ziv
"1
J
Het verloop van bet referendum
in Algerië
Twintig dagen stakingen in België
De toestand in Laos
W eeroverzicht
anaf 9 uur
31
B
eubelen
.1
B
TERJNEUZEN
elpt,
Philips
Staat een militair conflict voor de deur?
HOOGWATER
ZON- cii MAANSTANDEN
WEERBERICHT
vordt bezorgd
m m
"NHANDCl
Stationswec 38
'JESSmCE
Ontstellende chaos
in Luikse binnenstad
m
Saterdag 7 januari 1961
ste hoeveelheid
schtstreeks in Uw tank
meer met bus of kan
rs door U af te lezen
geijkte vloeistofmeter
5P
frankering bil abonnement: Terneuzen
Directeur-Hoofdredacteur 1. van de Sande
Redactie-adres: Noordstraat 5557
Administratie-adres: Smidswal
Telefoon 2073
Gironummer 38150
Abonnementsprijs: ƒ6,— per kwartaal; per
maand ƒ2,per week 48 ct. Losse nrs 9 ct.
DE VRIJE ZEEU
i
MAANDAG 9 JANUARI 1961
17e Jaargang Nr 5184
Verschijnt dagelijks Uitgeefster N. V v/h Firma P. J. van de Sande, Terneuzen
Advertentieprijs per mm 15 ct; minimum pee
advertentie 2,25
Rubriek Kleine Advertenties (géén handels-
advertenties): 5 regels f 1.—Iedere regel meer
20 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of: ArJres
Bureau van dit Blad, 20 cent meer.
Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur.
Voor het maandagnummer: zaterdags 10 but.
Het referendum in Algerië, dat
drie dagen heeft geduurd, is
zondagavond geëindigd, met een
dodenlijst van vijf-en-twintig
personen in afzonderlijke inci
denten, doch zonder het bloed
vergieten op grote schaal dat zo
wel de Europeanen als dé Alge
rijnen hadden gevreesd.
Ondanks het feit dat de Alge
rijnen zich zondag in de grote
steden van stemming onthielden
en do meeste Europeanen naar
verwachting „neen" zullen heb
bes gestemd, voorspelt men toch
een meerderheid van ja-stem
mers, waardoor president De
Gaulle zal worden gesterkt in
zijn» plannen ten aanzien van
Algerië.
Uit de meeste Algerijnse ste
den werd een geringe deelname
aan de volksstemming gemeld,
onder een kalme situatie. Doch
in Tiaret, 300 km ten zuidwesten
van Algiers, werden vijf Algerij
nen gedood en ongeveer dertig
gewond, toen Franse troepen het
vuur openden op demonstranten,
die de vlag der opstandelingen
meevoerden. Vier of vijf Franse
militairen zouden zijn gewond.
In Algiers vervaagde in de
loop van de middag de vrees
voor een gewelddadige optreden
van extremistische Europeanen
en een inval van betogende Mo
hammedanen in de Europese
woonwijken. De stemming ver
liep langzaam en traag onder de
massale voorzorgsmaatregelen
die voor de veiligheid waren ge
troffen. In en rondom de stad
zouden zich ongeveer 40.000 man
aan troepen en politie hebben be
vonden.
De opdracht der opstandelin
genleiders aan de Algerijnse be
volking om de stemming te boy
cotten die in de eerste twee dagen
op het platteland grotendeels
werd genegeerd, werd zondag in
twintig grote steden op grote
schaal opgevolgd.
De Europeanen, die naar ver
wacht wordt met een overgrote
meerderheid „neen" zullen heo-
ben gestemd, gingen volgens of
ficiële berichten in „normale"
sterkte ter stembus.
Behalve in Tiaret hebben zich
ook incidenten voorgedaan in
Sid-Bel-Abbas, waar zaterdag
avond drie doden vielen, tben
een patrouille van het Vreemde
lingenlegioen het vuur opende op
demonstranten die de opstande-
lingenvlag op monumenten wil
den hijsen, en in Aflou, waar za
terdag een korporaal en ongeveer
tien Algerijnen gedood werden
tijdens een botsing tussen beto
gers en militairen.
Bij een vechtpartij tussen
Franse militairen en Mohamme
daanse opstandelingen die een
stembureau te Trezel tussen Tia-
In het kleine dorpje Merade
brengen Moslem-vrouwen haar
stem uit. Baby maakt op de
arm van moeder 't historische
moment mee.
ret en Aflou aanvielen, kwamen
zondag vijf mensen om het le
ven en werden 37 gewond.
Te St. Arnaud in het oosten
van Algerië kwamen een viertal
Mohammedanen om doordat
Franse troepen in actie kwamen
tegen een groep betogers met de
vlag van de Algerijnse opstande
lingen.
eerste uitslagen in
algerië.
De uitslagen van de eerste
grote stad in Adgerië, Sidi Bel
Abbas, tonen aan dat van de
51.795 stemgerechtigden slechts
16.719 op de stembureaus zijn
verschenen. Van dezen stemden
13.229 „neen" en 3.167 „ja", ter
wijl 323 ongeldige stemmen wa
ren.
In deze stad, waar het hoofd
kwartier van het Vreemdelingen
legioen is gevestigd, hadden in
september 42.099 van dé toen
53.383 stemgerechtigden hun
I stem uitgebracht en 40.865 stem-
I den toen .„ia".
Toon een half miljoen stemmen
waren geteld, was het percentage
van „ja"-stemmen in Algerië
73.8 procent.
EINDUITSLAG
IN FRANKRIJK GEHOUDEN
REFERENDUM.
Volgens het officiële einclresul-
i taat hebben in de negentig de
partementen <n Frankrijk
15.198.714 kiezers zich vóór de
Algerijnse politiek van presi
dent De Gaulle uitgesproken, en
8.996.322 kiezers tegen.
In een straat in het centrum
van Luik gooit hier een staker
'n traangasgranaat terug naar
een rij gendarmes.
SOW JET-NOTA
AAN NEDERLAND
De minister van Buitenlandse
Zaken van de Sowjet-Unie, Sobo-
lev, heeft zaterdag aan de Neder
landse ambassadeur in Moskou,
de heer H. A. Helb, een nota
overhandigd waarin gewaar
schuwd wordt tegen de aanwe
zigheid van Amerikaanse atoom
wapens in Nederland, zo heeft
persbureau Tass gemeld.
„Door toe te l.den, dat Ameri
kaanse atoomwapens worden op
geslagen, stelt de Nederlandse
regering het Nederlandse volk
voor een geweldig risico en
brengt zij de veiligheid van het
Nederlandse volk en de zaak van
de vrede in gevaar", aldus wordt
in de nota onder meer opge
merkt.
In de nota wordt voorts ge
zegd, dat, wanneer Nederland in
een eventuele atoomoorlog als
atoombasis fungeert, vergel-
dingsaanvallen met atoomwapens
niet kunnen worden ontgaan.
Ghana heeft er tijdens de be
raadslagingen der Afrikaanse
conferentie, die thans te Casa
blanca wordt gehouden, in toe
gestemd zijn troepen in Kongo
aan het opperbevel der V. N. te
onttrekken.
COMMUNISTISCHE
PARTIJ IN PERU
VERBODEN
Nadat de senaat van Peru het
wetsontwerp tot het verbieden
va» de communistische partij had
aastgenomen, heeft ook het Huis
va» Afgevaardigden het goedge
keurd met 72 tegen 37 stemmen,
na een opgewonden vergadering
va» zestien uur. De wet verbiedt
alle communistische en andere
„subversiviteit" en stelt over
treding strafbaar met gevange
nisstraffen van twee tot zeven
jaar.
CUBA
De president van de Bank van
Cuba, dr. Ernesto Guevara, heeft
voor radio-Havanna verklaard
dat „de kranten wat overdrijven"
wanneer zij schrijven 'dat een
Amerikaanse invasie op handen
is.
De Verenigde Staten bereiden
zich voor" op een invasie en wij
stelten dit aan de kaak aldus dr.
Guevara. „Maar wij hebben op
dit punt geen nieuwe inlichtingen
ontvangen", zo voegde hij hier
aan toe.
Dr. Guevara wees op het ge
vaar van een vermindering van
de produktie als gevolg van dé
mobilisatie en waarschuwde dat
deze tot niets zou teruglopen
wanneer de mobilisatie een jaar
zou duren.
De centrale weg die van oost
naar west over Cuba loopt is ge
reed om te worden ondermijnd,
aldus automobilisten die uit de
provincie Oriënte naar Havanna
zijn gekomen.
In Oriënte, waar Fidel Castro
de opstand tegen Batista begon,
is een grote troepenmacht onder
leiding van de minister van De
fensie, Raul Castro, geconcen
treerd. Kennelijk wil de Cubaan
se staf een basis vormen waarop
men kan terugvallen wanneer
Havanna zou worden bezet.Ove-
rigens zijn in de gehele stad de
woorden van Fidel Castro aan
geplakt dat Havanna huis voor
huis zal worden verdedigd.
De stakingen in België gaan
de derde week in, zonder dat er
ook maar één openbare verkla
ring een aanduiding inhoudt, dat
een spoedig einde in zieht is.
Terwijl de Belgische regering
zondagochtend aankondigde, dat
„talrijke tekenen in het land wij
zen op een uitgesproken neiging
tot werkhervatting", deelde het
Algemeen Belgisch Vakverbond
in het weekeinde mede, dat het
de vaste wil heeft de strijd voort
te zetten. De Belgische socialis
tische partij bevestigde in de loop
van zaterdag haar „solidariteit
met de staking" er op wijzend
dat het A. B. V. V. verantwoor
delijk vcor de acties is en deed
daarnaast een oproep tot de ar
beiders „kalm en koelbloedig" te
blijven.
De kwestieNw-Guinea.
Russische wapenleveringen
aan Indonesië.
De Indonesische militaire atta
ché te Bonn heeft zaterdag mei! >-
gedeeld, dat de overeenkomst
tussen Rusland en Indonesië
voorziet in een wapenleverantie
door
waarde van 300 a 100
dollar.
De Indonesische attaché te
Bonn, kolonel Pandjaitan, zeide.
dat de overeenkomst is getekend
door generaal Nasufion en een
Volgens de laatste in Vientia
ne ontvangen berichten hebben
de troepen van generaal Phoemi
Nosavan hun opmars naar de
strategische „Vlakte der Krui
ken" in het noorden van Midden-
Laos gestaakt.
Twee colonnes, uitgerust mot
artillerie en tanks, rukten naar
deze vlakte op, sinds zij een week
geleden door de troepen van kapi
tein Kong Lae en de Pathet Lao
werd veroverd.
Eén der colonnes heeft stellin
gen betrokken aan de rivier de
Lik, 65 kilometer ten noorden
van Vientiane. Het doel van deze
uitvloeisel is van een Russische
toezegging, gedaan in 1958,
waarvan toentertijd echter geen
gebruik is gemaakt (de opstan
den in Indonesië begonnen in dat
jaar).
„De Indonesische regering kan
volgens de thans gesloten over
eenkomst alle soorten militaire
Rusland aan Indonesië teruitrusting kopen voor land-, zee-
nnn - 'en luchtmacht. Indonesië zal een
300 a 100 miljoen opgave moeten samenstel]en yan
wat het wenst aan te schaffen",
aldus Pandjaitai}.
Hij zeide verder, dat Nederland
de laatste maanden lange-afstand
bommenwerpers, 350 man lucht-
maehtlroepen en een bataljon
infanterie naar Nieuw-Guinea
heeft gezonden. „Wat is hiervan
de bedoeling?"
Nederland beschouwt nog steeds
de gezamenlijke verklaring, af
gelegd door premier Chroesjtsjef
colonne is het 100 km meer naar en president Soekarno van Indo-
het noorden gelegen Vangvieng,nesië op 28 februari 1960, als van
dat door Russische vliegtuigen i toepassing op de Nieuw-Guinea-
voor het afwerpen van voorra- kwestie, aldus een woordvoerder
den wordt gebruikt. De tweede van het Nederlandse ministerie
colonne, die vanuit Loeang Pra- van Buitenlandse Zaken,
bang in zuidelijke richting op- De woordvoerder zei dit in
trok heeft halt gehouden aan de antwoord op vragen betreffende
weg van PhoeKooen, 50 km ten berichten uit Bonn, volgens wei
westen van de „Vlakte der Krui- Ue de Indonesische militaire at-
ken". taehc aldaar, kolonel Pandjaitan,
j verklaard zou hebben dat op elk
De pro-communistische troe- ogenblik" een militair konflikt
pen, die de vlakte en de daarop met. Nederland zou kunnen uit
gelegen strategische luchtbases breken of een invasie in dit ge-
bezet houden, hebben zaterdag bied kon beginnen,
een rechtstreekse verbinding In de Russisch-Indonesische
over de weg tot stand gebracht verklaring, uitgegeven na een
met Noord-Vietnam, na de ver- bezoek van 12 dagen aan Indone-
overing op donderdag van de stad sië door premier Chroesjtsjef,
Ban Ban. i zetten beide staatslieden uiteen
dat zij tegen het gebruik van ge
weld waren bij de oplossing van
bestaande geschillen.
De woordvoerder van het mi
nisterie verklaarde desgevraagd,
dat Nederland reeds lang op de
hoogte was met het feit, dat de
Sowjet-Unie Indonesië steunt in
haar aanspraken op Nederlands
Nieuw-Guinea.
Kolonel Pandjaitan zeide te
Bonn nog:
„Een militair conflict tussen de
Indonesische en de Nederlandse
strijdkrachten staat voor de deu,r,
als de Nederlanders voortgaan,
ons in dit gebied uit te dagen.
Men kan er zeker van zijn, dat
er van onze kant niets zal gebeu
ren. Wij hebben steeds, door mid
del van de V. N. en op andere
manieren getracht, het geschil
tot een oplossing te brengen.
Maar Indonesië is geen land dat
elke vorm van intimidatie en uit
daging kan aanvaarden van een
land, dat wij in de gelegenheid
hebben gesteld, een bijdrage te
leveren voor een oplossing."
De woordvoerder van liet Ne
derlandse ministerie van Buiten
landse Zaken verklaarde nader,
dat zijn opmerkingen vooral be
trekking hadden op de interrup
tie van de Sowjet-premier op de
receptie te Moskou, n.l. dat de
Nederlanders spoedig Nieuw-
Guinea buiten hun koninkrijk
zouden moeten laten.
KRITIEK VAN C. N. V.
OP STAKING IN BELGIE
Het Christelijk Nationaal Vak
verbond heeft in zijn officiële
orgaan „De Gids" de stakings
actie in België ongeoorloofd ge
noemd. Dit was een politieke
staking, aldus het C. N. V., waar
bij men van socialistische zijde
het openbare en bedrijfsleven
plat legde, omdat men politieke
bezwaren had tegen het optreden
der regering. Een vakbeweging,
die dit propageert, toont geen
vakbeweging te zijn, zo meent
het C.N.V.
Het verbond noemt de staking
een aanslag op het volksleven.
„Een greep naar de strot van het
volk" noemt het verbond onduld
baar. Een vakbeweging die daar
aan meewerkt, toont, naar zijn
mening, een vijand van het volk
te zijn.
Het feit dat de socialistische
stakers ook met het wapen van
terreur werkten en zelfs Neder
landse spoormannen die hun
plichten deden, molesteerden,
toont, aldus het C. N. V., hoezeer
de Belgische socialistische vak
beweging communistische ten-
denzen heeft.
De Chr. Volkspartij sprak met
nadruk alle geruchten over po
litieke onderhandelingen „of een
wijziging van de regering" tegen,
nadat een aantal Katholieke bla
den zaterdag de mogelijkheid had
besproken van nieuwe verkiezin
gen in België, echter te houden
nadat de „Eenheidswet" het par
lement zal zijn gepasseerd.
Dit weekeinde is het tweede
slachtoffer van de stakingen
overleden. Het is een 31-jarige
Luikse arbeider Laurent Robber,
die vrijdag in Luik bij de oproe
rige betogingen door een kogel
werd gewond. Hij laat een vrouw
en een kind achter. Het onder
zoek van de regering naar de
dader is nog niet afgesloten.
In de nacht van zaterdag op
zondag zijn in de omgeving van
Luik talrijke sabotagedaden ge
pleegd met het doel het verkeer
te belemmeren. Zo werd de
spoorlijn tussen Luik en Namen
opgeblazen. Bijzonderheden over
deze aanslag zijn nog niet mede
gedeeld.
Het treinverkeer tussen Luik
en Verviers werd zaterdag al ge
stremd doordat een trein in een
tunnel als gevolg van sabotage
uit dé rails liep.
Bij Verviers werd een autobus
uit een voorbijrijdende auto be
schoten. Niemand werd gewond.
In de Borinage werd in de nacht
van zaterdag op zondag een aan
tal ruiten ingegooid, onder meer
van een gebouw van de „Société
Général" en van een school.
In deze streek werd zaterdag
nacht weer een aantal wegver
sperringen opgeworpen. Passe
rende automobilisten werden
aangehouden en enkele auto's
zijn beschadigd.
•Hier en in Verviers werden
weer zeven arrestaties verricht.
Voorts is een onbekend aantal
stakers aangehouden, die tracht
ten sabotage aan een brug en
aan de elektriciteitsdraden in
plaatsen ten zuiden van Brussel,
te verrichten.
Zondag werd in België slechts
één betoging gehouden. Onge
veer 300 arbeiders kwamen bijeen
in de straten van Thuin. Zonder
incidenten gingen zij na de beto
ging uiteen.
In Antwerpen, Charleroi en an
dere plaatsen kwamen plaatse
lijke socialistische vakbonden in
vergadering bijeen. Alle besloten
tot voortzetting van de staking.
Over de slachtoffers van de on
geregeldheden in Luik is zondag
avond officieel medegedeeld, dat
van de overige 74 gewonden geen
enkele meer in levensgevaar ver
keert. Het aantal aangehoude
nen bedraagt volgens dé laatste
gege vens 113. Het is nog niet be
kend tegen hoeveel van hen een
verdere vervolging zal worden
ingesteld.
In de Ardennen werden het
weekeinde eveneens enkele sabo-
-igedaden gepleegd. Palen van
de elektriciteitsdraden werden
vernield, waardoor een dorp zon
der stroom kwam. In een dorp
bij Hoei werden de telefoondra
den van een Katholiek gemeen
teraadslid doorgesneden. Elders
werden ruiten van werkwilliger)
vernield.
In Brussel is het het afgelopen
weekeinde rustig geweest. Trams
en bussen reden normaal en al
leen de gedoofde reclamelichten
waren een uiterlijk teken van de
stakingen. Sinds zaterdag zijn
ook de stakingen bij de grote
warenhuizen opgeheven.
Voor vandaag ziin in verschei
dene steden in Wallonië weer bij
eenkomsten van stakers aange
kondigd. Algemeen wordt ver
wacht, dat na de gebeurtenissen
in Luik van de vorige vrijdag de
regering de voorzorgsmaatrege
len in het zuiden van het land
zal verscherpen. Dit geldt tevens
de bescherming van werkwillige
arbeiders tegen stakingsposten.
Koning Boudewijn heeft na zijn
onderhoud met de socialistische
partijleider Collard van de vori
ge week geen politieke leiders
meer ontvangen. Wel ontving hij
het afgelopen weekeinde de mi
nister Lefèbvre (Van Binnenland
se Zaken) en Vandenboeyants
(van Middenstandszaken) in
audiëntie.
Soekarno o\er Nw.-Guinea
INDONESIË ZAL ZIJN
STRIJD OM W.-IRIAN
VOORTZETTEN
President Soekarno heeft vrij
dag opnieuw verklaard dat In
donesië vastbesloten is zijn
strijd voor de bevrijding van
West-Irian van het Nederlandse
koloniale bewind, voort te zet
ten.
Volgens „Antara" zei de pre
sident in een toespraak in su-
rabaja ter gelegenheid van
vlootdag: „Wij zullen tot het
einde strijden voor een zo spoe
dig mogelijke hereniging met
West-Irian".
In antwoord op degenen die
kritiek leveren op het Indonesi
sche plan om wapens in socialis
tische landen te kopen, zei pre
sident Soekarno dat het „deze
kritiek" is die het „Nederland
mogelijk maakt bewapende NA
VO-troepen te gebruiken in het
belang van de imperialisten in
West-Irian."
ONDER INVLOED
VAN DEPRESSIES.
De westelijke luchtstroming
op de Atlantische Oceaan blijft
nog steeds bestaan. Er ontwik
kelde zich zaterdag een nieuwe
I storing nabij Schotland, die in
oostelijke richting bewoog.
Nederland bevond zich bijna de
MAANDAG 9 JANUARI
Ei eeskens
Terneuzen
Hansweert
Walsoorden
v.m.
6.11
6.46
7.25
7.36
n.m.
6.39
7.14
7.54
8.04?
Jan.
q
10
11
ZON
MAAN
op
onder
op
onder
8.46
1649
12.01
8.45
16,50
1.35
12.38
8.45
16.52
2.06
12.52
gehele zondag dan ook in de
westzuidwestelijke luchtstroming
ten zuiden van deze depressie. Er
kwamen buien voor en de maxi
mum temperaturen waren onge
veer hetzelfde als de vorige da
gen en wel van zes tot zeven gra
den.
Op de Atlantische Oceaan zijn
weer nieuwe storingen onderweg
naar het oosten.
De wind gaat dus vandaag
weer krimpen en de kans op re
gen blijft afgezien van enkele
onderbrekingen bestaan. De tem
peraturen blijven boven normaal
en de kans op vorst van beteke
nis is nog steeds niet aanwezig.
medegedeeld door het K.N.M-I. te
De Bilt, geldig tot hedenavond.
Zuidwestelijke wind
Opklaringen maar ook enkele
lokale buien. Matige, tijdelijk
krachtige zuidwestelijke wind.
Weinig verandering in tempera
tuur.