ÏRDAG )E KLERK IE K Toestand in Kongo blijft ernstig De toekomst van Nieuw-Guinea PLATEN SPELERS Weero verzicht Corned Beaf Appelmoes EED! infauteuils il' i Santa Maria ligt stil voor Braziliaanse kust Indonesië wil zware wapens van Engeland kopen en leuke TAN-ROOM doodstraf gebist tegen 6 amerikanen op cuba. TEL. 2404-2428 TERNEUZEN Prinses Beatrix wordt 23 belgie vraagt amerikaanse steun salons ^rohènf" Beslissing berust enkel bij de Papoea's Koninklijk bezoek aan het Westland HOOGWATER ZON- ea MAANSTANDEN WEERBERICHT Saterdag 28 januari 100 gram 10,35 per wik f 0,50 jden TELEFOON' 2592 nylons in de nieuwe TERNEUZEN Frankering bij abonnement: Terneuzen Directeur-Hoofdredacteur l. van de Sande Redactie-adres: Noordstraat 5557 Administratie-adres: SmidswaJ Telefoon 2073 Gironummer 38150 A bonnementsprijs: ƒ6,— por kwartaal; per maand ƒ2.-; per week 48 cL Losse nrs 9 ct. DE VRIJE ZEEUW MAANDAG 30 JANUARI 1961 17e Jaargang Nr 5203 Verschijnt dagelijks Uitgeefster N. V. v/h Firma P. J. van de Sande. ferneuzen Advertentieprijs per mm 15 ct; minimum per advertentie 2,25 Rubriek Kleine Advertenties (géén handels- advertenties) 5 regels 1.Iedere regel meer 20 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling. Vermelding; Brieven onder nummer, of: Adres Bureau van dit Blad, 20 cent meer. Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur. Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur. In Havanna heeft een Cubaan se openbare aanklager de dood straf geëist tegen zes Ameri kaanse burgers, die op 7 januari werden aangehouden toen zij trachten heimelijk Cuba binnen te komen, teneinde zich te voegen bij de tegenstanders van het be wind van Fidel Castro. Straalverkeersvliegtuig op oefenvlucht verongelukt. Een Boeing707 van de Ame rican Airlines is zaterdag bij een oefenvlucht boven het strand van Long Island verongelukt. De zes inzittenden kwamen allen om 't leven. Volgens ooggetuigen ontplof te het straalvliegtuig in de lucht, toen het zich op geringe De nieuwe Ierse opperbevel hebber der V. N.-troepen in Kongo, luitenant-generaal Sean McKeown, die vrijdag j.l. van een inspectiereis van een week, waarbij hij de meeste delen van Kongo heeft bezocht, in Leopold- stad is teruggekeerd, heeft za terdag op een aldaar gehouden persconferentie verklaard dat hij van mening is, dat er een critie- ke toestand kan ontstaan door de gemelde vorming van een „vreemdelingenlegioen'' in Ka- tanga, waarvan zwaar bezoldig de Europese huursoldaten deel zouden uitmaken. In antwoord op een vraag, be- hoogte bevond. De wrakstukken vestigd generaal McKeown de be kwamen in zee en op het strand -*-■-* «-«■ terecht. De inzittenden waren 2 piloten en een navigator, die les gaven een twee piloten en een navigator die werden geoefend in het besturen van het toestel. richten, dat deze huursoldaten in de afgelopen dagen in Elisabeth- stad zijn aangekomen. „De V. N. stelt hiernaar thans een onderzoek in", verklaarde hij. sèf te Te Leopoldstad is van ge woonlijk betrouwbare zijde ver nomen dat ongeveer driehonderd Europese huursoldaten, over het algemeen Belgen en Westduit sers in Elisabethstad zijn. Mei neemt aan, dat zij gebruikt zul len worden in een offensief tegen de Loemoembagezinde militairen, die in de laatste tijd Noord-Ka- tanga zijn binnengedrongen. In antwoord op een vraag over zijn mening betreffende de hui dige toestand in Kongo, verklaar de generaal McKeown deze ern stig te achten. „Doch ik geloof wel dat een ernstige botsing tussen voor- en tegenstanders van Loemoemba nog steeds kan worden verme den", zei hij. Hij deelde verder mede, dat op het V. N.-hoofdkwartier berich ten zijn ontvangen over het uit de Oostprovincie in de provincie Equator binnendringen van mi litaire Loemoemba-elementen. De V. N. stelt ook een onderzoek naar deze berichten in. Generaal McKeown verklaarde tenslotte dat z.i. alles moet wor den gedaan om de bijna vijfdui zend man troepen, die de V.A.R., Marokko en Indonesië uit Kongo zullen terugtrekken, te vervan gen. Een woordvoerder van de V.N. heeft zaterdag te Leopoldstad verklaard dat een aantal Europe se burgers is vertrokken uit de Oostprovincie en uit de provincie Kivoe, die beide beheerst worden door aanhangers van ex-premier Loemoemba. „Er zijn echter nog steeds geen tekenen waar te nemen van een massale uittocht van Europea nen uit deze gebieden", aldus de woordvoerder. l>it is een recente foto van H. K. H. Prinses Beatrix, die op 31 januari a.s. haar 23ste verjaardag hoopt te vieren. (Foto VIax Koot.) Geen interviews met de teruggekeerde Amerikaanse vliegeniers. (Het Witte Huis heeft bepaald dat voor onbepaalde tijd vraag gesprekken met de twee Ameri kaanse vliegers die dezer dagen door de Russen werden vrijgela ten, verboden zijn. De Ameri kaanse regering wil niet hebben dat er iets gezegd wordt dat de verbetering van de betrekkingen met de Sowjet-Unie afbreuk zou kunnen doen. De twee vliegeniers, de kapi teins McKone en Olmstead, keer den zaterdag uit Washington met hun vrouwen naar Topeka terug om zich bij hun kinderen te voegen. Intussen worden nog drie in zittenden van het toestel, dat op 1 juli vorig jaar boven de Ba- rentszee werd neergeschoten, vermist Aangenomen wordt dat z'i °m het leven zijn gekomen, evenals hun collega wiens stoffe nd overschot indertijd door de Russen is uitgeleverd. Voor de o2-jarige vader en dë 80-jarige moeder van één der vermisten, Kapt. Eugene Posa, is het steeds geheim gehouden, dat hun zoon waarschijnlijk dood is. Een broer van de vermiste leest zijn ouders elke week een brief van Eugene voor, die hijzelf heeft geschre ven. Roeanda is een republiek geworden. Het Belgische mandaatgebied Roeanda heeft zichzelf tot repu bliek verklaard. Joseph Gitera, voorzitter van de voorlopige na tionale vergadering, heeft zon dag op een openbare bijeenkomst meegedeeld, dat er een einde is gekomen aan de regering van Mwami Kigeri en dat Roeanda voortaan een republiek is. De door de Parmehoetoe-partij voorgedragen Mbonyoemoetwa is tot president gekozen. Roeanda is het noordelijke deel van het Belgische mandaat gebied Roeanda-Oeroendi. In no vember vorig jaar is door de Bel gische resident-generaal 'n voor lopige regering benoemd. Er zul len spoedig parlementsverkiezin gen worden gehouden. De Parmehoetoe is één van de twee voornaamste politieke groe peringen onder de Hoeotoe-stam. die tegen de erfelijke monarchie is en de meeste stemmen kreeg bij de verkiezingen van vorig jaar. (Adv.) Be machines van de „Santa Maria" zijn zondagmiddag om 16 uur stopgezet. Het schip be vindt zich op 50 km van de Bra ziliaanse haven Recife. Verwacht wordt, dat de ontscheping van de passagiers in volle zee zal ge schieden. rfaf if't Galvao heeft geseind jtei aa1nvankelijk wel in zijn bedoeling lag de passagiers naai de vaste wal te brengen, maar dat dit om taktische redenen niet mogelijk is. „Wij zullen de rest van de zondag en waar schijnlijk een deel van de maan dag op 30 mijl van Recife door brengen", aldus Galvao De nieuwe president van Bra zilië, Janio Quadros. zou tegen over een journalist hebben ver klaard: „Galvao is mijn vriend. België heeft de steun van de Amerikaanse regering ingeroe pen om de vrijlating te krijgen van acht Belgische militairen, die door aanhangers van Loemoemba in Stanleystad worden vastge houden, nadat zij over de grens tussen Roeanda-Oeroendi en de Kongolese provincie Kivoe waren geraakt. Het zou me niet verbazen ais hij op 31 januari te middernacht het momént waarop mijn ambts termijn als president begint Brazilië aandoet." Volgens het radiostation van het blad „Jornal do Brasil" in Recife heeft Galvao in een vraaggesprek verklaard dat hij vijf mijl uit de kust bij Recife op de „Santa Maria" wil onderhan delen met Braziliaanse en Ame rikaanse autoriteiten. dt kfjpp*r «w* Report» 16 9 een modern kapsel wil zeggen., in de eerste plaats, gezond haar en goed verzorgd, hier zorgen wij met een pijnlijke nauwgezetheid voor. Vonnissen inzake de mijnramp te Marcinelles. Het hof van Beroep te Brus sel heeft zaterdag de directeur van de steenkoolmijn „Bois du Cazier" te Marcinelles, in Zuid- België, tot zes maanden voor waardelijke gevangenisstraf en een boete van 2000 frank wegens nalatigheid veroordeeld. De directeur, de 51-jarige Adolphe Calicis, was in 1950 door een lagere rechtbank te Charle roi vrijgesproken. Bij de mijnramp te Marcinelles, in augustus 1956, waarbij 262 mijnwerkers het leven verloren door de brand, die de mijn teis terde, bestond de helft van het aantal slachtoffers uit Italianen. Het Hof van Beroep te Brussel heeft zaterdag de door nabe staanden der slachtoffers inge diende eisen tot schadevergoe ding verworpen. Het hof verklaarde dat de maatschappij, die de steenkool mijn „Bois du Cazier" in eigen dom bezit, „civiel verantwoorde lijk" is voor de fouten van Ca licis. Het hof meende dat deze verantwoordelijk moest worden gesteld, omdat hij in de mijn een seinstelsel had gehandhaafd, dat misleidend of onvoldoende kon worden genoemd. Vrijdag heeft H. 51. Koningin Juliana een bezoek gebracht aan het Westland. Foto: In Naaldwijk stelde H. M. door een druk op een knop het „Koningin Juliana- carillon" in werking, dat daar vóór de Ned. Herv. Kerk is op gesteld. Het klokkespel speelde daarna drie vaderlandse melo dieën (Advertentie) NOORDSI*. 84-86 TEl 01150-J573 TERNEUZEN De heer Nlcolaas Jouwe, een der eerste Papoea's die op de kieslijsten van de op 5 april te kiezen Nieuw-Guinea-raad is geplaatst, zal donderdag per vliegtuig naar Hollandia terug keren, na ongeveer een maand in Nederland besprekingen van velerlei aard te hebben gevoerd. Als vorozitter van de „Mamta"- studiecommissie, die opleidings mogelijkheden wil scheppen voor de opbouw van een technische middenstand in Ned. Nieuw-Gui nea, heeft hij van de vier grote vakbonden in Nederland toezeg ging voor steun verkregen. Hier bij wordt wenselijk geacht, dat een aantal jonge Papoea's bij grote bedrijven te werk zal wor den gesteld met salarissen die hen in staat zullen stellen in eigen levensonderhoud te voor zien, en met de mogelijkheid om 's avonds technisch onderwijs te velgen. Aan het gouvernement in Nieuw-Guinea zal worden ge vraagd de overtochtskosten 5000,per leerling) te subsi diëren. Dit is een van „de daadwerke lijke" ondernemingen die de Pa poea-leider op touw heeft gezet met als doel zoals hij ver klaart de verheffing en de zelf standigheid van zijn land. Op verscheidene spreekbeurten, die hij voor enkele verenigingen hier te lande gedurende de afgelopen weken heeft vervuld heeft de heer Jouwe vooropgesteld, dat uiteindelijk bij de Papoea's zelf de plicht berust om te beslissen over de toekomst van hun land. „Niet de republiek Indonesië ncch iemand anders kan ons ver- Volgens Indonesische kringen Mr Sunario zou lord Home heb ben laten weten dat zijn land on tevreden is over de Britse hou ding te meer nu Rusland zich be reid heeft verklaard zware wa pens en torpedojagers aan Indo nesië te leveren. Indonesië zou geen andere keus hebben dan zich tot de Sow jet-Unie te wenden teneinde „de laatste resten van het Neder landse kolonialisme in Nieuw- Guinea te elimineren ingeval En geland zijn houding niet zou wij zigen." Volgens waarnemers zou lird Home kennis hebben genomen van het Indonesische standpunt en geen enkele belofte of toezeg ging hebben gedaan. in Londen heeft Indonesië bij Groot-Brittannië aangedrongen op het leveren van zware wa pens. Dit was het belangrijkste doel van het bezoek dat de Indo nesische ambassadeur in Londen, rnr Sunario, aan de Britse mi nister van Buitenlandse Zaken, lord Home, heeft gebracht, zo werd vernomen. Engeland heeft in 1960 lichte wapens en kanonneerboten aan Indonesië geleverd. Men zou aan Indonesische zijde van mening zijn dat Engeland geen zware wapens wil leveren om niet het evenwicht op bewapeningsgebied ten nadele van zijn Navo-bondge- noot Nederland te verstoren. plichten in de Indonesische re publiek op te gaan of anders zins ons recht tot zelfbeschikking op te geven", stelde hij vrijdag avond in Den Haag tijdens een lezing voor het oud-strijders legioen. De bestemming van Nieuw- Guinea berust bij de Papoea's, verklaarde hij. Hij vond het in dit opzicht daarom jammer dat in Nederland .,een tweifelachtige houding" is ontstaan als gevolg van: het bezoek van de Indone sische minister van Defensie (Nasution) aan Moskou, de aan zienlijke bewapening van Indo nesië, de versterkte Indonesische eisen t.a.v. Nieuw-Guinea en de steun die de president van de Indonesische republiek in deze geniet van het merendeel van de Afro-Aziatische landen in de V. N. Het is zonder meer verwer pelijk dat er gedacht wordt aan internationalisatie van Nederl. Nieuw-Guineaa teneinde hier mee een bepaalde politiek te voeren in het Pacific-gebied, stelde hij. In dit opzicht achtte hij de Amerikaanse verwijten aan Nederland, dat de Neder landse Nieuw-Guinea-politiek .onbegrijpelijk" zou zijn, onge grond: de V. S. zijn zelf weifel achtig verklaarde hij. De toekomst van Ned. Nieuw- Guinea is een zaak, die in goede onderlinge verstandhouding moet worden bepaald door de Papoea's zelf met hulp van Nederland. Deze verhouding Is niet in de eerste plaats gebaseerd op mate riële redenen, aldus de heer Jou we, maar op geestelijke en ideëele. „U hebt ons het christen dom gebracht en ons gered uit een donker leven, en wij zullen het hoofd niet buigen voor mo- hamedanisme, hindoeïsme of communisme", zei hij. De heer Jouwe zei het enigs zins jammer te vinden dat het staatsrechtelijk niet mogelijk is •net de steun van de Ned. Antil len en Suriname de Nieuwgui- nese problemen intern in het Koninkrijk der Nederlanden op te lossen. Nieuw-Guinea is een kolonie binnen het koninkrijk en de rijksdelen op het westelijk halfrond zijn evenwaardige part ners, zodat het niet mogelijk is „samen over Nieuw-Guinea te praten". Vele vragenn tijdens de dis cussies beantwoordde de heer Jouwe niet of slechts met ver wijzing naar het werk van de Nieuw-Guinearaad in de toe komst zal doen. „Er zullen hier bij talrijke verrassingen komen", kondigde hij aan. De werkzaam heden zullen o.m. betrekking hebben op de vorming van een goed kader onder de Papoea's (die thans 60 procent van de be stuursdiensten de lagere zelf uitvoeren) intense samen werking met de Papoea's in Aus tralisch Nieuyv-Guinea (die een week na de installatie van de Nieuw-Guinea-raad op 12 april ook over een soortgelijk parle mentair orgaan zullen beschik ken) en het voorzichtig aanknopen van betrekkingen met de andere landen in het Melane- sische gebied. Wat dit laatste betreft wilde de heer Jouwe de in Nederland vaker gehoorde suggestie van een Melanesische unie niet zonder meer overne men. Ook de periode van tien jaar ter voorbereiding van de volledi ge zelfstandigheid wilde hij niet zonder meer onderschrijven. „Trouwens" zei hij „ik hoorde hier op Schiphol voor het eerst dat men aan tien jaar dacht". Wel is hij voorstander van een intensief uitvoeren van plannen, die de basis-structuur van het land moeten verbeteren en die de Papoea's in slaaf zullen stel len met vdldoende techniscne kennis zelf hun land te besturen. Dit zal echter uitsluitend een kwestie tussen Nederland en Nieuw-Guinea zijn, verklaarde hij. Van iedere andere politieke in menging zijn wij afkerig, zo voeg de hij er aan toe. „want ons land behoort aan ons en er is geen en kele reden om van Nieuw-Gui nea een onderwerp van interna tionaal debat te maken. Het proces op Yassi. In het proces op het eiland Yassi tegen leden van het vroe gere Turkse regime is de dood straf geëist tegen vijftien perso nen die beschuldigd zijn van po gingen tot moord op Ismet Ino- nu, de toenmalige oppositieleider. Eén van de vijftien is ex-pre sident Bayar, voor wie dit de eerste doodstraf-eis is. Voor de voormalige premier Mendérès, die ook tot de vijftien behoort, is het de tweede doodstraf-eis. De aanslag op Inonu was in mei 1959 gepleegd. Tegen de overigen van het zestigtal perso nen dat hierbij betrokken zou- zijn geweest, eiste de aanklagei gevangenisstraffen van twintig tot vier-en-twintig jaar. Wrak van Indonesisch vliegtuig gevonden. 'Het wrak van het Indonesische vliegtuig met 21 personen aan boord, dat dinsdag vermist wercl toen het op weg was van Dja karta naar Bandoeng, is gevon den, zo meldt de luchtvaartmaat schappij „Garoeaa". Er zijn geert overlevenden. Het toestel is tegen een berg gevlogen, tien minuten vóórdat het in Bandoeng zou landen. Gaswagen-actie. De automonteur Harry Weri- tritt (59 jaar oud) in de Beierse plaats Selbitz is vrijdag gearres teerd onder verdenking ten tijde van Hitiers regime in Berlijn autobussen gereed gemaakt te hebben voor de z.g. „gaswagen- actie", waarbij in dergelijke bus sen opgesloten Joden om het te ven werden gebracht door de ui- laatgassen van de motor in het bus-interieur te leiden. Volgens de aanklager dr Goetz was Wentritt van het doel van zijn werkzaamheden op de hoog te geweest. Alleen reeds bij Chel- mond, een kleine Poolse plaats tussen Posen en Lodz, zouden meer dan honderdduizend Joden door de S.S. in dergelijke doden- bussen om het leven gebracht zijn. Wentritt is overgebracht naar Hannover waar het arrestatiebe vel is uitgevaardigd. VEEL WIND. Een depressie, die met een snelheid van 100 km per uur over de Oceaan trok, bereikte zondag avond het noordelijk deel van de Noordzee. Ze trekt verder in de richting van Zuid-Noorwegen. Boven Zuid-Europa bevindt zich een uitloper van het Azo- renhogedrukgebied. Tussen bei- MAANDAG 30 Breskens Terneuzen Hansweert Walsoorden JANUARI v.m- 1.15 1.50 2.30 2.40 n.m. 1.30 2.05 2.45 2.55 ZON op onder Jan. 30 8.24 33 8.23 MAAN op ender 17.23 17.25 16.27 17.25 7.20 7.56 de druksystemen stroomt met stormachtige westelijke tot Zuid westelijke winden zachte Oceaan- lucht Europa binnen. De vorst is inmiddels tot West- Rusland teruggedrongen. De depressie veroorzaakte op de Noordzee een zware zuidwes terstorm, terwijl de lichtschepen langs onze kust bijna windkracht 10 rapporteerden. De wind zal in de loop van de dag naar west tot noordwest rui men en in kracht afnemen. Ove rigens blijft er veel bewolking met nu en dan regen en houdt het zachte weer aan. medegedeeld door het K.N.M.I. te De Bilt, geldig tot hedenavond. Veel wind Zwaai- bewolkt met nu en dan regen. Matige tot krachtige, langs de kust krachtige tot stormachtige wind tussen zuid west en west. Weinig verande ring in temperatuur.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1961 | | pagina 1