est ie? Demonstraties tegen de moord op Loemoemba J508B© De Sowjet-Unie breekt met Hammarskjoeld ie beste ord be- EDRIIF Spanning in Leopoldstad gestegen Tsjombe wil geen V.N.-onderzoek naar dood van Loemoemba ZAL HAMMARSKJOELD AFTREDEN Radio de Koek HET WEER WEERBERICHT HOOGWATER ZON- en MAANSTANDEN 1 Adresseer >genbosdi. ebon voor tuurd. i 1 610214 V* BS I-ranke, mg oil aDoiinententI'erneuzen Directeur-Hoofdredacteur L. van de Sande Kedactle-adres: Noordstraat 5557 Adnunistraüe-adres: Smidswal Telefoon 2073 Gtronummei 38150 Abonnementsprijs: tb,- per Kwartaal; per maand 12. per week 48 ct. Lnsse nrs S et WOENSDAG 15 FEBRUARI 1961 17e Jaargang Nr 5217 Verschijnt dagelijks üitgeelstei N. V. v/n Firma F. J. van de siande. Terneuzen EERSTE BLAD Advertentieprijs per mm 15 ct; minimum per -idverlenrie f2.25 Rubriek Kleine Advertenties (géén handeis- advertenties)5 regels ƒ1.Iedere regel meer »o et Kleine advertenties bij vooruitbetaling. Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres Bureau van dit Blad, 20 cent meer. Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur. Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur. In Moskou, Belgrado, Rome, Wenen, Londen, Bombay, New Delhi, Damascus, Cairo en Kar- teeni hebben dinsdag duizenden voor de Belgische diplomatieke missies gedemonstreerd uit pro- 1 test tegen de moord op Loe- xïtoumba. Overal in de Sowjet-Unie worden pro testbijeenkomsten gehouden tegen de moord op Loemoemba, aldus is dinscag- mkidag gemeld. Studenten van de universiteit j" voor de vriendscha; der volke ren te Moskou heboen protest- telegrammen gezonden aan de regeringen van België, de Ver- enigde Staten en de onafhanke- llijl. staten in Afrika en aan de f Verenigde Naties, i De betogers waren 500 man sterk Het waren studenten, mer mdeels uit Afrikaanse lan den. Zij trokken spoedig een 300 Russische belangstellenden. Naenxele uren kreeg de beto ging e enheftiger karakter. Er werd met stenen en stukken steenkool gegooid en bijna alle ruiten van de ambassade moes ten het ontgelden. Het naam bord werd van het gebouw ge haald en meegenomen. Toen er een 50-tal politieman nen ter plaatse waren, begon het Russische publiek te ver trekken. De betogingen te Moskou die dinsdagochtend begonnen, zijn later in omvang toegenomen. Het aantal betogers dat eerst vijfhonderd bedroeg, nam later toe tot 1.500 of 2.000. Bereden politie stelde zich bij het ge bouw op om de menigte in be dwang te houden. Speciaal de Irakezen onder de betogers waren erg heftig. Later voegden zich arbeiders bij'de studenten zodat er ten slotte ongeveer zesduizend be togers voor het ambassadege bouw te Moskou stonden. De auto van een Belgische diplo maat werd vernield. Bereden politie heeft de me nigte verspreid. De ambassadeur die het ge bouw niet kon verlaten, heeft telefonisch bij het ministerie van Buitenlandse Zaken gepro testeerd. Hij eiste dat het ge bouw wordt gezuiverd van de stenen en andere zaken waar mee de betogers het bekogelden. De betoging heeft vijf uur ge duurd. Duizenden betogers met por tretten van Loemoemba hebben dinsdag een protestmars door Belgrado gehouden. Zij riepen onder meer Loemoemba leeft voor altijd," ,,weg met Ham- marskjoeld" en „Belgen, weg uit Kongo". De weg naar de Belgische ambassade was door de politie afgezet. De Zuidslavische president, Tito, heeft dinsdag gezegd dat de dood van Loemoemba een moord is, zoals in de geschiede nis van de laatste tijd niet meer is voorgekomen. Hij zei de Bel gen als de hoofdschuldigen te beschouwen. De Belgische ambassadeur te Moskou heeft na de betogingen meegedeeld dat op een gegeven ogenblik studenten de deuren hebben geforceerd en het ge bouw ijn binnengedrongen. Hij zei een ogenblik gevreesd te hebben dat de toestand geheel uit de hand zou lopen maar de studenten hadden zich redelijk gedragen. Het ambassadegebouw werd met rode en groene inkt be smeurd. De Moskouse politie betrok ook de wacht bij de ambassa des van andere Westelijke lan den In Belgrado doorbraken hon derden woedende betogers de politiecordons voor de Belgische ambassade. Zij bestormden het gebouw, braken ramen en lui ken en wierpen stoelen en vloerbedekking op straat. Een Belgische vlag en de gordijnen van het ambassadegebouw wer den verbrand. De politie kreeg assistentie van de brandweer, maar de be togers trokken zich niets van bet water aan en verjoegen zo- "el agenten als brandweerlie den De brandweerauto bleef zonder bemanning op straat staan. De demonstranten waren ever bet algemeen jongelui, studen ten van de universiteit van Bel- Srado. De auto van een lid van de Belgische ambassadestaf werd in brand gestoken, de wa- sen van eon Indiase diplomaat die in de nabijheid van de Bel gische ambassade was gepar keerd werd beschadigd. Het personeel van de ambassade werd niet lastig gevallen. Voor de Franse ambassade in Belgrado verscheen eveneens een honderdtal betogers. Zij hieven leuzen aan voor een vrij Algerië .en wierpen enkele rui ten in. Later op de middag ver zamelde zich opnieuw een groep demonstranten bij de Franse ambassade. Een grote politiemacht is ge concentreerd in de buurt waar de leeszalen en buitenlandse voorlichtingscentra zijn geves tigd. Tot nu toe hebben de agenten de betogers die de wijk wilden intrekken kunnen tegen houden. Een honderdtal demonstran ten met leuzen als „Vrijheid voor Kongo" verscheen in de namiddag voor de Belgische ambassade in Wenen en tracht te tot het gebouw door te drin gen. Italiaanse studenten hebben maandagavond voor het gebouw van de Belgische ambassade in het centrum van Rome gedemon streerd. Zij schreeuwden „Lang leve Loemoemba" en voerden spandoeken mee, waarop het kolonialisme in Afrika werd ver oordeeld. De demonstranten wer den' door de politie verspreid. Er werden veertien studenten ge arresteerd. Na de demonstratie werd bij het ambassadegebouw versterkte politiebewaking ingesteld. (Adv.) BETOGING VOOR BELGISCH CONSULAAT-GENERAAL IN AMSTERDAM. Voor het Belgische consulaat- generaal in het Museumkwartier te Amsterdam heeft gisteravond een groep van ongeveer 200 jon gelui met spandoeken, waarvan de tekst door de duisternis niet leesbaar was, een betoging ge houden in verband met de moord op Loemoemba. De politie som meerde de betogers, uit wier mid den kreten van „moord" en „Loe moemba" opklonken, zich te ver spreiden en waarschuwde enige malen dat geweld zou worden ge bruikt. Toen de jongeren geen gevolg aan de sommatie gaven, gebruikten de agenten de gummi stok om hen uiteen te drijven. De jongelui trokken daarna in groepjes via Leidseplein en Leid- sestraat naar het Koningsplein, daarbij luide protesterend tegen de moord op de voormalige Kon golese premier. Via de luidspre ker van een politiewagen werden zij aangemaand uiteen te gaan. Toen daarna gepoogd werd met zachte dwang de jongelieden te verwijderen, ontstond een hand gemeen waarbij de betogers pro beerden een agent in het water van een der grachten te werken. Een andere agent schoot te hulp en loste een waarschuwingsschot in de lucht. De betogers keerden zich daarop tegen hem. Inmiddels was assistentie ver schenen en werden de agenten ontzet. De agent, die men gepoogd had in de gracht te gooien, kreeg tij- dsen de vechtpartij een schop te gen zijn gezicht en ook zijn te hulp gesnelde collega kwam er letterlijk en figuurlijk niet zon der kleerscheuren af. De verwondingen waren echter niet van ernstige aard. Tijdens de betoging werd een fiets op een politiemotor gegooid en kreeg dens de vechtpartij een schop te gen zijn schouder. Door de gebeurtenissen van de laatste dagen is de spanning in Kongo aanzienlijk gestegen. Ty perend hiervoor is het feit, dat de Nigeriaanse leden van de V. N.-politiemacht, zich voor hun patrouilles door Leopoldstad van schilden hebben voorzien om eventuele stenen e.d. af te weren. ONTBINDING VAN BELGISCH PARLEMENT VERWACHT Het Belgische parlement zal waarschijnlijk volgende week worden ontbonden, aldus is in ministeriële kringpn in Brussel vernomen. Krachtens de grond wet moet binnen veertig dagen na kamerontbinding verkiezin gen worden gehouden. De verkiezingen in België zul len naar wordt verwacht 26 maart worden gehouden. KENNEDY FELICITEERT CHROESJTSJEF President Kennedy heeft mi nister-president Chroesjtsjef een boodschap gestuurd, waarin hij hem gelukwenst met de lan cering van het ruimtevoertuig, dat Venus moet bereiken, zo heeft het Witte Huis dinsdag bekendgemaakt. Adv. Gizengu zal pogingen van Veiligheidsraad om een oplossing voor Kongolese crisis te vinden geen afbreuk doen Antoine Gizenga, leider van de Loemoemba-gezinde regering in Stanleystad, heeft volgens het Franse blad „Le Monde" ver klaard, dat hij de pogingen van de Veiligheidsraad om een op lossing te vinden voor de Kongo lese crisis geen afbreuk zal doen. Maar als de Veiligheidsraad geen aanvaardbare oplossing vindt zal ik „mijn vrijheid van handelen hernemen" overeenkomstig het geheime besluit, dat op de con ferentie van Afrikaanse landen in Casablanca is genomen, zo zou Gizenga gezegd hebben. BELGEN IN LOELOEABURG VERMOORD. Twee Belgen, die maandagavond te Loeloeaburg, in de provincie Kasai, op het terras van een café zaten, werden door aanhangers van Loemoemba met revolvers doodgeschoten, nadat deze hun hadden gevraagd wat zij van de dood van Loemoemba dachten. De Belgen hadden hier niets op geantwoord, waarop zij werden doodgeschoten. Na dit drama hebben de Euro pese burgers in Loeloeaburg de w(1k genomen in het gebouw, waarin 't plaatselijk hoofdkwar tier der V. N. is gevestigd. De Europese wijken in Loeioeaburg zijn thans veriaten. Het nieuws van dc moord op de twee Belgen werd dinsdagavond te Leopoldstad door een oogge tuige medegedeeld. Loeloeaburg en omgeving zijn altijd als een bolwerk dei Loe moemba gezinde Kongolezen be schouwd. President Tsjombe van Ka- tanga heeft dinsdag categorisch geweigerd samen te werken met de vertegenwoordigers van de V. N., die een onderzoek willen instellen' naar de omstandig heden waarin Loemoemba ge storven is. Tsjombe verklaarde op een peisconferentie, dat de V. N. ver antwoordelijk zijn voor zo'n ont stellende chaos, dat buitenlandse mogendheden jaren nodig zullen hebben om de orde te herstellen. President Tsjombe verklaarde het te betreuren dat de V. N. „een politiek volgen, die er dui delijk op gericht is Katanga op nieuw aan een buitenlandse overheersing te onderwerpen." „Indien de V. N.-troepen zich, tegen de wens van de burgerbe volking in, met de zaken van Ka- tanga blijven inlaten, zal er egn bloedbad volgen, waarvoor uit sluitend de V. N. de verantwoor delijkheid zullen dragen", ver klaarde hij. Hij vervolgde: „Ik kan orde en rust in Katanga handhaven, wanneer de V. N. er slechts mee ophouden alles te doen, wat zij kunnen, om het werk van mijn veiligheidsstrijdkrachten te be lemmeren. Bovendien heeft de volkeren organisatie geen enkel recht zich met Katanga, dat zij als een on afhankelijke staat heeft erkend, in te laten", aldus Tsjombe. De Katangaanse president wees er verder op dat zich eerst na de aankomst van V.N.-eenheden in Katanga opstandige benden in het land hebben gevormd. „In het begin ging het slechts om kleine groepen, doch zij groei den, toen de V. N. niet ingrepen en zij gingen over tot plundering en moord. Wij hebben dit, reeds in september i960 onder de aan dacht van de Veiligheidsraad ge bracht, doch de V. N. hebben tot nu toe niets gedaan, om de orde te herstellen. Baloeba-opstandelingen hebben de spoorweg tussen Elisabeth- stad en Port FTanequi voortdu rend afgesneden. Zij konden dit doen omdat hen dit door de V.N.- militairen. die sinds 17 oktober I960 de taak hadden de spoorweg te bewaken, niet werd belet. Wij hebben de toestand gesta dig slechter zien worden, tot dat een dieptepunt werd bereikt met de aankomst te Manono van een bataljon pro-Loemoemba-militai- ren uit Stanleystad", aldus pre sident Tsjombe. KONGO BESCHULDIGT DE SOWJET-UNIE Het feit dat de Russen blijven aandringen op een gedetailleerd verslag over de omstandigheden van Loemoemba's dood, betekent inmenging in de binnenlandse aangelegenheden van de Kongo lese republiek. Dit heeft het Kongolese minis terie van Buitenlandse Zaken dinsdag volgens Belga verklaard. SECR.-GENERAAL ZAL NIET MEER ALS V. N.-FUNCTION AR IS WORDEN ERKEND Sowjet-regering eist terugtrekking van alle buitenlandse troepen binnen een maand uit Kongo De Sowjet-regering ver breekt alle betrekkingen met Hammarskjoeld en zal hem niet langer erkennen als functionaris van de Ver enigde Naties. De Russische regering verklaart zich bereid de „wettigs regering van Gi zenga te steunen. Sancties tegen België De Russische regering beschul digt België ervan de anti-kolo nialistische resolutie van de Ver enigde Naties te hebben geschon den en eist sancties tegen België. Alle buitenlandse troepen moeten uit Kongo De regering eist voorts, aldus een dinsdag uitgegeven rege ringsverklaring dat binnen een maand een einde wordt ge maakt aan het optreden van de Verenigde Naties in Kongo en dat alle buitenlandse troepen uit Kongo worden terugge trokken om de Kongolezen de gelegenheid te geven zelf te beslissen over hun binnenland se aangelegenheden. Alle militaire eenheden en de gendarmerie van Tsjombe, de regeringsleider van Katanga, en Moboetoe, de bevelhebber van de strijdkrachten van Je Kongolese regering, moeten zonder verwijl worden ont wapend. Ook alle Belgische militairen daar moeten dadelijk worden ontwapend en over de grens worden gezet. Volgens een later bericht eist (le Russische regering niet alleen dat alle Belgische militairen maar ook dat alle Belgische bur gers uit Kongo worden gezet. Hammarskjoeld dient afgezet te worden Hammarskjoeld dient afgezet te worden als secretaris-generaal omdat hij deelnemer aan en or ganisator van de vergeldings maatregelen tegen vooraanstaan de staatslieden van de Kongolese republiek is geweest. Deze maat regelen hebben de naam van de Verenigde Naties bezoedeld. De Russische regering zal geen be trekkingen met Hammarskjoeld meer onderhouden en hem niet meer erkennen als ambtenaar van de Verenigde Naties, aldus de regeringsverklaring. Schuld aan België De daden van België, die vol gens deze verklaring hebben ge leid tot de moord op Loemoemba en zijn medewerkers, zijn in strijd met de verklaring van de vijf tiende algemene vergadering van de Verenigde Naties over het toe kennen van onafhankelijkheid aan koloniën. De Verenigde Na ties moeten passende maatrege len nemen tegen de aanvaller in overeenstemming met het hand vest. i De strijdkrachten die op gron'd van een beslissing van de Veilig heidsraad in Kongo zijn, moeten dadelijk de „beulen van de kolo nisators", president Tsjombe van Katanga en dé Kongolese opper bevelhebber, generaal Moboetoe, in hechtenis nemen, zodat een i rechtbank hen kan berechten. I De Russische regering zegt I hulpverlening aan de „wettige regering van Gizenga" te be- schouwen als „de heilige plicht van alle vrijheidslievende lan den". De moord op Loemoemba wordt in de Russische verklaring een „internationale misdaad" ge noemd. OOK CUBA WIL AFTREDEN VAN HAMMARSKJOELD De Cubaanse regering heeft de voorzitter van de Veiligheidsraad een protestnota gezonden, waar in het ontslag van Hammars kjoeld wordt geëist. In de nota beschuldigt de Cu baanse regering de secretaris generaal van de V. N. ervan, dat hij „op gecamoufleerde wijze" hulp heeft verleend aan de kolo niale mogendheden, die „verant woordelijk zijn voor de dood van Loemoemba". Hammarskjoeld is onmiddellijk op de hoogte gesteld van de ver klaring van de Sowjet-regering. Hij hield zich in zijn kantoor in het hoofdkwartier van de Ver enigde Naties te New York bezig met de kwestie Kongo. Het was Chroesjtsjef die vorig jaar herfst, toen hij de zitting van de Algemene Vergadering bijwoonde, de aanval tegen Ham marskjoeld inzette. Het hoofd van de Sovvjet-delegatie bij de Verenigde Naties, de onderminis ter van Buitenlandse Zaken, Zorin, heeft sindsdien voort durend aanvallen ondernomen. De regeringsverklaring wordt beschouwd als een verscherping van de pogingen om Hammars kjoeld tot aftreden te dwingen. Toen de Sowjet-premier hem vorig jaar onomwonden verzocht af te treden weigerde Hammars kjoeld, zeggend dat de kleine naties hem nodig hadden. Maar waarnemers in New York zijn van mening dat thans meerdere kleine landen niet meer zo ge neigd zijn de secretaris-generaal te verdedigen. Hoewel het charter er niet in voorziet dat een secretaris-gene raal moet aftreden gedurende zijn ambtsperiode heeft men al tijd aangenomen dat Hammars kjoeld zijn functie zal neerleggen wanneer hij het vertrouwen van een aanzienlijk deel van de leden heeft verloren. Hammarskjoeld meende ken nelijk toen Chroesjtsjef hem vorig jaar vroeg af te treden dat hij de steun had van alle landen op de communistische staten na. Nu meer en meer neutralistisone landen zich tegen hem keren is het de vraag of hij die mening nog is toegedaan. In kringen van de Verenigde Naties gelooft men dat Ham marskjoeld op dezelfde manier zal worden behandeld' als Trygve Lie. In 1952 besloten de Sowjet- Unie en de communistische lan den de toenmalige secretaris generaal eenvoudig te ignoreren, met als gevolg dat de activiteit van de Verenigde Naties geheel werd verlamd. Trygve Lie was verplicht af te treden. In dé wandelgangen meent men dat de Sowjet-Unie de at mosfeer die door de moord op Loemoemba is ontstaan gun stig acht voor het voltooien van de aanval die door premier Chroesjtsjef is ingezet. Reacties op Sowjet- regeringsverklaring Diplomatieke kringen in Lon den menen dat de intematia nale toestand door de verkla ring van de Sowjetregering aan zienlijk slechter is geworden. De Sowjet-Unie schijnt er op aan te sturen de wereld in twee vijandig tegenover elkaar staan de groepen te verdelen, van voor- en tegenstanders van Hammarskjoeld, in plaats van te streven naar ontspanning. 1 De Sowjet-regering meent kennelijk dat de alom betreur- j de dood van Loemoemba nuttig is in het kader van de politiek om de Afro-Aziatische landen tegen het Westen te mobilise ren. Dit kan de ondergang van de Verenigde Naties betekenen en de kleine landen geheel uit leveren aan de macht van de grote mogendheden. Deze jongste ontwikkeling wordt in het bijzonder betreurd, omdat de hoop op toenadering tussen Moskou en de nieuwe regering in Washington groter scheen dan gedurende het laat ste jaar van de koude oorlog het geval is geweest. Men vreest dat de Sowjet- Unie de Verenigde Naties wil len uitschakelen om zichzelf met Afrika bezig te houden Nederlands commentaar op Sowjet-verklaring Een woordvoerder van het ministerie van Buitenlandse Za ken in Den Haag heeft, ge vraagd naar commentaar op de verklaring van de Sowjetrege ring over Hammarskjoeld, ge zegd dat de regering nog geen kennis heeft genomen van deze verklaring. „Doch als zij waar zou blijken dan betreurt de Ne derlandse regering deze her nieuwde aanval óp de heer Hammarskjoeld. De secretaris-generaal van de Verenigde Naties geniet het volle vertrouwen van de Neder landse regering," zo voegde hij hier aan toe. „De door Rusland gestelde eisen zouden er op kunnen wij zen dat Rusland niet het ware belang van de Kongolezen na streeft doch eigen politieke doeleinden." Adv. i Noordstraat 102 - Telefoon 312S Terneuzen In Italië zijn dinsdagochtend 40.000 arbeiders in de particuliere metaalindustrie voor 48 uur in staking gegaan. Zij willen eea kortere werktijd met behoud van hetzelfde loon. Als deze acrie niet help t willen de arbeiders voor onbepaalde tijd in staking gaan. KWIK BEREIKT RECORDHOOGTE In Nederland is liet kwik gisteren tct de waarlijke voorjaarsach tige hoogte van 15 graden Celr sius gestegen. Het K. N. M. 1. in De Bilt deelt mede, dat een dergelijke recordtemperatuur (leze eeuw op een zo vroege datum nog nooit eerder in ons land is gemeten. Temperaturen van omstreeks 15 graden Cel sius worden gewoonlijk pas eind februari, begin maart be reikt. Aanhoudend zacht Matige zuidwestelijke tot zui delijke winden bleven dinsdag zachte lucht naar ons land aan voeren. Daarin kwam in liet noorden van het land mist of laaghangende bewolking voor. elders was er volop zonneschijn. De temperaturen liepen daar dan ook tot hoge waarden op. Heden blijft het huidige weertype aan houden. Er wordt dus droog weer met aanvankelijk op een aantal plaatsen mist verwacht, daarna echter opklaringen. De wind blijft zwak of matig uit zuidelijke richtingen. Het blijft aanhoudend zacht. medegedeeld door het K. N. M. I.. geldig tot hedenavond. Rustig weer. Droog weer met opklaringen. Zwakke tot matige zuidwestelijke wind. Langs de kust van Holland en Zeeland bij wind uit zee lage re middagteiriperatuur, elders aanhoudend zacht. WOENSDAG 15 FEBRUARI. van. n.m. Breskens 1-32 1.58 Terneuzen 2.07 2.33 Hansweert 2.47 3.13 Walsoorden 2.57 3.23 ZON MAAN op onder op onder Febr. 15 7.56 17.53 7.55 18220 16 7.54 17.55 8.28 19.41 17 7.52 17.57 9.58 21.00

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1961 | | pagina 1