ZWITSAL
ZWITSAL
Regering van Katanga herneemt
vrijheid van optreden
HOEST UW KIND...?
Eisenhowers laatste
„State of the Union"
MOEDER WORDEN..)
Socialistische protesten tegen het
optreden van de rijkswacht
Weeroverzicht
Het huwelijk in Asker
VRIJDAG 13 JANUARI 1961
17e Jaargang Nr 5189
DE TOESTAND IN KONGO
Offensief van Loemoembatroepen
LAOS
Zilveren
rijksdaalders
ARRESTATIES IN
SPANJE
HOOGWATER
ZON- ea MAANSTANDEN
WEERBERICHT
Frankering bij abonnement; Ternevzen
Directeur-Hoofdredacteur I. van de Sande
Redactie-adres: Noordstraat 5557
Administratie-adres: Smidswal
Telefoon 2073
Gironummer 38150
Abonnementsprijs: 6,per kwartaal: per
maand ƒ2,per week 48 ct. Losse nrs 9 ct.
DE VRIJE ZEEUW
Verschijnt dagelijks Uitgeefster N. V. v/h Firma P. J. van de Sande, Terneuzen
Advertentieprijs per mm 15 ct; minimtim per
advertentie ƒ2,25.
Rubriek Kleine Advertenties (géén handels
advertenties) 5 regels 1,Iedere regel meer
20 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding; Brieven onder nummer, of: Adres
Bureau van dit Blad, 20 cent meer.
Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur.
Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur.
De legering tan de afgeschei
den Kongolese staat Katanga
onder leiding van premier
Tsjombe, heeft met ingang
woensdagochtend haar vrijheid
van optreden in het gehele land
hernomen. Zij beschouwt de
overeenkomst van oktober j.t-,
waarbij een door de Verenigde
Naties gecontroleerde neutrale
zóne in het noorden van bet land
werd geschapen, als niet meer
geldig.
De Katangese regering meldt
dat haar vliegtuigen sedert
woensdagochtend in actie zijn
tegen de opstandelingen in het
noorden van liet land.
De aanvallen, die ..met succes
werden bekroond", waren ge
richt tegen troepenconcentraties
op strategische punten op wegen
en rivieren. Boven Manorrn. waar
Loomoembagezinde militairen
gelegerd zijn. werd een verken
ningsvlucht uitgevoerd. Tijdens
deze operatie werd een der
vlipgtuigen door vijandelijk vuur
getroflen. De Belgische eerste
piloot werd gedood. Het toestel
kon zijn basis bereiken.
Ook de landstrijdkrachten van
het Katangese Jeg°r zijn sedert
I woensdagochtend in actie.
In de Katangese bekendma
king wordt gezegd dat de rege-
i ring de overeenkomst mot de
f Verenigde Naties niet meer als
i van kracht beschouwt omdat de
I internationale organisatie niet in
f staat is gebleken de in de neu-
1 trale zóne binnengedrongen Loe-
monmbagezinde troepen - naar
schatting een 600 te ontwape
nen ?n te interneren.
Volgens welingelichte kringen
in Leopoldstad staat een offen
sief voor de deur van Loemoetn-
1 batroepen uit Stanleystad tegen
de Evenaar-provincie.
Om dit offensief te keren zijn
versterkingen van kolonel Mo-
boetoe donderdagochtend vroeg
van het vliegveld van Leopold
stad naar Lisala in Evenaar-pro
vincie vertrokken. Lisala ligt
aan de rivier de Kongo, 150 kun
van de grens van Oost-provincie.
In Lisala zijn parachutisten van
de V. A. R., die deel uitmaken
van cfe V. N.-strijdmacht, gele
gerd.
De woordvoerder van de Ver.
Naties heeft donderdag ver
klaard. dat volgens een te Leo
poldstad ontvangen rapport, con
centraties van troepen uit Stan
leystad zijn waargenomen aan
de grens van de provincie-
Evenaar. Volgens andere be
richten zouden troepen, die ach
ter Loemoemba staan, reeds in
de provincie-Evenaar doorge
drongen zijn.
De woordvoerder van de Ver.
Naties zei. dat twee vliegtuigen
met troepen van kolonel Moboe-
toe naar Lisala zijn vertrokken.
Maar van gewoonlijk welinge
lichte zijde is vernomen, dat
zeven vliegtuigen van het vlieg
veld Nd.jili zijn opgestegen om
versterkingen te brengen naar
de grens van de provincie-
Evenaar.
De Verenigde Naties hebben in
de provincie-Evenaar de beschik
king over Indonesische troepen
ten zuiden van de Kongo en over
V. A. R.-troepen ten noorden van
de rivier. De laatsten bezetten de
plaatsen Lisala en Gemena.
Een woordvoerder van de Ver.
Naties in Leopoldstad heeft don
derdag gezegd, dat drie Zweedse
vliegers door Loemoemba-solda-
ten zijn gearresteerd toen zij
woensdag in Lisala landden. De
vliegers, die in dienst zijn van
de Verenigde Naties, werden
twee uur vastgehouden en waren
niet slecht behandeld.
CAdv.)
Talm niet langer, grijp dadelijk
in! Bestrijd kinderhoest met
KINDER HONING SIROOP^
Vier met raketten bewapende
lesvliegtuigen, die de Laotiaan-
se luchtmacht van de Verenigde
Staten heeft gekregen, hebben
donderdag tweemaal gepatrouil
leerd boven de strategisch be
langrijke „vlakte der kruiken",
op zoek naar Russische trans
portvliegtuigen van het type
„Iljoesjin", maar zij namen er
geen waar. Ook vrachtauto's en
pantserwagens van de linkse
troepen onder kapitein Kon?
Lae, die zich in de omgeving
van de vlakte zouden moeten
bevinden, werden niet ontdekt.
Aangenomen wordt dat deze
voertuigen zijn gecamoufleerd
en verborgen.
Volgens Laotiaanse lucht
machtkringen zijn in de afgelo
pen twee dagen uit Bangkok
kleine voorraden raketten in
Vientiane aangekomen. Binnen
kort verwacht men een zending
bommen.
In een gemeenschappelijke
zitting van de Amerikaanse Se
naat en het Huis van Afgevaar
digden is donderdag de jaar
lijkse boodscha van de presi
dent aan de nat de z.g. „State
of the Union" voorgelezen.
Het was Eisenhower's laatste
..State of the Union". Op 20 ja
nuari aanvaardt president Ken
nedy ziin ambt en de „State of
the Union" wvoornamelijk
een overzicht van de ontwikke
lingen van de laatste acht jaar.
Er worden geen wetsvoorstellen
in gedaan, en Eisenhower las de
„State of the Union" zelf niet
voor. Hij zal zich dinsdag )8 ja
nuari met een afscheidsbood-
schap tot het Amerikaanse volk
richten.
De Noorse prinses Astrid is
donderdag na het invallen van
de duisternis te Asker, 30 km
van Oslo, gehuwd met cle zaken
man Johan Vartin Ferner. De
plechtigheid in het kerkje van
rode baksteen begon om vijf uur
's middags. Er was geen konink
lijke stoet wegens het winter
weer.
Hoe winters het weer buiten
ook was, in de kerk leek het
wel voorjaar door de vele roze
on witte bloemen en het vele
groen.
Het grootste deel van de dag
sneeuwde het licht maar een
groot aantal mensen had zich
desondanks opgesteld langs de
weg die prinses Astrid zou gaan
I ^an het buiten van haar vader,
koning Olav V van Noorwegen,
Je Skaugum naar het dorps-
I kerkje van Asker.
Twintig minuten vóór het be-
I gjn van de plechtigheid hadden
I alle gasten, onder wie ruim tien
I l'nnsen en prinsessen uit ver-
I srheidene landen, al plaats ge-
I bomen in de bruine kerkban
ken.
Ie koning geleidde de prinses
baar het altaar op de tonen van
muziek van Purcell. Toen zij met
haar echtgenoot terugkeerde,
d eelde de organist de huwelijks
mars van Mendelsohn. Aehte.
hen liepen drie bruidsmeisjes.
Onder de koninklijke gasten
waren prinses Margrethe, de
Deense troonopvolgster, kroon
prins Harraid van Noorwegen,
prinses Dagmar, een tante van
koning Olav, de Zweedse prins
Bertil en prinses Margarethe en
de Britse prinses Margaret. Ver
der was onder meer de Noorse
ministerpresident, Gerhardsen,
aanwezig.
De dienst werd geleid door de
Lutherse bisschop Arne Fjellbu.
Tijdens de plechtigheid wer
den geen ringen gewisseld. Dit
is in Noorwegen geen gebruik.
Er waren 500 mensen in de
kerk.
Langs de weg van 's konings
buiten naar het kerkje bevon
den zich op een afstand van
tien meter brandende fakkels.
Het vroor tien graden.
De 28-jarige prinses Astrid is de
tweede echtgenote van de 33-ja-
rige Ferner. Zijn eerste huwelijk
dat kinderloos is gebleven, werd
vijf jaar geleden door echtschei
ding ontbonden.
's Avonds namen 200 gasten
deel aan het huwelijksdiner dat
in het buiten van Skaugum op
enige afstand van Asker werd
gehouden.
Eisenhower zei te geloven dat
zijn regering de afgelopen acht
jaar heeft bijgedragen tot de
geestelijke, morele en materiële
kracht van de Verenigde Staten.
„Er was echter een onder
mijnende kracht, die onze as
piraties in andere banen wilde
leiden. De communistische be
weging maakt gebruik van het.
natuurlijke streven van allen
naar vrijheid en poogt eerder
de mens in slavernij te brengen
dan hem vrij te maken".
Eisenhower verklaarde dat de
afgelopen acht jaar vorderingen
zijn gemaakt op het gebied van
de buitenlandse politiek en de
fensie, op financieel en econo
misch terrein en dat in de Ver
enigde Staten zelf belangrijke
programma's zijn uitgevoerd.
Zoals bekend heeft Kennedy
gedurende de verkiezingscam
pagne voortdurend gezegd dat
het aanzien van de Verenigde
Staten in het buitenland is ver
minderd.
„Wij zijn onze verplichtingen
om bepaalde doelstellingen te
verwezenlijken nagekomen.
Daartoe behoren, zoals acht
jaar geleden reeds gezegdver
groting van de wederzijdse vei
ligheid. ontwikkeling van de
wereldhandel, het beëindigen
van de vijandelijkheden in Ko
rea, de vorming van een krach
tige afschrikwekkende macht,
het inbedwanghouden van de
inflatie-dreiging, vermindering
van de belastingdruk, het op
stellen van een effectief pro
gramma voor binnenlandse vei
ligheid, ontwikkeling en instand
houding van onze natuurlijke
hulpbronnen, het beperken van
de staatsbemoeienis met. de
landbouw, verbetering van de
diensten van het ministerie van
Arbeid en het beschermen van
de burgerlijke en sociale rech
ten".
Eisenhower deed een beroep
op iedere Amerikaan, „onver
schillig zijn politieke overta
king, te bidden voor een goede
gezondheid en wijsheid van de
nieuwe president, en succes bij
het oplossen van de problemen
waarvoor het land zich ziet ge
steld".
Eisenhower zei geenszins
te willen beweren dat alle
problemen zijn opgelost.
„Daar is de aanhoudende
communistische bedreiging
van de vrijheid van Berlijn,
de explosieve situatie in
Laos, de problemen die het
gevolg zijn van de commu
nistische penetratie in Cuba
en de vele vraagstukken die
de ontwikkeling van de nieu
we staten van Afrika met
zich brengt".
Terugkerend naar hetgeen in
zijn achtjarig presidentschap is
gebeurd merkte hij op dat „hoe
wel ongelukkig genoeg de com
munistische penetratie in Cuba
reëel is en een ernstig gevaar
vormt, door communisten over
heerste regimes in Guatemala
en Iran zijn verdwenen. De be
zetting van Oostenrijk is geëin
digd en de kwestie Triëst werd
geregeld".
„Ondanks de voortdurende
dreiging is West-Berlijn vrij
gebleven".
„Bij het treffen van regelin
gen voor wederzijdse veiligheid
zijn belangrijke vorderingen ge
maakt. De Zuid Oost-Aziatische
Verdrags Organisatie werd op
gericht, de N.A.V.O. is militair
versterkt en de organisatie van
Amerikaanse staten is verder
ontwikkeld als een instrument
voor inter-Amerikaanse samen
werking".
„Bij al hun acties zijn de
Verenigde Naties krachtig ge
steund, met name bij de ver
oordeling van de Chinese com
munisten wegens moord op
grote schaal op de bevolking
van Tibet, en van de wrede
Sowjet-onderdrukking van het
Hongaarse volk, evenals bij het
meer recente ontreden in Kon
go".
„De Verenigde Staten blij
ven streven naar vrede, vrij
heid en welvaart voor ieder".-
Eisenhower zei dat zijn rei
zen, en die van Dulles en Her-
ter ten doel hadden de zaak van
de vrede, vrijheid en het inter
nationale begrip te versterken.
„Het succes van deze reizen was
zó groot dat zij één van de be
langrijkste factoren waren die
de Sowjet-Unie deden besluiten
de topconferentie van 1960 te
torpederen".
Voor de eerste maal in de ge
schiedenis hebben de Verenigde
Staten in vredestijd een vol
doende grote militaire macht op
de been gehouden om vijande
lijke strijdkrachten van een
aanval te weerhoudenen zo
nodig te vernietigen. „Wij moe
ten niet terugkeren tot de psy
chologie van de „paniek-pro
gramma's" van het verleden,
toen elke communistische
schijnbeweging een panisch
antwoord ontlokte. De achter
stand in bommenwerpers waar
van enkele jaren geleden spra
ke was is altijd een fictie ge
weest, en de achterstand in ra-
ketwapens is naar alle waar
schijnlijkheid eveneens een fic
tie", aldus Eisenhower. Zoals
bekend zijn Kennedy en de
democratische partij van me
ning dat als gevolg van ondoel
matige planning en misplaatste
zuinigheid om de begroting in
evenwicht te houden de Ver
enigde Staten de komende ja
ren ten opzichte van de Sow
jet-Unie een achterstand op
het gebird van raketwapens zul
len heöben.
Maandag- 16 januari is het de
grote dag, dat de zilveren rijks
daalders de nieuwe weer
in ons land in omloop zullen
worden gebracht.
Op de Rijksmunt in Utrecht
wordt al lange tijd onder hoog
spanning gewerkt om de beno
digde muntstukken te vervaar
digen. Onze fotograaf, die er een
kijkje nam, maakte deze vier
stadia van de zilveren rijksdaal-
der-in-wording.
Boven links het gieten van de
baren zilver, die (foto rechts
boven) in de wals tot de ver
eiste dikte worden geplet. De
staven gaan dan de ponsmachine
in (foto links onder), waarna de
schijven zilver in een andere
machine „geslagen" worden tot
de eigenlijke rijksdaalders (foto
rechtsonder).
Uit gewoonlijk betrouwbare
bron in Malaga is vernomen, dat
in de afgelopen 24 uur veertig;
personen zijn gearresteerd, diej
beschuldigd worden van het ver-4
spreiden van propaganda tegen
de regering. Vier van hen zou
den vlugschriften op muren ge
plakt hebben.
Dit Is de titel van het nieuwe boek van
Dr. W. de Kok. Alles over zwangerschap,
geboorte, babyverzorging en klsuur-
opvoeding. Dit waardevolle boek (184
pagina's in fraaie omslag) krijgt U tan
geschenke bij aanschaffing van een
BABYSET DE LUXE <4
Het Belgische socialistische
Kamerlid Gailly heeft donder
dagmiddag de Belgische regering
er van beschuldigd „een plan te
hebben opgesteld om de overge
bleven punten van verzet in Bel
gië klein te krijgen".
Hij zeide dit naar aanleiding
van incidenten, die donderdag
middag in Charleroi zijn
woonplaats zijn ontstaan tus
sen stakers en rijkswachters.
De socialistische afgevaardig
de vroeg de minister van Bin
nenlandse Zaken, Lefèbvre, die
het bestaan van een dergelijk
plan ten stelligste ontkende, „on
middellijk in te grijpen om een
drama in Charleroi te voorko
men".
Volgens in Brussel ontvangen
berichten zijn in deze stad don
derdagmiddag de incidenten be
gonnen na een bijeenkomst van
de socialistische vakbond van
overheidspersoneel. De stakers
wilden na de vergadering een
stoet vormen, hetgeen echter
door .de rijkswacht werd verhin
derd.
Hierbij werd gebruik gemaakt
van twee waterkanonnen. Een
afdeling bereden rijkswacht voer
de een charge uit. Een deel van
de stakers vluchtte naar het ge
bouw van de socialistische be
weging, dat hierop gedurende
een uur door de rijkswacht werd
bewaakt. Uit de ramen werden
Een gebied van hoge luchtdruk
strekt zich uit van Duitsland
naar de Golf van Biscaje. Aan de
noordflank hiervan komen boven
de Britse eilanden krachtige zuid
westelijke winden voor waarmee
zachte lucht wordt aangevoerd.
Het front, dat de voorste be
grenzing van de lucht vormt,
strekt zich uit van de Noorse
VRIJDAG 13 JANUARI
Breskens
Terneuzen
Hansweert
Walsoorden
v.m.
10.24
10.59
11.39
11.49
n.m.
11.06
11.41
12.21
12.31
ZON
MAAN
op onder
op onder
Jan.
13
8.44 16.54
4.32 14.01
14
8.43 16.56
5.45 14.49
15
8.42 16.58
6.53 15.46
kust naar het Engelse Kanaal.
In onze omgeving beweegt dit
front zich slechts langzaam en is
weinig actief. In verband hier
mee zal het op de meeste plaat
sen droog weer zijn, terwijl de
zachtere lucht alleen tot de kust
provincies zal doordringen. In het
binnenland vindt met een ge
krompen wind nog aanvoer van
continentale lucht plaats zodat er
weinig verandering in de tempe
ratuur komt.
medegedeeld door het K. N. M. I.J,
te De Bilt,' geldig van vrijdag
ochtend tot vrijdagavond.
Op de meeste plaatsen droog.
Half tot zwaar bewolkt, maar
voetzoekers geworpen, terwijl de
rijkswachters werden uitge
jouwd.
Tegen zes uur donderdagavond
waren de toegangswegen tot het
plein, waar het gebouw staat,
door de rijkswacht afgesloten.
De stakers bevonden zich toen
nog steeds in het gebouw en op
de trottoirs.
Daarvóór hadden betogers
een aanval gedaan op een tram
in Charleroi. Zij vernielden de
ruiten. Bereden rijkswacht
greep in en ook hier werden
de waterkanonnen in werking
gesteld. Een officier van de
rijkswacht werd licht gewond.
Tot een nieuwe botsing
kwam het met betogers, toen
deze een houten optrekje,
waar de loten voor de Afri
kaanse loterij worden ver
kocht, in brand trachtten te
steken. De rijkswacht maakte
hier gebruik van traangasbom-
men.
Inmiddels heeft de Belgische
Kamer van Volksvertegenwoor
digers donderdagavond de be
handeling van de „Eenheidswet"
iin afwezigheid van minister
president Eyskens voortgezet.
'De Belgische premier werd tegen
zeven uur plotseling onwel. Hij
werd doodsbleek en verliet, on
dersteund door de ministers Gil-
son en Vandenboeynants, de ver
gaderzaal.
Later werd door twee artsen-
Kamerleden. die prof. Eyskens
onmiddellijk onderzochten, me
degedeeld. dat de Belgische rege
ringsleider oververmoeid is en
minstens gedurende het week
einde rust zal moeten houden.
Na het medisch onderzoek keer
de prof. Eyskens naar zijn wo
ning terug.
Op dat moment waren 118 van
de 133 artikelen van de „Een
heidswet" goedgekeurd.
In Wallonië hebben donderdag
in een aantal plaatsen stakers
weer getracht werkwilligen te
gen te houden. Een aantal sta
kers is gearresteerd. Van ernsti
ge incidenten is geen melding
gemaakt. Uit de Borinage en uit
een drietal plaatsen elders zijn
berichten over verdere sabotage
daden ontvangen.
In Luik hebben stakers een
„nieuw wapen" gebruikt in hun
strijd tegen het openen van de
warenhuizen. In de „Grand
Bazar" ontstond grote beroe
ring onder de winkelende da
mes doordat stakers een aan
tal witte muizen daar de vrij
heid gaven.
De Kamer van Volksvertegen-
op de meeste 'plaatsen droog.'woordigers besloot hedenmiddag
Plaatselijk mist. Zwakke tot ma
tige, in het Waddengebied tijde
li.ik vrij krachtige wind tussen
zuid en zuidwest. Dezelfde tem
peraturen als gisteren of iets
hogere.
opnieuw bijeen te komen. Het
debat ovpr de „Eenheidswei"
werd echter donderdagavond
voortgezet. Indien premier Eys
kens vandaag niet in de Karner
aanwezig kan zijn, zal de socia
listische fractie verder üitsteï
van de debatten eisen.
De voorzitter van de socialisti
sche partij, Collard, heeft er na
het vertrek van prof. Eyskens op
aangedrongen, dat de Belgische-
regeringsleider aanwezig zal zijn
bij het afleggen van de politieke
verklaringen, die vóór de stem
ming zullen worden afgelegd.
,Hij is de enige, die op de ver
klaringen kan antwoorden als
regeringsleider", aldus Collard,
die de hoop uitsprak, dat de on-
gesteldheid van de eerste minis-
ter van voorbijgaande aard zal
Zijn.
ALLE ARTIKELEN VAN
„EENHEIDSWET" GOED
GEKEURD
De Belgische Kamer van
Volksvertegenwoordigers heeft
donderdagavond de laatste va»
de 133 artikelen van de „Een
heidswet" goedgekeurd. De eind
stemming zal hedenmiddag wor
den gehouden.
De voorzitter van de Belgische-
socialistische partij, het Kamerlid
Collard, zal vóór de eindstem
ming een verklaring afleggen en
een aantal vragen aan de rege
ring stellen. Aanvankelijk eist»,
de socialistische leider, dat met.
de eindstemming zou worden ge
wacht tot minister-president
Eyskens weer in staat zou zijn
de Kamerdebatten hij te wonen.
Donderdagavond werd echter
vernomen, dat prof. Eyskens
minstens drie tot vier dagen vol
ledige rust moet nemen. De on
gesteldheid van de Belgische
regeringsleider, die twee jaar
geleden een lichte hartaanval
heeft gehad, werd niet ernstig
genoemd.
De vragen zijn thans door Col
lard schriftelijk ingediend. In
dien premier Eyskens vandaag
niet in de Kamer zal zijn en
dat is vrijwel zeker dan zal
het antwoord namens hem wor
den medegedeeld door vice-pre
mier Lefèbvre.
Aan de Kamerzitting van
heden gaat de vergadering van
de Waalse socialistische manda
tarissen in Namen vooraf, fn
politieke kringen wordt aan dc c
bijeenkomst voor het verdere
verloop van de stakingen in Bel
gië grote betekenis toegekend.
De Waalse socialistische vak
bond heeft donderdag besloten
voorbereidingen te treffen voor
hel stopzetten van de onder
houdswerken in de Borinage. Er
werden richtlenen opgesteld voor
de uitvoering daarvan. Een der
gelijk heshut werd eerder deze
week voor de Luikse industrie
genomen. Data zijn echter niet
bekend gemaakt.
