Na het Franse referendum
De toestand in Kongo
DE STAKINGEN
IN BELGIË
W eeroverzicht
KOOGWATER
WEERBERICHT
DINSDAG 10 JANUARI 1961
17e Jaargang Nr 5185
MINSTENS 25 DODEN
BIJ TREINONGELUK
IN SPANJE
KORTSTONDIG
OPROER IN
AMERIKAANSE
GEVANGENIS
BRITTEN IN
HECHTENIS GENOMEN
SPIONAGE IN
WEST-DUITSLAND
KONINKLIJKE FAMILIE
TERUG OP SOESTDIJK
STRAALJAGER
NEERGESTORT
Piloot gewond
Bescherm U tegen
Gasbrand
in Praag
«reet fitt/
Afscheiding van Noord-Katanga?
Bestrijding van sabotage
KATANGA
Vice-admiraal Propper
naar Nieuw-Guinea
vertrokken.
De Gaulle naar Algiers
RELLETJES
IN ZUID-RHODESIE
Franke, ing bij abonnement: Terneuzen
Directeur-Hoofdredacteur 1. van de Sande
Redactie-adres: Noordstraat 55—57
Administratie-adres: Smidswal
Telefoon 2073
Gironummer 38150
Abonnementsprijs: 6,— per kwartaal; per
maand ƒ2,— per week 48 ct. Losse nrs 9 ct.
.it i
Verschijnt dagelijks - Uitgeefster N. V v/h Firma P. J van de Sande. Ierneuzen
Advertentieprijs per mm 15 ct; minimum |er
advertentie 2,25.
Rubriek Kleine Advertenties (géén handels
advertenties): 5 regels ƒ1,Iedere regel meer
20 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of: Acfces
Bureau van dit Blad, 20 cent meer.
Inzending advertenties tot 's namiddags 2 our.
Voor het maandagnummer: zaterdags 10 u«r.
President De Gaulle verklaar
de tevreden te zijn over de resul
taten toen hij zich zondagavond
laat in zijn buitenverblijf te Co-
lombe-les-deux-Egiises te ruste
begaf.
In dit dorp werden 185 ja-
stemmen en slechts één neen-
stem uitgebracht. In vergelijking
met het referendum dat in 1958
De Gaulle aan de macht bracht,
was hier het aantal ja-stemmen
nu tien lager, terwijl het aantal
neen-stemmen ongewijzigd bleef.
De stemming op de eilanden
Wallis en Futuna leverde ook
slechts één neen-stem op, tegen
3.438 ja-stemmen.
Man verwacht dat De Gauile
nu spoedig zijn plannen voor
zelfbestuur in Algerië verder zal
uitvoeren en intussen zal pogen,
tot onderhandelingen met de
verzetsbeweging te komen.
De commentaren in de Franse
pers liepen nogal uiteen. De on
afhankelijke Combat noemde het
De nachtexprestrein van Va
lencia in Oust-Spanje en een
goederentrein zijn maandagoch
tend op een spoorwegkruispunt
in de buitenwijken van Barcelo
na op elkaar ingereden. T<<h min
ste 25 mensen zijn om het
leven gekomen en 24 gewond.
De bestuurders van beide loco
motieven vonden de dood.
Een functionaris van de spoor
wegen zei dat wellicht nog meer
slachtoffers tussen de ravage
van de eerste vier rijtuigen van
de exprestrein liggen. De be
stuurders van beide elektrische
locomotieven vonden de dood.
Alle leden van de voetbalclub
Espanol" uit Barcelona, die zon
dag in Valencia speelden en zich
in een slaapwagen in het achter-
te gedeelte van de trein bevon
den, waren ongedeerd.
Volgens een eerste onderzoek
zou het ongeluk te wijten zijn
aan het weigeren van de remmen
van de exprestrein.
In de „Easter State"-gevange-
nis in Philadelphia hebben dertig
tot langdurige gevangenisstraf-
ten veroordeelde gevangenen een
oproer ontketend en twee-en-half
uur lang twee gevangenbewaar
ders als gijzelaars vastgehouden,
alvorens zich over te geven. Bei
de gevangenbewaarders liepen
lichte steekwonden op.
De oproerige gevangenen
maakten, nadat zij uit hun cellen
waren losgebroken, zich van het
centrale gedeelte van de gevan
genis meester, die in een dicht
bevolkte wijk van de stad is ge
legen. De twee gevangenbewaar
ders hadden zij als gijzelaars
meegevoerd.
Nadat de gevangenis door hon
derden met geweren en gummi
stokken bewapende politie-agen-
ten was omsingeld, gaven de
muiters zich over en keerde de
rust weer.
In de „Eastern State"-gevan-
genis verblijven ongeveer 1200
gevangenen.
Britse autoriteiten hebben
zondag inhechtenisneming ge
last van vijf personen, onder
wie twee ambtenaren van het
ministerie van Marine en de
directeur van een onderneming,
wegens inbreuk op een wet op
de spionage. Het vijftal zou zich
tussen juni 1960 en januari 1961,
samen met onbekende perso
nen, schuldig hebben gemaakt
aan voor de staat, gevaarlijke
praktijken. Twee van de vijf
zijn vrouwen.
Voor het Westduitse hoogge
rechtshof in Karlsruhe is giste
ren een proces begonnen tegen
vijf personen die worden ver
dacht van spionage voor de
Sowjet-Unie.
Drie van hen worden bij ver
stek berecht. De twee verdach
ten die worden gevangen ge
houden zouden zich hebben
toegelegd op het verkrijgen van
gegevens over militaire oplei
ding en wapentechniek, en on
geveer 5.000 a 6.G00 microfoto's
aan hun opdrachtgevers heb
ben overhandigd.
resultaat van het referendum hammedaanse betogers, die de
een „bevestiging van het gezag
van De Gaulle", terwijl de pro-
communistisehe Liberation in de
uitslag een „ernstige waarschu
wing voQr De Gaulle" zag. Het
communistische blad l'Humanité
schreef, dat het staatshoofd
„niettegenstaande de steun van
de reactionaire krachten, in
stemmenaantal en percentage
achteruit is gegaan".
Toen de algemene afgevaardig
de van o franse rcgerh.g
in Algerië. Jean Morin, bekend
maakte dat dit gebied ja had ge
stemd, zei hij dat het gedurende
de drie dagen van het referen
dum rustig in Algerië was ge
weest „met uitzondering van ver
scheidene hevige, doch plaatselij
ke botsingen, die uitgelokt waren
door de FLN". Volgens onoffi
ciële berichten zijn in drie ge
noemde dagen ongeveer veertig
mensen om het leven gekomen,
van wie 23 op zondag,
DE EINDUITSLAG
IN ALGERIË
De officiële einduitslag van de
volksraadpleging in Algerië is:
1.747.529 „ja*' en 782.056 „neen
stemmers.
Van de 4.414.636 in Algerië in
geschreven kiezers hebben er
2.639.494 gestemd. Het aantal
geldige stemmen bedroeg
2.529.481. Hieronder waren dus
1.747.529 „ja"- en 782.056 „neen'-
stemmen.
Officieus wordt medegedeeld
dat 59.37 procent der kiesge
rechtigden heeft gestemd. 68.8
procent hiervan stemde „ja" en
30.8 procent „neen".
In Algerië heeft 59.79 procent
der kiesgerechtigden zijn stem
uitgebracht. Van hen stemde
69.08 procent „ja" en 30.32 pro
cent „neen".
Van het totaal aantal inge
schreven kiezers heeft 39.58 pro
cent „ja" gestemd, 17.72 „neen"
en 42.(0 pi(joem neett zien van
stemming onthouden of een on
geldige stem, uitgebracht.
ONGEREGELDHEDEN IN
BATNA
In het honderd kilometer ten
zuiden van Constantine in Alge
rië gelegen Batna zijn maandag
ochtend wanordelijkheden ver
oorzaakt door honderden Mo-
groen-witte vlag der opstande
lingen meevoerden.
Verscheidene huizen werdén
geplunderd en twee auto's wer
den met stenen bekogeld.
De demonstranten werden ver
scheidene malen door de orde
troepen verstrooid, doch even
zovele malen vormden zij nieuwe
betogende groepen.
In Frans Somaliland werden
14.902 stemmen uitgebracht.
14.120 kiezers stemden „ja" en
782 „neen".
ONGEREGELDHEDEN IN
BOUFARIK
In Boufarik, 40 km ten zuid
oosten van Algiers, hebben
maandag ordetroepen het vuur
geopend op Mohammedaanse be
togers, na afloop van een begra
fenis van een in Algiers over
leden Mohammdaan, die bekend
was om zijn activiteit in een op
standelingengroep.
800 Mohammedanen, die dé
vlag van de F. L. N. meevoerden,
hadden het stoffelijk overschot
van de Mohammedaan naar de
begraafplaats begeleid. Na de
begrafenis kwamen de betogers,
die luidkeels een „Mohamme
daans Algerië" eisten, in botsing
met de ordetroepen.
Een Mohammedaan werd ge
dood en een Europeaan gewond.
Gisteravond even na zeven
uur is de regerings-Friendship
met aan boord de Koningin,
Prins Bernhard en de Prinses
sen Irene en Marijke op Soes-
terberg geland. De leden van
het koninklijke gezin keerden
terug van een wintersport
vakantie in Lech am Arlberg.
Gistermiddag is een P. 84 F.-
Thunderstreak van de Neder
landse luchtmacht, die was op
gestegen van de vliegbasis Vol-
kel, neergestort in de omgeving
van Bremen in Duitsland. De
piloot heeft zich kunnen redden
met zijn valscherm. Hij is met
niet-ernstige verwendingen op
genomen in een ziekenhuis te
Geestemünc'e. Naar het wrak
van het vliegtuig wordt nog ge
zocht. Het is waarschijnlijk er
gens in 't gebied van de Wezer-
monding in het water terecht
gekomen.
De piloot die de machine be
stuurde was de eerste-luitenant
Th. Groothof uit Eindhoven.
De oorzaak van het ongeluk is
nog onbekend.
i Adv.)
Volgens berichten die de
V. N. in Leopoldstad bereiken
zouden groepen militairen
aanhangers van de gevangen ge
zette voormalige premier Loe-
moemba in het gebied van
Manono, een centrum voor tin
winning in Noord-Katanga, zijn
Naar in Brussel wordt ver
nomen heeft de Belgische rege
ring besloten eenheden van het
leger in gereedheid te houden
onr onmiddellijk de mijnen, nie-
taalfabrieken en hoogovens i
liet Luikse industriegebied te be
zetten, indien de stakingsleiders
hun dreigement zouden uitvoe
ren de outillage onbruikbaar te
maken en de vuren in de hoog
ovens te doven.
Volgens niet-bevestigde be
richten zijn verdere eenheden
van de Belgische Navo-strijd-
krachten in Duitsland terugge
roepen en die mei de bewaking
van vitale bedrijven en verkeers
knooppunten zullen worden be
last.
De vorige week is in Brussel
reeds van regeringszijde medege
deeld, dat ruim 2000 Belgische
militairen, die in West-Duitsland
zijn gestationeerd, voor deze taak
zijn ingeschakeld. Het middel
van „het staken der onderhouds
werken" is maandag twee keer
ter sprake gebracht door de
Luikse stakingsleider André
Renard, adjunct secretaris-gene-
ral van het A.B.V.V.
„Wij weten wat dit besluit zou
betekenen", riep hij uit in het
fabrieksstadje La Louvrière tij
dens een toespraak tot naar
schatting 30.000 stakers. „Wij
zullen de plaatsen uitkiezen waar
wij dit middel zullen toepassen
en wij weten ook hoe."
Nóch hier, noch in zijn rede
voor naar schatting .8.000 sta
kers eerder op de dag in Hoei
in dé Belgische Ardennen ging
hij echter nader op deze- maat
regel in, die minstens een half
afkeurend over de staking uitge
laten.
„Als u het kon overdoen, zou
u dan weer gaan staken", vroeg
Renard aan de menigte. Een
donderend „ja" was het ant-
opgedoken. Zij kwamen klaar
blijkelijk uit de oostprovincie of
Kivoe. Deze provincies worden
door aanhangers van Loemoem-
ba beheerst. De bevolking van
Noord-Katanga, voornamelijk
bestaande uit Baloeba die tegen
het regime van president Tsjom-
be zijn, zou de militairen goed
hebben ontvangen.
Overigens doen in Elisabeth-
stad, de hoofdstad van Katan
ga, geruchten de ronde dat de
leiders van de partij „Baloeba-
kat", welke Tsjombe vijandig is,
een afzonderlijke regering voor
Noord-Katanga willen vormen
met als hoofdstad Manono.
liepen zonder incidenten van be
tekenis.
De Belgische regering heeft
op een nachtelijke vergadering
zoals minister-president Eys-
kens mededeelde „maatrege
len getroffen tegen de golf van
misdadige sabotagedaden en aan
slagen in sommige streken van
het land, die volgens een stelsel
matig en vooraf beraamd plan
worden uitgevoerd".
Deze vergadering was nog in
Brussel aan de gang, toen ver
sterkingen van het leger en de
rijkswacht begonnen met het leg
gen van een kordon rondom de
stad Bergen.
Stakers uit de Borinage had
den zich opgemaakt overvallen
te plegen op het station en ande
re openbare gebouwen.
Enkele honderden wisten on
danks de veiligheidsmaatregelen
in de stad door te dringen. Voor
het hoofdpostkantoor en het
station kwam het tot schermut
selingen. Traangasbommen en
schoten in de lucht door militai
re wachtposten kwamen er aan
te pas om de betogers uiteen te
drijven. Volgens officiële berich
ten is er één lichtgewonde.
In Charleroi werd maandag
eveneens een grote betoging ge
houden, waaraan meer dan
20.000 stakers deelnamen. De be
togers deden aanvallen op de ge
bouwen van twee plaatselijke
bladen, waarvan vele ruiten wer
den ingegooid. Volgens oficiële
jaar verdere gedwongen werk- j mededelingen werden in Bergen
loosheid onder de arbeiders zou 1 oen honderdtal betogers en in
betekenen.
Anderzijds echter bevestigde
Renard met nadruk, dat onder
handelingen of een compromis op
basis van de „Eenheidswet" on
aanvaardbaar zijn. „Ons doel
blijft intrekking van dit wets
ontwerp. Weest niet bang, wij
zullen overwinnen".
Beide massa-betogingen ver-
Charleroi een dertigtal gearres
teerd.
De sabotagedaden van de afge
lopen dagen zijn gepleegd op
spoorlijnen in het Luikse, waar
maandag weer een rijtuig uit de
rails liep zonder dat er persoon
lijke ongelukken gebeurden, op
het hoogspanningsnet van de
provincie Luik waarbij dyna
miet werd gebruikt om een grote
mast op te blazen, die echter
door een toeval overeind bleef
en op de wegen.
Volgens een officiële medede
ling zijn de afgelopen dagen in
het zuiden van België bijna 70
auto's verongelukt als gevolg
van wegversperringen en op de
wegen gestrooide „kraaien
poten" - vierpuntige stukken
ijzer. Een inzittende werd hierbij
gedood en bijna 40 personen lie
pen min of meer ernstige ver
wondingen op.
In de Borinage heeft zich
maandag na de schermutselingen
in Bergen geen ernstig incident
voorgedaan. Hier en in „het cen
trum" liggen de wegen vrijwel
verlaten. Op strategische punten
staan posten van de rijkswacht
opgesteld, doch van militair ver
keer is weinig of niets te mer
ken. In de dorpen en fabrieks-
stadjes zijn de meeste winkels
gesloten. Bij fabrieken, mijnen en
stations houden stakingsposten
in geïmproviseerde tentjes de
wacht. Overal heerst een sfeer
van verlatenheid.
In scherpe tegenstelling hier
mede stond maandag de betoging
in het 25.000 inwoners tellende
La Louvière, waar een menigte
van naar schatting 30.000 sta
kers uit de omgeving op de been
was om te luisteren naar de sta
kingsleider A. Renard. Het
marktplein was te klein voor
deze massale betoging en tot in
de zijstraten stonden stakers te
luisteren.
In een tocht door de hoofd
straat voerden zij behalve de ge
bruikelijke spandoeken aan gal
gen hangende poppen mee, die
premier Eyskens en kardinaal
Van Roey voorstelden.
De Belgische aartsbischop
heeft zich in een boodschap tot
woord. In de hoofdstraat waren
de luiken van de winkels geslo- Deze regering zou dan pro-Los
ten. Waar luiken ontbraken m°emba zijn.
stond met grote letters aange-1 Voorts gaan hardnekkige ge
plakt „Gesloten". De betoging ruchten dat kolonel Moeboctoe
werd echter niet door incidenten ee.n llieu™ poging zal doen om
zyn macht m de provincie Ki
voe te herstellen.
van enige betekenis gevolgd.
Terwijl in het Waalse gedeelte
van België de stakingsposten
zich krachtiger gaan verzetten
tegen werkhervatting, het toe
zicht van rijkswacht en militai
ren scherper wordt en de rede-
Opstandige Baloebakrijgers
hebben op de weg van Albert-
stad naar Boudewijnstad, op
circa 400 km ten noorden van
voeringen tot de stakers vooralElisabethstad, een dorp aange-
het aspect van de „achterstellingvallen en in brand gestoken.
van Wallonië" onderstrepen,
neemt de staking in Vlaanderen
volgens officiële gegevens steeds
meer af. Ook in Antwerpen gaan
elke dag meer arbeiders aan het
werk, hoewel zowel bij dë open
bare veroversdiensten als bij het
onderwijs de staking vrijwei on
verminderd voortduurt. Het af
gelopen weekeinde liepen 48 zee
schepen de haven binnen en werd
het vertrek van 28 schepen ge
meld. Ongeveer veertig procent
van de havenarbeiders is weer
aan het werk gegaan.
De Belgische minister van
Financiën, Van Houtte, heeft
maandag op zijn maandelijke
persconferentie verklaard, dat hij
nog geen schatting kan geven
van de schade, die de stakingen
voor België met zich meebren
gen.
Hij deelde voorts mede, dat het
jaar 1960 voor België economisch
gezien „fundamenteel goed" was.
De overvloedige muntreserves en
het stabiele prijsniveau hebben
van de frank een „technisch zeer
sterke munt gemaakt, zei hij.
De waarde van de nationale
produktie was in 1960 ongeveer
620 miljard frank en het natio
naal inkomen 494 miljard frank,
23 miljard meer dan in 1959. In
1959 was België van de zes lan
den van de Europese gemeen
schappen het land met het hoog
ste nationale produkt per inwo
ner en het hoogste bedrag, dat
per inwoners werd besteed aan
verbruiksgoederen. Het afgelo
pen jaar is België echter voorbij
gestreefd door West-Duitsland,
Een dorpeling werd gedood, de
anderen zijn het oerwoud in ge
vlucht.
De Katangese gendarmerie
heeft de aanvallers verjaagd.
Bij het industriecentrum Loe-
boedi, op ca 400 km ten noord
westen van de hoofdstad van
Katanga, is een trein ontspoord.
Bijzonderheden zijn nog niet
bekend
Enkele dagen geleden is brand
uitgebroken in de plaatselijke
gasfabriek van Praag. Politie,
brandweer en andere hulptroe
pen begonnen onmiddellijk met-
het blussingswerk, dat in dit
geval extra moeilijk was.
O.m. wierp men met helicopters
zakken cement in (1e laaiende
gashouder.
Vóór zijn vertrek naar Biak
heeft de voorzitter van het comi
té van verenigde chefs van sta
ven, vice-admiraal H. H. L. Pröp-
per op Schiphol in antwoord op
een desbetreffende vraag tegen
over het A.N.P. met nadruk mee
gedeeld: „Wij ontkennen perti
nent. dat onze krijgsmacht op
Nieuw-Guinea op vyelke wijze
dan ook provocerend optreedt
dan wel agressieve bedoelingen
heeft tegenover Indonesië of wel
ke andere natie dan ook."
Evenmin kon de vice-admiraal
in de aanwezigheid van een Ne
derlandse krijgsmacht op het
■eiland een provocatie zien. „Deze
krijgsmacht wordt daar uitslui
tend gebruikt voor de bescher
ming van dit gebiedsdeel en ten
einde de verdere rustige ontwik
keling van Nieuw-Guinea moge
lijk te maken", zo vervolgde hij.
„En in het begrip bescherming
zit automatisch opgesloten het
afslaan van aanvallen, die welke
natie dan ook op het eiland zou
pogen te ondernemen."
Vice-admiraal Pröpper zal
waarschijnlijk op 26 januari naar
Nederland terugkeren.
Generaal De Gaulle is van
plan naar Algerië te gaan om 'n
nieuwe actie op touw te zetten
voor onderhandelingen met de
verzetstrijders die vóór juli tot
vrede moeten leiden, zo is giste
ren van officiële zijde in Algiers
vernomen.
Men verwacht dat De Gaulle
deze maand of begin februari in
Algiers zal aankomen.
Negers hebben in het afgelo
pen weekeinde in Salisbury, de
hoofdstad van Zuid-Rhodesië,
en in Boelawajo met stenen
geworpen naar door Euro
peanen bestuurde auto's. In één
geval sloegen de Afrikanen met
stokken op een auto. In andere
gevgllen poogden zij auto's
tegen te houden.
De politie heeft (nog) geen
arrestaties verricht. Zij stelt
thans een onderzoek in.
In ditzelfde gebied vonden in
juli en september j.l. ook wan
ordelijkheden plaats.
Zaterdagavond wierpen negers
iets buiten Boelawajo stenen
naar door Europeanen bestuur
de auto's, die op de hoofdweg
aldaar voorbijreden. Hierbij
werd een Europeaan licht ge
wond.
DODELIJK ONGEVAL
Te Franeker is gistermiddag
de aldaar wonende 66-jarige P.
Keuning, toen hij op zijn fiets
de weg overstak zonder voldoen
de op het verkeer te letten, door
een auto gegrepen. Hij liep een
zware schedelbasisfractuur op
en was vrijwel op slag dood.
MEER WIND.
Een depressie, die in vier dagen
met een gemiddelde snelheid van
75 km per uur van de Stille
Oceaan over het Amerikaanse
continent en de Atlantische
Oceaan trok, was maandagavond
DINSDAG 10 JANUARI
v.m.
n.m.
Breskens
7.01
7.33.
Terneuzen
7.36
8.08
Hansweert
8.16
8.48
Walsoorden
8.26
.8.58
het Belgische volk vóór Kerstmis aldus de minister.
6 iv"! "SJAhu i i-uWkiit
ZON
MAAN
op
onder
op
onder
Jan.
10
8.45
16.50
1.35
12.38
11
8 45
16.52
2.06
12.52
12
8.44
16.53
3.18
13.24
13
8.44
16.54
4.32
14.01
bij de westkust van Ierland aan
gekomen.
De oostwaartse beweging werd
aldaar echter vertraagd en het
laat zich aanzien, dat de komen
de 24 uur de kern van deze
depressie ons land nog niet zal
passeren.
De wind wakkert echter tot
krachtig en langs de kust, moge
lijk tot stormachtig aan tussen
zuid en zuidwest, maar zal na de
frontpassage waarschijnlijk niet
verder dan tot zuidwest ruimen.
De aangevoerde lucht blijft zacht
voor de tijd van het jaar. Af en
toe zal er enige regen vallen.
medegedeeld door het K. N. M. I.
te De Bilt, geldig van dinsdag
ochtend tot dinsdagavond.
Af en toe regen.
Half tot zwaar bewolkt met af
en toe regen. Matige tot krach
tige, langs de kust van Holland
en Zeeland tijdelijk harde wind
tusen zuid en zuidwest. Weinig
verandering in temperatuur.
