESOLUTIE VAN
VEILIGHEIDSRAAD
De Belgische regering staat
gunstig tegenover de resolutie
van de Veiligheidsraad over
Kongo, zo heeft een woordvoer
der van het ministerie van Bui
tenlandse Zaken dinsdag ver
klaard. Hij wees op het feit dat
niet alleen Belgen maar ook
militairen en raadgevers van
andere nationaliteit, die niet
deel uitmaken van de V. N„ het
land moeten verlaten, waardoor
de resolutie geen discriminatie
inhoudt.
België zal de resolutie helpen
uitvoeren mits de V. N. niet
staan op voorrang voor de
terugtrekking van Belgen en de
veiligheid gehandhaafd blijft.
Mohammed Masnioecb Tu-
ne'sische minister van Voorlich
ting, heeft dinsdag van gedach
ten gewisseld met president De
Gaulle en de Franse minister
var. Buitenlandse Zaken, Couve
de Murville. President Bourgui-
ba. die in Zürich een medische
behandeling ondergaat voor een
keelkwaal. liet hij telefonisch
weten, dat hij zeer optimistisch
was over een spoedig tot stand
komen van een ontmoeting tus
sen de staatshoofden van Tu
nesië en Frankrijk.
Naar verluidt zou Bcurguiba
aan het einde van deze week al
naar Parijs komen. Het voor
naamste onderwerp van ge
sprek zal zeker de Algerijnse
kwestie zijn en met name het
openen van vredesonderhande
lingen tussen De Gaulle en de
leiders van de Algerijnse op
standelingen.
Het onder communistische
leiding staande Franse vakver
bond C.G.T., de algemene unie
van Algerijnse arbeiders, de
bond van Franse onderwijzers,
de unie van Franse studenten
en de organisatie van Algerijnse
studenten hebben zich dinsdag
gevoegd bij hen, die pleiten
voor rechtstreeks overleg tus
sen Frankrijk en de voorlopige
Algerijnse regering van Feihat
Abbas.
WORDT BORGWARD
WAPENF ABRIKANT?
Deskundigen achten het moge
lijk dat de Borgward-bedrijven
zullep werden ingeschakeld voor
de nieuwe Westduitse wapenpro-
duk'.ie, welke volgens een mede
deling van de Duitse minister
van Defensie, F. J. Strauss, tegen
het eind van het jaar ter hand
zal worden genomen. Een „zeer
aanzienlijke" opdracht van het.
ministerie van Defensie zou een
grote bijdrage betekenen voor
een snelle sanering van 't Borg-
ward-concern.
Volgens andere speculaties zou
den de Borgwardfabrieken een
soort samenwerking kunnen be
ginnen met de Bayerische Moto-
renwerke fB.M.W.).
Vóór het einde van de week
zal officieel het tijdstip en de
plaats van samenkomst van de
ontmoeting van De Gaulle en
Rourguiba worden bekendge
maakt. De bijeenkomst zou in
Rambcuillet worden gehouden.
ALGERIE
Ai;--erijn.se opstandelingen heb-
zr. maandagavond een aantal
Franse stellingen aan de Tunesi
sche grens aangevallen, zo wordt
-r. doorgaans netrouwbare krin
gen in Algiers meegedeeld. Van
KENNEDY
NAAR CANADA
President Kennedy gaat vóór
midden juni naar Canada waar
hij een gemeenschappelijke zit
ting van het parlement in Otta
wa zal toespreken. Het beaoei
is op uitnodiging van premier
Diefenbaker met wie Kennedy
maandag jl. in Washington be
sprekingen voerde. Dit is door
het Witte Huis meegedeeld.
vangen genomen.
De V. N.-woordvoerder in
Leopoldstad heeft dinsdagmor
gen verklaard, dat behalve de
zes officieel toegegeven execu
ties in Bakwanga, ook Jacques
Loembala. destijds staatssecre
taris in het kabinet-Loemoem-
ba, en vijf andere gevangen ge
houden politieke leiders in Ba
kwanga zouden zijn geëxecu
teerd.
Rajeshwar Dayal, de speciale
V. N.-vertegenwoordiger in
Kongo, heeft aan premier Ileo
om een volledige lijst van ge
vangengehouden politieke lei
ders gevraagd en de autoritei
ten in Oostprovincie gewaar
schuwd te waken tegen geweld
dadigheden als represailles voor
de doodvonnissen In Bakwanga.
De Verenigde Naties maken
zich ernstig ongerust over het
lot van de in Stanleystad ge
vangen gehouden politieke fi
guren, aldus de woordvoerder
verder. Hij kon echter geen be
vestiging geven van de geruch
ten volgens welke senator Son-
golc, acht tegenstanders van
Loemoemba en vier officieren,
onder wie een kolonel, die in
Stanleystad. worden gevangen
gehouden, na de bekèndmtfcing
der executies in Zuid-Kasai ter
dood zouden zijn gebracht.
De minister van Binnenlandse
Zaken van de regering-Ileo,
Adoela, heeft op zijn woord van
eer verklaard, dat zijn regering
volkomen onkundig was van
het drama in Bakwanga. Hij
protesteerde, uit naam van de
regering en alle Kongolezen,
fel tegen de door de autoritei
ten in Bakwanga gevolgde pro
cedure, die in strijd is met de
rechten van de mens.
De minister zei, dat een
onderzoek wordt ingesteld en
dat voortaan alleen arrestaties
zullen kunnen worden verricht
op last van het parket of op
zijn orders.
NASSER BESCHULDIGT
DE VER. STATEN
President Nasser van de Ver
enigde Arabische Republiek.
hoeft dinsdag in esn toespraak
een groep van twintig, die door j ,-,ot een menigta in Damascus
de onder stroom staande versper- vs-kloard dat de V. S. de mede-
ringen wilden breken, werden e-pllchtigheid van Kasavoeboe in
veertic-n gedood. Vi.if werden gc de moord op Lcemoemba zijn.
daar zij hem als president van
Kongc blijven erkennen en
j steunen. Het imperialisme is de
Adv.I schuld vain de gebeurtenissen in
Kongo maar de V. A. j-t. zal d*ae
löpjbliek en allo and ere Afri
kaanse landen helpen, aüas
Nasser, die sprak ter gelsg&G-
heid van do derde jaardag vasn
dc Syrisch-Egyptisehe eenheid.
DE POSITIE VAN
HAMMARSKJOELD
De Bulgaarse en do Ockrainsr
delegatie naar de Ver. Naties
hebben in boodschappen aan cri
Voorzitter van de Veiligheids
raad laten weten, dat hun rege
ringen Dag Hammerskjoeld niet
langer als secretaris-generaal
erkennen.
I resident Sylvanus Glymptio
van Togo gaf daarentegen in een
telegram aan HammarskjoeW
uiting aan het vertrouwen vtun
zijn regering in de secretaris
generaal.
't helpt en 't lt l.ekkei»,
.REgBAkÖ ROOSêNDAAL
rustig weer met oostelijke win-
tl.u:
De mist, welke zich vooral in
de nacht en vroege ochtend
vormt, loste in ons land niet op
ten noorden van de lijn Amster
damHengelo. Wel ging zij
daar plaatselijk in laaghangen
de bewolking over, maar de
zonnestraling werd toch zover
getemperd dat de temperaturen
op vele plaatsen niet hoger
Het hogedrukgebied dat reeds kwamen dan 4 tot 5 graden, ter-
verscheidene dagen het weer- wijl tsn zuiden van deze lijn by
■beeld in Europa beheerst heeft zonnig weer 8 tot 11 graden
zich met zijn zwaartepunt te-1 werd bereikt
ruggetrokken naar de ZwarteGisteravond breidde de laag-
Zee. Een uitloper ervan reikt hangende bewolking en demist
naar Scandinavië en de Noord-zich weer uit, en vermoedelijk
Doze veroorzaakt bij onszullen er vandaag opnieuw
delen in ons land zijn waar
zon net niet voldoende kracht
kan ontplooien om de vochtige
laag te doen verdampen. Daar
zal het dan niet warmer war
den dan ongeveer 5 graden, ter
wijl op plaatsen waar de «on
wel doorbreekt het kwik weer
tot ongeveer 10 graden kan op
lopen.
De depressie-activiteit op de
Oceaan beperkt zich tot het
zeegebied bij IJsland en breidt
zich maar nauwelijks in de
richting van de Britse eilanden
uit.
WOENSDAG 22 FEBRUARI
Brcskens
Terneuzen
Hansweert
Walsoorden
v.m.
6.48
7.23
8.03
8.13
n.m.
7.24
7.59
8.39
8.49
70N
op
Fcbr.
22 7.42
23 7.40
24 7.38
25 7.36
:on
onder
18.0C
18.08
18.10
18.12
MAAN
op onder
11.22
11.58
12.41
13.28
1.46
2.48
3.44
4.35
medegedeeld door het K.N.M.I.
te De Bilt, geldig van woensdag
ochtend tot woensdagavond.
Weinig verandering.
Droog weer met aanvankelijk
nog mist of laaghangende bewol
king, maar in de middag op vele
plaatsen zonnig weer met maxi
mum-temperaturen van 8 tot 10
graden. Waar de bewolking of
mist niet optrekt maxima van 4
tot 6 graden. Zwakke tot matige
wind uit oostelijke richtingen.